Inzet, verantwoordelijkheidszin en sociale bewogenheid kenmerkend
Round-up Kultureie twistappels
te Aalst
Rouw bij het afscheid
van E.H. Jozef De Brouwer
Hagelstorm in Sint-Niklaas:
serres, afdaken, oogst vernield
Reklametelevisie
in Vlaanderen:
de weekblad
federatie
in het verweer
Raadslid Claudine Heirman vraagt
klaarheid over de zuidelijke
omleggingsweg te Zele!
Senator De Bondt:
«Parlementaire demokratie
nieuw leven inblazen»
De Voorpost - 13.7.1984 - 15
Aalstenaar Theo De Vos honderd
Theo De Vos heeft zyn honderste verjaardag gevierd te
Aalst. Dat gebeurde met een eucharistieviering in de Sint-
Martinuskerk, gevolgd door een ontvangst in de zaal
Malpertuus, waar hij zich moet thuisvoelen, want ze
wordt door een van zyn kinderen uitgebaat. Geen drukte
rond zyn persoon, want Theo houdt daar niet zoveel van.
Hy zet zich honderd maal liever in voor de anderen en dat
is al zjjn hele leven zo geweest.
Geboren op 12 juli 1884 heeft
Theo De Vos een alles behalve
gemakkelijk leven gekend.
Zijn vader, Hyppoliet De Vos
die uit Velzeke afkomstig was,
vestigde zich in 1880 na zijn
huwelijk in Aalst. Hij begon er
in de Molenstraat een bakkerij
en handelszaak. De handels
zaak zou men kunnen om
schrijven als een kruideniers
zaak en handel in koloniale
waren. Hyppoliet en zijn
vrouw Irma kregen al vrij snel
drie kinderen. Irma, de oud
ste, bleef jarenlang aktief in de
winkel om later in het klooster
te gaan bij de Zusters van
Liefde om haar verdere leven
te gaan wijden aan de verzor
ging van geestesgestoorden.
Theo was de tweede in de rij
en over hem gaan we het uitge
breider hebben. Na hem kwam
Polydoor die later direkteur
werd van de Sint-Kamillus-
school en de oprichter was van
de avond- en zondagsschool.
Kort na de geboorte van het
derde kind overleed de vrouw
van Hyppoliet die zich voor
een aantal problemen gesteld
zag: het gezin dat al zijn aan
dacht vroeg en de zaak waarin
hij evenmin kon worden ge
mist. Hij trad opnieuw in het
huwelijk en zijn tweede
vrouw, Leonie Van Cauwen-
berghe, zou hem nog 13 kinde
ren schenken.
In die tijd was een dergelijk
gezin geen uitzondering, maar
toch...
Theo De Vos zou bij de Broe
ders van de Christelijke Scho
len onderwijs volgen. Die
school was toen gevestigd in de
omgeving van het Keizerlijk
Plein en de Hopmarkt. Lafer,
toen het bisschoppelijk college
opkwam, verdween deze
school. Hij genoot er niet al
leen lager onderwijs, maar ook
het middelbaar onderwijs
maakte Theo af. In die tijd
meer dan ongewoon voor een
jongen uit een dergelijk
kroostrijk gezin. Meer nog, hij
behaalde het diploma van beë
digd schatter-landmeter, maar
door de speling van het lot zou
hij deze funktie nooit uitoe
fenen.
Altyd bezig
Eens afgestudeerd belandde
Theo in de bakkerij en de
winkel van zijn vader. Dat was
toen de normale gang van za
ken. Hij leerde er de zin voor
verantwoordelijkheid en de
onbaatzuchtige inzet. Dank zij
Theo kon men de zaak stelsel
matig uitbreiden en kon men
aan de andere kinderen trou
wens de mogelijkheid bieden
om ook verder te studeren.
Waarvan ze gretig gebruik
maakten. Enkele onder hen
kwamen in het onderwijs te
recht, hetzij als leek, hetzij als
geestelijke. We verwijzen hier
naar zuster Marie-Theresa die
jaren lang bij de Dames van
Maria les heeft gegeven en
zelfs de leiding van het kloos
ter had, naar Polydoor die di
rekteur is geweest van de Sint-
Kamillusschool Het gezin
waarvan Theo deel uitmaakte
telde twee kloosterzusters: de
oudste dochter Irma en zuster
Marie-Therese. Er waren ook
twee broers die priester wer
den. Albert die bij de Missio
narissen van Scheut was inge
treden en in het huidige Zaïre
VU-raadslid WILLY VAN MOSSEVELDE hield een lange interpellatie over het
kultuurbeleid te Aalst met vragen over de stedelijke biblioteek (by de aankoop censuur
of niet?), het stedelyk museum (is er een inventaris van de diverse stukken en komen
gerestaureerde stukken steeds naar hun oorspronkelijke plaats terug?), en monumenten
zorg (inventaris? samenwerking? prioriteiten? maatregelen?), de akademie (bestemming
van de lokalen), H. Geestkapel (wanneer restauratie?) en het Dirk Martenskomitee en
zyn relatie met het stadsbestuur, o.m. i.v.m. Flanders' Printing.
Van Mosselvelde maakte wel- taal, het archief, de gebouwen dan niet om pornografie gaat
gemeende «felicitaties» over in de Nieuwbeekstraat? Wor- kreeg de burgemeester nog
aan schepen Bogaert voor zijn den dit terug klassen? Of wil geen antwoord. Er bestaat wel
nieuwe bevoegdheid van boe- men ze samen met het ex- degelijk een inventaris van de
kenrevisor van de stedelijke zwembad verkopen? Het oud- kunstvoorwerpen, zegt Chris
biblioteek. Iets wat als zwaar zwembad zou als een fitness- Borms en dat kunstvoorwer-
censurercnd wordt ervaren, centrum kunnen worden geor- pen in kabinetten staan is niet
Hij klaagt verder de gebrekki- ganiseerd. Tenslotte had inter- verkeerd. Men doet het trou-
ge organisatie en koördinatie pellant nog vragen over de re- wens ook in de ministeries,
in de stedejijke bib aan en ziet latie Dirk Martenskomitee en Raadslid D'Hondt breekt een
de uitleencijfers dalen. stadsbestuur. Welke was de lans om wat nu in de kabinet-
Wat betreft het stedelijk mu- participatie van de stad in ten staat ook eens te tonen in
seiun zouden sommige stukken Flanders' Printing, een goed het Oud-Hospitaal. Wat be-
na restauratie een andere be- initiatief met kleine respons treft de monumentenzorg was
stemming vinden zoals bv. de evenwel en ondermaatse inte- men kort. Voor klassering van
Dirk Martenspers die nog resse. Het aantal bezoekers «'t Baasken» was het advies
steeds in het belfort staat. Het zou niet zoals doorgegeven aan negatief en aan de H. Geestka-
stedelijk museum wordt ten de pers 15.000 zijn maar eer- pel zal volgens schepen André
andere zowat een duiventil der 7 8000. Verder was dit Doorns de Federale Verzeke-
waar verenigingen vergaderen evenmin een voorbeeld van or- ringen iets doen in het kader
cn met de beveiliging lichtzin- ganisatie waar affiches met een van het herwaarderingspro-
nig wordt omgesprongen. verzekeringswaarde van jekt. Bij bouwwerken kan men
Wat betreft monumentenzorg 10.000 fr. open en bloot met niet stilleggen voor historisch
liet Aalst reeds heel wat waar- duimspijkers werden aange- of archeologisch onderzoek,
devols teloorgaan. Een inven- bracht. wedervoer schepen Anny De
taris dringt zich dan ook op Maght. Wel kan men even-
waarop dan een prioriteiten- P|,ek tucel met de bouwheer een
programma dient opgesteld. «Sinds wereldoorlog II heb ik overeenkomst nastreven. Wat
Het «Geldhof» werd gewoon niet meer van censuur horen betreft het Dirk Martenskomi-
afgebroken en wat staat er te spreken», zegt burgemeester tee zegt schepen Borms dat het
gebeuren met «'t Baasken», Uyttersprot en schepen Bo- werkt met logistieke steun van
met «De Drie Koningen» en gaert zegt alleen maar als sche- de stad, met financiële midde-
het «Huis De Blieck»? Gaan pen van financiën te willen len van het mecenaat en met
die dezelfde weg op als «De weten hoeveel boeken men onbczoldigden voor studie-
Groene Poort» en «De Met- koopt en aan'welke prijs. Voor werk. Wat Roger D'Hondt
te»? Wanneer komt restauratie hem is zulks een zuiver finan- doet zeggen dat voor Flanders'
van de geklasseerde H. Geest- ciële operatie. Schepen Borms Printing aan de stad geen huur
kapel? noemt de administratieve af- voor de Keizershallen werd be-
Bij grondwerken kwam men "handeling volledig binnen de taald en dat het komitee een
herhaaldelijk terecht op oude perken van de bevoegdheid jaarlijkse toelage van 200.000
funderingen en werd de kans van het college en het boek fr. ontvangt. Wat betreft inza-
gemist om een studie van de «Coitha» zit nu, met goedkeu- ge van bilans zegt de burge
opgravingen te verrichten, ring van advies- en beheers- meester dat deze op de griffie
Hoever staat het met de ge- kommissie in het gesloten- zijn neergelegd,
plande reorganisatie van ge- kast-systeem. Op zijn vraag
bouwen als het Oud-Hospi- aan de prokureur of het hier al L.H.
eerst rektor is geweest en na
dien ekonoom van de provin
cie en Leo, die in eigen land
voor enkele innovaties zorgde.
Hij was een diocesaan priester
die kerkelijk recht had gestu
deerd en na zijn studies be
noemd werd tot onderpastoor
te Sint-Niklaas aan de Onze
Lieve Vrouwparochie. Hij
kreeg na verloop van tijd de
parochie van Kristus Koning
uit te bouwen. Dat deed hij
ook. Hij bouwde er een kerk
die voor die tijd heel wat nieu
wigheden bezat en als voor
beeld werd gesteld van de mo
derne kerkenbouw.
Later werd Leo De Vos deken
te Kaprijke en dan algemeen
overste te worden van de zus-
terkongregatie die in Sint-Ni-
klaas instond voor de verple
ging in het ziekenhuis en hos
pitaal. Nog later werd hij naar
het bisdom geroepen waar hij
benoemd werd tot kanunnik
en visitator van de kloosters
werd. Hij maakte ook deel uit
van de kerkelijke rechtbank en
waakte over het verlenen van
de imprimatur.
Nog andere broers van Theo
bleven de bakkersstiel trouw
en zo komt het dat men in
Aalst nog een aantal bakkers
met deze.naam kan vinden. Zo
zijn onder meer de eierekoe-
ken De Vos niet alleen in
Aalst, maar ook daarbuiten
gekend en geroemd.
De oorlogen
Nog voor de eerste wereldoor
log kreeg Theo de leiding van
de ouderlijke bakkerij. Het
was onder zijn impuls dat men
als enige trouwens in Aalst
krentenbrood en krentenkoe
ken bakte. Brood dat ook met
kar en paard werd uitgevoerd,
niet alleen in de Keizerlijke
stede, maar zelfs tot in Asse.
Toen brak de eerste wereld
oorlog uit en er ontstond al vrij
meel en kolen. Later kwam er
op de koop toe een eigen sek-
retariaat en kan men deze
bond beschouwen als een
voorloper van het Nationaal
Christelijk Middenstandsver-
bond.
Theo De Vos is heel zijn leven
een biczonder religieus man
geweest. Zelfs op zijn 99" ging
hij nog elke ochtend naar de
kerk van de paters jezuïeten
om er de mis bij te wonen en 's
avonds ging hij naar de grote
kerk om op zijn terugweg eens
binnen te springen bij enkele
«oude mensen» die behoefte
hadden een deugddoend ge
sprek. Nog elke dag leest hij
de krant. Hij is ook een humo
rist die alles aan de zonnige
kant bekijkt en het leven weet
te relativeren.
Als niet een weet hij te vertel
len over vroeger jaren. Hoe zij
als knapen de opdracht kregen
de brave priester Daens uit te
lachen, iets waarvoor hij zich
later schaamde, hoezeer de
stad veranderde van uitzicht.
Gisteren vierde hij zijn hon
derdste verjaardag. Het was
een gezellig intiem feest, waar
bij ook ruimte was gemaakt
voor het godsdienstige. De de
kenij van de Pontstraat scha
kelde zich ook in en wenste de
honderdjarige het allerbeste
toe. Wat wij hem ook van
ganser harte toewensen,
vlug een groot tekort aan
brood en voedsel. Het zoge
naamde Amerikaanse brood
kwam toen op de markt en ook
hier speelde de bakkerij De
Vos een voorname rol. De
Verenigde Staten leverden het
graan dat hier werd gemalen
en in de belfortzaal werd een
winkel ingericht waar men het
Amerikaanse brood, dat door
bakkerij De Vos werd gele
verd, kon gaan kopen. Theo
kreeg de leiding over een heel
stel Aalsterse bakkers die hem
in zijn taak als bakker moesten
bijstaan.
De oorlog pas voorbij, begon
Theo een eigen zaak op de
hoek van de Pontstraat en de
Houtmarkt. Die is er trouwens
nog gevestigd en wordt nu ge
leid door een van zijn zonen.
Hij huwde in 1922 met Maria
Van Damme die uit Aalst af
komstig was en de dochter was
van een meer dan bekend on
derwijzer. Trouwens ook de
familie van Theo's vrouw had
enkele eigenschappen die won
derwel bij de zijne pasten.
Gustaaf Van Damme, de va
der van Marie en dus de
schoonvader van Theo, heeft
lange tijd gewoond in het ver
lengstuk van de Onderwijs-
straat, in de onmiddellijke
buurt van nog een grote Aal
sterse figuur: priester Daens.
Gustaaf gaf les ergens in het
Brusselse, maar in een rijks
school en in de periode dat de
schoolstrijd langzaam naar zijn
hoogtepunt toegroeide, vaar
digde de kerk een bevel uit
waarin aan de katolieke
leerkrachten uit het rijkson
derwijs werd opgedragen ont
slag te nemen, zoniet zouden
ze in de ban van de kerk wor
den geslagen. Als goed kato-
liek liet Gustaaf Van Damme
zijn werk te Brussel voor wat
het was. Hij begon te bedelen.
Niet voor zichzelf, maar wel
voor de anderen. Hij wilde
namelijk een school bouwen
voor de armsten onder de ar
men. Het dient gezegd dat hij
daar aardig in geslaagd is. Op
de Werf werd een houten huis
omgevormd tot school en de
jongens uit de buurt kregen er
onderwijs. Later verhuisde de
school naar de volksrijke buurt
van de Moorselbaan, precies
op de plaats waar nu het Sint-
Maarteninstituut is gevestigd.
Gustaaf Van Damme kan men
dus rustig naar voor schuiven
als de stichter van dit inmid
dels gerenommeerde instituut.
Van Damme was ook aktief
betrokken bij de Davidsfonds-
afdeling. Hij werd evenwel
ernstig ziek en overleed, tot
grote droefheid van velen. On
der meer ook van Priester
Daens die toen in zijn tijd
schrift een hele eerste pagina
besteedde aan het heengaan
van zijn vriend.
Het eigenaardige was dat de
weduwe van Gustaaf Van
Damme geen aanspraak kon
maken op enige uitkering. Ze
was dus genoodzaakt voor het
onderhoud van haar kinderen
en zichzelf te zorgen door hard
te werken. In de Zoutstraat
begon ze een winkel in wit
goed. Als oudste van de kinde
ren moest Maria Van Damme
daar snel meehelpen en zo
groeide ook bij haar de zin
voor verantwoordelijkheid,
het oog voor de noden bij de
anderen, de nooit aflatende in
zet. Eigenschappen die ook
haar man zo kenmerken.
Uit het huwelijk van Theo De
Vos en Maria Van Damme
sproten vijf kinderen voort die
zich allen in het leven een weg
hebben weten te banen. Een
onder hen is een vooraan
staand jurist, een van de doch
ters huwde met een tekstiel
ingenieur, een andere huwde
met Karei Van Daele die on
der meer de dirigent is van het
koor «Laat Blijde Weergal
men». Een zoon begon een
patisseriezaak in de Katte-
straat en noemde die Malper
tuus. Verwonderlijk is dat
niet, want Theo De Vos en
Maria Van Damme waren mu
zikaal en literair zeer onder
legd. Nog een andere zoon
nam de zaak van Theo over in
de Pontstraat.
Sterk godsdienstig
Theo De Vos heeft op meerde
re dingen in Aalst zijn stempel
gedrukt. Onder meer op de
Onze Lieve Vrouw ter Druif
processie. In 1913 trok die pro
cessie voorbij de winkel en het
viel Theo op hoe ongediscipli
neerd de lossers het wonder
mooie beeld van Onze Lieve
Vrouw ter Druiven op hun
schouders droegen. Deze ruwe
mannen keken op geen vloek.
Theo wilde de processie meer
waardigheid geven, haar meer
allure bijbrengen en was een
van de medeoprichters van de
ere-wacht van Onze Lieve
Vrouw ten Druiven. In het
begin van de dertiger jaren zat
hij mee aan de stichtingstafel
in Aalst toen het het Katoliek
Middenstandsverbond werd
opgericht. Tijdens de tweede
oorlog zou dit verbond ten
dienste staan van de bakkers
die er terecht moesten voor het
ophalen van hun bons voor
Als een donderslag by heldere hemel kwam zopas het
overlijdensbericht van E.H. Jozef De Brouwer het Land
van Aalst binnengerold: «In de genade van de Heer werd
opgenomen op 7 juli 1984, overleden in de Onze Lieve-
Vrouwkliniek te Aalst, Eerwaarde Heer Jozef De
Brouwer».
Jozef De Brouwer is geboren
te Haaltcrt op 28 februari
1909. Hij werd priester gewijd
te Gent in 1934, werd in het
zelfde jaar onderpastoor te
Denderleeuw en in 1945 te
Hofstade (Aalst), werd aange
steld als pastoor te Impe in
1954 en tien jaar later te St.-
Gillis bij Dendermonde. Sinds
vorig jaar was hij rustend
pastoor te Denderleeuw. Jozef
De brouwer was onder meer
lid van Protea, V.O.S., Broe
derband, St.-Maartensfonds
en van de Vereniging voor
Vergelijkende Godsdienstwe
tenschappen, maar ook stich
ter en sekretaris van «Het Co
mité voor Recht en Naasten
liefde» en zelfs ereburger van
Lede. Maar naast dit alles was
hij vooral zeer aktief in de
lokale geschiedschrijving van
het Land van Aalst. Voor wie
ook maar van verre iets met
deze historiek te maken heeft,
kan de naam Jozef De Brou
wer zeker niet onbekend zijn!
Hij was daarenboven niet al
leen lid van de Zuidnederland-
sc Maatschappij voor Taal,
Letteren en Geschiedenis,
maar ook ere-voorzitter van
het Oostvlaams Verbond van
Heemkundige Kringen en lid
van het Belgisch Comité voor
vergelijkende Geschiedenis.
Hij publiceerde de geschiede
nis van Hofstade in 1949, van
Haaltcrt in 1956, van Impe in
1956 en van Denderleeuw in
1960, bracht tevens een over
zicht uit van de plaatsnamen
van al deze gemeenten en
maakte een studie over Pollare
en Geraardsbergen. In 1964
werd hem de Provinciale Prijs
voor Geschiedenis toegekend
voor zijn Geschiedenis van
Lede.
Erg belangrijk is ongetwijfeld
ook de bijdrage die hij leverde
tot de stichting (1949) en de
verdere bloei van de Heem- en
Geschiedkundige Vereniging
«Het Land van Aalst» waarvan
hij trouwens ereredaktie se
kretaris was. In het «Tijd
schrift van het Land van Aalst»
heeft hij meer dan 200 bijdra
gen gepubliceerd.
Jozef De Brouwer was ook lid
van het Priester Daensfonds en
van het Pater Strackefonds.
Verder is hij wel bekend voor
zijn merkwaardige «Bijdrage
tot de geschiedenis van het
Godsdienstig Leven en de Ker
kelijke Instellingen van het
Land van Aalst tussen 1550 cn
1621, gepubliceerd in 1961,
een studie die in 1975 werd
aangevuld voor de periode
1621 tot 1796. Dit reusachtig
werk bevat een schat van gege
vens voor al wie in de geschie
denis van zijn eigen parochie
geïnteresseerd is.
Zijn «Demografische evolutie
van het Land van Aalst 1570-
1800, leverde hem in 1965 de
prijs Pro Civitate op. Tussen
1979 en 1981 schreef hij voor
het Genootschap voor Aalster-
se Geschiedenis waarvan hij
ook erelid was, een drieledige
studie over «De Jezuïeten te
Aalst» waarin hij op grandioze
wijze de opkomst, het ontstaan
en de evolutie van de paters
van de Societas Jesu cn van het
Aalsterse Sint-JozeTscollege
wordt geëvoceerd.
In de reeks «Groot-Aalst»
een geschiedkundige verhan
deling met inventarisatie van
zijn straten en gebouwen» van
ditzelfde Genootschap schreef
hij de monografieën van Hof
stade (1977) en Erembodegem
(mei 1984!) Vorig jaar nog
werd hij uitgeroepen als lau
reaat van de pas gestichte Jan
Broeckaertprijs.
Naast zijn pastoraal werk is hij
er buitengewoon goed in ge
slaagd bij heel wat vorsers en
belangstellenden uit het land
van Aalst hun eigen geschiede
nis en hun patrimonium beter
te leren kennen en in herinne
ring te houden...
De uitvaartplechtigheid van
Jozef De Brouwer heeft plaats
zaterdag 14 juli 1984 om 10.30
uur in de Sint-Amanduskerk te
Denderleeuw (Dorp) waarna
teraardebestelling op het kerk
hof te Haaltert.
(De Bruyn)
Benauwend heet was het maandag. Maar tegen halfzes begon het te regenen en zo rond
zessen woedde in 't Land van Waas een hevige storm. Wind en hagel veroorzaakten veel
schade, vooral dan in Sint-Niklaas.
Kanjers van hagelbollen werden uit de lucht gezogen. Witte kogels, kanonballen bijna. Men
had zo'n stortbui van wel een uur nog nimmer meegemaakt in Sint-Niklaas. Centimeterdlkke
hagelstenen kletterden op het wegdek, op weiden en akkers, teisterden planten en groenten
en boorden gaten in glazen daken of beschuttingen uit golfplaat. Ook autodaken werden
De witte toverboikn bleven urenlang liggen, trotseerden de nacht op sommige plekken. Een
ongenadige storm had een flink deel van Sint-Niklaas tot een sneeuw- of maanlandschap
omgetoverd. Maar boeren en tuinders konden er niet mee lachen. Het loof van aardappelen
werd vernield, aardbeien overleefden de hagelbuien niet, rozen werden afgeknakt, kersen
moesten het ontgelden.
De materiële schade was groot, vooral aan serres en daken uit plastiek en golfplaat.
Toegetakeld werden o.m. het glazen dak van bloeitienzaak Euroflora aan de Gentsebaan in
Sint-Niklaas en de serre van tuinier Meul aan de Arnhoutstraat in Belsele. Honderden gaten
had de hagel geboord in het dak van de drankencentrale De Vidts aan het industriepark.
De brandweer had het druk, maandagavond. Wel tweehonderd oproepen registreerde men.
Op korte t(jd kon je door enkele straten waden: Kalkstraat, Passtraat, Breedstraat,
Heihoekstraat, Verbindingsstraat, enz. De riolen wisten geen blijf met de wateroverlast,
maar na een poos was het onheil dan toch van de baan. Kelders en garages dienden
leeggepompt. Aan het industriepark liepen bij het transportbedrijf Van Osselaer de kantoren
onder water en ook de kelders van het OCMW-ziekenhuis werden getroffen. Op de E3 kon je
een tijdlang niet meer ryden. De tunnel aan het Koopcentrum-Fabiolapark was afgesloten.
Sint-Niklaas kreeg het het hardst te verduren in de regio. Maar ook in het Beverse richtte de
hagelstorm op sommige plaatsen schade aan. Aan het politiekantoor in Beveren (Stations
straat) versperde een afgeknakte boom de weg en men moest die boom afzagen.
Ook dinsdag en vooral woensdag hield het onweer lelijk huis in 't Waasland. Heel wat
omgewaaide bomen versperden de wegen: in Beveren, Vrasene, Verrebroek, Nieuwkerken,
Bazel, Belsele en Sinaai. Maar vooral aan het domein De Wal in Kemzeke waren er
moeilijkheden. En ook op de baan Belsele-Waasmunster-Dendermonde lagen heel wat
afgeknakte bomen.
Het invoeren van reklame op de televisie via vrije televisie
en de kabel is niet langer denkbeeldig. Kuituurminister
Poma verklaarde zeer onlangs dat het invoeren van
publiciteit op de nationale zender uitgesloten is. Dat was
de deur op een kier zetten. Een goedeverstaander heeft
inderdaad maar een half woord nodig. Want wat gebeurde
er: vanuit de dagbladsektor werd onmiddellijk gereageerd
met de verklaring dat kommerciële televisie toch niet meer
te stoppen is en kon daarop werd bekend gemaakt dat de
uitgeverij Concentra (Het Belang van Limburg), en de
VUM (Vlaamse Uitgeversmaatschappij die de uitgever is
van De Standaard en Het Nieuwsblad) besloten hadden
een soort verkapte RTL in Vlaanderen op te richten. Bij
dit alles is het boeiend te weten dat de dagbladen reeds
geruime tijd van de regering een «staatssteun» ontvangen
die door de VUM om begrijpelijke redenen wordt gewei
gerd. Dat in schril kontrast met de weekbladen, die
helemaal geen steun van de staat krijgen en een verlies van
ruim 1 miljard aan publiciteit lijden.
Het invoeren van eterreklame zou voor de weekbladen
biezonder nadelige gevolgen kunnen hebben. Enkele titels
zouden voorgoed verdwijnen wat met zich zou meebren
gen dat talrijke banen verloren gaan in de weekbladbedrij-
ven. Nochtans heeft kuituurminister Poma meer dan eens
verklaard dat de invoering van eterreklame in geen geval
schade mag aanbrengen aan de dag: en weekbladen».
Reaktie van de weekbladuitgevers
Terwijl Concentra en VUM aan de onderhandelingstafel
zitten en uitkijken naar nieuwe partners, gebeurt er een en
ander. De initiatiefnemers hebben kontakt opgenomen
met Jan Merckx, uitgever van TV-Express en TV-blad en
voorzitter van de Nationale Federatie der Informatie-
weekbladen. Hij krijgt wat men noemt een «schitterend»
voorstel aangeboden: een vennootschap waarin de week
bladen 23% van de aandelen zouden krijgen, de dagbla
den 44% en 33% zou gaan naar een aantal financiële
groepen. Het was duidelijk dat de heer Merckx zich daar
niet mee akkoord kon verklaren. Het tegenvoorstel was:
40% voor de dagbladen, 40% voor de weekbladen en 20%
voor de financiële groepen Maar dat voorstel kende geen
genade bij de initiatiefnemers. Een tweede tegenvoorstel,
omvattende 40% voor de dagbladen en voor de weekbla
den en de financiële groepen ieder 30% werd al evenzeer
van tafel geveegd. Het gevolg laat zich raden; de weekbla
den kregen geen kans om opgenomen te worden in de
Onafhankelijke Televisie die nu bestaat uit de aandeel
houders VUM, Concentra, Financieel Ekonomische Tijd,
Elektrofina en Agfa Gevaert. Een ontleding van deze
aandeelhouders zou ons te ver leiden, maar er zijn nogal
eigenaardige bindingen. Onder meer heeft Elektrofina via
de holding Groep Brussel Lambert en Generale Bank-
maatschappij een stevige voet in huis bij Audiofina dat op
zijn beurt dan weer de Compagnie Luxembourgeoise de
Television kontroleert, met andere woorden de RTL.
Het spreekt vanzelf dat de weekbladen niet hebben
gewacht om uit te pakken met een tegenzet. Vijf uitgevers
van weekbladen en vijf dagbladuigevers hebben de han
den in mekaar geslagen en hebben de «Vlaamse Media
Maatschappij» opgericht. De vertegenwoordigers van vol
gende persbedrijven: Dupuis nv? I.U.M. nv., Perexma
nv., Roularta nv.. Het Rijk der Vrouw nv.. De Morgen
SV., De Vlijt nv., Drukkerij Het Volk nv en Uitgeverij J.
Hoste nv., hebben beslist: een naamloze vennootschap in
oprichting te vormen waarvan de benaming luidt: «Vlaam
se Media Maatschappij». Deze vennootschap heeft tot
doel persbedrijven te verenigen teneinde te onderzoeken
hoe zij kunnen deelnemen aan de verdere ontwikkeling op
gebied van radio en televisie in de breedste betekenis.
Daarin wordt begrepen het onderzoeken van alle voorstel
len van openbare- of privé personen om er gebeurlijk aan
mee te werken teneinde de belangen van de pers zou goed
mogelijk veilig te stellen; de vennootschap staat open voor
alle persbedrijven die er de wens toe uitdrukken; het
kapitaal van de vennootschap werd vastgesteld op tien
fniljoen Belgische fr., te betalen elk voor de helft door de
weekbladen en de dagbladen? De onderlinge verhouding
wordt per groep vastgesteld: voor de duur van de oprich
ting werd het mandaat aanvaard van de heer Jan Merckx,
voorzitter de heer Frans Vinck ondervoorzitter, de heer
Rik De Nolf sekretaris, de heren Karei Huysmans,
Romain van Tongerloo en Luc Walluyn als leden, de leden
van de vennootschap verbinden er zich toe onmiddellijk
de nodige maatregelen te treffen opdat uiterlijk op 1
oktober 1984 de vennootschap in werking zou kunnen
treden en verzoeken het voorlopig bestuur daartoe alle
daartoe strekkende maatregelen te nemen. Zo luidt een
persbericht dat door de Nationale Federatie der Informa
tieweekbladen werd verspreid. Een pluralistische groep
dus, zoals minister Poma dat ook heeft gewenst die
bovendien ook een ruim deel van de Belgische pers
vertegenwoordigt. De OVT groep vertegenwoordigt im
mers 38% van de totale oplage van de Belgische dagbla
den, terwijl de VUM 62% van de in Vlaanderen verschij
nende dagbladen voor haar rekening neemt. Een blik op
de publicitaire inkomsten van deze twee groepen: 2,6
miljard voor de Vlaamse dagbladen waarvan de OTB 41%
voor zijn rekening neemt en de VMM 59%
De VMM heeft als doel zo snel mogelijk het is immers
hoogtijd te gaan onderhandelen vanuit zijn positie als
vertegenwoordiger van een pluralistische Vlaamse pers
met de overheid over het vrijgeven van de kabel aan privé-
initiatief zonder dat daarbij de belangen van de geschre
ven pers worden geschaad.
Tijdens de jongste raadszitting interpelleerde Claudine
Heirman (PVV) burgemeester De Bruyne over het stand
punt van het schepencollege in verband met de Zuidelijke
Omleiding.
Uit het dossier op het ministe- houding van het schepencolle-
rie van Openbare Werken stel- ge niet in strijd is met hetgeen
de ze vast dat het schepencol- bij vorige raadszittingen be-
legc eind cecember 1983 een loofd werd aan een groot deel
brief richtte aan het kabinet van de Zeelse bevolking. Ze
van Minister Olivier, waarin stelde in vraag of het werkelijk
het aandrong op de spoedige de bedoeling van het schepen-
rcalizatie van de Zuidelijke college, of van één of meerde-
Omlcidingsbaan. Volgens de re leden ervan, is om 11.500
intcrpellante werd aan die medeburgers een rad voor de
brief geen ruchtbaarheid gege- ogen te draaien, om private
ven en deze formele nog niet belangen van enkelingen te la-
herroepen houding van het 'cn primeren. Ze vroeg aan het
schepencollege kan van funda- college om binnen de korst
menteel belang zijn voor de mogelijke tijd haar houding in
nakende eindbeslissing. Het deze aangelegenheid bekend
raadslid vroeg zich af of de te maken.
Volgens Claudine Heirman is
dit ofwel de zijde kiezen van
1.500 medeburgers die zich in
tens met deze zaak bezighou
den en dan is er een tweede
schrijven aan het kabinet van
de minister dringend nodig of
wel neemt het college een zo
gezegde afwachtende houding
aan, om een beslissing van de
werkgroep af te wachten, om
de realisatie via één of ander
achterpoortje te laten gebeu
ren cn de Zeelse bevolking
voor een voldongen feit te
plaatsen.
Claudine Heirman wees er op
dat het dank^zij een aktieve
volgehouden strijd, vanwege
de aktiegroep is, dat de zaak
de nodige politieke ruchtbaar-
«Ik kom dc jongste tijd meer cn meer tot de overtuiging dat wij
een strukturele inspanning zouden moeten doen ter modernise
ring van de werking van de staat», zei de Sint-Niklase CVP-
senator De Bondt op 6 juli bij de bespreking van de «Herstel-
wet» in de senaat. De Wase politicus stuurt aan op een nieuwe
taakverdeling tussen de uitvoerende macht, de regering en het
parlement. Hij is van oordeel dat een aantal regelingen waar
voor nu de interventie van de beide kamers nodig is, aan de
regering zouden moeten worden overgelaten. Op die wijze moet
het parlement zich enkel bezighouden met de basiswetgeving.
En de parlementariërs kunnen dan meer aandacht en tijd
besteden aan de eigenlijke politieke kontrole en aan de dialoog
over de principes waarop het regeringsoptreden steunen.
Naar het oordeel van De Bondt moet de taakverdeling parle-
ment-regering op een nieuwe leest worden geschoeid. Binnen
het jaar zouden in dat verband voorstellen op tafel moeten
komen zodat de grondwet desnoods kan worden aangepast in de
volgende legislatuur.
Senator De Bondt sprak overigens z'n waardering uit voor het
werk van de regering en met name voor de inspanningen van de
eerste minister, die - aldus De Bondt - bij de hele bevolking
over een zeer groot vertrouwen beschikt.
(wv)
heid kreeg, anders stond men
nu reeds voor een voldongen
feit. Dit blijkt uit de houding
van het kabinet van Minister
Olivier, waar men enorm ver
wonderd is omtrent het «grote
verzet» tegen de realisatie van
de Zuidelijke Omleiding.
Burgemeester De Bruyne ant
woordde dat het college een
brief richtte met het advies van
de kommissie voor Ruimtelij
ke Ordening, dat bevestigd
werd door de raad en waar op
opschorting wordt aangedron
gen, tot na de verkeersbestem-
mingsanalyse.
BENO
