Marckx: kruiden ondersteunen de gezondheid
Onderwijsschepen Jan De Ridder:
Met beperkte middelen
onderwijs op peil houden
Kruiden van bij ons: een praktisch,
door iedereen te begrijpen kruidenboek
Grappen en grollen van Rik Gorissen
bij WJL Kruibeke
De Voorpost - 4.1.1985 - 23
«Kruiden van bij ons», het eerste kruidenboek van
de hand van Adrienne Marckx, bevat in totaal 128
bladzijden. Na een inleidend woordje van de auteur,
waarin ze o.a. de grote interesse voor een natuurlij
ke levenswijze beklemtoont, vindt de lezer er, in een
eenvoudige en duidelijke taal, de verschillende toe-
passingswijzen - sap, tinktuur, siroop, thee, gelei,
enz. van kruiden van bij ons in uiteengezet.
Vervolgens wordt elk kruid van de aarbei over
het duizendblad, het Lieve-Vrouw-bedstro, de vlier
tot zelfs de witte kool (in totaal meer dan vijftig
kruiden en planten) van dichterbij behandeld, krijgt
de lezer naast een foto ook deskundige uitleg aange
boden (hoe siroop, gelei te maken enz.) en wordt het
boek besloten met een overzicht van de diverse
kruiden die bij de behandeling van honderd en een
aandoeningen en ziekten ter ondersteuning kunnen
toegediend worden.
Een voorbeeld? Over de meidoorn schrijft Adrien
ne Marckx wat volgt: «Wie is er in de meimaand nog
nooit eens blijven staan bij onze witte doornhagen of
struiken? Deze struiken kunnen wel 200 jaar oud
worden. Als we de bloempjes in de meimaand verza
melen, moeten we oppassen voor de dorens aan de
takken. We plukken de bloemen voor ze open zijn, de
bloemen moeten nog in de knop zijn. De bloemen
moeten echter vlug drogen.
Als thee gebruiken we de bloempjes tegen jicht.
Hij is ook aan te bevelen tegen witte vloed. De
meidoorn regelt ook de bloeddruk en de hartslag.
Mensen die lijden aan aderverkalking, nerveuze
krampen en hart kram penhartkloppingen en
angstgevoelens, geef ik ook de raad meidoorn te
gebruiken. Het helpt ook bij mensen met oorsui
zingen.
Al deze kwalen vinden baat bij meidoorn, maar
men moet hem lange tijd nemen. Thee van bloemen
drinken we drie kopjes per dag. In ieder kopje doen
we een theelepel gedroogde kruiden, vervolgens
kokend water op gieten en zeven. We kunnen ook
siroop of gelei maken. Hiervoor nemen we vier
handvol bloemen in één liter water. Aan de kook
brengen en van het vuur nemen. Als het afgekoeld
is, zeven. De siroop maken we met rietsuiker of
honing. Gelei maken we met witte suiker. Koken tot
de gewenste dikte.»
(p.v.h.)
publiceerde kruidenboek
Marckx - precies, knikt ze, net als Merckx, maar met een a i.p.v.
die langs de Brusselsesteenweg te Lebbeke woont, is zesenvijftig. De
tien jaar zijn de kruiden, die al of niet geurige in het wild groeiende
belangrijke rol in haar leven gaan spelen. In die mate zelfs, dat
:x vandaag de dag niet alleen diverse jams op basis van kruiden
maar daarnaast ook stropen, zalven en tink turen bereid, her en
geeft en bovendien de auteur is van «Kruiden van bij ons»,
dat op een zeer eenvoudige en bevattelijke wijze de lezer vertrouwd
met de wereld van de kruiden en hun gebruik
zowat één maand om het te kruiden duidelijk wordt ge-
plukken. maakt. En dat is «Kruiden
Wie zich voor kruiden in- van bij ons»zo luidt de titel
teresseert? Meer mensen van het boek, ook gewor-
dan je denkt, benadrukt den. Het werk is te verkrij-
Adrienne. De grootste in- gen in nauuurwinkels en bij
teresse manifesteert zich bij de auteur zelf, Brusselses-
de jongeren, twintigers teenweg 291 te Lebbeke.
vooral, zwakt af bij veerti- Volgend jaar, stipt A-
gers - die hebben de weelde drienne Marckx aan, komt
er een tweede boek op de
markt. Insiders hebben me
trouwens verzekerd dat de
oplage van mijn eerste
werk beslist het lO.OOO-tal
moet halen.
Adrienne Marckx koes
tert trouwens nog andere
plannen. Besprekingen zijn
aan de gang om in de buurt
van de jaarwisseling met
maandelijkse kruiden
praatjes op een belangrijke
radiozender te beginnen.
En nog geen kleine zender,
voegt ze eraan toe. Ook zijn
kontakten gelegd om haar
kruidenkonfituren in de
ons omliggende landen op
de markt te brengen. Naast
het bereiden van haar kon-
fituren houdt Adrienne
Marckx zich ook nog bezig
met het maken van zalven
(op basis van varkensvet en
kruiden vanzelfsprekend),
tincturen (kruiden op alko-
hol) en siroop. Haar 7-krui-
densiroop is een probaat
middeltje tegen hoest.
Met de lekkere smaak
van de vlierbol in de mond,
verlaten we kruidenvrouw
Adrienne Marckx. Net wan
neer we in de wagen stap
pen, stopt een ander voer
tuig. Kijk, roept Adrienne
ons nog na. Dat is Mary
Lee, de bekende zangeres,
die haar provisie kruiden-
konfituur komt opdoen.
Ook zij is een overtuigd ge
bruiker van mijn gelei. Ex
tra voor de stem, beweert
ze.
Pierre Van Rossem
Lebbeke. Andrienne Marckx met haar boek (c)
BUGGENHOUT
Een aktieve dame dus,
Adrienne Marckx, Iemand
die er bovendien van houdt
geen tijd te verhezen. Wat
wilt ge weten, vraagt ze
meteen bij het begin van het
gesprek. En in haar stem
klinken nog Hofstaadse
klanken, ook al woont ze al
36 jaar in Lebbeke. Met de
mond vol van een door A-
drienne zelfgemaakte (lek
kere) vlierbol, vuren we. zo
goed en zo kwaad dat gaat,
onze vragen op haar af.
Kruidengelei
Adrienne Marckx stamt
uit een landbouwersgezin.
Vader was een fervent aan-
hanger van kruiden. Als
kind, herinnert ze zich, kon
ik me vaak ergeren aan de
vuile theepot op tafel of op
de Leuvense stoof. Vaak
moest ik ook, in opdracht
van vader, voor vrienden en
kennissen die aan een of
andere kwaal leden, krui
den gaan verzamelen in de
buurt. En zo is het dan alle
maal begonnen..
fornuis te gaan experimen
teren. Op zeker ogenblik,
wellicht de klassieke prui
men-, aardbeien- en krie-
kengelei beu, besloot A-
drienne Marckx gelei te
gaan maken van kruiden.
Kruidenthee kent iedereen,
maar een kruidengelei, die
zowel smakelijk is als de
gezondheid ondersteunt,
was haar onbekend. Op ba
sis van de kruidenrecepten
van haar vader zette Ad
rienne zich aan het experi
menteren en zorgde er
daarbij voor dat de gelei
niet alleen heilzaam, maar
ook smakelijk was. Haar
experimenteel kokkerellen
kende bijval, want de vrien
den en kennissen die ze van
haar gelei het proeven, von
den hem allen om te smake
lijker.
Kruidengelei maken is ei
genlijk niet zo ingewik
keld, legt Adrienne uit. Je
moet natuurlijk kennis
hebben van de kruiden en
ze bovendien voorzien van
een gepaste smaakmaker.
op visite en enkele tijd later
krijgt ze diverse konfituur-
fabrikanten op bezoek, die
bereid zijn haar ambachte
lijke produkten te verdelen.
Met één van hen besluit A-
drienne in zee te gaan.
Sindsdien zijn haar konfi-
turen ook in natuurwinkels
te verkrijgen. Momenteel,
zegt ze fier, zijn al veertien
konfituren - brandnetel,
brem, den, klaver, lijster
bes, munt, paardebloem,
pompoen, duizendblad, lin
de, rozebottel, sering, ver-
geet-mij-niet en weegbree -
te verkrijgen.
Kruiden
in opgang
Of je vandaag de dag nog
makkelijk kruiden vind?
willen we weten. Och jong,
antwoordt Adrienne Ze
groeien toch volop in de na
tuur! Vier vijf jaar gele
den was het niet zo makke
lijk er nog te vinden. De
land- en tuinbouw maakte
toen immers overvloedig
gebruik van pesticiden en
gekend - en flakkert op
nieuw op in de oudere leef-
tijdskategorieën. Hoewel in
de grond mensen van alle
leeftijden, dunkt me, zich
meer en meer dan vroeger
interesseren voor de krui
den als middel om de ge
zondheid te ondersteunen.
Kruiden van bij ons
Over het overdragen van
mijn kennis van en mijn
ervaring met kruiden aan
anderen, heb ik nooit pro
blemen gemaakt, aldus A-
drienne Marckx. Jaren ge
leden heb ik ook ettelijke
voordrachten gegeven om
trent het bloemenschikken
Nu doe ik precies hetzelfde
wat de kennis en het ge
bruik van de kruiden
betreft.
Uit die voordrachten is
trouwens de idee geboren
een boek uit te geven. Vorig
jaar verzorgde ik in Ware-
gem een lessenreeks. Die
kursus viel dermate mee,
dat heel wat kursisten me
waarom zet je dat
By de bespreking en goedkeuring van de Buggenhoutse gemeentebegroting 1985
verduidelijkte onderwysschepen Jan De Ridder, via een beleidsnota, de politiek welke de
bosgemeente, op het vlak van het gemeentelijk onderwys uiteraard, zal voeren.
Als algemeen principe werd vooropgesteld dat elke onderwystak zich zoveel mogelyk
zelf moet bedruipen met de staatstoelagen die hy ontvangt. Wat van de directies en de
leerkrachten van de verschillende scholen byzondere inspanningen zal vergen om met
beperkte middelen kwalitatief op peil te blijven. Deze inspanning, aldus de bevoegde
schepen, kan gaan van persoonlijke inzet tot het nemen van initiatieven, die de vroegere
door de gemeente toegekende toelagen kompenseren.
Lebbeke. Haar jampotten wijken niet van haar zijde (c)
Let wel, voor ze zich op
46-jarige leeftijd volop in de
kruiden «stortte» had Ad
rienne Marckx een meer
dan gewone interesse ver
toond voor alles wat groeit
en bloeit. Als jong meisje
studeerde ze o.a bloemen-
sierkunst. Eens het diplo
ma op zak besloot ze een
bloemenwinkel te begin
nen. Ook toen reeds toonde
ze zich enorm aktief en op
een sakker en een vloek had
ze niet alleen een man en
twee kinderen, maar ook
drie bloemenwinkels. Haar
kennis van de bloemsier-
kunst bracht ze bovendien,
via een eindeloze serie voor
drachten, over aan
anderen.
Kinderen worden volwas
sen. Beide telgen namen elk
een winkel over en Adrien
ne zag haar taak heel wat
lichter worden. Ze kreeg
opnieuw vrije tijd en die
gebruikte ze om achter het
Dat kan citroen ziin
sinaasappelsap of een
vleugje gember.
Dat mevr Marckx de ge
paste kombinatie van krui
den, suiker en smaakma
kers te pakken heeft, kon
den we achteraf zelf vast
stellen. De konfituur van
brandnetels die we mochten
proeven smaakt overheer
lijk en, had ze eraan toege
voegd, is aan te bevelen
voor mensen die lijden aan
reuma, jicht, gewrichtsont
steking en suikerziekte. Bij
gebruik daalt het suikerge
halte in het bloed. Lever,
aalvleesklier, gal en bloed
worden bovendien gezui
verd. De netel werkt ook
nog waterafdrijvend.
De bijval van Adriennes
kruidenkonfituur steeg
alsmaar Ze toont ons diver
se brieven van gebruikors
die haar bedanken Een
weekblad krijgt lucht van
de zaak, gaat bij Adrienne
herbiciden. Ook die mensen
zijn zich echter milieube
wuster gaan opstellen
- «spuiten» is bovendien
duur - met het gevolg dat
de bermen van de wegen
momenteel niet langer met
giftige stoffen bewerkt
worden, maar gewoon ge
maaid worden. En de krui
den opnieuw de kans krij
gen ongehinderd te groeien
en te bloeien.
De kruiden, voegt A-
drienne Mai*.<cx eraan toe.
groeien en bloeien dermate
dat je het gehele seizoen
lang konfituur kan berei
den. Eerst heb je de brand
netel. dan volgen de paar
debloem, de den, de rozebot
tel, de sering - inderdaad
«zjozzeminnen» zijn een
uitstekend hoeetwerend
middel bij griep of verkoud
heid -, vergeet-mij-nietjes,
weegbree enz. Je beschikt,
bovendien, wat elk kruid
afzonderlijk betreft, over
alles niet op papier? Aan
vankelijk had ik daar ech
ter minder interesse voor,
zodat ik de initiatiefnemers
van de kursus de toelatig
gaf de neerslag van die les
sen zelf op papier te zetten.
Dat werkje werd toen ver
kocht tegen 100 fr en alle
33 deelnemers schaften
zich meteen een exemplaar
aan
Dat, benadrukt Adrienne
Marckx, heeft me meteen
de ogen geopend. Bestaat er
werkelijk zoveel interesse
voor wat ik vertel, heb ik
me toen afgevraagd. En
meteen stond mijn besluit
vast: ik zou zelf een krui
denboek schrijven. Echter
geen boek als er al zovele op
de markt zijn, een bunde
ling van geleerde termen,
waaraan in de grond haast
niemand wat heeft. Wel een
werk waarin in een door
iedereen bevattelijke taal,
het praktische nut van de
Lager onderwys
In toepassing van het KB
van 30 augustus 1984, houden
de organisatie van het gewoon
kleuter- en lager onderwijs op
basis van het lestijdenpakket
voor het schooljaar 1984-85,
diende het aantal ambten van
22 tot 21 teruggebracht te wor
den. Hierbij, aldus schepen De
Ridder, dient nog een voltijds
en een deeltijds ambt van
godsdienstleraar te worden ge
voegd. Het aantal lesuren
godsdienst per klas werd van 3
op 2 uur per week gebracht.
Hoewel het aantal leerlingen
licht daalde - 376 tegenover
382 vorig schooljaar - kan in
dit opzicht van een meer dan
bevredigend resultaat gespro
ken worden.
Op pedagogisch vlak, be
klemtoont De Ridder, blijft
onze school net als vorig jaar,
een vooraanstaande rol spelen
bij de uitwerking van het piu-
jekt «Vernieuwd Lager Onder
wijs». De voorbije jaren heeft
de lagere school, in samenwer
king met de «Vereniging van
Belgische Steden en Gemeen
ten» en de Interkommunale
D.D.S. een belangrijke rol ge
speeld in het realiseren van
een gewestelijk VLO-projekt.
Met steun van het Pedago
gisch Bureau van Gent (Stede
lijk Onderwijs) werd meege
werkt aan sociale initiatieven
als het niveaulezen en de spel
ling. In toepassing van de wet
van 16 juli 1983, houdende
oprichting van de Nationale
Dienst voor het Leerlingenver
voer, wordt begin 1985 gestart
met de aktieve organisatie van
het leerlingenvervoer voor alle
lagere scholen van Buggen-
hout. Door de voornoemde
dienst werd aan de inspektie
van Financiën een voorstel ge
formuleerd om met ingang van
3 juni 1985 van start te gaan.
De realisatie van dit projekt
zal een wezenlijke besparing
inhouden voor de gemeente en
biedt tevens voordelen voor de
leerlingen.
De vernieuwbouw van de
gemengde afdeling Opdorp is
gestart op 13 november 1984.
De planning laat voorzien dat
de nieuwe klassen in gebruik
genomen zullen worden bij het
begin van het schooljaar 1985-
86.
Byzonder
Lager Onderwijs
Evenals in het vorig school
jaar, aldus Jan De Ridder,
werd een lichte daling van de
BLO-schoolbevolking te Bug-
genhout vastgesteld. Dit ver
schijnsel is het gevolg van de
daling van het leerlingenaantal
in het algemeen in het lager
onderwijs en van het feit dat
leerlingen die normaal in het
bijzonder lager onderwijs
thuishoren, omwille van het op
peil houden van de eigen ef-
fektieven, door het gewoon la
ger onderwijs niet naar het
BLO gestuurd worden.
De noodzakelijke uitbrei
ding van de bestaande gebou
wen kon nog niet verwezen
lijkt worden omwille van het
uitblijven van de «Rationalisa
tie- en Programmatiewet» voor
het bijzonder onderwijs, voor
waarde die de tussenkomst van
het waarborgfonds voor de
scholengebouwen konditio-
neert. In de begroting 1985
werden echter kredieten inge
schreven om de noodzakelijke
uitbreidingswerken uit te
voeren.
Het leerlingenvervoer ge
schiedt in samenwerking met
het MPl-Blijdorp en wordt
georganiseerd door de dienst
leerlingenvervoer van het Mi
nisterie van Onderwijs. Het
brengt voor het gemeentebe
stuur aldus geen financiële ge
volgen mee.
BUSO
Met ingang van het school
jaar 1984-1985 kon met een
volledig uitgebouwde school
gestart worden. Wat betekent
dat de school thans vijf leerja
ren telt met als afdelingen:
bouwwerken, houtbewerking
en gezins- en nijverheidstech
nieken.
Dit schooljaar is het aantal
leerlingen opvallend gestegen.
De school telt nu 97 leerlingen,
vorig schooljaar waren er dat
slechts 77. Deze stijging, aldus
de verantwoordelijke schepen,
is te wijten aan de goede repu
tatie van de school, aan het
gebrek aan doorstromingsmo
gelijkheden in het BLO in de
streek en aan de wet op de
verlengde leerplicht.
In de loop van de volgende
maanden zal het aangekochte
gebouw in de Bovendonck-
straat verder kunnen afge
werkt worden, zoals vroeger
gepland. Ingevolge de opval
lende stijging van het aantal
leerlingen zal de volledige uit
bouw - bovendien rekening
houdend met de financiële mo
gelijkheden - met een zekere
vertraging dienen te ge
schieden.
Net als voor de BLO-school
ontbreekt voor BUSO de 'Na
tionalisatie en Programmatie
wet'. In de begroting Van 1985
werden kredieten ingeschre
ven om de meest noodzakelij
ke uitbreidingswerken te kun
nen verrichten. Met veel vol
doening, aldus de schepen,
hebben wij kunnen vaststellen
dat het merendeel van de leer
lingen dat vorig schooljaar de
school verliet, werk heeft kun
nen vinden. Tenslotte kan aan
gestipt worden dat de afdeling
«Bouw» vanwege het «Fonds
voor Vakopleiding in de
Bouwnijverheid» net als vorig
schooljaar, een wezenlijke ma
teriële steun ontvangt.
Taal- en
Handelsleergangen
Het blijft de bekommernis
van het gemeentebestuur, be
nadrukt schepen De Ridder,
de kursussen zoveel mogelijk
aan te passen aan de noden en
de evolutie van de moderne
ekonomie. Aldus wordt de vo
rig jaar met veel bijval opge
richte kursus «Informatica»
verder uitgebouwd. De vorig
jaar opgerichte kursus «Spaans
elementaire kennis» krijgt van
af volgend jaar een doorstro
ming via een kursus «Grondige
kennis Spaans».
Net als vorig jaar heeft het
invoeren van een schoolgeld
en een financiële tussenkomst
voor het gebruik van de leer
boeken geen opvallende in
vloed uitgeoefend op het leer
lingenaantal. De leerlingen,
onder wie tal van volwassenen,
zijn goed gemotiveerd.
Muziekschool
Niettegenstaande de leerlin
gen van de muziekschool kur-
susgeld moeten betalen én een
bijdrage voor het gebruik van
muziekinstrumenten, vergt de
werking van de muziekschool
van de kant van het gemeente
bestuur een financiële inspan
ning. Enkel de personeelsuit
gaven worden immers betoe
laagd door de staat, de overige
werkingskosten vallen ten laste
van de gemeente.
Vanaf het schooljaar 1984-
1985 werd gestart met een kur
sus akkordeon, een instrument
dat als volwaardig konservato-
riuminstrument werd erkend.
De afdeling «Diktie» werd uit
gebreid met een kursus Voor
dracht.
Evenals vorig jaar zullen be
gin 1985 aperitiefkoncerten
georganiseerd worden. Vanaf
het huidige schooljaar zullen
bovendien een aantal leerlin
genaudities belegd worden.
Aldus worden de ouders en
belangstellenden in nauwer
kontakt gebracht met de mu
ziekschool. Kontaktdagen spe
ciaal voor de ouders zullen
eveneens georganiseerd
worden.
Veel belang wordt gehecht
aan de kontakten met de ver
schillende muziekmaatschap
pijen en zangkoren van de ge
meente. Deze kontakten moe
ten de integratie van de leerlin
gen in de maatschappijen en
koren bevorderen. Verder
worden de leerlingen van de
klas «Samenspel» steeds be
reid gevonden op te treden bij
allerlei kulturele manifestaties.
Tenslotte, aldus schepen De
Ridder, is het verheugend vast
te stellen dat het aantal vol
wassen leerlingen steeds toe
neemt.
Pierre Van Rossem
Toen de Kruibeekse kern van de Wase Jonge Leeu
wen (WJL) in oktober jl. opgericht werd, besloten
de bestuursleden een grootse kulturele manifesta
tie op het getouw te zetten voor de jaarkring rond
zou zijn. Hiermee wilde WJL Groot Kruibeke zich
in de gemente kenbaar maken, jeugdigen voor de
werking aanzetten tot participatie en een jong
vlaams kleinkunsttalent naar onze kontreien lok
ken: Rik Gorissen.
Onder grote publieke be
langstelling (zowat 180
personen vulden de zaal)
mocht Wim Peirsman de
avond openen. Daar er in de
zaal niet gerookt mocht
worden, boden de Jonge
Leeuwinnen ieder een prali
ne of lollie aan. Ook als
surrogaat voor de meest
verstokte rokers. De sfeer
zat er dan ook van bij het
begin in! Kabaretier, trou
badour en imitator Rik Go
rissen kon het dan ook ab
soluut niet laten om allu
sies te maken op die lollies.
Toen twee meisjes een, op
doek getekende, notenbalk
hoog hielden en zij stemmi
ge zangeresjes bleken te
zijn, verwees Rik naar ze
als «mijn lolliepops».
Dit soort humor bleef de
hele avond de toon aange
ven. Rake sketches zoals
«De drinkeboer», «No-
thomb» en de «Sprookjes-
vertellende grootvader» de
den de zaal daveren van ge
lach en applaus. Grappen
en grollen rolden uit Riks
«spreekbuis».
Tot slot had de voorzitter
Wim Peirsman van WJL
Groot-Kruibeke woorden
van dank en bloemen voor
Rik Gorissen en zijn bege
leider Pierre Beyers, voor
de Amedee Verbrug-
genkringen, de FW-Her-
melijn, het Davidsfonds
van Kruibeke en de Genera
le Bankmaatschappij die al
lemaal bijgedragen hebben
tot het welslagen van deze
humorvolle avond.
En dan nog dit: «Wie rüet
waagt, niet wint» luidt Riks
publiciteitsslogan. WJL
Groot-Kruibeke heeft het
gewaagd en heeft zeker niet
verloren, in tegendeel.
