Vijftig jaar
Sint-Christoffel
te Buggenhout
Ruim
een halve eeuw
geleden werd
Buggenhout- Bos
ontsloten
Dendermondse Studentenklassieker
lonkt naar zonnig weekend
Van een Christoffel die Jeanneken werd
Dankzij «meester» Moortgat
10 - 3.8.1984 - De Voorpost
Een ruime, gezellige gelagzaal. Aan de toog altijd volk aan de klap, bovendien bereid je in de babbel te
betrekken. «Vloms», «Biggenaats» of «Broubants», je spreekt er de taal van je keuze. De bazin dat merk
je meteen weet van wanten, geeft zonder blozen lik op stuk en serveert de drankjes comme-il-faut.
Gezelligheid is er troef. Buiten wenkt het terras, één zonnebank en in de lusthof vlakbij hoor je kraaiende
kinderen, die zich op één van de talrijke speeltuigen de ziel uit hun lijf ravotten.
Een zomerse dag in de afspanning «St.-Christoffel». Schuin over de Boskapel in het Buggenhoutse Bos.
Voornoemde heilige, die al over de verkeersveiligheid waakte, toen er nog geen rijkswacht op onze wegen te
bespeuren viel, heeft in de volksmond als naamgever van dit Buggenhoutse oord van lafenis, echter haast
afgedaan. «Bij Jeanneken, in 't bos», wordt er nu gezegd. En Christoffel maakt geen bezwaar. Hij heeft er
aan de rand van het Buggenhoutse bos overigens al vijftig jaar opzitten. Sinds 9 juli jl. bestaat de «St.-
Christoffel» immers een halve eeuw.
het «hart» van Buggen-
hout-Bos genoemd. Van de
studenten, die op geregelde
tijdstippen, o.a. tijdens de
studentikoze Vierzusterste-
denklassieker, naar de
Christoffel afzakten, kreeg
ze bovendien de naam
«Moeder-Bos» toebedeeld.
Aan hartelijkheid ontbrak
het haar dus geenszins.
Van moeder op dochter
In de loop van 1967 bereik
te Clothilde de pensioenge
rechtigde leeftijd en doch
ter Jeanneken nam de zaak
over. Tevoren, legt Jeanne
ken uit, had ik reeds gerui
me tijd in de zaak gehol
pen. En had ik ook enige
tijd een frituur gedreven.
Toen ze negentien was, was
Jeanneken in het huwelijk
getreden. Met Flor Suys,
een vrachtvoerder en han
delaar in bouwmaterialen.
Na zijn dagtaak steekt Flor
overigens een handje toe
achter de toonbank.
Elke morgen, vanaf 8 u.,
kunnen de klanten in de
St.-Christoffel terecht en 's
avonds wordt de deur pas
op slot gedraaid wanneer
de laatste klant er genoeg
aan heeft. Van een weke
lijkse sluitingsdag moet
Jeanneken niet weten.
Werken en onder de men
sen vertoeven, legt ze uit, is
nu eenmaal mijn hobby.
Om de zaak op drukke mo
menten te runnen, kan ze
een ■beroep doen op haar
zonen en op schoondochter
Karine. Aan ophouden
denkt ze nog lang niet Zo
lang ze gezond is wil ze café
houden.
Dat de Christoffel in trek is
en blijft, bewijst ook het
feit dat tal van verenigin
gen er hun thuishaven ge
ïnstalleerd hebben. Zo
o.m. de fietsclub «Fiets u
fit», de wandelclub «De
Vossen» en de «Jachtclub».
Ook zij weten, dat het in de
Christoffel-storry, bij Jean
neken zalig vertoeven is.
Pierre Van Rossem
Buggenhoi
e tapt met veel kennis een flinke pint (v)
Ontstaan en evolutie
Hoe het allemaal begon,
vertelt Clothilde Fertinel,
momenteel 82: «Vader
zijn broer was «champet
ter» hield café in de
Hanestraat. We waren
thuis met negen kinderen
en om voor die omvangrij
ke kroost te zorgen, was
vader «Piër Scheir»
noemden de mensen hem
ook nog aktief als var
kens- en kippenhande-
laar».
Kortom, Piër Scheir bezat
een oog voor de kommer-
ce, was zelfs een tijdlang
als foorkramer aan de slag
en gaf zijn kinderen de zin
mee om als zelfstandig han
delaar aan de kost te
komen.
Clothilde zelf begon in
1923 een café te drijven.
«Café Sportwereld» heette
dat etablissement, vlakbij
het station van «Biggenaat
terp». Een goed beklant ca
fé dat bovendien op de be
langstelling kon rekenen
van illustere sportvedetten.
Weet je, vertrouwt Clothil
de ons toe, dat zelfs Fausto
Coppi en Gino Bartali er
over de vloer kwamen?
Als «vrij» café tapte Clo
thilde uit de vaatjes die zij
verkoos. In de loop van
1934 kwam Antoine Bos-
teels, toendertijd burge
meester en brouwer in de
bosgemeente, zijn bier pre
senteren. De bazin was wel
bereid burgemeestersbier
te schenken, maar zich
de raad van vader herinne
rend, in het bos een zaak te
beginnen enkel op voor
waarde dat de burgemees
ter op een perceel grond
langs de Kasteelstraat,
rechtover de Boskapel, een
café zou optrekken.
Dat voorstel zinde de bur
ger-brouwer wel en in am
per vijf weken tijd ik
had aangedrongen dat die
zaak niet te lang mocht
aanslepen, beklemtoont
Clothilde stond de Sint-
Christoffel er. Samen met
haar echtgenoot Frans Van
der Jeught nam Clothilde Buggenhout. Jeanneke met haar moeder, schoondochter en twee zonen (v)
er haar intrek. Op 9 juli
1934 om precies te zijn.
Sint-Christoffel groeide
snel uit tot een ontmoe
tingsplaats bij uitstek voor
jong en oud, in Buggen-
hout-Bos.
Tijdens de oorlogsjaren
ging de Christoffel echter
enige tijd dicht. Het gezin
kwam toen aan de kost
door een fruithandel op te
zetten. Het beschikte over
twee vrachtwagens en pluk
te en kocht fruit bij de
boeren. Fruit dat het dan
verder verhandelde. Nood
gedwongen had het gezin
ook, voor enige tijd op
nieuw zijn intrek genomen
in «Café Sportwereld»,
maar eens de oorlogsperi
kelen achter de rug, werd
opnieuw naar het bos uitge
weken.
Clothilde werd door velen
Buggenhout. Jeanneke, ook door de kinderen zeer goed gekend (v)
Zaterdag 4 augustus met z'n allen de flets op
Zaterdag 4 augustus zal een horde van om en bij de 150 studenten en oud-studenten,
leden van jeugdverenigingen en van caféclubs, of iedereen die zich voldoende gewapend
voelt om een dag boordevol vermaak en lol, zelfspot en uitdagingen, te beleven, allen
keurig gekleed of uitgedost al dan niet op een knotsgekke fiets de streek van
Dendermonde teisteren. Ondertussen weet je het al dat op die dag voor de zoveelste keer
de studentenklassieker «De 4-zustersteden» op het programma staat en dat meteen alle
ernst en overmoed de plaats zal moeten ruimen voor de uitbundige lach en de
aanstekelijk werkende geestdrift die ook de jongeren van deze tijd zo kenmerkt.
Voor de tweede opeenvolgen
de maal wordt evenwel ook
gerekend op een massale deel
name van de Dendermondse
kamavalgroeperingen, zodat
de pret zeker niet uit de lucht
zal zijn. Lolbroeken van alle
standen en klassen, pretma
kers van Dendermonde en om-
gevjng, fietsentoesiastelingen
uit de Denderregio, dit is de
dag waarop jullie kunnen de
monstreren dat het allemaal
nog prettig kan zijn in deze
dagelijkse rotzooi van begro
tingsproblemen en krisissitua-
ties. Zet ze voor een keer aan
de kant en spring op je fiets,
trek je gekste plunje aan en
profiteer ervan.
Het vertrek en de inschrijvin
gen gebeurt zoals naar jaarlijk
se gewoonte aan café De Saf
aan het Stationsplein te Den
dermonde en dit tussen 13 en
13.45 uur. Men moet natuur
lijk zestien jaar zijn om aan het
evenement deel te mogen ne
men. Een maksimum leeftijd is
niet bepaald. Het inschrij
vingsgeld bedraagt 200 fr. Dat
is bedoeld om een verzekering
te betalen en verder om je toe
te laten onderweg op bepaalde
punten enkele konsumpties (6
in totaal) te gebruiken, wat
fruit in de zakken van koers-
trui te moffelen en je maag wat
te verstevigen met flink wat
boterhammen Bovendien
krijgt je dank zij dat inschrij
vingsgeld ook toegang tot de
TD die plaats heeft in Zenith.
Kortom, voor de Luttele som
van 200 fr. ben je tenminste
een hele namiddag en allicht
ook nog de avond zoet. Een en
ander maakt dat deze studen
tenklassieker de meest goed
kope uitgaansdag van het iaar
Om 14 uur wordt dan de offi
ciële start gegeven op de Grote
Markt. Burgemeester Cool zal
zich van die taak kwijten, maar
of hij ook op de fiets zal sprin
gen, valt te betwijfelen. Van
daar gaat de tocht.neen dit
keer niet naar Buggenhout,
maar richting Grcmbergen om
dan Moerzeke aan te doen
waar de bonte meute wordt
verwacht omstreeks 14.30 uur
Er wordt gepauzeerd aan café
Schelderoute al veronderstel
len we dat de orgamzatoren
allicht ter plekke voor enkele
verrassingen zullen zorgen. De
volgende halteplaats is voor
zien aan café Brugskcn tc
Hamme waar men om 15.15
uur zal aankomen. Te Zele-
Huivcldc wordt de fiets weer
tegen de eerste de beste gevel
of boom gezet omstreeks 16.10
uur en in Schoonaarde wordt
het gezelschap in zaal Mike no
opgewacht om 17.10 uur. Maar
daartegen zullen de benen van
de minst gespierden allicht de
eerste tekenen van vermoeid
heid beginnen vertonen. Als
alles volgens plan verloopt dan
arriveren de deelnemers aan
café 't Peird op de hoek van de
Kasteelstraat en de Veerstraat
te Dendermonde omstreeks
18.30 uur. Daar eindigt de
tocht, want ook daar is het
lokaal gevestigd van de organi-
zatoren, de karnavalgroep
DKV De Chikkebollen.
Tijdens de tocht zijn er dus
haltes voorzien Wat nodig is,
want zaterdag zal het snikheet
zijn en zullen de dorstigen dus
op tijd en stond moeten ge
laafd worden. Bovendien
krijgt de fietser al na enkele
kilometer beslist af tc rekenen
met honger. Vandaar dat me
ook heeft gezorgd voor de no
dige boterhammen. -
Aan deze wedstrijd zijn heel
wat prijzen verbonden, dingen
waarvoor je soms niets, dan
weer wel wat extra's moet
doen. Want heb je bicvoor-
bccld de mooiste benen van
het hele lot. dan win je een
knal van een prijs: mocht dat
niet zo zijn, probeer dan de
dikste deelnemer te zijn of
tracht tijdens de uurtjes die je
nog resten een bierbuik aan te
kweken die ontzag afdwingt
Misschien kan je proberen je
zo origineel te verkleden dat
de deskundige jury niet meer
naast je kan kijken en je daar
voor wilt belonen. Maar er zijn
nog zovele ongelooflijke prij
zen meer. Al deze winnaars
worden tijdens de TD in het
jeugdhuis Zenith in de bloe
metjes gezet. Ze krijgen daar
ook hun fabelachtige maar
voorlopig geheim gehouden
prijs overhandigd.
Treur niet als je over geen fiets
beschikt. Ga met in zak en as
zitten. Al heb je geen fiets, je
kan toch meedoen aan deze 4
Zustersteden. In het station
van Dendermonde kan je im
mers tegen een zacht prijsje
een fiets huren en misschien
heeft je buur wel een afstands
vehikel op overschot.
Wie met al deze informatie
nog enige twijfels heeft, kan
voor de oplossing van zijn le
vensproblemen omtrent het al
dan niet meedoen aan deze
studentikoze uitstap, nog
steeds terecht in café 't Pcird,
Kasteelstraat 1 te Dendermon
de, of bij Leo Jassognc, Donk
straat 8 te Dendermonde (052/
21.35.80).
Buggenhout. Sint-Kristoffel, een afspanning die druk wordt bezocht (v)
Voor de ouderen onder ons blijft Buggenhout-Bos onafscheidelijk verbonden
met de «Boskapel» en de «Bosbegankenis». De middenmoters herinneren zich
ongetwijfeld de lange namiddagen uit hun jeugd, toen ze in één van de talrijke
lusthoven verpozing vonden en voor de jeugd van vandaag is Buggenhout-Bos
hoofdzakelijk synoniem voor de «Krokkebaas».
Zowat vijftig jaar geleden, dat leerden we uit een artikel in het november '82-
nummer van «Ter Palen», het tijdschrift van de Buggenhoutse heemkring van
dezelfde naam, werd aan de bestemming van Buggenhout-Bos een totaal nieuwe
en definitieve wending gegeven. De man die daartoe de impulsen gaf, benadrukt
Petrus Servaes, steller van het artikel, was meester Eugeen Moortgat.
Eugeen Moortgat
Eugeen Moortgat, geboren te Opdorp in 1899, werd in 1920 onderwijzer tc
Buggenhout. Meteen trad hij ook in dienst als leraar aan de avondvakschool. Na
zijn huwelijk met Caroline Van Hemelrijck bouwde hij een woning op een
perceel grond langs de Kasteelstraat.
In zijn vrije tijd zette hij, beetje bij beetje, een kippenkwekerij op. Het kippen
kweken en vetmesten vergde echter dermate veel tijd en zorg. dat hij het moeilijk
kreeg beide taken te kombineren. Op het eind van de twintiger jaren vroeg en
verkreeg hij ontslag als onderwijzer en van toen af kon hij zich volop inzetten
voor zijn nieuwe beroepsbezigheid.
Meester Moortgat zag die bezigheid echter ruimer en begon ook kippen te
slachten. Zijn waar werd overigens tot ver buiten de gemeentegrenzen geappre
cieerd.
De vrijheid die hij in zijn nieuwe bestaan gemeend had te vinden evolueerde
echter tot een zekere vorm van sleur en bewust van zijn mogelijkheden, kwam
Eugeen Moortgat met een ander projekt op de proppen.
In de lente van 1932 verbaasde hij iedereen door in het bos een prachtige
drankgelegenheid te openen, met bovendien gelegenheid tot koud buffet en een j
prachtige speeltuin voor de kinderen. Eugeen Moortgats initiatief kende meteen
ruime bijval en bij mooi weer mocht hij per zondagnamiddag haast 500 bezoekers
verwelkomen en werd tot 700 liter bier geschonken. Een toeloop die indrukwek-
kend mocht genoemd worden, gezien het feit dat zich toendertijd slechts enkelen
met de wagen konden verplaatsen. Eugeen Moortgat voelde zich dan ook
tevreden en gelukkig met zijn «Rustoord».
De
Navolging
Dankzij meester Moortgat was het bos een ander begrip geworden. Gezien de
ruime bijval kreeg zijn initiatief vanzelfsprekend navolging. In 1934 bouwde de
brouwerij Bosteels de «St.-Kristoffel» en in 1935 volgde, op initiatief van de
brouwerij De Block, de «Küssnacht».
Toen in het najaar van 1937 het Buggenhoutse gemeentebestuur de smalle kassei
liet vervangen door een voor die tijd uitzonderlijke betonweg, was het hek
definitief van de dam en groeide Buggenhout-Bos. ook voor de bewoners van de
omliggende gemeenten, uit tot een zeer aantrekkelijk dagrekreatieoord. In
datzelfde jaar had de brouwerij Muyshondt bovendien ook «De Populieren»
geopend.
Nieuw initiatief
Geenszins de pas afgesneden door de toenemende konkurrentie, maar boordevol
initiatief, zorgde meester Moortgat in 1938 voor een nieuwe golf van verstom
ming onder de Buggenhoutenaars. Op een perceel grond, gelegen aan de
overkant van de straat tegenover de Branddreef dat hij een jaar tevoren
verworven had, zou hij met openluchttoneelvoorstellingen beginnen.
Op 19 juni 1938 was het zover. De groep van Staf Bruggen voerde, met énorm
veel sukses, «Voor outer en heerd» op. De meester verbeterde de akkomodatie
en in 1939 werden zelfs twee voorstellingen verzorgd: «Maneken van Nieume-
ghen», door het gezelschap van Joris Diels en «Judas» door «De Kristen
Vlaamsche Speelgezellen». Het openluchttoneel in Buggenhout-Bos had defini
tief bestaansrecht verworven.
Aanvankelijk maakte de oorlog een eind aan de toneelaktiviteiten, maar in 1942
kon meester Moortgat, mede door de spontane medewerking van de h. Moeyens
uit Moortgat, mede door de spontane medewerking van de h. Moeyens uit
Malderen, niet minder dan vier voorstellingen organiseren: «De schelmenstreken
van Scapin» (St.-Augustinuskring), «Reinaert De Vos» (Eglantierken uit Malde
ren), «Don Quichote op de bruiloft van Camacho» ('t Nieuw Getij uit
Antwerpen) en «Starkadd» (Antwerpsch Volkstoneel). Voor elke opvoering
kwamen telkens 500 tot 700 toneelliefhebbers opdagen en meester Moortgat
voelde zich gelukkig en voldaan. Het grootste gedeelte van de opbrengst stond
hij bovendien af aan «Winterhulp».
Ook het volgende jaar werd er aan openluchttoneel gedaan. Op het programma
stonden toen «Hamlet» en «De notabelen van het Kraaienest» door het
Antwerpsch Volkstoneel.
In 1944 werd noodgedwongen een eind gemaakt aan de voorstellingen in het bos.
Op het enthousiasme van Eugeen Moortgat werd, door de schuld van enkele
dwazen, die geen enkel begrip konden opbrengen voor kulturele activiteiten, ze
zelfs verdacht vonden, een flinke domper gezet. In een zwaarmoedige bui werden
dan ook alle installaties afgebroken.
En toch, besluit Petrus Servaes zijn artikel, is het tijdperk van «de meester» voor
ons niet voorbij. Wat hij is begonnen en tot stand bracht, dank zij een geweldige
dosis initiatief, durf en bereidheid tot financiële offers, is voor immer blijvend.
Hij ontsloot het bos en leerde groot en klein de weg naar 't bos kennen en
waarderen.
We weten niet hoe alles zou geëvolueerd zijn, zonder de ingreep van meester
Moortgat. Wat we wel weten is dat hij vooruitliep op zijn tijd en ons als eerste
een gezonde rekreatie bood in het bos, met lak aan lichtzinnig vermaak. En dat.
als gevolg van de waardering die zijn initiatieven bij de bevolking genoten, de
verdere uitbouw plots met zevenmijlslaarzen vooruitging».
Op zeer gevorderde leeftijd ruilde de «meester» Buggenhout voor Tongeren, om
aldaar zijn intrek te nemen bij zijn enige dochter.
Pierre Van Rossem
Ach;
kijc
Drie
