1
Het ambivalente optimisme van Patrick Wauman
Dendermondse kollektorwerken kluif voor archeologen
Boek over priester Poppe
wordt in Temse voorgesteld
Aalst bracht bloemenhulde
aan koning Albert
«Tussen wieg en
graf»: variaties
op het leven.
12 - 25.2.1983 De Voorpost
«Tussen wieg en graf» is de titel van
een diamontage van Patrick Wauman
uit Sint-Niklaas. Precies vijf jaar, van
februari '78 tot februari '83, heeft hij
eraan gewerkt; hij koos muziek en
muziekjes, schreef teksten, reisde,
ensceneerde, fotografeerde en... mon
teerde. Patrick is lid van de Foto- en
Diaklub Don Bosco en daar was men
een beetje vastgelopen op het genre
van de toeristische diamontage. Er
waren ook zo weinig andere mogelijk
heden! En toch, Patrick zou iets ma
ken over een onderwerp dat iedereen
kon aanbelangen, over het leven van
de mensen...
«Tussen wieg en graf» is een vlotte
variatie geworden, een meer dan een
uur durend kijk- en luisterstuk dat in
elke wisseling weer boeit en daarom
geen sekonde verveelt. Met flair kom
af gemaakt dus met de algemeen gel
dende stelling als zou een diamontage
van meer dan een half uur niet goed
kunnen zijn. De technische afwerking
is van een uitzonderlijke perfektie en
biedt de speels-humoristische tot cy
nisch verwerkte themata een steek
houdende onderbouw van plezierige
extraatjes.
Enkele koele cijfers misschien: Patrick
Wauman maakte 2268 diaopnames, waar
van hij er 740 selekteerde voor zijn mon
tage; 1365 meter tape werden verknipt en
de in totaal 16 medewerkers en 300 figu
ranten besteedden samen 1825 werkdagen
aan de produktie. Maar niets zeggen deze
cijfers over het optimisme van de maker
van «Tussen wieg en graf», over zijn
vitalistische opzet...
Medewerkers
Aan een projekt als dat van Patrick
Wauman werk je natuurlijk niet dag in
dag uit. Af en toe moet je weer wat
nieuwe ideeën opdoen, afwachten en zoe
ken. Je werkt er ook niet alléén aan. Voor
het inspreken van de teksten nam Patrick
Wauman Bert Geenen en Jessie De Calu-
wé onder de arm. Bert Geenen is regis
seur-omroeper bij de BRT-en presenteert
(samen met Paul De Weyngaert en Lut
van Duffel) al enige tijd met sukses het
programma Tot uw dienst». De stem van
Jessie De Caluwé is bekend bij radio en
televisie. «Inpakken en Westwezen» weet
je nog, en nu op vrijdag «Van twee tot twee
met Jessie De Caluwé» en nu en dan T.V.-
Touché om maar wat te noemen. En
alhoewel Rita Van Looveren maar een
heel klein stukje leest, haar eigen inbreng
is allerminst overbodig. Wie zijn er dan
nog? Hilde Van Daele, zij interviewde
oudere mensen over ouder worden. Ko-
reografe Claire Panniez verzorgde met
haar jazzdansgroep Clapaja een
feestscène. Ann Lesire en Luc Van Oeve-
len deden hun huwelijk nog een keertje
over, Phil Bosmans wilde graag teksten
uit «Menslief ik hou van je» laten gebrui
ken en René Feremans zag er ondanks zijn
terminale ziektetoestand geen graten in
dat op zijn kamer in de kliniek enkele
dia's van hem werden genomen. De han
den van Rita Staes en Gilbert Wauman
waren «welgekomen om tijdens de eind
montage twee bandopnemers, twee pla
tenspelers, drie chrono's en nog veel meer
te bedienen».
Kontrasten
Een spitsvondige generiek, aktieopna-
men van de verschillende medewerkers,
van hun geboortekaartjes, nog niet ver
geeld, want het zijn jonge mensen alle
maal. Naar een fade out. Babies, kinde
ren, de Moldau van Friedrich Smetana,
meeslepend naar Het Dorp van Wim
Sonneveld, een evokatie die er mag zijn;
de boerenkinderen in de klas, een kar die
ratelt op de keien, het raadhuis met de
pomp ervoor, een zandweg tussen koren
door, het vee, de boerderijen. Vinnig
overvloeiend allemaal, ritmisch soms, dan
snel, dan slepend. Zeker prachtige beel
den! Maar: dat dorp van toen, het is
voorbij. Kritisch door de lens naar het
Sint-Niklaas van vandaag gekeken. Het
Dallas-komplex aan de Plezantstraat, een
mastodont waarin een trieste roofbouw
zich spiegelt, vernederd. Het malicieuze
pijpen en hagelse snaarpikken van Pink
Floyd is daarvoor nodig. De stad is te
klein geworden, raakt op drift, stapelt zijn
bewoners op, dwingt ze in doodlopende
stegen. Sloophamers slaan toe op de
meest gevoelige plaatsen. Toegetakeld,
afgetakeld, belegerd en blootgelegd nog
en te groot, te groot opdat men er zich in
zou thuisvoelen.
Ook «thuis» krijgt de jongeling het
moeilijk. Zijn ouders hebben dwaze op
vattingen en hij vlucht weg. De Stad van
Zjef Vanuytsel specifieert een afstandelij
ke observatie van hoererend Vlaanderen.
Een ander dan dat van Anton Van Wil-
derode. Rood, roze, vensters, vrouwen.
Als dan de roes is uitgeslapen wordt het
tijd om te protesteren tegen wat je in deze
maatschappij niet goed vindt. Beelden
van betogingen, rijkswachters te paard die
chargeren. «Volwassen worden had de
mooiste dag uit je leven kunnen zijn» en
«Hoe zoek je de weg terug van mens tot
mens?» Een zucht, een verzuchting. Maar
het ergste is wel: overbodig zijn, weten, of
ik er nu ben of niet, het maakt niets uit.
Alhoewel, misschien is er wel iemand die
verheugd zou zijn om je liefde. Je kan
haar je droeve verhaal vertellen, openhar
tig, en zij zou luisteren. Verliefde beel
den. Ontdek met ons ook de gewone
dingen, de simpele charme van een
bloem, kom in een luie stoel liggen en
naar de blauwe lucht kijken, een beek,
een berg, een kind. «Het leven wordt een
feest, mensen, als je weer kan genieten
van deze gewone dingen.» Maar het liefst
van al nog van mensen houden: Menslief
ik hou van je.
Muziek uit de film Bilitis, zwoele ro
mantiek en opnamen a la David Hamil
ton. Een beetje bij de haren getrokken,
bedenk ik, overdreven moralizerend, te
imperatief, het kontrast is te groot ook;
het negativisme van daarnet maakt dit
teugelloze vitalisme allerminst aanneme
lijk. Orgelmuziek kulmineert de verzen
gende paradijsvreugde. Clapaja danst
speels en ludiek, beweeglijk, dat zié je.
Het huwelijk is gesloten. Niets echter,
geen impressies, geen duiding van de
dertiger, de veertiger, de vijftiger, maar
wel ineens: «Je moet leren oud worden,
met een jong hart». Hilde Van Daele
neemt interviewtjes af, op straat, in be
jaardentehuizen. Oud worden? «Plezie
rig!», maar ook «niets aan da goe is,
jong», «d'er is nen tijd van komen en nen
tijd van gaan» en «as ge maar gezond
blijft».
René Feremans op zijn kamer in de
kliniek Maria Middelares. Hij is onge
neeslijk ziek en in een passage uit een
interview dat de BRT met hem had, heeft
hij het over euthanasie. Hij wil sterven,
maar mag dat niet. Kort na dit gesprek
overleed René Feremans. Waarom dit
leed, waarom dit ongeval en nooit meer
kunnen lopen, waarom kanker en multip
le sclerose? Aan wie vraag je dit? Uit de
musical Glory Halleluja daarop de wel erg
patetische uitvoering van het «Onze Va
der». Iemand wordt ten grave gedragen.
De beelden van vertrokken gezichten, van
tranen en witte chrysanten grijpen aan, en
bouwen een prachtige klimax. Een grijze
tombe, kruisvormig oneffen in het midden
en ik denk: het is gedaan nu, magnifiek.
Maar nee: ik lééf! roept Toon Hermans,
dank u wel dat ik kan bewegen, slapen,
gaan en staan waar ik wil, vrij. Het is een
epiloog die de dramatiek ontzenuwt en de
inhoudelijke eenheid van de montage
zondermeer verstoort.
Persé
«Ik wou persé niet eindigen met de
gedachte aan de dood» vertelt Patrick
Wauman mij later. «Er is nog wat méér.
Met dat liedje van Toon Hermans wil ik
de mensen erop wijzen dat ze uiteindelijk
ondanks alles nu leven. En ik vond het
kontrast met de begrafenis die eraan voor
afgaat boeiend. Uit het einde blijkt ook
duidelijk dat de montage een konstruktie-
ve bedoeling heeft. Voor sommige men
sen die leven, maar in feite dood zijn, kan
'Tussen wieg en graf een opbeuring bete
kenen. De algemene toon is optimistisch.
Ik geef eigenlijk gewoon enkele sugges
ties, de toeschouwer moet zelf maar uit
maken wat hij ermee doet.»
De première van «Tussen wieg en graf»
vindt plaats op vrijdag II maart om 20 uur
in het Dobo-centrum naast de Don Bos-
co-kerk, Gladiolenstraat in Sint-Niklaas).
De toegang is gratis en je kan ook nog
meedoen aan een gratis wedstrijd. Ik zou
zeggen: een absolute aanrader voor wie
zich op één of andere manier voor fotogra- n
fie interesseer, en zeker ook voor wie er Vn«k' dwmontage van Pa,nek Wauman e.a..
gewoon even zinvol tussenuit wil. straks te zien in het Sint-Niklase Dobocentrum.
Leo DE BOCK Tussen wieg en graf ligt een brok vitaliteit.
Waren de middenstanders van de Kerkstraat en de Franz Courtensstraat niet opgetogen
met de kollektorwerken voor hun deur, voor de leden van de oudheidkundige kring van
het land van Dendermonde, hebben deze werken toch wel een flink aantal boeiende
gegevens opgeleverd.
In het jaarverslag van de Oudheidkundige kring lezen we immers: «Tussen einde
augustus en midden november volgden we de kollektorenwerken in de Kerkstraat.
Foto's, dia's en opmetingen van de vroegere Kerkgracht konden worden genomen. Ter
plaatse en op een drietal stortplaatsen hebben enkele leden met veel geduld een klein
gedeelte van het bovengehaalde materiaal kunnen bergen. Hieronder keramiek, leder,
glas, metaal en wapens uit de periode van de veertiende tot de negentiende eeuw».
De werkgroep archeologie en
monumentenzorg, zo staat ook
in het jaarverslag, telt een
twintigtal leden die in min of
meerdere mate aktief deelne
men aan de werking. Men kan
nu ook rekenen op twee nieu
we leden-archeologen. Eric
Balthau en Koen De Landts-
heer die meteen beloofd heb
ben te zullen meewerken aan
de samenstelling van een
archeologische kroniek.
Aktiviteiten
De werking van de kring kan
men opdelen in twee grote
reeksen. In de eerste plaats de
archeologie. Op dit stuk nam
de kring aktief deel aan het
uitvoeren van grondboringen,
langs de westkant en op het
braakliggend gedeelte van het
terrein van de abdij van Zwij-
veke. Maar zonder veel tast
baar resultaat. Meer geluk had
men toen op hetzelfde terrein.
dank zij de toestemming van
de eigenaar, sleuven mocht
worden gegraven op de plaats
waar zich eertijds de pandgang
die het koor van de abdijkerk
verbond met de kapittelkamer
en de refter bevond
In die sleuven vond men moge
lijk een fragment van de fun
dering van de pandmuur en
een reeks van 27 graven. In
een proefsleuf op de aanpalen
de akker van de familie De
Petter werden nogmaals een
negental geraamtes van het
vroegere kerkhof terugge
vonden.
Onder deze hoofding ressorte
ren ook de opzoekingen op de
plaatsen waar de koliektoren
werden gelegd. Leden van de
werkgroep waren ook aktief in
Sint-Niklaas en in Dender
monde werd door het Verbond
voor Oudheidkundig Bode
monderzoek in Oost-Vlaande-
ren de jaarvergadering gehou
den. Vanaf dit jaar zal men
starten met een archeologische
kroniek die in de gedenkschrif
ten van de kring zal worden
opgenomen.
Op de tweede plaats is er de
monumentenzorg. Zo werd
werk gemaakt van de ontwerp-
lijsten van de te beschermen
monumenten en stads- en
dorpsgezichten. De voorberei
dende werken hadden plaats in
Grembergen en Sint-Gillis
Dendermonde. Voor Grem
bergen werden 11 monumen
ten en dorpsgezichten weer
houden en die werden reeds
overgemaakt aan de Rijks
dienst voor Monumenten en
Landschappen. Voor Sint-Gil
lis Dendermonde 14 monu
menten en dorpsgezichten die
ook al aan de betrokken dien
sten werden overgemaakt.
Beide gemeenten bezaten tot
op heden nog geen bescherm
de monumenten en dorpsge-
Al verscheidene maanden wordt met meer dan gewone belangstelling uitgekeken
naar het verschijnen van het boek «De wereld van Edward Poppe» van Fernand
Van de Velde. Na ruggespraak met de auteur en de uitgeverij Stichting Mercator-
Plantyn heeft het gemeentebestuur van Temse het initiatief genomen de officiële
voorstelling van het boek te laten plaatsvinden op het gemeentehuis. De geplande
datum is vrijdag 15 april.
«De wereld van Edward Poppe» betreft een historisch verantwoorde biografie die
een nieuw licht werpt op de vormingsjaren van Edward Poppe (1905-1916) en op
de gewestelijke achtergronden van zijn tijd. Temse, het kollege van Sint-Niklaas,
het AKVS, de Leuvense universiteit, de eerste wereldoorlog en het seminariele
ven van het begin van deze eeuw vormen de boeiende wereld waarin Edward
Poppe zichzelf werd. De vele nagelaten brieven en notities van Edward zelf, een
honderdtal gesprekken over hem met de nog levende vrienden en kennissen, en
geduldig archiefwerk liggen aan de basis van deze gedetailleerde levensbeschrij
ving, die een volledig beeld ophangt van deze grote Temsenaar. «De wereld van
Edward Poppe» wordt nu al betiteld als hèt Poppe-boek bij uitstek.
Overtuigd van de grote betekenis van Edward Poppe èn van de waarde van het
boek nam Temses kuituurschepen Luc De Ryck kontakt op met de auteur en met
de uitgeverij Stichting Mercator-Plantijn (Antwerpen), vertegenwoordigd door
zijn voorzitter Gustav Janssens. Besloten werd de officiële voorstelling van het
boek te laten plaatsvinden in Temse, ten gemeentehuize, op vrijdag 15 april.
Het programma van deze avond is nog niet helemaal op punt gesteld, maar het
ligt voor de hand dat de auteur als gastspreker zal fungeren, met als thema «Poppe
en Temse». Anton Van Wilderode zal het boek voorstellen. Mogelijk wordt een
expo aan de voorstelling gekoppeld. Het boek is vanzelfsprekend tijdens deze
avond verkrijgbaar. Op deze voorstellingsavond is iedereen welkom. Burgemees
ter Van Riet spreekt namens de gemeente Temse.
Het gemeentebestuur van Temse en de uitgeverij Stichting Mercator-Plantyn
onderzoeken intussen de mogelijkheid om een bronzen beeld van Edward Poppe
te laten vervaardigen.
Omtrent dit initiatief en het definitieve programma van de voorstelling van het
boek volgen binnenkort nadere gegevens.
zichten. Bij het stadsbestuur
werd aangedrongen op een be
ter onderhoud van de stand
beelden en de gedenkplaten en
voor de heroprichting van het
standbeeld van F. Courtens.
De verplaatsing van het altaar
uit de Sint-Rochuskapcl naar
de Onze Lieve Vrouwkerk
werd door de Dendermondse
gemeenteraad gunstig geadvi
seerd. In 1981 en 1982 werden
de volgende monumenten en
dorpsgezichten beschermd of
op de ontwerplijst geplaatst:
het orgel van de Sint-Margriet-
kerk te Grembergen (be
schermd als monument); de
Mechelse Poort te Dender
monde, namelijk de voormali
ge binnenpoort, de brugpijlers
tussen binnen- en buitenfor
ten, de restanten van de bui
tenpoort. de kcermuur ter
hoogte van de wallen voor de
eerste spoorlijn, de restanten
van de brugpijlers langs dc
buitenwallen, de voormalige
kazemat; het woonhuis gele
gen Egenestraat 136 te Den-
dermonde-Schoonaarde en
ook het domein gelegen Ege
nestraat 136 te Dcndcrmonde-
Schoonaarde.
Op het vlak van dc industriële
archeologie maakte men een
fotoreeks van de fabrieken
Vermylen te Baasrode die mo
menteel worden afgebroken,
het verzamelen van inlichtin
gen over de drukkerij Bruy-
nincx-Roose en het schietspoe-
lenfabriek Belon te Dender
monde werd eveneens op foto
materiaal vastgelegd. Voor het
In de winterkapel van de
O.L.V.-kerk Mijlbeke
droeg Pastoor Van Hau-
wermeiren in aanwezigheid
van burgemeester Uytter-
sprot, schepenen De
Maght, Doorns en Vinck,
stadsontvanger Paul Wail-
ly, afgevaardigden van va
derlandse verenigingen al
dan niet met vaandel, een
delegatie van het rijks-
wachtdistrikt Aalst en een
aantal vrouwen en mannen
die de koude trotseerden
een mis op ter nagedachte
nis van de Koning. Dat
zulks na zo vele jaren nog
gebeurt, wijst er volgens de
voorganger alleszins op dat
geloof in en liefde tot het
vaderland nog geen ijdele
woorden zijn. Na de mis
greep een korte plechtig
heid plaats aan het gedenk
teken van Koning Albert
aan de Albrechtlaan. Kort
maar daarom niet minder
indrukwekkend in een
groen kader met vlaggen
omgeven, met rijkswach
ters in uniform, vaandel
dragers op een rij en het
kwartet klaroenblazers van
de brandweer. Alles des
kundig uitgelicht.
René De Vlieger, sèkreta-
ris-generaal van de Ko
ninklijke Federatie van
Maatschappijen van ex-on
derofficieren van het Bel
gisch Leger en tevens admi
nistrator van het Konink
lijk Verbond der Vetera
nen van Koning Albert,
hield eens te meer de gele
genheidstoespraak. Een
welgemeende hulde aan
Koning Albert. Wel met
een schaduwzijde: de ran
gen der veteranen worden
tijdens het afgelopen jaar
erg uitgedund. Erevoorzit
ter Florent Van Bellingen,
voorzitter Charles Juste,
oud-voorzitter Remi Vinck
en gewezen sekretaris Mon
Neetens overleden, evenals
de leden De Preter en Van
den Eeckhout. Leden die
in deze postume hulde door
spreker werden betrokken.
Volgend jaar zal het een
halve eeuw geleden zijn dat
de Vorst ons verliet.
In een periode van politie
ke onenigheid en onzeker
heid, van krisis, haat en
geweld waar vertrouwen en
samenhorigheid zoek zijn
geraakt, waar oorlog dreigt
en konflikten en misver
standen ons land verscheu
ren blijft het koningshuis
een bindmiddel van ver
draagzaamheid en verzoe
ning.
Onder klaroengeschal leg
de burgemeester Uytter-
sprot dan samen met voor
zitter Burssens van het Ge
heim Leger bloemen neer
aan het gedenkteken op de
ze kille februariavond
waarbij ouderen terugden
ken aan de gebeurtenissen
van 1934. LH
museum werden machines uit Ducaju en een wijnpers vol
de schoenmakerij G. Corthal. het produceren van vruchtel
een drukpers uit de drukkerij wijn verworven.
Bijna een halve eeuw terug volgend jaar zal het drama
van Marcheles-Dames 50 jaar achter de rug zijn stierf
op een dramatische wijze de koning-ridder Koning Albert.
Een 60-tal Aalstenaars herdachten dit droevig gebeuren
met een eucharistieviering en hulde.
P.V.8,/
St. Jorisgilde 2-4
DENDERMONDE
Tel. 21.58.23
Alle verzorgingen van
gelaat - lichaam - buste
maquillage - manicure
pedicure - ontharingen met was
definitieve ontharing
Fantasiejuwelen - parfums - sjaals
Zonnebank en -hemel - Dr. A. Wolfs-systeem
voor een reeks van 10: 1.000 F
Geldig tot eind december
Voor de eindejaarsmaquillage:
maak tijdig uw afspraak.
Inlichtingen worden u
graag gegeven,
zonder enige verplichting
Steeds tot uw dienst
Nicole Macharis
DE EERSTE EN ENIGE
ELEKTRO-KOSMETOLOGISCHE
BEHANDELING VOOR REDUKTIE
EN VOOR DEFINITIEVE VERWIJDERING
VAN STRIEMEN, LITTEKENS
EN PUKKELTJES
