De grote
en de kleine k
Tenor Ludwig Van Gijsegem uit Aalst
FESTIVAL VAN VLAANDEREN
Festivalmuziek in onze regio:
Aalst-Lokeren
Amsterdams Barokorkest
in St.-Martinuskerk te Aalst
T7lFestival,,
VJaanDeien
Aalst op het festival van Vlaanderen
Musici van bij ons op Festival van Vlaanderen
/.Festival»,
VlaanDeien
ri
a
22 - 17.9.1982 - De Voorpost
Het derde in de reeks koncerten in het Aalsterse in uitvoeringspraktijk van Marti nuskerk te Aalsik
Voor de muziekliefhebbers uit onze streek valt er deze week weer heel wat te beleven.
Niet minder dan vier hoogstaande koncerten! Wat de eerste twee betreft kunnen we het
kort houden; we stelden ze reeds voor in onze bijdrage van de vorige week. We willen ze
toch nog even in herinnering brengen. De Tallis Scholars zingen o.l.v. dirigent Peter
Philips in de St.-Maragaretakerk van Baardegem-Aalst koormuziek uit de 16de en 17de
eeuw; dit op vrijdag 17 september om 20.30 uur. Op dezelfde dag en hetzelfde uur gaat
in het Sint-Niklase stadhuis een liedrecital door, verzorgd door Janet Price, begeleid
door Antony Saunders. Zij zingt werk van Schumann, Wolf, Beaumont, Debussy, Ravel
en Mess iaën.
Blaar nu de koncerten van deze week.
Aalst: Instrumentale
kerkmuziek van Joseph
Haydn - Amsterdam Barok
orkest
Ter gelegenheid van het 50-
jarig priesterschap van ka
nunnik De vos, pastoor-de
ken van Aalst, wordt in de
Aalsterse Sint-Martinus-
kerk een programma aan
gekondigd van instrumen
tale kerkmuziek, gekompo-
neerd door Joseph Haydn.
De uitvoerders zijn het in
Europa vermaarde Amster
dams Barokorkest, gediri
geerd door orgelist Ton
Koopman.
Het Amsterdams Barokor
kest, gesticht in 1979, trad
voor het eerst in het open
baar op in 1980 in het Hol
land Festival; in dat zelfde
jaar waren ze ook voor het
eerst te gast in het Festival
van Vlaanderen. Alle musi
ci spelen op oude instru
menten of op getrouwe ko
pieën ervan. De stichter van
het ensemble is de Neder
landse barokspecialist bij
uitstek Ton Koopman. Hij
studeerde orgel, klavecim
bel en musicologie en be
haalde verscheidene prij
zen. Hij leverde als solokla-
vecinist en als leider en op
richter van diverse ensem
bles een belangrijke bijdra
ge tot de hernieuwde be
langstelling voor de aut
hentieke uitvoeringsprak
tijk van de barokmuziek.
Op het programma te Aalst
8taan: «Symfonie nr. 26 in
d, Lamentatione»«Concer
to voor orgel en orkest nr. 2
in D» met Koopman als so
list, «Symfonie nr. 44 in e,
Trauersymphonie» en
«Symfonie nr. 49 in f. La
Pas8ione»Religieuze mu
ziek is haast per definitie
vokaal, want gebonden aan
het Woord Gods. Toch wer
den vele instrumentale
komposities van Haydn ge
bruikt als kerkmuziek: de
26ste symfonie (1768) is
een echte passiesymfonie,
bestemd voor de Goede
Week; de 49ste symfonie
zóu ook voor een dergelijke
gelegenheid geschreven
zijn of na het overlijden van
iemand die Haydn zeer na
stond; de Trauner-symfonie
zou geschreven zijn om uit
gevoerd te worden bij de
uitvaart van de komponist.
Lokeren: I. Haebler (piano)
en P. Dauelsberg (cello)
spelen Beethoven
In het Lokerse cultureel
centrum gaat op vrijdag 24
september een recital door
met werken van Ludwig
van Beethoven.
Pianiste Ingrid Haebler
werd geboren te Wenen,
waar ze ook aanvankelijk
studeerde; nadien vervol
maakte ze zich in Salzburg,
Genève en Parijs. Ze behaal
de een groot aantal prijzen
en medailles en trad op in
de meest belangrijke mu
ziekcentra en de meeste fes
tivals over de hele wereld.
Deze grote vertolkster van
klassieke werken is profes
sor aan het Mozarteaum
van Salzburg.
Cellist Peter Dauelsberg
studeerde achtereenvol
gens in Bremen, Detmold,
Parijs en Siëna. Hij was lan
ge tijd aktief in Brazilië, nu
nog trouwens, maar zijn
toernees brachten hem over
de hele wereld zowel als so
locellist als lid van kamer-
muziekensembles
Op het programma staan
twee cellosonates van de
vijf die Beethoven voor dit
instrument schreef: «Sona
te nr. 2 in g, opus 5» en
«Sonate nr. 3 in A, opus
69". De sonate nr. 2 wordt,
op de finale na, geken
merkt door een donker,
hartstochtelijk pathos; in
het slot-rondo wordt met
humor aan de cellist de
kans geboden om zijn vir
tuositeit te bewijzen. In de
sonate nr. 3 voelt men reeds
de nabijheid van de zesde
symfonie; de melodie vloeit
nu al veel vrijer en reeds
van bij het begin komt.de
cello in de sonore diepe to
nen aan bod
Verder op het programma
nog: «12 variaties in G op
een thema uit Handels ora
torium «Judas Maccabaus»
en «12 variaties in F op
«Ein Madchen oder
Weibchen» uit Mozarts «Die
Zauberflote», opus 66». De
ze variaties waren voor
Beethoven ontspannende
improvisaties en hij kende
er zelf nooit een opusnum
mer aan toe, zodat we mo
gen besluiten dat hij er
geen groot belang aan
hechtte.
Voor kaarten kan u termpt
recht op de Kulturelé
Dienst, Kattestraat 33 zul
(053-77.11.11, toeste
240) of door storting oj
068 0500960-79 van hejj™
Dirk Martenskomitet lwo
Aalst. Prijs: 300 fr. D Qec
helft slechts voor hou té E
het kader van het Festival van Vlaanderen heeft barokmuziek,
plaats volgende donderdag 23 september in de St.- Met het Amsterdams Ba-
Martinuskerk in samenwerking met de Generale rokorkest nam hij orgel-
Bankmaatschappij zetel Aalst en ter gelegenheid koncerten van Haydn en
van het 50-jarig priesterschap van Kanunnik concerti voor klavecim-
Pastoor-Deken Constant De Vos die de dekenale bel van Bach op plaat op.
kerk ruim ter beschikking stelde voor artistieke
manifestaties op niveau. T
Instrumentale kerkmu-
Amsterdams continuo te Brugge. In ziek van Joseph Haydn
Barokorkest 1972 kreeg hij de uit- Deel I brengt de Symfo- s van 6611 kuituur idsl<
Het werd drie jaar terug muntendheidsprijs voor nie nr. 26 in d «Lamen- ^aart (tot 25 jaar) of eei b&u
opgericht door de Ne- orgel en nog hetzelfde tatione» en het Concerto P'^-Pa®
derlandse barokspecia- jaar de Toonkunst-, Edi- voor orgel en orkest nr. vierde en laatst*
hst Ton Koopman. Als son-en Wagenaarprijs. 2 in D. In het tweede deel Concert heeft plaats ii |tl
basisbezetting heeft het Als solist klavecimbel en volgen de Symfonie nr. ^ees^zaal van het stad
ensemble negen strij- ajs oprichter van diverse 44 «Trauereisympho- ^uis °P dinsdag 28 sep
kers, twee hobo s, een fa- ensembles droeg hij in nie» in c en nr. 49 in f Gember me^ een liedreci
got en klavecimbel. In belangrijke mate bij tot «La Passione». tal Julia Hamari.
f*-!*1, grootste omvang hernieuwde belangstel- Deze avond begint te
telt het echter 24 spelers üng voor de authentieke 20.30 uur stipt in de St -
waarbij alle musici op
oude instrumenten of
getrouwe kopijen ervan
spelen. Ze zijn afkom
stig uit Engeland, Ne
derland, Duitsland,
Frankrijk en de States.
In 1980 trad dit orkest
voor het eerst in het
openbaar op in het Hol
land-Festival o.l.v.
Koopman en datzelfde
jaar warer^ze ook voor
het eerst te gast in het
Festival van Vlaan
deren.
stee
LBkere
Ton Koopman
Koopman, in 1944 te
Zwolle geboren, studeer
de orgel, klavecimbel en
musikologie en behaalde
de eerste prijs
Het is opmerkelijk hoeveel mensen uit Aalst nauw betrokken zijn bij het festival.
In een van de vorige edities gaven we reeds het relaas van de stuwende kracht van
de stad Aalst en het Dirk Martenskomité. Nu willen we dc optredens van
Aalstenaar8 in het raam van het festival eens in het licht stellen.
Kunstgroep Alkuone in Mechelse sporthal.
Op 20 september heeft er een kinderhappening plaats in Mechelen. Alkuone
treedt er op. Over de internationale faam van deze choreografische groep werd
reeds heel wat geschreven. Momenteel zijn ze één van Vlaanderens beste
choreografische groepen.
Ter gelegenheid van hun optreden in het kader van het festival van Vlaanderen
zal deze groep een nieuw vlaggenballet kreëren op muziek de Mechelse komponist
Peter Cabus.
Ludwig Van Gijzegem
Op 29 september treedt deze jonge musikus op in de Bijloke- abdij te Gent.
Hij kreeg les van Herman Slaghmuylder in de muziekakademie van Aalst. Als
humaniorastudent was hij lid van Cantate Domino, waar hij zich verder ontwik
kelde dank zij de stuwende kracht van dirigent Michael Ghijs, als volwaardig
koortenor. Nadien ging hij verder studeren aan het conservatorium van Gent. Hij
volgde in mecanaatsverband van Pro Arte, een meesterkursus liederinterpretatie
bij Hans Horter in Wenen. Hij vervolmaakte zich in blokfluit en oude muziek bij
Oswald Van Olmen, Johan Huys, Marcel Ketels en Silvia De Vos te Gent.
In 1981 werd hij laureaat van de Concours international de Musique
mt,
llUWi
Blen:
Avig
n di
ars
ilvei
ken
mge
ugo
n df
lijk
In deze serie «Musici van bij ons op Festival van Vlaanderen» waren we vorige week te gast bij
organist Kristiaan Van Ingelgem in Aalst. Voor ons tweede portret in deze reeks blijven we in
Aalst. Nu voor een praatje met tenor Ludwig Van Gijsegem. Ook hij treedt verscheine malen
op in koncerten die georganiseerd worden door het Festival van Vlaanderen.
J>ze 24-jarige, veelbelovende tenor treedt op
woensdag 22 september op in de Mechelse kerk van
Onze-Lieve-Vrouw over de Dij le. Hij zingt er als
solist samen met het B.R.T.-koor, met Musica Fiata
uit Keulen en de solisten Hildegard Van Overstrae-
ten (sopraan), Marianne By loo (alt), Jan Gaals
(tenor), Mare Meersman (bas); organist Kristiaan
Van Ingelgem bespeelt er het orgelpositief. Het is
een koncert in de reeks «Flandria IUustrata», deze
keer met muziek rond Margareta van Oostenrijk.
Tijdens de Historische Happening in de Gentse
Bijloke-abdij op 29 september (begin 18.30 uur) is
Ludwig Van Gijsegem tweemaal te beluisteren met
een verschillend ensemble. Van 19 uur tot 19.45
uur en een tweede maal van 20.15 uur tot 21 uur
koncerteert hij met ons Dendermondse ensemble
Pandora in de Trapzaal, het thema is «Muziek aan
de Europese hoven in de Renaissance». Vanaf
21.30 uur zingt Van Gijsegem met het Collegium
Instrumentale Brugense onder de leiding van Pa
trick Peire en de solisten Greta De Reyghere (so
praan) en Chris de Moor (bas); zij vertolken in de
öefter van de Bijloke-abdij muziek aan het Vorsten
hof te Cöthen.
Wij dachten dat dit een interessant ogenblik was
om met deze tenor uit Aalst even kennis te maken.
Heeft u de interesse voor de muziek van huis uit
meegekregen
Mijn moeder is wel zeer 'muzikaal aangelegd maar
kreeg nooit de gelegenheid om muziek te gaan
studeren. Ze komt immers uit een landbouwersfa
milie en vroeger was muziek als studie wel het
laatste wat in die kringen overwogen werd voor de
kaderen. Toch werd ze door sommige mensen ge
stimuleerd in die richting. Het is van haar dat ik de
interesse voor de muziek geerfd heb.
Welke studies, vooral muziekstudies dan, deed u en
bij wie?
Ik deed eerst humaniora wetenschappelijke B, ifl
het Sint-Maartensinstituut te Aalst, mijn geboor
testad. Intussen studeerde ik ook notenleer, zang
en blokfluit in de muziekakademie van Aalst; blok-
öjjjt bij Wilfried Van Beveren en zang bij Herman
Slagmulder. Na mijn humaniora ging ik naar het
Koninklijk Muziekkonservatorium te Gent voor
blokfluit bij professor Oswald Van Olmen. Ik be
haalde er ook een eerste prijs notenleer. Voordien
al volgde ik een kursus over interpretatie van
romantische liederen bij professor Hans Hotter in
Wenen Ik studeerde verder blokfluit en oude mu
ziek bij Oswald Van Olmen, Johan Huys (die zo pas
benoemd werd tot direkteur van het Gentse Conser
vatorium), Marcel Ketels en Silvia De Vos. Vorig
jaar werd ik laureaat op het Concours International
de Musique Ancienne pour soüste de Flüte a bec in
Hurtebise, in de nabijheid van St.-Hubert. Dan
begon ik té studeren in het Brusselse Muziekkon-
dïrvatorium bij professor Louis De Vos voor zang
en bij prof. Silvia De Vos voor blokfluit. Dit jaar
behaalde ik er een tweede prijs voor zang
Waarom de keuze «zang»?
Toen ik in het Aalsterse Sint-Maartensinstituut de
moderne humaniora begon, werd ik opgenomen in
de Schola Cantorum «Cantate Domino», waarvan ik
tien jaar lid ben geweest. Daardoor werd ik natuur
lijk enorm gestimuleerd om in de richting «zang»
iefe ta gaan doen Ik begon toen dan ook zanglessen
te volgen in de muziekakademie van mijn geboor
testad.
Wat vooral trekt u aan in de «oude» muziek? Welke
zijn uw lievelingskomponisten en waarom juist
Ik zou niet onmiddellijk durven beweren dat ik me
alleen voor oude muziek interesseer. Het is wel zo
dat ik door mijn studies blokfluit, waardoor ik toch
in het konservatorium beland ben, onmiddellijk in
het midden van de oude muziek terechtkwam. Het
was eveneens waar dat de gelegenheden tot optre
dens en aansluiten bij een ensemble zich in deze
richting voordeden. Natuurlijk is het waar dat de
oude muziek, dus tot de barok, en dan verder de
romantische muziek speciaal de romantische
liederen me het meest interesseren
Er zijn geen komponisten die ik prefereer om te
zingen. Het gaat meer om bepaalde stijlen. En
daarin hou ik dan ook van alle goede werken.
Wanneer waren uw eerste optredens en wat zong
u?
Mijn eerste koncerten waren met Cantate Domino
van Aalst, waarbij ik af en toe een solopartij te
vertolken kreeg, toen ik reeds zanglessen volgde
Dat was, geloof ik, eerst in de «Psalmen Davids»
van Hein rich Schütz, waarvan we er trouwens een
aantal opgenomen hebben voor de B R T.-televisie.
Verder heb ik ook de «Messiah» van Handel gezon
gen met dit zelfde koor op het Festival voor Reli
gieuze Muziek in het Zuidamerikaanse Colombia
Op dat ogenblik had ik ook een aantal koncerten
achter de rug als blokfluitist met het Collegium
Musicum van Aalst, in werken van Antonia Vival
di. Verder deed ik met Cantate Domino het «Magni
ficat» van Bach en de «Maria Vespers» van Monte
verdi.
Bij welke ensembles was u al aktief? Wat waren de
interessante koncerten en ervaringen met deze
ensembles?
Eerst was ik dus lid van het reeds eerder genoemde
Cantate Domino.
Verder gaven wij koncerten met het Vokaal Ensem
ble van de muziekakademie van Aalst, dat onder de
leiding stond van Herman Slagmulder. Het ensem
ble waarin ik vooral aktief was, is Hexacord Dat is
een formatie van zes mannenstemmen. Met Hexa
cord gaven we een koncert van oude muziek en ook
een aantal met moderne bewerkingen in «close
harmony». Een ervaring met deze groep was ons
optreden in de fameuze Gongshow. een televisie
programma dat het niet zo lang volgehouden heeft
Het werd voor ons een echte tegenvaller omdat we
verwacht hadden dat het wel een stap vooruit kon
zijn. Niets was echter minder waar
Sinds een jaar ben ik ook lid van het ensemble
Pandora, dat gespecialiseerd is in het uitvoeren van
middeleeuwse en renaissancemuziek. Ik maak ook
deel uit van Fontegara, een blokfluitkwartet, waar
mee we toch al een aantal interessante koncerten
uitvoerden Met Fontegara koncerteerden we nog
zeer onlangs op het Festival voor Oude Muziek in
het Nederlandse Utrecht
Verder is er nog Kalliope, een zanggroep uit Aalst,
en Take Five, een kwintet uit Brussel. Met deze
groep namen we ook de «Lamentaties» van O. Las
sus op voor de B.R.T. Ik ben vastverbonden aan het
B.R.T.-Omroepkoor, waar ook af en toe solopar
tijen te vertolken zijn
Was u reeds betrokken bij plaatopnamen?
Met. Cantate Domino namen we reeds een aantal
L P 's op In oktober wordt een plaat opgenomen
met het ensemble Pandora en het koor Cantabile uit
Gent. Dit wordt een opname met uitsluitend mu
ziek van Gentse komponisten uit de Renaissance-
periode
Ik zong ook de tenor-solo bij de plaatopname van
«Der Tod Jesu» van Garl Heinrich Graun, die
behoorde tot de zgn. Eerste Berlijnse School samen
met Carl Philip Emanuel Bach en als dusdanig
gerekend wordt tot het oudste centrum van de
Duitse liedkompositie. Deze opname gebeurt onder
de leiding van Louis De Vos en zal waarschijnlijk in
januari 1983 verschijnen.
Welke zijn de interessantste momenten uit uw
loopbaan als lid van een gezelschap of als solist?
De interessantste momenten zijn deze, waaruit ik
iets leer Dit ervoer ik al vaker wanneer ik met een
van de ensembles een koncert uitvoerde Zo denk ik
aan het ensemble Currende onder de leiding van
Erik Van Nevel of het Westvlaams Ensemble onder
de leiding van Patrick Peire, die allebei verscheide
ne malen koncerteren tijdens dit Festival van
Vlaanderen
Als solist was het interessantste werk, waaraan ik
meewerkte, het «Magnificat» van Bach onder de
leiding van Ludolf Lützen uit Keulen. Achteraf
bekeken kunnen ook ontgoochelingen waardevol
blijken te zijn. Zo werden we met Hexacord geïntro
duceerd bij een koncertbureau en werden we voor
de eerste maal serieus gekonfronteerd met het feit
dat we het toch nog niet gemaakt hadden. Dit in
tegenstelling met wat we toen dachten, ten gevolge
van het plaatselijk sukses dat we mochten genie
ten. Achteraf gezien zijn dat wel de interessantste
momenten omdat men daar enorm veel uit kan le
ren.
Vindt u de soms gehoorde opvatting dat musici van
bij ons te weinig aan bod komen en te weinig
kansen krijgen, gerechtvaardigd?
Deze opvatting is soms wel juist Toch is het zo dat
specialisten in een bepaalde soort muziek eerst
gevraagd worden, als daar dan geld voor is. Toch
stellen we vast en dat is dan niet juist, dat mensen
van bij ons die soms minstens even goed zijn ia£(
slechts gevraagd worden als een bepaald musicus
uit het buitenland (wat dikwijls een bepalend krite-
rium is) het laat afweten. Wij hebben hier toch ook
echt goede musici, die gespecialiseerd zijn, zodat
het niet altijd nodig is om in het buitenland te gaan
zoeken wat ook bij ons voorhanden is.
Toekomstplannen? Verdere studie of specialisatie?
Optredens?
Ik hoop dit jaar de eerste prijs blokfluit en kamer
muziek te behalen. Verder blijf ik zang studeren.
Waarin verschilt de interpretatie en de zangtech
niek bij oude en meer recente muziek?
Dat is niet zo eenvoudig om uit te leggen. Wat wel
door vele musici en andere mensen verkeerd begre
pen wordt bij de oude muziek, is dat men denkt dat
deze oude muziek steriel is, wat zeker niet het geval
is. Men deed vroeger hetzelfde als in de romantiek
maar men gebruikte andere middelen. Dat was ook
wel een gevolg van het feit dat er andere zangtech
nieken waren of andere instrumenten of wat dan
ook. De mogelijkheden waren anders. Over die
zangtechnieken zullen we het hier en nu niet
hebben omdat het ons veel te ver zou voeren in de
zangtechnische wereld.
Wat is het belang en de waarde van prijzen voor een
musicus?
Ik heb een eerste prijs notenleer en een tweede prijs
zang Ik behaalde ook een derde prijs op het
Concours International de Musique Ancienne te
Hurtebise nabij Saint-Hubert.
De prijzen hebben belang wanneer men wil gaan
lesgeven. Voor de rest kunnen ze misschien enigs
zins de weerspiegeling zijn van de mogelijkheden
van iemand, maar een diploma op zichzelf is nog
geen waardemeter. Het komt er precies op aan per
manent te bewijzen wat je mogelijkheden zijn. Ook
belangrijk dikwijls is of men al dan niet in de
smaak valt bij de juiste mensen.
Wat is het belang van het volgen van meesterkur-
sussen»?
Belangrijk hierbij is alleszins dat men in kon takt
komt met andere zienswijzen. Als men bij iemand
gaat studeren, is het normaal dat die niet alles kan
weten. Het is dan ook goed dat men in kontakt kan
komen met andere specialisten op een bepaald
gebied omdat men dan misschien iets kan opste
ken, waaraan de leraar niet gedacht heeft of wat
deze gewoon niet weet. Verder is het natuurlijk dé
gelegenheid bij uitstek om te specializeren.
Vele ensembles bij ons die zich toeleggen op de
uitvoering van oude muziek, blijken steeds dezelf
de mensen aan te trekken. Zijn er dan te veel
groepen of te weinig gespecializeerde musici?
Bij de uitvoerders van oude muziek probeert men
zich persoonlijk safe te stellen door lid te zijn van
meerdere ensembles, zodanig dat men telkens weer
kansen krijgt, voor het publiek te verschijnen. Er
zijn trouwens ook nog steeds niet zó veel goede
specialisten in de 'oude muziek. Als men dan ook
iets degelijks wil presenteren, dan komt men
steeds bij dezelfde mensen terecht.
Tot zo ver dus Ludwig Van Gijsegem. Wie wil
genieten van zijn mooie tenorstem, kan dit de eerst
volgende dagen in Mechelen (22 september, kerk
van O.L V. over de Dij le) en op de Historische
Happening m de Gentse Bijloke-abdij (29 septem
ber) Wij wensen hem veel sukses met deze koncer
ten en met de verdere opbouw van zijn muzikale
karrière
H;
irtt
hilc
ic 1
st*
n ii
lid
et d
hap
virlet
aac
tsla<
hap
tone
as
'bet
aat;
)llie<
