1
Frangois - Martin
BARRIE
Greta Seghers'literaire familiekroniek
Het zymotische cynisme van
Frank Pollet, zijn verledenziekte
Zeven kunstenaars bij Beverse
rijksscholen
Tentoonstelling te Zele
UITSLAG TOMBOLA
Kunstschilder Gerard
Delancre te Affligem
In de marge van een
poëzieavond
te Sint-Niklaas
a
ie
o:
24 - 24.6.1983 - De Voorpost
Nieuwe roman van lerares uit Vrasene
In 1977 kwam ze voor het eerst in het literaire en
tegelijk algemeen-Wase nieuws, geschiedenislera
res Greta Seghers uit Vrasene. Haar roman «Afkeer
van Faulkner» viel dermate in de smaak bij de
literaire kritici dat ze hem met de debuutprijs be
kroonden. De «Wase Persklub», of althans de leden
van die vereniging. selekteerde(n) haar voor de
bekroning tot «figuur van het jaar», maar die onder
scheiding werd niét door haar in de wacht gesleept
en viel trouwens nog nimmer een vrouw uit het
Waasland te beurt.
Greta Seghers (Beveren, 11 februari 1942) liet in
1978 bij Orion verschijnen «Omtrent de man die
wederkwam», een boek over geloof en ongeloof.
«Afkeer van Faulkner» handelde over goed en
kwaad. In 1980 publiceerde ze, opnieuw bij Orion,
de verhalenbundel «Het blauwe meisje en de andere
kleuren van de verschrikking»; daarvan komt in het
najaar bij de Standaard Uitgeverij een herdruk uit.
Het recente boek van Greta Seghers heet «Ontrege
ling en misverstand", werd bij de Standaard Uitge
verij op de markt gebracht, telt 326 pagina's en kost
590 frank.
Het verschijnsel mens
«Na mijn «Blauwe meisje» werd ik door mijn dorps
genoten bijna uit m'n dorp gekeken», zei Greta
dinsdag jl. in de Standaard Boekhandel aan de
Stationsstraat in Sint-Niklaas waar ze haar nieuwe
boek signeerde. Waarom dan wel? «Ik schrijf wel
licht niet zoeterig genoeg».
Het verschijnen van «Ontregeling en misverstand»
wordt blijkbaar wel toegejuicht, te oordelen althans
naar de «stormloop» (je moet relativeren, natuurlijk)
die volgde na de televisieuitzending «Wie schrijft,
die blijft» waarin de Wase romanschrijfster te gast
was. Het boek gaat over «een kleine bourgeoisfami-
lie die, binnen de voorgeschreven perken, van voed
sel tamelijk welvarend was geworden» Ten dele een
heuse autobiografie, ten dele ook fiktie. Een fami
liekroniek die zich zowel in het Land van Waas als in
Antwerpen afspeelt.
Greta Seghers over tendensliteratuur; «Ik ben bang
van tendens in de kunst in het algemeen en van
tendensliteratuur in het bijzonder. Multatuli kan ik
wél appreciëren. Als kunst te veel uitgaat van een
ideeënwereld kreëert men te veel kunstmatige per
sonages». Haar nieuwste boek, dat ik nog lézen
moet, houdt het bij de realiteit: die van haar grootou
ders De Backer, die van de «kleine kollaboratie»
waarin haar familie verzeilde. De historische reali
teit dus.
Het «verschijnsel mens» boeit haar, zegt ze, ze
vertelt dat ze erdoor geobsedeerd is. Over de ont
wrichting in de menselijke relaties en in de natuur
van de mensen handelt dit nieuwe boek, en voort
gaande op de flaptekst is dit een boek vol konflikten
en tragiek.
Greta over haar religieuze inspiratie: «Al wie mij
aandachtig leest zal in mij een religieuze schrijfster
herkennen». Een en ander neemt niet weg dat ze
zich vaak sterk afzet tegen een bepaalde roomse
achtergrond «waar instituut gelijk staat met
Greta Seghers uit Vrasene schreef met «Ontregeling
en misverstand" een kroniek die zich voor een groot
deel in Vrasene en omgeving afspeelt.
macht». Het door haar zéér geapprecieerde boek van
Claus «Het verdriet van België» wordt door haar
ondermeer naar waarde geschat omdat daarin tegen
het roomse instituut gefulmineerd wordt.
En toch, Greta Seghers geeft les aan het instituut
Onze-Lieve-Vrouw-Presentatie in Sint-Niklaas.
waar ze in haar lessen geschiedenis wél binnen het
gereel blijft. De Presentatie («een strenge, serieuze
school», zegt ze), da's de instelling waar ze ook haar
vorming kreeg. Er werden trouwens nogal wat
schrijfsters gevormd in die school: Loekie Zwonik
(«Hoe heette de hoedenmaker?»), Blanka Gyselen
langgeleden, de Melseelse Anna Dellart ook
Greta Seghers (getrouwd, twee kinderen) lijkt haar
draai gevonden te hebben in de romanschrijfkunst.
Sporadisch schreef ze ook gedichten, in het tijd
schrift Yang b.v. Aan haar nieuwe boek hoop ik
weldra een bespreking te kunnen wijden
W.V.
funktioneren van
God?», «Mentaal» en «Kri
tiek op de inhoud aanvul-
bedenkingen existentii
tisch van aard en geba»
op een volkse observe
Hij heeft het over een
toire répétée. de afbn&i
van het «leefnet», het
van de mens. de erosie *ji
de leugen, de harde vry
en hun treurige antwoc
Achter die huiver ei D
polsslag van de tijd/Beg- ,D'
hij de waarachtigheidi
wonden Binnen een -ktl
ster van begrijpelijke
den: spijt Verwar®
schaamte omwille i
de Waarheid». Ik meen
Frank Pollet hierin op*
zeer authentieke manie
Vrijdag 17 juni jl. in kasteel Walburg in Sint- gesteld. Het verleden gist
Niklaas hebben de Wase dichter Frank Pollet en verder in «Krisis», «Krij-
uitgever Albert Hagenaers uit Bergen-op-Zoom de Sen WÜ voorlichting over
bij diens uitgeverij Wel uitgegeven bundel «Zymo- het
se» van Frank Pollet voorgesteld. Zymose is het
voorlaatste woord (zymotisch het laatste) in Van ,ende sugges,le8„ in de
Dale en betekent «gisting, fermentatie, inzender- marge van de gedichten
heid indien optredend bij ziekteprocessen». De aan- verharden op enkele woor-
vulling houdt in die mate verband met de bundel den na aforistische frazen
dat niet de thematiek ervan of de dichter zelf van Joy Devision. David
verziekt is, maar wel, voor een stuk toch, de Byrne, Jos De Haes, de Tom
oorzakelijkheid van het schrijven. Tom Club en gewis ook van
Jan Griffioen en Harm
Bij gisting zetten organi- kreeft is zo verledenziek» Damsma (van wie wij des-
sche stoffen andere organi- Elias Cannetti ziet het zó; tijds nog het taaldidakti-
sche stoffen om zonder zelf «in den beginne was het sche boek «Zeggenschap»
te veranderen; de dichter Woord, let wel was/dus kompulsief, maar niet zon-
verandert zelf niet terwijl ging het verleden aan het der genoegen moesten
hij met de werkelijkheid Woord vooraf/Hij buigt doornemen),
een bredere werkelijkheid zich voor de suprematie van meen dat Pollet met «Zy-
maakt, die van het verle- het verleden» Het is een mose» het beste van zichzelf
den. Het literaire engage- ziekte die Pollet onderge- heeft gegeven De bundel
ment, het grootse streven, koeld tot diepgevroren eta- overtreft nog «Belladonna»
staat bij Pollet tegenover meert. Hetzelfde stond ook en «Waterland», eerder nog
een koele afstandelijkheid, al, maar warmer, in Water- wat de inhoudelijke tenden-
een sterk gestruktureerde land en Belladonna, twee ti®8- de soliede draagkracht
vorm, vindt Hagenaers. Hij vroegere bundels,
meent dat sprake kan zijn «Zymose» is onderverdeeld
van een Pollet-gebonden in vijf hoof dingen. «Mijn
poëtica, maar hij wil na- overbodig woord» verklaart
tuur lijk in de eerste plaats, ^e ondertitel van de bundel:
of zij het in de tweede „een ketterij». Het betreft
plaats, een aantal bundels ©en cyklus die in 1980 al in
verkopen Alhoewel: hele- Sint-Niklaas werd ten toon
maat ongelijk heeft hij niet.
Pollet schrijft voor een
klein publiek; het feit dat
hij zich opstelt als een beet
je een moeilijk dichter is
volgens Hagenaers geen
pose. In «Dit bericht geldt
als enige kennisgeving»,
stelt Pollet zelf: Met voor
bedachte vastberadenheid
had hij handvaardig alle
pose uit zijn spraak ge-
band». Hij voelt zich thuis
in het territorium dat hij
met deze vaardigheid heeft
gecreëerd en afgebakend:
«In deze kon tekst is hij heer
en meesterEn waarmee
hij de lezer tegelijk het hof
maakt en om de tuin leidt:
«Betrapt terwijl hij Bood
schap en Betekenis Als
vallen in gedichten plaat
ste» Het weze een waar
schuwing.
De werkelijkheid van het
verleden, schreef ik al, en
niet daarom is Pollet een
kreeft, maar omgekeerd.
Dixit Hugo Claus: «Een Sint-Niklaas, Walburgkasteel. Albert Hagenaers overhandigt aan Frank Pollet het w
nummer van diens bundel «Zymose» (carine)
van een in verbonden sen
tenties gegeven cynisme,
dan wat de vorm betreft.
Pollet is hard met de waar
heid. Zijn terminologie
voor wat was is bijtend, zijn
vitriool nochtans niet dat
van een misantroop, zijn
«Zymose» werd uitj
bij Wel. Bergen-op-Za
(Postbus 624, 4600
Bergen-op-Zoom. Neé
land) Je kan de bundel a
getekend toegestuurd fc
gen door 185 frank I
ten op rekeningni
000-0755195-53, Nac
straat 108, 9180
met de vermelding
mose».
Leo DEBOQ
De komende dagen zijn er te Zele een tweetal ten
toonstellingen te zien die de moeite waard zijn. Er
is in de eerste plaats de tentoonstelling die door de
Culturele Centrale wordt georganizeerd met kun
stenaars van eigen bodem en anderzijds is er een
tentoonstelling gewijd aan de werken van de Poolse
kunstschilder Regina Szemik en georganizeerd
door de Vlaams-Poolse Vriendenkring.
De kunsttentoonstelling
van de Culturele Centrale
brengt werk van vier kun
stenaars: schilderijen et et
sen van Mauri ts Van Dries-
sche, schilderijen van Mau-
rit8 Van de Velde, plasti
sche uitbeeldingen van To
ny B.N. en pentekeningen
van Charles De Backer Ze
vindt plaats in de zaal
«Volkshuis», Kouterstraat
te Zele en wordt ingeleid
vrijdag 1 juli om 20.00 uur
door volksvertegenwoordi
ger Norbert De Batselier.
Men kan deze merkwaar
dige tentoonstelling bezoe
ken op zaterdag 2 juli van
15.00 tot 21.00 uur, op zon
dag 3 juli van 10.00 tot
13 00 en van 15.00 tot
21.00 uur, op maandag 4
juli van 10.00 tot 13.00 en
van 17.00 tot 21 00 uur en
op dinsdag 5 juli van 10 00
tot 21.00 uur.
De^ tentoonstelling georga
nizeerd door de Vlaams
Poolse Vriendenkring en de
Vlaams-Poolse Kulturele
Vereniging, staat helemaal
in het teken van werk van
de kunstschilder Regina
uit het Poolse Zy-
Zij heeft plaats in de
SOCIALISTISCH TROMMELKORPS LEBBEKE
Trekking van 18.6.1983
7309 - reservenr. 2535 vanaf 11.7.1983 tot 31.7.1983
3251 2146 1028 1283 5784 1374 8213 8291 5772 1306
2376 2136 6701 6272 3346 5205 3267 2192 5454 7064
2684 7074 5982 6281 3752 3502 3572 7174 1481 8564
2791 3839 8560 2665
Prijzen af te halen In het Volkshuis, Dendermondse-
steenweg 7, Lebbeke tot 10.7.1983.
250304-RD
tentoonstellingszaal van
het gemeentehuis van Zele
op zaterdag 25 juni van
20.00 tot 22 00 uur en op
zondag 26 juni van 10.00
tot 13.00 en van 15.00 tot
20.00 uur. Anton Van Wil-
derode zal deze tentoonstel
ling op zaterdag 25 juni om
20 00 uur inleiden.
Regina Szemik woont nog
steeds in haar geboortestad
Zywiec aan de voet van het
grootse Tatragebergte in
het zuiden van Polen Zij
behaalde de graad «van
Master in de Ekonomische
Wetenschappenaan de
akademie van Krakau en
specializeerde zich verder
in haar beroep in het be
langrijke industriecentrum
Katowice. Zij volgde geen
specifieke akademische of
technische opleiding in de
schilderkunst, maar ont
wikkelde haar eigen na
tuurlijke begaafdheid en
aanleg. Zij is een zeer aktief
en gewaardeerd lid van de
kunstenaarsvereniging
«Rozruë» in haar geboorte
stad. Regina Szemik heeft
zich in de meest gunstige
zin doen opmerken door
haar olieverfschilderijen en
aquarellen, maar ook door
haar tekeningen, beeld
houwwerk en grafieken. Zij
is vooral begaafd als schil
der van landschappen.
Poolse folklore en het schil
deren van dieren, vooral
hondjes.
De Vlaams-Poolse Kulture
le Vereniging, die deze
kunstenares voor een reeks
tentoonstellingen naar
Vlaanderen heeft uitgeno
digd, werd opgericht naar
aanleiding van de Vlaams-
Poolse week te Aalst in
1980 en is een onderafde
ling van de gelijkname ver
eniging die in Gent reeds
geruime tijd bestaat. De
vereniging heeft tot doel
Polen en Vlaanderen nader
tot elkaar te brengen en te
ijveren voor het ontwikke
len van kulturele betrek
kingen tussen beide volke
ren op gebied van litera
tuur, taal, plastische kun
sten. muziek, volkskunst,
wetenschap, enz. De afde
ling Aalst heeft een waaier
van aktiviteiten en organi-
zeerde tentoonstellingen,
dia-avonden. Pools restau
rant, Poolse filmavonden,
koncerten en nodigde ver
schillende kunstenaars uit
en organizeerde ook een
tournee in Polen voor
Alkuone.
Er is tijdens het weekend
van 1 en 2 juli een tentoon
stelling met de schilderijen
van Regina Szemik te Mere
in het Hof van Daele
Doorniknaar Gerard Delancre (1922) studeerde
aan het St.-Lukasinstituut van zijn geboortestad
waar hij o.m. Jos Speybroeck als leermeester had.
Speybroeck te Affligem zeer gekend vermits er niet
alleen een merkwaardig schilderij van de H. Lut-
gardus berust van zijn hand doch vooral omwille
van de merkwaardige illustraties in het Affligems
missaal dat destijds furore maakte.
ze zullen hem niet temmen, de fiere vlaamsche os!
Een kust vol potentiële kapers: die puzzel
-stukken passen in het wisselend dekorum
Van de Vlaamsche Vlijt waar winnaar en gezel
Nog naast elkaar poseren in hun kleurrijke kostuumfctii
Hoe autentiek: de wind staat pal hel
Op kop En enkel bij de gratie Gods
Vallen er meer dan hij. Zal
Zo in iemands rekening een fout geslopen zijn.
En spreken wordt dan hijgen met een stem
Waarvan het draagvlak zeer verbluffend is. Want
Vlaming Zijn in Vlaanderen is
winnen in Gent-Wevelgem.
En dus: wie wordt het dit jaar? Raas? Of Lubberding? rst
Sinds zijn eerste expo te
Nijvel is hij zeer aktief en
kwam in kontakt met het
groot publiek o.m. te Brai-
ne. Doornik, Oudenaarde,
Hannuit, Rebecq. Tubize,
Mons en Brussel.
Delancre is tevens drager
van vele onderscheidingen
Toen hij in 1976 de Proven
ce «ontdekte» werd dit voor
hem een keerpunt. Hij ont
dekte er het universum van
het licht, van zon, stilte en
rust. Een universum waar
de mens zich in eenvoud en
wijsheid toelegt op de meest
duurzame vreugde: zijn
vereniging met de natuur.
Delancre is een veelzijdig
artiest die uitmunt in diver
se disciplines. Akwarel,
pastel en olieverfschilderij.
Zelfs fotografie. Zich vaak
uitlevend in de stijl van de
grote meesters van de
Vlaamse School.
In een aantal gefantaseerde
werken geeft hij blijk van
enorme kreativiteit en ver
beeldingskracht stoelend
op een merkwaardige be
heersing van de techniek.
Vertrekkend vanuit het
kontakt met de natuur, met
dier en mens herwerkt De
lancre deze objektieve gege
vens in een zeer persoonlij
ke stijl waarbij het mense
lijk subjekt uiteindelijk
steeds centraal staat.
U kan deze tentoonstelling
meemaken tot en met
maandag 10 juli op zaterda
gen van 14.30 u tot 20 u en
op zondagen van 11 tot 13
en van 14.30 tot 20 u.
LH
Frank Pol*
Pr. Courtensstr., 33
9330 DENDERMONDE
Tel. 052/21.46.10
UITNODIGING
KUNSTSCHILDERES
van 24 juni tot 7 juli
Zondag van 10 u. tot 12 u
en van 14.30 u. tot 19 u.
Een bescheiden biënnale in Beveren dit weekend,
maar toch slaagt men er in de rijksscholen om de
twee jaar telkens weer in. een puike kunsttentoon
stelling te openen tijdens de eindeschooljaars
feesten
Waren het twee jaar geleden vijf Beverse kunste
naars dan' zijn het ditmaal zeven kunstenaars en
kunstenaressen uit het Waasland, het Antwerpse en
het Brusselse die met hun werk in de rijksscholen
vertegenwoordigd zijn.
Greet Bogaerts beoefent de batikkunst. Dit was
oorspronkelijk in Java en India een louter utilitaire
verftechniek waarmee op weefsels figuren geverfd
werden. In haar atelier op de grens van Temse en
Sint-Niklaas past ze met toewijding en doorgedre
ven technieken de aloude batik methoden toe en
tovert daarmee op de katoenen doeken bloemen,
speelse taferelen en landschappen. Elk van haar
werken is erg kleurrijk en er zit veel tekening in
Denijs De Backer legt zijn leven vast in linosneden,
olieverfschilderijen en akwarellen Ook de natuur,
de Wase bossen waar hij middenin woont, zijn tuin
in alle seizoenen, een bloem, een insekt zijn onder
werpen die met liefde weergegeven worden in het
zwart-wit van gedetailleerde lino's, in olieverf of met
trefzekere toetsen in akwarellen die naar die natuur
doen verlangen.
Wim De Cock uit Belsele maakt gestileerde hout-
skulpturen met een minutieuze en gladverzorgde
oppervlaktebehandeling. Hij is autodidakt, evenals
Carlo Faber, die uit stukken boomstam, takken en
tronken beelden beitelt waarbij de vorm van het stuk
hout dikwijls het uitgangspunt vormt voor de
scheppende gedachte. Hij werkt in het Brusselse
Luc Heirbaut penseelt surrealistische doeken die de
gevoelens, emoties en projekties van de mens schet
sen, gebruik makend van symbolische elementen.
Hij werkt al meer dan vijftig jaar in Nieuwkerken
De grafiek van Veerle Rooms, afkomstig van Sint-
Niklaas maar wonend in Berchem bij Antwerpen,
toont vaak de vergeten materialen van onze
luxemaatschappij Oud inpakpapier, een elektrisch
snoer worden met alle mogelijkheden van de grafi
sche technieken uitgebeeld in een niet-anekdotische
studie van licht en materie.
De schilderijen van de in 1981 overleden Albert
Vael, die in Sint-Niklaas werkte, vertonen een eigen
sfeer van leefwereld, met de vrouw centraal. Door
het kombineren van surreële, symbolische en magi
sche elementen kreërde hij een eigen strekking die
in Spanje, waar hij veel werkte, als «het Vaelisme»
aangeduid werd.
De kunstwerken van deze zeven gerenommeerde
kunstenaars worden tentoongesteld in de rijksscho
len in de Donkvijverstraat (over Colruyt) te Beveren.
De vooropening heeft plaats op vrijdag 24 juni om
19 u. Freddy Willockx zal de tentoonstelling inlei
den. Schepen van kuituur, Frangois Smet opende ze.
De werken zijn slechts te bezichtigen op zaterdag 25
en zondag 26 juni, telkens van 13 tot 18 u.
Met deze expositie zijn de Beverse rijksscholen aan
hun derde biënnale toe.
Het is pas in, extremis dat Frank Pollet het gebruil
van het kasteel Walburg te Sint-Niklaas voor gij: de
poëzieavond van 27 juni jl kreeg toegezegd. Ee
aantal belangstellenden en dichters die uit eiga
werk zouden hebben voorgelezen, bleven d;
té lang in het ongewisse en waren niet
afspraak. O.m. de Nederlandse dichteres Johant
Kruyt was er vrijdag niet bij. Eén en ander wor: l&a
schepen van kuituur Daan Anthuenis (zelf dichter
voor de voeten gegooid; hij zou niet hebben gere*
geerd op de aanvraag van de dichter Is hij het
die beweerde in mensen te zullen investeren? vroa
men zich af.
Piet Brak. stichter-redakteur van het literaire ttfl
schrift Deus Ex Machina, Mare Bruynseel, Kri
Geerts en het muzikale trio Bo Venken en kompan* tu
(van wie men zich na verloop kon afvragen hoe hui
optreden zou hebben geklonken als ze zich niet eer? itoc
een half uur voor repetitie hadden afgezonderd
hebben verhinderd dat de avond een al te niagtf
plot beschoren zou zijn geweest. Piet Brak (w af
Puivelde) las voor uit «Wiskunde», een bundel d*
kort geleden bij de Kleine Uitgeverij in Sint-NiklW pg(
verscheen maar waarvan Brak zelf alleen nog
één niet gebonden exemplaar bezit. Kris Geert
(Beveren) zei enkele gedichten uit «De dooie diere#
tuin, etceteraDe bundel zou vorig jaar bij
uitgeverij Danthe (Daan Anthuenis, Sint-Niklafc
moeten zijn verschenen. Geerts wacht nog altijdc?
een drukproef. De Wase dichters worden door hu:
Wase uitgeverijen dus aan het lijntje gehouden. H-'fJ
betaamt niet. Het lachen was ze erbij vergaan, J
niet Kris Geerts zijn gedichten (respektievelijk W
hoen, een insekt en een boerenpaard) stuk vod t
stuk aan Daan Antheunis had opgedragen
L.D.»
UITSLAG TOMBOLA
STEUNKAARTEN
ROMAIN BOYS
1 04292 draagbare TV res. nr. 07182
13148 04291 11542 05710 11075 11645 12560 004s j^ol
10550 00576 07905 14426 09382 08302 00529 1073 «er
04409 04381 08104 02230 01473 01433 03209 1132
04133 10183 11595 3634 06828 07116 11451 -
Prijzen af te halen tot 31 Juli 1983 in kantine Rom,if|llf
Boys, Valk 83, St.-Amands, tel. 052/33.34.04.
Dank voor uw steun! Het best"/
25/6144
