iarnii as Zesde Kunst- en Ambachtsmarkt te Aalst rerwint Beveren de krisis met ieuwe Pond Parisis? Dendermondse Volkstuinen in feeststemming ?ai ?vll fl°é \rde van het Pilorijn geeft nieuwe munt uit Feestelijk jubileum met grootse bloemenshow i 19 AUGUSTUS 1983 36' JAARGANG NR. 32 32 F 2 nieuwe e trse munt had plaats in de trie van het Kasteel Cor- ïr de Or- i in het verle- in het louturele statigheid prijkend Markt. «in kaak te '00 lal of pilorijn uit privébe- eic in de familie Van Raem- itelijk Zoals echter met schandpalen het geval is. k de Beverse pilorijn niet 98 r volledig. De bekroning i«n van de ika wel de vraagstelling in onze titel uiteraard in aijorische zin dient opgevat, moeten wij toch dat de Beverse Orde van het tijd grootse zaken verwezenlijkt le en/of heemkundige leven van :nte. Met het in omloop brengen rse munt, de Pond Parisis, ter ik, en dit voor de periode van 20 n** astus tot 15 oktober 1983, wil de Orde fondsen 1*en om de bekroning van de Beverse te laten uitvoeren. bekroning van vormden. Voor Beveren neemt men aan dat de bekroning een vaas zou ge weest zijn. Men heeft echter nog even de tijd om verdere opzoekingen te verrichten: De Orde neemt zich echter voor om tegen augustus 1984 de bekroning te laten uitvoeren. Daarom wordt ook de nieuwe Beverse munt of penning uit gegeven. in samenwerking met het gemeentebestuur van Be veren. De verhoopte op brengst zal moeten dienen om het patrimonium van de ge meente te verfraaien en de pilorijn in al zijn pracht en praal opnieuw op het Beverse marktplein te doen prijken. De Pond Parisis Waarom nu-een Pond Parisis te Beveren wordt uitgegeven kan best uiteengezet worden door Gabriel Willcms. konser- vator van Cortewallc en ook sekretaris van de Orde van het Pilorijn. Aan de hand van de gemeentcrekeningen, date rend uit de achttiende eeuw. vond hij wetenswaardigheden terug omtrent het gebruik van de munten in die tijd. Er is sprake van Gulden Brabants en Schellingen als betaalmid del in die tijden. Ook de Pon den Groot ofte de Ponden Vlaamsch werden bijvoor beeld aangewend voor het be kostigen van de bol onder het kruis van de kerktoren. Er wa ren ook de Pistolen van Frank rijk. de Patacons en de Ponden Parijs die in de Karolingische tijd. tot aan de Franse Revolu tie, een zeer verspreide mun teenheid was. Zo werden b.v in de «Voorgheboden Slands van Beveren» boeten vastge steld in Ponden Parisis of in Schellingen Parisis. Het Pond was verdeeld in 20 Schellingen en de Schelling op zijn beurt in 12 penningen. Er werden dus in totaal 240 stuks penningen geslagen uit één gewichtspond (meestal zilver). De waarde van de Pond Parisis was in die tijd 0,90 fr. Door rekening te houden met een inflatiekoëfficient van 112.54 kan men stellen dat 1 Pond Parisis uit de «tijd van de pilo rijn» nu 102.08 fr waard zou zijn Van 20 augustus tot 15 oktober 1983 zal deze penning dan ook als munt gebruikt worden te Beveren. Hij kan als betaal middel aangewend worden in alle handelszaken die een affi che voor het uitstalraam hebben Bevers kunststukje De Beverse Pond Parisis zal een diameter hebben van 35 mm en is ongeveer 2 mm dik. Hij weegt 19 gram en is gesla gen in een zeer duurzame lege ring van metaal, nl. het alpacca of nicuwzilver. De tekeningen voor deze munt werden ge maakt door de bekende Bever se kunstenaar Wim Van Re- mortel. terwijl het uitzonder lijk mooi graveerwerk, in am bachtelijke stijl, uitgevoerd werd door de firma Van Ranst uit Schoten. Op de ene zijde van de munt wordt het Singel- bergkastccl samen met het wa penschild van de Heren van Beveren afgebeeld, zoals dat bekend is op tekeningen van Luc Vorstermans. Voor de teksten werden speciale gothi- sche en handgeschreven letters gebruikt die aan de vroegere op neden is men er nog m geslaagd dit gedeelte vinden Maes, die zeer kundig te woord stond en zich ugen in de aanwezig burgemeester Van :n de schepenen Bos- n Overmeiren, Blom- Smet, wist zelf niet te hoe de bekroning van schandpaal er moet hebben. Wanneer geschiedkundig vor- Gabriël Willems weinig over de «kroon» heeft :n opdiepen, dan moet 1 in een ver en duister weggedoken zitten, dan ook, door vergelij- met afbeeldingen van ou- :nten en kaarten weet met zekerheid te zeggen op een schandpaal «uiterlijke tekenen» hild) waren aange- Voor Beveren was dat lild van de Heren van :ren of Van Arenberg, die ijds de machtige water- htvan Singelberg bezaten, wapenschild werd meestal ^houden door een leeuw van macht in de heral- of soms verwerkt in een vaas of eikel, die bo- op een kapiteel op de iaal stonden en er zo de kn uitgave van tijd doen terugdenken Het wapenschild zelf stelt drie mis- pclrozen voor met bovenop de baroniekroon. omdat de heer lijkheid Beveren toen ook een baronie was. Verder is het schild omhangen met de ket ting van het Gulden Vlies, één der oudste en meest aanzienlij ke wereldlijke ridderorden, in gesteld door Philips de Goede in 1430. Dat de Heren van Beveren ook deel uitmaakten van deze machtige orde. be wijst hoe belangrijk en hoe hoog in gezag deze Heren toen stonden in het graaflijke Vlaanderen. Tenslotte ziet men bij het schild nog twee gekruiste ankers, wat beduidt dat de Heren van Beveren «recht hadden» op de Schelde en deze stroom ook beschouw den als deel uitmakende van het Land van Beveren. tot op de Antwerpse Vismarkt... Op de andere zijde van de penning is de pilorijn afge beeld met op de achtergrond de Sint-Martinuskerk. het kas teel Cortewalle en het gemeen tehuis. samen met het huidige wapenschild van Beveren. Langsheen de rand van de munt werd een achthoek aan gebracht. refererend naar de acht deelgemeenten. Dertig foute munten Alle banken en talrijke mid- denstandsbedrijven doen mee aan de verspreiding van de Beverse Pond Parisis. In het totaal worden slechts zesdui zend stuks geslagen en alge meen wordt verwacht dat de oplage snel zal uitgeput zijn. Pittig detail, maar hoogst inte ressant voor verzamelaars, is dat er dertig stuks (dus 1 op 200) uitgegeven worden met een kleine fout. Deze afwij king is enkel bekend bij de maker. nl. de firma Van Ranst. Een verzegelde omslag met één specimen van deze foute penningen werd gedepo neerd bij notaris Van Raem- donck te Beveren. die op 22 oktober 1983 deze omslag offi cieel zal openen en de fout zal bekend maken. Al diegenen die een foute munt in hun bezit hebben mo gen die gratis omruilen voor een volledige, echt zilveren munt ter waarde van 1.500 fr.. en dit tot en met 19 november 1983. In totaal zijn er dus met deze aktie 30 x 1.500 fr. 45.000 fr. aan prijzen te ver dienen. Men kan deze zilveren munt ook kopen tegen 1.500 fr door voorafinschrijving op een spe ciaal formulier dat overal ver krijgbaar is in de handel te Beveren. Inschrijving hiervoor tot 1 november. Wie van de middenstandsbedrijven wenst deel te nemen aan de «aktie Pond Parisis» kan kontakt op nemen met R. Stoop. Ook de Koopkern Beveren doet uiter aard enthoesiast mee aan deze aktie. Voor verzamelaars is het ver meldenswaard dat de matrijs waarmee deze munt geslagen werd zal gehard worden en later in het museum van Corte walle zal bewaard blijven. Rijk initiatief Burgemeester Marcel Van der Aa feliciteerde de nog jonge Orde van het Pilorijn met hun initiatief Hij onderstreepte het ambachtelijke in dit kunst werk en prees de verdiensten van ontwerper-kunstenaar Wim Van Remortcl. Deze pond Parisis zal in waarde stij gen. aldus de burgemeester tij dens zijn toespraak Hij voeg de er luimig aan toe dat dit wel een uitzonderlijk feit is in deze krisistijd. Dat de gemeente met deze aktie in 1984 op nieuw haar kunstpatrimonium kan verrijken was een wens- en een dankwoord waard. Ook de firma Van Ranst deelde in de gelukwensen van de burge meester. Met een geslaagde receptie werd deze voorstelling smaakvol afgerond W.V.D.V. Dit jaar wordt opnieuw een Kunst- en Ambachtsmarkt georganiseerd door het stadsbestuur van Aalst op zondag 4 september 1983. B(j de organisatie van die 6' uitgave werden een paar bedenkingen gemaakt. Zo dacht men dat het na 5 jaar nodig was om te proberen het ambachtelijk karakter te her stellen van een ambachtsmarkt die al te nadrukkelijk op het kommerciele gericht was. Dat herstel is natuurlijk niet moge lijk op 1 jaar tijd. maar men is er bij de inschrijving in ieder geval van uitgegaan dat alle deelnemers tussen 10 eri 18 uur regelmatig een handvaardig heid of een ambacht moeten demonstreren. Met het aanzienlijk terug schroeven van het budget was het o.m. niet meer mogelijk om gelijktijdig met de am bachtsmarkt een tentoonstel ling van beeldende kunsten te organiseren in dezelfde zin als dat vorige jaren het geval was. Toch is men van oordeel dat het peil van die manifestatie vooral ook door de beeldende kunsten bepaald werd en dat men bijgevolg ook dit jaar moest proberen om er een ten toonstelling van beeldende kunsten bij te hebben. Dat de Kunst- en Ambachts markt een gelegenheid bij uit stek is om oude volksspelen te laten herleven, is een feit. In het verleden zijn al eens oude volksspelen suksesvol georga niseerd door de stad. Dit jaar worden zij voor het eerst ge- kombineerd met de oude am bachten. In Aalst moet ook wat gedaan worden aan de promotie van streekgebonden gerechten. Het stadsbestuur heeft het goed gevonden dat voor dit doel het binnenplein van het Stadhuis als kader zal gaan dienen. Eventuele opbreng sten zullen dienen om dat ini tiatief in de toekomst verder uit te bouwen. Deze 6C Kunst- en Ambachts markt is het resultaat van de puike samenwerking tussen verschillende departementen. Zo werden de Sportdienst, de dienst Feestelijkheden, de Groendienst, de dienst Open bare Werken en ook de dienst Landbouw bij de organisatie ervan betrokken, terwijl de dienst Kuituur de hele zaak koördineerde. Het programma ziet eruit als volgt: Doorlopend vanaf 10 uur: Grote Markt: oude ambachten en balboogschieten aan het Belfort. Belfort: benedenzaal: tentoon stelling beeldende kunsten «De Akademie pakt uit» opge luisterd door de muziekaka- demie. Gebiedshuisjc: permanent toe ristisch informatiebureau. Crypte: tentoonstelling R. Bekaert. Hopmarkt: oude volksspelen met o.a. ringsteken met boe renpaarden, struifvogelwer- pen. trou-madame. hoefijzer- werpen, mastklimmen, enz. Binnenplein stadhuis: streek- gerechte van banketbakkers en de Prin- sencaemere met o.a. vlaaien, ovenkoeken, ajuinbrood en mattetaarten die ter plaatse worden gebakken. Verder ook nog trappist van 't vat. Wieze- kaas en Faluintjesjenever... Animatie Grote Markt: 11.30 tot 12.30 u.: muziekka pel van de brandweer kiosk. 13 tot 14 uur: beiaardkoncert. 14 tot 15 uur: fanfare Kunst en Vermaak 17 uur: optreden volksdans groep «Uylenspiegel». Verder op de Grote Markt doorlopend ludiek optreden van de Cleröwipis met oude Aalsterse liedjes en van de Draeckenieren met uitgezoch te oude ambachten. Binnenplein stadhuis: 14 tot 16.30 uur: Sandaraque, oude Franse en Vlaamse volks muziek. 16.30 tot 17.30 u.: stadspop- pentheater trouwzaal. 17.30 uur: straattoneel door P.A.C.T. Na 18 uur: De Spelemansgilde van Kester. the Crazy Rythm Het Koninklijk Werk der Volkstuinen - Werk van de Akker afdeling Dendermonde centrum bestaat 75 jaar. Ter gelegenheid van dit jubileum wordt op het stadhuis te Dendermonde een «Grootse bloemenshow» gehouden tijdens de kermisdagen (27, 28 en 29 augustus). Die tentoonstelling kan men gaan bezichtigen zaterdag 27 augustus van 18.00 tot 22.00 uur. zondag 28 augustus van 10.00 tot 13.00 en van 14.00 tot 22.00 uur en op maandag 29 augustus van 10.00 tot 13.00 en van 14.00 tot 22.00 uur. Verder zal op het voetpad voor het stadhuis een bloementapijt worden aangelegd. Aan deze bloemen show verlenen volgende instanties en personen hun medewerking de aan- en verkoopven nootschap Belgische Boerenbond-tuincentra Leuven, de Nationale Dienst voor Afzet van Land- en Tuinbouwprodukten Brussel, de Euroveiling te Brussel, de Hogere Rijksinsti tuten voor Tuinbouw van Melle en Vilvoorde, het Verbond van Glastuinders Moerzeke- Kastel en de Mechelse Tuinbouwveiling, het Verko-kompostbedrijf uit Dendermonde, kunstschilder Leo De Beul met werken over het Werk van de Akker gelegen op 't Krijgem, leden van het Werk der Volkstuinen, oesterchampignonkwekerij P. Buggen- hout en de bloemisterijen Nazaire Eeckhoudt en Luc Eeckhoudt. De leiding van de tentoonstelling is toevertrouwd aan Antoine Van Herreweghen, bestuurslid van de jubilerende vereniging. Vermelden ook dat deze bloemenshow zal worden geopend op zaterdag 27 augustus om 16.00 uur. Gemeenschapsminister Lenssens zal de tentoonstel ling voor geopend verklaren. De Sint-Gregoriusgilde zorgt voor de nodige en passende muzikale omlijsting. de tweede wereldoorlog. Ge lukkig bleven de gronden niet braak liggen, want tussen de vele leden telde men ook twee kleinere landbouwers, die gra tis gebruik maakten van de vrij gekomen gronden om die te bewerken. Die twee waren Clement Leybaert en de heer Eeckhoudt. In 1936 kreeg men een nieuw bestuur. Ridder Daniël Schel- lekens legde de voorzittersha mer neer en werd opgevolgd door G. Hevvaert. die deze funktie tot 1980 zou blijven waarnemen. Desire Van Der Haegen werd sekretaris en on der zijn voogdij werden de gronden van het Krijgem on derverdeeld in 168 panden. In 1940 werd Desire Van Der Haegen als sekretaris opge volgd door Gerard Van Wam- beke. Nieuwe ondervoorzitter werd Arthur D'Herde en be stuursleden toendertijd waren Alfons Van Hoorebeeck. Fer dinand Beken. Jan Van Hoeck. Alfred Van Hemel- rijek. Deze laatste was verant woordelijk voor de blok Donk straat. waarvan de gronden ei gendom waren van de kerkfa briek Onze Lieve Vróuw. Ook Edmond Thijs maakte deel uit van het bestuur. Klein begonnen Het Koninklijk Werk der Volkstuinen is in Dendermon de in het gezegende jaar 1908 zeer bescheiden begonnen. De toenmalige deken van Dender monde. Alphonsius Van Den Fonteine werd aangesteld tot eerste ere-voorzitter en het voorzitterschap van het Werk werd waargenomen door Da niël Schellekcns. Een klein be gin. want het Werk beschikte bij de aanvang slechts over 10 are grond. Wanneer men dat vergelijkt met de oppervlakte waar men nu kan over beschik ken is dat inderdaad een peul schil. Langzaam kwam het werk tot ontwikkeling en de inspannin gen van de toenmalige proost, e.h. De Poorter, waren hier aan niet vreemd. De definitie ve doorbraak zou er komen in de laatste vredesjaren voor de eerste wereldoorlog. En ze zouden nog heel even tijdens het begin van de oorlog voort duren. De levensomstandighe den werden in 1914 onder meer ook door de brand die Dendermonde teisterde to taal overhoop gegooid. De stad Dendermonde telde in die periode 1.200 huizen. Op 4 september 1914 werden er daarvan 800 door de brand vernield. De ellende was dus schrijnend en elke materiële tussenkomst was meer dan hartelijk welkom. Het was pre cies in deze biezonder moeilij ke tijden ddat het Komitee voor Hulp en Voeding tot stand kwam Het werd bevoor raad door leveringen uit Ame rika. Nederland en Spanje. De leiding van dit komitee was toevertrouwd aan Ridder Os car Schellekens. Ondervoorzit ter was Theodoor Vermeylen en ridder Daniël Schellekens was de schatbewaarder. Ver der kon het komitee rekenen op de volledige steun van har de werkers als Gustaaf Van Causbroeck. Cesar De Cock die toen sekretaris Van het Werk der Volkstuinen was en Emilianus Van Winckel. Cesar De Cock, de stuwende kracht Het was vooral sekretaris De Cock die aan dit werk al zijn krachten wijdde Deze hande laar in grondstoffen voor de landbouw nam de leiding in handen en volgens een schrij ven van Ridder Daniël Schelle kcns verdiende hij voor zijn inzet een onderscheiding. Ce- sar De Cock slaagde er won derwel in om tijdens deze droeve oorlogsdagen hulp te bieden aan de huisgezinnen van 721 leden die het werk toen telde. Daarbij kwamen er nog eens 231 le'den van Sint- Gillis. Meteen heeft men een idee van dé prestaties die door het dynamische bestuur van het Werk van den Akker toen werden geleverd. Maar die in zet leidde tot nieuwe proble men: men moest zorgen voor meer gronden, er moesten plantaardappelen komen en uiteraard ook alle andere grondstoffen om de vereniging verder toe te laten haar aktivi- tciten te ontplooien Die zo noodzakelijke uitbrei ding kwam er ook Ridder Da niel Schellekens wist van de bezetter de toelating te beko men om over sommige krijgs gebouwen en gronden te mo gen beschikken. Zo kwam het dat er tegen het militair depot aan de Gauweg noodwoningen konden worden opgetrokken en de grond langsheen de spoorlijn die tussen de barak ken door liep. werd verdeeld. Eenzelfde scenario werd ge bruikt voor de gebouwen op de vestingen, het stuk grond recht over de huidige rijkswachtka zerne Er werden ook gronden verdeeld in de Sint-Jacobs- straat, de Brusselsestraat, de Begijnhoflaan en het Sas. Bijna duizend leden Het was ook de periode dat een deel van het Krijgem in pacht werd genomen van de Commissie van Openbare On derstand. Er werden ook gron den in gebruik genomen in Grembcrgen, Sint-Gillis en Denderbelle (een weide van om en bij de 2 ha werd er door de leden van de Boonwijk be werkt). Het bestuur lenigde niet alleen de nood van zijn leden in de stad zelf. maar ook van dc mensen buiten de stad. Het Werk der Volkstuinen be schikte toen over 37 ha grond. Men telde bijna 1.000 leden, een ongemene hoogte die men nooit meer zou bereiken. Plantaardappelen waren mak kelijk te bekomen, dank zij vooral de inzet van Cesar De Cock. Die zou trouwens nog voor andere exploten zorgen: tottweemaal toe slaagde hij erin een lading superfosfaat uit een fabriek te Sint-Amands onder de leden te verdelen. In die periode staken de leden trouwens ook heel wat op van de voordrachten die door de heer Bruggeman. een hovenier van beroep, werden gegeven over tuinbouwkunde. Spreker zou zijn voordrachten ook in boekvorm publiceren. Eenmaal de oorlog voorbij, werd de toestand terug nor maal Heel wat mensen waren in de onmogelijkheid nog de grond te hewerken zoals ze dat tijdens de oorlogsperiode wel hadden gedaan Dat maakte dat het aantal leden ziender ogen afnam. Maar met nog een flink aantal bereikte men toch Suksesvolle hofprijskampen Toen brak de tweede wereld oorlog uit. Men bewerkte gronden in het Krijgem I en II, in de Donkstraat, Zevenkoten, Vertongen-Goens, Zijpe straat, alles samen goed voor een 35 ha. Het bestuur zou ook tijdens de tweede wereldoorlog zich blij ven inzetten voor zijn leden door een bevoorrading van plantgoed en meststoffen. De leden werden in hun ijver ge stimuleerd door het maand blad «De Volkstuin». Ook de voordrachtenreeks werd aan gehouden, Sprekers uit die pe riode waren onder meer de gewestelijke inspekteurs E De Witte uit Sint-Niklaas, A Van Nuffel uit Lebbeke en F Mi- chiels eveneens uit Lebbeke. Er was zelfs ten tijde van in- spekteur Van Nuffel om de twee jaar een hofprijskamp in het gewest. En Dendermonde wist daarin zeer goede resulta ten te behalen. De deelnemers aan die hofprijskampen kregen een diploma en een prijs in speciën Er werd op verschillende plaatsen vergaderd Onder meer in het Werkmanshuis (in middels Trefpunt geworden). Antiekens, Roxy. Manakring. Op meerdere plaatsen werden ook de plantaardappelen ver deeld: in het Werkmanshuis, in het magazijn Heyvaert-Se- gers, in café 't Moleken bij Victor De Decker, ook in de poort van Godfried De Lands heer op de Greffelinck en bij weduwe Lenssens in de Kerk straat. Godfried De Lands heer. waarover sprake, was trouwens de man die de verla ten panden overnam of ze des gevallend weer afstond naarge lang er bij het bestuur aanvra gen waren. Het bestuur had inmiddels en kele wijzigingen ondergaan: G. Heyvaert bleef voorzitter. Clement Leybaert werd onder voorzitter, Édmond Thijs werd sekretaris en de bestuursleden uit die periode, waren Victor De Decker. Sylvain Lenssens. Jozef Peeters, Benoit Van Be veren. Charel Van Hecke. Jo zef Verleyen en Oktaaf Her- vent. Gouden jubileum In 1964 diende men een aantal gronden af te staan. Door de aanleg van de Noordlaan. werd het perceel van de Donk straat onteigend. Men beschik te vanaf dan alleen nog over de grond aan 't Krijgem. Goed voor 168 percelen, bewerkt door 133 leden. Net zoals na de eerste wereld oorlog zou ook na de tweede wereldoorlog het aantal leden afnemen. Maar toch bleven ve len het Werk der Volkstuinen trouw. In 1958 kon men het 50- jarig bestaan vieren en sedert 17 maart van dat jaar mag de Dendermondse afdeling de ti tel van «Koninklijke Maat schappij» in haar embleem schrijven. De viering van het gouden jubileum vond plaats op het stadhuis gedurende de kermisdagen in augustus. Op de tentoonstelling die men or- ganizeerde mocht men 1.750 bezoekers welkom heten. Het was bij deze viering dat Ridder Daniël Schellekens werd aan gesteld tot ere-voorzitter. Een nieuwe terugval qua le denaantal diende men te note ren tijdens de zestiger jaren. De ekonomische welstand zal daar wel voor iets tussen zit ten. Maar nu het weer minder goéd gaat. melden zich weer flink wat nieuwe leden aan. Het stukje grond van 2 aren dat ter beschikking ligt, zal dan ook snel aan de man kunnen gebracht worden. Op naar nieuw feest In 1978 werd Sylvain Lenssens de nieuwe sekretaris. Hij volg de in die funktie Edmond Thijs op die 26 jaar lang tot ieders grote voldoening deze taak heeft waargenomen. Tijdens de wintervergadering van 16 november werd ook afscheid genomen van voorzitter Hey vaert die met spijt in zijn hart ten overstaan van de ruim 150 opgekomen leden dit feit aan kondigde. Andre Mertens werd zijn opvolger Aan de scheidende voorzitter werd de titel van ere-voorzitter gegeven. In 1982 werden voor de eerste keer op 't Krijgem opendeur dagen georganizeerd en met pen groot sukses. Heel wat belangstellenden maakten van de gelegenheid gebruik om kennis te maken met de Volks tuinen. Het was ook een ideale gelegenheid om wat geld in te zamelen voor de viering van het 75-jarig bestaan. Vervolg op b!z. 4

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Voorpost | 1983 | | pagina 1