STADSBERICHTEN
Driehoningenwcdstr^jd
V.
DRIEKONINGENWEDSTRIJD
BEIAARDRECITAL
Aö den derm0'
Driekoningenwedstrijd
Archiefberichten (2,
TE KOOP
Stedelijk
visserijkomitee
DENDERMONDE
e
V.V.V. Dienst voor Toerisme - Dendermonde
ZATERDAG 8 JANUARI 1983
tussen 16 en 18 uur
in de Handelswijken
te 16 uur
door Dhr. P. De Smedt, stadsbeiaardier
te 19 uur
PRIJSUITREIKING
van de Driekoningenwedstrijd
op de Grote Markt
SOCIO-CULTURELE
INFQ-KALENDER
Medische zondags-
en feestdagendienst
1* jaargang nr. 47
Dienst Secretariaat - A. De Decker
an de
len voo
iet bel
i menei
uitzoi
niet ti
Ihz lag
ij voor-
Pa^
oor dc
>m het
>g veel
de pu-
ir aan,
t: het
i en
x>rdje
dat ik
)f van
«Kijk
strijkt
I in de
r dièpj
iorp).
ondei
t ook
ïische
:hitte-
Dto's»
«De
amin
rijpa
ia ol
nder-
deze
Beel-
beter
V.V.V. Dienst voor Toerisme DENDERMONDE
1)9 Vereniging voor Vreemdelingenverkeer en Toe
risme van Dendermonde organiseert op zaterdag 8
tuari 1983 ter gelegenheid van de eindejaars-
sten een Driekoningenwedstrijd.
Deze wedstrijd staat open voor iedereen (zowel
kinderen als volwassenen)
categorie A: voor groepen van 3 tot 4 personen
categorie B: voor groepen van 5 tot 15 personen
Op 5 plaatsen in de stad zullen de deelnemers zich
aanbieden bij een jury en er een driekoningen-,
kerst-, of eindejaarslied zingen.
I De jury zetelt:
aan de Kerk van St.-Gillis-Binnen (Brusselse
straat)
aan de Werf (hall Generale Bankmaatschappij)
aan het standbeeld van Pr. Van Düyse (Fr.
Courtensstraat)
in het Aymonshof, Gentsesteenweg
op de Grote Markt
zaterdag 8 januari 1983
De groepen worden beoordeeld naar:
1) de originaliteit
2) de presentatie
3) de muzikale waarde
De controlekaarten worden gratis afgehaald tussen
11 en 12 uur of tussen 15 en 16 uur in het
onthaalbureel van de V.V.V. (stadhuis).
Tussen 16 en 18 uur bieden de groepen zich in een
willekeurige volgorde bij de 5 vaste jury's aan.
Deze stempelen telkens de controlekaart af.
De laatste plaats waar de groepen optreden is de
Grote Markt.
Tussen 18 en 19 uur worden de deelnemers
uitgenodigd op een typische broodmaaltijd in het
Stadhuis.
Te 19 uur ontvangen al de deelnemers in de
raadzaal van het Stadhuis een prijs.
De deelnemende groepen komen naar de prijsuit
reiking in Driekoningenkledij.
Laat de sterre draaien...
De brand van Dendermonde
in september 1914
Op vrijdag 4 september 1914 maakte Dendermon
de voor het eerst kennis met de gruwelen van de
Eerste Wereldoorlog. Nadat men in de vroege
morgen een aanmaning tot overgave ontvangen
had van generaal von Böhn, begon rond 7 uur 's
morgens een hevige beschieting van de stad, die
werd verdedigd door de vestingstroepen van gene
raal Wamant. De bevolking vluchtte in paniek weg
over de Schelde, even na 10 uur gevolgd door de
terugtrekkende Belgische troepen. De Scheldebrug
werd opgeblazen. De Duitse troepen rukten langs
verscheidene kanten de stad binnen en begonnen
dadelijk bepaalde huizen te plunderen en enkele
achtergebleven inwoners te verplichten hun huizen
te verlaten. De soldaten verklaarden verder dat er
burgers (vrijschutters) op de troepen hadden ge
schoten en dat daarom de ganse stad zou verwoest
worden als vergeldingsmaatregel. Dit voorwendsel
hadden ze ook aangewend in enkele andere ste
den (o.a. Leuven en Aarschot), als onderdeel van
hun oorlogsplan.
Reeds in de namiddag van 4 september stonden
verscheidene huizen van de Brusselsestraat en de
Vlasmarkt in brand. De methodisch uitgevoerde
verwoesting van de stad was het werk van een
afdeling pioniers van het achtste regiment uit Ham
burg. Ze bereikten de stad op zaterdag 5 septem
ber en begonnen onmiddellijk met hun werk, dat de
volgende dag voltooid was. De Amerikaanse schrij
ver Powell schrijft hierover: «Voor het auto-da-fe
van Dendermonde, dat ze verwoestten, ofschoon
de stad reeds ontruimd was, gebruikten ze een
auto bevracht met een reusachtigen petroleumke-
tel, een pomp en een sproeier. De auto doorkruiste
langzaam de straten, terwijl een soldaat de pomp
hanteerde en een andere de huizengevels met
ontvlambaar vocht besproeide. Waarna ze den
brand aanstaken.» De bevelhebber, majoor von
Sommerfeld, had met zijn staf plaatsgenomen op
de kiosk midden op de Grote Markt. Toen mensen
hem kwamen smeken om de stad te sparen, was
zijn antwoord: Neindie ganze Stadt wird brennen.
Rasieren!»
Deze brandstichting werd op de volgende manier
beschreven in een rapport (19.9.1914) van de
Belgische legeroverheid: Een compagnie was
belast met de verwoesting der huizen; ze had
hoofdvaten, waar elke man, drager van een pneu
matische gordel, zijn voorraad brandvocht opdeed
om er het uitwendig houtwerk mee te besproeien;
een andere man, met een bizonderen met fosfoor
ingewreven handschoen aan, liep langs de be
sproeide huizen en streek zijn handschoen over 't
houtwerk: op die wijze kon men in een kwartier tijds
een hele straat in brand steken. Om den brand aan
te wakkeren, wierpen manschappen er ontvlamba
re stoffen in».
De te Dendermonde gebruikte brandschijfjes wer
den ontleed door de apotheker eerste klasse G. De
Rudder. Hij schreef in zijn rapport: «Deze schijfjes
zijn zwart, metaalachtig van glans, glimmend, vet
tig, veerkrachtig en reukeloos. Op papier gewreven
maken ze een zwarte streep. Ze hebben een
middellijn van 20,5 mm, een dikte van 2,9 mm en in
't midden een rond gaatje van 4,2 mm. Ze wegen
1,43 gram. Door het vergrootglas bekeken vertoo-
nen ze een zweem van evenwijdige lijnen, die aan
beide zijden in dezelfde richting loopen; dit schijnt
er op te wijzen, dat de dingen geplet zijn geweest.
Op fijne dwarssneedjes bemerkt men, dat de schijf
jes alleen aan de oppervlakte zwart zijn en dat ze
bestaan uit een hoornachtige, een beetje geelachti
ge, doorschijnende zelfstandigheid. Aangestoken,
ontvlammen ze licht en ontwikkelen een geelachti
ge vlam. Het chemisch onderzoek wijst uit, dat ze
samengesteld zijn uit nitro-cellulose. Besluiten: De
ze schijfjes zijn gemaakt van nitro-cellulose, be
kleed met een geleistof om haar te kunnen pletten
en uitsnijden. Ze zijn aan de oppervlakte gepotlood
om de electrische eigenschappen van nitro-cellulo
se te verzwakken en om de hanteering te verge
makkelijken. Mogelijk dient het gat midden in de
schijfjes om er een zeker aantal te kunnen rijgen
aan een wiek, die men aansteekt voor men ze
wegslingert». Deze brandschijfjes werden in België
bij duizenden gevonden. Ook te Dendermonde
werden er geruime tijd enkele tentoongesteld in het
Stedelijk Museum, waar ze intussen verwijderd
werden om veiligheidsredenen.
De Duitse troepen verlieten de stad pas op woens
dag 9 september, terwijl de laatste branden nog
nasmeulden. Nadien werd de stad het slachtoffer
van de wederzijdse beschietingen door Duitse en
Belgische troepen. Op die manier werd op 17
september de toren van het stadhuis in brand
geschoten en gans het gebouw in as gelegd. Hierbij
ging het volledige meubilair, enkele schilderijen en
gans het interessante stadsarchief verloren! Op 15
oktober werden nog het gerechtshof en het krijgs-
depot in as gelegd. Sedert 12 oktober 1914 moch
ten de inwoners terug de stad betreden. Velen
zochten tevergeefs hun woning! In totaal waren er
immers 1252 woonhuizen totaal vernietigd en 889
andere zwaar beschadigd. Slechts 98 huizen,
waaronder vooral werkmanswoningen en apothe
ken, bleven gespaard, evenals de woningen van
het begijnhof. De meeste openbare gebouwen,
scholen, banken, arsenalen, fabrieken en kloosters
waren verwoest.
Omwille van instortingsgevaar werden nadien vele
gevels en muren door Duitse pioniers neergehaald,
ondanks het protest van de bevolking. Het scheel
de niet veel of de Oude Vest werd met dit puin
dichtgegooid!
Gedurende de maand november werden de pui-
nen, op bevel van het stadsbestuur, verder opge
ruimd en begonnen voor vele daklozen vier moeilij
ke oorlogsjaren.
A. Stroobants
ZATERDAG 25 DECEMBER
Plechtige Eucharistieviering t.g.v. Kerstmis.
10.00 u.: Parochiekerk Oudegem - De Denderkan-
torij
10.30 u.: Kerk St.-Gillis-Buiten - St.-Gregoriuskoor
10.30 u.: St.-Margaretakerk - St.-Margaretakoor -
Religioso
10.40 u.: St.-Jozefskerk - St.-Jozefskoor
11.00 u.: O.-L.-Vrouwekerk - Resurrexikoor - St.-
Gregoriusgilde
11.00 u.: St.-Lutgartkerk Spoorwegstraat - St.-
Lutgartkoor Lutterzele
15.00 u.: Rood Kerstfeest met kinderanimatie en
optreden poppenkast Denderbelle, in zaal Ros
Beiaard, Grootzand 89 te Grembergen, georgani
seerd door S.V.V.-Grembergen.
18.30 u.: PI. H. Mis opgeluisterd door het St.-
Apolloniakoor in de kerk te Appels.
21.00 u.: Chrlstmasparty met Jeggpap N.O. Jazz
band en speciale gast Huub Janssen (drummer
Dutch Swing College band) gratis peperkoek
voor iedereen, in de bunker.
ZONDAG 26 DECEMBER
9.00 u.: PI. H. Mis opgeluisterd door het St.-
Jozefskoor in de St.-Jozefskerk, t.g.v. Tweede
Kerstdag.
10.00 u.: PI. H. Mis opgeluisterd door het Jeugd
koor Jeko in de kerk te Mespelare, t.g.v. Tweede
Kerstdag.
12.00 u.: initiatie volleybal, door vzw Vrouwen
huis, in de sporthut te Baasrode. Tot 13.00 u.
14.00 u.: Algemene vergadering met als thema
«Het wonder van het samenzijn» en Kerstevocatie,
door K.A.V.-Grembergen in het Parochiaal Cen
trum te Grembergen.
15.00 u.: Kerst- en Nieuwjaarsconcert door de
St.-Gregoriusgilde, voor inwoners en sympathisan
ten van het Aymonshof.
15.00 u.: Kerstfeest: koffietafel - sketches - kinde
ren dansen, georganiseerd door de VI. Vrou
wenkring Grembergen in zaal Uilenspiegel te
Grembergen.
Vanaf 16.30 u. in V.T.I., Em. Van Winckellaan 6,
jaarlijks feest ingericht door «De Reisduif»
17.00 u.: Kerstconcert: het Zwijvekekoor brengt
zijn 3* Kerstconcert in zaal Boonwijt, met medewer
king van een koor uit Zele en verschillende solisten.
18.00 u.: Opvoering «En waar de ster bleef stille
staan» door het marionettentheater Kalleke Step,
aan de St.-Elooistraat te Grembergen.
MAANDAG 27 DECEMBER
19.00 u.: Kookles over de bereiding van lams- en
schapenvlees, georganiseerd door K.V.L.V.-Appels
in zaal Gildenhuis.
DINSDAG 28 DECEMBER
20.30 u.: Eindejaarsfuif: gezellig samenzijn, afslui
ten van het werkjaar 1982, door vzw Vrouwenhuis
in Den Heksenketel, St.-Jorisgilde 20 te Dender
monde.
WOENSDAG 29 DECEMBER
14.00 u.: Poppentheater Maggie in zaal Scaldis te
Baasrode, ingericht door K.A.V.-Baasrode, daarna
koekenbak. Kinderen van de leden gratis.
20.00 u.: Eindejaarsfeestje voor de leden en
echtgenoten van de Fotografische Kring, in de
Nijverheidsschool te Dendermonde.
Dokters
Dendermonde, Sint-Gil
lis, Appels, Denderbelle,
Oudegem
Zaterdag (25 december,
kerstdag) Dr. De Cock N.,
Weidestraat 27, Dender
monde (Sint-Gillis) tel.:
21 37 65
Zondag 26 december: dr.
D. Ven, O.L. Vrouwkerk
plein 24, Dendermonde,
tel.: 21 94 84
Berlare, Schoonaarde,
Oudegem
25 en 26 december: Dr. D.
Ven, O.L. Vrouwkerkplein
24, Dendermonde, tel.:
21 94 84
Buggenhout, Baasrode,
Malderen
25 december: Dr. Van Her-
pe Ph., Spoorwegstraat 6,
Buggenhout, tel.: 33 26 03
26 december: Dr. Mertens,
Vlasstraat 1, Malderen,
tel.: 33 23 24
1 januari 1983: Dr. Roë-
lants, Missiestraat 6, Bug
genhout, tel.: 33 28 02
2 januari: Dr. Goossens L.,
Broekstraat 83, Buggen-
hoot-Opstal, tel.: 35 59 75
Hamme, Grembergen,
Moerzeke
25 december: Dr. Claes, F.
De Pillecijnlaan 22, Ham-
me, tel.: 47 81 80
26 december: Dr. Patijn,
Volkaertwegel 24, Grem
bergen, tel.: 21 51 52
1 januari: Dr. Dupont, Au-
broeckstraat 13, Moerze
ke, tel.: 47 16 62
oudejaarsavond
2 januari: Dr. Joostens,
Slangstraat 55, Hamme,
tel.: 47 12 63.
Apotekers
24 december: Ap. De Sut
ter, Sint-Christianastraat
1, tel.: 21 16 30
31 december en 1 januari
1983: Ap. Smolders,
Vlasmarkt 28/30, tel.:
21 11 74.
Momenteel zijn nog slechts enkele percelen
bouwgrond, gelegen te Appels - verkaveling
Kapellestraat», te koop.
Zeer matige prijs - gunstige voorwaarden.
Voor meer inlichtingen of inzage van de plan
nen kan men terecht op het sekretariaat van
het gemeentehuis te Appels van 9 tot 10.30 u.
STAD DENDERMONDE
Het stedelijk visserijkomitee brengt ter kennis aan
alle Dendermondse hengelciubs dat het «Interclub-
kampioenschap van Dendermonde» op de «Brus
selse Forten» zal plaatsvinden op zaterdag
23.4.1983. Ook voor de toekomst zal dit kampioen
schap telkenmale plaatsvinden op de vierde zater
dag van april.
