Wase Limburger Gust Cool bracht patronaat en vakbonden dichter bij elkaar Belottersklub «De Zangers» stak voeten onder 't tatel... Sociaal voorman overleden Gekwetsten in Hamme, Schoonaarde, Berlare en Grambergen Leefmilieu Hamme wordt VZW Durme Afdeling Hamme ezin: brug tussen mens en wereld» Lel Lokeren over ongehuwde ouders Wase martkramers schonken tv-toestellen Belseels BAC-kantoorhouder deed foute transakties De Voorpost -14.1.1983 - 5 18 augustus dit jaar zou, ongetwijfeld op impo- nde wijze, de tachtigste verjaardag worden ■rd van de sociaal-kristeiijke voorman Gust Sint-Niklazenaar van origine. Vrij onver- Ijgit overleed hij die zo'n belangrijke rol heeft ^Jeeld in het sociaal-politieke leven in dit land van •al na de tweede wereldoorlog vrijdag jl. 7 5 Nari in zyn woning in Beigem (Grimbergen), ijkdaar uit had Gust Cool me in september '78 nog bedankingsbrief gestuurd n.a.v. een «proflel- ipeiel» dat ik n.a.v. zijn vijfenzeventigste verjaar- lerhad geschreven. Bij de aanhef van die bijdrage, nerop ik me vanzelfsprekend baseer voor deze ieuwde, ultieme kennismaking met de vak- voor man, had ik gesteld dat de media in ooiideren haast allemaal op Het Volk na aan we?erjaardag voorbij waren gegaan. >n%anten, de omroep ook, hebben deze keer wél lerig de verdiensten van Cool in de verf gezet, invang van de artikels varieerde sterk want niet ilad is zo ACV-minded. De Voorpost is vanzelf- kend géén met de kristelijke arbeidersbeweging onden orgaan, maar het belet ons niet, even de insie van deze in Sint-Niklaas geboren minister staat toe te lichten. en sociaal als as Augustinus Cool tje bijna tachtig jaar ge- in een arbeidersmi- ;eboren. Twaalf kinde- ladden zijn vader, een liklazenaar, en moe- in Haasdonkse. Het engagement zat dit gezin gebakken: was bestuurslid van itselaarsbond, moe ite zich verdienste de textiel, de oudste was voorzitster van listersbond, een broer :nde z'n sporen bij de Ibewerkersbond, een was voorzitter van bediendenvakvereni- it stevende niét regel- ip een sociale leiders- af. Die andere Sint- :naar, die andere it, de Vlaamsnationa- lorms, had hem (en :n) gesensibilizeerd Ie Vlaamse problema- Cool en zijn jonge itiegenoten zetten :herp af tegen de anti stemmingmakerij; replikeerde met de j^frting, in 1919, van de :ring «Vlaamse Ke- De vereniging telde driehonderd leden, ïoch de kerk noch de ijke werkersgemeen- jg droegen haar een J hart toe. Vergader- t vond men slechts eel moeite in café De idekens. Gust Cool «teerde zich zo'n als «revolutionair» laakte de Antwerpse mee waar Her- 'an den Reeck werd ischoten), en dat (te niet met de fami- 4gesteldheid naar het huis toe. Z'n broer, nciskaan-pater Ani- cetus, rook lont en wou August, om ruzie in het huishouden te vermijden, elders, buiten het Waas land, aan de slag helpen. In 1921 trok Gust Cool, pas achttien, naar Eisden. De aanloop tot een briljante karrière in de vakbewe ging. Als technisch tekenaar ging hij werken in de «Ateliers Ste Barbe». Cool, die aan de beroepsschool Sint-An- tonius in Sint-Niklaas tot werktuigkundig tekenaar was opgeleid («traceur» werd dat genoemd), was aanvankelijk bij Nobels Peelman tewerkgesteld, het bedrijf dat nu zo diep in de put zit. Mijnwerkers Haast vanzelfsprekend was Cool al vrij vroeg aktief betrokken bij de metaalbe- werkersbond in Sint-Ni klaas en Limburg,. In de mijnstreek werd hij gekon- fronteerd met vooral frans- talige patroons, bij wie hij de verbetering van de werkvoorwaarden ging be pleiten en die hij meteen ook voor een voldongen feit stelde: er kwam een vakbond tot stand. Hij werd, in 1924, sekreta- ris en propagandist van de Gewestelijke Christelijke Vakverenigingen (Berin gen), in 1925 sekretaris van de Centrale der Vrije Mijn werkers in Limburg. In middels had hij kennisge maakt met de Limburgse Maria Hubertina Wieers, ze trouwden in 1925 en zouden zes kinderen krijgen. Via een omweg, langs mgr. Broeckx, was hij aan de weet gekomen dat de pas opgerichte Sociale School in Heverlee met een leer lingentekort kampte, en dat kon de subsidiëring daar in het gedrang bren gen. Cool werd op de schoolbanken geïnstalleerd en studeerde nog goed ook; in 1924 werd hij maat schappelijk assistent, z'n eindwerk handelde over de psychologie van de mijn werker. P.W. Segers, Ge rard Neels, Jules Coussens e.a. waren zijn studiemak kers, Gaston Eyskens, Ed- mond Rubbens, pater Per- quy gaven hem onderricht. Uit de Limburgse periode valt volgende merkwaar dige aktie van Cool en z'n vrienden te onthouden. De mijnwerkers dreigden so ciaal geïsoleerd te raken omdat hun patroons ze met tuinwijken hadden bedacht die langs het gewone we gennet heel moeilijk of haast niet te bereiken wa ren. De mijndirektie pro beerde haar greep op de wegen te versterken, maar het is, door toedoen van de vakbonden, tenslotte alle maal nog in het voordeel van de arbeiders uitge draaid. ACV In 1928 werd August Cool sekretaris van de Centrale der Vrije Mijnwerkers (Vlaamse regio). De job vereiste ook heel wat aan dacht voor de noden van de Vlaamse en niet-franstalige arbeiders in Wallonië. Cool bezorgde hen een houvast, hij was ook betrokken bij de uitgave van De Broeder band, het orgaan voor de Vlamingen in Wallonië, waarvoor hij bijdragen schreef onder het .pseudo niem Lieveken. Vier jaar later bracht de Wase Limburger het tot al gemeen sekretaris van het Algemeen Christelijk Vak verbond. Hij hield zich o.m. bezig met de uitbouw van het verbond als over koepelend orgaan, het struktureren van de gewes telijke bonden, militanten- vorming, enz. Tijdens de oorlog werd Cool uit z'n ambt ontzet en ging hij ma trassen verkopen. Intussen had hij zich wel afgewend van de «rechtse» ontwikke ling die de Vlaamse Bewe ging voor een deel aan het doormaken was. Cool bleef echter vlaamsbewust, hij stelde zich als dusdanig echter in een bredere, so ciale kontekst op. Toen, in 1946, ACV-voor- zitter Henri Pauwels bij een vliegtuigongeval om het leven kwam, werd Au gust Cool de nieuwe leider van de kristelijke arbei ders. Hij zou het tot 1968 blijven, Jef Houthuys volg de hem dan op. In die lange periode werd op twee vlakken baanbre kend werk verricht. Ener zijds groeide een gemeen schappelijk front, een glo bale opstelling van de twee grote vakbonden, het ACV en het ABW, August Cool en Louis Major leef den op vriendschappelijke voet. Anderzijds werd naar de «overkant», het patro naat, de hand uitgestoken: de relatie tussen arbeiders en werkgevers verbeterde er gevoelig op. In 1948 kwam een akkoord tot stand tussen het ACV en de FeKaWe (de katholieke werkgeversfederatie) over strukturele hervormingen binnen de bedrijven (op richting van ondernemings raden). Gust Cool heeft met Léon Bekaert, destijds voorzitter van het Verbond van de Belgische Nijver heid, ontelbare keren aan de onderhandelingstafel gezeten, en daaruit is veel begrip voor eikaars stand punt voortgevloeid. In 1954 bereikten vakbon den en patroons een ak koord over de opvoering van de produktiviteit. Hoe wel aan die doelstelling ook en vooral het verminderen van het aantal werklozen was gekoppeld, kwam men vijf jaar later tot de vast stelling dat dat laatste oog merk allerminst was bereikt. Gust Cool had zich inmid dels ook ingezet voor het verbeteren van de mense lijke verhoudingen in de onderneming, sociale soli dariteit moest de basis daartoe vormen. Europa ln 1958 stichtte Gust Cool de Europese afdeling van het Internationaal Christe lijk Vakverbond, het latere Wereldverbond van de Ar beid (WVA). In voormalig Belgisch Kongo en in de ontwikkelingslanden hielp hij de vakbeweging organi- zeren. Uit 1951 dateert de stichting, in Kongo, van een Vlaams weekblad: «De Week». Cool formuleerde in 1967 een aanklacht tegen de tekorten van de EEG inzake sociale politiek: «Als we er, in overleg met regeringen en werkgevers organisaties, niet in slagen de sociale integratie te ver wezenlijken, dan dreigt er een Europa te ontstaan dat niet op de steun van de arbeiders zal kunnen reke nen. Dan lopen we het ge vaar dat andere krachten aan de oppervlakte komen die de arbeidersmassa on der de voet lopen. Moge God Europa daarvoor be hoeden». Gust Cool bracht het tot lid van heel wat grensover schrijdende organisaties: het Ekonomisch en Sociaal Comité van de Europese Gemeenschap, de Belgi sche Raad van de Europese Beweging, het Aktiekomi- té van de Verenigde Staten van Europa. In eigen land vermelden we z'n betrokkenheid bij de Ekonomische Raad voor Vlaanderen, het Nationaal Komité voor Ekonomische Expansie, de beheerraad van de Nationale Investe ringsmaatschappij, de Dienst voor de Opvoering van de Produktiviteit, de Nationale Raad van de Ar beid, de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven. Cool toonde belangstelling voor gezins- en onderwijs problemen, hij werd lid van de beheerraad van de Leu vense universiteit en voor zitter van Justitia et Pax (België). In 1973 werd hij minister van staat. Talrijke onderscheidingen in bin nen- en buitenland vielen hem te beurt. Solidariteit Zestig jaar geleden is het dat August Cool het Land van Waas verliet. Via Eis den, Winterslag, As, Has selt, Brussel, Sint-Pieters- Woluwe en Wezembeek- Oppem verzeilde hij in Bei gem, aan de Brusselse rand. Een Wase Limburger in de Vlaamse gordel van de hoofdstad: Cool hield eraan, zich als volbloed- Vlaming te gedragen. Een hele reisweg heeft deze eminente vakbonder afge legd, in ons land en Euro pa, maar ook pendelend tussen werknemers en pa tronaat, terwijl hij even eens de afstand van de ene vakbond naar de andere gevoelig inkortte. Voor rechtvaardigheid ijverde hij, voor solidariteit alom in de wereld. Ten bate van het katholiek onderwijs le verde hij heel verdienste lijk werk. Vooral de arbei dersbeweging verliest een voorvechter, een vertrou wensman, het was toch on der zijn impuls dat de vijf daagse werkweek werd in gevoerd. Door zijn beginselvastheid (hij liet niét tornen aan de belangen van de werkne mers) én door zijn bereid heid tot overleg wierp Cool zich op als een markante figuur in de sociale geschie denis van dit land. Zijn gezichtseinder reikte echter vérder, naar een rechtvaar diger wereld toe. Wouter VLOEBERGH Belottersklub «De Zangers» in grote vorm en dat terwijl het banket nog staat te wachten (ad) In het Erembodegemse café «Coiffeur» heerste vorige zaterdagavond een meer dan gewone drukte. Behalve de «gewone» belotters, die de gelagzaal bevolkten, waren in het zaaltje achter het café immers de leden van de belottersklub «De Zangers» volop in de weer voor hun jaarlijks banket. Op de koop toe kwamen zeischap nagenoeg hetzelf- ook nog een achttal flink de gebleven, op de intussen uit de kluiten gewassen ma- jammer genoeg overleden trozen in hun nette witte Luc Steenhout na. De hui pakjes het gezelschap ver- dige leden zijn: Theofiel voegen. Het bleken de Aal- Van den Hauwe, Alfons sterse «Toogvissers» te zijn Ghyssen, Petrus Van die voor een vokaal entree Hoefs, Kamiel Van der kwamen zorgen. Ze begon- Burght, Francois Goet- nen met een gezongen vinck, Jozef De Wit, Frans nieuwjaarswens, vervolg den met het pikant tussen- Eeckhout, Mare De Smet, Roger Jacobs, Albert Ja- doortje «'k Ben insj nor cobs, Gustaaf De Greve en Slois geweist» en besloten Frans Vermoesen. met «Ameireka es e Albert Jacobs, Marcel Bael schoein land»... De stem- en Francois Goetvinck wa ming zat er meteen in en ren de stichters van de klub terwijl de kurken knalden «De Zangers» die op 3 gingen de feestvierende he- maart 1969 met z'n twaal- ren en hun dames welge- ven van start gingen. Voor moed poseren voor het fo- zitter werd Jozef De Wit en tootje in de krant. De pers- sekretaris Frangois Goet- jongens kregen ook een vinck. kelkje bruisend vocht te nuttigen en de ceremonie- Er werd besloten dat iedere meester vulde ze even later eerste vrijdag van de ijverig bijmaand zou worden ge- Dan werd het stilaan tijd speeld en dat iedereen te- voor de huidige twaalf spe- gen iedereen zou spelen. Iers om met hun echtgeno- Het klassement wordt na ten, de voetjes onder tafel iedere speeldag bijgehou- te steken voor de kulinaire den en de kampioen wordt geneugten. Sinds de stich- op het einde van het jaar ting van de klub is het ge- gekroond. In 1969 werd Marcel Boel de eerste kampioen dan volgden Frans Vermoesen (1970), Albert Jacobs (1971), opnieuw Frans Ver moesen in 1972, Gustaaf De Greve (1973), Kamiel Van der Burght (1974), Johny Ghyssens (1975), Gustaaf De Greve (1976), de betreurde Luc Steen hout in 1977. In 1978 won Frans Vermoesen voor de derde maal en werd meteen ook keizer. 1979 zag Theo fiel Van den Hauwe de be- lotterskroon nemen, 1980 werd het jaar van Jozef De Wit en Mare De Smet werd koning in 1981 en '82 en hoopt dit jaar de hattrick vol te maken om ook keizer te worden... «De Zangers» vormen één van de vele belottersvereni- gingen die Vlaanderen rijk is, doch er heersen in die Erembodegemse sociëteit een samenhorigheid en een hechte vriendschap die tegenwoordig steeds verder te zoeken zijn. Van dat aangenaam soort sfeer heb ben we vorige zaterdag héél even mogen proeven en wij wensen «De Zan gers» nog veel aangename uurtjes in eikaars gezel schap. C.T. Tijdens het voorbije weekein de hadden rijkswacht en poli tie de handen vol met het vast stellen van verkeersonge- 1 vallen. In Berlare kwam het in de Kerkhofdreef tot een botsing tussen twee personenwagens. Ze waren bestuurd door Ben ny Kiekens, Hoogstraat 21, Hofstade en André De Rijcke, Van Thiegemstraat 52, Berla re. Laatstgenoemde, evenals zijn inzittend zoontje, liepen verwondingen op en werden naar het ziekenhuis in Dender- monde overgebracht. Op de Zogsebaan te Grember- gen is zondagavond de perso nenwagen bestuurd door Mevr. Dominique Sprimont, wonende Otterstraat te Sintr Gillis-Dendermonde, overkop gegaan en in een beek terecht gekomen. De bestuurster werd uit de wagen geslingerd en kwam in het water terecht. Ze kon slechts op het nippertje van de verdrinkingsdood wor den gered. Ze werd met ver wondingen naar het ziekenhuis overgebracht. Haar zesjarig kindje dat achteraan in de auto rustig lag te slapen, bracht het er heelhuids vanaf. Op de Heirbaan in Hamme- Zogge kwam het zondag, kort na de middag tot een aanrij ding tussen twee auto's. Vier personen werden hierbij ge wond. Het betrof Paul Bos- teels, Schroverstraat 58 Lebbe- ke en alle inzittenden van het andere voertuig: Mia Brussel mans en Leo Linssens, beiden wonende Theet 77, Hamme, en Marleen De Wilde, St.- Amandsstraat 125, Hamme. Ook Schoonaarde kwam in het nieuws. Daar werden bij een aanrijding tussen twee perso nenwagens vier personen ge wond tot zwaargewond. Het betroffen Claire De Mey, Hans en Lieven Grysouille, al len woonachtig Heirbaan 27 in Wichelen, evenals de be stuurder van de andere wagen, Frangois Verhofstadt uit Schoonaarde. De aanrijding gebeurde ter hoogte van het kruispunt Oude Brugstraat- Steenweg naar Wetteren. Na wederzijdse kontakten vaat «De Oude Durme», behoud, oproepen lid te en samenwerking tussen akties rond De Ring, de worden van VZW Durme- VZW Durme en Leefmi- schorren van Kastel, groei- afdeling. lieu-Hamme, onder andere de het idee om Leefmilieu -bjj beheer van het reser- Hamme om te vormen tot Ook mensen die zich aktief een VZW Durme-afdeling, willen inzetten in de afde- leiding van mevrouw Hilde Van Steenberghe-De het gezin of een bedreiging van ;er organiseert Jong-KAV-St.-Jozef Aalst voor alle het gezinsleven? ateii en Jong-KAV- afdelingen van Groot-Aalst een Daar de vrouw in het gezin een iminarie op maandagen 17, 24 en 31 januari e.k. preponderante rol vervult tot 11.30 uur. pchtendseminarie richt deerd, gewinkeld, gelachen jt alle vrouwen onafge- doch ook geweend wordt. In gezinssituatie. Wat nu Brug tussen buitenwereld en Ineemsters uitgesproken gezin waarlangs heel wat naar het» en «hun» gezin be- buiten gaat doch tevens heel :zemt kan ter plekke wat binnenkomt. Een aanvoer van groeimogelijheden voor dient deze zich een eigen visie te verwerven over hoe en waarom van het gezinsleven, haar plaats en haar opdracht. Deelname aan dit ochtendse minarie kan tegen betaling van 300 fr. Er is Uiteraard kinder oppas voorzien. LH Wei besproken, net evolutie van maatschap- ïeditfeefgewoonten roept in- i/ary vragen op. Ook het 'ergaat de invloed van rtdurende wijzigingen in agspatroon van de be- Dit dan zowel wat Wase Marktkramersve- ook in Waasmunster en de relatie tussen gezin reniging jubileert dit jaar, Stekene, Rupelmonde en mwereld als de interne we hebben u al verteld dat Kruibeke. Vooral langs de tussen de leden van het ze zestig jaar bestaat. Het Scheldekant was de belang- gezin zelf. Gezin dat jubileumjaar werd ingezet stelling overrompeld, "or vrouw, manen kin- met een terugblik op de In Stekene werden de ge- met nest» blijft waar pr0motieakties van decern- lukkige winnaars Frans Sa- ter. Televisietoestellen, man, A. Willems, René ttentie en warm- r klokradio s, etc. vlogen of Dieleman, Gerda de Bock x)r3ügddoende relatie tus- vliegen de kramen uit. en J. Van Bastelaere. vanüers en kinderen is ech- Donderdag 6 januari wer- In Waasmunster heten de jke sg niet meer zo vanzelf- den de winnende loten op winnaars Erna Van der lieledbd. Niet alleen moeten het stadhuis in Sint-Niklaas Henst, Robert Buyle, Sta- jn naar mekaar worden getrokken. nislas Bijl en Jozef doch daarenboven De eindejaarsaktie in Sint- D'Hondt, ze wonen alle- ItcvS' En'buiKoTi Niklaas werd al voor de maal in deze gemeente, ivenkezin is er de omgeving, elfde opeenvolgende maal De prijswinnaars in Rupel- ultufeje en de vërrif v7aar georganiseerd, die in Loke- monde zijn Alfons Van n leven volgens eigen re" voor de tweede keer. Meervenne, O. Biesemans i> waar gewerkt, gestu- Televisietoestellen kado en D. Van Bogaert. Op vrydag 21 januari om 20 uur vindt in de Torenstraat ming is een schending van Lokeren lokaal 4 een informatie- en gespreksavond plaats het recht op bescherming over de problematiek rond ongehuwde ouders en hun van het familieleven.» kinderen. Een onderwerp dat weinigen eerlijk durven Het gevolg hiervan was de aansnijden maar dat zeker de aandacht verdient. oprichting van kommissies Ben je als meisje of vrouw mige gevallen, tot adoptie, on hot opstellen van een niet getrouwd en je krijgt Paula Marckx heeft dat wetsontwerp. Maar de wet een kind, dan heeft dat klaar en duidelijk aange- blijft daaromtrent voorlo- kind voor de wet zelfs geen toond. Haar dochtertje had pig potdoof. Dat heeft niet moeder. Dat duurt totdat klacht neergelegd bij de verhinderd dat er twee jaar de moeder tot erkenning Europese Commissie voor geleden in Antwerpen een overgaat of, zoals in som- de Rechten van de Mens in werkgroep ongehuwde ou- Straatsburg. Daar werd de ders werd opgericht. Daar- Belgische Staat, in juni '79, bij zijn een vijftigtal men- veroordeeld onder volgen- sen aangesloten die regel de motivatie: «Diskrimina- matig van gedachten wisse- tie van natuurlijke afstam- len. Niet alleen over de naast afdelingen van Waas munster, Lokeren en Zele. Hierdoor zullen meer kon takten kunnen worden ge legd en zal samenwerking met meer mensen vlotter kunnen verlopen. Ook zal elk lid 't Groene Waasland ontvangen. Hierbij wil men iedereen uit Hamme of om geving die iets voelt voor een vereniging die zich in zet voor natuurbeheer en ling zijn hartelijk welkom. Belangstellenden kunnen lid worden door schriftelijk kontakt op te nemen met Mare Heymans, Kardinaal Cardijnlaan 9, te Hamme of met Johan De Beule, Evangeliestraat 66a te Hamme, telefoon 052/ 47.86.71. Het lidgeld be draagt 150 fr. per jaar, in- klusief een abonnement op 't Groene Waasland. De Kruibeekse gelukkigen: L. Van Zeebroeck, mevr. Firlefijn, mevr. Hubrickx, Maria Heirbaut en Ko ningsberg. Er was veel volk op de Wase markten in decern- Zaterdag werd de filiaalhouder van het BAC-kantoor in ber. Verenigingsvoorzitter Belsele, aan Belseledorp 147, onder aanhoudingsman- Jan Van Mele en zijn team daat geplaatst. De 36-jarige Edwin Van Roeyen, die hebben in nit geringe mate sedert 1977 kantoorhouder is, wordt oplichting en vals- bijgedragen tot die toe- heid in geschrifte in de schoenen geschoven. De inspektie loop, maar het dient ook van de spaarkas betrapte hem op het kwistig omspringen gezegd dat in Sint-Niklaas met ettelijke miljoenen. Het tekort zou wel 23 miljoen markleider Wielandt de groot zijn. promotieactie mee in goeie De kantoorhouder spiegelde de rekeninghouders een banen heeft geleid. De zes- twintigtal voor dat hij hun centen op zeer rendabele tigjarige vereniging heeft wijze zou beleggen, ze tegen een hoge interestvoet op nog immer véél wind in de een depositoboekje zou uitzetten. Maar Van Roeyen zeilen. blijkt dat geld nooit geboekt te hebben bij de BAC, hij W.V. verkoos het voor een ander doel aan te wenden. Hij juridische kant van de zaak vrijdag 21 januari. Na een maar ook om persoonlijke beperkte inleiding krijgt u ervaringen aan elkaar te gelegenheid tot vragen en toetsen. Uit deze groep ko- kunt u samen een aantal men enkele mensen naar problemen benaderen, de Lokerse Torenstraat op André leende de 23 miljoen uit aan twee handelaars uit de buurt, respektieveiijk 17 en 6 miljoen. Deze twee mensen moesten het geld binnen de afgesproken termijn terugbe talen, wat echter niet gebeurde. En zo kwam de kantoor houder dan in de kou ten opzichte van de andere rekeninghouders, van wie er sommigen klacht indienden bij de BAC-direktie. Gebleken is ook dat Van Roeyen speciale papieren drukken liet, attesten die de echtheid, het bewijs van het ontleende bedrag moesten garanderen. De kantoorhou der «ontvreemde» de (aanzienlijke) sommen eigenlijk niet echt, maar wendde ze wel voor een ander doel aan dan waartoe ze bestemd waren. En dat laatste mag natuurlijk ook niet.

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Voorpost | 1983 | | pagina 5