Davidsfonds Sint-Niklaas
viert 110-jarig bestaan
OCMW-studie over de sociale
toestand van Sint-Niklaas
Met tijd en vlijt: het Davidsfonds gedijij
Ja ombudsdienst of neen ombudsdienst?
Akademische zitting en kulturele happening
Sociale huishuur
in Sint-Niklaas
Toekomst noodzaakt ander sociaal OCMW-beleid
«Nood
in eigen sta'
te Sint-Nikl
Half miljoen Waas geld
voor Britse mijnwerkers
6 - 1.2.1985 - De Voorpost
De Davidsfondsafdeling van Sint-Niklaas gooit haar
honderdentienjarig bestaan in de schaal. Het is wat
méér dan een eeuw, mag dat? Tien jaar geleden
immers was er niet veel reden tot feest. Het leden
aantal van deze centenaire tak van de grootste
kulturele vereniging van Vlaanderen had een be
schamend dieptepunt bereikt. Maar later onder
impuls van voorzitter Leo De Meulenaer, ging het
weer crescendo; de afdeling haalt nu met ongeveer
vijfhonderd leden en jaarlijks een dozyn relatief
talrijk bijgewoonde aktiviteiten, de nationale Da-
vidstop tien. De frustatie van '75 is verleden tijd, het
honderdentien jaar in touw zijn voor de Vlaamse
zaak niet. De viering in sourdine wordt binnenkort
in majeur overgedaan: op zaterdag 9 februari met
een akademische zitting en één week later met een
gevarieerde kulturele avond.
De zitting
Het zal met stijl zijn dat 110
jaar Davidsfonds wordt her
dacht. De akademische zitting
van zaterdag 9 februari a.s.
begint om 15 uur en vindt
plaats in de feestzaal van het
stadhuis. Feestredenaar is na
tionaal voorzitter Clem De
Ridder. In zijn toespraak heeft
hij het wellicht over de uitda
ging van de algemene kulturele
krisis en de oriënterende taak
van zijn vereniging die met
overtuiging de spits van de
niet-partij politieke Vlaamse
Beweging bemant. Het hoofd
bestuur te Leuven draagt Sint-
Niklaas trouwens in het hart:
de voorstelling van Anton van
Wilderodes «Daar is maar één
land» en de Theo Mertens el
pee 'Parels van Grote
Meesters' waren ko-realiza-
ties.
Naast gastheer burgemeester
Paul De Vidts voert nog de
Nederlander dr. Hans Hees
termans het woord. Heester
mans is redakteur van het
Woordenboek van de Neder
landse Taal en van Van Dales
Groot Woordenboek. Hij zou
een boeiend kauzeur zijn en,
net als onder anderen wijlen
Willem Melis de Grootneder
landse gedachte voorstaan.
Laurent en Godelieve Van den
Bergh uit Mechelen verzorgen
op klavier de muzikale inter
mezzi. Vader Van den Bergh,
tussen twee haakjes, werd aan
gezocht om tijdens het pausbe
zoek het orgel van de Sint-
Rombautskathedraal te bespe
len. Na afloop van de zitting
biedt het stadsbestuur de aan
wezigen een receptie aan.
Matigheid is evenwel geboden,
want aansluitend, om 17.30
uur, volgt een plechtige eucha
ristieviering in de Onze-Lieve-
Vrouwkerk. Kanunnik Kamiel
Vinck, eredeken en erevoor
zitter van Davidsfonds Sint-
Niklaas, gaat deze mis voor,
spreekt ook de homolie en het
Koninklijk Gemengd Koor
Sint-Gregoriusgild, op orgel
begeleid door Erwin Van Bo-
gaert, zingt de Deutsche Messe
van Schubert en liederen van
Van Hulse, Tinei en Fere-
mans. De feestelijke Davids-
fondsnamiddag is er voor
iedereen die met de vereniging
sympathizeert, maar om prak
tische redenen is het gewenst
voorzitter Leo De Meulenaer
(Berkenlaan 27 te Sint-Ni-
klaas, tel.: 03/776.66.23) voor
af van je komst te verwittigen.
Vers, lied, spel en dans
Een volkse viervuldigheid,
noemer ook van de avondvul
lende happening van 16 fe
bruari. Groots en hoogstaand,
eenmalig en uniek, ondertitelt
de afdeling. Oordeel zelf. Al
les samen zo'n 120 mensen
verlenen hun medewerking
aan het avondprogramma. Een
bonte avond wordt het. rijke
lijke porties van voormelde in
grediënten. Het Gemengd
Koor Sint-Gregoriusgild zingt
o.l.v Robert Hellemond werk
van de komponisten De Sut
ter, Van Durme, Benoit, Fere-
mans. Van Hoof en een ge
toonzet gedicht van Paul
Snoek. Meer muziek is er van
het trio Koen Hellemond.
Herman Cnop (celli) en Ro
bert Hellemond (piano). Zij
spelen het Concerto in g van
Antonio Vivaldi en de Sonate
Opus 2 nr. 8 van G.F. Handel.
Poëzie dan Leo Vertongen en
Rita De Mulder verzorgen een
poëtische evokatie rond Paul
Snoek en priester-dichter Gery
Helderenbergh en samenge
steld door Guido Goedemé en
Leo De Meulenaer. Rita De
Mulder uit Dendermonde, ook
is het, die lyrische teksten over
Vlaanderen van de hand van
Filip De Pillecyn op band heeft
ingesproken voor de diamon
tage 'Filip De Pillecyn
Woord en Beeld' van Rom
Duprez, een man die in Da-
vidsfondskringen reeds enige
faam verwierf met zijn monta
ge 'Daar is maar één land, dat
mijn land kan zijn' op tekst
van Anton Van Wilderode. Op
het jubileumprogramma staat
ook een hoofdstukje 'Wase
dichters lezen voor uit eigen
werk'. José De Poortere, Wim
Persoon, Armand Van Asschc
en Anton Van Wilderode heb
ben elk één gedicht gekozen
daarvoor. Anton Van Wilde
rode zelf en Guido Goedemé
stellen de dichters voor. Tot
daar vers en lied.
Dansen, dat doen Roger Van
Passel en volkskunstgroep
Drieske Nijpers uit Sint-Gillis.
Zij brengen «kunst uit het
volk»: de heiluizcr, zwaard
dans, vierkante ronde, de Sint-
Valentijntjesdans... De to
neelvereniging De Vlasbloem
uit Nieuwkerken, die in '83
met een eerste kategorie in het
provinciaal klasseringstornooi
gewaardeerd werd, en het pop
pentheater Oekedoeleken ne
men de moot 'spel' voor hun
rekening. Voor De Vlasbloem
bewerkte regisseur Pol
Goossens de novelle 'De zeer
Schone Uren van Juffrouw
Symforosa' van Felix Timmer
mans voor toneel. Een sober
dekor. maar een stuk om van
te snoepen, beweert Guido
Goedemé, ondervoorzitter van
de afdeling en zelf iemand met
heel wat regie-ervaring.
'Een glaasje poptail' is een
werkstuk van drie onderwij
zers uit de normaalschool: Ro-
main Bombeke, Bernard Fou-
bert en Jan Verschelden, sa
men: Oekedoeleken Het
wordt «een cocktail van korte
fragmenten voor poppen en
spelers met een afwisseling van
vleugjes mijmering, poëzie,
spot en vizualizering». Hele
maal op het eind van deze toch
wel behoorlijk gevulde avond,
zegt voorzitter Leo De Meule
naer het gelegenheidsgedicht
'Dierbaar Davidsfonds' van
Van Wilderode en daarna
wordt met luide stem en samen
met het gemengd koor Sint-
Gregorius de Vlaamse Leeuw
gezongen. Hoe anders kan
men een Vlaamse manifestatie
als deze besluiten?
De algemene leiding en koör-
dinatie van deze avond is in
handen van Guido Goedemé.
De Davidsfondsafdeling van
Sint-Niklaas heeft het klaar ge
kregen dat het bijwonen van
deze produktie helemaal niets
kost. Kaarten bestel je het best
vooraf op volgend telefoon
nummer: 03/776.35.75. Je kan
ze ook afhalen in de stads
schouwburg, Van Britsom-
straat 19, waar je op 16 februa
ri vóór 20 uur verwacht wordt.
N.'a.v. het jubileumgebeuren
geeft de afdeling ook een keu
rige brochure uit, een bunde
ling van bedenkingen op pa
pier gezet door Maurits Cop-
pieters, Ferdinand De Bondt,
eredeken Kamiel Vinck en na
tionaal voorzitter Clem De
Ridder, het gelegenheidsdicht
in het handschrift van Anton
Van Wilderode en ook nog de
'petite historie' van Davids
fonds Sint-Niklaas.
Leo DE BOCK
Er bestond al de vereniging 'Met Tijd en Vlijt', een
Leuvens studentengenootschap. Leden ervan stichtten op
15 januari 1885 samen met enkelen van hun professoren
en met de bedoeling het antiklerikale Willemsfonds van
antwoord te dienen, het Davidsfonds. Jan Baptist David,
de man naar wie de vereniging werd genoemd, was een
Leuvens hoogleraar die leefde van 1801 tot 1866. Het
streven van de studenten lag ruim, de grootste gemene
deler was nochtans een Vlaamse reflex in denken en
handelen. Men nam zich voor «de studie en het gebruik
van de 'Vlaamse taal' aan te moedigen, alles wat kon
strekken tot de verstandelijke en zedelijke ontwikkeling
van het Vlaamse volk te behartigen en de nationale geest
op te bouwen en te behartigen». In de eerste logo van het
Davidsfonds stond «Voor Godsdienst, Taal en Vaderland»
geblokletterd.
Hoe beter Vlaming...
Pas twee weken later, op 25 februari 1875, werd in Sint-
Niklaas als gevolg van toevallige kontakten een plaatselij
ke afdeling opgericht. Partijafdelingen volgden binnen
datzelfde jaar het voorbeeld van Sint-Niklaas. De Vlaam
se Beweging had vanaf dan twee vuurhaarden: een katho
lieke en een liberale. Een belangrijke figuur in de plaatse
lijke afdeling was Hendrik Claeys, leraar poëzie aan het
kollege, een gewaardeerd redenaar en gelegenheidsdich
ter ook en goede vriend van Jozef Stillemans, de superior
van het kollege en latere bisschop van Gent. In diens
gematigde houding inzake de relatie kerk-Vlaamse Bewe
ging, heeft Claeys wellicht de hand gehad. Een andere
spilfiguur, kanunnik Basiel Martens, kwam ook uit het
kollegemidden.
Een merkwaardige situatie toch. De school was, zoals de
meeste gereputeerde scholen uit die tijd, duidelijk ver
franst. Misschien lieten de Davidsfonds-voormannen zich
precies door deze overweging leiden bij de ontwikkeling
van hun engagement. Dank zij een tolerante direktie kon
de Vlaamse gedachte zachtjes blijven gedijen. Tot zelfs in
het parlement sprak men tijdens de bespreking van de
taalwet op het officieel middelbaar onderwijs met eerbied
over de rust in Sint-Niklaas. Dixit Hendrik Claeys: «Het is
omdat men wist hoe de superior het Vlaamse beginsel was
toegedaan, dat de moedige Vlaamse Beweging van het
studentenvolk in het Klein-Seminarie van Sint-Niklaas
gene betreurlijke gisting teweeg bracht, maar de geesten
rustig en bevredigd liet: de studenten en hadden gene
reden wantrouwig te zijn van hunne meesters».
Claeys, de eerste sekretaris van de afdeling (Ludovic
Janssens was voorzitter en kanunnik Stillemans onder
voorzitter) kon in 1875 103 leden inschrijven. Later,
wanneer leraar aan en direkteur van de Normaalschool
Amaat Joos nogal wat normalisten voor de Davidsfonds-
kar spande, de vereniging nog aan belang. Een flink J
van Joos' belangstelling ging uit naar de oprichtin
bibliotheken. Hij volgde daarin de talrijke initiatieve„
het Willemsfonds. Verder spitste het Davidsfonds zich
op de organizatie van muziekavonden, 11 juli-vieringe
voordrachtavonden met gasten als vader Alberdi—,
Thijm, Jan-Ignaas De Beucker. Rond 1882 werd het dZrJ
Joos samengestelde Wase dialektwoordenboek uitgeg*^
te Gent en Sint-Niklaas. Over een in 1892 geho
feestvergadering werd geschreven dat ze «baadde in~l
sfeer van identifikatie met de Vlaamse Beweging me
sociale beweging en het antisocialisme». Je rijmt het a.
van de huidige betekenissen niet zondermeer aan el
De slogan «Hoe beter Vlaming, hoe beter Belg»
toen ook nog in. Feestvergaderingen werden talrijk J
ganizeerd. want «ze verzetten de geest en veredeld'
ziel»
Nieuwe episode
In 1925 maakte de afdeling in de hovingen van \f-
museum tijd voor de viering van haar gouden jubilea
De Katholieke Gilde bracht toen, in een regie van MickT^1
Van Vlaanderen, «De Spiegel der zaligheid van Elck:*
lijc». Twee jaar later kreeg het Davidsfonds Sint-Nikl»
een vzw-statuut en kwam derhalve in aanmerking
staatstoelagen. Tijdens de oorlogsjaren werd cnkelZl
bibliotheekdienst nog gehandhaafd In 1948 hield Ano»"
Demedts een opgemerkte toespraak over de Boerenkri.
De viering van het 75-jarige bestaan in 1950 ging gepaS I
met een paar toneel- en operavoorstellingen. En alfll
jaren waren er de talloze voordrachten met namen j
Hugo Verriest, Ernest Claes, Hendrik Borginon, Ga
fried Bomans. de kursussen ter bevordering van tJët
algemeen Nederlands, de welsprekendheids- en opsteltifle
nooien voor scholieren uit het middelbaar onderwijs, 'ee:
Ijzerbedevaarten en de 11 juli-herdenkingen. In de lofda
van de vijftiger jaren aktualizeerde het nationale besttfc,
de werking met de oprichting van het Jong Davidsfonds
de doorvoering van een inhoudelijke aksentverschuivijr^
naar een ruimere maatschappelijke en politieke vu?e.f
Maar geen twintig jaar nadien kreeg het Davidsfonds v*1'
moeilijk. «Vele ouderen die meenden dat men te ver üde
de oorspronkelijke doelstellingen afweek of dat menjve
een te ruime interpretatie aan gaf, hebben toen n
beweging verlaten», verslaat voorzitter Leo De Meulpnc
naer. Hij is de man die in 1975; toen het plaatselijlplc
bestuur resigneerde, zoveel mogelijk sympathizanten ad-et
ter modern geïnterpreteerde doelstellingen trachtte Iro
scharen. Met hem en zijn bestuursploeg is, zo blijkt, .•n r
afdeling aan een nieuwe episode in haar geschiede» a
begonnen. J v
vc
Leo DE BOOjr
r
-1.1
«Het doel is de kansarmen, andersvaliden en bejaarden langer en beter in hun eigen
omgeving te betrekken. Dit om vereenzaming en verpaupering tegen te gaan». Dat is één
van de (belangrijkste) besluiten van een studie waarin de sociale toestand van de Sint-
Niklase bevolking wordt doorgelicht. De studie werd gerealizeerd door de Ombuds-
dienst, een btk-projekt uitgaande van het stedelijke OCMW. Men pleit voor een nieuwe,
gedecentralizeerde aanpak van het sociale beleid door het OCMW. De stad moet worden
verdeeld in zones en telkens moet men een dienstencentrum oprichten.
Deze zonale dienstencentra or
ganiseren dan een aantal
OCMW-aktiviteiten (o.m. de
maaltijden voor bejaarden);
zoeken een oplossing voor so
ciale noden, en trachten de
inspanningen van alle sociale
organisaties, zowel uit de pri-
vésektor als uitgaande van de
overheid, te koördineren. De
btk-ers konstateerden immers
tijdens het maken van de so
ciale doorlichting, dat noch de
mensen in sociale nood, noch
de vele Sint-Niklase sociale or
ganisaties een duidelijk, over
zichtelijk beeld hadden van de
werking en aktiviteiten van de
vele sociale werken
In februari doet de OCMW-
raad een uitspraak over de
voorstellen van de Ombuds-
dienst. De Ombudsdienst stel
de een projektdossier samen,
waarin de oprichting van dien
stencentra in zones organisato
risch, financieel en juridisch
staat beschreven. Ook bevat
het dossier de aanvraag tot
tewerkstelling van enkele dac-
ers in het eerste dienstcen-
trum, verbonden aan het be
jaardentehuis te Sint-Niklaas.
Vanaf 1986 moeten de vijf an
dere dienstencentra in Sint-
Niklaas hun werking starten.
Eén in de zone west (de buurt
van Dalstraat, Westerstraat en
Hazewindwijk), één in de zone
noord (de omgeving van de
Driekoningenstraat) en één in
elke deelgemeente.
De afgelopen maanden onder
vroeg de Ombudsdienst ook de
inwoners van de zone west en
noord over de dienstencentra
en hoe de bewoners zo'n cen
trum konkreet zagen.
Sint-Niklaas sociaal
doorgelicht
Het pleidooi tot decentralize-
ring van de sociale aktiviteiten
van het OCMW vloeide vol
gens de auteurs van «De socia
le doorlichting van Sint-Ni
klaas» voort uit de bevindin
gen van deze studie. Door het
268 bladzijden tellende rap
port krijgt iedere beleidsver
antwoordelijke een duidelijk
beeld van de globale sociale
toestand van hun stad, menen
ze.
Vijf maanden lang verzamelde
de Ombudsdienst cijfers, gra
fieken en tabellen, sprak met
«bevoorrechte ooggetuigen»,
aktief in de stedelijke sociale
organisaties; en bezocht
OCMW's in andere Vlaamse
steden, waar vaak de decentra
lisatie in dienstencentra en
projekten van dienstverlening
aan kansarmen, bejaarden,
werklozen, enz. al konkreet
gerealizeerd werden.
Zo'n studie maken was geen
uitdrukkelijke opdracht, toen
het btk-projekt Ombudsdienst
van start ging. De btk-taak
vermeldde wel allerlei zeer al
gemene en vage bepalingen,
zoals: «dienstverlening aan
kansarmen».
Een sociale doorlichting drong
zich echter al vlug op. Ge
sprekken met verantwoorde
lijken uit de Sint-Niklase socia
le sektor leverden twintig ver
schillende antwoorden op van
het begrip «kansarm». Dc helft
van de ondervraagden durfde
niet eens een omschrijving te
geven. Hoe moet de dienstver
lening aan kansarmen gebeu
ren, vroegen de btk-ers daar
na. Het leidde weer tot vele
verschillende antwoorden
Vooraleer men kan komen tot
een hervorming van de sociale
hulpverlening van het OCMW
en dc hele stedelijke sociale
zorg, moest duidelijk worden
wat sociale nood, kansarm,
hulpverlening en mensen met
sociale problemen konkreet
betekenen in Sint-Niklaas.
De Ombudsdienst stelde 97
Diverse berichten hebben bij
een deel van de bevolking en
bij diverse huurders van de
Sint-Niklase Maatschappij
voor de Huisvesting verwar
ring gezaaid.
Het bestuur van de vennoot
schap SNMH ontkent niet dat
het nieuwe huurstelsel, geba
seerd op de berekening van het
netto-belastbaar inkomen,
moeilijkheden oplevert. Het
heeft hierom aan bijna 500
huurders speciale verminderin
gen toegekend voor een
maandbedrag van erica
400.000 frank.
In enkele uitzonderlijke geval
len was de berekening van de
huishuur niet juist, maar dat
was meestal te wijten aan een
niet-opgave van het korrekte
fiskale inkomen of van de fa
miliale toestand. De huurders
kunnen steeds voor deskundi
ge uitleg terecht op het kan
toor van de vennootschap.
Het bestuur vestigt er de aan
dacht op dat volgens het nieu
we huurstelsel, van de 1.200
huurders er slechts 24% zijn
die de basishuurprijs moeten
betalen en er aan 66% vermin
dering werd teogekend.
Inzake reële huurprijzen be
taalt één vierde van de huur
ders minder dan 3.000 fr. en
zijn er bovendien nog prak
tisch de helft van de huurders
die minder dan 5.000 fr. beta
len. Aldus de Sint-Niklase
Maatschappij.
WIJ KUNNEN NIET GELUKKIG
ZIJN ZONDER DE ANDEREN»
(abbé Pierre)
De bekendmaking, d.m.v. een perskonferentie, van het
projekt 'Bureau-Ombudsdienst', was voorzien voor half
november van vorig jaar. De ontmoeting bleef uit. Nu
wordt februari-maart genoemd. Het dac-projekt, dat in
opvolging van het oorspronkelijke btk-initiatief, de uit
voerende faze van de Ombudsdienst moest inleiden,
kwam er niet. In de plaats daarvan werd het laatstgenoem
de dienstverband met zes maand verlengd. De hele
ombudstoekomst wordt daardoor onzeker. Eind februari
moét de OCMW-raad terzake een fundamentele beslissing
nemen: ombudsdienst ja of ombudsdienst neen?
Vanwaar, in afwachting hiervan, deze terughoudendheid?
Technisch staat de hele zaak immers op poten, de bezet
ting van de dienst kan geen probleem vormen. Het is niet
zonder meer uitgesloten dat vanuit een bepaalde politieke
hoek terzake nogal gevoelerig wordt gereageerd. De vrees
voor konkurrentie is niet fiktief, ook al vindt dit gevoel in
de aard van het initiatief helemaal geen grond. Evenmin is
het de bedoeling de reeds bestaande diensten te herhalen
Bovendien is de ombudsidee in Sint-Niklaas niet nieuw; ze
dateert van 1977.
Onduidelijke opdracht
In 1977 werd in de raad van het OCMW voor het eerst de
oprichting van verschillende dienstencentra gesuggereerd.
De CVP-SP-koalitie kon gebruik maken van een nationaal
btk-projekt.
De plannep van maart '80 zijn vergelijkbaar met het
huidige opzet, alleen zou er destijds meer personeel bij te
pas zijn gekomen. Het avontuur liep echter slecht af: het
hele ontwerp belandde in de lade. Als oorzaken werden
een onduidelijke opdracht, een methodisch erg zwak en té
technisch vooronderzoek en een politiek ongunstig kli
maat aangewezen. In '83 nam de vers geïnstalleerde CVP-
VU-raad, onder voorzitterschap van VU-er Roger Van
Ranst, de draad weer op. De opdracht was even onduide
lijk: preventie, koördinatie, detektie, inventarizatie en
aanvullende probleemoplossing. De welzijnskaart, het
vademecum van bestaande sociale instellingen en vereni
gingen en onmisbaar instrument voor de ombudsdienst, is
nog niet voorhanden. De dienst, bemand door een typiste
en twee specialisten, stelde een onduidelijkheid van me
ningen vast en besloot, in overleg met de raad, een
doorlichting van de sociale problematiek samen te stellen
om later daaruit een oriënterend, konkreet projektdossier
te kristallizeren. Deze maand wordt dit dossier voorge
legd.
Eén norm geldt alvast de objektiviteit van de doorverwij
zing. Een formalizering moet de evaluatie van dit proces
mogelijk maken en de preokkupatic van de sociale lobbies
dat het initiatief hen misschien een stuk dienstverlening uit
handen zal nemen, ontzenuwen
In dit verband is uiteraard de keuze van een ombudsman
uiterst belangrijk. Hij moet in ieder geval iemand zijn
zonder politieke belangen en ambities en over wie in de
raad de ruimste konsensus bestaat. Hoe dan ook zal dc
instelling van een ombudsdienst in Sint-Niklaas zoals
elders, de mondigheid van de zorgvrager versterken en zo
leiden tot een ruimer participatief beleid.
L.D.B.
verantwoordelijken uit de
Sint-Niklase sociale sektor (30
uit OCMW-kringen, 67 uit de
'privé') vragen over hun orga
nisatie, de werking, de voor
naamste problemen, de taak
van een ombudsdienst en een
dienstencentra, enz. Nadien
vergeleek men de antwoorden
en vaak vertoonden die veel
overeenstemming. De btk-ers
toetsten de praktijkervaringen
ook aan de verzamelde tabel
len en grafieken.
Opmerkelijke bevindingen
«De sociale doorlichting van
Sint-Niklaas» konstateerde dat
enkele stedelijke bevolkings
groepen met veel voorkomen
de problemen kampen. Be
jaarden vereenzamen, migran
ten vinden geen behoorlijke
huisvesting en hebben integra
tieproblemen en jeugdige
werklozen hebben vaak finan
ciële problemen.
De cijfers over de sociale bij
stand van het OCMW lokten
ook kommentaar uit. In 1984
steeg de armoedegrens Het
OCMW moest 40% méér uit
geven om sociaal noodlijden
den een bestaansminimum te
geven. In 246 Sint-Niklase
straten woont iemand die leeft
van het OCMW-bestaansmini-
mum en een steeds groter aan
tal aanvragen tot OCMW-
steun worden goedgekeurd.
De studie maakt ook duidelijk
dat er steeds grotere mazen in
het net van sociale welzijns
zorg ontstaan. In Sint-Niklaas
is de nood aan ontmoetings
ruimten voor bejaarden zeer
groot, maar buiten dc kaar-
tershuisjes bestaat er niets, en
niemand neemt een initiatief.
Door de organisatie van dien
stencentra in zones zou men
zulke problemen veel beter en
sneller kunnen opsporen en er
een oplossing aan geven. De
hulpverleners leven immers sa
men met de bevolking van hun
zone en betrekken de inwoners
ook bij het oplossen van socia
le problemen Een nauwere
band met de bewoners zou
zelfs moeten leiden tot preven
tief optreden en snellere op
sporing van sociale noden. De
ze vorm van hulpverlening
draagt de naam «Patchwork».
Patchwork wil een gekoördi-
neerde en op welzijn gerichte
dienstverlening in zones.
De inspraak en participatie
van de bevolking wordt in het
nu voorliggende projektdos
sier bovendiei. zeer konkreet
omschreven. Elk zonaal dien
stencentrum krijgt een stuur
groep, waarin de zonebewo
ners een zeer belangrijke rol
spelen.
Juridische hulpverlening
onbestaande
Naast het gebrek aan ontmoe
tingsruimte voor bejaarden
loopt ook de juridische dienst
verlening in het Land van
Waas totaal mank. Vakbonden
geven advies over het recht
van de arbeider en de verbrui
ker, en het Bureau voor Kon-
sultatie en Verdediging verde
digt pro deo voor een recht
bank. In beide gevallen zit
men echter al in het stadium
dat advokaten ingeschakeld
zijn. «Rond advies is er weinig
struktureel uitgebouwd», ont
dekte de Ombudsdienst. Vol
gens hen is hier een taak voor
het OCMW weggelegd.
Wat gaat het kosten?
De decentralisatie in diensten
centra kost volgens dc auteurs
van «Dc sociale doorlichting
van Sint-Niklaas» ook heel wat
minder dan de huidige sociale
politiek. Ze maakten een
schatting. Wat kost meer? De
uitbouw van de rustoorden of
het starten van dienstencentra,
waardoor meer bejaarden in
hun eigen huis en omgeving
kunnen blijven.
De Ombudsdienst waarschuw
de wel voor het overdreven
belang hechten aan de finan
ciële kant van de zaak: «Het
financiële aspekt mag niet lei
den tot een dwingende keuze.
Goedkope oplossingen zijn
niet meteen welzijnsbevorde-
rende oplossingen».
Niettemin maakte men kosten-
prognoses. Sint-Niklaas moet
er zich van bewust worden dat
het in het jaar 2000, 18.500
bejaarden zal huisvesten. Dat
is 27,1% van zijn bevolking.
Momenteel wonen zo'n 8.600
bejaarden in Sint-Niklaas. De
toename van het aantal bejaar
den brengt een groeiende nood
aan voorzieningen voor de toe
komst met zich mee, aldus de
«Sociale doorlichting van Sint-
Niklaas».
Een bejaarde in een rusthuis
kost per dag zo'n 1.100 frank,
huisbcgeleiding zo'n 450 frank,
aldus de studie. Als men er
naar streeft om 7% van de
bejaarden uit een rusthuis te
houden dan bespaart men van
NOOD IN EIGEN STAD
Tijdens het weekend v
10 februari bezinnen W<
zorg Sint-Niklaas en Si
centius zich over «Noo
gen stad». Men denkt c
ciaal aan de eenzame
armden, zieken.
75 vrijwilligers van de
Vincentiusgroepen en 1
willigere van dc Welzij
bieden dagelijks daadw
kc hulp bij materiële ei
ciële problemen. Ze
een houvast voor een
zieken en bejaarden.
In alle kerken van Sint-I
wordt door «Nood in
stad» een inzameling
den, dat weekend. Wie
wil overmaken kan zti
rekeningnummer 035-0
26 van de werkgroep W<
zorg in Sint-Niklaas. l(je
1984 tot het jaar 2000 309 mil
joen frank per jaar.
De planning
Indien alles naar dc wens van
de Ombudsdienst verloopt,
ontstaan tussen 1986 en 1991
zes dienstencentra. Eén voor
de bejaarden, één in elke deel
gemeente en twee te Sint-Ni
klaas. Het bejaardendiensten
centrum zal eerst van start
gaan, daarna deze te Sint-Ni-
klaaS. Als inplantingszoncs in
Sint-Niklaas koos de Ombuds
dienst allereerst een zone west,
begrensd door Westerstraat,
Plezantstraat, Parklaan, Broc-
dersstraat en Tereken. Hier
wonen heel wat bejaarden
(23,4% van de zonebevolking)
en enkele straten hebben een
grote migrantenkoncentratie.
Een tweede zone tussen
Spoorweglaan, station. Drie
koningenstraat en Heistraat is
representatief voor de sociale
toestand van de stad. Er wo
nen 7 842 personen waarvan
18,2% bejaarden en 6,1% mi
granten. Het zijn de stadsge-
middelden.
In de zone west en de zone
noord zullen de dienstencentra
met hun personeel mensen op-
i opjSd
i bcifel
vangen die door dc mazs
de sociale voorzieningen»
len; een snellere en cffk|l|
re hulp bieden en een kl
nerende rol vervullen. ML
die met een probleem na£f*
centrum komen, dat c
kan worden door een b
dc sociale dienst, zullen lèor
mogelijk doorverwezen j^or
den. Voor deze koördi|,ei
moet men wel kunnen boL
ken over een goed inzichtk|a;
werking en aktiviteiten v( j!
verschillende sociale orn"
tics. Het ontbreken vanlsc
'inventaris' draagt er nxEj,
teel toe bij, dat heel wat t£^(
energie verloren gaan. om^i
van verkeerde doorvcrv£nc
gen van mensen met s^jc
problemen.
Het stadsbestuur heeft ef~~
zo'n inventaris in de la za&
Het resultaat van het bt«
jekt.
Welk statuut het in <--cn|M
stencentra tcwerkgestcldpll
soneel moet krijgen. staa|
niet vast. Voor het eerster"*
bonden aan het bcjaarJjJei
huis, wordt alvast een
gedaan op mensen uit helfd
de arbeidscircuit. to"
De solidariteitsaktie ten bate van de stakende en
noodlijdende Britse mijnwerkers werd goed nagevolgd I
Land van Waas. Men zamelde al ruim een half miljoen fnl~~
In Sint-Niklaas werd middels een huis-aan-huis koliekterP
200.000 fr bijeengebracht. In Lokeren werd 110.000 L
ingezameld en ook in Temse kon ruim 100.000 frank
opgehaald. Ook op de Boelwerf betuigde men z'n steunt
daar kollekteerde men zowat 100.000 frank
100.000 frank.
Bovenop deze centen moet je rekening houden met dc J
toegezegde steun van de vakcentrales, kledij, voedsel
werden al naar Engeland getransporteerd. Vanuit dc g<
lelijke beleidsinstanties deed vooral het gemccntebestul
Kruibeke z'n duit in het zakje door z'n volledige medev
toe te zeggen, Lokeren en Temse ondersteunden dc al
moreel en logistiek vlak, terwijl men in Sint-Niklaas a
bleef.