De kalvarieweg van een Sint-Niklase woestijnprediker
Planningskoördinator Hubert Cleyman stuurt gemeenteraadsleden «beleidsaanbeveling»
Sint-Niklaas was van de partij op vierde
Europees jongerenkongres in Colmar
IN KOSTUMES EN SPORTVESTEN ZIJN WIJ BAAS
E5-M0DE
De Voorpost - 12.11.1982 - 7
Op 23 mei 1980 kondigde de Sint-Niklase burgemeester De Vidts officieel aan dat het stadsbestuur inzake
ruimtelijke ordening geopteerd had voor de nieuwe, dynamische en open planningsmethode 'struktuurplanning'
Iets meer dan een jaar later pas, betoogde hij in de Stadskroniek, onder het hoofdstuk Inspraak en n.a.v. de
vraag naar bevolkingsvoorstellen, «een open beleid, een beleid dat erop gericht is ieder lid van onze samenleving
zo ruim mogelijk te informeren omtrent de mogelijkheden binnen de stad».
Sindsdien, vooral toch de jongste zes maand, is over struktuurplanning en inspraak flink wat te doen geweest. De
boude afkeer van praktische demokratie zoals beleefd binnen de vroegere Sint-Niklase bestuurskoalitie is de lezer
voldoende bekend.
Dé promotor van de struktuurplanningsformule in Sint-Niklaas was en is Hubert Cleyman, planningskoördina
tor en dus lid van de (niet erg au sérieux genomen) Centrale Stuurgroep. Als geïnteresseerd ambtenaar woonde
hij talrijke kongressen en studiedagen bij en bracht in maart 1978 al een nu nog aktuele promotiestudie uit.
Cleyman is, zij het naderhand, zeer tegen de zin van zijn politieke en administratieve chefs, blijven vechten voor
een vernieuwde ruimtelijke ordening, voor een strikte eerbiediging van de planningsdeontologie. Na 38 jaar
eerlijke betrokkenheid is het niet dan met een doorleefd leedwezen dat hij wat hij noemt de tergend
eigendunkelijke aanpak van het stadsbestuur heeft gevolgd. Het feit dat de bevolking ondanks een halve dekade
aan mooie beloften nog altijd geen rechtmatig, demokratisch struktuurplanningsproces kreeg, heeft Cleyman
ertoe aangezet een uitgebreide, persoonlijke overzichtsnota samen te stellen. Zelf noemt hij de 25 bladzijden
tellende nota, die elk raadslid zo'n drie weken geleden wel in zijn bus vond, beleidsaanbevelingeen
basisdokumentatie die het kollege altijd angstvallig voor zich heeft gehouden, terwijl ze voor raadsleden die hun
taak met kennis van zaken willen uitvoeren een onontbeerlijk recht is». Het pleit voor Cleymans integriteit dat hij
deze nota pas na de gemeenteraadsverkiezingen heeft vrijgegeven.
>a4 De voet van de Mont Blanc
«Al het werk dat in feite de start zou zijn moeten
geweest van het eigenlijke proces heeft zich totnog
toe beperkt tot een sensibilizerings- en informatie-
kampagne, die zeer nuttig was en geenszins als
overbodig aangezien kan worden; maar enkel het
'Ontwerp van Richtplan' kan als start van de eerste
faze aangezien worden; wij staan dus nog steeds aan
de voet van de Mont Blanc», stelt de planningskoör
dinator. Zelfs de instrumenten en funkties binnen
het bestaande werkingskader zouden te rudimentair
zijn getekend en sommige modaliteiten blijven
onbesproken. Het fei dat de bevolking nog altijd
niet is vertegenwoordigd in de Centrale Stuurgroep,
dat op de zeldzame vergaderingen van dit horizon
tale beleidsorganisme gemiddeld zes leden afwezig
waren, onderstreept de wenselijkheid van een her
samenstelling. De Centrale Stuurgroep werkt bij
het uitzoeken van zoveel mogelijk solutionele alter
natieven volledig zelfstandig en dus zonder inmen
ging van het kollege of de gemeenteraad. De
voorzitter en niet het kollege zal dus de vergaderin
gen moeten beleggen en de agenda samenstellen.
De stedelijke Plangroep die de werkzaamheden van
de Centrale Stuurgroep pragmatisch-technisch moet
voorbereiden en in eerste instantie al werk maakte
van het veelbesproken 'Ontwerp van Richtplan'.
funktioneert vrij goed, vindt Cleyman. Een 'bij
schaving' zou slechts ter sprake komen naar gelang
de vordering van het proces de medewerking van
nieuwe deskundigen vereist. Waakzaamheid is wel
geboden voor wat betreft de afdeling 'Ruimtelijke
Ordening' die de planningskoördinator helpt bij
zijn uitgebreide taak.
Nu de struktuurplanning als verplichte plannings-
en methode in de wetgeving zal worden opgenomen,
de acht Cleyman het noodzakelijk dat de bevoegdhe-
•ej den en taakomschrijving van deze derde afdeling
de worden aangepast. Hij verwijst naar andere steden
iji en gemeenten die bij 'Ruimtelijke Ordening' een
de Planologische Dienst hebben ingebouwd. Deze
ijj maatregel impliceert geenszins een uitbreiding van
ej het personeelskader en vormt samen met de instal-
I latie van de derde partner (de bevolking) een
nd conditio sine qua non voor een optimale verdere
lej afwikkeling van het proces. De planningskoördina-
k- tor rekent er echter mee dat men de leiding van de
afdeling wel eens bewust, om het proces te onder
vragen, aan een juridisch en technisch onvoldoende
deskundig ambtenaar zou toevertrouwen.
Uiteraard heeft Cleyman heel wat opmerkingen bij
het inspraakgegeven. Hij is niet de eerste die stelt
dat de kwaliteit van de inspraak een verantwoorde
lijkheid is van het stadsbestuur. Eminenties als
minister Marc Galle en prof. k. Maes waren hem
daarin vóór. Maar goed: inspraak en participatie
stellen heel wat eisen; er is de openbaarheid van de
beleidsdokumenten, er moet een struktuur worden
gevonden waarbinnen de besluitvorming van de
bevolking kan worden getoetst aan de bevindingen
van de overige twee partners, een feedbacksysteem
ook dat het de burger mogelijk maakt na te gaan of
zijn advies wel gespeeld heeft. Vooral een deskun
dige begeleiding is van belang: het besluitvormings
proces moet kunnen terugvallen op een rijtje eerlij
ke afspraken. Als Cleyman vraagt naar de reprezen-
tativiteit van de te kreëren participatiestrukturen,
de manier waarop een eventuele latere bureaukrati-
zering kan vermeden worden, naar de plaats van de
ambtenaar in het geheel van de inspraakbeweging,
is hij aangekomen bij enkele belangrijke knelpun
ten die nog niet het nodige innoverende denkwerk
"e kregen.
Neutraal organisme
De organisatie van het inspraakproces is inderdaad
een komplexe aangelegenheid die, gezien vanuit de
déontologie van de struktuurplanning noodzakelijk
wordt toevertrouwd aan een neutraal organisme
Een privé-studiebureau. aangesteld en betaald door
de gemeente, zou bij de bevolking een begrijpelijk
wantrouwen losweken, meent Hubert Cleyman.
Gemeenteambtenaren van de andere kant, zijn niet
altijd deskundig in alle technische aspekten van het
gemeentelijke beleid. «Rekening houdend met de
vereiste kennis van kommunikatiemethodes en de
elementen van volwassenenvorming en samenle
vingsopbouw en met de eveneens vereiste bereid-
ieid een pak avond- en weekendwerk erbij te
nemen, betwijfel ik sterk of iemand of een team van
ons eigen personeel die taak volledig op zich kan
kernen», aldus planningskoördinator Cleyman.
^ee. hoe je het ook draait of keert, het eigen
Maatschappelijk Opbouwwerk Waasland, dat ten
volle het vertrouwen van de bevolking geniet en
a net o.m. haar 'Opmerkingen bij het Ontwerp van
lichtplan', haar 'Afsprakennota over Inspraak bij
j, Jtruktuurplanning' en niet in het minst door haar
ivijkwerking een meer dan bevredigend bekwaam-
0 leidsdiploma afleverde, is en blijft wel de aangewe
zen partij. M.O.W. stelde zich al herhaaldelijk
0 vergeefs kandidaat voor de inspraakorganizatie.
Toen de Koning Boudewijnstichting eerder dit jaar
Jleidde, een participatieprojekt tot een bedrag van
50.000 frank te willen betoelagen, hoopte M.O.W.
>p deze manier in het proces te zullen worden
ngeschakeld. Hun voorstel werd echter met een
1 age belofte en een bij voorbaat door de Koning
Joudewijnstichting afgekeurd (tegenjvoorstel afge-
laan. Op 8 september jl. vroeg M.O.W. het stads
bestuur het 'patroonschap' over het nieuwe B.T.K.-
projekt 'Struktuurplanning in Sint-Niklaas' te willen
aanvaarden. Drie weken later volgde een alweer
ontwijkend antwoord. Enfin, wij noemden het in
vroegere artikels al zeer onomwonden een boycot.
«En nochtans», poneert de om zijn scherpe inzicht
met argusogen gevizeerde planningskoördinator «is
dit de eerste stap die gezet moet worden om het
planningsproces vlot te krijgen».
De planning zelf blijft een aangelegenheid van het
beleid. Of zoals de heer Vlaeminck al schreef: «De
gemeente moet zichzelf tot inhoudelijke opdrachtge
ver promoveren en zo de basisfilozofie van haar
struktuurplanningsprogramma zélf uitwerken». Sint-
Niklaas heeft dit gedaan, werkte van bij het begin
met eigen mensen en dat moet, voor wat de
organizatie van het algemene proces betreft, zo
blijven, meent de planningsdeskundige. Alleen zou
den tijdens de voorbije informatieronden enkele
tekorten aan het licht zijn gekomen. Deelstudiege-
bieden als het winkelbestand, de tewerkstelling, de
verkeers- en parkeersituatie zijn nog altijd niet ten
gronde verkend en misschien kan men deze op
dracht wel toevertrouwen aan een door de bevoeg
de stadsdienst geleid B.T.K.-team?
Cleyman besluit zijn hoofdstukje inspraak met een
ontwerp van «inspraakreglementering», een getrou
we kopie van de op 6 mei '82 door M.O.W.
opgestelde 'Afsprakennota over inspraak bij Struk
tuurplanning'. In zijn organizatieschema onder
scheidt hij binnen de Plangroep, naast de Dienst
Ruimtelijke Ordening en enkele aanvullende dien
sten, ook een team externe deskundigen; in de
overleggroep stimuleert en koördineert het begelei-
dingsorganisme M.O.W. de funklionele en territo
riale bevolkingsgroepen. Beleidsgroep (kollege plus
gemeenteraad), Plangroep en Overleggroep hebben
elk een gelijke vertegenwoordiging in de Centrale
Stuurgroep. Het gekende, maar nog steeds niet
gerealizeerde patroon dus...
Kommissie voor Advies
Nog een organisme dat een rol kan spelen in het
struktuurplanningsproces is de Gemeentelijke
Kommissie voor Advies of de G.K.A. De kommis
sie, zoals de omschrijving al bijna zegt. advizeert
het schepenkollege gevraagd of ongevraagd m.b.t.
ruimtelijke ordening en is samengesteld uit manda
tarissen en vertegenwoordigers van belangengroe
pen. Alhoewel de stedebouwwet voorziet in de
oprichting van een G.K.A. en een betreffende
goevernementele omzendbrief van '79 dateert,
heeft Sint-Niklaas, in tegenstelling tot zeven andere
steden en gemeenten in Oost-Vlaanderen, nog
altijd niét toegehapt en blijft zij aangewezen op de
Regionale Kommissie in Gent. Aan een G.K.A.
zijn ook heel wat nadelen verbonden. De aanwezig
heid van gemeenteraadsleden in de kommissie kan
b.v. erg absurd lijken. Er is ook de funktionele
dualiteit tussen de G.K.A. en de binnen struktuur
planning gekreëerde stuurgroep. Heel wat geïnter
esseerden noemen de G.K.A. een bliksemafleider
voor de échte participatievormen. Samenstelling,
werking en funktie ervan zouden de deelname van
de gewone burgers aan de besluitvorming eerder
onwaarschijnlijk maken. Maar Hubert Cleyman
ziet ook twee voorwaardelijke voordelen. Een ei
gen advieskommissie betekent de herwinning van
de vroegere autonomie, het wegsluiten van de
Gentse Regionale Kommissie. «Anderzijds», be
toogt Cleyman, «zou op deze manier onze bevol
king vertegenwoordigd zijn in een vaste advieskom
missie en zouden de wederzijdse belangen en sug
gesties van alle stedelijke raden en bijzondere
kommissies op één vergadering van dit overkoepe
lend organisme tegenover elkaar kunnen worden
afgewogen». Wel moet men zich beperken tot een
minimale politieke vertegenwoordiging en opteren
voor een maximale reprezentatie van belangen
groepen.
Werk aan de winkel!
Een eerste opdracht bestaat erin, de eerste faze (die
van de doelstellingen) van het driefazige planproces
te voltooien. Tussen 1 juli en 13 november van vorig
jaar stuurde de bevolking op verzoek van het
stadsbestuur in totaal 1200 suggesties in. Zes maand
later pas was men klaar met het 'Ontwerp van
Richtplan'. de uiteindelijke verwerking van de
suggesties en het basisdokument van de eerste faze.
Alweer enkele maanden later vinden de zowat 150
spontane medewerkers in hun bus het richtplan plus
een uitnodiging naar de in de loop van de maand
oktober te plannen informatievergadering. Die uit
nodigingen moeten nog altijd verstuurd worden en
we zijn november. Wil de nieuwe koalitie een de
mokratisch beleid, dan moet zij een nieuw samen
gestelde stuurgroep onmiddellijk de kans geven,
deze vergaderingen te beleggen, vindt Cleyman.
Het gaat tenslotte om een Ontwerp van Richtplan.
Wijkkomitées en groeperingen moeten de kans
krijgen, bijzondere deelaspekten uit te diepen. Met
de bemerkingen van de bevolking maakt de Plan
groep een eenheidsrapport op dat na goedkeuring
door de Centrale Stuurgroep en de gemeenteraad
de eerste faze zal afronden. Intussejps het de plicht
van de stuurgroep, te zorgen voor een permanente
informatieverstrekking. Waarom zou men niet de
kijkwoning aan de Leopold II laan als informatie-
kantoor inrichten? Waarom niet op het stadhuis een
tentoonstelling met alle belangrijke dokumenten.
plannen en nieuwe ontwerpen opzetten, waar de
bevolking zich de hele duur van het planningsproces
kan dokumenteren?
Hubert Cleyman denkt ook aan een bijzondere
planningsrubriek in de Stadskroniek.
HERWAARDERINGSGEBIEDEN333
De introduktie van de twee herwaarderingsinitiatie
ven (Hazewindstraat en Stationswijk) op het einde
van de bij mijn weten laatste stuurgroepvergadering
leidde op onbegrijpelijke wijze tot een kentering in
de vooraf gestelde bedoelingen. Heel plotseling
beschouwde de stuurgroepvoorzitter Paul De Vidts
de beloofde toelichtingsvergaderingen omtrent het
richtplan als overbodig. Op zich zijn de herwaarder-
ingsprojekten waardevol, maar ze zijn totnogtoe
volledig ongesitueerd en ongestruktureerd geble
ven. Zo stelde de gemeenteraad géén territoriale
stuurgroepen samen. Een betreffende nota van
Cleyman mocht haar bestemming niet bereiken.
Verder is men er niet in geslaagd, de stuktuurplan-
ningsprocedure en de procedure herwaarderingsge
bieden op elkaar te betrekken. De uitbouw van
deze gebieden biedt nochtans de mogelijkheid, de
theoretische planningsopties als verwoord in het
richtplan te vizualizeren. Hoe ook. ik noemde het in
een vroeger nummer al «De Grote Sprong Voor
waarts» en dat is het ook; met het initiatief is men in
derde faze van het proces, nl. het Plan van Aktie,
aanbeland, terwijl men nog lang niet aan de tweede
faze toe is!
«Alleen de eerste partner, het beleid, blijft in
gebreke bij de organizatie van het planningspro
ces», besluit Hubert Cleyman. De nieuwe gemeen
teraad zal een duidelijke keuze moeten maken en
we zullen er spoedig achter zijn wélke keuze werd
gemaakt. Vele ogen staan gericht op Roel De Jong,
op Mare Huys. De beloften van twee maand
geleden laten het allerbeste vermoeden. Maar. zo
besloot hij met een oud gezegde, «die roomwafels
beloofd hebben, menen dat ze al veel doen als ze
eens koeken bakken» (Grootmoeder Zaliger.
Nieuwjaar van het 85*" Levensjaar).
Leo DE BOCK
Met 16.000 werknemers is Bider-
mann de grootste... en meest presti
gieuze kostuumfabrikant van
Europa.
Uit zijn Parijse fabrieken komen we
reldmerken uit...
Bij E5-Mode verkoopt hij onder eigen
naam rechtstreeks aan verbruiker...
FABRIEKSBOETIEK
te LOKEREN
op de industriezone
langs de E3
OTOt:
Elke namiddag van 13.30 u. tot 19 u.
Zaterdag van 9.30 u. tot 12.30 u.
en van 13.30 u. tot 18 u.
OP 11 NOVEMBER - 12 NOVEMBER - 13 NOVEMBER
OPEN VAN 9.30 UUR TOT 18 UUR (gesloten van 12.30 u. tot 13.30 u.)
Na een eerste Europees kongres in Colmar in februari
1980 en dat van Sint-Niklaas en Lucca in het 1 november-
weekend van 1980 en 1981, had dit jaar opnieuw begin
november het vierde Europees jongerenkongres over
jeugduitwisseling plaats in Colmar. Een heel weekend
lang werkte daar een Sint-Niklase delegatie jongeren,
bestaande uit Patrick Van Landeghem. voorzitter van de
SNJCE, Willy Van de Voorde, bestuurslid opzoekings-
werk, en Karin Tavernier, bestuurslid pers en redaktie,
samen met afgevaardigden uit de jeugdkommissies uit de
andere Sint-Niklase zustersteden: Abingdon. Gorinchem,
Lucca, Schongau en natuurlijk ook Colmar.
Als voornaamste doelstelling had dit kongres in het jaar
van de twintigste verjaardag van de eerste jeugduitwisse
ling het veilig stellen van de toekomst van de jeugduitwis
seling. Daarvoor moeten de diverse jeugdkommissies hun
lies verwachtten de kongres-
gangers voor het avondeten, 's
Avonds was er een gezellige
dansavond in de MJC. Een
welkome afwisseling tussen de
lange vergaderingen met uren
lang heen en weer gepraat in
het Frans, Engels en Duits om
toch maar tot de juiste en voor
iedereen aanvaardbare beslis
sing te komen. Maandagmor
gen 1 november werd heT kon-
gresweekend officieel besloten
met de laatste algemene verga
dering. Na de lunch in restau
rant Beau Sejour werd een
kort bezoek gebracht aan Ri-
quewihr, voor een diavoorstel-
volledige samenwer- iïng over de afgelopen twintig-
A"u:"— ste jeugduitwisseling. 's
Avonds was er dan nog gele
inzichten bundelen, komen tot een
king en streven naar eenvormigheid binnen de verschillen
de jeugduitwisselingen.
Het was die vrijdagavond al na ma's besproken, 's Avonds was 8enhe'd v°or het ophalen van
middernacht toen de Sint-Ni- er een gezamenlijke maaltijd 0eugd-) herinneringen en het
klase delegatie de Franse zus- door de Ajec klaargemaakt. smedcn v-an fantastische toe-
terstad bereikte. Men kon im- voor de kongresleden. gastfa- komstplannen. Ook het verste-
de dag- milies, en Franse kommissiele- K—
Daarna ging men een
mers pas vertrekken
taak, en Colmar ligt nog altijd den
zeven uurtjes treinen weg. Blij kijkje nemen
waren ze dan ook. nog een Franse diskotheek.
dertigtal vrienden uit de diver- Zondagmorgen 31
se zustersteden te mogen be
groeten, die zo laat wakker
vigen van de banden tussen de
diverse jeugdkommissies en de
een (dure!) zustersteden is erg belangrijk.
Men kan onmogelijk goed sa-
oktober menwerken met onbekenden,
werden al vroeg de gesprekken Dinsdag werd dan de terugreis
in de werkgroepen verdergezet aangevat naar de thuissteden
gebleven waren om de Waas- en na het middagmaal in de om daar met de nieuwe plan-
landers te verwelkomen. Vlug gastfamilies werd de algemene nen en ideeén zo vlug mogelijk
werd men^dan bij diverse erg vergadering waarin de kon-te beginnen werken.
Co)mar gresbes|uiten werden goedge- De voornaamste gesprekspun-
keurd, ingezet. Het was 's ten in de drie kongresgroepen
uur toen waren de evaluatie van de be-
voorlopig sluiten van de drie voorbije
erd beëindigd: de gastfami- jeugdkongressen, de evaluatie
gastvrije families
ondergebracht
Zaterdagmorgen 30 oktober avonds al°na zev
werd het kongres geopend met deze vergadering
een algemene vergadering in
de MJC onder voorzitterschap
van Eric Brulez. voorzitter van
de Ajec (Association de la Jeu-
nesse Européenne de Colmar).
Om kwart over elf werd men
op het stadhuis van Colmar
verwacht voor de officiële ont
vangst van de delegaties. M.
Sexouer. verantwoordelijk
ambtenaar voor de verzuste
ring, verwelkomde en bracht
zijn hoop op een suksesvol
kongres cn even belangrijke
jeugduitwisselingen tot uiting.
Nadien kwamen de woord
voerders van de diverse dele
gaties aan het woord. Het was
de heer Gerrer. burgemeester
van Colmar. zelf die daarna
uitnodigde voor de receptie
met Elzasser wijn en Kougel-
kopf, ccn strcckgcbak Nadien
kregen de diverse delegaties de
gelegenheid tot een persoon
lijk gesprek met «Monsieur Le
Maire». Na een gezamenlijke
lunch in restaurant Pfeffel en
een korte wandeling in de ou
de stad. werden in drie ge
spreksgroepen de diverse the-
van de voorbije jeugduitwisse
ling, zoeken naar verbetering
en oplossen van problemen in
verband met de «krisis» in de
jeugduitwisseling in sommige
steden, zoals b.v. het vinden
van gastfamilies, het rekrute
ren en informeren van nieuwe
jongeren om op jeugduitwisse
ling te gaan Er werden na
tuurlijk ook talrijke nieuwe
ideeën naar voren gebracht om
de jeugduitwisseling in de toe
komst nog te verbeteren en
veilig te stellen. Daarvoor is
uiteraard een goede samen
werking tussen de verschillen
de kommissies onderling en
met de diverse stadsbesturen
vereist, welke samenwerking
dan ook werd besproken.
De besluiten van dit kongres,
die door alle delegaties onder
tekend werden, zullen aan alle
burgemeesters van respektieve
zustersteden bezorgd worden,
als advies voor de burgemees
tersvergadering die in februari
volgend jaar in Colmar plaats
vindt.
Alle kommissies kijken hoop
vol uit naar de resultaten van
deze burgemeestersvergade
ring. maar intussen is het werk
in de jeugdkommissies reeds
gestart om van de eenentwin
tigste jeugduitwisseling in 1983
een topper te maken.
K.T.
Aalst. Het bestuur dat de geslaagde vogelshow te Hofstade
best geklasseerden van de tentoonstelling (per)
organiseerde, samen met de
