Ten huize van
schilder en levensgenieter Achiel Beckers
et de Voorpost...
i.7.1984 - De Voorpost
Ik kan uren, soms dagen
voor mijn papier of doek
zitten alvorens ik er durf
aan te komen. En wanneer
ik dan de tekening heb,
durf ik nog minder aan de
kleur te beginnen.
Tekenvaardigheid voor
T.V.
Wanneer we een paar teke
ningen bekijken wordt het
ons duidelijk wat hij met de
architektuur van een werk
bedoelt. Ze zijn zo uitgeba
lanceerd qua kleur en kom
positie dat je er geen detail
meer aan kan toevoegen of
weglaten. De verf wordt er
niet opgesmeten. Je kan het
literrair noemen of manië
risme of wat je wil, afge
werkt is het in elk geval.
De lach en de levenslust
zijn er bij Achiel ingebak
ken. Bij een tekening waar
op mieren zijn afgebeeld
vertelt hij: mieren zitten er
hier genoeg, maar er is
geeneen bij die wil posse
ren. De moet ze al lopend
Een ander facet van zijn
werk zijn de illustraties op
teksten van Simon Carmig-
gelt, met heel wat fantasie,
zin voor humor en fijna
spot.
ter zal dit ventje zeggen: «ik
heb nooit kunnen tekenen,
tekenen is een gave». Het
eerste is een leugen, het
tweede is waar. Tekenen is
inderdaad een gave, maar
die heeft ieder van ons mee
gekregen zoals zien, spre
ken, lopen. Dat er mensen
het spreken tot een kunst
verheffen schijnt voor nie
mand een beletsel de gave
van het spreken te ontwik
kelen, maar voor tekenen is
dat iets anders. Er zijn dan
twee kategoriën: zij die
kunnen tekenen en zij die
het niet kunnen. Zo wordt
het gezien, akkoord, niet
iedereen moet kunstenaar
worden, maar iedereen zou
zich tekenend moeten kun
nen uitdrukken op een na
tuurlijke wijze. Waarom te
kenen alleen zij met kun
stambities? Hier hapert
iets. Meer ruimte aan teke
nen geven in het onderwijs
is niet voldoende, wel de
geest waarin het tekenen
wordt gegeven, daar gaat
het om».
Achiel Beckers en Kinder
en Werkgemeenschap "Wij'
«Meester Luyekx», de stich
ter en bezieler van "Wij'
sprak ooit over Achiel Bec-
Dendermonde. De architektuur van een schilderij (p. van san)
Achiel Beckers werd geboren te Sint-Niklaas op 19 februari 1909, op
karnaval. Dit jaar vierde hij z*n 75* verjaardag, wat op zich geen wereldschok
kende gebeurtenis is en waardoor hij niet méér in de belangstelling komt;
maar als we vertellen dat Beckers meer dan vijftig bloemenwagens gemaakt
heeft, dan zijn er al meer mensen die weten over wie het gaat.
Voor hij lid was van het komitee ontwierp hij reeds bloemenwagens voor de
gebuurtebond van de Otterstraat. Zijn eerste wagen dateert van 1965, en nu
nog ontwerpt hij wagens voor de corso, maar dan in alle stilte en naamloos,
zoals hij zelf zegt.
Beckers was ook jaren aktief in het Komitee voor Lichamelijke Opvoeding,
Sport en Ontspanning, die ook de organisatoren zijn van de jaarlijkse
bloemencorso te Sint-Gillis.
Hij werkte ook mee als mo
nitor bij de Kinder- en
Werkgemeenschap «Wij».
Zijn levensfilosofie is: reis
alleen, maar ga met allen.
Wij gingen deze boeiende
man opzoeken in de Otter-
straat 131 te Sint-Gillis.
Beckers ging vrij laat naar
de akademie te Sint-Niklaas
en zocht dadelijk de schil
derklas uit. Hij vertelt er
over: in de palmares van de
akademie, het boekje van de
pnjsdeeling (met twee éé's,
verduidelijkt hij) van het
schooljaar '28-'29, stond:
Achiel Beckers diploma met
91% en zilveren medaille
Dat was zo tegen de goes
ting van bepaalde mensen
dat ik op de prijsuitreiking
niet eens uitgenodigd
werd. Ik ging toen boven
aan op de achterste rij zit
ten, zoals in de cinema, zo
dat ik van daar tot beneden
helemaal vooraan moest ko
men om mijn zilveren me
daille in ontvangst te ne
men. Ge kunt denken dat ik
toen niet gelopen heb, maar
de hele weg op mijn ge-
makske heb afgelegd.
In 1933 had het 45* interna
tionaal salon plaats te Gent,
waarvoor hij werk instuur
de dat aangenomen werd en
tentoongesteld. Daarna,
vertelt hij, voelde ik mij
aangetrokken tot de akade
mie van Temse, omwille
van de direkteur Albert De
Roover. Hij was een pracht-
mens, een prachtschilder
ook, bijzonder technisch be
gaafd. Hij werkte acht da
gen aan het 'plaatsen' van
een stilleven, die man sprak
van de architektuur van
een schilderij en het is die
architektuur die je nog
steeds terugvindt in mijn
werk.
Stilaan ben ik tot de ver
geestelijking gekomen van
de ingrediënten van het
schilderij, de materie als
dusdanig valt weg.
Inderdaad, bij sommige
schilders 'ruik' je de verf
nog, maar daar heb je geen
hinder van bij het werk van
Beckers. Van een land
schap dat Achiel schildert,
adem je echt de gezonde,
verse lucht in. In de akade
mie van Temse gaat Achiel
verder, ben ik een paar jaar
geweest. Ik kon het niet
full-time doen, want er was
alleen de zondagsklas. Het
ging er ginder niet zo
schools aan toe, je werkte
er eerder op vrije basis. De
Roover deed dan regelma
tig zijn ronde, er wel zorg
voor dragend dat hij bij mij
als laatste kwam. En dan
was het natuurlijk gedaan
met schilderen. Die man
kon uren vertellen over de
techniek, het gebruik van
verf, en andere zaken. En
op een goeie dag kwam hij
bij mij en zei: luister Achiel,
als ik u was zou ik niet
meer komen. Je leert hier
meer af Hnn hij. Maar als je
me ooit nodig hebt, on
geacht wanneer, dan sta ik
altijd klaar. Je bent altijd
welkom. En zo ben ik er
dan weggegaan.
Tussen de periode van Tem
se en het uitbreken van de
brood en vlees op tafel
kwam, gaat Achiel verder.
Ik was boekhouder, maar
part-time hé. Zo was ik vier
dagen boekhouder en de
resterende drie dagen kon
ik schilderen.
En zo is dat wel uit te
houden.
Beckers was als boekhou
der even nauwgezet als
schilder Op zekere dag,
vertelt hij, komt er iemand
van de belastingen in de
zaak en zegt: in een zaak als
deze is het onmogelijk een
dagelijkse inventaris bij te
houden. Ik lachtte. Ik kon
immers de inventaris van
de zaak niet op een dag,
maar op een uur na geven.
Het was een eenvoudig sys
teem met kleurpotloden.
Wat binnen kwam of buiteh
ging werd op een of andere
wijze met de kleurpotloden
opgetekend in de fichebak.
Je bent dus niet voor niets
naar de adademie geweest!
Mijn bazen waren twee da
mes, dus ik moest goed uit
kijken dat ik met allebei
even goed stond, lacht hij.
Maar het is allemaal goed
afgelopen; en zo had ik aan
Dendermonde. Achiel bekijkt zijn werk kritisch (p. van
san)
trouwens verscheidene ja- werk werd dus nooit aan ge
ren mee aan het initiatief kocht.
'Wij' en vele jonge mensen
zullen zich hem nog herin
neren. Door een misver
stand tussen Luyekx en Be
ckers kwam er een eind aan
de samenwerking. Later
kwam 'meester Luyekx'
nog meermaals bij Achiel in
de hoop hem te overhalen
om terug te komen, maar
het baatte niet.
Luyekx korres pondeerde
veel, zegt Achiel, en ik denk
dat ik dan ook de laatste
brief gekregen heb die hij
ooit geschreven heeft.
Rob Beiaard
Ter gelegenheid van de Ros
Beiaardommegang in 1952
schilderde Achiel Beckers
rond dit thema een prach
tig werk.
Of Achiel nu nog bereid is
dit werk te verkopen weten
we niet, maar het zou op het
Dendermondse stadhuis ze
ker op zijn plaats hangen!
Naar het werk van Achiel
Beckers kan men uren blij
ven kijken en er nog steeds
nieuwe dingen in ontdek
ken. Elk werk op zich opent
een wereld waar men ge
boeid blijft bij stil staan.
Misschien zou het dan ook
zinvol zijn indien het Den
dermondse stadsbestuur
ter gelegenheid van de 75*
verjaardag van Achiel Bec
kers er eens werk zou van
maken, en van deze uiterst
verdienstelijke, maar te
weinig gekende kunste
naar een retroepektieve
tentoonstelling in te rich-
Ze moeten niet zeggen dat
ze het niet wistS vertelt te° Hot ?>u °P z»° P"»?1
hij ons. Burgemeester Port-
mans persoonlijk heeft er
PW»»
Dendermonde. Reis alleen, maar ga met allen (p. van san)
Dendermonde. Ge kunt denken dat ik toen niet gelopen
heb.(p. van san)
tweede wereldoorlog heb ik
nog bij herhaling in de Pa-
rijse akademie vertoefd, om
te zien hoe men daar een
naakt tekende en om in de
schets klas sen vlug te leren
werken. En dat is dan al het
onderricht dat ik gehad
heb, dus dat is niet veel hé,
voegt hij er aan toe.
Wij weten echter beter,
want bij het bekijken van de
werken van Beckers, komt
men onder de indruk van
de enorme vaardigheid en
technische perfektie die
zijn doeken uitstralen
Boekhouder
met kleurpotloodjes
Achiel Beckers nam ook
deel aan individuele- en
groepstentoonstellingen
maar dat bracht allemaal
niets op, zegt Achiel. Bij
zover dat ik dan ook geen
enkele poging meer gedaan
heb om nog iets te verko
pen. Ik stel mijn werken als
het ware hier tentoon, in
deze kamer, waar ik er zelf
kan van genieten. Ik lees
hier mijn dagblad waarbij
ik dan meestal in slaap val,
en als ik wakker wordt kijk
ik altijd op een of ander
schilderij
Dat is inderdaad een luxe
die niet iedereen te beurt
valt, denken wij. Ik heb na
tuurlijk wel gezorgd dat er
de ene kant een inkomen en
aan de andere kant tijd om
te schilderen.
Met die kleurpotloodjes heb
je ook nog wat anders
gedaan?
Ja. Met dat kleine doosje
met zes kleurjes erin heb ik
natuurlijk ook tekeningen
gemaakt.
Achiel maakte hiermee een
héle serie werken met zeer
kleine streepjes zonder fei
telijke kleurmenging, om
tot een volledig kleurpalet
te komen. Deze tekeningen
zijn dan ook stuk voor stuk
staaltjes van technisch
meesterschap. Zo toont A-
chiel ons een werk waarop
een Chinese tekening op
rijstpapier is afgebeeld. Het
is nauwelijks te beschrijven
op papier, maar het is onge
looflijk hoe hij de struk-
tuur van dat papier weet
weer te geven. Ën dan te
bedenken dat hij nooit een
gom gebruikt.
Achiel startte regelmatig
met een serie werken met
potlood, met oost-indische
inkt en zo meer, maar ging
er op een of andere manier
een werk weg, dan stopte
hij met de reeks en begon
een andere.
Ik ben een groot vijand van
auto-plagiaat, zegt hij. Ik
begin altijd op een 'verse
lei'.
Dendermonde. Achiel Beckers, schilderend naar model
(p. van san)
Uit een serie schetsen van kers als een intuïtief peda-
omroepeters, politiekers, goog. Dat was op zijn minst
en andere bekende figuren, een kompliment of een niet
kunnen we ons een beeld mis te verstane vorm van
vormen van de enorme te- waardering. Achiel werkte
kenvaardigheid van deze
kwieke zeventiger. Tijdens
de luttele seconden dat hij
een beroemd iemand op de
beeldbuis ziet, heeft hij met
oen paar lijnen al een por
tret geschetst.
Voor Beckers is alles wat
hij doet belangrijk, ook de
kaders die hij zelf 'fabri
ceert'. Met een minimum
aan middelen, een zaag, een
hamer, wat lijm en enkele
onooglijke latjes maakt hij
verantwoorde lijsten.
Zijn geïllustreerde spreu
ken zijn weer een andere
bezigheid, hij trapt er de
toeschouwer met spot en
zelfspot op de tenen mee.
Kan men er op het eerste
gezicht flink mee lachen,
toch geven deze dingen ons
een duidelijk beeld van het
waamemings - vermogen
van Beckers, de mensen
kennis en de kristelijke
kijk op het leven.
Sommige werken herinne
ren ons aan de wereld van
Kafka.
Achiel stopt ons een reeks
landschappen met potlood
getekend in de hand. Van
dichtbij is er weinig spe
ciaals aan. Wanneer we
echter een stap achteruit
doen en de tekeningen van-
op een afstand bekijken
merken we de enorme diep
te die erin ligt. Deze teke
ningen lijken plotseling als
het ware driedimensioneel
te zijn. Wanneer Beckers
een boom tekent, dan wor
telt deze in de grond en
staat er niet als een tele
foonpaal bovenop geplant
Ook de aquarellen tonen
ons dat hij iemand is die
zijn vak door en door kent.
Brieven aan mezelf
Om Beckers beter te begrij
pen kunnen we nog even
stilstaan bij wat hij in zijn
dagboek, die hij de titel
meegaf 'Brieven aan me
zelf, schreef over de klein
zoon van zijn baas. «Op een
bepaald ogenblik zegt het 4-
jarig ventje tegen mij: «ik
verveel me zo erg dat ik zin
heb om iets te tekenen». La-
hier bij mij op de vloer op
zijn knieën voorgezeten en
stak zijn bewondering niet
onder stoelen of banken.
«Dit zou op het stadhuis
moeten hangen», zei de
burgemeester, waarop ik
replikeerde: «mijnheer de
burgemeester, ik heb hier
aan 120 dagen gewerkt en
buiten mij is er geen enkele
handlanger die voor 100 fr.
per dag werkt». Zo wisten
ze dus wat mijn prijs was.
Maar ik stond bij die heren
bekend als socialist en het
een manifestatie zijn die de
moeite loont.
Wij besluiten deze ontmoe
ting met een paar woorden
van Achiel, opgetekend in
zijn dagboek: mijn strijd
lust heeft zich gaandeweg
opgelost in het ouder wor
den. Wat ik thans nog wens
is als een gemoedelijke opa
iets te vertellen. Voor ieder
van deze vertellingen heb ik
u, belangstellende, op de
knieën genomen
Dendermonde. Achiel Beckers. Het koor, een van zijn werken (p. van san)
