Traditie en vernieuwing in een gouden onderwijsmilieu
Feestprogramma
iHonderdvijftig jaar Heilige Maagdcollege te Dendermonde
De Voorpost - 2.3.1984 - 3
idermonde. Hugo Ay els en ekonoom Hendrik
M bezinnen zich over de viering van hel 150-j
laan (v)
londerdyyftig jaar onderwijsgeschicdenis, nauw verweven mei rijke traditie, maar evenzeer gericht op de dertijd ook degelijke studie-
rernieuwing. Het Heilige Maagdcollege van Dendermonde, een gouden onderwijsmilieu, waar heel wat groten uit onze mogelijkheden bieden aan die
Vlaamse beweging, uit onze letterkunde en onze plastische kunsten hun basisonderricht ontvingen, viert het hele jaar 20% leerlingen die voldoende
1984 feest. Met waardigheid en allure, met de nodige eerbied ook, maar vooral met de uitbundigheid en evenzeer met en gemotiveerd zijn
de ingetogenheid die bij grote feesten past. Honderdvyftig jaar onderwijs, een mijlpaal in de geschiedenis van om- na basisschool, een
idsin Dendermonde. een begrip in vele gezinnen en families, het Heilige Maagdcollege heeft een brok geschiedenis zware ™ddelbare vorming te
m ei jeschreven en ook bepaald in het Dendermondse. verwerken. In het onderwijs
r™ viering van 150 jaar angstvallig waken over de pe-
leilige Maagdcollege gestalte dagogische waarden
c geven, werd een speciaal In 1940 kende men de oprich-
ïd Df om'Iee 0Pger>cht. Binnen dat ting van een nieuwe afdeling.
fMa ;om'tee werden de taken ver- Superior De Rijcke begon met
Jeeld en zo komt het dat men de «cours spécial» bestemd
r e" vanaf 25 maart eigenlijk een voor de toekomstige hande-
reei! 'ralen van feestelijkheden laars Hieruit zou later de
laf eeft, keten die pas eindigt op Handelsschool tot stand ko-
.8 december, of zoals superior men. de eerste in de provincie,
li a Paul Vyncke het stelde: er Te vermelden valt dat deze
«tordt begonnen op een feest school op de wereldtentoon-
i ran de Heilige Maagd en we stelling te Brussel in 1910 reeds
.besluiten op 8 december, het de hoogste onderscheiding
f* feest van de patroonheilige van kreeg toegewezen Dan kwam
8'5 iet college. de eerste wereldoorlog met de
)endermonde heeft een rijke brand die Dendermonde zo
.onderwijstraditie achter de goed als helemaal verwoestte,
i ug. Dat leren we uit de nota Het Heilig Maagdcollege ont-
scha 'ic Van den Hende °ns ter snapte niet aan de brand. Maar
ta elegenheid van een perskon- het college zou als een phoenix
'den wentie overhandigde. In de uit zijn as herrijzen. Al onmid-
krtiende eeuw ontstond in dellijk na de stopzetting van
Jendermonde de eerste La- het gewapend konflikt. De
ijnse School. Tot in 1955 zou Veemarkt werd verlaten en
pvoe- deze blijven bestaan en toen men vond een nieuwe verblijf-
rtspd »trd ze uitgebouwd tot de eer- plaats in de Kerkstraat waar op
kon- ie «Hoge schole» waar onder- 21 juni 1920 het weeshuis werd
irlijk, rijs werd gegeven in talen als gekocht.
-slist, et Latijn, het Grieks, het Meteen kon opnieuw worden
lelijk rans en het Nederlands. Tot gestart. Het begin van een
i dus 1797 de Franse Revolutiehoopvolle toekomst. Superior
i An- ou deze school door de Au- De Cock leidde de noodzakc-
fees- ustijnerorde worden beheerd, lijke uitbreidingen en ver-
u het Het was de basis van een stevi- bouwingswerken klassen,
miiti je onderwijstraditie in het keuken, kwartier voor de zu-
groep lendermondseZelfs de Fran- sters, een kapel en een studie-
Dendermonde. Er wordt ook gewerkt met moderne leermethodes
Dendermonde. In ruime klaslokalen wordt de leerlingen de wijsheid bijgebracht.
wing van het onderwijs zelf. leert inzien al het goede en gaat het immers niet op de
De enige doelstelling die zij mooie van de vorige genera
voor ogen hadden was een on- ties. Maar ook wordt gewezen
dcrwijs en vorming bieden dat op de fouten die men heeft
op peil stond, een vorming gemaakt, om daaruit de lessen
voor jonge mensen die intel- voor het verleden te puren,
lektueel en geestelijk hun taak Onderwijs en vorming is een
zouden aankunnen in een snel steeds wisselend spel tussen
t evoluerende samenleving. traditie en vernieuwing, zo
Zo groeide er een nieuwe wordt gesteld. Het komt er
school: het Heilige Maagdcol- dan ook op aan beide kompo-
lege als een gewaardeerd be- nenten met elkaar te ver-
Dendermonde. Het College in de Kerkstraat, zovele jaren terug.
bidermonde. Zij zorgen ervoor dat de feestelijkheden kunnen plaatsvinden (v)
Revolutie zou hieraan geen zaal en ook een feestzaal. In grip in de middens van het
«kunnen stellen. 1934 werd het honderdjarig hoger onderwijs, in opvoed-
jji(,«ylswaar werd de bloei en bestaan gevierd. De groei kundige kringen en in de
ldu_ vaf bet katoliek onder- cn dat was het meest verheu- sportwereld,
e s in die tijd onderbroken en gendc nieuws uit die tijd Anderhalf jaar geleden nam
iifrt duren tot in 1834 voor- was niet meer af te remmen superior Vyncke het roer van
19» W Cr wcer een volwaardigc Van overal kwamen jonge zijn voorganger over. Dender-
mft vo°[a' waardige school knapen naar Dendermonde monde was hem niet onbe-
■estfr 'Un' 'c priesters beslo- om er aan het Heilige Maagd- kend, het Heilige Maagdcolle-
Iriib !in dal Jaar ccn college op te college les te volgen. Helleer- ge evenmin. Hij vond er een
yg e" dat de naam Heilige lingenaantal verdubbelde op college met een degelijke in-
lenfl "cge kreeg De kiem zeer korte tijd en zelfs een frastruktuur en een stevige on-
f gelegd en het zou in de tweede wereldoorlog kon deze derwijstraditie. Ofschoon er
Ro- Sescbiedenis blijken snelle evolutie niet verhinde- door de loop der jaren heel
-tcin een vruchtbare bo- ren, alleen maar een beetje wat vernieuwingen waren
rikt ®ftas ,crecb'gekomen. afremmen. doorgevoerd, toch bleef men
allt' Ccrs,e overste van het col- vasthouden gelukkig maar
van Jan Baptist van Bave- Nieuwe afdelingen aan de traditionele waar-
Men startte in de gebou- V| den. De zorg van de huidige
[°P Veemarkt met en- superior gaai dan ook uit naar
°g Meerlingen die naar ..Ie 1°®,°"'?'°"^1" L een didaklische en pedagogi-
"le He, »he verdieping. Zijn ideetn
J>». Men kreeg er een klas- ''?®C";JH" ™''c®'"idE Z" over onderwijs, vorming en
middelbare opleiding en J mcc8aan- meer zelfs, opvoeding staan bore voor
on'^,1840 kwam °°k M gaan Superior dTpeil en Zo-
2 S01'0^ handel cn niivcr' ZZÏÏÏPZSZZ gang. ook in de komende jaren
Deze twee afdelingen s,e £elV'd dal. h,l voldoende za) bestendigen
■"•en trouwens binnen de had voor deze nicuwc no"
«»l een blijvend bcstaans- de" ™'J zor?de crvoor dal de
«il hebben oudc dekenij kon worden aan- Traditioneel, kristelijk en ook
gekocht en zijn opvolger supe- sportief
Rofwendige groei r'or ^an ^ove zorgde ervoor Je kan het Heilige Maagdcólle-
:nd olinK», io*n dat er een nieuwbouw werd ge beschrijven als een school
1,11 donr H K ue r? °Pgctrokkcn Ook begon het waar een traditionele opleiding
lss.c.hoP van G,^nt college zijn uitbreiding buiten wordt gegeven binnen
nomen Maar niet alles Dendermonde. Er kwamen af-
kristelijke ideologie en waar
evenzeer aandacht aanwezig is
it m ,die Peri°de even delingen in Buggenhout. Bet
s'" nvop/t»" lCnC C Ce.n lwecu,al larc en Sint-Gillis Dendermon- voor de lichamelijke
J'"1 vnlos700's,nJdcn en bel de. en onder impuls van direk- plooiïng via allerlei sportieve
I? H' superiors die teur Roggeman werd het Ho- aktiviteiten.
wf' n van de school had- ger Handelsonderwijs een uni- Is voor velen nei vcrsireKKcn
u cnëfrl-C ra' k°PZüreen ,c cum 'n de. s,reck. Het bleef van onderwijs het volproppen
ddt [fl ,,,,h!n j c®fn. f moes- evenwel niet beperkt bij de van hoofden met wijsheden.
llli erni,»rlei bijsturen, mo- uitbreiding van de gebouwen, voor de leraren van het Heilige
Rd dnn i vcjdiepen, inspe- Zowel superior Van Hove als Maagdcollege is nog meer het
ke liiH speciflcke n°dcn van superior De Decker hadden vormen van mensen, het ver-
1 en °P de kooP ,oe belangstelling voor de vernieu- rijken van mensen die men
zoenen.
Tijdens de moeilijke jaren
rond de diskussie over type I
(VSO) en type II (traditioneel
onderwijs), bleef het college
bewust en zelfverzekerd plei
ten voor het behoud van de
vele traditionele waarden van
de klassieke humaniora en het
technisch onderwijs, echter
wel met open aandacht voor
didaktische en pedagogische
vernieuwingen. Deze mochten
echter nooit afbreuk doen aan
de fundamentele inzichten en
verworvenheden van de klas
sieke humaniora.
De school stelde zich niet anti-
VSO op, maar pleitte wel voor
een rustige bezinning over
klassieke waarden die reeds
decennia lang hun nut en rijk
dom hadden bewezen.
Andere diskussiepunten in de
ze onderwijsvernieuwing situe-
E R^rmonje. V.l.n.r. superior Paul Vyncke. Gu,do Vercau,eren. José Vandenhende,
overwicht van kennis en kunde
ten opzichte van de traditione
le vormende vakken
Het H.-Maagdcollege wil blij-
doorweven ten knete tiifjciur rum vynt*e, kjuiuo vercauieren. jose vanc
van een (vaak beeaafde) min- d'rekteur Paul \a" Baveghem, Leo PeeGuido Huys. Luc Van. Acker en André
derheid Elke opvoeding moet (j0vaer,< ZIJ werken allen mee aan het welslagen van 150 jaar Heilige Maagdcollege (v) -
vernieuwing, maar wil terzelf-
schoolreizen en bezoe-
de gewettigde belangen van de
6-w.i.6v „..j- leerling laten primeren boven
ven meewerken aan een zo (ook belangrijke) verschiinse- P ten ^an het kerkelijk jaar keurslijf worden dat eerder een nummer wil blijven in de
degelijk mogelijk onderwijs len als tewerkstelline en ratio- "|"bllJv<fn aandringen op wringt dan wel entoesiasmeert grote massa, kan dat blijven,
voor alle leerlingen, en de nalisatie. dagelijkse gebedsmomenten in De school biedt echter wel maar wie creatief wil werken
school wil een vooraanstaande Naast deze intellektuelc vor- Z'^n e^?n zov^'e ,ekf" enorme kansen en mogelijkhe- krijgt een waaier aan mogelijk-
rol blijven vervullen in de so- ming via zeer verscheiden af- nC|" Van een d,ePcr bggende den aan elke leraar en leerling heden aangeboden die hij el-
ciale taak van deze onderwijs- delingen, via kunstmanifesta- rell8iei{ze inspiratie Sommi- die iets wil realiseren, en die ders zelden samen zal vinden.
- gen zullen hierop reageren en zich daarvoor dan ook wil in- Juist deze soepelheid en creati-
voor «aanpassing» pleiten, zetten. viteit, gestoeld op de vele tra-
Ook al zijn op dit vlak resulta- Wellicht is dit juist het grote ditionele waarden, maken dit
ten moeilijk aan te wijzen en is kenmerk van deze school: wie college groot,
er niet steeds een zichtbaar
entoesiasme van de jongeren
zelf, getuigenissen van oud-
leerlingen tonen des te meer
aan dat deze strukturen zinvol
zijn en een vorming meegeven
die wij niet altijd kunnen waar
nemen en meten. Zij brengen
vooral jongeren in contact met
de rijkdom en de diepgang van
ccn kerkelijke en leligieuze
traditie die zij elders nog zel
den ontmoeten.
Toegeven aan tijdsgebonden
vernieuwingen bleek ook op
dit vlak eerder een niveauver
laging in de hand te werken
een breuk te veroorzaken met
een verleden, waarin veel
mensen toch hun levensvervul
ling vonden.
Een derde komponent en een
stevige krachtlijn in de college
vorming is wel de aandacht
voor een brede sportieve en
lichamelijke vorming. Een de
gelijke infrastruktuur en een
bezielende leiding, die vooral
onder superior De Decker va
ste vorm en organisatie kreeg,
staan ook nu nog borg voor
een grote waaier van sportieve
mogelijkheden. Klassenkom-
petities. deelname aan NSVO-
wedstrijden en vele plaatselij
ke tornooien brengen voor het
Heilige Maagdcollege geregeld
een zeer behoorlijk aantal be
kers en medailles aan. Dendermonde. De hoek van het College op de Veemarkt
De feestelijkheden worden ingezet op 13 maart met een
openingskoncert aangeboden door Jeugd en Muziek Den
dermonde. Dit keer is er een optreden van het Westvlaam-
se orkest onder leiding van dirigent Varendonck. Het
optreden heeft plaats in de feestzaal van het college
Op zondag 25 maart volgt de akademiezitting op het
stadhuis, voorafgegaan door een pontifikale eucharistie
viering in de dekanale kerk. Mgr. Van Peteghem, bisschop
van Gent, zal deze konceiebratie voorgaan. Sprekers op
de akademische zitting zijn onder meer onderwijsminister
Daniel Coens en prof. dr. Marcel Janssens, oud-leerling
van het college.
Maandag 9 april is er een uitbeelding van de Kruisweg van
Paul Claudel. Men is erin geslaagd de hand te leggen op de
originele muziek van Barbier uitgevoerd door het Groot
Symfonisch Orkest van de RTBF. Met deze manifestatie
brengt men ook een hulde aan de eertijds bekende
koreografische groep Fro die aan het college verbonden
was. Op vrijdag 11 mei wordt door de leerlingen een
kunstavond aangeboden onder de titel «Staalkaart» en op
donderdag 31 mei tot en met zondag 3 juni zijn er de grote
jubileumfeesten, met tentoonstellingen, restaurant, cafe
taria. sportfeest (in aanwezigheid van Jean-Marie Pfaff).
Op zondag 17 juni is er een spelenmarkt voor de lagere
school en op zaterdag 18 en zondag 19 augustus heeft cr
een basketbaltornooi plaats waarvoor Hemaco een aantal
ploegen, gegroeid uit scholen, heeft uitgenodigd. Dc
toneelgroep van het Heilige Maagdcollege zal op 23. 24 cn
30 november en 1 december het stuk de Burger Edelman
van Molière opvoeren en het feestjaar wordt afgerond op
8 december met de voorstelling van het prachtige jubi
leumboek dat speciaal voor het 150-jarig bestaan werd
samengesteld en waarin een beeld wordt opgehangen van
de geschiedenis van het college en zijn belang voor de
streek
ken, projekten en laborato
riumwerk, blijft de grote zorg
ook uitgaan naar een degelijke
en eigentijdse religieuze vor
ming voor jongeren van van
daag. Ook hier bleken veel
vernieuwingen eerder een toe
geven aan de tijdsgeest dan
wel een blijvende inspiratie
voor de toekomst te bieden.
Op onze dagen kan ook het
katolieke onderwijs minder en
minder rekenen op ingewortel
de tradities van thuis uit. Veel
leerlingen komen zelfs uit on
gelovige of zwak-gelovige
middens.
Naast een behoudende funktie
krijgt de katolieke school zelfs
een evangeliserende funktie in
de zeer strikte betekenis van
het woord.
Verzorgde wekelijkse eucha
ristievieringen, wekelijkse
biechtgelegenheid, bezinnings
dagen en avondwijdingen, het
mee-beleven van de hoogte-
Een jarenlange traditie in
jeugdbasket bezorgde niet en
kel aan vele jongeren een idea
le sportieve vorming, maar gaf
hen ook een karaktervorming
die anders moeilijk te bereiken
valt. Dank zij een belangeloze
vorming die anders moeilijk te
bereiken valt. Dank zij een
belangeloze inzet van heel wat
leraars en opvoeders biedt de
school ook sportieve mogelijk
heden aan beoefenaars van
voetbal, handbal, zwemmen
en volleybal. Naast de nodige
begeleiding zorgen deze men
sen ook voor de broodnodige
buitenschoolse kontakten tus
sen leraars en leerlingen en
groeit er spontaan een weder
zijdse waardering.
Het Heilige Maagdcollege
kent weinig in het oog sprin
gende tradities die de pers ha
len en die met man en macht
moeten in leven gehouden
worden. Tradities mogen geen
H.-MAAGDCOLLEGE
1834 - 1984
Deze zelfklever is het werk
van leerling Guy Lenssens,
terwijl de feestelijke affiche
werd ontworpen door Wim
Paquet, ook een leerling.
