i
Studie over kunstenaarsfamilie Verhas in
voorbereiding;
Tentoonstellingen
te Lebbeke
Jii
Lebbekenaar
Johan Van Ransbeeck,
alias P. Partizhan, brengt
kabaret-act
Herman Gorter
gezelschap Lokeren
toneelinitiatie
24 - 16.9.1983 - De Voorpost
De «De Dendermondse Schilderschool»
Jean-Pierre De bruyn, auteur van het prachtige
werk «De Dendermondse Schilderschool» dat werd
uitgegeven naar aanleiding van het vijftienjarig
bestaan van de Ronde Tafel 57 Dendermonde,
werkt momenteel aan de voorbereiding van een
nieuw boek dat zal gewijd zijn aan de basisleggers
van deze markante school: de familie Verhas. De
studie zal moeten dienen als werkinstrument voor
de opbouw van een tentoonstelling over de familie
Verhas.
In het hoofdstuk dat aan de
familie Verhas is gewijd in
«De Dendermond se Schil
derschool» komen drie na
men voor: Emmanuel Ver
has die leefde van 1799 tot
1864 en zijn zonen Francis-
cus Ludovicus Verhas
(1827-1894) en Johannes
Franciscus Verhas (1834-
.1896) die naam maakten
als Frans en Jan Verhas. In
het boek «De Dendermond
se Schilderschool» lezen we
onder meer dat het ont
staan van de Dendermond
se Schilderschool nauw sa
menhangt met de oprich
ting van de kunstakademie
in 1800. De eerste direk-
teur van deze akademie was
Emmanuel Verhas. Hij zou
er voor zorgen dat de aka
demie het provinciale ni
veau oversteeg. Hij is ook
de stamvader van een kun
stenaarsgeslacht. Vooral de
zonen Frans en Jan zullen
in het ontstaan van de Den
dermondse schilderschool
een vooraanstaande rol
spelen.
Helaas, over het leven van
Emmanuel Verhas is niet
zo heel veel bekend. Dat
geld ook voor Frans en Jan.
Dat houdt natuurlijk in dat
het werk dat Jean-Pierre De
Bruyn op zich heeft geno
men, enorm wordt bemoei
lijkt. Over de «Verhassen»
is haast niets terug te vin
den, tenzij misschien bij fa
milieleden en partikulieren
die over de vader en de zo
nen Verhas dokumenten
bezitten of schilderijen.
Het zou de auteur biezonder
dienstig zijn mochten de be
zitters van dokumentatie,
schilderijen, geschriften en
ander materiaal omtrent
Emmanuel Frans en Jan
Verhas zich willen kenbaar
maken en zo bereid zijn dit
materiaal een tijd in bruik
leen te geven. Men kan kon-
takt opnemen met Jean-
Pierre De Bruyn, Kasteel
Achtendries. Orchidee
straat 51 te 9040 Oostakkèr
(091/55.69.60).
Nog andere kunstenaars
De studie over de kunste
naarsfamilie Verhas blijft
evenwel niet beperkt tot de
grondleggers van de Den
dermondse schilderschool.
In latere tijden vindt men
immers ook de namen te
rug van Charles en Louis
Verhas en allicht zijn er
nog een aantal anderen. De
bedoeling is dat ook deze
kunstenaars hun plaats
krijgen in de studie. Boven
dien wordt in aansluiting
tot de familie Verhas ook
aandacht besteed aan de
tijdgenoten die onder him
invloed stonden. En in dit
verband citeert Jean-Pierre
De Bruyn onder meer de
naam van P. De Clercq. Het
spreekt vanzelf dat ook ge
gevens omtrent .de tijdge
noten welgekomen zijn.
De studie is niet zonder be
lang. Men moet immers we
ten dat de werken van de
kunstenaars Verhas inter
nationaal zeer hoog worden
aangeslagen. Vandaar dat
het ook van het grootste
belang is dat de studie zo
nauwkeurig en weten
schappelijk verantwoord
moet gebeuren als mogelijk
is. Internationaal hebben de
werken van Jan en Frans
Verhas bievoorbeeld meer
waarde dan een schilderij
van Franz Courtens, die in
Dendermonde wel een
straatnaam heeft gekre
gen, daar waar de Verhas
sen in de anonimiteit ver
der moeten leven. Mis
schien kan ook op dit vlak
iets worden gedaan.
De auteur
De kunstliefhebbers Jean-
Pierre De Bruyn voorstel
len, hoeft allang niet meer.
Deze geboren Dendermon-
denaar heeft zich door de
loop van de jaren een hele
reputatie opgebouwd als
kunstkenner Een van de
belangrijkste galerijen en
kunstveilingzaken van ons
land heeft hem trouwen
aangezocht als raadgever.
Na zijn humaniorastudies
te Dendermonde, behaalde
De Bruyn een doctoraatsti-
tel in de kunstgeschiedenis
en de oudheidkunde aan de
Rijksuniversiteit te Gent
Hij is ook licentiaat in de
pers- en kommunikatiewe-
tenschappen en promoveer-,
de op een proefschrift over
de Ontwikkeling en Orga-
nizatie van de Australian
Broadcasting Commission.
Jean-Pierre De Bruyn on
derwijst ook kunstgeschie
denis aan de kunstakade-
mies van Dendermonde,
Hamme, Sint-Niklaas en
schreef talrijke weten
schappelijke bijdragen in
kunsthistorische tijdschrif
ten Hij verleende ook zijn
medewerking aan presti
gieuze tentoonstellingen
Naar een reeks?
Misschien is de publikatie
van «De Dendermondse
Schilderschool» het ideale
uitgangspunt om een hele
reeks monografieën te
schrijven over de Dender
mondse schilders. Aam een
dergelijk reeks weten
schappelijk verantwoorde
werken bestaat niet alleen
een groot gebrek, maar bo
vendien zou deze serie nog
maar eens onderstrepen dat
Dendermonde in de voor
bije eeuwen in de wereld
van de kunst een zeer voor
name rol heeft gespeeld in
ons land, een rol die nog
maar al te weinig is gekend
en niet voldoende wordt ge
waardeerd. Mocht deze
reeks er ooit komen met de
publikatie over de kunste
naarsfamilie Verhas wordt
een nieuwe stap gezet zou
op deze wijze de stad Den
dermonde zijn patrimo
nium enorm kunnen verrij
ken. En voor de liefhebbers
van kunst en kunstwerken
waartoe ook boeken beho
ren, meteen een buiten
kansje om hun bibüoteek
aan te vullen.
Kunstgalerij «Het Pand» Dendermonde
start nieuw seizoen
Kunstgalerij Het Pand langsheen de Oude Vest te Dendermonde zet het nieuwe.»
seizoen in met een tentoonstelling gewijd aan het «Grafisch werk van Jules Del*
Bruycker en zijn tijdgenoten». De tentoonstelling loopt van 16 september tots
oktober en is dagelijks toegankelijk van 14.30 uur tot 19 uur (op maandag en gc
dinsdag gesloten) en op zondag van 10 tot 13 en van 15 tot 18 uur.
Met deze tentoonstelling, die vrijdagavond 16 september om 20 uur zal worden1
ingeleid door kunstkriticus Jan D'Haese is men meteen in de gelegenheid wt
uitgebreid kennis te maken met heel wat kunstenaars. Die hebben één dmg>r.
gemeen: het zijn allemaal grafici. Tussen deze kunstenaars schuilen bekende! d<
namen als Joris Minne, Felix De Boeck, Rene De Coninck, Jos Hendrickx, GlorieiaSE
Jespers, Emile Claus, Albert Baertsoen, EÜgard Tytgat, Frans Masereel, Jacques
Gorus en vele anderen. lsc^a
Naast deze werken van deze grafici, kan men in galerij Het Pand ook de werkecrdt
bewonderen van Gerard Bauwen, Jos De Decker, Regnier De Herde, MauriceFra
Langaskens, Maarten Langbroek en Tsjechische grafiek, kunstenaars die in dent
galerij hun werken in permanentie hebben. :tea'
Op Buggenhoutse Briel
Op zekere dag, vertelt Lebbekenaar Johan Van Ransbeeck, gefleste eerAiek
jaarsstudent aan het Gentse konservatorium de praktijk was goed,den
theorie werd noppes wandel ik langsheen de Jozef Platteaustraat te Ge.n T(
Plots bemerk ik de naam P. Partizhan op de muur geschilderd. Mooi klonkD
naam niet, maar intrigeren deed hij me des te meer. Vooral de P. het me nrièr
los. Zo frekwent spookte P. Partizhan me door het hoofd, dat ik besten j
erachter te komen welke graffiti-kunstenaar die naam gekreëerd had. Ik ïtroi
die naam immers aankopen.ir i:
lder
Maandenlang research- Acteur, maar... waar het kabaret de vtwcx
werk leverde niets op, tot zowat twee jaar loopt de bije twee jaar van een a u
d blT^?f Lebbekenaar te twijfelen
D met het programma al dan
niet op het pubhek toe te
treden. Een paar fragmen
ten eruit, die hij uitprobeer-
mm
aan'
i de
de
i, 1<
schoot dat ikzelf P. Parti
zhan op de muur geschil
derd had. Waar die P. van
daan komt, weet ik van
illustratie van de rijke fan
tasie waarover een akteur-
(in-spe) beschikt en waar
mee hij de interviewer in
het ootje wil nemen? Feit is
dat Johan Van Ransbeeck,
Wat de verdere toekomst
betreft hoopt hij het diplo
ma van akteur in de wacht
te slepen. Voor eens en al
tijd toetreden tot een gezel-
schap zint hem echter niet.
alias P. Partizhan, met zijn Wel „j, hlj ln
eigen kabaret-act, die hij de 80hap gedurende twee
naam «Deus ex machina)
meegaf, op zaterdag 17 sep
tember te 19.30 u., op individueel proberen met
gende bijval mocht geffoni
ten. Vlaanderen daareaPa'
gen staart zich blijkt» toe
nog altijd blind op Gaa tec
Berghmans en Leo Marr Pi
En op Urbanus, die ik ea w
min geweldig vind. Typi eei
Vlaams moet je die maniilde
derzijds wel noemen Ojste:
het verleden, meer bepaeht
de opleiding die hij ges tu
in de toneelklas van deïiere
meentehjke Muziekschjieid
is P. Partizhan evenmin w
spreken: De mensen mste:
den er kapot gemaakt; het
jaar, een hoeveelheid baga- heb me daar steeds gercig
opdoen. En het achteraf gevoeld. Je zit er aan irvolf
vraag van de Buggenhout-
een totaalspektakel, een
se socialistische kulturele kombmatle van performan-
Lebbeke. Kunstschilder Andre Callebaut in gesprek met Dree De Lanoye en Marleen
Verhas, uitbaters van galerij «De Groothoek» (psv)
Van de kermisdagen, die telkens weer een flink pak mensen aanzetten zich
«dorpwaarts» te begeven, maken zowel verenigingen als individuen gebruik
hun artistieke prestaties aan het publiek te tonen. Zo konden de kermisgan-
gers, vorig weekend, terecht in de bovenzaal van het gemeentehuis, waar de
Lebbeekse fotoclub «Ontspanner» haar 4d« Fotosalon organiseerde, exposeerde
kunstschilder Willy De Lathouwer zijn werk in het huis Blanquaert en pakte
André Callebaut uit met een tentoonstelling in de pas geopende winkelzaak
«De Groothoek».
verenigingen, in een tent
op het voetbalterrein van
FC Briel, de konfrontatie
met het publiek aangaat.
Dit alles in het kader van
het Buggenhoutse Kulture
le Weekend.
ce, body-art en muziek. Als
je tegenwoordig die dingen
theater, de muziek
apart bekijkt, legt hij uit,
kom je tot de vaststelling
dat alles de verkeerde rich-
den en voeten gebondeci d'Pi
zelf mag je er niet zijn r en
is er onmogelijk bewraïr»
worden van je eigen rn^rt.
lijkheden. de 1
f aai
Over welke kapaciteitec/j fiin
han Van Ransbeeck, ilil) de
Partizhan, beschijn
uau auco va er vciacniuc i lern-
ting ultsaht. watnom <Ue .f'
Het Herman Gortergezel
schap Arbeiderstheater
start in samenwerking met
het F.V.S.T.-Oost-Vlaande
ren een kursus «Toneelini
tiatie»
Het doel van het kursus-
werk omvat scholing van
jonge akteurs, bijscholing
van spelers en technici die
reeds in een groep werk
zaam zijn, stimulatie van
groepen, en opleiding van
regisseurs. Deze kursus op
regionaal vlak behandelt de
persoonlijke vorming in
funktie van het amateurs
toneel en bestaat uit 6 kur-
susdagen van elk twee en
half uur, die gegeven zul
len worden in het Volks
huis (lokalen van de oude
bibliotheek) op de Markt 73
te Lokeren en dit op volgen
de zaterdagen: 17 en 24
september 1983, 1,8, 15 en
22 oktober 1983 telkens
van 14.30 u. tot 17 uur.
De kursussen worden ge
leid door mevrouw Franci-
ne De Bolle, die op toneel-
vlak reeds merkwaardige
prestaties heeft geleverd.
Gevormd in de Akademie
voor Toneel te Aalst onder
de vaardige leiding van Ro
ger De Wilde. Goed bevon
den voor een eerste prijs
aan het konservatorium te
Gent, onder het oog van Jef
Demets. Op het regisseurs-
vlak kennen we haar proef
stuk en wat voor één «La
cage aux folies» met een
cast van 11 mannen en 3
vrouwen, die zeker het ver
noemen waard is.
Geïnteresseerden in de be
trokken kursus kunnen
zich tegen een inschrij
vingsprijs van 300 fr. voor
het totale pakket laten in
schrijven bij de heer Roger
Bussens, Dr. Vanneste-
straat 28 te Lokeren, of bij
andere leden van het Her
man Gortergezelschap
J.V.L.
4d" Ontspanner Fotosalon
In zijn openingstoespraak
beklemtoonde voorzitter
René Peremans dat «Ont
spanner», na vier jaar akti-
viteit, uitgegroeid is tot een
hechte vriendenkring van
amateurfotografen. Hij
dankte verder iedereen die
aan het welslagen van dit
4"* salon meegewerkt had
en omschreef het doel van
dit salon als «het tonen aan
de buitenwereld van de ex
pressie van het kunnen van
dit ogenblik». Niet alleen de
werken van de meest gevor
derde leden van de club
werden dus getoond. Is de
club momenteel reeds lid
van de Oostvlaamse Federa
tie, dan bestaan er ook
plannen om toe te treden tot
de Belgische Federatie.
Nadat burgemeester
Moeyersoon vaststelde dat
het foto-apparaat niet lan
ger uitsluitend gebruikt
wordt om kiekjes te schie
ten, maar dat dit toestel ook
kunst kan produceren,
konden de aanwezigen
zich, via een 66-tal, hoofd
zakelijk zwart-witfoto'8
overtuigen van de fotogra
fische mogelijkheden van
Peter Biessemans, Rudy
Brusselmans, Eric Calle
baut, Pros De Medts, Rudy
Ghysels, René Permans,
Francois Saeys. Karei
Spruyt, Guido Tas, Erwin
Tecqmenne, André Van
Hauwermeiren, PaulVan
Herreweghe en Rik Wese-
mael.
Wie overigens zin heeft toe
te treden tot fotoclub «Ont
spanner» kan hiervoor te
recht bij voorzitter René Pe-
remans, Grote Snijder
straat 9 te Lebbeke. bij on
dervoorzitter Frangois
Saeys, Binnenstraat 2 te
Lebbeke, bij Guido Tas,
Dorp 79, Berlare en bij de
leden Rudy Ghysels, Albert
I-Straat 3 en Rik Wesemael,
Astridplein 8 te Lebbeke.
Willy De Lathouwer
In het huis Blanquaert stel
de kunstschilder Willy De
Lathouwer olieverfschil
derijen en krabkarton ten
toon. Deze Lebbekenaar be
gon in 1975 met het beoefe
nen van de schilderkunst.
Twee jaar later vond zijn
eerste expositie plaats. In
het Lebbeekse gemeen
tehuis. Achteraf exposeer
de hij o.a. te Dendermonde,
Affligem, Hekelgem,
Groot-Bijgaarden, Oude-
gem en opnieuw te Lebbe
ke. Naast het schilderen
van hoofdzakelijk land
schappen en marines, beoe
fent deze Lebbeekse onder
wijzer ook de kunst van het
krabkarton.
Op zijn tentoonstelling in
huize Blanquaert vielen
naast de «klassieke» land
schappen en marines, de
schilderijtjes op, die gevat
in een ovalen lijst, biezon
der dekoratief zijn. Verba
zend overigens hoe de schil
der erin slaagt op dergelijk
beperkte oppervlakte, werk
te kreëren met een enorme
diepgang.
André Callebaut
In de spiksplinternieuwe
galerij «De Groothoek»,
Brusselsesteenweg 8, stelt
de Lebbeekse kunstschilder
André Callebaut zijn wer
ken tentoon. Naast enkele
fijne, haast tere aquarellen,
pakt Callebaut met hoofdza
kelijk olieverschilderijen
uit. Zowel landschappen als
stillevens en bloemen. Met
zijn palet dat vaak vol felle
kleuren zit schildert hij de
omgeving. Vooral de na
tuur groene weiden en
beemden spreken hem
aan.
Een totaal andere richting
gaat André Callebaut uit in
een paar doeken, waarin hij
zijn rijke fantastie de vrije
loop laat en grillige figuren
kreëert, die de weg opgaan
van de fantastiek. André
Callebaut exposeert nog in
galerij «De Groothoek» tot
11 september.
Op zoek naar zichzelf
Aan bühne-ervaring zal het
P. Partizhan niet ontbre
ken. Als lid van de groep schijn*
«Feeble Minded» (Zwakzin- Kabaret
nig) heeft Johan Van Rans
beeck al flink wat optre
dens achter de rug. Daar
naast maakt hij ook deel uit
van «Nunc est Bibendum»
(Laat ons drinken). Beide
groepen, kwa opzet totaal
verschillend van de klassie
ke rockformaties, treden
trouwens ook voor het
Brielse voetlicht.
P. Partizhan over het kon-
cept van zijn act: «In «Deus
ex Machina» staat een man
op de scène, die op zoek is
naar zichzelf. Zoals zovelen
vandaag de dag, ziet hij
geen uitweg meer in zijn
leven, weet hij geen weg
met zichzelf. Hij zoekt zijn
geestelijk evenwicht o.a. bij
de Baghwan, bij Hara-
Krishna, maar een houvast
schenken zij hem niet. Tot
hij gekonfronteerd wordt
met een deux ex machina in
de vorm van O,L. Vrouw, in
een grot te Lourdes. Vlug
komt hij echter aan de weet
dat het om één kommerciéie
bedoening gaat. Opgeven
doet hij evenwel niet. Eén
moment slaagt hij erin, via
een liedje, weg te vluchten
in de kunst. Wanneer hij
blijkbaar in die kunst zijn
draai gevonden heeft, sterft
hij...»
Met «Deus ex machina»be
klemtoont Johan Van
Ransbeeck, heb ik gepoogd
een eigen stijl te ontwikke
len. Hoewel bepaalde in
vloeden van o.a. Freek De
Jonghe en Jan Decleir,
mensen naar wie ik opkijk,
niet te ontkennen vallen.
verschillende elementen
dan niet samenbrengen?
Misschien komt er dan wat
spetterends uit te voor-
Vlaanderen?
Niet te vergelijken met de
toestand in Nederland,
_.j. kunnen, oordelen.*l i
de Buggenhoutse Briel
hoop, verklapt de Lebtó
naar, dat er meer dan:
toeschouwers zullen s
sent zijn, die mijn
ning zullen appreciëren"'
Pierre Van Ross
Pierre Van Rossem
Het Van Peteghem-orgel in de
HH Andreas- en Ghislenuskerk
Naar aanleiding van het ties die gebruikt worden
tweehonderdjarig bestaan voor de opname. Een foto
van het historisch Van Pe- van de gerestaureerde kerk
teghem-orgel (1784-1984) en een fragment uit het ori-
in de HH Andreas- en Ghis- gineel Van Peteghem-kon-
lenuskerk te Belsele, wordt trakt van 1784 omlijsten
dit najaar een grammo- het geheel,
foonplaat uitgebracht Deze digitale grammofoon-
Luc Bastiaens zal werk ver- plaat kost normaal 400 fr
tolken van J. Bull, P. At- U kunt echter vooraf inte-
taignant, J.P. Sweelinck, kenen door storting van
W. Ceuleers, H. Scheide- slechts 325 fr. (inklusief
mann, J.L. Krebs, J. Pa- verzendkosten) op reke-
chelbel, A. van de Kerkcho- ningnummer 068-
ven, M Corette, L. Chau- 0704060-61 ten name van
mont, D. Raick en A.C. de «Belseelse Koncertvere-
Braga. niging» met vermelding
De voorzijde van de hoes van «grammofoonplaat»,
wordt opgesmukt met een Deze wordt U dan bij ople-
'kleurenfoto van het orgel, vering onmiddellijk toege-
Op de achterzijde komt de zonden. De intekenaktie
ub auiiicisyue K.U1HI. uc zonaen. ue ïniexenaKiie
dispositie van het orgel en loopt tot en met 30 septem- Kunstschilder Willy De Lathouwer die knap werk exposeerde in Huize
de verschillende registra- ber 1983. Blancquaert te Lebbeke (pvs)
in. D
Buggenhout. Johan Van Ransbeeck (pvs)
Lebbeke. Aandachtig luisteren tijdens de opening van het vierde fotosalon georgan
door «Ontspanner» te Lebbeke (pvs)
