Zestig jaar BGJG in Temse:
Jiet verhaal van een aktieve bond
De wereld van Edward Poppe
Het enge Waasland
Overvaller door sportieve
caféklant overmeesterd te Aalst
Kerstfeest bij Davidsfonds
Mijlbeek Aalst
Mijn mening erover
Voor een handvol sprokkelhout
Zachtjes naar de zaligheid
De Voorpost - 17.12.1982 - 3
jksbi )e Bond van Grote en Jonge Gezinnen afdeling
"d j< 'emse, bestaat dit jaar zestig jaar. Wat is er zoal
°.vei ;ebeurd sinds de stichting? Wie waren de stichters
'nist< n wat bezielde hen? Ik had hierover een gesprek
'Pvo< net de huidige voorzitter André Van Der Gucht, die
c|j n ia heel wat opzoekwerk de historiek van de Bond
omsiion we^ersamenstellen.
Coen >ver ae allereerste jaren van de Bond, maar ook de
aatst ondswerking is weinig be- eerste sekretaris en dit in
ïrpri end. De stichting vond een tijd dat men nog niet
jr vaplaats op 23 april 1922. beschikte over een tele-
istisc nitiatiefnemers waren foon, laat staan een auto.
r vel iduard Comelis, voorzit- Frans Wouters stief in
nderer; Frans Wouters, sekre- 1937, amper 57 jaar oud
gelijaris en bestuursleden Be- dus.
n tooit Tersago, Alfons Van Over de werking en aktivi-
teiten gedurende de eerste
15 jaar is heel weinig be
kend. Wel weten we dat
het ledenaantal geleidelijk
opliep tot 256 in 1932, dan
iets terugviel en van 1937
Iritsom en Petrus Ver
en aiulst.
Zi Iduard Cornelis kan als
a en én van de markantste figu-
tiedeen in Temse tussen de
wee wereldoorlogen be-
JFI chouwd worden. Hij werd weer in stijgende lijn ging.
eboren op 25 april 1877. Anno 1982 bedraagt dat
)p zeer jonge leeftijd aantal 775. Het gaat hier
eeds was hij, zoals zovelen om aangesloten gezinnen,
die tijd, aktief als man- w^t neer komt op heel wat
levlechter. Z'n gezond ver- méér dan 775 personen,
tand, z'n werkkracht en
rijn sociale bewogenheid Oorlogsperikelen
wachten hem na de eerste Vanaf 10 juni 1937 werd er
wereldoorlog op de voor- regelrrtMig vergaderd en de
pond. Hij stichtte te Tem- verslagen werden te boek
een afdeling van het al- gesteld. Uit de notulen le-
Vo< [emeen christelijk vakver- ren we dat op die dag vol-
jond, waarvan hij als se- gende mensen aanwezig
ejJ.g„ aetaris de belangrijkste fi- waren: e.h. Notebaert,
BT\luur was- Rechtstreeks en proost; Eduard Cornelis,
lat d vezenlijk was Eduard Cor- erevoorzitter; voorzitter
ove lelis betrokken bij de vele Van Garsse, sekretaris
nt h ociale, kulturele en poli- Theo Van Damme en te-
iiitin ieke aktiviteiten, die in de vens Alfons Van Britsom,
;atholieke werkmanskring Petrus Verhulst en Henri
aa ot stand kwamen. Brijs.
Zo speelde hij een belang- Voorzitter Van Garsse be-
onir ijke rol in de mutualiteit kleedde een kaderfunktie
le le ;n was hij medestichter en °P Boelwerf, waar hij ver-
mslu twintig jaar lang sekretaris antwoordelijk was voor de
;tari< ran de harmonie Recht binnenschepen, sekretaris
agei loor Zee. Van Damme zullen vele
|5n:J n 1920 nam hij deel aan de Temsenaren zich nog her-
v0' erste naoorlogse gemeen- inneren als onderwijzer van
eraadsverkiezingen, waar- het zesde leerjaar op de
iireai )ij voor het eerst het enkel- broedersschool. Zowel in
woudig-mannen-kiesrecht september, als in november
erleiyan toepassing was. Hij '37 kwamen er nieuwe be-
werd verkozen en behoor- stuursleden bij.
:?n*de zodoende tot de aller- °P 16 november van dat-
eerste lichting werknemers zelfde jaar zegt e.h. Note-
die zitting kregen in de ge- baert, en ik citeer het notu-
meenteraad. In 1926 werd lenboek: «Mensen zijn
ftij schepen. Na de bevrij- mensen en moeten toch iets
ling fungeerde hij als hebben, dus zou de bond
lienstdoend burgemeester hen toch iets moeten ge-
van september 1944 tot ven». Daarop wordt door
iecember 1946). Eduard Henri Brijs gevraagd of er
waa ibmelis overleed op 19 ja- in overeenkomst met de
vecl luari 1953, op 75-jarige winkeliers geen verminde-
n e eeftijd. ring zou kunnen bekomen
noei Frans Wouters werd gebo- worden voor de aangeslo-
1 cejren in Temse in 1880. Na ten léden. De proost stelt
dooajn huwelijk met een mo- voor met één kategorie te
loo< enaarsdochter van Temse^ beginnen, bijvoorbeeld de
sve ^e"e vestigde hij zich daar bakkers.
ef n 1905. Als onderwijzer en In mei 38 wordt er gespro-
elzi coster, later schoolhoofd, ken over het fonds voor
verdiende hij de kost voor weduwen en wezen. Doel
r ifiijn vrouw en maar liefst van de oprichting van dit
udei tegen kinderen. Daarnaast fonds is het op gang bren-
2 h' cette hij zich edelmoedig gen van een sociale kom-
"en belangeloos in voor de pensatiekas, die later in
nedemens een sociale wetgeving zou
Hij was niet enkel stichter kunnen omgevormd wor-
;jar
den, door de staat.
Maart '39: het bestuur van
de afdeling Temse ver
stuurt talloze brieven naar
het ministerie om vrijstel
ling van mobilisatiedienst
te bekomen.
November 1940: er wordt
aktie ondernomen om de
krijgsgevangen vaders van
grote gezinnen zo spoedig
mogelijk vrij te krijgen.
Met dit laatste houdt het
notulenboek op. De oor
logsomstandigheden zullen
hier zeker niet vreemd aan
zijn. Uit deze periode is
niets meer bekend dan het
feit dat de heer Henri Brijs
het voorzitterschap heeft
overgenomen.
Van de zestiger jaren
tot nu
In 1964 krijgt de BGJG een
nieuw bestuur. Prudent
Rombaut wordt voorzitter,
August Van der Biest se
kretaris. Van deze twee
mensen hoef je enkel de
namen te noemen, om ze je
levendig voor de geest te
halen. Hun taak was verre
werd kritisch beoordeeld
en er waren eveneens ver
scheidene filmforums.
In 1970 pakte de bond uit
met een «Week van het
gezin». Op zaterdag ging er
een kreatieve namiddag
door op de speelplaats van
de gemeenteschool. Knut
selen, bouwen, schilderen,
het kon allemaal, 's Woens
dags vond er een kaartna-
middag plaats voor de
grootouders. De donder
dag van die week had een
filmpremière plaats: «Het
wonder van de mens». De
zaal bleek te klein en daar
om werd een tweede verto
ning ingelast, 's Zaterdags
werd de week besloten met
een gezellig samenzijn. In
die tijd werd in de bond
nogal wat gesproken en ge
handeld rond thema's als
speelpleinen, onthaalmoe
ders, veilig verkeer en ge
meentelijke ristourno's aan
grote gezinnen.
In 1979 nam August Van
der Biest ontslag als sekre
taris en twee jaar later nam
Het Davidsfonds van Mijlbeke verwacht de hele familie op
haar jaarlijks kerstfeest dat plaats heeft in de parochiezaal
aan de Moorselbaan om 17.00 uur. Niet alleen worden er
aan de kinderen geschenken uitgedeeld en staat er een
prachtige tombola op het programma, bovendien zorgt de
KWB voor enkele aangepaste kerstliederen en wordt er
een film van Walt Disney «Het jagersinstinkt» getoond. Er
is natuurlijk ook de onontbeerlijke koffietafel. Als bijdra
ge in de kosten vraagt men per volwassene en voor een
kind vanaf 12 jaar 80 fr.; kinderen jonger dan 12 jaar
betalen 40 fr.
(hjm)
ook voorzitter Prudent
Rombaut ontslag. Het hui
dige bestuur heeft als voor
zitter André Van der
Gucht en Guido Spildoren
is sekretaris.
Op de onlangs gehouden
auto-arme zondag (14 no
vember) beleefde de bond
zowat het hoogtepunt van
het werkjaar 1982. Meer
dan tweehonderd deelne
mers trokken op speurtocht
door de straten van Temse.
Ze werden na de interes
sante namiddag voorzien
van spijs en drank. Maar
gedurende dit jaar maakte
de bond ook twee geboor
tes mee, figuurlijk dan.
Jefi, wat staat voor jeugd-
filmklub, gaf reeds drie
vertoningen en in het voor
jaar komen er daar nog
eens drie bij. Voor Jefi
staan Hubert Weyn, René
De Wilde en Erik Peirs-
man.
Een tweede realisatie dit
jaar is de G.O.A. (Groot-
oudersaktie). Het gaat hier
om mensen, die ook op
rijpere leeftijd nog iets
voor hun afdeling voelen.
Vorige zondag stelde voor
zitter Van der Gucht dat de
bond steeds paraat staat om
de gezinsbelangen te verde
digen. Het huidige bestuur,
zal de uitgetekende weg vol
gen, verbreden waar nodig
nieuwe aansluitingen zoe
ken waar mogelijk is.
Renaat VERMEIREN
Temse. Zestig jaar Bond van Grote en Jonge Gezinnen. Enkele duizenden zijn betrokken bij de werking
van de Bond in de Scheldegemeente (rdg)
Vanop afstand en niet zonder een mengeling van
ergernis én geamuseerdheid, las en hoorde ik wat het
verschijnen van het boek Relaas uit 't Land van
Waas» heeft losgemaakt. De etterbuil van de afgunst
lijkt nu wel gebarsten.
Als je twaalf jaar lang het reilen en zeilen in dit
gewest en zijn rommelig lokaal perswereldje hebt
meegemaakt, blijf je uiteraard ergens geïnteresseerd.
Ik heb het bewuste boek nog niet gezien, maar zal het
zeker kopen want ik kan mij zó voorstellen dat de
kwaliteit ervan omgekeerd evenredig moet zijn met
de stijl van de afbraak-artikelen die «kollega's»-
journalisten over de samenstellers hebben gepleegd.
Wie enig niveau vertoont in het Waasland, moet er
finaal onderuit worden gehaald. Het was dan ook
voorspelbaar, dat Wouter Vloebergh en Walter Clip-
peleyr die journalistiek talent aan werkkracht weten
te koppelen niet zouden ontsnappen aan korporatis-
tisch gekrakeel.
Want wat wordt deze heren, die ongetwijfeld geen
frank zullen overhouden aan hun monument van
journalistieke research, verweten? Dat zij de Wase
Persklub erbuiten hebben gehouden, dat zij de naam
en reputatie van deze klub hebben misbruikt!!!
Persprostitutie
Als kantoorchef van Gazet van Antwerpen (1970-
1980) heb ik altijd, mijn lidgeld betaald, maar mij
voor de rest volkomen gedistantieerd van deze merk
waardige vereniging omdat zij a) vele leden heeft die
per vergissing in de journalistiek zijn terechtgekomen
en b) de kollegialiteit allesbehalve bevorderde en dus
overbodig was.
Erger nog. Het ombuigen van de doelstellingen van
de vereniging tot persoonlijk belang, gebrek aan
elementaire beleefdheid zoals het wegritsen van de
bovenste rij uit het sigarenkistje en het verorberen
van zoveel mogelijk toastjes op de perskonferenties,
het lastig vallen van vrouwen, het ontaarden van
samenkomsten in een gevecht om een gratis boek of
ets, in eet- en drinkgelagen.
De reputatievan de Wase Persklub is opnieuw
mooi gediend met de weinig fraaie aanval door een
paar van haar leden, gewoon omdat zij hun eigen
ego niet konden strelen! De beste stuurlui staan altijd
aan de wal.
Het is toch niet omdat er een paar gewraakte regels in
voorkomen, dat de gigantische onderneminq van het
duo Vloebergh-Clippeleyr de grond moet ingeboord
worden. Let wel: de medewerkers die men nog kan
gebruiken worden uiteraard geprezen.
Als er nog leden zijn van de Wase Persklub die
zichzelf respekteren, dan hoop ik voor hen dat zij de
moed zullen opbrengen om de ontbinding van deze
vereniging voor te stellen. Er is geen klub nodig om
een gezonde rivaliteit én kollegialiteit aan te kweken.
Mensen van enig niveau in de perswereld zoeken
elkaar toch op.
Wat thans gebeurt is allemaal zo éng, zo typisch
(d)waas. De mensen leven in dit gewest té dicht op
elkaar; vandaar dat zij zo vlug op eikaars tenen
trappen.
Ulrik Nimmegeers, Antwerpen
van eenvoudig, maar met
de bezieling hen eigen, zijn
ze onmiddellijk van wal ge
stoken. Op een jaar tijd
slaagden ze erin een nieu
we ploeg bestuursgezinnen
rond zich te scharen Voor
het eerst ook verschenen
vrouwen op de bestuurs
vergaderingen.
Er werdeen volwaardig
programma in elkaar gesto
ken, met lezingen over bin
nenhuisinrichting, het op
voeden van jonge kinderen
en oudere kinderen. Maar
ook werd er gepraat rond
de onderwerpen liefde en
sexualiteit, de tv-uitzen-
ding «Gelukkig Gezin»
Met karnavalmasker en ruitjesvest kwam een blikbaar Cafébaas Wim Van Tittel- karnavalstunt avant la let-
voortydige Aalsterse karnavalist verleden maandagavond boom (23) meende bij de tre ging doch het was blijk-
rond halfnegen in het café «The Classics» aan de Arbeid- vraag naar de inhoud van baar ernst. Affligemnaar
straat te Aalst. de kassa dat het om een Jan Bové (25), zoals later
In het feodale Sint-Niklaas, anno 1982, wordt het sprokkelen van hout nog
als een ernstig vergrijp beschouwd, (pv)
Wat zou jij doen indien stookolie of aardgas je werkelijk té duur geworden zijn en
je wil vrouw en kinderen niet blauw laten worden van de kou? Wellicht zou je een
houtvuurtje aansteken zoals je voorouders dat in de vroege middeleeuwen toch ook
al deden. Maar sprokkelen in het woud van de heer was de horige of lijfeigene toen
ten strengste verboden
Vandaag, duizend jaar later, is aan deze situatie nog niet zoveel veranderd dan
men wel zou denken. Zondagochtend was de h. Duret met een kruiwagen de mod
derige weide achter het Sint-Niklase Dreykoningenpark ingetrokken om er wat nat
en verdord hout te rapen. Tussen haakjes we ze gezegd dat deze weide nergens
afgesloten is en meer het uitzicht heeft van een stortplaats, waar in de zomer de
distels welig tieren. Toen de h. Duret enige tijd later weer huiswaarts wilde keren
met een handvol sprokkelhout liep hij in de armen van twee politieagenten, die met
een patrouillewagen ter plekke gekomen waren om de misdadigerop het boekje
te zetten. Rechtsomkeer ging het met de kruiwagen en sprokkelaar, terug naar de
plaats van de misdaad ...en wij van De Voorpost die dit pijnlijk incident wilden
fotograferen, werden ook de boek opgedraaid. Agent Vereecke en zijn konfrater
wilden en konden we bij het uitoefenen van hun weinig benijdenswaardige
opdracht niet veel ten kwade duiden; hun opdrachtgevende kasteelheren op de
Grote Markt echter wél. Maar daarover doen we wel eens een boekje open in één
van onze volgende nummers.
P.V.
Edward-Joannes-Maria Poppe. Hij werd op 18 v
december 1890 in Temse in een klein straatje ge
boren, als zoon van bakker Désiré en de uit
Tielrode afkomstige Joske Ogiers. Op 10 juni 1924
overleed hij in Moerzeke.
Wardje Poppe. In 1966 werd zijn heiligverklarings
proces ingeleid. Deze priester beleefde zijn geloof
immers intens, hij gaf blijk van een sterk eucharis
tisch georiënteerde spiritualiteit. Hij was ook de
stimulator van de Eucharistische Kruistocht of Eu
charistische Beweging. Vanuit een sociaal en
Vlaams engagement wilde hij priester worden. Na
z'n wijding in 1916 bleef hij tot 1918 onderpastoor
in een arbeidersparochie in Gent. Hij werd dan erg
ziek. In 1918 werd hij rektor bij de zusters Vincen-
tius a Paulo in Moerzeke. In 1922 zou hij als
geestelijk leidsman in Leopoldsburg verblijven.
Eind 1923 ging hij terug naar Moerzeke om uit te
rusten; daar overleed hij op Pinksterdag 10 juni.
Nederigheid, totale gehoorzaamheid, een bijna kin
derlijk-eenvoudig geloof, een allesbezielende lief
de, naar die aspekten richtte hij zich tijdens z'n veel
te korte leven, hij droeg die waarden ook uit via zijn
apostolaat. Zijn publikaties werden in meer dan
twintig talen vertaald en sedert 1947 wordt De Stem
van Moerzeke uitgegeven, een driemaandelijks tijd
schrift dat behalve in het Nederlands ook in het
Frans en het Italiaans verschijnt en de boodschap
van priester Poppe wereldwijd uitdraagt.
In Temse werd aan zijn geboortehuis in 1934 een
Poppe-gedenkteken opgericht. In Moerzeke von
den tal van herdenkingsplechtigheden plaats. 1974,
vijftig jaar na het overlijden van deze bezieler, werd
uitgeroepen tot Poppejaar.
Tijdens een plenaire zitting werd op 5 april 1966 in
Rome de «causa» aangenomen: de start van het
pauselijke proces. Nagegaan wordt nu in hoeverre
Edward Poppe zalig mag genoemd worden.
Rond de vormingsjaren van Edward Poppe, de
periode 1905-1916, is nu een nieuw boek in de
maak, het zou ook een nieuw licht werpen op de
geestelijke achtergronden van zijn tijd: Temse, het
Sint-Niklase kollege, de Leuvense universiteit, het
AKVS, de eerste wereldoorlog, het seminarieleven
uit het begin van deze eeuw. Auteur Fernand Van
de Velde (hij woont Meijerij 16, 9660 Brakel-
Michelbeke) bericht in dit zowat vijfhonderd pagi
na's dikke boek over Wardje Poppe aan de hand
van archiefdokumenten en op basis van veel per
soonlijke research.
Auteur Fernand Van de Velde is niet de eerste de
beste. Hij schreef al heel wat over priester Poppe
(enkele essays, ook een levensbeschrijving in het
Nationaal Biografisch Woordenboek). Van de Vel
de gaf o.m. les aan de kolleges van Eeklo en
Priester Poppe: vormingsjaren onder de loep in
nieuw boek over deze bezieler.
Dendermonde, in het atheneum in Sint-Niklaas en
aan de normaalschool van de Presentatie in Sint-
Niklaas initieerde hij twintig jaar lang toekomstige
leraressen in de katechese. Thans is hij direkteur
van de kongregatie van de zusters van Sint-Francis-
cus in Michelbeke.
De uitgave zou tegen januari 1983 op de markt
komen en wordt mogelijk gemaakt door het mece-.
naat van de Stichting Mercator Plantijn in Antwer
pen. Naar verluidt verloopt het met de voorinteke
ningen heel vlot, er zouden er al een zeshonderdtal
zijn. Wie alsnog bestellen wil kan dat bij de auteur,
zie het adres dat hierboven werd vermeld. Het boek
kost 790 frank (voorintekenprijs), men kan het
bedrag storten op rekening 444-8601771-90. Anton
Van Wilderode verzorgde het «woord vooraf».
Ongetwijfeld verkrijgt de figuur van deze eenvoudi
ge priester, die een konsekwent geloof op grote
schaal hielp verspreiden, middels de publikatie van
dit boek een nieuwe dimensie. Het spreekt vanzelf
dat we het verschijnen van dit boek met belangstel
ling tegemoet zien.
Wouter VLOEBERGH
zou blijken niet meer aan
zijn proefstuk vorige
week deed hij een inval in
een winkel van feestartike
len op de hoek van de Ge-
raardsbergse- en de August
Marcelstraat waar hij ver
klaarde het geld terug te
zullen brengen als er betere
tijden kwamen eiste geld
en stelde zich met een siga
renkistje met munststuk-
ken niet tevreden. Hij
«kreeg» dan de brieventas
van de baas met erin een
paar duizend frank en zette
het op een lopen.
Hij had echter niet alleen
zonder de waard maar te
vens zonder de klanten ge
rekend want onder hen be
vond zich de trainer van de
Baardegemse «Vlugge Jon
geren», John Lissens (40)
uit Wieze die dadelijk de
achtervolging inzette en
niettegenstaande herhaalde
bedreigingen met de revol
ver, een Python, met een
tijgersprong de overvaller
in het smalle straatje naast
de Keizershallen wist te be
springen, diens wapen over
het muurtje gooide en hem
in bedwang hield tot de
politie kwam. Een tweede
achtervolgende klant, Hans
Uyttersprot uit Aalst kon
de gegapte portefeuille aan
de baas terugbrengen en
ondertussen kamden poli
tiemannen en rijkswachters
de cafés uit tot ze in «het
straatje» geraakten waar
John Lissens de overvaller
in bedwang hield.
Letterlijk en figuurlijk ont
maskerd werd Jan Bové,
een werkloze die vroeger
nog in de pub Lord Nelson
te Hekelgem portier was
geweest, in de boeien ge
klonken.
LH
Oostende heeft nu ook zijn
uniek gebouw: een 12 verdie
pingen tellend appartements
gebouw waarin alle gemeen
schappelijke gedeelten van het
gebouw werden omgetoverd
tot een subliem sprookje, een
grote wandschildering van
meer dan 500 mJ. Het is een
werk van de Oostendse kunst-
schilderes Anne-Marie Ver-
poucke.
