4
Veldwachter Verlaeckt neemt afscheid van Erpe-Mere
Kolken zuigen door privé-firma
Christophe D'Haese laureaat Welsprekendheidstornooi
(BG Mere met sterk gevuld programma
JONG-SOCIALISTEN
VERSUS CVP-JONGEREN t
Een beetje geschiedenis van de schoolstrijd te Aalst en omgeving
-
14 - 8.2.1985 - De Voorpost
Ruim dertig jaar lang heeft Karei Verlaeckt te Mere de orde gehandhaafd. In deze
deelgemeente, en ook nog enkele jaren in de fusiegemeente Erpe-Mere, heeft hij de wet
naar de letter uitgevoerd. Vooral gebeurde dit met een zekere gestrengheid daar waar
net de verkeersveiligheid betrof, want veiligheid en orde in de straten van Mere waren
zyn devies. Slechts door een geordend verkeer kon voor hem de veiligheid van de
inwoners gehandhaafd worden en een verdere invoering van nieuwe verkeersreglemen
ten konden het steeds uitbreidende wegverkeer voor een chaos behoeden.
Na zoveel jaren heeft Karei
Verlaeckt, als pensioengerech
tigd, zijn politieuniform aan de
kapstok gehangen en is naar
zijn geboortestreek, Grember-
gen, gaan wonen. In het begin
zal hem dat best niet erg mee
vallen want een ijverig «speur
der» als de veldwachter van
Mere was, kon zo maar niet
van de ene dag op de andere
en dergelijke metamorfose
ndergaan. Het moet moeilijk
jn voor iemand die politie-
an was met plichtsbesef en
'kens zelf het goede voor-
ïld gaf, dag en nacht paraat
nd om orde op zaken te
len.
meesten in Mere zullen het
nog herinneren toen de
rige veldwachter (toen nog
ampetter genoemd) op rust
ïg en moest vervangen wor-
n. Zoals in de jaren vijftig
ze levensloop en gewoonten
j snel veranderden, was er
het vlak van politie ook
el wat vernieuwing op het
>rp. Het leven van de inwo-
-rs werd jachtiger, het le
vensritme werd opgevoerd en
desgevallend moesten ook
sommige reglementen aange
past worden. De stap van
«champetter» naar veldwach
ter bracht bijgevolg ook
soms onbegrijpende veran
deringen met zich. Bovendien
was de nieuw aangestelde poli
tieman tegen de geplogen
heden in dan nog geen Me-
renaar zodat de simpatie bij de
aanvang ver te zoeken was.
Het was voor de inwoners van
Mere een hele opgave om zich
aan de strengere toepassing
van de wet en vooral van de
verkeersreglementen aan te
passen. Veldwachter Ver
laeckt deed dit altijd nauwge
zet, akkuraat en is maar zelden
of nooit van die stelregel afge
weken. Het was een noodzake
lijk kwaad dat door de Mere-
naren moeilijk te verteren was
maar het optreden van de veld
wachter dwong toch ergens be
wondering af omdat hij soms
antipatieke beslissingen durfde
nemen, zelfs tegen alle geplo
genheden in.
Karei Verlaeckt
verkeersspecialist
Deze man belandde in Mere
op een ogenblik dat het weg
verkeer een enorme en snelle
vooruitgang kende. De boe
renkar werd geruild voor de
traktor en de auto verving stel
selmatig de fiets. De wegen
werden tot onveilige paden
herschapen en veldwachter
Verlaeckt zag in een veilig ver
keer zijn levenswerk. De
noodzaak drong zich op en in
al zijn handelingen en be
voegdheden werd hij synoniem
van de wegveiligheid. Dagen
lang was hij soms bezig met
dergelijke problemen en na
enkele jaren was hij een gezag
hebbende persoonlijkheid in
verkeerskringen. Steeds was
hij bezig met mogelijkheden
uit te testen of verbeteringen
aan te brengen. Hij ging er
zelfs zo diep op in dat hij een
kursus over de wegkode sa
menstelde die vooral naar het
onderwijs gericht was. Toen al
had hij ingezien dat de basis
van een gegronde verkeersvei
ligheid bij de jeugd moest ge
legd worden. Daarom was hij
zodanig met de verkeersop-
voeding begaan en heeft in
Erpe-Mere nauwlettend toege
zien en de wegcode naar de
letter toegepast. Zijn presta
ties op gebied van de verkeers
veiligheid zijn een uniek geval
op dit gebied en hij was vooral
een baanbreker die tijd noch
moeite spaarde «om er iets aan
te doen». Hij was begaan met
de schoolgaande kinderen, het
feit indachtig dat zij uiteinde
lijk altijd de grootste slachtof
fers waren in het verkeer.
Verkeer en onderwas
Nog vóór men in het ministerie
aan verkeersopvoeding dacht,
ijverde veldwachter Verlaeckt
reeds om de wegkode in het
schoolprogramma op te ne
men. Omdat dit te lang uit
bleef vroeg hij tenslotte in
1956 de toelating aan de burge
meester en de arrondisse-
mentskommissaris om ver-
keersles in de scholen van Me
re te mogen geven. Geen van
beiden weigerde en glunde
rend stond hij enkele maanden
nadien voor de klassen van de
Middelbare Meisjesschool
Sint-Jozefsinstituut te Mere.
Uiteraard moest hij dit onbe
zoldigd doen, maar Karei Ver
laeckt beschouwde dit als een
ambtelijke plicht en was reeds
tevreden dat hem de mogelijk
heid geboden werd ook op die
manier zijn levenswerk te ver
richten.
De Meerse veldwachter liet
zich niet ontmoedigen door de
traagheid van de ministeriële
administratie en ijverde dag na
dag voor de verkeersveiligheid
in groot Erpe-Mere en zelfs
ook daarbuiten. Hij maakte er
zijn specialiteit van en daar
door werd hij een bekende
figuur als jurylid op nationaal
vlak. Waar verkeerswedstrij-
den georganiseerd werden
deed men beroep op zijn vak
kennis en zijn medewerking
aan TV-programma's bewijst
dat hij wel een bevoegd per
soon was. Graag had hij het
gemeentebestuur van Erpe-
Mere een verkeerspark zien
aankopen maar dit doel, wel
licht om financiële redenen,
heeft hij nooit bereikt.
Toen in Erpe-Mere de «Vere
niging van Ouders ter Bescher
ming van de Kinderen op de
Weg» werd opgericht, op ini
tiatief van Fr. Sergeant, was
veldwachter Verlaeckt onmid
dellijk bereid om met deze
vereniging samen te werken en
de bestuursleden met de beste
■■aad bij te staan. Het is gewe
ten dat ze aan hem altijd een
grote steun gehad hebben en
mogelijks zal men, ondanks
zijn «rust», toch nog beroep op
hem doen. Een man als K.
Verlaeckt kan zo maar niet
passief toekijken alhoewel hij
zijn pensioen dik verdiend
heeft, gelet op de vele (onbe
taalbare) overuren.
Op basis van zijn jarenlange
ondervinding werd hij door
veldbrigadier Goblet aange
schreven om te zetelen in de
nationale verkeerswedstrijd
voor scholen in Marche-en-Fa-
menne. Ook in Oostende was
hij er als afgevaardigde en tel
kens waar hij ook kwam stelde
men zijn kennis zeer op prijs.
De weinige avonden die hij
vrij had, besteedde hij aan het
geven van voordrachten over
verkeer en het weggebruik. Zo
kon men hem in verschillende
steden en gemeenten beluiste
ren o.a. te Antwerpen, Halle,
Oostende, Gent en in talrijke
scholen was hij een gekend
figuur. De schoolgaande jeugd
was trouwens zijn grootste
zorg: met de schoolkinderen
van Erpe en Mere heeft hij een
tiental keren het verkeerspark
van Jette bezocht en kon er
meermaals de vreugde smaken
dat zijn «poulains» de finale
mochten rijden. Veldwachter
Verlaeckt was ook 'e eerste
om in het Vlaamse landsge
deelte een fietsenkontrole
door te voeren. Dit gebeurde
te Mere, in november 1972, in
samenwerking met Touring
Wegenhulp. Later werkte hij
ook aktief mee met de plaatse
lijke VTB-VAB-afdeling op
gebied van de autokontrole.
Karei Verlaeckt zat boordevol
verkeersinitiatieven en reeds
in 1973 ijverde hij voor een
meer uitgebreide verlichting
van de fietsen. Reeds toen wil
de hij ver doorgevoerde wijzi
gingen aanbrengen maar toen
kreeg hij geen gehoor bij de
hogere instanties (misschien
omdat het van een doodgewo
ne dorpschampetter kwam).
De veiplichte lichtinstallatie
zijn idee kwam er uitein
delijk in 1985, 12 jaar later...
een maand vóór hij definitief
op pensioen ging.
Ook daarbuiten was veldwach
ter Verlaeckt een bekende fi
guur. Tijdens regelmatige
schietoefeningen kon men
vaststellen dat hij met zijn wa
pen kon omgaan (indien dit
moest) en in wedstrijden was
hij altijd één der allerbesten.
Op verschillende terreinen was
hij steeds een impulsieve
kracht en vooral iemand die
zijn streng kon trekken.
PUchtsbewust als hij was, heeft
men hem soms te veel ijver
verweten maar K. Verlaeckt
was er terdege van overtuigd
dat er slechts volledige orde
kan heersen als de wet naar de
letter toegepast wordt. Antipa
thieke maatregelen als I
eenrichtingsverkeer,
echter meestal
noodzaak in onze deelgeq
ten met al te smalle g«
voor het huidig verkeerl
lukkig komt de waarderi
de inwoners inzien dat di
troffen maatregelen pnrf
resultaten opleveren. JL
Het afscheid van Karei
laeckt is opvallend in H®1?
Mere want na al die jare:
hij er een begrip gewoJ"1
Met hem is een plichtbjjnb
politieman uit de rangerF^.
het korps verdwenen, S& v
mocht men bij hem aan?™,
pen om een probleem fcJ s
spreken of op te lossen fJ
was er nog «ene van de c
stempel» die zijn beroejL-
had en daarnaar handeldtJL,
In Erpe-Mere, maar vooi|
Mere, zal zijn naam nog^ia
wijls vernoemd worden,"r
hijzelf zal ook nog vaak.*,
ken aan het dorp waar h;*
goed en slecht weer naT
maakt heeft en waarop hij'
een zekere stempel gettalri
heeft. Dergelijke ambtefy,
zijn een zeldzaamheid qi
mag terecht als een voor-;Ts
beschouwd worden vooraf
jongere kollega's!
Met Karei Verlaeckt is oj®?
meentelijk vlak een hoofófi®
05:
afgesloten
Iet als jaartema «Samen voor ieders geluk» heeft het
itaal bestuur van de gepensioneerdenbond Mere een
itgebreid programma voor 1985 uitgewerkt. Met een
uitengewone zorg wil men vooral aandacht schenken aan
e vereenzaamden, de zieken en de meest beproefden.
Maar daarnaast worden de enkele honderden trouwe
leden niet vergeten die bovendien een ruime keuze hebben
dank zij de inzet van de bestuursleden en de vele andere
aktieve medewerkers.
Wie van kaarten houdt kan
elke tweede en vierde woens
dag van de maand, om 17 uur,
terecht in het patronaat. Een
gedeelte van de opbrengst
hiervan gaat trouwens naar
koffie en krentenboterham-
men. Daarnaast kan men dans
lessen volgen die gegeven wor
den met de medewerking van
de Dienst voor Volksontwik
keling van de Vlaamse Ge
meenschap. Liefhebbers van
de fiets starten elke donderdag
om 14 uur op het dorp en de
eerste tocht wordt op 14 maart
a.s. ondernomen. De afstand
bedraagt telkens ongeveer 10
km. maar wordt stelselmatig
tot 20 km. opgedreven. Het is
trouwens de specialist Frans
Wijnant die zich voor dit initia
tief verantwoordelijk stelt en
dit jaar is aan deze uitstappen
een regelmatigheidskriterium
verbonden.
Het ligt ook in de bedoeling
om een speciale werkgroep op
te richten die zich bezighoudt
met reizen en uitstappen. Ook
is dit het geval om de ontspan
ning op feestvergaderingen
voor te bereiden, vooral dan
om een halfvastenfeest te orga
niseren in de week rond half
maart.
Het bestuur doet een oproep
tot de leden om zich eventueel
kandidaat te stellen voor een
bestuursfunktie op gewestelijk
of verbondelijk niveau In de
afdelingen zelf moeten de ver
kiezingen vóór einde april ge
houden worden en in Mere zal
dit gebeuren tijdens de Paas
viering van 11 april.
Indien er genoeg belangstel
ling te vinden is bij de leden
zou dit jaar opnieuw een les
senreeks koken georganiseerd
worden. De lessen die in maart
aanvangen, zouden handelen
over menu's van zestigplus
sers. Voor het volledig pro
gramma van de KBG-Mere,
tijdens het eerste kwartaal van
dit jaar, kan men de gedetail
leerde kalender raadplegen,
een rij kgevulde kalender die
geen verveling bij de ouderen
toelaat en waarin elkeen toch
iets moet kunnen vinden dat
zijn belangstelling kan opwek
ken. Hieraan kan men vaststel
len dat het bestuur van de
KBG-Mere zeer impulsief in
gesteld is en ijvert om zoveel
mogelijk variatie te bieden.
(J.v.)
Aalst. De deelnemers aan het welsprekendheidstornooi van de Jonge Kamer (a).
in;
De polemiek lussen de CVP-Jongeren en de Joepie
Socialisten gaat onverdroten verder. Na de reaktie van Xjjr
CVP-JO komen nu weer de Socialisten aan de beurt d£i c
present waren op de kaas- en wijnavond door CVP-JO fe
Moorsel georganiseerd en er in een pamflet het -prof^sk
van de CVP-Jongeren» schetsten. nza
Ze worden er genoemd «door hun partij aan het hoofd
een gepolitiseerde jeugdraad gedropten om het vuile
te doen».
(Kia<
Hun ambitie zou zijn een mandaat of bevordering in aI Aa
wacht te slepen. Ze zouden zich vooral bezighouden me
het aanvallen van andermans realisaties. Tegenover hf22
stadsbestuur zouden ze geen enkele kritiek hebben. Hual B
sterkste zijde zou die zijn van niet-genaamtekende bneeale
ven en leugens en hun zwakste zijde het uit de weg gaaO fr
van open konfrontatie en tegensprekelijk debat».
Tot daar het pamflet genaamtekend door Baita Dolores
(l.h.JSO
Het ruimen van de 17.300
rioolkolken van Groot-Aalst
zou gegund worden aan een
privé-maatschappij na openba
re aanbesteding voor een som
geraamd op anderhalfmiljoen,
of 87 fr. per kolk. Voor het
reinigen van dringende geval
len beschikt de stad zelf over
één kolkzuiger. Bij eventuele
klachten kan u daarop beroep
doen via tel. 053-77.11.11 toe
stel 247, of via 053-77.31.70.
Raadslid Danny Denayer heeft
daarbij vragen. Is er koördina-
tie met de politie? Is er vol
doende toezicht? Is 1 maal per
jaar ruimen voldoende? Is het
niet zo dat als men met de
kolkenzuiger komt en er staat
toevalligerwijze iets in de weg
dat de kolk wordt beschouwd
als zijn beurt hebbende gehad?
Kan dit alles niet beter gebeu
ren in eigen beheer? In een
periode van 10 jaar zouden de
kosten van een nieuwe kolken
zuiger afgeschreven zijn, zegt
Freddy Pijck (SP).
Privé?
Freddy Pijck vraagt of van het
aanvankelijk plan de kolken
zuiger in 1980 aangekocht en
die 27.000 km. op de teller
heeft die zou vervangen wor
den in 1989 af te zien ten
voordele van een privé-firma?
In 1984 was verlenging van het
kontrakt met de privé voor één
jaar aanvaardbaar vermits er
te Nieuwerkerken en Gijze-
gem nog lopende kontrakten
in zwang waren.
Pijck maakt dan een bereke
ning en vindt dat de privé-
firma 140 kolken daags behan
delt vermits het kontrakt pas
op 1 april werd afgesloten
Door de stadsdiensten zou het
2 maal per jaar kunnen gebeu
ren. Aan de privé-firma moet
bovendien een toezichter wor
den medegegeven wat dan
toch ook geld kost. De SP zal
dit projekt niet goedkeuren en
stelt een begrotingswijziging
voor om nog dit jaar een riool-
kolkenzuiger aan te kopen.
Schepen De Maght repliceert
dat een voorstudie aantoonde
dat de stad met eigen materiaal
deze taak niet aan kan en sche
pen Doorns voegde er aan toe
dat er al te veel klachten wa
ren. Daarom werd geopteerd
voor uitvoering in privé? Bere
keningen tonen aan dat dit de
voordeligste methode is.
Waarna raadslid Eddy Mon
sieur er veelbetekenend aan
toevoegde dat de betrokken
firma in elk geval de vigerende
arbeids- en loon-voorwaarden
moet respekteren.
Met haar welsprekendheidstornooi onder het motto
«Goeie dag technologie» gooide de Jonge Kamer Aalst
andermaal hoge ogen. Achttien valabele kandidaten waar-
by het vrouwelijk element doorwoog kwamen in de
running en de belangstelling, ook van jeugdigen, was
merkwaardig. De Van Inniszaal van de G-Bank liep
inderdaad eivol.
Het thema «Goeiedag techno
logie» refereerde naar «Flan
ders Technology» en de aan de
basis van de derde industriële
revolutie liggende «Flemish
Aerospace Group». De tech
nologische evolutie in de ae
rospace transplanteren naar
nieuwe toepassingsvelden
waar om kompetitief te blijven
vernieuwing een must is blijft
een permanente opgave. Dit
dan zowel in medische technie
ken als in die van landbouw, in
robotica en burotica. Niet
meedoen aan de vigerende
trend zou impliceren dat men
gewoon uit de markt gestoten
wordt en verhoging van de
produktiviteit leidde reeds
vroeger tot sociale verworven
heden qua studiemogelijkhe
den, pensioenen, gezondheids
zorg, zorg voor mindervaliden
en noem maar op. Verdere
verhoging van de produktivi
teit kan nieuwe, vroeger niet
haalbaar geachte industriële
dimensies scheppen. Uiteraard
zitten aan de huidige trend een
aantal ontgoochelende aspek-
ten vast die wellicht stimule
rend kunnen werken op de
menselijke (creativiteit.
Volgens de Amerikaan Her-
bert A. Simon, Nobelprijswin
naar ekonomie, is technologie
de menselijke kennis van wat
mogelijk is en versterkt de
computer het menselijk den
ken, zoals de stoommachine
destijdes de menselijke
spierkracht versterkte.
«De robot, onze vriend?»
Nadat voorzitter van de Jonge
Kamer een welkomstwoord
had gericht aan de talrijke aan
wezigen en kommissiedirek-
teur Dirk Deceuninck de wed
strijd nader had toegelicht, tra
den in alfabetische volgorde de
tweede reeks kandidaten op.
De eerste reeks kreeg reeds
een beurt verleden maandag.
Met eventueel het behulp van
een schema aan hun uiteenzet
ting behandelden ze geduren
de 5 7 minuten het onder
werp waarbij ze werden gc-
kwoteerd op taalvaardigheid
en uitspraak, vormgeving en
presentatie, kreativiteit, struk-
tuur en waarde van inhoud
door een jury bestaande uit
Ria Peynsaert-Verstraete, jw
De Cousemaeker, Hector De
Baere, Achiel en Martin Hut-
sebaut, Freddy Vander Bau-
wede en Paul Deceuninck.
Nieuw dit jaar was het testen
van parate verbaliteit via on
dervraging na de spreekbeurt
door I.Q.-Kwis-presentator
Herman Van Molle en compu
terspecialist Luc Latoir.
De uitslag
Laureaat werd Christophe
D'Haese, Overhammedrecf 9
te Aalst, student aan het Sint-
Jozcfscollcge die stelde dat wat
totnogtoe als fantasie werd af
gedaan nu tastbare realiteit
wordt. Vraag blijft of techno-
kraten hun macht tot nut van
de maatschappij gaan gebrui
ken of degenereren tot een
egoïstische kaste Naast zwart
gallige beschouwingen kan de
Derde Industriële Revolutie
(DIRV) heerlijke tijden belo
ven en nieuwe sociale horizon
ten openen en louter materia
listisch denken gesublimeerd
worden tot meer menselijk
heid. In welke zin de balans
uiteindelijk zal overhellen
blijft een open vraag. Maar de
huidige trend is onomkeerbaar
en dus is het belangrijk op de
huidige stand van zaken in
vloed uit te oefenen.
Technologie is vuur dat ener
zijds zorgt voor warmte maar
(die
uar
waaraan we anderzijds delP01
den kunnen branden
De verdere rangschikking
eruit als volgt: 2. Mv?ma
Droessaert (Dames van Kier
ria), Kouterbaan, Eremb^ac
gem, 3. Johan Yscwijn|0
Sint-Amandsberg-Gcnt; I
Wouter Vermeulen van ®at
Sint-Jozcfskollege, 5. M»10
De Kerpel, 6. Els Hcymanflra
Els Vcrbckc. 8. Liesbcth Strai
gaert, 9. Hilde Drocssacif.
10. Jurgen Tack.
Belangrijk in deze rangsdWBl
king is dat de jury unari 1C
was wat betreft de resultne
van de eerste vier. Vcrderiaer
ze getroffen door de i
pessimistische of moet»
het realistische -
de jeugd aanneemt tegc
de moderne technologie d
ons, en op de jeugd biez~
afkomt en toestanden 1
waarmede men zowat alle éne
ten uit kan. n p
"bru;
dert
n 2(
In September 1879 is er in de gemeente
een bijzondere dwang uitgeoefend op al
de ouders. De geestelijken preekten dat
de nieuwe wet slecht was. Dat er voor
taan geen godsdienstig onderwijs zou
bestaan, noch zedenleernadien hebben
zij de onderwijzers uitgegeven als geuzen
en schismatieken. Men is van huis tot
huis rondgegaan; er werd verboden be
trekkingen te hebben met personen wier
kinderen naar de gemeenteschool gaan.
Het is gebeurd aan eenen zekeren Ver-
eecken, werkman alhier, dal de onder
pastoor zijne vrouw ophitste tegen hem,
omdat hij zijne kinderen naar deze
school zond. Hij verbood haar met ha
ren man nog betrekkingen te hebben, en
beval haar het huis te verlaten. Het ging
zoo verre dat er tusschen man en vrouw
een gevecht ontstond. De vrouw liep weg
en ging ter pastorij, alwaar zij berecht
werd. Zij had zich op straat laten vallen,
alsof zij niet meer voort kon. De heer
procureur des konings heeft de zaak
doen onderzoeken, en er is door eenen
geneesheer vastgesteld dat vrouw Veree-
cken maar lichte kneuzingen had ont
vangen
Men heeft mij maanden en maanden
vervolgingen doen ondergaan; in beelte
nis verbrand, men streek menschendrek
aan mijne deur, men hing plakkaarten
uil, waarop ik verbeeld was als een beer
die eenen herder vervolgt. Daarenboven
beleedigde men mij op alle manieren. Er
zijn dien ten gevolge en namelijk wegens
beleedigingen tegen mijnen persoon,
door de correctionele rechtbank van
Dendermonde vijf vonnissen uitgespro
ken, door welke een persoon driemaal,
andere tweemaal en 18 andere personen
eenmaal lot verschillige boeten zijn ver-
Dendermonde een vonnis van vrijspraak
uit, hetgeen bij de aankomst der vrijge-
sprokenen te Hofstade gelegenheid gaf
tot eene nieuwe manifestatie met muziek,
vlaggen enz.De procureur des konings
zond ter plaatse eenige gendarmen en de
burgemeester verbood de manifestatie.
De rust is dan niet gestoord geworden.
De getuige gaat voort: Vele van mijne
leerlingen hebben geene absolutie beko
men, omdat zij de gemeenteschool bij
woonden. Ik weet dat het kind van
Vereecken verschillige keeren twee of
drie dagen opgesloten is geweest, omdat
het in mijne school kwam De vader wist
niet waar het bleef, en het kind wilde het
hem niet zeggen. De procureur des ko
nings is er tusschen gekomen, om 't kind
weder onder 't gezag van zijnen vader te
stellen. Bij deze afwezigheden ging dat
kind naar de katholieke school; en op het
einde, om aan de verantwoordelijkheid
te ontsnappen, heeft de pastoor het kind
geweigerd.
Verschillige ouders, namelijk de weduwe
Karei Mathys, landbouwer, en de wedu
we van Adriaan Vanderheyden, hebben
mij gezegd dat de priester aan de kinde
ren in den biechtstoel gezegd had dat zij
geene gehoorzaamheid verschuldigd wa
ren aan hunne ouders, indien deze hen
wilden naar de gemeenteschool zenden.
Er waren eertijds 70 leerlingen in de
school voor volwassenen; dit getal is
gevallen op 30 ten gevolge der voetstap
pen gedaan van huis tol huis door den
onderpastoor.
Ik heb vele vervolgingen ondergaan,
men heeft mij melk, boter, enz gewei
gerd in zekere huizen, even als werk
lieden.
Deze week is de onderpastoor bij de
vrouw van eenen getuige, die hier geci-
teert is, geweest, en heeft haar gezegd dat
haar man moet voorzichtig zijn en de
geestelijken niet belasten. Ik heb dit
vernomen van de vrouw van Louis Wal-
graef. Ik heb nu 60 leerlingen in mijne
school, en vroeger had ik er 330. Doch
ik denk niet dal er 270 andere naar de
vrije school gaan. Ik geloof niet dat er
meer dan 200 in de vrije school zijn.
Mijne meening is dat het voor de geeste
lijkheid genoeg is mij leerlingen af te
nemen en dat zij niet voor doel heeft de
kinderen het onderwijs te geven in de
vnje school.
Hulponderwijzer Charles Van Gyse-
ghem uit Hofstade vertelt een ander
staaltje van naastenliefde over de pastoor
en zijn toenmalige aanhang.
De heer pastoor en M. Mathys zijn aan
mijn huis komen meten in Juni 1879,
omdat zij voornemens waren mijn huis te
koopen voor de vrije school
Op eenen zondag is de heer Mathys,
broeder van de schepen, mij komen
voorstellen naar de katholieke school
over te gaan. Des anderendaags is hij
wedergekomen met den pastoor en heeft
mij honderd frank aangeboden per
maand Ik heb geweigerd. Dan hebben
zij slecht gesproken van de officiëele
school, niet uil reden van hel onderwijs,
maar omdat de bisschoppen hun gezag
verloren hadden over de volksscholen.
Dan is er tusschen mij en den pastoor een
gesprek gekomen over het goed of het
slecht van de nieuwe wet. Ik vroeg hem
of zij voornemens waren eene revolutie
op te wekken in het land. Waarop de
pastoor antwoordde: hel is hetgeen wij
zoeken. Mijn broeder was tegenwoordig.
De pastoor heeft mij gezegd dat ik in den
haat zou staan van al de parochianen, als
ik in de officiëele school bleef, en dat
men mij zou verheven hebben tot in de
wolken, indien ik naar de vrije school
wilde overgaan. Dat wij anders al onze
klanten zouden verloren hebben, (myne
moeder houdt eenen winkel) en dat men
ons zoud geruïneerd hebben.
Hij heeft aan moeder, die reeds dan al
ziek was, gezegd dat het zijn plicht was,
van wege den bisschop, in geval ik en
mijn broeder niet wilden overgaan naar
de katholieke school, haar de laatste
sacramenten te weigeren, al was zij in
doodsgevaar.
Mijn moeder was daar erg van aange
daan, en de twee geneesheeren hebben
verklaard dat zij van verdriet overleden
is. Mijne moeder zegde mij ook dat zij
daarvan moest sterven. En inderdaad zij
is gestorven in December 1879.
In Augustus 1879, heeft M. Mathys, de
nieuwe aankooper van mijn huis en
land, mij opzeg gedaan; het gevallen jaar
was nochtans betaald.
De heer Mathys heeft verklaard, volgens
ik vernomen heb, dat hij ons zou geru
ïneerd hebben, zoodanig dat er ons niets
zou overblijven. Dezelfde Silvain Mat
hys heeft mij bedreigd met de woorden
gij zult het ondervinden- om dat ik
weigerde hem steenen te laten plaatsen in
den hof voor de katholieke school.
Ook de volgende getuige, Jan Baptist
Van Gyseghem, broer van voorgaande
en eveneens hulponderwijzer in Hofsta
de, bevestigt de feiten door zijn broer
aangehaald. Van een zekere Justine De
Schepper had hij zelfs vernomen dat het
vooral door toedoen van de onderpas
toor was dat de klanten uit de winkel
wegbleven. Deze vrouw komt dan op de
zitting als 58ste getuige en bevestigt dat
de pastoor haar gezegd had dat de twee
hulponderwijzers geen absolutie of kom-
munie zouden ontvangen en *dat zij in
de gewijde aarde niet zouden begraven
worden en dat de Mathijsen haar zouden
plat geruïneerd hebben-. In ieder geval
hebben de samenwonende gebroeders
Mathijs de grote rot gespeeld in de
schoolstrijd van 1880 te Hofstade Dit
wordt andermaal bevestigd door zekere
Fran Hambursin. wachtmeester bij de
rijkswacht te Aalst
lk ben dikwijls naar de gemeente geweest
op bevel van den procureur des konings,
omdat er manifestatiën waren, beleedi
gingen tegen de onderwijzers, enz.
Volgens hetgeen ik vernomen heb, zijn
de bijzondere opstokers daarvan de Ma-
thysen, van welke een schepen is, en de
andere voorzitter van het katholiek
schoolcomiteit. Den 2T December, als
de schoolmeester in beeld verbrand is
geweest, is het grootendeels gebeurd
door de werklieden van Mathys, en het
beeld is zelfs gemaakt op zijnen hof en
met zijne volle kennis.
Van de geheele overheid hebben de bur
gemeester en de veldwachter alleen den
c lerwijzer ondersteund. De onder
steuningdoor veldwachter Victor Hert-
sens moest echter zeer zwak geweest zijn
want hij beweert van de feiten niet op de
hoogte te zijn, alhoewel hij slechts op vijf
minuten van Meerschman woonde en de
hele manifestatie van de verbranding
van vijf lot acht uur geduurd heeft.
Dat het menens was bewijzen andere
aantijgingen en de gebroeders Mathijs
gebruikten doorslaggevende argumenten
Hofstade naar fcXld
hand te zetten als men de getuigd
hoort van landbouwer Petrus Jan i'Pni
deman: aal
In de maand September 1879 is de htO u.
pastoor mij komen geld vragen vofffekc
katholieke school en terzelfder tijd /wither
hij mij gevraagd dat ik mijne kinderen fl Mi
de gemeenteschool zou trekken, r
heeft mij gezegd dat ik moest bij iJcni
bisschop gaan, wilde ik mijn pajriaal I
houden, en mijn ontslag geven van 0u3<
liberale schoolcomiteit. Dan ben ik redui
Dendermonde mijnen paschen p
houden.
De week vóór Paschen had de onder*
toor mij ook komen zeggen dat ik m,
demissie moest geven van lid van I
schoolcomiteit, en mijne kinderen ut
gemeenteschool trekken, of dat ik gK
absolutie zou bekomen
Hofstade verkeerde in die eerste s<
strijd in een uiterst rumoerige to
dat de gemeenteschool maar 5
gen telde tegenover ongeveer 200 vi
katholieke school was vooral te
aan de voortdurende druk die op beft
de mensen uitgeoefend werd en bor
dien ook dat men met valse beschuldig
gen sommige mensen trachtte te over
len of hen zelfs voor hel gerecht bn
na lasterlijke klachten. Nadat Victor V
Papeghem, kuiper van beroep,
klaard had dat men het beeld van'
onderwijzer verbrand en men er
gestampt' had, kwam de 44-jt
schrijnwerker, Leo Los, zijn bel
doen over wat men hem reeds allet^
had aangedaan.
van
