Theo Meuleman over:
Oude hofsteden en hoeven
in Nieuwerkerken
«Sloren dorsen met vier- of vijfsiag»
Éll
44 - 14.1.1983 - De Voorpost
Verleden week lieten wij ere-burgemeester. Theo Meuleman, aan het woord over de politiek van Nieuwerkerken van voor de fusie. Hij
schetste ons in het kort de politieke geschiedenis van Nieuwerkerken gedurende de laatste 30 jaar. In deze aflevering heeft Theo
Meuleman het over «oude hofsteden en boerderijen». Er waren in Nieuwerkerken «Karrewagenboeren, Koeieboeren en
Paardeboeren». Vele van deze hofsteden en boerderijen zijn verdwenen, geheel of gedeeltelijk. Het is onmogelijk om het rijke verleden
van Nieuwerkerken hiervan los te koppelen. Zo goed en zo kwaad mogelijk trachten wjj steeds een omschrijving te geven van het
veelvuldig gebruikte Nieuwerkerks dialekt.
Zoals gebruikelijk werd er na
dien koffie gezet, ook schonk
men ne «goeien druppel».
Vooraleer «Pees Marie» huis
waarts keerde, trok ze nog
even naar de kelderkamer om
«Miel van Koot» nog een
kruisken te geven. Inmiddels
had deze zich opnieuw op zijn
rechterzijde gelegd. «Miel van
Koot» is pas 30 jaar nadien
gestorven. Steeds merkte hij
op wanneer er iemand gestor
ven was:«Ja ik was de dood te
vlug af. niet iedereen kan eens
weerkomen hé!» Toen hij dan
ook zijn.tijd voelde aankomen
wou hij nog gaan lopen, hij
was toen reeds de tachtig voor
bij. hij stond op uit zijn zetel
en viel tenslotte dood in zijn
«achterlijs» (voorportaal van
een boerenwoning met aan de
buitenkant een tweedelige, so-
liede deur).
Het boeren was in die tijd echt
geen lachertje! Onze boeren
kweekten ook nog koolzaad.
Het koolzaad werd samen met
het loof(rapen) gezaaid in de
maand juli. Wanneer de plan
ten twintig cm. hoog waren,
werden ze «getrokken» en uit-
geplant op «bedden» van onge
veer 1,20 meter breedte. De
mannen staken met een vier-
tand de gaten en de vrouwen
plantten de «stekelingen» en
duwden de putjes toe, dat ge
beurde in oktober. Men sprak
echter niet over «koolzaad»
maar wel over «sloren». De
«sloren» waren wintervast en
op enkele uitzonderingen na
vorstvast. In de meimaand
werd geoogst. De «sloren»
werden met de sikkel afgesne
den. De wortels uitgetrokken
en gedroogd door de arme
mensen. De «sloorwortelen»
werden door deze mensen in
de stoof verbrand. Op het veld
zelf werd «nen den» (dors
vloer) aangelegd, van onge
veer zeven meter op zeven.
Hiervoor werd een groot zeil
gebruikt of indien men dat niet
ter beschikking had, dan wa
ren het aaneengenaaide la
kens. De vrouwen brachten de
«sloren» aan op «draagleren»
Aalst. Theo Meuleman in gesprek met Anna, die nu Joakes Hof bewoont (per)
Ach termaal en Merestraat, ho- kinderen. Er is daar op het hof der hadden wij «Buitenmans»,
ven en boerderijen nooit drinkwater geweest. Van achteraf «Perreman» dat ook
Wij gaan richting Aalst- zMn slaapkamer stapte hij zo in stond op «Cijns» van «'t Hospi-
Schaapsta) vanaf de Mere- z'ln stallingen binnen. In de ce» van Gent. De ingenomen
straat (nu café Jacqueline). meeste boerderijen was er wel grond van «Buitenmans» was
Aan de rechterkant hadden wij een verbinding van de keuken meer dan één hektare groot en
espektievelijk «De Floeren», naar de stallingen toe. Alhoe- paalde aan de hoeve van
dan «Bijgaerts». Links «Calle- we' bij zeker geen plaats te «Sonckes» en aan de eigendom
baut» met de stokerij, eigend- veel had 8ezien de omvangrijk- van «Den Brouwer» (Baetens).
om van oud-burgemeester Cal- heid van zijn huisgezin, ver- dat was het café van Victor
-ebaut van Nieuwerkerken huurde hij een klein kamertje Van Hoever, achteraf van
daarnaast het hof van «Liene- aan Zweter», een ambach- «Cuypers Tuur» (Arthur Van
kens». Dan pas zijn wij links ,eli)k 'emand: namelijk een Impe). Het café werd in de
«Stoelenvlechter». oorlog van veertig door een
«Vantjens» was de enige boer- «Vliegende bom» met de
derij in Nieuwerkerken waar grond gelijkgemaakt Aan de
men boterde met een wiel. rechterkant had men dan «Dui-
draaiende gehouden door een venmelkers Noé» (Benoit De
hond. Er was zogezegd geen Gaeve), dat was ook een bees-
handenarbeid nodig voor het tenkoopman. Verderop langs
boteren. In de leefplaats, waar dezelfde kant «Verleysen» en
bij de andere boeren «den tob- het hof van «Michiels». Dan
ben» stond, op de «berrebank» links, vograan de Maaldreef,
(gemetseld verhoog waar bor- de hoven van «Mertenges
den en tassen werden opgezet. Guust» en «Mertenges Ber
men had toen nog geen kasten nard» (August en Bernard De
om alles te bergen), hing een Gendt). Opnieuw rechts het
vat aan een metalen staaf, die hof van «Langendries» met
op zijn beurt dwars door de daar rechtover de maalderij.
opgedraaid en krijgen wij in
Achtermaal de ene hoeve na
de andere. Rechts «Van Ker-
rens», dan «Lia Kosters», met
het strooien dak. Links dan
weer «Neeken Tas» en dan op
nieuw rechts «Sloovers' Hof»
dat werd overgekocht van
«Geyters Judith» (Burgelman)
en dat stond op «Cyns» op
grond van «'t Hospice» van
Gen (de C O,O.), de grond
-<~erd door «'t Hospice» gele
erd en de stenen waren van
de eigenaar. Verder naar links
bad men dan «Peës Marie», het
.of van «Carolens» (De Wint)
en «Vantjens» (Petrus De
Sloover. werd meer dan 90
jaar; hij was van Heusden af
komstig). Rechts hadden wij
dan nog «Duivenmelkers Jef»
(De Graeve) en «Broek Den
Bokkeman».
«Broek Den Bokkeman» was.
zoals zijn zaam zelf zegt. bok-
kenkweker. Wanneer mijn-
muur verbonden was met het Ook nog rechts het hof van (een soort van draagbaar, on-
«hondenwiel of rad». De hond «Joakes Leo» dat gebouwd
werd in het wiel of rad gezet, werd in 1768 en waarvan het
het werd op gang geduwd en woonhuis nu nog steeds be-
geveer 2 meter lang en 90 cm.
breed ook al met laken ver
vaardigd en gehanteerd dooi
en aldus het «wiel» draaiende dan «Aline De Brouwer» en
houden. Binnenin tuimelde dan «Van Oelens' Hof» (Van
het vat heen en weer en zo Holen nu Albert De Vulder),
werd dan geboterd. In de zo- dan kwam «Trotters Hof» (Ai
mer met de hitte was dat een fons Van Caeckenberghe) en
verschrikkelijke karwei voor als laatste, eind van de Mere-
iiëer pastoor na "de begrafenis de hond- he' was bijwijlen een straat het hof van «Fias Tor-
an zijn vader de rekening van gehiJg en gejank van jewelste ken» (De Brouwer), daar was
het ook nog café
Merestraat richting Aalst 0p de wijk Maa) waren toe_
de rouwdienst.ten belope van
100 fr., aan huis bracht, vond
«Den Bokkeman» deze grote
som toch wat overdreven.
Mijnheer pastoor beweerde
«Goeies Dikken» dan het hof
«Van Sandes» (Van Beer) en
fés en van huis tot huis was
«kantine», zo achteraan in de
woonplaats., waar men naast
tens» (werd later «Pachters de «Leuvense stoof» bier en
Hof»). Daar rechtover was het jenever bestelde. Met kermis
hof van «Sisken Doe» (Ver- Maal kon men er nog op de
bestel) koppen lopen, vanaan «Fias
Torken» tot aan «Zagers
het huis naast het café van Witten».
tZagers Witten». Dat huis Toeval wou, dat er op een
dat een dienst met .Drie He- n0S b« hof «v» J"»
ren» altijd duur uitviel. Maar
enkele dagen later kwam mijn-
neer pastoor met zijn geit naar
«den bokkeman» en toen
«Broek Den Bokkeman» hem Jnco Meuleman is geboren
de zware rekening presenteer
de. vroeg de pastoor op zijn
beurt waarom dat zo duur werd la,er twee opgedeeld kermiszaterdag in een cafe een
uitviel.
Hierop antwoordde «Den
Bokkeman»: «Om zeker te
zijn van de goede dekking heb
en «Mon Trip» werd er eige
naar van. hij had er een been
houwerij. «Sisken Doe», die
meer dan honderd jaar werd.
sterfgeval was. De dode werd
op de zolder gedragen en er
werd duchtig verder gefeest.
ik drie bokken bij uw geit was dc Stole kok van Maai
gelaten en ge weet wel hé T"
Mijnheer de Paster, nen dienst
rr «Drie Heren» is altijd kos
telijk».
Nog enkele merkwaardige din
gen over de inwoners van de
wjjk Maal. «De Floeren» was
de wonderdoktoor van Nieu
werkerken, hij was ook gans
•/laanderen door gekend en
vermaard om zijn bovenna
tuurlijke gaven.
Hij las de pijn weg voor brand
wonden, bezwoer bloedingen van Maal richting Mere gin-
Theo Meuleman be
weert dat «Sisken Doe» gedu
rende zijn leven zeker meer
dan één hektare rapen in de
hutsepot verwerkt heeft. In
zijn jeugd ging Theo Meule
man samen met zijn broer van
tijd tot tijd bij «Sisken Doe»
overnachten.
Merestraat richting Mere...
Wanneer wij vanaf de kapel
eri had ook allerhande midde-
en tegen tandpijn, hoofdpijn,
euma enz... Hij boerde en
.iad een viertal koeien. Bij «De
Floeren» hadden ze wel zes
gen, dan hadden wij aan de
linkerkant het hof van «Koot»,
dat was een paardenkoopman
(Van De Wiele) dan kwamen
wij aan «Sonckes Hof», en ver-
kens Hof» (Roelandt). In de
Bosveldstraat het hof van
«Gorrens Peir» (Prosper Van
Vaerenbergh) en dan ook nog
bij Nieuwerkerken gerekend,
maar op het grondgebied van
Erpe, het hof van «Foetjel».
Dan de boerderij van «De
Smet» deze boer werd later
grafmaker in Erpe. De groot
nonkel van Andé Doorns, was
ook al een boer «Slagmuyl-
ders» op de Kwalenhoekstraat.
daar hadden wij ook het hof
van «Kiet Jan» (Jan Van Den
Bremt) en dan het hof van
«Trientjens» (Ottoy) het was
er ook schrijnwerkerij.
Aan de kerk van Edixvelde
(die was er toen nog niet), was
het hof van «Pitjens Kamiel»
(De Pauw) en verderop boerde
«Konijntje» (Redant. afkom
stig van Mere), dan had men
de boerderij van «Doolage» en
deze van «Maesschalk», ver
volgens het hof van «Van En-
des» (Van Den Eynde), dan
nog het hof van «Guust
Adam», ook «René Ottoy»
hield enkele koeien. Dan kwa
men wij aan de hoeve van
«Mecto» (Scheerlinck Jozef)
en de hoeve van «Jef Van Met-
teiine» (De Smet), verder de
boerderij van «Petrus Hun-
ninck» de vrouw van Petrus
was toendertijd de enige «ech
te» vroedvrouw in Nieuwer-
Aalst. «Vantjes Hof- het hondewiel is evenwel verdwenen
was een schuifbak. met onder
delen om de ratten te vangen,
die men liefst van de graanzol
der afhield. Ze werden in de
«slaper» gelokt met reuzel en
spek En wanneer ze vooraan
de bak kwamen om het lokaas
te eten. werden ze opgesloten
door eenvoudigweg het gat
vooraan in de bak af te stop-
pen. De buren werden erbij
kerken. Nog verder naar hel haa,d e„ de s, werd J
Dorp toe kwamen de boerder- nabijgelegen weide ,ge-
ijen van -Uiano, en van «Jef lichl,. M(f„ gf„g zo rond de
«slaper» staan gewapend met
De Smet» naast Frans «Den
Horlogemaker» en dan pas
kregen wij het hof van «Mol-
jers» (Van Landuyt. gewezen
burgemeester van Nieuwerker
ken Arseen Van Landuyt) met
de molen van Nieuwerkerken
een stuk «erwtenrys» (stok
met twijgen en al, uit een wilg
gekapt). De schuif werd vak
per vak opengetrokken. Wan
neer een van de lieve diertjes
naar buiten kwam werd het
kens» (Louis De Schrijver) en
verder de hoeve van «Batjens
Phil» (Theofiel Baetens) en
nog het hof van «Vosse Lis»
(Van Avermaet). In de Hoeze-
straat richting Laar, het hof
van «Roggékens» en de hoeve
van «Pinnens», later «Snoeck»
(Jozef Piron). In de Pape
straat: «Den Ouden zijne Pië»
(Petrus Van Den Broek) en
«Pauwels Hof» (De Moerloze).
In de Bredeweg «'t Ezelshof»
(Pauwels) en achter de pasto
rie: het hof van «Pië Malin».
die later verplaatst werd naar onmidddlijk mel goedge.
Oostdorp-Mere Dan ging het richte s|a^ onschade|jk
nv#»r np ciwinuponnio frvf hu r n
maakt. Zelfs «Belj Ponnet»
over de spoorwegbrug tot bij
«Kloësj» (Ringoot) met
stak hier een helpende hand of
melkerij en daartegenover. SIok Hjj was echt(,r hee,
waar nu «Rikskens Péken» (Pe
trus Dumont) gebouwd heeft,
«Koebekens Jef». Kiekens
boerde lange tijd op het hof
van «Solemé». «Kiekens Louis»
boerde, maar dan heel klein,
aan de Marktweg. Midden in
de kouter van Maal, zowat
centraal gelegen, had men de
oudste, autentieke hofstede
van Nieuwerkerken, «Lippens
Hof» het maakte deel uit van
een eigendom waarvan ook
een kasteel deel uitmaakte.
Het was destijds met een «wal»
omgeven, zogezegd een ver
sterkte hoeve. «Lippens hof»
werd jarenlang gerund door
«Jefken Zwert» (Jozef Boter-
bergh). die in de Dorpsstraat
ook nog een beenhouwerij
had. «Lippens Hof» werd later
omgevormd in de «Fermette».
In die tijd had men op elke
gemeente minimum eén brou
werij. één maalderij en één
melkerij. Er waren «Koeieboe
ren, Karrewagenboeren en
Paardeboeren». Bij verkering
traag ter tong. Zo gebeurde
het dat hij er slechts uit kreeg:
«Daar is er een...»
wanneer er reeds enkele on
schadelijk gemaakt waren. Hij
sloeg vlugger met de stok dan
hij het zeggen kon.
Over de autostrade hadden wij
het hof van «Den Broer» (Vic
tor Van Impe), dat was een
verstokte drinkebroer. Ietwat
verder de boerderij van «Ma-
nus Miel» (Emiel Ringoot).
Langs de rechterkant kwam
dan de hoeve van «Hector De
Smet», als voorlaatste. De
laatste hoeve op de Kwale
straat was dan de hoeve van
het kasteel van «Schotte».
De Zurendries en de Restert...
Als eerste in de rij komt hier
de hoeve van «Boer Matthys»
dan het hof van «Jeppens Phil»
(De Witte), dan «Torrekkens
Hof» (Mertcns Op de Restert
«Roelandts Hof» cn het hof van
«Joakens Hoëgen», nu be-
"dochterlief "of "zoonlief *yoBd door «Loog ij|t Mtefc
werd de waarde of het inko-
het dier moest wel voortlopen woond is. Nog verder had men twee vrouwen), er mocht echt
niets verloren gaan. De «slo
ren» werden met de vlegel ge
dorst, langs twee kanten. De
rest werd met «roggene strooi»
samengebonden om later
dienst te doen voor het «heten»
van de bakovens. Na het dor
sen van de «sloren», waarvoor
specialisten als «Verleysens'
Mon en Juul» in de streek
Als eerste had men het hof van ndertijd nog 8 volwaardige ca- vermaard waren, voor hun me
dewerking aan «De Vierslag of
de Vyfslag», werden de «poel
jen» (peulen) uit het zaad «ge-
reekt» (geharkt). Hiervoor had
men weeral een specialist no
dig. namelijk: «Trotters
Fong». Het ging met een
graanhark met hele lange me
talen benen. Met de «poeljen»
of «peulen» werden dan de
beddezakken gevuld. De vrou
wen «sloreraapsters» kregen
de eerste keur om de «poeljen»
te gebruiken.
Laar - Haaltertstraat -
Bergstraat...
Als eerste kwam hier een van
de oudste hoeven van Nieu
werkerken: «Klerkes Hof»
(Desiré De Man) en de hoeve
van «Klerkes Désiré» waar nu
de villa van Jean-Paul Meert
werd opgericht. Tijdens de
Franse revolutie, onder Napo
leon, werd de hoeve van «Cler-
ques'» gebruikt om er aan de
Nieuwerkerkse jeugd onder
wijs te geven. Maar er gebeur
de nog meer!
Ook kwamen hier regelmatig
voortvluchtige opgeëisten over
de vloer. Wanneer de «Sanscu
lotten» de ruime binnenkoer
opkwamen voor huiszoeking
naar deze dienstweigeraars,
dan konden dezen steeds ont
snappen langs een vluchtgang,
die met alle gebouwen van de
hoeve in verbinding stond en
uiteindelijk uitkwam naast de
ingang van het hof, men had
slechts een grote zandsteen te
verdraaien. Over de familie
van «Clerques'» zullen wij het
nog wel hebben in een volgend
artikel. Verderop op de rech
terkant. even voorbij «Kler
kes» was «Pe(jens Hof» (Piron)
ongeveer waar Theo Meule
man nu woont. «Pe(jens Hof»
is driemaal afgebrand! De
landbouwgrond aan de Haal
tertstraat was vrijwel volledig
eigendom van «Pe(jens». Ver
der had men dan de hoeve van
«Pachters Frans», er was daar
een steenbakkrij en een «voer-
manderij» (vervoerbedrijf met
van kar en paard). Dan had men in
Angeliquc de Haaltertstraat het hof van
«De Floeren» (zoon van de
«Floeren» van Maal), voor
eerst woonde hier «Neeken
Tas», maar deze verhuisde
naar Maal. Verder was er ook
nog het oude hof: «Arianes'
Hof», het ouders huis van Au
gust Van Der Heyden waarvan
een zoon huwde met «Marie
roch» en er samen met zijn ega
een kantbedrijf had in de Mo
lenstraat. Als laatste in de
Haaltertstraat was het hof van
«Louisken» nu woont daar
«Emerieken» (De Neef)- Aan
de Bergstraat hadden wij de
hoeve van «Dille Marie» (Roe-
landt Richard) en dan het hof
van «Den Ouden», de broer
van.Petrus Van Den Broeck.
dan ook nog «Gust De Mossel
man», ook al een broer van
Petrus Van Den Broeck. Ver
der nog het hof van «Van Ab-
eelens» (Van Den Abeele) en
het hof van «Van Bresbroeck»
nu bewoond door René Hoe-
beeck. «Abeelens' Péken»
Aalst. Mantjesvijver, een vlasreet op den Dries. Achteraan boerde ooit nog op den Bremt.
de hoeve van Miel De Bot en Mantjens Hof (per) «Gust De Mosselman» ver
keerde in Aaigem. Met kermis
ij van «Van Hauwermeiren» man. Er woonde ook nog een 'n Aaigem ging hij te vrijen en
met een beenhouwerij (later kleine koeieboer «De Klok», om z'jn baar mooi blinkend
bij Margriet en David Langen- juist voor «Lakkers Jang» de g'ad tc maken had hij een
dries), dan hadden wij nog specialist fruittrekker. Dan potje met vloeistof gebruikt.
«Arsénens' Jangsken» (Jan was er nog de boerderij van Dat potje had hij gewoon in de
Van Den Brulle). In de Kan- «Van Bever» de broer van die stallingen gevonden, het was
Van Bever van Maal (Van wel vernis! Toen hij in Aaigem
Sandes) en daar rechtover toekwam moest men daar de
men van de tegenpartij geschat
op basis van het aantal koeien,
maar vooral op basis van het
aantal paarden.
Dorp en Dorpsstraat...
Men had hier de hoeve van
«Miel Van Der S(jpe» en de
hoeve van «Lizas Zoé». Recht
over dokter Daem de boerder-
Het hof van «Cannoot», de
Spaanse hoeve, met daar
rechtover de zagerij, gelegen
achter het hof van «Poesj».
Verder naast de Hoezestraat
«Liks Manem
de moeder, die
heette, bepaalde hier de naam,
nu het hof van «Peerlinck»,
Désiré Peerlinck werd ooit nog
schepen voor de P.V.V. met
als burgemeester Theo Meule-
«Stokkes Chiel».
Aalst. Woonhuis van Joakes Leo werd gebouwd in 1768-
(per)
Aalst, 't Hof van «Batjens
autentieke vlas-lemen wand,
Pas twee dagen later, na de
kermis, werd de dode beneden
gehaald en werd het overlijden
gesignaleerd. Op Maal zijn ra
re dingen gebeurd, aldus Theo
Meuleman «Miel van Koot»
ook al een boer, is tweemaal
gestorven. De dokter had hem
opgegeven, zeggende dat de
familie zich op het ergste kon
voorbereiden. Toen het zoge
zegd zover was, (men zag niet
te nauw) werd «Peës Marie»
erbij geroepen om «Miel af te
leggen». Ze waste hem, deed
hem een proper hemd aan en
vouwde zijn handen samen
met een paternoster errond ge
wikkeld. Ondertussen was de
pastoor, die hem «berecht»
had, reeds naar huis terug.
Phil- met de schuur met een
naar het binnenhof toe (per)
«Als men bedenkt», aldus
Theo Meuleman, «dat een
beddebak reeds 60 cm. hoog
was, dan lag men op een be-
ddezak met nieuwe «poeljen»
haast met zijn aangezicht tegen
de zoldering, de kamers waren
evenwel nogal laag van
«steek». Goeies Dikken heeft
nooit «sloren gedorsen» dus
niet eenieder was geschikt
voor dat specialistenwerk.
Boerderijen - Edixvelde en
Bremt...
Wij komen nu van Mere naar
Nieuwerkerken-Dorp toe.
Gans achteraan op Edixvelde,
rechts hadden wij het hof van
«Gorrens Sooi» (Frans Van
Vaerenbergh). Links «Boer-
tonstraat hadden wij «Pé Sis-
sens' Louis» (Raes Louis), la
ter kreeg deze de naam van
«Louis Merce». Die bijnaam
kreeg hij omdat hij bij het Sterrebos - Mortelveld - Pij-
rondgaan in de kerk om stoel- penbeeck - Dries...
geitl telkens «merci, zegde als In Sterrebos had men de hoeve
hij ontving Zijn opvolger, Jo- van «Mu,|atrK, en op Pijpcn-
zef Raes, was gemeente- beeck Hof van Leng» (Ar-
raadslid te Nieuwerkerken van see„ De Bocck) en het hof van
1965 lot 1970. Hij kreeg de ,FeU, d, Boeck» de broer van
bijnaam van «Jefken van Louis «Leng», dan nog «Potters hof»
Merci». Even verder in de (Ortibus), waar «Frans Stoof-
Kantonstraat had men nog het hout» woonde en waar nu
hof van «Braem», deze boer
derij werd door de dames ge
rund, de vader ging uit werken
naar Brussel.
Kwalestraat...
«Roeck» woont. Verder had
den wij «Mintjens Hof» of «De
Rooien» (Van Der Poorten».
Op Mortelveld: de boerderij 0
van «Meester Jang» en dan in'de week, die aan het bezoek
strooien hoed uit zijn haar
wegsnijden. Van «Den Ouden»
zegt men dat hij de stoutste
snoeier en fruitplukker was die
Nieuwerkerken ooit gekend
heeft. Hij riskeerde zich letter
lijk alles. Tot op de uiterste
twijg ging hij de «Ganzebollen»
(peren) plukken, zonder mand
evenwel, hij stak dan de peren
in rijn hemd.
«Den Ouden» was een rare
schavuit! Zo kreeg hij bezoek,
er waren kinderen bij. Hij kon
wonderwel iets vertellen dat
hij het zogezegd zelf geloofde!
voorbij de brug van de spoor- voorafging, had «Den Ouden»
Op de Kwalestraat, richting w®g richting Terjoden het hof zich een «zevenschot» gekocht
Aalst hadden wij eerst de hoe- va" «Jc'" Verlé» en ook nog Fier als een gieter toonde hij
•Callekens Hof» (Callebaut), het geweer aan de kinderen.
«Pedo» (Donatus
Braem). die later omgevormd verderop nog de hoeve
werd tot Dancing-Bar «D'Hoe-
ve». Schuin daarachter was het
hof van «Pekkes Pé» (Petrus
Van Landuyt), er was ook nog
de hoeve van «Pedoës Sera-
fien» (Serafien Braem). Waar
nu de bedding van de autostra
de is was toen de hoeve gele
gen en tevens de afspanning
van «Gr(jze Nette». Bij «Pek
kes Pé» werd regelmatig de
«slaper» geklopt. Een slaper
Miel De Bot» en het hof van
«Mantjens» en de hoeve van
«René De Bot» (De Winter).
Men had ook nog het hof
Hij liet hen in de loop kijken
en beweerde, dat met de draai jes opgedoekt,
van de loop ook de kogels
gingen draaien en zich zo over
al doorheenboorden, behalve
dat uiteraard wel door het q
ken heen ging. Hierop g
onmiddellijk met het gez
schap naar binnen, denken
aan de vrouwelijke banbf
sem. voor het gat in het dekï
en ook de spreuk
«Wat niet weet, niet de
Een uurtje later, toen
Ouden» zijn ronde maakte <f
het erf en ook de boomgaal
inspekteerde, kwam hij
gend de woonkamer binnengfi
lopen. Met een verbaasde bl ir»,
in rijn ogen bracht hij eruMdng
«Zeg wilt ge nu eens wat ,vaa
ten, 't er ligt op den boon
gaard een schaap doodgescb
ten, hoe kan dat nu?»
In Nieuwerkerken werd oc „|a
nog vlas geteeld. In maai
april was de zaaitijd. Het liji
zaad werd met de hand uitg ula,
zaaid en vanaf een grootte vi Üste
5 cm. werd het door de vro pt.
wen uitgetrokken, er mod He
echt niets verloren gaan. Hiaai
waren in volle bloei prachtig! ujaj
blauwe bloemenvelden. D j
vrouwen bonden het vlas o
«bundels». Vervolgens werdt 5.
de bundels «gestuikt», dat wj Wlfl
per drie rechtgezet. Dan wet Ka
het naar huis gebracht met d ders
kar, met de stengels naar bu gel
ten en het zaad naar binne g e
Vervolgens werd het afgelade ^j-;
om te «streepen». Dat ging mi
een zware plank met een hog
kam, met 30 40 cm. hoj
metalen pinnen, met hande
vol werden door twee man
«kneppers» of zaadbolletj
verwijderd, door het vlas c
de kam te halen. Het waren
«kneppers» die dan dienden i
veevoeder. Het vlas werd d
opnieuw opgeladen en naar
«reet» gevoerd om te «roten
Zo had vrijwel elke hoeve
Nieuwerkerken zijn eigt
«vlasreet». «Joakes Hofi
«Boer Matthijs», «Lienekens
«Carolens» «Mantjens v(jve
was ook een vlasreet. Er wart
ook vlasreten in e «Rijdent» e
in het «Sterrebos». Na het
ten» liet men het vlas uitsijp
len. Het werd dan opnieu
opgeladen en op een weid
uitgespreid om te bleken en
drogen. De vrouwen bondt
het nadien opnieuw op bunde
en pas dan werd het ofw
onmiddellijk verkocht ofw
«getast» in de schuur om
gunstige prijs af te wachten.
Alles werd echt nog met eei
legertje aan «mankracht a
vrouwkracht» afgewerkt
Nieuwerkerken had ook no
een «Wfjmenier» dat was i
het Sterrebos. De «wisj» wen
er jaarlijks door de «Manden b*
maker» gesneden. Toen Dési p
ré De Man het Sterrebos be
werkte heeft hij de «wijn» 1
nier» volledig gekapt, de strotmM
ken verwijderd en tenslotte dl*
grond omgeploegd.
Zoveel boerderijen en vanwaail
de grond... opd
Men zou zich wel kunnen aluiei
vragen, waar hadden al dezejaa
boeren van NieuwerkerkeWj
dan wel grond om te bewer-fcj
ken. Wel: als wij even terugke-T
ren naar het jaar 1910. du
vóór de eerste wereldoorlog
dan had Nieuwerkerken noj 1
ruim 700 hektare landbouu
grond. Dan werd de «Nieuw I®
Linie», spoorweg Brusel-Oot vo
tende, dwars door Nieuwer dd
kerken aangelegd. Nieuwer
kerken werd doormidden op V(*
gedeeld. Eén derde langs df
kant van Haaltert en Mere ec len
de twee derden langs de kanide
van Aalst. Tussen 1948 en 1952 li)'
werden de twee derden, palen >d<
de aan Aalst, nogmaals in twe: s
opgedeeld door de autostradt bei
Brussel-Oostende. En dan
kwam er in de jaren zeventij k
de Ringlaan. Nieuwerkerken pl
heeft aldus zowat honderd
hektare van zijn beste land
bouwgrond zien verloren gaan. g|
Het was ook zo, dat men vroe
ger praktisch geen weiden had,
daar waar die nu aanwezi|
rijn, het was allemaal akker-
land. Men had slechts «meefl
rsen», (weiden) op de verzuudH
de gronden langsheen de Zuidfl
beek, de Hoezebeek, de Edixfl
veldebeek enz... Als gcvolfH
van het veelvuldig omploegeB
van Nieuwerkerken voor aller
hande infrastruktuur, opge
drongen door de overheid, zijl
ook heel wat familicbocnicriji- fG
«Droessaert René» en het hof door zo'n deken beweerde hij,
van «Slek» (Neckebroek). Als wijzende naar een wollen de-
voorlaatste op den Dries het ken dat ter verluchting voor
hof van «Trienens» (Sieken en aan de boomgaard was opge-
Gust) en als laatste het hof van hangen. In de wol van het
«Batistjen» (Van Nieuwen- deken raakt zo'n kogel ver-
borgh). In de Pennestraat had- strikt, blufte «Den Oudden»,
den wij het hof van «Vlasse- en prompt loste hij een schot.
Nieuwerkerken zendt zijn zo- I.
nen uit...
In een volgend artikel volgen |i
wij Theo Meuleman ovel
Nieuwerkerkenaren naar J®
Amerika, de seizoenarbeider
en zelfs Nieuwerkerkenarei
uitgeweken naar onze hoofd-
stad Brussel.
Willy Van Imp«