Sint-Niklaas kijk! «Paard en Ruiter
niet in de bek
Gerestaureerd pand abdij van Zwijveke
wordt ingehuldigd
Dendermonde viert 750 jaar stadskeure
Prijs van de
Koning voor
Mike Smet
uit
Sint-Niklaas
Over een hors, een tors en een verdienstelijke vzw
28 - 24.6.1983 - Uê voorpusi
BEURT'
n dit bétere slag g ja
worden Alia; iten
op het Kardin; met
'in van Calmeji phin:
KOM ER MAAR AL AF:
NU IS HET MIJN BEURT'
SSutjan
Sint-Niklaas. De vzw Kunst in de Stad mag prat gaan op de nieuwe realisatie Iv
Er waren wat passanten, zater
dag. die zich bij de plechtstati
ge onthulling op het Kardinaal
Mercierplein (ex-Houtbriel,
ex-Varkensmarkt) afvroegen
-•Am welk soort dier het dan wel
ging dat daar. in harmonie
toch met z'n berijder of tem
mer of lotgenoot, in het plant
soen te pronken stond. Een
varken, misschien? Calmeyn,
41 jaar, volbloed Sint-Niklaze-
naar en voor z'n artistieke be
gaafdheid en realisaties al va
ker gelauwerd (in Oost-Vlaan
deren. in Hongarije o m.),
kreëert geen direkt vatbare,
geen alledaagse kunst Harold
Van de Perre heeft zijn brons-
skulpturen. kwetsbaar, orga
nisch. plomp, maar monumen
taal als ze zijn, vergeleken met
de vindingen van Brueghel. En
George Demey schreef dat
Calmeyns oeuvre denken doet
aan de spookachtige schimmen
van de Zwitserse surrealisti
sche beeldhouwers, met die
opengereten en halfvergane
kontouren. Geen makkelijk
werk dus. en de Sint-Niklase.
de Wase voorbijganger zal
eraan moeten wennen. De
wandelaar-toeschouwer moet
z'n blikveld verruimen, of mag
dat. want het ruiter-paard-
beeld dringt zich niet op, het
staat er voor wie de ogen ope
nen wil als het verkeerslicht op
groen knippert, voor wie in
iets minder dan zeven haasten
het zebrapad dwarst.
De parade
Akademische zittingen in een
zomerse provinciestad, hoe
dacht je dat die verlopen?
Akademisch uiteraard, stijl
vol. maar toch af en toe losjes,
leuk. zonnig. De Kunst in de
Stad-plechtigheid ten stadhui-
ze was wat zwaar op de hand
(tot driemaal toe Calmeyns
biografie horen deklameren
vervéélt op de duur), maar met
dat handvol frivole tussen
doortjes van vooral de Sint-
Niklase kuituurschepen was ze
nog te genieten. Daan Anthue-
nis ként z'n spreekwoorden;
Kunst in de Stad zit goed in het
zadel, en. vanzelfsprekend.
een gekregen paard mag je niet
in de bek kijken.
Anderhalf uur of daaromtrent
rede horen voeren, luisteren
naar adagio, scherzo cn zo,
voor velen blijft het een kar
wei, een portie kulturele
dwargarbeid. De Sint-Niklase
bewindsploeg had de héle be
volking van de stad middels de
Stadskroniek op de bijeen
komst geïnviteerd, geen won
der dat een aantal ingezetenen
rechtstaand naar de toespra
ken moesten luisteren en dat
er na vijven glazen te kort
waren
Fierheid alom in de feestzaal.
Bij de burgemeester, want
«Sint-Niklaas is een harde han
delsstad. maar gelukkig gaat
men bij momenten ook kultu-
reel in de diepte». Bij Kunst in
de Stad-voorzitter Theo
Meert, die de uitstraling van
Sint-Niklaas op kultureel ge
bied (cfr. muziekakademie.
akademic voor schone kun
sten) in de verf zette en ver
woordde hoe best het met zijn
stichting gesteld is. dank zij
leden en mecenaat. Fierheid bij
Kunst in de stad-lid in spe
Karei Poma. minister van kui
tuur en. naar eigen zeggen.
minister van subsidies. Trots
natuurlijk bij de initiatiefne
mers van Kunst in de Stad toen
Theo Meert het witte vaandel
met rode inskriptie overhan
digd kreeg, en ook peter Paul
De Vidts en meter mevrouw
Rouvroy waren in hun sas
Op het wezen van het kunst
werk werd de aandacht geves-
gekreëerde.
Hors en tors
"A horse, a horse, my kingdom
for a horse». Paul Huys citeer
de Shakespeare, en ik pluk
opnieuw wat uit Cats: «Wie
soeckt peert of wijf sonder ge-
breeckenl Die magh het werek
wel laten stee ekenDe hors en
tors van Calmeyn is subtiel
maakwerk, er zullen wel ken
ners opduiken die op hier en
daar een mankement vermo
gen te wijzen, maar je moet
een paard een paard noemen:
het is knap.
Niet «mooi» wellicht, zullen de
realisten aanvoeren, maar Paul
Huys beklemtoonde dat het
geen on- of antircalistisch werk
is. Dit genre mag echter blijk
baar opnieuw van de indrowd.
men kan het ook in Middel-
heim konstateren. Kataloge-
ren kan je Calmeyns kreatie
echter bezwaarlijk Ik sugge
reer. «Ruiter en Paard» (fol
derbenaming) of «Paard en
Ruiter» (in de volksmond) te
omschrijven als een typisch
hyppistisch maaksel.
Veel eloquentie ten stadhuize.
vrijdag, bijna schreef ik Elooi-
quentle (want de patroon van
zadelmakers en ruiters kijkt
vanuit Tielrode om de hoek).
Gelach ook toen Daan An-
thuenis het had over een legen
darische akademische zitting
op z'n negentiende-eeuws.
maar zonder dat destijds zo
traditionele Bourgondische
banket.
Na de akademische festivitei
ten blies harmonie De Kunst
vrienden. aangevoerd, aange
vuurd overigens door voorma
lig kultuurschcpcn Theofiel
Heyndrickx. verzamelen. Ver
mits de kortste weg tussen
twee punten een rechte lijn is
nam de optocht van parlemen-
Sint-Niklaas. Een paard, een ruiter. En op de achtergrond een resem prominenten (Iv)
De stad Dendermonde viert dit jaar dc 750e verjaardag van zijn stadskeure (1233-1983). geopend om 19 uur met een
Het zal een eerder sobere viering worden, die alleen via twee tentoonstellingen de korte toespraak cn rondlei-
voornaamheid en de grootheid van de stad Dendermonde door de eeuwen heen zullen ding, waarna om 19.30 uur op
beklemtonen. Een massaspel komt er niet, ofschoon met deze idee lagere tijd werd het stadhuis de tweede ten-
rongelopen. Maar omwille van de al te beperkte voorbereidingstijd en de soberheidspoli- JjedigeTersTc kele artikels over h*»d
PC
Het spijtige is dat
twee unieke tentoon *IS
(voorlopig) geen her
boek-katalogus zal
worden worden. Weliswaar i
tiek op financieel vlak die in de stad wordt aangehouden, diende men daarvan af te zien. ;„jieping van de achtertouw werp verschijnen i»
Naast de viering van 750-jarig jeugd, wat betreft de geschie- meer bepaald «Dendermonde zal dan «Dendermondse 750 boek 1983 van de
bestaan van de stad Dender- denis van de eigen stad en 750 jaar stadskeure 1233-1983» jaar stadsontwikkeling» in al kundige Kring
u A" streek. belicht, heeft plaats in het Mu- zijn verscheidenheid toe-
Nog plechtigheden seum Vleeshuis en zal worden lichten.
In het kader van deze officiële
monde, wordt ook de inhuldi- streek,
ging gevierd van het gerestau
reerde pand van de abdij van
Zwijveke. abdij die in de ge
schiedenis van de stad
inhuldiging hebben nog een
vooraanstaande rol heeft gc- aantal andere manifestaties
speeld. Rond deze inhuldiging P'aats Zo op zondag 26 juni
werd een heel feestprogramma om uur 'n de kerk van Sint-
opgebouwd.
Gillis-Binncn. Dan wordt er in
De plechtige inhuldiging van de kerk een plechtige eucharis-
het gerestaureerde pand vindt tieviering opgedragen ter ere
plaats op vrijdag 24 juni om van Onze Lieve Vrouw, opge-
19.00 uur. Er zijn toespraken
de onthulling van een gedenk
luisterd door het Sinl-Lutgar-
diskoor onder leiding van
steen cn om 20 uur is er een Mare Goossens. José Van
geïllustreerde voordracht door Overstractcn zal het gcrestau-
dc heren L. Pee cn A. Stroo- reerde orgcl van de kerk be-
bants over de geschiedenis, het spelen. Op vrijdag 1 juli om 20
archeologisch onderzoek en de uur wordt dan in de Abdij van
restauratie. Deze voordracht Zwijveke het pas verschenen
wordt geiillustrecrd met licht- bock van pastoor Van Vossole
beelden De plechtigheid zal voorgesteld,
muzikaal worden verzorgd Het Js een bloemlezing uit Rai
door het koperensemblc Rcli- ner Maria Rilke s «Neue Ge-
gioso onder leiding van Luc dichte - Nieuwe Gedichten».
Van den Broeck. Om 18.30 vertaald cn ingeleid door Mau-
uur kan men de lokalen van n,s Van Vossole en uitgegeven
het gerestaureerde pand vrij door de Antwerpse Stichting
bezoeken.
Geschiedenis
Mercator-Plantijn. Het boek
telt 144 bladzijden en zal wor
den voorgesteld door Anton
Opening Stedelijk Museum
voor Volkskunde
Op vrijdag 26 augustus wordt
dan omstrccksq 18.30 uur. na
de opening van de Begijnhof-
van Zwijveke werd in 1223 feesten, het eerste gedeelte
van het Stedelijk Museum
Tentoonstelling 750 jaar stads
keure
opgericht nabij de muren van
de stad op hel huidige Sim- voor Volkskunde geopend
Gillis binnen cn verhuisde in
1228 naar de Zwijveke kouter.
Zij kende daar een bewogen
geschiedenis tot zij er in 1667 Een derde hoogtepunt
werd platgebrand tijdens een tentoonstelling 750 jaar stads-
belegering door Lodewijk keure Dendermonde die wordt
XIV. Nadien werd een nieuwe georganizccrd van 14 oktober
abdij gebouwd binnen de mu- tot cn met 2 november. Deze
ren van de stad, achter de kerk tentoonstelling kon tot stand
van Sint Gillis Binnen. Bij de komen dank zij de samenwer-
Franse revolutie werd de abdij king tussen de Oudkcidkundi-
opgeheven en werden de goc- ge Kring van het Land van
deren verkocht. Dendermonde en de Fotogra-
De restauratie van wat van de fische Kring van Dendermon-
abdij nog overbleef, kwam tot de. De tentoonstelling wordt
stand van 1979 tot 1983. Het op twee verschillende plaatsen
pand zal in het vervolg dienstig gehouden en zal twee verschil-
zijn voor het onderricht van de lende onderwerpen belichten,
bevolking en vooral van de De eerste tentoonstelling, die
Het pand van de abdij van Van Wilderode. De Antwerp-
koop'aanbieden' c^de'^uiteür Oendermond, In de toekan,, tul,en tie jongeren en ook de redenen K
een testamentaire wilsbcschik- zal zijn werk signeren. Nadien kunnen "„nemen over stad en streek (v)
king van mevrouw Alice Dór- volgt een receptie in het geres-
bccker-Van Ranst (1890- taureerdc pand aangeboden
1970). ter nagedachtenis van door het Davidsfonds Dender-
haar zoon Hilderik Siegfried monde.
Dörnbecker die leefde van
1915 tot 1942. Zij wilde in haar
geboortestad een monument
oprichten met een uitgespro
ken kultureel doel.
De abdij van onze lieve
Dendermonde. Het gerestaureerde pand van de abdij van Zwijveke (v)
Sint-Niklaas. Minister Poma in gezelschap van kunstenaar Jan Calmeyn, maker van
Paard en Ruiter». Ze staan vlakbij het beeld, maar het lijkt wel dat ze eronder hebben
postgevat (Iv)
Leerlingen van St.-Rochusschool bekroond in opstelwedstrijd
Voor de drieëndertigste keer schreef het Herden-
kingskomitee van Oudstrijders 40-45 van de provin
cie Oost-Vlaanderen zijn opstelwedstrijd voor leer
lingen uit de zesde klas van de basisschool uit.
Traditiegetrouw kent deze wedstrijd veel bijval cn
nemen jaarlijks zowat honderd scholen er aan deel.
De bedoeling van deze wedstrijd is, de herinnering
levendig te houden aan de slachtoffers die sneuvel
den tijdens de Achtiendaagse Veldtocht cn de
aankomende jeugd in kontakt te brengen met een
helaas donkere maar toch belangrijke episode uit de
geschiedenis van ons land.
De hoogste onderscheiding, de prijs van koning
Boudewijn. in de vorm van een massieve herinne
ringsmedaille werd toegekend aan Mike Smet uit de
Grote Heymelinckstraat 112, leerling van het zesde
leerjaar A van de St.-Rochusschool aan de Merca-
torstraat te Sint-Niklaas. Tim Pauwels, Antwei
steenweg 122, uit de klas 6B verwierf de prijs iJ olS
Generaal Severin.
Deze prijzen werden in de vorm van een zt
waardevol boekenpakket aan de jonge skribenU
overhandigd tijdens een plechtigheid die zondag
juni plaats had in de aula van de rijksunivcrsitlja
van Gent in aanwezigheid van de vertegenwoot dt
ger van koning Boudewijn, vele prominenten^ dr
vertegenwoordigers van vaderlandslievende vere
gingen. Ongetwijfeld een heuglijke dag voor Wf
penneridders en voor de leraars en direktie van'
Sint-Rochusschool, de enige basisschool uit het*:
onderwijs van de stad zonder middelbare afdelir
die hiermee het bewijs levert dat ook in een kir
school onderwijs van niveau én prestaties kunt* rnn
worden geleverd.
inn)
«Een peert, een sweert, een lieve vrou/ figd door Oos^aams kultureel
t i adviseur Paul Huys. Het even-
Leent niemand uyt als met berou» schreef WICht tussen paard en ruiter
J.C. eeuwen geleden. J.C. staat voor Jacob benadrukte hij, de vanzeif-
1 sprekende envoud van het
Cats en toevallig ook voor Jan Calmeyn. beeld, het feit ook dat het uit
Deze laatste heeft voorgoed, lijkt het innerlijke noodzaak ontstond.
De appreciatie over het gehal-
zijn paard aan de bevolking van Sint- te is subjektief, maar je moet
Niklaas uitgeleend, maar rouwig zal hij er beslist oog hebben voor de
J bronzen huid en de speling van
vermoedelijk niet om wezen. het licht daarop, voor de sym
boliek die schuilgaat achter het
tairen. burgemeester, schepe
nen. raadsleden, kunstenaars,
perslui en sympathizanten een
brede bocht Show, charme.
Boerke Naas zwaaide vendel,
de roodgemutste muzikanten
deunden er lustig op los. En
het beeld werd onthuld. Een
paard en een ruiter in het fo
cus. een minister en een kun
stenaar. Het volk keek toe.
vanop de stoep.
Symbool
De stad Sint-Niklaas schonk
voor «Paard en Ruiter» de sok
kel. Schepen Anthuenis noem
de dat voetstuk een symbool
van geestdrift vanwege het
stadsbestuur voor Kunst in de
Stad Burgemeester De Vidts
had het eerder over de onbaat
zuchtigheid van die stichting:
de inzet van de promotoren
van Kunst in de Stad verdient
onze hoge waardering, onze
dank ook, aldus de burge
meester.
De stichting, een vzw. is ook
een toe te juichen initiatief.
Minister Poma kent geen an
dere stad in Vlaanderen waar
men op gelijkaardige wijze
naar openheid in de kunstbele
ving streeft. U weet stilaan dat
Kunst in de Stad aan het Sta
tionsplein in Sint-Niklaas een
andere realisatie heeft lopen,
letterlijk: Mariette Teugels'
«Lopers» werden op 14 juni
1980 ingehuldigd. «Lopers» cn
«Paard en Ruiter» werden aan
gekocht, het beeld «Kontem-
platie» (dat je zaterdag in de
stadhuisgangen bekijken kon)
van Werner Heyndrickx werd
door schenking verworven en
Theo Meert sprak dan ook
nadrukkelijk z'n dank uit aan
Heyndrickx voor dat fraaie ge
schenk. In "84 hoopt Kunst in
de Stad een vierde kunstwerk
rijker te zijn. aan te kopen
eerst en in te huldigen nadien.
De in 1978 gestichte en in 1979
volop op gang getrokken vzw
bezorgt haar leden telkenjare.
naargelang de omvang van de
lidmaatschapsbijdrage. één.
twee of drie prenten (van Luc
Verstraete was de meest recen
te, diezelfde Verstraete wiens
werk vanaf komend weekend
op een retrospektieve in het
exlibriscentrum te bekijken
is). Mecenaatsbijdragen zijn
welkom, dat spreekt vanzelf,
ze houden de financiële situa
tie gezond. Elk jaar wordt
door de vzw bovendien een
galakoncert georganiseerd (no
teer nu al dinsdag 25 oktober,
stadsschouwburg, het Kuijken
Consort is te gast), en met dat
SINT-NIKLAAS HEEFT NU OOK ZIJN RUITERSTANDBEELD
Het paard en zijn rotgezel rui
ter verzeilde in het middelne-
derlands vanuit het Latijnse
ruptartusze prijken er nu. op
het plein met de door sommige ten van dit
Volksuniemensen gekontes- zullen
teerde naam. Volgend jaar is veren op
vermoedelijk het Onze-Lieve- cierplein var
Vrouwplein aan de beurt voor werk ging met
wéér een Kids-inplanting. en gepaard
we hopen dat tegen de eeuw
wisseling ook de Sint-Niklase
deelgemeenten met monumen-
