oh
Geschiedkundige die leefde voor Vlaanderen
en zijn geloofsovertuiging
PEDILUX
Relikten industriële archeologie rond Aalsters station
Belangloze
vroegtijdige hulp aan
ontwikkelingsgestoorden
te Aalst
VAN LIEDEKERKE DE MEY
KERKSTRAAT 18
AALST
Moeilijkheden aan grens
kunnen vakantie van
nierdialyse-patiënten van
het O.L.V.-Ziekenhuis Aalst
niet vergallen
Bescherming
Openhaar Domein
2 - 27.7.1984 - De Voorpost
In memoriam pastoor Jozef De Brouwer
Wijlen e.h. Jozef De Brouwer (arch.)
Op 75-jarige leeftijd, enkele weken na zyn gouden priesterjubi
leum en nauwelijks twee maanden na de voorstelling, in bet oud
gemeentehuis van Erembodegem, van zijn laatste lijvige en zeer
doorwrochte dorpsmonografie «Erembodegem», gerealiseerd
door het Genootschap van Aalsterse Geschiedenis, is op 7 juli 11.,
na achtereenvolgens onderpastoor te zijn geweest te Denderleeuw
(1934) en te Hofstade VI. (1945), pastoor te Impe (1945) en te
Sint-Gillis bij Dendermonde (1964), en sinds vorig jaar rustend
pastoor te Denderleeuw, en tevens wijd bekend en erg dynamisch
historicus met enorme verdiensten, E.H. Jozef De Brouwer in de
Onze-Lieve-Vrouwkliniek te Aalst overleden.
Zaterdag 14 juli werd hij na een plechtige begrafenisdienst,
opgedragen door 7 priesters en. sfeervol opgeluisterd door het
koor van de gepensioneerden van Denderleeuw, op het kerkhof
van Haaltert ter aarde besteld.
In het hele Land van Aalst en zeker ook ver daarbuiten laat E.H.
De Brouwer, zowel op pastoraal vlak als op bet domein van de
geschiedschrijving beslist een grote leemte achter.
Jozef De Brouwer werd te Haaltert geboren op 28 februari 1909.
Hij volgde de Latijns-Griekse humaniora te Aalst en te Dender
monde en studeerde Wijsbegeerte te Slnt-Niklaas en teologie te
Gent (1928-1934). Hij werd priester gewijd in 1934 en was
achtereenvolgens onderpastoor te Denderleeuw en te Hofstade en
pastoor te Impe en te Sint-Gillis Dendermonde. Daarenboven was
hij erg bedrijvig in de lokale geschiedschrijving. De uitvaarthomi-
lie werd gehouden door E.H. De Kinder (thans pastoor van St.
Denijs Westrem) die gedurende 12 jaar, ais onderpastoor, samen
met pastoor De Brouwer, bet pastoraal werk te Sint-Gillis
Dendermonde heeft gedeeld.
Opgegroeid in een diepgelovige familie zou Jozef De Brouwer
langs het priesterschap dit ideaal gans zijn leven trouw beleven.
Trouw aan Vlaanderen en trouw aan Gods Kerk.
Pastoor de Brouwer had zijn Vlaamse volk lief. Zijn eigen aard en
kuituur zou h|j steeds verdedigen. Z(jn liefde ging naar konkrete
Vlaamse mensen en hij nam er als priester zware risiko's voor.
Na de oorlog werd hij stichter en sekretaris van het Komitee voor
Recht en Naastenliefde.
Hij was een begaafde priester, met een beider verstand, een
zakelijk oordeel, minzaam en vriendelijk met de eenvoud die geen
dubbelzinnigheid kent. Hij was oprecht, rechtvaardig en gelijk
matig in zijn optreden. Wys en zwijgzaam in de bem toever
trouwde geheimen, vergevend en vol goedheid voor allen. Man
van gebed verbonden met de Heer Jezus.
Toen hij 20 jaar geleden de zware herderstaak te Sint-Gillis
aannam, werd hij er gul onthaald door de inwoners die zovele
verwachtingen in hem stelden.
Na één jaar werd hij door een hartinfarct getroffen en verplicht
meer dan een jaar rust te nemen. Hij kon met een schalkse humor
zelfs relativeren.
Gans zijn leven heeft hij zich geïnteresseerd aan Heemkunde en
Kerkgeschiedenis. Meer dan veertig boeken of uitgaven, samen
meer dan 8.600 bladzijden, getuigen van zijn enorme werk
kracht. Ook hierin was steeds zijn zorg de grote rijkdom van ons
verleden kenbaar en levendig houden en er wijze lessen uittrek
ken. Op zijn doodsprentje lezen we: «Ik heb God, de H. Kerk en
mijn Vlaanderen bemind en, spijts menselijke tekortkomingen,
naar best vermogen gediend. Alles voor Vlaanderen, Vlaanderen
voor Kristus, was mijn levensideaal. Daarom is mijn betrachting
steeds geweest een goed mens en een goed priester te zijn voor
mijn Volk en dat Volk dichter bij Kristus te brengen.
Zijn aanwezigheid in diverse kringen
Jozef De Brouwer is onder meer aktief lid geweest van Protea,
V.O.S., Broederband, St.-Maartensfonds, Priester Daensfonds,
Pater Strackefonds. Hij was stichter en sekretaris van het
«Komitee voor Recht en Naastenliefde», Hij was ook lid van de
Vereniging voor vergelijkende Godsdienstgeschiedenis en van
de Zuidnederlandse Maatschappij voor Taal, Letteren en Ge
schiedenis. Hij was ere-voorzitter van het Oostvlaams Verbond
van Heemkundige Kringen en redaktiesekretaris van de ge
schiedkundige vereniging «Het Land van Aalst». Zijn bijdrage
tot de stichting en groei van laatstgenoemde nog steeds bloeien
de Aalsterse vereniging is enorm geweest. Van 1952 tot 1979 was
hij ijverig redaktiesekretaris van het tijdschrift van de vereni
ging. Nét vóór E.H. De Brouwer ten grave werd gedragen, op
het einde van de uitvaartplechtigheid in de Sint-Amanduskerk,
bracht voorzitter Luc De Ryck hem dan ook een laatste hulde
met een passend «In Memoriam»: een welgemeend dankwoord
en meteen een roerend afscheid.
Een blik op zfjn bibliografie
Geschiedenis van Hofstade (1949)
Toponymie van Hofstade (1950)
Het Kapittel van Haaltert (1046-14%) (1953)
Geschiedenis van het Mirakuleus Beeld van Onze-Lieve
Vrouw van Lede (1953)
Het Buitenpoortersboek van Geraardsbergen van 13%
(1954)
Toponymie van Haaltert (1955)
ITLParochiale Geschiedenis van Haaltert en Sociaal-Ekono-
mische en Demografische Evolutie van het dorp (1956).
Geschiedenis en Toponymie van Impe (1956)
Toponymie van Lede (1958)
Toponymie van Denderleeuw (1960)
Geschiedenis van Denderleeuw (1960)
Bijdrage tot de Geschiedenis van het godsdienstig Leven en
de kerkelijke Instellingen in het Land van Aalst tussen 1550
en 1621 (1%1)
Geschiedenis van Lede (1%3), in 1964 bekroond met de
provinciale prijs voor Geschiedenis van de provincie Oost-
Vlaanderen.
Demografische evolutie van het Land van Aalst tussen 1570
en 1800 (1968), bekroond met de «Pro Civitate» prijs van het
Gemeentekrediet in 1%5.
De Kerkelijke Rechtsspraak en haar evolutie in de bisdom
men Antwerpen, Gent en Mechelen tussen 1570 en 1795 (2
delen) (1971), bekroond met de Jubileumprijs van het
Verbond voor Heemkunde.
Geschiedenis en Toponymie van Pollare (1973)
Bijdrage tot de Reguliere en Sekuliere Gemeenschappen in
het land van Aalst gedurende de 18* en 18* eeuw (1974)
Bijdrage tot de geschiedenis van de kerkelijke instellingen en
het godsdienstig leven in het Land van Aalst tussen 1621 en
17% (4 delen) (1976)
Dendermonde Sint-Gillis-buiten. 75 jaar parochie, 70 jaar
kerk (1977)
Hofstade. Een geschiedkundige verhandeling met inventari
satie van straten en gebouwen (1977)
Indices op de Staten van Goed van Lede (1973) en van
Haaltert-Kerksken (1980)
De Jazuieten te Aalst (3 delen) (1981)
Erembodegem (1984).
Van 1954 tot 1964 leidde Z.E.H. De brouwer als pastoor de hele
kerkgemeenschap van Impe.
In 1956 publiceerde hij de «Geschiedenis en Toponymie van
Impe». Maar ook in Lede heeft hij een heel stukje levensweg
afgelegd. Zijn «begeesterende stuwing» en «nimmer aflatende
bereidwilligheid» uit dit facet van zijn leven willen we graag
belichten met volgend «In Memoriam» van de Heemkundige
Kring «Heemschut Lede».
Amper enkele maanden, nadat zijn snel afnemende krachten
alle pastoraal werk te Sint Gillis buiten, te Dendermonde,
onmogelijk maakten, ging pastoor Jozef De Brouwer naar
Denderleeuw op rust.
Onder zijn begeesterende stuwing werd op 23.1.1%1 de Heem
kundige Kring gesticht, die hij betekenisvol «Heemschut» noem
de, en wiens eerste wankele schreden hij zou leiden.
Eind 1%2 kwam zijn «Geschiedenis van Lede» gereed. Het
aandeel van onze kring was nog gering.
Dankbaar om de vele publikaties over Lede, vol lof om het
studie werk dat uitgegroeid is tot een waarachtig en begeerd
naslagwerk, werd op 17 november 1963, het Eereburgerschap
verleend aan E.H. Jozef De Brouwer, pastoor te Impe.
Van zijn hand was in 1952 verschenen: De Geschiedenis over de
Verering van de Zoete Nood Gods, en in 1958 De Toponymie
van Lede. In 1973 volgden de Indices op de Staten van Goed.
Het oorspronkelijk opzet, aan de bevolking een familieboek van
alle inwoners tot 1850 te bezorgen, werd onmogelijk gemaakt
door zijn overplaatsing naar Sint-Gillis.
De heruitgave van de Geschiedenis van Lede, begin dit jaar, zou
hem voorzeker hebben verheugd.
P.S. De ongewijzigde heruitgave van de Geschiedenis van Lede,
prachtig uitgegeven en ingebonden, is nog verkrijgbaar bij de
leden van de kring, of in de boekenwinkel S.V. Special, Kleine
Ommegangstraat 36 Lede. De prijs is 1500 frs.
Dorpsmonografie Erembodegem
Heel recent is zijn Erembodegem-boek: een lijvig boekdeel van
395 pagina's met 260 oude en nieuwe foto's en het gekleurd
wapenschild op de stofwikkel, keurig genaaid en gepresenteerd
op kwaliteitspapier, geschreven voor het Genootschap voor
Aalsterse Geschiedenis, een vereniging die in mei 1976 werd
gesticht met als studieobject de verschillende aspecten van de
Groot-Aalsterse geschiedenis.
In de inleiding schreef hij in alle bescheidenheid: «Midden 1977
werd Valère Gaublomme door het Genootschap voor Aalsterse
Geschiedenis aangezocht om een monografie over Erembode
gem samen te stellen. Hij kende de gemeente goed, was er
jarenlang onderpastoor geweest en had er reeds een speciaal
nummer aan gewijd in het «Tijdschrift van het Land van Aalst».
Doch zijn ziekte en dood verhinderden de onderneming. Enige
tijd later mocht ik het bestuur van het vernoemde Genootschap
ontvangen en ben op het verzoek ingegaan. Ik heb er nooit spijt
van gehad, al ging het voor mij om een weinig bekende
gemeente. Ik was evenwel bang dat mijn zwakke gezondheid het
niet zou halen en dank nu de Heer dat Hij mij de gelegenheid
heeft geboden het boek te voltooien. Toch is deze studie niet wat
het had kunnen of moeten zijn, vooral voor de periode 1600-
1800 wat het gedeelte over de sociaal-ekonomische toestand van
de gemeente betreft. Er berusten op het Rijksarchief, aan de
Geraard Duivelsteeg, honderden bundels die niet werden ge
raadpleegd, maar waarvoor slechts steekproeven werden uitge
voerd. Voor het volledig nazicht ontbrak zowel de tijd als de
praktische mogelijkheid om zovele tientallen keren naar Gent te
reizen. Er blijft dus nog werk voor andere vorsers om de «Staten
van Goed» uit te pluizen evenals de «prochierekeningen». Het
zou een aanvullende bijdrage betekenen voor de geschiedenis
van Erembodegem».
Op 5 mei 11. werd hij te Erembodegem gehuldigd bij de
publikatie van deze waardevolle geschiedkundige verhandeling.
Tijdens de voorstelling van de auteur en de vereniging door de
heer Fredy De Schryver, lid van het genootschap noteerden we
toen:
«We mogen ons wel gelukkig achten dat niemand minder dan
Z.E.H. Jozef De Brouwer bereid werd gevonden om voor de
grootste fusiegemeente dit zware werk op zich te nemen.
Alhoewel Erembodegem naar zijn eigen zeggen voor hem een
weinig bekende gemeente was, heeft hij de opdracht aanvaard
en ze ondanks zijn minder goede gezondheid in een zestal jaar
tot een goed einde gebracht. Dit was wellicht slechts mogelijk
dank zij de jarenlange ervaring die de auteur reeds had
opgedaan bij het schrijven van talrijke historische werken over
onze streek. In 1964 werd hem de Provinciale Prijs voor
geschiedenis toegekend voor zijn Geschiedenis van Lede. Voor
velen onder ons blijft het reeds een uitzonderlijk voorrecht
Z.E.H. Jozef De Brouwer in ons midden te hebben gehad!
De Bruyn
Een dienst voor vroegtijdige hulpverlening, geboren
«Levensvreugde», wil inspelen op een reële noodsituati reen
tal van gezinnen. De komst van een boreling is in een g *JreS
een ware vreugde doch brengt anderzijds vaak problei j?aa'
mede. Vooral wanneer zou blijken dat het kind lijdt (ie' t
een of andere stoornis in zijn ontwikkeling. Naast
traditionele dienst van het Nationaal Kinderwelzijn,
NWK, komt de pas opgerichte nieuwe dienst ter hulp.
ef De
art vi
behi
onlan
ftijd.
parkc
Instituten hebben een rijke er
varing in de ontwikkeling van
boorlingen en zijn dan ook
meestal in staat een valabele
diagnose te stellen zodat de
ouders niet jaren later gekon-
fronteerd worden met een
zoontje of dochter wat een
stoornis heeft die niet tijdig
onderkend werd.
litbre
mde
koop
ontwikkeling stimuleren,
dagogische informatie
strekken, inlichtingen gi ndwe
over behandelingsthera p tdraj
als bewegingstherapie, logy:; ,t—
die, ergotherapie en de I
takten met andere oudojïlvi
een soortgelijk geval
brengen.
Ook wanneer de kindere
Ouders met kinderen van 0 tot kwestie bij een onthaalmc* Daki
6 jaar, baby.'s, peuters, kleu
ters) kunnen dan ook terecht
bij Thérèse Verhulst-De Wael,
Botermelkstraat 201 te Aalst
(in «Levensvreugde). Dit geldt
dan voor bewoners uit de re
gio's Aalst, Ninove en Ge
raardsbergen.
De hulpverspreiding die zowel
morele als materiële noden wil
trachten te lenigen gebeurt aan
huis wat bij de ouders alvast
het ondersteunings- en aan
vaardingsproces stimuleert. In
formatie wordt verstrekt over
o.m. de aard van de handicap,
de ernst ervan, de mogelijke
ontwikkelingskansen, het erfe-
lijkheidsonderzoek en wetge
ving en voorzieningen voor ge
handicapten.
Tevens wil de hulpgroep de
of in een kinderkribbe vei
ven gaat de hulpgroep ve immc
met zijn werkzaamheden.
Bovendien is deze vroegtij choo
hulpverlening totaal gratis
wordt de dienst verzei lesm
door belangloze medewerk ;dhr
Aan de dienst is géén eni hts r
betaalde kracht verbonden bed
Wel kan zo nodig beroep
daan worden op een ra tos rr
disciplinair team met arts,
nesist, ergotherapeut en 1<
pedist. Zulks voor advies
specifiek-deskundige begt wel
ding. Aan deze dienst weti nciël
ook ouders mede met
reeds ouder mentaal geha var
kapt kind.
1
bij
GEEFT MEER KOMFORT
AAN UW VOETEN
Schoenen in verschillende
breedten
Voetverzorging
Steunzolen
Orthopedisch maatwerk
Spataderkousen
Erkend Jou- aue Muiuameilen
1 6 32 25 00'
1 6 40 25 30;<
Verschillende tientallen belangstellenden kwamen verleden zondagnamiddag aan het
station te Aalst opdagen voor de door het Daensmuseum en Archief van de Vlaamse
Sociale Strijd geplande wandeling. Bedoeling was in een eerste fase zich de visu te
overtuigen van wat de omgeving van het station aan «industriële archeologie» (nog) te
bieden heeftr. Voorzitter van de Vlaamse Beweging voor Industriële Archeologie A.
LINTTERS, een vlotte spreker die de materie en ook Aalst als Hasseltenaar zeer goed
kent, leidde deze leerrijke tocht waarbij heel wat vragen werden gesteld en waarbij ook
de gids nog een en ander vernam.
Ons industrieel erfgoed, de
moeite waard
Tijdens de laatste twee eeuwen
veranderde de maatschappij
sneller en grondiger dan ooit in
de geschiedenis gebeurde.
Simbolisch laat men de eerste
industriële revolutie van start
gaan in 1709 toen Abraham
Darby voor het eerst cokes
gebruikte voor het vervaardi
gen van gietijzer en daarmede
de basis legde van de nieuwe
i jzer-steenkool-technologie
Periode waarvan in de omge
ving van het station nog heel
wat te ontdekken valt voor de
aandachtige waarnemer. Om
streeks het midden van de 18e
eeuw kwamen de eerste vor
men van massa-produktie tot
stand in de textielsektor. Voor
het eerst werd het mogelijk de
produktie kwantitatief sterk op
te drijven met een gelijke «in
spanning».
Tussen 1720 en 1790 werden
de eerste stoompompen van
Thomas Newcomen en van Ja
mes Watt door een groot aan
tal uitvinders en «knutselaars»
omgevormd tot bruikbare ma
chines die de aandrijving van
mechanische processen kon
verzekeren. Sindsdien ging de
ontwikkeling steeds sneller
grootschaliger en grondiger.
De tweede industriële revolutie
aan het einde van de 19de
eeuw was deze van de non-
ferrometalen, van de synteti-
sche grondstoffen en van
drijfkracht via gas. petroleum
en elektriciteit. Momenteel
staan we op de drempel van de
DIRV, de derde industriële re
volutie, deze van de eigentijdse
spitstechnologieën waarvoor
o.m. minister Geens zich heel
wat inspanningen getroost.
Hoe men het draait of keert,
de huidige maatschappij is het
resultaat van 200 jaar industri
ële ontwikkeling waarvan de
evolutie bepaalt hoe we mo
menteel leven, wonen, werken
en denken. In deze optiek is
het alleszins belangrijk dat ons
KANTOOR VAN GERECHTSDEURWAARDERS
Brusselsestraat 116, 9330 DENDERMONDE
VERKOPING BIJ
RECHTSMACHT
door het ambt van gerechts
deurwaarders Michel Van
Lledekerke en Pierre De
Mey. gerechtsdeurwaarders te
Dendermonde, er kantoorhou-
'dende Brusselsestraat 116 zal
op 30.7.1984 te 10 u. te Den
dermonde op de openbare
markt. Brusselsestr. 116, over
gegaan worden tot de gerech
telijke verkoping van inbeslag
genomen meubelen en joe-
rende goederen, onder meer:
T V. kleur, barmeubel, rustiek
gasvuur, tafel en stoelen, alle
siervoorwerpen, enz.
17062-AS
industrieel erfgoed, getuige
van de (creativiteit en de werk
lust van onze voorouders, be
waard blijft, gered wordt.
Ons industrieel erfgoed
De voorbije industriële ont
wikkeling liet tal van sporen
na. Gebouwen, landschappen,
sites. Voorwerpen, machines,
installaties. Dokumenten,
archieven, tekeningen, foto's,
films. Overgeleverde gedrags
patronen, sodo-kulturele or
ganisatievormen, herinnerin
gen, goede én slechte.
Heel wat van deze relikten zijn
bedreigd en gids Lintters kon
op de rondgang in de stations
omgeving reeds op heel wat
wijzen dat sinds 5 jaar is ver
dwenen.
Gebouwen werden gesloopt,
oude wijken verdwijnen on
herroepelijk, machines wor
den tot schroot herleid of naar
het stort afgevoerd, dokumen
ten worden gerecyldeerd tot
papierpap of gewoonweg op
gebrand. Herinneringen ster
ven uit. Fabrieken (Filature La
Georgie) staan te verkomme
ren. Toch hebben deze relik
ten zin. Zin voor beter begrij
pen van de huidige maatschap
pij, voor opties voor de toe
komst, voor de toepassing van
nieuwe technologieën en hun
invloed op het arbeids- en leef-
gebeuren. Voor de derde keer
staan we voor een keuze over
nieuwe vormen van grondstof
fen en energie...
Aalst vroeger
Bij de rondgang wees voorzit
ter Lintters o.m. op dat
- het station van Aalst aan een
vroeger marktplein en aan de
(vroegere) rand van de stad
ligt
- achter het station een min
der prestigieuze wijk lag met
fabrieken
- het station van Aalst be
hoorde aan een privé-maat-
schappij «Dender-Waas» on
der impuls van de Société
Générale
- het station enerzijds moest
passen in het standaardmodel
van de spoorlijn maar tevens
moest kaderen in de architek-
tuur van de omgeving
- het spijtig is dat het hout van
de loketten mahonie, eik en
pitch-pine oververfd is
- bij een station opslagplaat
sen horen zoals dat van Fache
in de Majoor Glaserstraat
- hopmagazijnen meestal fel
gedekoreerd zijn als aandui
ding dat met hop heel wat te
verdienen viel
- winkels op de hoeken van de
straten meestal weggekonkur-
reerd zijn door grootwaren
huizen
- een winkel een nieuwe funk-
tie inhield, betalen en direkt
meenemen waar vroeger alles
op bestelling gebeurde maar
dat nu alles machinaal en ge-
standardiseerd wordt gemaakt
wat mogelijkheid biedt tot het
aanleggen van stock vanwaar
dan étalages komen
- kelders vroeger alleen in be
tere huizen en in winkels en
herbergen bestonden
- voetschrapers nog wijzen op
de slechte toestand van de
vroegere wegen
- het Van Geemstraatje een
voetgangersverbinding was
van centrum naar station
- «staanders» van de gasver
lichting verdwijnen maar dat
gietijzeren platen op keldero
peningen, nutsvoorzieningen
e.d.m. nog in massa worden
aangetroffen en fabrikanten
zijn van Aalsterse firma's als
«Vulcain» en F.F.F. (Fonder-
ies en Forgeries Réunies)
waarbij heel wat in Jugendstil
- de gebouwen van de Filature
La Georgië er helemaal staan
bij te verkommeren
- bouwaanhangsels langs
weerszijden langs de binnen
kant van poorten om tevoor-
komen dat tegen de muren zou
worden gereden «loperiken»
heten
- aan de rechteroever van de
Dender heel wat los- en stapel
plaatsen waren gelegen waar
van nog getuige de oude kraan
- de Tramstraat een bochtige
vorm heeft om de vroegere
tram toe te laten recht vóór de
Zwartehoekbrug aan te komen
- in de Korte Moutstraat nog
een deel van de vroegere pout-
toren uit de 15de eeuw te zien
is.
Rein D'Haese, verantwoorde
lijke voor het museum en het
Archief van de Vlaamse Socia
le Strijd wil ook andere wijken
industricel-archeologisch de
visu laten doorlichten om
eventueel tot georganiseerde
gespecialiseerde wandelingen
te komen.
LH
Telefoon 053 21.59 23
Aan de Oostenrijks-Italiaanse grens dreigde de nochti
zo zorgvuldig voorbereide vakantie voor nierdialyse-|
tiënten van het Aalsters O.L.V.-Ziekenhuis in het bij
derd te lopen.
De grens oversteken met de
noodzakelijke medische appa
ratuur leek onmogelijk en de
beambten hadden geen gehoor
voor geen enkel argument.
Ook niet dat van de medische
noodzaak of van enige mens
lievendheid. Hoofdverpleger
Mare Vermaut wist echter zo
danig te palaberen dat het uit
eindelijk dan toch lukte ook al
moest er een som van 100.000
22
In het artikel dat in het voorgaande nummer van dit blad onder bovenstaande hoofdtitel
verscheen, stelden wij de vraag of het niet wenselijk zou zijn een volledige inventaris op te
maken van alles wat er, in stad of dorp, kan in aanmerking komen om voor bescherming
aan de Rijksdienst voor Landschaps- en Monumentenzorg voorgedragen te worden.
Er zijn aan deze aangelegenheid ook nog andere uitzichten verbonden, waarvan sommige
verantwoordelijken van stads- of gemeentebestuur, kerkfabriek of andere openbare
besturen, blijkbaar weinig of geen kennis schijnen te hebben
Volgens de bepalingen van de grondwet valt alles, wat geen persoonlijke eigendom is,
onder het begrip van het openbaar domein. Die bepaling geldt zowel voor vaste als voor
roerende goederen die, in dat objektief gezien, niet mogen vervreemd (lees: verkocht of
weggeschonken) worden, zonder uitzonderlijke toestemming van de openbare besturen
In principe behoren tot het openbaar domein alle monumenten en kunstvoorwerpen, die
geen persoonlijke eigendom zijn van een rechtspersoonlijkheid, aan de staat.
Daardoor zou men kunnen verstaan dat alle kunstbezit, zowel van stad, gemeente of kerk,
automatisch tot het openbaar domein behoort. Er zijn evenwel nog andere kunststukken
welke daarbij in aanmerking komen en wij willen daarop even de aandacht vestigen.
In Vlaanderen bestaan ontelbare maatschappijen, gilden e.d. die vaak oude dokumenten of
kunststukken bezitten Noemen wij o.a. de prachtige bonds- of maatschappijvlaggen of -
standaarden, beelden van patroonheiligen, waardigheidstekens van hoofdmannen enz. Dat
is vooral het geval met schuttersgilden en andere oude verenigingen die. zolang ze nog
bestaan, hun bezit met eerbied beschermen
Maar er zijn ook zeer veel maatschappijen of bonden die in de loop der tijden verdwenen
zijn, waarvan vlaggen en andere kunstwerken door partikulieren in bezit worden
gehouden Die personen hebben het recht niet die kunstwerken te behouden, ondanks dat
zij die met alle mogelijke eerbied cn zorg bewaren Maar wat gebeurt er wanneer zij
verdwijnen? Vaak wordt dat kunstbezit stanle-pede verkocht aan de eerste de beste
sjacheraar! Er zijn zo feiten genoeg bekend bv. een beeld van St. Sebastiaan, uit een
schuttcrslokaal, de «braak» van de schutterskoning. het gildcarchief, maar ook andere
kunstwerken zijn voor dergelijke praktijken niet veilig. Denken wij o.a. aan al de
verdwenen bonden zoals van oudstrijders, (V.O.S.), opgeëistcn 1914-1918 (Z.A.B.),
zangkoren cn zelfs godsdienstige genootschappen, waarvan de bondsvlaggen bij een of
ander overlevend lid (of nakomeling) in bezit zijn en zo dreigen verloren te gaan voor het
nageslacht!
Zou het dan niet wenselijk zijn dat. elk op zijn gebied, daaraan de nodige aandacht zou
besteden? Het is werkelijk bedroevend vast te stellen hoe weinig sommige verantwoorde
lijken echt kennis van zaken hebben. Om maar een kind bij de naam te noemen, hoeveel
kerkmeesters zijn ervan op de hoogte van wat in hun kerk aanwezig is? En nochtans zijn de
kerken praktisch de schatkamers van ons kunstbezit! En dan te bedenken dat die heren
wettelijk verantwoordelijk daarvoor zijn...
Observator.
fr. voor op tafd komen. S
waarvan men nog steeds i
weet hoe die te rekupere
zou vallen. Vóór het verti
was in de kliniek reeds berc
gedaan op milde schenkers
o.a. een tombola met prad
ge prijzen. Over welke bc
men het nu wil gooien is vo
lopig nog niet gekend
Dit incident, een zwaar
niet uniek is bij overgan
van Oostenrijk-Tirol en
geannexeerde en vetitalii
seerde Zuid-Tirol - niet zek
komt er onwil bij Italiaa
beambten kijken zoals
trouwens zelf reeds jaren to
moesten meemaken in we
waar minder dramatische 0
standigheden - was dan edl
de enige schaduwzijde van
onvergetelijke vakantie die i
ze nierdialyse-patiënten o«
de hoede van Dr. Bed
mochten meemaken en wi
bij het verplegend person
blijk gaf van volledige me
sche inzet doch tevens gin
op het onspanningsgcbicd t(
toonspreidde. Onvermoe
ongekende talenten. De ap|
ratuur werd geïnstalleerd
het Hotel Posta waar rt
heel wat toestellen waren
dergebracht van een Italiat
ziekenhuis uit de streek.
Voor vele patiënten was het
eerste reële vakantie die
meemaakten wegens hun
plichting regelmatig naar
dialyse te gaan. Het medis
werd hier echter gekopp
aan het toeristische en het
spannende met tochten
naar de onvolprezen Dol
tes en naar Venetië,
proost E.H. Faes droeg ni
bij tot de goede geest in I
gezelschap doch vooral over
inspanningen die het medij
team onverdroten en kor
leverde was iedereen vol
Voor de patiënten werd
een unieke belevenis. Eensi
nieten van een vakantie zo
iedereen niettegenstaande 1
zware handikap.
h.lor
