Geheime» studie bevestigt
e hoge koncentraties
an zware metalen te Kruibeke
BELGISCHE KONFEKTIE KIN ECHT HEEL WIT VOORDELIGER
Zwaargewond
te Hamme
Bromfietser
gewond
te Lokeren
Kindjes verongelukt op grote baan in Belsele
Zware
metalen:
hoe
gevaarlijk
Trein botst met
personenwagen
te Buggenhout
Oude Dender te Dendermonde
toegankelijk voor pleziervaart
te LOKEREN
De Voorpost - 12.11.1982 - 5
Vorig jaar is er nogal wat te doen geweest in de streek van Kruibeke na de
ublikatie van een artikel in een krant waarin melding was gemaakt over nogal
loge koncentraties aan zware metalen. Het blad had inzage gekregen van een
nderzoek, verricht door de provinciale dienst ter bescherming van het
eefmilieu, waaruit de nogal verontrustende gegevens duidelijk werden. Om
begrijpelijke' redenen werd het onderzoek geheim gehouden, vooral omdat er
olgens de provinciegouverneur «bepaalde konklusies in stonden, die de leek
erkeerd zou kunnen interpreteren». Het rapport zelf dateert al van maart
f| 980, maar precies het feit dat de Kruibeekse burgemeester het advies van de
rovinciegouverneur stipt heeft nagevolgd is er de oorzaak van dat de resultaten
binnenskamers' bleven. Ware er niet een lid van Agalev, afdeling Burcht-
gg ^wijndrecht, die het rapport onder toezicht en op het gemeentehuis kon
faadplegen, maar die van de gelegenheid toch gebruik heeft weten maken om de
lundel naar buiten te 'smokkelen' en te fotokopiëren. Alle gegevens zijn dus nu
>ekend.
In grote lijnen zijn de resultaten weinig bemoedigend. Zo werd er in een
aantal gevallen een te hoge koncentratie aan lood en kadmium in de bodem
vastgesteld, neervallend stof heeft een direkte kontaminatie voor de vegetatie
voor gevolg, steekproeven bij groenten en gewassen hebben uitgewezen dat in
de verontreinigde zone de tentatieve normen voor lood en vooral voor kadmium
in sommige gevallen zelfs in hoge mate overschreden worden. Waarmee meteen
luidelijk wordt waarom men getracht heeft de gegevens 'binnenskamers' te
iouden.
Het gaat in feite om een
■eede onderzoek dat in de
:reek van Kruibeke werd
-erricht naar het gehalte
tan zware metalen in de
idem, stof en op de plan-
In 1978 werd een be-
zitierkte studie uitgevoerd en
lede weinig bemoedigende
isultaten waren toen de
inzet om een uitgebreider
inderzoek op te zetten. De
stendige deputatie beslis-
heje daartoe op 2 juni 1978.
stepfficieel heette het een on-
vajerzoek naar de ekologi-
jenphe invloeden van Métal-
wijhrgie Hoboken in de ge-
vaneente Kruibeke. Met de
haodemanalyses werd reeds
tenjestart in juni 1978. Ver-
saolgens werden in aanslui-
itiejng op het bodemonder-
ïulloek,op verschillende
nejlaatsen en tijdstippen
tigllanten bemonsterd en on-
tlerzocht. Daarenboven
stererd gedurende één jaar
edontinu het metaalgehalte
.blievolgd in zwevend en
bjeervallend stof op ver-
>eepiillende plaatsen in de
tipsiegemeente Kruibeke.
larfr werden vooral gegevens
pgezameld omtrent de ver-
djuiling door lood. zink. ko-
scljer en kadmium. omdat die
zo»s representatief worden
ag^eschouwd voor de stoflo-
v^ng van het betrokken
najedrijf.
Jodemanah st
iet! De bodemanalyses wer-
ngen op 36 verschillende
rdelaatsen genomen. Niet al
en te Kruibeke zelf, maar
tei ^k op grondgebied van
g upelmonde en Bazel. De
A xlemanalyse heeft serieus
at werk gevraagd, maar
as wel interessant omdat
L en op deze manier vrij
ug een beeld kan vormen
in de aard en omvang van
vervuiling.
Uit de resultaten blijkt
at op meerdere plaatsen
e door de Wereldgezond
heidsorganisatie voor ge
stelde limietwaarde wordt
overschreden. Vooral de
strook langs de Schelde
waar voornamelijk weiden
zijn gelegen blijkt erg aan
getast. Dat geldt ook voor
het gebied ten zuidwesten
van het bedrijf, waar zich
woningen en moestuinen
bevinden. Eigenaardig is
ook dat zich in het zuidelijk
deel van Kruibeke. te Ru-
pelmonde dus. eveneens
een niet te onderschatten
aanrijking voordoet wat
betreft lood, kadmium en
zink. Men komt tot het be
sluit dat er vrijwel over het
ganse grondgebied van de
gemeente koncentraties
worden vastgesteld die ho
ger zijn dan normaal. Ook
moet worden gemeld dat er
bronnen van vervuiling
door zware metalen zijn
vastgesteld, andere dan de
Metallurgie.
Stoffen
In het tweede luik meer
gegevens over de hoeveel
heid neervallend en zwe
vend stof waarmee men in
Kruibeke zoal te maken
krijgt. Terwijl het neerval
lend stof vooral via bodem
en gewassen in de voedsel
keten kan worden opgeno
men. bestaat bij zwevend
stof vooral het gevaar voor
direkt inhaleren tot diep in
de luchtwegen. Alweer
geen leuke konkluzie overi
gens. Wat het neervallend
stof betreft is de verontrei
niging vooral gesitueerd
langsheen de Scheldedijk
en neemt af in funktie van
de afstand tot het bedrijf.
Het besluit inzake zwevend
stof is positiever: in verge
lijking met de toegelaten
jaargemiddelden voor Ho
boken gesteld, zijn er géén
problemen. Te Kruibeke
vertonen de waarden enkel
bij oostenwind een ver
hoogde koncentratie in de
lucht.
Plantenonderzoek
Minder bemoedigend
wordt het alweer wanneer
we de resultaten van het
plantenonderzoek overlo
pen. In september 1978 en
in maart en oktober 1979
werden in de fusiegemeen
te in totaal 77 groenten van
diverse aard bemonsterd
op 14 verschillende punten.
Ook werden in oktober
1978 en in maart, juni en
oktober 1979 een 38-tal
voedergewassen bemon
sterd. Het ging hier louter
om steekproeven, dus niet
om systematisch onder
zoek. Voor ons belangrijk
dus, het besluit. Even cite
ren uit de studie: «Net
zoals de groenten vertonen
de gewassen een zekere
lood-, maar vooral een
kadmiumverontreiniging».
En verder: «De normen
worden respektievelijk tot
40 en 75 maal overschre
den. De maximum waar
den voor kadmium zijn nog
hoger dan die bij de groen
ten. Daar voedergewassen
worden verorberd en het
neervallend stof een be
langrijk deel uitmaakt van
de totale hoeveelheid inge
nomen metaalhoudende
stof, stelt het telen van voe
dergewassen ter hoogte van
de Scheldedijk, rechtover
de Metallurgie en ten zuid
westen ervan, zeker pro
blemen».
Maatregelen
Er moet dus in Kruibeke
en omgeving zeker iets
gaan gebeuren om de nogal
verontrustende vervuiling
tegen te gaan. en zo moge
lijk. te beperken. Alleen al
omdat het hier gaat om
hoge koncentraties aan
lood en kadmium. die
vooral via de voedselketen
worden ingenomen, is gro
te voorzichtigheid vereist.
De provinciale dienst die
de studie uitvoerde formu
leert een aantal maatrege
len die zeker niet als over
bodig mogen weggewuifd
worden. Daarvoor staat er
nu eenmaal teveel op het
spel, gezondheid van men
sen dus.
Vooreerst acht de pro
vinciale dienst het wense
lijk dat de zone vlakbij de
Scheldedijk ter hoogte van
de Metallurgie zou uitge
sloten worden voor land
en tuinbouw. Maatregel
twee: er moeten hoogstam-
mige loofbomen worden
geplant die als stofscherm
kunnen fungeren. Boven
dien wordt er geadviseerd
om de evolutie inzake pol
lutie. vooral wat het neer
vallend stof betreft, konti-
nu op te volgen. Mijn
vraag: was zou gebeurd zijn
of niet gebeurd zijn indien
het rapport nooit uit de
lade was geraakt? De nieu
we koalitie te Kruibeke
weet wat haar te doen
staat.
Luc VAN BROECK
De volledige tekst kan
men bekomen voor
200 fr. bij Edwin Thoen,
Heirbaan 140 te Burcht.
Ook kan men een stor
ting overmaken ten be
drage van 250 fr. op re
keningnummer 001-
1252381-90 op naam van
Agalev-Zwijndrecht,
Heidestraat 218 te 2730
Zwijndrecht.
Zaterdag rond 7u. 's morgens
kwam de personenwagen be
stuurd door Armand
Eeckhoudt. Ridderstraat 15.
Hamme op de rijksweg 60. te
Hamme. ter hoogte van de
firma Coulier. naast de weg
tegen een elektriciteitspaal
terecht.
De wagen vloog vervolgens in
de gracht De elektriciteitspaal
brak doormidden en een ge
deelte kwam op het voertuig
terecht De auto werd zwaar
beschadigd. De bestuurder
liep zware verwondingen op.
Hij werd nqar het ziekenhuis
te Hamme overgebracht. Uit
een onderzoek is gebleken dat
de bestuurder achter het stuur
in slaap is gevallen.
In de Molenstraat werd brom
fietser Patrick Versmessen uit
Lokeren aangereden door de
personenwagen bestuurd door
Carine Stvlcm.ui. eveneens uit
Lokeren. Patrick Versmessen
werd gewond.
rien Twee kindjes verongelukt in Belsele Het zoveelste ongeval op het kruispunt van de grote baan (rijksweg 14
Antwcrpen-Gcnt) en de Schoonhoudt- en Vijverstraat. Beioeiing in heel de streek, medeleven ook. En
verbittering bij de mensen uit de Populierenwijk; men had al lang aangedrongen op het aanbrengen van
verkeerslichten, het is daar héél gevaarlijk.
Vrijdagvoormiddag wéér een klap dus. Met katastrofaal gevolg. De voertuigen bestuurd door Maurice
Meganck uit Lokeren en Mynam Van Poucke-Mariman uit de Gouden Leeuwstraat 18 in Belsele botsten
tegen elkaar op. De Lokeraar kwam uit de richting Gent en reed in een kleine bestelauto, de vrouw van
Belsele wou de baan oversteken. Myriam Manman werd zwaar gekwetst. Erger nog was het met haar
dochtertjes gesteld: de pas drie maand jonge baby Katrien werd op slag gedood, de bijna^riejarige Ellen
verkeerde bij het drukklaar maken van ons blad in zorgwekkende toestand in het Middelheimziekenhuis te
Antwerpen.
Als je vanuit Gent-Lokeren. van het kruispunt Duizend Appels dus komt moet je eigenlijk snelheid minderen
met je wagen, maar doorgaans worden de verkeersborden op de vierbaansweg genegeerd. Te laat vaak worden
de auto's die de bocht naar Sint-Niklaas toe nemen opgemerkt door de mensen dio het kruispunt aan de
-Tti Schoonhoudtstraat- Vijverstraat willen oversteken Knipperlichten aanbrengen zou al veel helpen. rode-
Do groene lichten zouden de veiligheid zéér in de hand werken.
Met de term zware metalen' bedoelt men meestal de
elementen lood. kwik en kadmium. Nochtans zijn er nog
andere elementen en hun verbindingen die niet tot de
zware metalen worden gerekend, maar toch potentieel
gevaarlijk kunnen zijn als kontaminant in het voedsel. Het
betreft de zogenaamde spoorelementen zoals fluor, ar
seen, beryllium e.a. In de provinciale studie is nogal eens
sprake van toxische elementen. In dat verband is het
belangrijk te benadrukken dat er als dusdanig geen
toxische elementen bestaan. Datgene wat het toxisch zijn
bepaalt is de dosis van het element of de verbinding die
door de mens wordt opgenomen. Van de verschillende
elementen die als kontaminant in ons voedsel kunnen
voorkomen, dit wil zeggen in abnormale koncentratie.
willen we het vooral hebben over deze die men ook in de
streek van Kruibeke heeft vastgesteld.
Lood
De verspreiding van lood is de laatste decennia in ons
milieu sterk toegenomen. Daarvoor moet niet enkel de
toenemende aktiviteit in de loodindustric verantwoorde
lijk worden gesteld, maar zeker ook de uitlaatgassen van
auto's, die de verbrandingsprodukten van het aan benzine
toegevoegde tetra-ethyllood bevatten. Akute loodin-
toxicaties komen steeds zeldzamer voor. maar de bezorgd
heid voor de kronische loodintoxikaties neemt erg toe. De
loodopname bij de mens gebeurt in normale omstandighe
den voornamelijk via het voedsel. Bij een volwassene
wordt ongeveer vijf tot tien procent van het ingenomen
lood in het lichaam geresorbeerd. Voor een kind van tien
kilogram worden resorptiepercentages van 25 tot 50 pro
cent genoteerd. Het opgenomen lood is voor plantaardige
levensmiddelen voornamelijk afkomstig van de op de
plant neergeslagen stof. De schadelijke inwerking van
hoge koncentraties aan opgenomen lood kan in vrijwel
alle weefsels vastgesteld worden. Nochtans zijn bepaalde
weefsels bijzonder gevoelig, het bloedvormend apparaat,
het zenuwstelsel, de spieren en de nieren. Door zijn
aanwezigheid in de bloedvormende organen stoort lood de
aanmaak van hemoglibine. In 1972 heeft de Wereldge
zondheidsorganisatie de voorlopig maximale wekelijkse
opname in het voedsel vastgesteld op 3.000 mikrogram
voor een volwassene. In België werd in 1981 vastgesteld
dat de gemiddelde opname 2.100 mikrogram bedraagt.
Algemeen is ook bekend dat kinderen een grotere kans
hebben op lood-intoxikatie dan volwassenen.
Kadmium
Kadmium. dat in de natuur bijna steeds met zink
voorkomt, wordt in ons leefmilieu vooral verspreid als
afvalstof van de industrie, steenkoolverbranding en als
onzuiverheid in fosfaatmeststoffen. Planten nemen kad
mium gemakkelijker op. zodat het hele voedselpakket kan
gekontamineerd worden. Slechts een geringe fraktie van
het opgenomen kadmium wordt geresorbeerd. maar de
opstapeling is kontinu en systematisch Dat gebeurt in de
lever maar vooral in de nieren en dit op een onomkeerbare
wijze. De nierbeschadiging leidt tot verschillende ver
schijnselen (o.a. verhoogde uitscheiding van kalcium)
zoals sclerose en hypertensie. Ook blijkt kadmium een
cancerogeen. mutageen (beschadiging erfelijk materiaal)
en een teratogeen (embryo-beschadigend) effekt te heb
ben. In 1972 stelde de WHO als voorlopig aanvaardbare
wekelijkse opname 400-500 mikrogram per persoon voor.
In 1981 werd voor Belgie een gemiddelde opname van 350
mikrogrammen vastgesteld.
L.V.B.
Aan de onbewaakte spoor
overweg ter hoogte van het
kruispunt Hopveldstraat en
Reigerstraat te Buggenhout (in
de buurt van de Mandekens
straat) reed zaterdagvoormid
dag de bestuurster van een
personenwagen, mevr. Jozefa
Aelbrecht. Torrekensstraat 27.
Sint-Amands naast de verhar
ding van de weg en raakte met
haar voertuig vast tussen de
spoorwegrails Juist op dat mo
ment kondigde zich de trein
Mechelen-Dendermonde aan
De bestuurster kon tijdig haar
voertuig verlaten. De be
stuurder van de trein kon nog
een paar tientallen meters
remmen, maar reed toch nog
aan een tamelijke hoge snel
heid op de auto in, die pakweg
vijftig meter werd meege
sleurd, om dan in een naastge
legen weide te belanden. Het
voertuig werd totaal vernield
en het spoorwegverkeer liep
grote hinder op. De trein zelf
werd ook beschadigd en moest
naar het station van Dender-
monde worden weggesleept.
Vermits er ontploffingsgevaar
bestond diende de Buggen-
houtse brandweer tussenbeide
te komen.
(edm)
Omtrent de definitieve bestemming van de oude Dender in
de binnenstad van Dendermonde verkeert men veelal in
onzekerheid. Meer dan eens werden er plannen ontvouwd
en even snel werden die weer in de doofpot gestopt.
Telkens weer was er wel een of andere politieke partij, een
vereniging, die haar afkeuring liet blijken.
Nu schijnt er schot in de is geweest dat tussen minis-
zaak te komen. Nadat er ter Galle (toen bevoegd
midden 1981 talrijke ak- voor landschappen) en
ties. studievergaderingen Chabert (openbare wer
en info-avonden aan dit te- ken) werd afgesloten en
ma werden gewijd, verne- waarbij men overeenkwam
men we langs twee verschil- de Dender verder af te
lende zijden dat men eer- dammen, evenwel zodanig
lang zal beslissingen nemen dat de opening van de Ou-
dienaangaande. Het Libe- de Denderloop voor ple-
raal Studiecentrum van ziervaartuigen in elk geval
Dendermonde heeft im- zou voorzien worden. Hier-
mers bij Minister voor Kul- uit kon men toen al aflei-
tuur Poma een dossier aan- den dat de bestemming van
hangig gemaakt met het de oude Dender ook in die
verzoek dat zo snel moge- richting moest en zou ge
lijk te laten bestuderen en zocht worden,
ook goed te keuren. An- Op 14 oktober van dit jaar
derzijds heeft minister Oli- kwam dan het bericht van
vier laten weten dat er op Minister Olivier met de
zijn diensten een vooront- melding dat zijn diensten
werp voor de verbinding een voorontwerp n opge-
tussen de oude en de nieu- maakt hadden. «Deze ver-
we Dender is opgemaakt. binding tussen de oude en
Wanneer we even teruggra- de nieuwe Dender heeft tot
ven in het verleden, dan doel de oude Dender toe
kunnen we stellen dat een gankelijk te maken voor de
belangrijke fase in deze he- pleziervaart en dient dus
le geschiedenis het akkoord uitsluitend toeristische en
rekreatieve doeleinden te
hebben. Gelet op de bie-
zondere wet van 8 augustus
1980 op de hervorming van
de instelling behoort deze
materie tot de bevoegdheid
van de Vlaamse Gemeen
schap. Het voorontwerp
wordt dan ook door mijn
departement voor verder
gevolg overgestuurd aan
deze instantie», aldus Mi
nister Olivier.
Wat de konkrete inhoud
van dit voorontwerp is,
weet evenwel niemand.
Aan de voorzitter van de
Vlaamse executieve. Minis
ter Geens, werd dienaan
gaande een onderhoud ge
vraagd en aan minister Po-
ma werd gevraagd dit dos
sier ter harte te nemen en
eveneens werk te maken
van de definitieve klasse
ring als landschap van de
oude Dender.
Een onderzoek heeft uitgewe
zen dat muizen joggen fantas
tisch vinden. Het is namelijk
gebleken dat muizen die regel
matig uitputtende lichaamsbe
weging kregen, in hun lichaam
een natuurlijk opiaat met pijn
stillend effekt begonnen te
produceren.
De Vlaamse confectiefabrikanten heb
ben van niemand iets te leren als het om
blousons gaat...
Rechtstreekse distributie maakt ze nog
goedkoper bij E5-mode...
FABRIEKSBOETIEK
E5-MODE
op de industriezone
langs de E3
OPCNi
Elke namiddag van 13.30 u. tot 19 u.
Zaterdag van 9.30 u. tot 12.30 u.
en van 13.30 u. tot 18 u.
OP 11 NOVEMBER - 12 NOVEMBER - 13 NOVEMBER
open van 9.30 u. tot 18 uur (gesloten van 12.30 u. tot 13.30 u.)
