Kasteelheren en gewone dorpelingen
in Cortewalle-Beveren
Lebbeekse familie De Jonge
reist op unieke manier
Veelbelovende tweede Molenfeesten te Oordegem
Terueblik op het leven rond de eeuwwisseling
Hamme heeft bloeiende
Wijn- en Natuurgilde
Nationale Feestdag
te Moorsel
«Week van de Jeugd» in september te Sint-Niklaas
Met de huifkar door Vlaanderen
deren
Diksmuidi!
:ft dus haa
jcugdorj
it zal een
volksspelen. 0
een luchtballol
het nodige spek
8 - 29.7.1983 - De Voorpost
In aanwezigheid van burgemeester Van der Aa, schepen
Pauwels en enkele gemeenteraadsleden werd de tentoon
stelling over leven in en om het kasteel Cortewalle anno
1900 te Beveren geopend. Deze unieke expositie is toegan
kelijk tot 4 september en hangt een beeld op van twee
uiteenlopende leefwerelden: enerzijds de «high society» en
anderzijds het doordeweekse dorpsleven. De organisatie is
een initiatief van de vzw Cortewalle in samenwerking met
de kulturele raad, het gemeentebestuur en de heemkundi
ge kring Het Land van Beveren.
Konservator Gabriël Wil-
lems, die later in de toespraak
van burgemeester Van der Aa
als duiveltje-doet-al zou wor
den omschreven, vertelde kort
waarom de unieke tentoonstel
ling werd opgezet. «Wij willen
met deze organisatie niet al
leen streven naar een herwaar
dering van het kasteel zelf, ook
het park en de bijgebouwen
verdienen dezelfde aandacht.
Niet iedereen is ervan op de
hoogte dat het gemeentelijk
museum werkelijk prachtige
stukken in bezit heeft. Al die
voorwerpen worden nu op de
eerste verdieping tentoon ge
steld en alleen dat bezichtigen
is al zéér de moeite», vertelde
konservator Willems.
Gabriël Willems schrijft in
de overigens fraaie katalogus
dat een tijdsbeeld ophangen
van de maatschappij om
streeks 1900 een poging is ge
weest en de bezoeker zelf zal
moeten uitmaken in hoeverre
deze poging is geslaagd. Het
hele opzet mag inderdaad niet
onderschat worden Het is
nooit te achterhalen hoeveel
medewerkers vrije uren heb
ben opgeofferd om zo'n opzet
te doen slagen, maar dat het er
erg veel moeten zijn is over
duidelijk. In zijn toespraak
had de h. Willems dan ook
veel woorden van dank voor al
die medewerkers.
«Wij weten het, wij blijven
onvolledig omdat het terrein te
uitgestrekt is. Maar toch zijn
wij overtuigd dat ondanks die
onvolledigheid de bezoeker de
sfeer van de eeuwwisseling zal
kunnen aanvoelen», schrijft
ook nog konservator Willems
in de katalogus. De h. Willems
mag er gerust in zijn: het vol
staat om slechts één van de
prachtige zalen te bezoeken en
de wellicht soms moeilijk in
bruikleen gekregen voorwer
pen te bekijken om ervan
overtuigd te geraken dat erg
veel inspanningen werden ge
leverd om deze expositie in
derdaad het predikaat «uniek»
te kunnen meegeven.
Uitgebreid
«Het is de eerste maal dat er
een zo uitgebreide tentoonstel
ling over leven in en rond het
kasteel wordt opgezet.» vertel
de burgemeester Van der Aa.
«Het is een uitzonderlijk voor
recht om op unieke wijze met
het maatschappijbeeld van
rond de eeuwwisseling kennis
te kunnen maken. Hier wordt
een beeld opgehangen van
twee kontrasterende leefwerel
den: de kasteelbewoners met
al hun rijkdom, de dorpelingen
die moesten wroeten voor de
dagelijkse boterham. Het is en
blijft mijn grote wens dat de
interesse en het respekt ook
voor het verleden van onze
gemeente aangescherpt mag
blijven worden. Mensen gaan
dikwijls elders dingen bekij
ken. bezienswaardigheden
waarvoor men ook in eigen
gemeente terecht kan. Deze
tentoonstelling zal dat méér
dan duidelijk maken
Katalogus
Kasteel Cortewalle is een
ideale tentoonstellingsruimte,
overigens ook het meest waar
devolle element van de exposi
tie. De Vcrtlatzaal. de Blauwe
Kamer, de Vlaamse Kamer en
de Goubauzaal getuigen voor
zichzelf en worden uitgebreid
in de katalogus voorgesteld.
Bezoekers zullen vooral wor
den bekoord door de feesttafel
anno 1900. waarvoor het tafel
linnen en het servies in bruik
leen werd gegeven door het
huis Stoop. De andere kamers
werden eveneens opgesmukt
met kleine meubelen, servies
en allerlei huisraad uit de
schenking Genot en van het
stedelijk museum van Sint-
Niklaas. Ook de huiskapel van
Cortewalle heeft een opknap
beurt gekregen en met kerk
schatten van de kerkfabrieken
van Beveren Sint-Martinus.
Doel en Melsele zou de kapel
best wel eens blikvanger van
de tentoonstelling kunnen
worden.
Bezoekers kunnen ook meer
opsteken over wat ijskelders
precies zijn geweest. De dage
lijkse bezigheid van de dorpe
ling rond de eeuwwisseling,
zijn ontspanning. vertier,
wordt voor het voetlicht ge
bracht op de eerste en tweede
verdieping van het kasteel.
Ambachten van toen krijgen
ook de nodige aandacht: lecr-
bewerker en schoenmaker,
kuiper, blokmaker, timmer
man. de strodekkcr. allen krij
gen ze een plaatsje in Corte
walle.
Doel
Tijdens de opening waren
een aantal mensen van de par
tij van de Schippersgilde van
Doel. Achteraf begrijpelijk,
want het leven in dat Schelde-
dorp rond de eeuwwisseling
krijgt veel aandacht. In de ka
talogus verneemt men meer
over het kerkelijk leven en het
onderwijs in Doel. over de
gemeenteschool, uiteraard ook
over de Schippersgilde zelf. Er
staan ook een heleboel ge
bruiksvoorwerpen tentoon
een kompas, een ankerlicht,
een misthoorn, een dreganker.
een roephoorn, een hoosvat
In de katalogus (150 frank)
vindt men ongetwijfeld een
handige gids Leven in en om
hel kasteel anno 1900» is te
bezichtigen, elke dag behalve
dinsdag, van 14 tot 18 uur in de
periode van juli tot en met
4 september. De toegangsprijs
bedraagt 50 frank. Geleide be
zoeken kunnen worden aange
vraagd bij de gemeente Beve
ren. dienst toerisme. Kerk
straat 3 te Vrasenc. Telefoon:
03/775 70 29.
Luc VAN BROECK
Dendermondsesteenweg 133 te Lebbeke, waar vroeger het was- en nieuwkuisbedrijf
van de familie De Jonge gevestigd was, is de laatsie tijd omgevormd tot een grote
werkplaats met een halve schrijnwerkerij en een komplete smidse. De familie De Jonge
zelf heeft zeven kinderen en woont nog op hetzelfde adres. De vroegere wasserij is nu dus
omgevormd tot een hoefsmederij en huurhouderij. Daarom worden er nu voortdurend
oude koetsen, huifkarren en sjeezen opgekalefaterd, een passie voor Herman De Jonge,
zijn kinderen en diens grootvader die werkelijk in de ban leven van alles wat maar iets
met paarden te maken heeft
Op de weide achteraan staan
negen paarden en deze dieren
zullen dienen om de ganse fa
milie een aangename vakantie
te bezorgen. Daarom immers
gingen we bij de De Jonges op
bezoek. Uitgenomen de moe
der trekt immers iedereen met
paard en kar op reis voor een
trip doorheen het Brabantse,
het Antwerpse en de Kempen
met als eind- en keerpunt de
Belgische enclave Baarlc-Hcr-
tog.
De reis
Met zijn zesentwintigen zijn
ze op vrijdag 22 juli vertrok
ken. Elf volwassenen en vijf
tien jongelui bemanden de po-
nykar en vier huifkarren, ter
wijl nog twee man gewoon te
paard meegaan. Samen met
vrienden uit Moorscle, Zottc-
gem en Vilvoorde willen ze dus
een week de baan op met in
totaal twaalf paarden. Van de
Lebbeke. De Lebbeekse familie De Jonge te Godveerdegem tijdens de tocht van vorig
jaar naar Diksmuide. Achteraan de huifkar ziet men de ponykoets met de jongste spruit
M
zesentwintig deelnemei
oudste (met huifkar) a
jaar en de jongste zevei
snaak zal met de
rijden.
Via kleine land- en
geitjes trekt de karavai
Mechelen naar Lier, Tuj
en Baarle-Hertog. Oni
worden de tentjes opgei
slaapt men in de huif
Tijdens een eerste trip.
de route per auto woi
kend, moest kontakt
worden met de landl
die eventueel ee
den ter beschikking stelle
de wagens en paarden.
Bij een gemoedelijk
tje van ongeveer vijftig
meter per dag. zullen dc
turiers zo'n zeven
dagen wegblijven. Ond
sen wordt er ook gccxpei
tcerd. Men gaat het sli
verschil meten tussen
zers die door dc fabric
gemaakt en ijzers die
vroeger met de hand zij
smeed. Men wil dus
aan het aangename
Voor Herman Dc
zijn kinderen is dezt
maiden-trip. Vrocj
trokken ze door W
deren naar Diksmi
formule heeft dus
lijkheid bewezen, b
komst kan er dan
werkt worden aan
ken van een mooie
nu al mee dc trip
herstellen en rcstai
een mooie koets op
len. een uniek stuk.
Na de terugkeer
milie De Jonge
onze lezers het
hun belevenissen.
okt
Te Hamme is er momenteel
een vereniging die dc naam
kreeg van Wijn- en Natuurgil
de. Deze is aangesloten bij de
V.A.W. verbond van amateur-
en wijnmakers. Samen willen
ze zoeken naar de geheimen
van hun nieuwe passie: zelf
wijn maken. Meteen werd de
wijngilde Amfora opgericht.
Een bestuur ging van start en
meteen konden de leden ken
nis maken met de overkoepe
lende organisatie waarvan de
Hamse gilde deel uitmaakt.
Dit was op een kruidenruildag
te Heusden-Zolder op het do
mein Bovy, de thuishaven van
de amateur wijnmakers. Het
bleef echter niet bij deze eerste
kennismaking, want als jong
ste gilde en tevens de tweede
in Oost-Vlaanderen genoot
vrij vlug Amfora een ruime
belangstelling en de aandacht
van het VAW. Tijdens het eer
ste werkjaar kwamen volgende
akiiviteiten aan bod: lesavond
over rabarberwijn, een tweede
wijnkursus, natuurwandeling,
een lesavond over gistingen.
een avond rond zuivelproduk-
ten in samenwerking met de
Nationale Dienst voor afzet
van Land- en Tuinbouwpro-
dukten en gebruik van krui
den. Verder treedt de gilde
naar buiten op diverse gele
genheden als biomarkten en
wijkfeesten. hobby tentoon
stellingen, enz. De gildewer-
king groeide zodanig uit dat de
noodzaak van een eigen lokaal
voelbaar werd. Met een be
vriende vereniging de kana
rie specialklub werd dankzij
voorzitter Bernard Permentier
een handelswoning omge
bouwd tot een lokaal dat ruim
te biedt voor het organiseren
van vormingsavonden en waar
bij de talrijke leden terecht
kunnen met eventuele proble
men. De opening van dit nieu
we lokaal betekende echter
een nieuwe start. Belangstel
lenden kunnen terecht bij
voorzitter Mare De Rijcke,
Geeststraat 2Cte Moerzeke,
bij Paula Konings, Drapstraat
92b te Hamme of bij Johan
Weyn en André Verhelst, Wa
terstraat lc te Hamme (tel.
052-47.08.10).
P.V.G.
Naast Aalst-Stad waar de festiviteiten ter gelegenheid van
12 juli op grotere schaal plaatsvinden en waar burgemees
ter Raymond Uyttersprot instond voor de gelegenheids
toespraak is Moorsel samen met Nieuwerkerken die aan
deze viering enige luister wil verlenen. Ook al is de
opkomst van de bevolking op dit stuk eerder minimaal te
noemen.
Met de Koninklijke Harmonie St.-Cecilia op kop werd
gestart van bij het oud-gemeentehuis naar de St.-Marti-
nuskerk in aanwezigheid van heel wat oudstrijders met
voorzitter Wille en als politici schepenen Anny De Maght
en Robert De Pauw en raadsleden Isidora Carlé, Oscar
Redant, Louis Saerens en Willy Bosteels.
Na de eucharistieviering met Te Deum, afgewerkt in
spoedtempo, weerklonken van op het oksaal de «Braban-
qonne» en «De Vlaamse Leeuw».
Na enig gebakkelei over de al dan niet opportuniteit van
het spelen van «De Vlaamse Leeuw» aan het gedenkteken
bij het neerleggen van bloemen bracht de harmonie, zoals
ze trouwens reeds een kwarteeuw doet. beide volksliede
ren ten gehore. Zonder kommentaar trouwens, al wapper
de boven het monument alleen de driekleur.
Bij de receptie in het vroegere gemeentehuis hield eerste
schepen Anny Dc Maght de toespraak erop wijzend dat
het een plicht is de jongere generatie bij dergelijke
festiviteiten te betrekken. Plicht waaraan de talrijke
«medailledragers» ook visueel meewerkten.
Aan Albert De Smedt zou dan de herinneringsmcdaille
van de regering van Koning Albert worden uitgereikt doch
deze bleek niet aanwezig te zijn. De schepenen zouden
dan het ereteken zelf thuis brengen.
Met bezoek aan leden-herbergiers werd het officieel
gedeelte van deze viering dan besloten.
LH
swoengnamiddag. Op donder- Jeugd» is er op
dagavond 22 september gaat 24 september een
men dan weer de ernstige toer theose op de Grote
op met een open vergadering is o.m. volksdans en een
van de stedelijke jeugdraad op den van de
het stadhuis. Zakdoek. Verder zal
Te Sint-Niklaas wordt door de stedelijke jeugdraad alles
in gereedheid gebracht om de «Week van de Jeugd» die
plaats vindt van zondag 18 tot en met zaterdag 24
september, tot een goed einde te brengen. Een rijkgevuld
programma werd samengesteld, waarin alle jongerenkate-
gorieën aan hun trekken zullen komen, zonder hun jo Daems van de Katolicke infostands kennis
specifieke problemen uit het oog te verliezen. Filmliga leidt op vrijdagavond ken met dc
-T- 23 september de film «Looks Sint-Niklasc
/w~k de 'fSd- schouwburg. Tamc Lieve eu a„d smi|cs, dic vcrloo„d tics
wordt geopend op zondag 18 Nonkel Wally verzorgen er worden in de sudHchoow. grocp ÏOOr
september met een akademi- met poppenteatcr Pomponnc- |jUr„ infotent alle
schc zitting op het stadhuis in ke en Poepoel een spetterende Tol slM va„ dc „Wcck va„ de verstrekken.
de voormiddag. Bijzondere
aandacht zal uitgaan naar dc
voorstelling van het 'Vademe
cum voor de jeugd', de infor
matiegids over en voor het
jeugdverenigingsleven in de
Wase hoofdstad. In de namid
dag wordt een wandelzoek
tocht door de stad georgani-
zeerd in dc vorm van een
schattenjacht.
Op dinsdagavond 20 septem
ber vindt in dc stadsbiblioteek
een themagesprek plaats over
jeugdwerkloosheid. Aan het
debat wordt deelgenomen
door afgevaardigden van ver
schillende syndikale en patro-
nale organizatics. Gesprekson
derwerp zal o.m. het stedelijk
project tegen jeugdwerkloos-
De allerjongsten worden op Dendermonde. De kaartklub 't Belfort reikte de prijzen van het kampioenschap
woensdagnamiddag 21 septem- Peirsman werd koning, terwijl Roger De Pelseneer als prins werd gevierd.
ber verwacht in de stads- Lysebetten draagt met gelatenheid de rode lantaarn (v)
door het verplaatsen van de
hele kap vanop de stelling.
De 20 m hoge molen waar
van de wieken er dan nog eens
een tiental meter bovenuit pij
len, wisselde vaak van eige
naar.
In 1884 werd hij verkocht
aan Céleste Lalemant en door
ruilverkaveling kwam hij na
dien in de handen van Peter
Adolf De Buyst, een Brussels
schrijnwerker. Nadat hij in
1912 in naakte eigendom be
landde in het bezit van een
zekere Van Lierde kwam hij
terug in de handen van een
Lalemant. Bij Leon-Jules.
Buiten werking gesteld in
1936 werd hij in 1948 als mo
nument geklasseerd en in 1953
kwam hij bij het Franstalig
Brussels Comité «Les amis de
la commission royale des mo
numents et des sites» terecht.
Dit komité liet het monument
echter aan zijn lot over en
niettegenstaande heel wat be
moeiingen en protestbrieven
allerhande bleef restauratie
volledig uit.
Ondertussen werd de molen
eigendom van de provincie
Oost-Vlaanderen in 1973 en
deed de toenmalige burge
meester Roger De Cuyper lof
waardige pogingen om het
Oordegemse kleinood, de
bouwvallige molen, voor kom
plete ondergang te behoeden.
Tot op zondagmorgen 16
mei 1976 de molen in brand
stond. Niettegenstaande ver
denkingen en veronderstellin
gen raakte men noch achter
het motief noch achter de da-
der(s). Om de molen terug
maalvaardig te maken was een
volledige vernieuwing binnen
in noodzakelijk en op een paar
balken en onderdelen na was
het hele binnenwerk aan ver
nieuwing toe. Nieuwe hoop
rees toen in 1978 op de begro
ting van de provincie geld werd
voorzien voor restauratie
waaraan dan in 1980 door de
firma Cottenier werd begon
nen. De omgeving van de mo
len werd helemaal opgefrist,
de molen zelf werd gerestau
reerd, binnen en buiten ge
schilderd en de zeilen voor de
wieken liggen klaar. Alles wat
voor een goed funktionerende
molen noodzakelijk is werd
aangebracht. Zo bevat de
maalinstallatie twee paar na
tuurstenen en een paar kunst
stenen. Momenteel wordt de
laatste hand gelegd aan de fij
ne afwerking van de molen en
als het allemaal wat meezit zal
de molen waarschijnlijk in het
najaar klaar zijn en Oost-
Vlaanderen een levende molen
rijker. Intussen dient hij dan
alvast als typische background
voor de 2de Oordegemse Mo
lenfeesten.
De «heerlijkheid»
Hof te Landegem
Ook het Hof te Landegem,
de plaats van deze Molenfees
ten. kende een hele geschiede
nis. Enkele jaren terug geres
taureerd door de zorgen van
dr. A. Sierens, de in de hele
regio overbekende specialist,
is ze momenteel geëvolueerd
tot een modern landbouwbe
drijf uitgebaat door de familie
André De Deurwaerder, een
van de organisatoren van de
Molenfeesten.
Reeds in de 11de eeuw is er
sprake van een adclijk geslacht
naar Landegem genoemd. De
overdracht zou dateren van
1218 toen ridders Van Lande
gem een groot gedeelte van
hun allodiale goederen aan de
abdij verkochten. Wellicht gaf
de abdij Affligem de grond
weer in leen aan hetzelfde ge
slacht vermits deze afstamme
lingen in de 14de eeuw als
vazallen van Affligem fun
geerden.
Het Leenhof Landegem be
stond in 1429 uit een baljuw en
vier leenmannen. De heerlijk
heid bezat drie justitiegraden
en berechtte alle krimincle en
burgerlijke zaken. De heer
Van Landegem stelde de bal
juw en een schepenrechtbank
van zeven personen aan.
Beroemde «heren van Lan
degem» waren alleszins rechts
geleerde Philip Wielant, voor
zitter van de Raad van Vlaan
deren, en Jan Baptist van
Maelcamp, laatste heer van
Landegem. Hij overleed in
1831 te Gent.
Tweede Molen feesten
Robert De Mulder en een
staf toegewijde medewerk-
(st)ers zorgen andermaal voor
een programma dat de moei
lijksten zal kunnen bevredigen
en naar het Hof te Landegem
lokken.
Op vrijdag 12 augustus is er
een boogschieting met 3000 fr
prijzen en een kaarting met
2500 fr. vooruit. Begin 19 uur.
Op zaterdag 13 augustus
wordt de jeugd verwend en
zullen de Oordegemse grond
vesten daveren onder de fan
tastische muziek gebracht door
de overbekende popgroep Al-
lez Allez. Begin 20 uur, inkom
150 fr. Voorverkoop 130 fr.
Op zondag 14 augustus,
groot nachtbal met het dansor-
kest The Jacksons, met als
klap op de vuurpijl het optre-
Rond de gerestaureerde Fauconniermolen langs de steenweg Aalst-Gent organiseren
«De Molenvrienden» in samenwerking met de «Koninklijke Harmonie Sint-Cecilia» een
vierdaagse trits festiviteiten medio augustus. Zulks op het Hof te Landegem, een
historische heerlijkheid met molen en steenweg verbonden via een unieke dreef.
Van vrijdag 12 tot en met maandag 15 augustus, halfoogst, kan U er in een bij uitstek
landelijk kader terecht voor een programma waarbij ieder aan zijn trekken komt.
De gerestaureerde schijnt te zijn - alleen de «op- trouwens tevens beschutting
Fauconniermolen levering» ontbreekt nog in de voor het opgeslagen graan en
r auconniermoien Jange procedure dateert ujt med
Deze prachtige molen, die 1345 en (jraagt de naam van
tegen alle verwachtingen in zjjn eerste eigenaar. Petrus De molen bedienen houdt
wegens administratieve moei- Fauconnier. o.a. in het in- en afzeilen en
lijkheden en karige geldmidde- Een typische ste- het afremmen ervan. Het is
len nog steeds niet te bezoeken nen stellingmolen die bediend bovendien een «bovenkruier»,
is en evenmin draait - alhoe- wordt vanop een stelling. De Kruien, vaktaal voor het naar
wel technisch alles in orde houten galerij eromheen biedt de wind zetten, gebeurt hier
Oordegem. De inrichters van de Tweede Molenfeesten. Van links naar rechts staande: A.
De Deurwaerder, J. De Brauwer, Paul De Winne, G. D'Hane, M. Ley man, J. Piro en
E. Van der Meersche. Zittend: R. Uyttendaele, G. Keppens, R. Van Mulder, R. Van der
Stuyft, R. Van de Steen. Op de foto ontbreken W. Keppens en G. Janssens
Oordegem. Deze molen staat centraal in de
Molenfeesten
den van de Nederlandse topve- ambachten en een rijke
dette Benny Neyman. Begin aan oude
20 uur, inkom 200 fr. In voor- tussen zal een
verkoop 180 fr. gen voor het nodige
En op maandag 18 augustus en vergast
grijpt men terug naar de tijd dus De Vos het
van toen met o.m. demonstra- oude, volkse liederen,
ties van een twintigtal oude
