Karei Heirbaut over de levensloop van Simon Weyn Dertig jarig V.V.A. met «Oude hoekjes van Aalst» K. «Simon is dood» Onevenwichtig produkt Boekenbeurs van Oxfam- Wereldwinkel te Aalst «Kamertrio Strawinsky» koncerteert te Aalst Kerstkoncert door «Colla Voce» >r Merkwaardige V.V.A.K.-katalogus «Oude Hoekjes...» De Voorpost - 17.12.1982 - 27 jokf ChK a, i ver Lirpr doe Hij belt bij mij aan, komt zijn nieuwe boekje voorstellen. Karei Heirbaut, de harde man van de Boelstaking, schrijver van Het Stakersdagboek, pilaar bij Barst, een volkstoneelgroep uit Sint- Niklaas, nu al 10 jaar aktief. Simon is dood, het leven van een werkman, zegt hij. Het lange leven; hij is 88 geworden. Simon Weyn. Iemand die bestaan heeft. Veertig bladzijden om maar aan te geven dat een mens heel wat kan doormaken in zijn leven. Twee wereldoorlogen bijvoorbeeld. Een beeld, waarin veel mensen zich zullen herkennen, neemt hij aan. Vroeger nog fotoboeken gemaakt, Tussen Kop en Kont, het Stakersdagboek natuur lijk en Zet alles op z'n Kop, gevoelsschetsen rond sociale problemen. Jan Cap daarna, ook een schets, niet zozeer syndikalistisch dan wel satirisch, hu moristisch, menselijk opgevat. Maar hiervan afge stapt nu; het ligt breder; er is niet alleen Boel, maar ook Nobels Peelman en Cockerill Yards. Daarom volgend jaar «Jij, Ik en Wij». Volop bezig aan de voorbereiding daarvan. Maar hij is gekomen voor «Simon is dood». Een andere aanpak, een nieuwe vorm. Geen pamflettaire toestanden die men ondertussen al van hem begint te verwachten. Nee, hij heeft de mmi precies zo gekend. Simon was geen held, geen martelaar, had nooit hoogdravende antwoorden klaar. Heel eenvoudig gewoon, de moeite waard toch. Petrus Weyn, geboren in 't van de delegees en tevreden jaar 1857, een woelige tijd. zijn met een hand in de grote Voor de kost gaat hij, elf ruif. Bij Boel staakt ook Simon jaar pas en zwijgzaam van in '47 zeventien weken lang... aard, werken als koeter en voor één frank per uur opslag, wordt later 'volle boe- Zestig jaar is hij als hij wordt renknecht'. Krijgsgevange- afgedankt. Kort nog werkt hij ne tijdens de eerste wereld- als grachtenkuiser voor de ge- oorlog. Maar daarna, op de meente Temse: tewerkgestelde jaarmarkt, ontdekt hij werkloze. Zijn wereld wordt Flor, een frisse boerendoch- kleiner. Hij luistert veel naar ter. Hij bezoekt ze thuis, in de radio, speelt met de duiven, 't café De Kromme Notelaar wordt al eens ziek, slaapt al en wint haar liefde. Ze willen eens tussen witte muren. Een trouwen, maar een boe- laatste reis gaat naar Hamme. renknecht verdient niet veel. Een bejaardentehuis. «'t Was Simon kan beginnen op De Tweede Paasdag 1982; Simon Zilveren in Hoboken. Hij is is die dag niet begraven. De niet alleen, maar het doet pijn. grafmaker was met verlof Flor verwacht een kind en ze trouwen. Nog twee kinderen Op zijn waarde genomen volgen kort en daarna is Flor Ik heb in bovenstaande ge weer zwanger. Ze draagt probeerd de schrijfstijl van zwaar: een drieling die teveel Karei Heirbaut na te van haar krachten vraagt. Dof- bootsen. Moeilijk is het niet fepaardenstappen in de sneeuw en als je Heirbauts werk trekken de lijkwagen op kadans een beetje kent, vergroot van een dodenmars. Simon zich het vermoeden dat hij staat er alleen voor dan. Het niet anders kan dan licht leven gaat verder. De tweede tot zwaar gekadanseerde, wereldoorlog. van lidwoorden en onder- Hij mag op de boelscheeps- werpen beroofde teksten werf gaan werken: een losse schrijven. 'Simon is dood' werkman tussen hel hels la- wemelt bovendien van de waai gemaakt door kappers, taalfouten: van ordinaire spel- mateerders, klinkersEen fouten (zelfs in eigennamen: oorlog met diepe sporen van de gebroeders Van Ramdonck, angst en vergelding. Het is als- Albert De Rijcke, een dt-on- of het syndikalismc vaste voet juistheid ook) over frekwente aan de grond begint te krijgen, en volledig foute wisselingen Tot de leiders vervreemden van tijd en getal tot dubbele negaties en ongeoorloofde weglatingen. Ongetwijfeld heeft het zetwerk aan heel wat schuld. Het is zondermeer slordig te noemen en heeft zelfs in een tussentitel (Een bloem sterf af) een fout getole reerd. Ook de woordkeus is nu en dan behoorlijk inkonse- kwent te noemen. Heirbaut legt in de mond van oude, volkse figuren pitteleer, ook woorden als thema, leven snoodzakelijkheid en produk- tiemolen. Verder zijn er de inhoudelijke onvolkomenheden. Het is b.v. lang niet altijd duidelijk wie de verteller is, wie de vertellers zijn. In het laatste hoofdstuk bolt Luc met 4 PK-wagentje langs Trees». Pas anderhalve bladzijde verder, nadat Luc meermaals vermeld werd, wordt duidelijk wie hij is: «Op 5 april 's avonds zitten Leona en haar twee zoons, Luc en Urbain, rustig te praten over zin en onzin van het leven». Van Trees kan je enkel met een hoge graad van zekerheid vermoeden dat ze de dochter van Simon, de zuster dus van Leona is. Rond Mady, die meerijdt naar het bejaardente huis in Hamme, blijft het vol ledig duister. De verdeeldheid tussen de kinderen van Simon is in het laatste hoofdstuk een bijna totale verrassing. Het ge geven wortelt geenszins in de voorgeschiedenis, maar gaat toch, zeer scherp, de finale psychologie mee kleuren. En .dat stoort, zoiets; het roept vragen op, vreet aan de lees baarheid. Maar ik kan «Simon is dood» nog wel wat meer nageven dan enkel maar een pijnlijk dilet tantisme; Karei Heirbaut, en met hem zijn proza, heeft kwa liteiten: Hij is om te beginnen een goed verteller, springt soms zelfs zeer vaardig om met taal. Getuigen daarvan enkele goed ingepaste figuren: de ver gelijking Hij knikte als een winkelnegertje» bijv. en de sy- nesthezic: «Bij regenweer roept de koekoek heel onzichtbaar». Heirbaut verstaat de kunst om met weinig woorden heel wat duidelijk te maken. Bij de reü nie rond Flors bed, na het doopsel van de pasgeboren drieling, staat «Niets zeggen betekent hier veel». De hele transformatie van de mens tot een fabriekswezen dat later nog met moeite zal kunnen vermoeden hoe het vroeger wel geweest is, zit, na de be schrijving van Simons innerlij- Geen doodgewone boekenbeurs dus, waar men allerlei romans, ridder- en andere avonturenboe ken kan kopen, maar een boekenbeurs opgezet door Oxfam Wereldwinkel. Ze heeft plaats in het Netwerk Centrum in de De Ridderstraat 28 te Aalst van vrijdag 17 tot en met 19 december en het is reeds voor de derde maal dat deze beurs wordt georganizeerd. Karei Heirbaut (links): sociaal engagement gekoppeld aan publikatiedrift. blijkt te hebben voor voetbal- reportages, de Ronde van Frankrijk, het eigen duiven- spel. Karei Heirbaut voert in zijn jongste publikatie op een zeer aanvaardbare, zelfs overtui- .gende manier, de diepmense lijke toon. Het overlijden van Flor en later van Simon zelf, de reakties daarrond. grijpen aan, de psychologie raakt hier kant en wal: «Staat daar onbe wogen aan het voeteinde van het bed. Onmachtig, alleen maar kijkend naar Flor. Wat gaat er in die man zijn hoofd om? Is het voor hem reeds een voldongen feit? Denkt hij aan het verleden, hun zeer kort sa menzijn? Denkt hij reeds aan de toekomst zonder Flor, of denkt hij niets, helemaal niets, alleen maar kijken, staren. Si mon en Flor een fijne menselij ke kombinatie. Hij, de werker, de stille, zwijgzame. Flor, vol lach, leven, optimist. Zorge loos bezorgd. Dit menselijk sa menspel. Op enkele uren tijd volledig uit elkaar gerukt. Op 16 december 1935, geen koude kille winterdag, Iaat in de avond is Flor gestorven Hoe kan het leven toch draaien en waaien? Voor Simon een nieuw leven, zonder Flor. Hoe veel eenzame avonden en nach ten wachten hem?» Besluit: Karei Heirbaut is tot wat in staat, maar slaagt er niet in iets evenwichtigs, iets vol waardigs op de markt te bren gen. Spijtig. Hij zou er goed aan doen, zich te laten bijstaan door iemand die zich terzake enige deskun digheid heeft toegeëigend. «Simon is dood» kost 80 frank, telt 40 bladzijden, werd ge drukt op duizend exemplaren en je kan het boekje krijgen op volgend adres: Barst, Brede- straat 331, 2700 Sint-Niklaas. Tel: 03/776.87.17. ke strijd tegen een leven als fabrieksarbeider, gebald in «Simon is niet alleen». Een heel kontrast tekent hij met «Hij kan beginnen op «De Zil veren» in Hoboken nu goed bekend langs radio en teevee en vele betogingen tegen 't loodfa- briek», waarin de noodzakelij ke volgzaamheid van toen staat tegenover de konsekwen- tie en het verzet van vandaag. Karei Heirbaut heeft ook een boontje voor de pars pro toto, hét middel bij hem om, kort, méér te zeggen dan dat met een gewone zegging zou kun nen. «Adolf stapt nu met zwar te laarzen over geheel Europa», «Soldatenhoeren die met grijze uniformen naar bed trok ken...» en «Misdienaars lopen voor pastoorsvoeten». In het boekje «Simon is dood» lees je een boeiende passage over het leven op de Boelwerf tijdens de tweede wereldoor log. De tijdsgeest is goed ge ïntegreerd, maar soms wordt het verhaal kritische geschie denis en is Simon nog slechts een appendix: «Ondertussen werkt Simon op «De Zilveren», staat er dan. Veel aandacht gaat naar de vakbondsgeschie denis, terwijl voor Simon zelf enkel aangegeven wordt dat hij vertrouwen had in mensen als Albert De Ryck (oud-bur gemeester van Temse) en Be- noit Van Daele en zich aan sloot bij het katholieke syndi- kaat. Verderop rijst Simon duidelijker uit zijn maatschap pelijke kontekst en we krijgen eerder zijn indrukken en erva ringen bij, zijn kommentaar op lokale (de betoging tegen het plan in Bazel een vliegveld aan te leggen), nationale (de aan bouw van kerncentrales) en in ternationale (Mao, Allende) ontwikkelingen. De geschiede nis is nu enkel nog relevant in funktie van Simon en zo is het beter, geloofwaardiger. Ge loofwaardig, ook al omdat Si mon toch ook belangstelling In feite is deze beurs meer dan een boeken- en ge schenkententoonstelling Men heeft ze dit keer doel bewust opgebouwd rond het tema krisis. Biezonder aktueel dus. Oxfam-We- reldwinkel Aalst in samen werking met de Culturele Centrale heeft rond dit te- ma een uitzonderlijk pro gramma opgezet. Zo is er op vrijdag 17 december een debat voorzien om 20 u. Het kreeg als titel «Uitwegen voor de krisis». Aan dit de bat zullen deelnemen: voor het ACV de heer P. Van Tittelboom, vakbondssekre- taris te Aalst, voor het ABW de heer J. Van Geertsom vakbondssekre- taris te Sint-Niklaas en voor Polekar de heer F. Moulaert co-auteur van «Racisten hebben onge lijk». De heer Piet De Moor, hoofdredakteur van «De Nieuwe» zal het debat lei den. Zaterdag 18 december kan men in de beurs terecht van 9 tot 22 u. Om 14 u. wordt er aan kinderanima tie gedaan in samenwer king met de werkgroep gastarbeiders en om 19.30 u. is Bert Van Hoorick pre sent om te vertellen over zijn memoires die versche nen onder de titel «In tegen stroom». Bert Van Hoorick is een kind van zijn tijd, van zijn volk en van zijn stad. Hij is in verschillende opzichten het politiek even beeld van zijn betreurde vriend Louis-Paul Boon. Hij roeit steeds tegen de stroom op. In zijn meeslepende me moires doet hij het verhaal van zijn leven. Een mense lijk dokument dat zal toege licht worden door W. De Broek. De Culturele Centra le De Rank verleent aan de ze manifestatie haar mede werking. Tenslotte is er op zondag 19 december nog een namid dag rond de figuur van de Nobelprijswinnaar voor li teratuur Gabriel Garcia Marquez. Om 15 u. zet Ste- faan Van den Bremt over deze Nobelprijswinnaar een babbel op. Marquez kreeg de Nobelprijs voor litera tuur voor de wijze waarop hij verbeelding en werke lijkheid in zijn boeken kon leren samengaan als spie gel van het leven en de kon- flikten van een heel konti nent. Deze namiddag vangt aan om 15 u. De derde boe kenbeurs is ook op zondag toegankelijk en wel van 10 u. tot 18 u. Men kan er doorlopend een tentoonstelling over oud en nieuw fascisme bekijken en blijven stilstaan bij een aan tal video's. Boeken en geschenken Naast deze aktiviteiten al lerhande zijn er natuurlijk ook de boeken en de ge schenken. Vermits de boe kenbeurs in het teken staat van de krisis is er een ruim aanbod aan boeken voor handen over dit tema. Maar er zijn ook werken over de derde wereldproblematiek, de arbeidersbeweging, de massamedia, het vormings werk, vredesopvoeding, het leefmilieu enz. En wat de geschenken betreft, hier voor heeft men handge maakte kunstwerkjes uit India, Chili, Bangladesj, Sri Lanka, de Filippijnen en andere derde wereldlanden aangetrokken. Al met al een boeiende beurs die een bezoek overwaard zal zijn. Leo DE BOCK Op maandag 20 december te 20 u koncerteert het «Ka mertrio Strawinsky» in de feestzaal van het stadhuis te Aalst. Mede door het feit dat dit trio bestaande uit Renée Barré, piano; André Gous- seau, viool en Franpois Schollaert, klarinet het aandurfde het vrij moeilijk werk «De Geschiedenis van de Soldaat» van Igor Stra winsky op zijn repertorium te plaatsen en tevens we gens het tot Strawinsky- jaar uitgeroepen jaar 1982 lag het voor de hand dat dit trio deze naam zou dragen. De leden ervan zijn trou wens allen zeer ervaren musici en laureaten van het Koninklijk Muziekkonser- vatorium Brussel. Ondanks de minder geken de triovorm werden ook hierdoor toch prachtige werken geschreven door een hele schare bekende komponisten. Zelfs klassie ke meesters honoreerden deze ensembles en dit pre cies wegens de kombinatie van deze drie eigengeaarde instrumenten. Op het programma het «Trio in Es» van Jan Van hall, dat van Chatschatur- jan en de «Suite» van Da rius Milhaud. Na de pauze volgen «3 Sketches» van landgenoot Willy Rouma en bekroning van de avond wordt dan Strawinsky's «Geschiede nis van de Soldaat», een symbolisch verhaal van de nederlaag van het mense lijk element in het kansspel dat het leven uiteindelijk toch is. Van de originele partituur maakte de komponist een suite met 5 delen en be werkte eigenhandig zijn meesterwerk voor klarinet, viool en piano. Het werk maakte opgang. Niet om wille van het plan maar vooral wegens het artistiek karakter, de overvloed van ideeën, de schitterende techniek en het gedurfde gebruik van de stof. Eer muzikaal verhaal dat da teert uit zijn Zwitserse pe riode (1918). Deelname in de kosten: 20C fr. Studenten, Plus-3 en jeugdpas: 150 fr. Het Aalsters zangkoor «Colla Voce» onder leiding van Herman Slagmulder brengt op uitnodiging van het plaatselijk St.-Janskoor te Hemelveerdegem in de gerestaureerde St.-Jan de Doperkerk op zaterdag 18 december te 20 u een merkwaardig kerstkoncert. Naast «Colla Voce» zelf treden op Jozef DHoir met werken voor klavecimbel van J.S. Bach en voor begeleiding zorgt Chris Crombeen. Her koor zelf zingt werken uit Renaissance en Barok en hedendaagse Kerst- en Marialiederen. De toegang tot het koncert is gratis. Voor reservering van plaatsen kan u terecht bij Marcel Crombeen, Cesar Haeltermanstraat 79 te 9300 Aalst (053-21.08.73) of direkteur Theo Van Santen, Langemunt 71 te 9570 Lierde (055- 42.14.16). lh In de Belfortzaal werd verleden vrijdag door sche pen Gaston Van den Eede in aanwezigheid van een honderdtal belangstellenden waaronder erevolks- vertegenwoordiger Bert Van Hoorick, toekomstig burgemeester Raymond Uyttersprot en schepen-in- spe Chris Lievens-Borms, schepen Marcel De Bis schop en bijna raadslid Danny De Nayer een merk waardige tentoonstelling geopend. Bij het vieren van het der- immers de stof voor vele ügjarig bestaan van WAK, andere tentoonstellingen. de «Veevak» ofte «Vereni ging voor Aalsters Kul- tuurschoon» had het be stuur met aan het hoofd voorzitter Jan Van der Hulst eraan gehouden «Ou Bestuurslid Mare Uytter sprot memoreerde de be doelingen van V.V.A.K., bewaren, onderhouden en zo nodig restaureren van Aalsters kultuurschoon :er to erkef i me serdt fees" Vla» nd. st, al vergt n ee en r me riem ite raatt kleil lat 3t ve n zob de hoekjes van Aalst en waarbij hij vooral hulde Groot-Aalst« eens in de kij- brengt aan Raymond Ver- ker te brengen. Opzet waar- naeve, promotor van de Va- in ze alleszins geslaagd zijn lerius De Saedeleertentoon- en dat werd vastgelegd in stelling, de retrospektieve een waardevolle brochure. expo en de Rubensviering en aan Fritz Courteaux, Wel betreurde de WAK dat Spjj van vereniging. Ook de tentoonstelling niet kon egn postume hulde aan Leo doorgaan in Kapel en gan- Singelijn en een speciaal gen van het Oud-Hospitaal, dankwoord aan Raymond gebouw dat dank zij de in- Schaepdrijver eerste spanningen van ere-voor- voorzitter die mede aan de zitter Fritz Courteaux en de basis lag van de restauratie nog levende medestichter van het Oud-Hospitaal. Be- Raymond Vernaeve van de treurd wordt dat in de Kat- ondergang werd gered. An- testraat blijkbaar weinig derzijds is de organiseren- enthousiasme wordt be de vereniging fier op de toond voor de restauratie Belfortzaal, door de goede van H. Geestkapel, een zorgen van schepen Jan De beschermd gebouw waar- Van beeldhouwer Mare De Bruyn wordt trouwens aan Fritz Courteaux symbolisch een miniatuur-standbeeld van Valerius de Saedeleer overhandigd. Verhoopt wordt dat aan de «drie hoek», aan het Vredeplein dergelijk standbeeld eens kan worden gerealiseerd. Schepen Gaston Van den Eede wijst op de goede sa menwerking van stadsbe stuur en WAK met burge meester Debunne' in 1953 als startpunt voor de res tauratie van het Oud-Hospi taal die twee jaar later on der impuls van schepenen Gilbert Claus en Bert Van Hoorick naar advies van Fritz Courteaux en plannen van architekt Fons Singe- lijk vaste vorm kreeg. Hij memoreert verder het tot standkomen van een regle ment voor een jaarlijkse prijs waarbij de stad een Aalst. Het oudste huis van Aalst wordt op deze manier financiële inbreng deed en rechtgehouden. Een monumentvan een geklasseerd tevens de goede samenwer- monument in de Zoutstraat (per) Aalst. De kapel in de Kattestraat staat te rotten tot ze invalt (per) Neve binnenin grondig her steld met boven de prachti ge raadszaal en hoger nog het flink uitgerust Daens- museum waaraan ook de VVAK door het in bruik leen geven van zesenzestig voorwerpen haar medewer king heeft verleend. Wat betreft de tentoonstel- hng «Oude hoekjes van van de WAK hoopt op tota le restauratie. Ook bij «Stad Antwerpen» zijn maatrege len dringend noodzakelijk maar schepen Van den Ee de zou erop inpikken dat de eigenaars op voorstellen van het stadsbestuur niet positief reageerden Op het aktief van de vereni ging staan verder Aalst» hoopt de Veevak dat vruchtbare samenwerking dit het startsein wordt voor met het stads&rchief en de eGn Musuem van Oud- bemiddeling waardoor aan Aalst. In de proeve van iko- de stad twee werken van nografie van vele Groot- Valerius de Saedeleer wer- Aalaterse gebouwen steekt den geschonken. king tijdens het Dirk Mar- tensjaar. De restauratie van het belfort en van het Huis Van Langenhove waarvan hij hoopt dat het binnen afzienbare tijd in gebruik kan worden genomen noemt hij verder zeer posi tief. Ook positief dat de WAK, niettegenstaande substantiële betoelaging, niet zoals de stad zelf in «rode cijfers» is beland maar zich zelf weet te be druipen Zulks dan vooral door de ledenbijdrage. De tentoonstelling «Oude hoekjes van Aalst en Groot- Aalst en 30 jaar V.V.A.K.- werking» is toegankelijk in de Belfortzaal tot en met vrijdag 24 december elke dag van 10 tot 12 en van 14 tot 18 u. Voor de scholen zijn er op aanvraag geleide bezoeken mogelijk. Wel dan verwittigen Ploegstraat 24 te 9300 Aalst (053- 21.32.80). LH Aalst. Het bestuur van de jong-van-hart-klub die reeds meermaals de verkrotting van het oudste huis van Aalst in de Zoutstraat en de kapel van het oudmannenhuis in de Kattestraat aangeklaagd heeft (per) Bij de tentoonstelling «Oude Hoekjes van Aalst» in de Belfortzaal die loopt tot 24 december is een merkwaardige katalogus te bekomen. Een niet te missen dokument uitgegeven op glanspapier met een kleurenfoto van de H. Geestkapel op de vóórkant en binnenin heel wat kleuren- en andere foto's van schilderachtige, merkwaardige oude hoekjes waaraan u wellicht geen aandacht zou schenken als er u niet expliciet wordt op gewezen. Een katalogus tot stand gekomen na 30 jaar V.V.A.K.- werking en samengesteld door voorzitter Jan Van der Hulst, een uitstekende gids voor het bekijken van de vele merkwaardige tentoongestelde stukken. Katalogus A met verwijzing, uitleg en kommentaar bij liefst 180 stukken en katalogus B met een zestiental verwijzingen naar de 30 jaar V.V.A.K.-werking. Verder bibliografieën van Jos Aerts, Louis Borghys, Jan De Block, Marc De Bruyn, Luc De Decker, Romain De Hert, Karei De Mette, Gustaaf Francois, Alfred Keste- leyn. Jozef Ghyselen, Frans Ganzeman, Fritz Kieckens, Edmond Kieckens, Cornecl Meyssens, Paul Pontius, Louis Persoons, Theo Praet, Jan Van Campenhaut, Frans Van der Hulst, André Van der Meersch, Emiel Van der Linden, Jan Van Malderen, Petrus Van Nuffel, Van Schuylenbergh, Norbert Van Schuylenbergh, Raymond Vernaeve, Adolf Triest, Frans Wauters en M. Werner. LH

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Voorpost | 1982 | | pagina 27