De grote
C" en de kleine k
fcïieuw koor in Sint-Niklaas
zingt zich in de belangstelling
Franz Courtens
Landschapsschilder
August De Bats (Temse),
in het spoor van
Vierde avondkoncert Jeugd en Muziek
Dendermonde: Westvlaams Orkest
wrlare. Twee winnaars op de derde schifting van de zangwedstrijd van het Vlaamse lied.
ma Randy uit Nijlen en Arthur Silveira deelden de eer (jj)
fiori Musicali
een spetterende revue (gvw)
Aalst. De Aalsterse formatie While Light* bracht haar tweede lp op de markt met als
i producer niemand minder dan Raymond, jawel van 't Groenewoud (per)
Het strekt het streekmuseum De Zilverreiger van
Weert-Bornem tot eer dat het, door het organize ren
van een overzichtstentoonstelling van het werk van
August De Bats, het oeuvre van deze vooraanstaan
de kunstenaar uit Temse uit de vergetelheid haalt.
August De Bats (1856-1937) penseelde op vaardige
en dichterlijke wijze z'n liefde voor de natuur, het
moois van zijn omgeving.
Van eind april tot einde mei is de jubileumexpo te
zien in De Zilverreiger, en instanties of partikulie-
ren die sohilderijen van de Temsenaar bezitten en
aan de retrospektieve willen meewerken worden
met aandrang verzocht, hun naam en adres bekend
te maken. Bellen naar 03/889.06.03 of schrijven
naar De Zilverreiger, Scheldestraat 18 in 2681
Weert-Bornem. Het museum heeft dus met deze
tentoonstelling behalve een artistiek ook een histo-
risch objektief. Enkele schilderijen, waarop inmid
dels verdwenen hoevetjes of huisjes werden afge
beeld, hebben immers een niet te miskennen
archiefwaarde.
Wie was nu August De Bats, en wat presteerde hij?
Daarover deze bijdrage, geïnspireerd op een im
pressie van Agnes Fivez en op een artikel dat in
augustus 1980 in (de Wase editie van) De Voorpost
verscheen.
Op 1 oktober 1856 werd hij
in Temse geboren, als jong
ste van de zes kinderen (één
meisje, vijf jongens) van
Jules De Bats en Dorothea
Gordijn. Vader én grootva
der waren chirurg.
August De Bats volgde
kunstonderwijs aan de ge
meentelijke akademie van
Temse, in gezelschap van
Camiel Wauters. Aan de
kunstakademie in Brussel
gingen De Bats en Wauters
zich vervolmaken. De be
kende landschapsschilder
Josef Quinaux was hun le
raar. In 1885 behaalde De
Bats aan de Brusselse aka
demie de eerste vier prijzen.
In 1889 verwierf hij een
zilveren medaille op de in
ternationale kunsttentoon
stelling in Keulen en in
1893 werd hem een eredi
ploma en een gouden me
daille toegekend op de
World's Columbian Exposi
tion in Chicago.
Intussen zwierf hij samen
met z'n kunstvrienden door
fïe Kempen en langs het
Scheldeland. De auto van
Theodoor Verstraeten dien
de als slaap- en bergplaats
en de vrienden genoten met
volle teugen van het leven.
De jonge kunstenaars ont
moetten elkaar bij drukker
De landtaheer op de Markt
in Temse en vandaar uit
vertrokken ze op kunstsa
fari naar de Scheldege-
meenten. Uit die tijd dateert
de vriendschap tussen De
Bats en Franz Courtens
(1854-1943), een héchte
band. De Bats was ook be
vriend met een andere ba
ron-kunstenaar, Isidoor
Opsomer uit Lier
Onder impuls van zijn
vrienden uit Brussel sloot
August De Bats aan bij de
Vlaamse kunstkring Voor
waarts. Hij zou met die
groep in 1885 voor het
eerst exposeren. Op korte
tijd verwierf de Temsenaar
een gedegen reputatie. Men
inviteerde hem op de drie
jaarlijkse salons in Brussel
en daar mocht hij samen
met de vermaarde schilders
Valerius De Saedeleer,
Theodoor Verstraeten,
Eugène Laermans e.a. ten
toonstellen.
Kluizenaar
August De Bats was in wel
stand opgegroeid. Hij kon
het zich veroorloven, z'n le
ven in dienst van de kunst
te stellen. Zijn hobby werd
tegelijk zijn beroep. Hij
wijdde zich helemèal aan de
kunst Dat werd door om
standigheden nog in de
hand gewerkt.
In 1898 zou hij trouwen
met de onderwijzeres Elisa
Bosschaert. Zij zou op rela
tief jonge leeftijd overlij
den. Het huwelijk was kin
derloos gebleven en dat
leidde ertoe dat de rustige,
bescheiden De Bats als een
volslagen eenzaat een klui
zenaarsbestaan ging leiden
in Weert, waar hij zich op
de Binnendijk 36 had ge
vestigd.
Hij trok zich terug uit het
expositieleven in Brussel.
Terwijl hij als schilder vol
op produktief bleef vereen
zaamde hij voor de kunst
markt. Hij genoot van de
natuur, flirtte met stilte en
schoonheid.
Kort na het uitbreken van
de eerste wereldoorlog het
hij have en goed in de steek
en trok met enkele familie
leden (z'n vrouw was in
1910 gestorven) en de fami
lie Edward De Landtsheer
op naar Kloosterzande (bij
Hulst in Nederland). Na en
kele weken keerde hij terug
naar Weert, maar van de
Duitsers mocht hij niet
meer buiten z'n atelier
schilderen (wat hij als een
kwelling ervoer).
Na de oorlog kwam hij door
toeval in kontakt met een
vriend, die hem ertoe aan
zette te expozeren. Hij stel
de dan een dertigtal schil
derijen tentoon in een gale
rij aan de Brusselse Louisa-
laan. Maar daar bleef het
bij. In de dertiger jaren
ging het met z'n gezond
heid bergafwaarts. Hij was
dan ook zo mogelijk nog
introverter geworden, in
die mate dat hij niet eens
antwoordde op de groet van
schoolkinderen, die langs
het «dreefke» naar de
dorpskom gingen. Op 12
januari 1937 overleed hij
thuis in Weert, in stilte, als
een kaars die was opge
brand.
De poëzie van de natuur
Temse, de Kempen. Weert,
je komt het herhaaldelijk in
August De Bats (1856-1937)
zijn oeuvre tegen. De Bats
inspireerde zich aan de
schoonheid van de natuur
in zijn omgeving. Hij werd
bekoord door de vele idylli
sche plekjes en kleurrijke
zichten en legde die met
grote technische vaardig
heid vast.
Dijken, kreken, oude huis
jes, de Schelde, vijvers, bo
ten, hoevetjes, zandbanken.
Ze getuigen van een ver
verleden én van De Bats'
liefde voor het ongerepte.
Hij was inhoudelijk en naar
de vorm een traditionalist.
Loutere odes aan de
schoonheid van de natuur
beeldde hij uit. Vergeefs
zoek je in z'n werk naar
ideeën, boodschappen,
symboliek. Door de sociaal
ongelijke strijd die de boer-
kens van Weert leverden te
gen de weerbarstigheid van
de natuur voelde hij zich
blijkbaar nooit aangegre
pen. Wat niet wil zeggen
dat zijn werk geen niveau
Een werk van August De Bats, te zien op een jubileumten
toonstelling in Weert
had
Ongetwijfeld draagt dat
werk de stempel van Franz
Courtens. die hij overigens
zéér bewonderde In die ma
te dat hij bij één van zijn
eigen schilderijen zelfs
triomfantelijk vertelde:
«Hier hebt ge nu een Cour
tens, geschilderd door De
Bats».
Tem se-Weert
August De Bats. een leven
langs de oevers van de
Schelde In het Waasland
enerzijds, in Klem-Brabant
bij het domein van Marnix
van Sint-Aldegonde ander
zijds.
Temse heeft aan De Bats
trouwens nog wat te dan
ken. Aan de akademie werd
na z'n overlijden de twee
jaarlijkse «Prijs De Bats»
gekreéerd, de schilder wou
het zo in zijn testament. Op
het gemeentehuis van Tem
se hangen nog enkele schil
derijen van hem. Werken
van De Bats zijn in het bezit
van de familie De Landts
heer (Temse, Oostduinker-
ke) en van mevrouw De
Schaepdrijver-Verbruggen
Het portret van August De
Bats dat hierbij wordt afge
drukt werd door De Bats'
illustere buur Tony Van Os
aangemaakt en komt uit de
kollektie van Clemens De
Landtsheer
«Landschapsfotograaf» Au
gust De Bats, bezield, bezé-
ten bijna door de natuur
Technisch verfijnde dingen
zijn het die hij schilderde,
knappe werken. Straks te
zien in zijn tweede thuisha
ven, Weert.
W.V.
iinds mei '83 is in Sint-Niklaas een nieuw koor
iktief. Aan de basis ervan lag een groep ervaren
lefhebbers van goede koormuziek, bereid om ern-
tig samen te werken en zo spoedig mogelijk op
Iegelijk niveau te zingen. Jo Van Eetvelde, direk-
eur van de Lokerse muziekakademie, werd bereid
«vonden het koor te dirigeren. Onder zijn kundi-
e leiding werd van meet af aan ernstig gewerkt
an de programma-uitbouw.
et koor trad aanvankelijk De vooruitzichten zijn goed
p onder de naam Halewijn- voor het koor. Op 8 april
oor en zong onder die treedt Fiori Musicali op in
aam al enkele koncerten Lokeren t.g.v. een «herden-
in Sint-Niklaas, Belse- kingskoncert Jaak Opso-
Zele. Er is echter geble- mer», Lokers komponist,
en dat tegen die koornaam dit in samenwerking met
epaalde bezwaren waren het orkest van de Lokerse
Ddat er werd uitgezien muziekakademie. Hier
aar een andere, originele wordt uitsluitend werk van
voor het koor. Enkele Jaak Opsomer gebracht,
eken geleden is de beslis- Hetzelfde koncert zal ver-
ng gevallen en kreeg het moedelijk ook in Lier, ge-
ïitieve naam: boortestad van Opsomer,
worden gebracht,
tori's» waren bundels Tijdens het weekend van 26
joemiezingen) van en 27 mei zal het koor op-
ïreekwoordenfilozofi- treden in het kader van de
he uitspraken, anekdotes door de muziekakademie
iz. Zij kenden grote bijval van Sint-Niklaas geplande
Italië vanaf de dertiende aktiviteit «Sint-Niklaas mu-
Girolamo Ferscobaldi siceert»
583-1643) komponeerde Op 14 mei zingt Fiori Musi-
n «Fiori Musicali» (opus cali een koncert van geeste-
,1635) voor koor en or- lijke muziek in het mooie
el. vrij vertaald: een muzi- kerkje van Daknam en van
ia! boeket. Daar het koor l tot 4 november onder
zijn uitvoeringen be- neemt de vereniging een
acht een muzikale bloem-
zing van goede koormu-
ek te brengen, leek de
koncertrei8 naai Duits
land.
Het evenement van
laam Fiori Musicali zeer werkjaar moet zeker het ei
gen koncert van 17
ber worden, weer in samen
werking met het orkest van
de Lokerse akademie, met
de mogeüjke medewerking
van één of meerdere so
listen.
Jo Van Eetvelde
Het lijkt ons gepast even de
figuur van de dirigent van
het nieuwe koor te belich
ten, hoewel dit voor de mu
ziekkenners overbodig zal
zijn.
Jo Van Eetvelde werd gebo
ren te Sint-Martens-Latem
in 1936. Hij woont thans in
Lokeren waar hij direkteur
is van de stedelijke muziek
akademie. Na zijn studies
aan de bisschoppelijke nor
maalschool te Sint-Niklaas
ging hij naar het konink
lijk muziekconservatorium
te Gent waar hij eerste prij
zen voor notenleer, ge
schreven en praktische
harmonie, orgel, muziek
geschiedenis, contrapunt
en fuga en het hoger diplo
ma voor orgel, behaalde
Aan de koninklijke beiaard
school Jef Denyn te Meche-
len behaalde Jo Van Eetvel
de het uitgangsdiploma
met grote onderscheiding
en aan het koninklijk
Vlaams muziekkonservato-
rium studeerde hij kompo
sitie, waar hij in 1982 een
eerste prijs voor kompositie
verwierf. Hij koncerteerde
op orgel en beiaard in alle
belangrijke steden van Eu
ropa en Canada. Hij nam
ook al een drietal platen
van orgel- en beiaardmu-
ziek op. Behalve dirigent
van Fiori Musicali is Jo Van
Eetvelde ook dirigent van
het Lokers kamerorkest.
Jo Van Eetvelde behaalde
verscheidene kompositie-
prijzen: die van de stad Me-
chelen, de koninklijke
beiaardschool, de Neder
landse klokkenspelvereni
ging voor beiaardkomposi
tie. Hij behaalde tweemaal
de prijs van de provincie
Oost-Vlaanderen voor kom
positie: in 1976 voor vokale
muziek en in 1983 voor in
strumentale muziek. Hij be
haalde ook de grote prijs
van Sabam in de internatio
nale wedstrijd voor
saxofoonkwartet te Bergen
(Mons).
Jo Van Eetvelde is ook do
cent aan het konservato-
rium te Tilburg en werd
door de «Wase Persklub»
weerhouden als kandidaat
«Figuur van het Jaar
1983».
Wij kunnen nog melden dat
Fiori Musicali al zo'n veer
tig leden telt. Versterking
is steeds welkom. Geïnte
resseerden kunnen zich
wenden tot voorzitter R.
Decoster (03/776.41.92) of
sekretaris R. Vanrossen
(03/776.55.30).
Sint-Niklaas. Het nieuwe koor Fiori Musicali,
met links Jo Van Eetvelde die de nieuwe formatie zijn volle steun toezegt.
matste Pro Arte koncert te Aalst
maandag 19 maart wordt
20.30 uur het laatste abon-
imentskonccrt van Pro Arte
organizecrd. Bij deze gele-
nheid worden twee jonge
ci voorgesteld die de luis-
raars zowel door de keuze
het programma als van
Irumcnten zullen boeien
irtine Bombeeck uit Aalst is
hen. Zij bekwaamde
h verder aan het Mozarteum
Salzburg en aan het Swee-
ck-konservatorium te Am
sterdam.
Zij is lerares piano aan de
muziekakademie. Zij is ook
laureate van de Stcfaan De
Jonghc wedstrijd. Joris Van
den Hauwe is een hoboïst. Hij
koncerteerde reeds meerdere
malen met het Wereld- en Eu
ropees Jeugdorkest en is ook
vaak te gast bij het Belgisch
Kamerorkest onder leiding van
Rudolf Werthen.
Op het programma staan on
der meer een Ballade n 1 van
F. Chopin, Valses Nobles et
Sentimentales van M. Ravel,
les metamorphoses van B.
Britten voor hobo-solo, twee
romances van R. Schumann
voor piano en hobo en de so
nate voor piano en hobo van
Fr. Poulinc.
Dit koncert heeft plaats in de
Feestzaal van het stadhuis De
toegang bedraagt 250 fr. en
125 fr (jeugd en 3+).
Het vierde en voorlaatste koncert van Jeugd en
Muziek Dendermonde heeft plaats op dinsdag 13
maart a.s. om 19.30 uur in de feestzaal van het
Heilig Maagdkollege, Kerkstraat 60. Het is tevens
de openingsfestiviteit van de viering van 150 jaar
Heilig Maagdkollege. Het programma dat uitge
voerd wordt door het Westvlaams Orkest o.l.v. Dirk
Varendonck, voorziet werk van Johannes Brahms,
Ludwig Van Beethoven en Edvard Grieg.
Het Westvlaams Orkest
Het orkest is gegroeid uit het Brugs Kamerorkest
en het startte zijn aktiviteiten in 1960, mede onder
impuls van het Westvlaamse provinciebestuur.
De stichter van het orkest is Dirk Varendonck,
trouwens ook de vaste dirigent ervan. Hij studeer
de aan de conservatoria van Gent en Brussel en
behaalde eerste prijzen in notenleer, harmonie,
contrapunt en fuga. In 1962 werd hem tevens het
diploma van orkestdirektie toegekend.
Het Westvlaams Orkest geeft per jaar een veertigtal
koncerten in het hele Vlaamse land.
Binnenkort verschijnt een vierde langspeelplaat op
de markt met komposities van Beethoven, Deroo en
Ryelandt.
Programma
Het grootste deel van het programma is voorbehou
den aan werk van Johannes Brahms, van wie niet
minder dan drie werken worden gespeeld.
Van Ludwig Van Beethoven wordt de «Egmont
Ouverture opus 84» uit 1810 gespeeld.
Het slotnummer van het koncert is «Peer Gynt
suite nr. 1 - opus 46» van de Noorse komponist
Edvard Grieg.
Een populair klassiek programma dat velen zal
bekoren. Zoals steeds komen houders van een
abonnement er gratis in; een losse kaart voor
jongeren, houders van een CJP of 65-plussers-
betalen 150 BF, de anderen 200 BF.
Jubileumtentoonstelling in Weert
