Hamme paradijs voor wandelaars
en eendagstoeristen
Binnenkort te Hamme
18 - 3.8.1984 - De Voorpost
amme. Het De Pillecijnmonument te Hamme (vh)
i een oase van groen en water, gelegen tussen Schelde en Durme, daar vindt men de gemeente
lamme. Dank zij de propaganda die de V.V.V. Hamme voor haar gemeente maakt, wordt
lamme, stilaan maar zeker ook bekend buiten de provincie Oost-Vlaanderen. Dit jaar was
'amme vertegenwoordigd met een eigen stand op de beurs «Vakantie in Eigen Land» en op de
iternationale beurs te Calais, in samenwerking met de Regionale land van Dendermonde.
ondag, tijdens het Waterfeest op het Donkmeer, zullen er folders te bekomen zijn over Hamme
p de toeristische infostand van de vzw Schelde-Durme. Op 1 januari 1977, ingevolge de fusies
an de gemeenten, werden Hamme en Moerzeke een nieuwe entiteit, Hamme, die gemeen-
chappelijke toeristische kenmerken hadden. Deze gemeente is een paradijs voor de
endagstoerist en de wandelaars.
'ezienswaardigheden ^et beeldhouw- en hout- verdieping treft men de om hun aftocht te dek-
lamme heeft aan haar snijwerk zijn van zeer ge- maalderij aan gedreven ken. De Duitsers her-
jezoekers zeer interes- kende meesters, zoals door de wind. Helemaal bouwden het middenste
jante bezienswaardighe- Lucas Blondel, Tael- boven in de kap bevindt stuk, waarin zij de initia
len te bieden. Zowel de boom, Adr. Deubri. zich een balk, waarop een len van de Duitse keizer
Hamme. Het vroegere gemeentehuis van Moerzeke, gebouwd in 1756 (vh)
mearm. De hengelaars,
wandelaars, vogellief
hebbers, vinden hier
langs de kronkelende
paadjes een ongerept
stukje natuur.
Het staatsnatuurreser-
vaat «De Slikken en
Schorren van de Durme»
is gelegen aan de bene
denloop van de Durme.
Zij bestrijkt een opper
vlakte van 24 ha. Ver
scheidene dijkbreuken
zijn er de oorzaak van
geweest dat bij elke
vloed het water over de
dijking. Zij vestigden er
ook een abdijhoeve, die
de oorsprong werd van
het huidig Kastel. On
danks de indijkingen,
keerde het water regel
matig naar zijn oude loop
terug. Men moest hard
strijden om de gewonnen
landerijen tegen het wa
ter te beschermen. Land
bouw was de voornaam
ste bezigheid van de in
woners van Moerzeke.
Thans zijn velen overge
schakeld naar de tuin
bouw en dan vooral het
kunstminnaars, de na
tuurvriend, de historicus
als de nieuwsgierige
wandelaar komen er aan
hun trekken. Op het
marktplein van Hamme
staat de Sint Pieterskerk.
De kerktoren met ro-
maans-gotische galmga
ten dateert uit de 12de
eeuw. Het schip tot aan
de vierde zuil is gebouwd
volgens dé plannen van
de Augustijnermonnik
arch. Thomas Laureys in
1740. Vooral het kerk-
meubilair verdient bij
zondere aandacht. Het
koor, de preekstoel, de
kommuniebank, en de
biechtstoelen zijn werke
lijk vermeldenswaardig.
De Windmolen de grote
Napoleon, is de enige
overblijvende windmo
len van de 33 die Hamme
ooit heeft gehad. Hij da
teert uit 1804 en was ge
klasseerd en in 1974
werd begonnen met de
restauratie. Bij deze mo
len wordt de molenkap
met de wieken naar de
windrichting gedraaid.
De ronde romp, is 20 m.
hoog en staat op een
kunstmatig aangelegde
heuvel, de molenberg.
Op het gelijkvloers be
vindt zich de stapel
plaats. Op de eerste ver
dieping, de maalzolder,
waar een elektrische
maalderij is. In de tweede
20 cm houten rol ligt, de
paternoster. Wie een be
zoek wil brengen aan de
ze molen krijgt van de
molenaarsdochter, Angè-
le De Vos, een deskundi
ge uitleg tijdens de rond
leiding. De fel omstreden
Mirabrug of oucfe durme-
brug, werd gebouwd in
1896. Deze brug kreeg de
benaming in het bouw-
dossier van brug Grem-
bergen-Kettermuit. Zij
was voltooid in 1898, en
bestaat uit drie delen,
twee aanloopstukken en
een draaibaar middenge
deelte. In 1914 werd het
middense gedeelte van
de brug door de Belgi
sche troepen opgeblazen
Hamme. De windmolen de Grote Napoleon» (vh)
Willem verwerkten. Deze
metalenbrug, draaiend
op een pin en voortbewo
gen door mankracht,
werd door Fons Radema
kers voor de film «Teleur
gang van de Waterhoek»
of «Mira» gebruikt als de-
kor. Sedert enkele jaren
staat deze brug opge
draaid en is zij niet meer
toegankelijk voor het
verkeer.
Het Museum van Bo-
gaert-Wauters is enig in
ons land. Het bevat meer
dan 5000 voorwerpen,
vanaf de voorhistorie tot
de 17de eeuw, waarvan
sommige zeer uniek zijn,
die opgegraven en uitge
baggerd werden in de
Durme- en Scheldehoek.
Deze verzameling van
verscheidenheid en kost
baarheid wordt tentoon
gesteld in vier ruime za
len. De voorgeschiedenis
van de streek als de Ro
meinse, Frankische en vi
king Kuituur liggen er in
aardewerk, wapens en
sieraden uitgestald.
Natuurschoon
Hamme is begenadigd
met zijn natuurschoon.
Daar vindt men nog
plaatsen waar niets an
ders is dan water, lucht
en groen. «Het is er zoals
in het begin der dagen, in
die hoek tussen stroom
en rivier», schreef Filip
De Pillecyn in één van
zijn werken. Daar treft
men ook De Bunt aan. Dit
moerassig gebied werd
regelmatig overstroomd.
Men vindt er talrijke vis
vijvers. Sommige ont
staan door de overstro
mingen, anderen door
het steken van turf. Men
kan in dit gebied mooie
wandelingen doen. Men
wordt er opgenomen in
het mooie landschap van
deze streek, waar er nog
rust heerst en waar het
groen nog weelderig
tiert.
Aan de oevers van de
Oude Durme, is het ro
mantisch. Dit paradijs
voor de eenzamer visser
doet ons denken aan een
wereld zonder mens,
waar water en aarde hun
eigen orde scheppen. Bij
de rechttrekking van de
Durme is dit oude durme-
gebied ontstaan. Aan de
watermolen vertrekt een
wandeling langsheen de
dijken van deze oude dur-
laagst gelegen gedeelten
stroomt, de slikken. An
dere gedeelten worden
slechts bij springtij over
stroomd, zijn de schor
ren. Zij kenmerken een
begroeiing van grijze
wilg, waterwild, lisdodde
e.d.m. De rest van het
gebied wordt overheerst
door riet. Het gebied is
buitengewoon interes
sant om zijn fauna. Hier
worden vogels bestu
deerd. De slikken en
schorren zijn broed-,
slaap- en pleisterplaatsen
voor vele vogelsoorten.
In de wandelgids die uit
gegeven door de V.V.V.
Hamme tegen de prijs
van 20 frVstuk, staat heel
wat dokumentatie om
trent het fauna en flora in
deze streek.
Filip De Pillecyn
Deze Vlaamse schrijver,
Prins der Vlaamse Lette
ren genaamd, werd te
Hamme geboren op 25
maart 1891. Hij stierf te
Gent op 7 augustus 1962.
Op 17 april 1966 werd
aan de samenvloeiing
van Schelde en Durme
een monument onthuld,
als herinnering aan deze
begenadigde auteur en
groot-Nederlands stilist.
Het monument van
beeldhouwer Albert
Poels, vertoont persona
ges uit zijn verschillende
werken. Men treft er de
Veerman en de Jonk
vrouw aan, Rochus en
Soldaat Johan. Hamme
is fier op deze groot ro
mancier. In één van zijn
werken «Mensen achter
den dijk» beschreef hij de
toestand van de Hamse
bevolking in het begin
van deze eeuw. Toen was
Hamme een arm dorp in
Vlaanderen.
Moerzeke
De huidige benaming
«Moerzeke» zou afkom
stig zijn van Murceke,
zoals het in 1072 voor
komt en afgeleid zou zijn
van het Gallo-Romeins
Mauriciacum beteke
nend: goed of villa van
Mauricius. In de twaalfde
eeuw maakte Moerzeke
deel uit van het Land van
Dendermonde en was
één van de 16 parochies.
In de dertiende eeuw be
gonnen de paters van He-
miksem met de eerste in-
kweken van groenten on
der glas. Van de 1840 ha
die Moerzeke groot is
staan er op dit ogenblik
22 ha onder serres, waar
van het grootste gedeelte
in Kastel, dat ook wel
eens het glazen dorp ge
noemd wordt.
Kerken en kapellen
De Sint Martinuskerk op
het dorpsplein te Moerze
ke is in haar huidige
vorm gebouwd tussen
1767 en 1771. Maar toch
heeft deze kerk reeds 10
eeuwen geschiedenis
achter de rug. De grote
promotor en geldschieter
was Augustijn Van den
Meersch, heer van Moer
zeke, die in 1775 de heer
lijkheid van Moerzeke
had aangekocht. Op de
fronton boven de in
gangsdeur vindt men het
wapenschild van deze
man en dat van zijn echt
genote Madeleine Char
lotte d'Olmen, met rechts
een leeuw, links een
leeuwin.
In 1943 werd de gevel
van de kerk geklasseerd.
In de kerk vindt men in
het hoogkoor houtsnij
werk van meester Fran-
cies Allaert, en in het
houten koorgestoelte zijn
10 medaillons ingewerlrt.
De preekstoel is een
prachtig kunstwerk.
De Pius X Kapel bevindt
zich in het priester Poppe
domein, waarvan de in
gang op het dorpsplein
uitgeeft. De in Temse ge
boren priester Edward
Poppe kwam in 1918 als
bestuurder van het kloos
ter naar Moerzeke met
een zeer wankele ge
zondheid. Hij stierf er in
1924. Hij werd begraven
achter de kerk en in 1932
werd naast zijn graf een
gedenksteen gewijd.
Het Priester Poppe-komi-
tee besloot een proces
tot zaligverklaring aan
hangig te maken. In 1960
werd de eerste steen ge
legd van de Pius X kapel,
ontworpen door architekt
Lantsocht. De kapel werd
ingezegend in 1961 en is
een bezoek overwaard.
Vooral de glasramen en
de zoldering zijn van u
zonderlijke stijl. Voor li
altaar bevindt zich li
graf met de stoffelij
resten van Priester Po
pe, die in 1962 ontgrav
werd. Duizenden mens
komen elk jaar naar
bedevaartsoord.
Tijdens zijn verblijf
Moerzeke ging Priest
Poppe dagelijks naar
schipperskapel om mi
den de rust die de omg
ving biedt, te bidden va
zijn genezing. Dit kapt
letje staat aan de same
loop van drie straten
werd destijds gebou*
door de familie Jaspae
Van Laere Catharina Vi
Hecke en later gekoc
door Jacques De Sche
per. Waarschijnlijk
hiervan de naam a
leid, schepper, schippel
kapel. Tijdens de fram
omwenteling werd
vernietigd en in 1821
rug opgebouwd.
Gebouwen
Het Toreken dateert
het Spaans Tijdvak, eint
15e eeuw en wordt a
schouwd als zijnde
hof van Plaisance te
geweest. Het gehe
wordt omgeven door et
wal en de ingang git
over een ophaalbrug,
kleine vergeetput aan
ingangsdeur is nog e<
overblijfsel uit die tijd. I
huidige bewoner, ou
burgemeester van Mos
zeke, Gilbert Lemmen
heeft het steeds in goed
staat gehouden. Het
bouw is geklasseerd st
Hamme. De oude Durme, een vissersoord (vh)
Zaterdag 18 augustus:
Tienkamp op het gemeentelijk speelplein, Kaaiplein te Hamme, vanaf 9 uur.
Zaterdag 1 september:
Derde Hamse Jogging: Samenkomst gemeentelijk speelplein. Officieel vertrek
Marktplein te 15 uur.
Donderdag 20, vrijdag 21 en zaterdag 22 september:
Driedaagse Wuitensmarsen, dond-, vrijdag vertrek op het Marktplein te 17 uur.
Zaterdag vertrek op het Tweebruggenplein vanaf 9 uur. (bd).
