«De Iverlingen» serveren «De Gijzelaar» Bij Toneelkring wij zijn «Harten twee harten drie» troef Davidsfonds Dendermonc l over het innerlijke gelaar van André Demedts Kerstkoncert in Sint-Niklaas brengt minder geld op Wase dichters in jazzy molennacht Jeugdige dichters in spe kunnen aan de slag in Aa 10 - 22.2.1985 - De Voorpost Teaterhappening- te Denderbelle Op 20 maart 1964, op eenenveertigjarige leeftijd, overleed Brendan, Francis Behan, door de literatuurhistorici beschouwd als de grootste Ierse auteur na James Joyce. In zijn korte, maar o zo bewogen leven, waarin hij o.a. huisschilder, rebel, dichter, toneelschrijver, journalist en alkoholist was, verwierf Behan bekendheid als auteur van een paar toneelstukken, gekenmerkt door een vreemde, dramatische spanning. Een ervan «The Hostage», door Cees Nooteboom in het Nederlands vertaald tot «De Gijzelaar», werd door de Nederlandse Comedie in november 1959 voor het eerst gespeeld. De Denderbellese rederijkerskamer «De Iverlingen», speelt dit stuk vanaf medio maart. Haf Reymen (NTG) voert de regie van dit stuk, waarmee de kamer deelneemt aan het Renaat Ravijtstornooi. Brendan Behan Brendan Behan was in meer dan één opzicht een merkwaardig man Hij werd op 9 februari 1923 te Dublin geboren, werd reeds op achtjarige leeftijd lid van de «Fianna Eireann», de Ierse Republikeinse jeugdbeweging en kreeg een opleiding tot huisschil der aan de ambachtschool. In 1939 werd hij in Liver pool als Iers terrorist gear resteerd, werd hij ge- èxkommuniceerd door de katolieke kerk en veroor deeld tot drie jaar tucht huisstraf in een Borstal»- inrichting, een Engels ver beteringsgesticht voor jeugdige delinkwenten Na zijn deportatie naar Dublin wordt hij na een schietpar tij op de Glasnevinbegraaf plaats, in 1942 vogelvrij verklaard en in juni veroor deeld tot veertien jaar dwangarbeid. In de loop van 1946 komt hij, ingevolge politieke am nestie, op vrije voeten en gaat hij aan de slag als huisschilder. Later als ma troos en smokkelaar. We gens overtreding van het deportatiebevel belandt hij nogmaals in de gevange nis. Na een paar maanden wordt hij ontslagen. Van 1951 tot '56 komt hij aan de kost als free-lance journa list. Na een nieuw verblijf in de gevangenis, opnieuw had Behan het deportatiebevel overtreden, gaat in decem ber 1954 «The Quare Fel low» (De man van morgen) in Dublin in première. Zijn naam als toneelschrijver blijkt gevestigd, want het stuk krijgt achteraf nog premières in Londen (1956), New York (1958), en Berlijn (1959). Midder- wijl was in oktober 1958 in Londen «The Hostage» in première gegaan, stuk dat een jaar later gekozen werd om Groot-Brittanië te ver tegenwoordigen op het Théatre des Nations festival in Parijs. In juli van datzelfde jaar wordt Brendan Behan het slachtoffer van een eerste instorting. In '62 beleeft «The Hostage» zijn premiè re in de Village in New York. In september van dat zelfde jaar stelt hij zich in een Londens tehuis voor al- koholisten onder behande ling en in november reist hij naar Frankrijk voor een kuur. die echter evenzeer mislukt. In maart '64 over lijdt hij. «Te jong om te sterven, maar te dronken om te leven», schreef een Engelse krant na het be richt van zijn overlijden. Vertaald van hem in het Nederlands zijn: «Gistend Bloed - De levensgang van Brendan Behan» (Borstal Boy), «De man van mor gen» (The Quare Fellow), «De Gijzelaar» (The Hosta ge) en «Bekentenissen van een Iers rebel» (Confessions of an Irisch rebel). De Gijzelaar «De gijzelaar» bestaat uit een aantal bonte en vaak revue-achtige taferelen, waarin akteurs en aktrices vrijuit him gang kunnen gaan en de kans krijgen hun fantasie bot te vieren. Het verhaal? Een jong En gels soldaat wordt gegij- Hij zal gedood worden indien een jong IRA-strij- der te Belfast wordt opge knoopt. Dit vormt de rode draad die door zang en dans heen, heel wat kron kels dient te maken om de toeschouwers naar een ver rassend slot te leiden, en hun tegelijk een heerlijk avondje uit te bezorgen. Het stuk vormt niet alleen een waar getuigenis en een duidelijke toelichting over Anglo-Ierse relaties en over de Ieren zelf, het is ook een fantastische brok enter tainment. Een fel stuk bo vendien, vol tegenstellin gen, met een ondergrond van droefheid en heimwee. Soms spettert het als een vuurwerk, dan weer prangt de ontroering. De kreatie van «The Hosta ge» in het Frans, verwierf in 1962 de prijs van de bes te kreatie van het seizoen, toegekend door de Parijse kritici. Om dit stuk te bezet ten spraken «De Iverlin gen» het geheel van hun spelerspotentieel aan: in to taal niet minder dan 17 mensen. Raf Reymen, die het stuk regisseert, heeft de Bellese kamer sterk gemo tiveerd - hij doet dit trou wens nog, bij elke herha ling - om dit stuk in Den derbelle op de planken te zetten. De koreogorafie wordt ingestudeerd door Lieve De Baes, aan de piano begeleid door Jos De Brucker. «De Gijzelaar» is een volks stuk, bruisend van leven, een teaterhappening een heerlijke voorstelling met een aparte sfeer, een hoogst merkwaardig spel, door spekt en badend in het zoete aroma van Irisch Whiskey en bakken melancholische Guinne8. De Iverlingen spelen, zin gen en dansen «De Gijze laar» op 16, 17, 22, 23, 24 en 25 maart in het Gilden huis te Denderbelle. Tel kens te 20 u., behalve op de zondagen (19 u,). Reserve ren kan bij Maurits Bos- teels, tel. 052-21.57.99. Wie van toneel houdt mag dit stuk in geen geval missen. Pierre Van Rossem Geen alledaags toneelstuk Als tweede produktie van het toneelseizoen 1984-85 brengt de Lebbeekse toneelkring «Wij» de moderne komedie «Harten twee harten drie» van de Nederlandse auteur Paul Rodenko. William Guns voert de regie. Na een vrijwel algemeen positief appreciatie van de vorige produktie «Boefje», is toneelkring «Wij» het zichzelf en haar publiek verplicht deze bijvalslijn door te trekken. Dat doet ze via een totaal ander toneelgenre. Paul Rodenko Paul Rodenko (1920-1976) was een Nederlands dichter en essayist. Hij was redak- teur van «Podium» en schreef naast gedichten en essayistisch werk o.m. vrij moedige erotische verhalen ontleend aan de «Duizend en één nacht». Rodenko stelde diverse bloemlezin gen samen en maakte ver talingen uit het Russisch. Door zijn sterk op het vi suele gerichte experimente le verzen gold hij als voorlo per van de «Vijftigers», in wier bloemlezing «atonaal» werk van hem werd opge nomen. Ook zijn poëziekri tieken en bloemlezingen ge tuigen van zijn voorkeur voor het experiment. Rodenko was geen speci fiek toneelschrijver. Zijn voornaamste verdiensten dienen echter gezocht in het propageren van het ex periment en het uit de ano nimiteit laten treden van di verse minder gekende au teurs en dichters. Zijn voorliefde voor het ex periment en tegelijkertijd zijn afkeer voor het bour- geois-banale waarin de kui tuur der jaren vijftig zich had genesteld, komt ook tot uiting in het stuk «Harten twee harten drie». De totale aanpak van dit stuk getuigt van enerzijds een afkeer van het tot dan toe gebrach te toneelwerk en anderzijds van een nieuwe, toen expe rimentele visie op het theater. Werken van hem zijn: «Ge dichten», «Twee griffels, schone leien» (bloemle zing), «Huwelijksnacht in duplo», «Trouw nooit met een heks» (bewerkingen naar 1001 nacht), «Met twee maten», «Tussen de re gels» (kritieken), «Gedoem de dichters», «De sprong van Münchausen», «Stilte, woendende trompet», «De seinpaal» (toneel) en Harten twee harten drie (toneel). Het stuk De biografie van Rodenko kennende, zal het niemand verbazen dat «Harten twee, harten drie», geen alle daags toneelstuk is. De reaktie op de traditionele theateropbouw en het expe riment 8taan ook hier cen traal. Rodenko gaat zelfs zover dat hij de scène bin nenste buiten keert: wat ge woonlijk achter de koulis sen gebeurt, wordt nu voor aan op de planken of zelfs in de zaal uitgevoerd. En omgekeerd. Bewust tracht Rodenko te vens te verhinderen dat de toeschouwer zich zou inle ven in het verhaal. Hij her innert de toeschouwer er steeds aan dat hij een to neelvoorstelling mee maakt, door in de dialogen toneeltechnische termen te verwerken, door te verwij zen naar andere toneelstuk ken en 's schrijvers, waar bij hij het dan ook niet na laat het Nederlandstalig to neelwerk van toen een zeer twijfelachtige reputatie aan te meten. O ja, het verhaal... Ellen en Rik zijn een beetje uitgeke ken op hun relatie. Hij is een suksesvol advokaat, volledig opgeslorpt door zijn beroep. Zij is de vrouw des huizes. Niets om han den. De verveling. Tot op zekere dag Ellen zich wil manifesteren. Ze raakt bij een autoongeval betrokken en lijdt aan geheugenver- hes. Of toch niet? De diepe re inhoud van het verhaal handelt over de ideale drie hoeksverhouding binnen een huwelijk. Hoe die eruit ziet verklappen we niet. Wie ze aan de weet wil ko men, moet één der voorstel lingen bijwonen. Wie weet redt «Wij« via deze produk tie vele gezinnen uit de da gelijkse sleur. Vijf opvoeringen In deze «Wij «-produktie, geregisseerd door William Guns (Niek Dauwe assis teert) verschijnen Erik De Vis, Renaat Moeyersoon, Monique Mertens, Annie Bosman, Eddy Van Lan- genhove en Eric Heyvaert op de planken. Het dekor- ontwerp van de hand van Willam Guns wordt uitge werkt door Jan De Vriendt, Jean Dauwe, Prosper Coo- reman, Adolf Van Mulders, Pierre Moens, Peter Biese- mans, Michel Moeyersoon, en Francis Cardon. Eric Heyvaert, Luc Van Den Ab- beele. Jan De Wolf en John ny Hermans staan in voor het licht. Jean Dauwe ver zorgt het geluid. Peter Bie- semans haalt de rekwisie ten bij de hand, voor de grafiek zorgt Theo Van Hauwermeiren en Paul Po- devijn filmt en fotografeert. Oscar Cool van zijn kant schildert. Toneelkring «Wij» herin nert eraan dat de verwach tingen binnen de kring in verband met Boefje meer dan 100% bewaarheid wer den. Voor het eerst kwa men immers meer dan 2.000 toeschouwers voor een Wij-produktie opdagen Gezien het kassukses kon men ruim investeren in de technische uitrusting. Bo vendien werd door de uit breiding van de cast, ook op dat vlak een wissel getrok ken op de toekomst. «Wij» brengt «Harten twee harten drie» voor het voet licht op zaterdag 16, zon dag 17, vrijdag 22, zater dag 23 en zondag 24 maart Telkens te 20 u. In de Pa rochiale Feestzaal, Lange Minnestraat te Lebbeke. Kaarten nummeren kan op de zaterdagen 2 en 9 maart in het Wij-lokaal, bij Jan Heirbaut, Lange Minne straat 3, van 10 tot 12 u. tel. 052-35.50.57). Dendermonde. Mevrouw Heymans leidde gastspreker Rudolf Van de Pe\ toe oni Was het publiek niet zo talrijk opgekomen, toch kregen de aanwezig#1-' bijeenkomst van het Davidsfonds Dendermonde een biezonder boeiende avond innerlijk gelaat van André Demedts. In de eerste plaats omdat de figuur van D ve: zichzelf boeiend is, maar niet in het minst omdat de causeur, Rudolf Van de e onderwerp ten volle beheerst en het ook vlot en aangenaam if»" brengen. *n Rudolf Van de Perre, leraar in het middelbaar onderwijs, auteur van ob gedichten, medewerker aan talrijke tijdschriften en ook auteur van .een arl André Demedts, onderscheidde in het leven van André Demedts vier periocF I zeer overzichtelijk en door het leggen van een «a»'»' klemtonen ook u' overbracht bij zijn publiek. toj Spreker ging in zijn toe- te helpen. Voor hem was dit say's, twee jeugdl au spraak op zoek naar de die- een pijnlijke zaak, want hij twee toneelstukke81 pere drijfveer van de auteur miste zijn boeken. Al het familieroman Demedts. Het is onmisken- zuurverdiende geld zou hij om het geluk» d Jo: baar juist dat André De- trouwens aan boeken beste- die periode. Een tivc> medts vooral zijn inspiratie den en op 17-jarige leeftijd een keerpunt bete heeft gevonden in de na- nam hij zelf een abonne- de auteur. De denfPe( tuur die hem zo dierbaar ment op het tijdschrift behandelt de jai ve was. Daarin speelt ook het «PEurope». Op 18-jarige 1969. Het is de y er psychologisch klimaat leeftijd verscheen in «Po- onbaatzuchtige i ae waarin hij is opgegroeid gen» zijn eerste gedicht en lag aan de basis eu ook een voorname rol. Men begon ook zijn medewer- Erfdeel». Hij wen treft er de verbondenheid king aan vele tijdschriften, lid van de Raad v4PI met het voorgeslacht, een In zijn letterkundig werk van de Kultuurn iet boerengezin, en met de ver- komt vooral het zoeken 1970 werd ter zijn ir ten. Hij is steeds trouw ge- naar geluk naar voor Van André Demedtspi lie bleven aan de hoogstaande de Perre onderscheidt dui- steld. In die jareSefe waarden als gezin, geloof delijk vier grote perioden in Demedts een tient 5 en zin voor openheid. de schrijversloopbaan van vijf (priester)ronu x, Dat Demedts vaak zwaar- Demedts. De eerste periode problematiek van t i moedig is, kan allicht ver- gaat van 1929 tot 1944 uitrafelen, twee nijm. klaard worden door het feit waarin Demedts zich voor- een dichtbundel, g] dat hij een zwak gestel doet als de animator van nog een vierde heeft. Demedts heeft in zijn vele aktiviteiten in de periode die in 19 er jeugd steeds zeer veel gele- school waaraan kerk en en nu nog doorloc -u. Het Jaycees Kerstkoncert van december 1984 in Mariankantorijeen aan- Sint-Niklaas, waaraan de Muziekkapel van de Zee- denken. Jozef Wauters, ka- waoht en de Sint-Niklase Mariakantorij deelna- pelmeester van de Muziek- men, bracht niet zoveel op als voorgaande jaren. De kaPel- imoe®t verstek geven, winst 70.000 fr.werd vorige week ten stadhui- dmiken 660 aan ze overhandigd aan het jongerenopvangcentrum Het j0ngerenopvangcen- De Brug en het Alfabetizeringsprojekt Waasland. trum en het alfabetize- Jay**» ateunde beide see den vim burgemeester De ciale organisaties door de Vidts. Hij sprak over de ge- bruiken De Brug verhiüs- winateru voortvloeiend uit volgen van het winterweer de enkele maandm geleden het kerstkoncert, aan hen op de sociale ellende en ar- gaat natuurlijk tó schenken. moederen het feit dat die m"t allerlei kÓB- Bij de overhandiging van armoede vaak verborgen en ajfabetizermgspi» de twee checks van 35.000 verscholen blijft. jekt „ovemb|r frank sprak men ook over De burgemeester dankte de atartemet „euwe kur- de oorzaken van de lagere Mariakantorij en de Mu- 8U8 voor ieSgevers opbrengsten in 1984. ziekkapel van de Zeemacht Zo verkochten de beide so- en overhandigde aan Kris p.S. ciale organisaties minder Soetens, koorleider van de kaarten dan men verwacht- Zangfestival aan het Donkmeer te. Een verklaring kon men niet meteen geven. Men op perde wel dat het werken met financieel minder-be- goeden misschien bijdroeg tot de kleinere kaarten ver- koop. Jayoees misrekende zich In dancing Nieuw Paling- feestkomitee Burgemeester echter ook. Men verwachtte huis wordt er net als vorig Van Sande verlenen net als lagere organisatiekoeten jaar een zangwedstrijd de WV Donkmeer hun ge- dan de voorgaande jaren, georganizeerd over 5 zon- waardeerde medewerking, maar die liepen uiteindelijk dagen, namelijk op 24 fe- De leiding en presentatie even hoog op als voorheen, bruari, 3, 10, 17 en 24 van de zangers berust bij Me' het oog op die lagere maart met telkens aanvang Peter De Landtsheer, die orgt. asatiekosten verlaag- om 17 uur. vorig jaar deelnam en een de de organisator boven- Vorig jaar was enkel het ereplaats behaalde, dien de toegangsprijzen, Vlaamse lied toegelaten. Men geeft drie kategorieën: wat het financiële geldge- Daar stapt men nu van af. het lichte lied, het klassieke win natuurlijk ook niet ten Men mag nu in alle talen en lied en een reeks kinderen goede kwam, toonaarden zingen. onder de veertien jaar Het jongerenopvangcen- Net als vorig jaar is er ook Inschrijvingen dienen ge- trum De Brug en het Alfa- een rijke schat aan prijzen richt naar Nieuw Paling- betizering8projekt Waas- voorzien. Liefst 60.000 fr. huis, Donklaan 62 te 9282 land kregen elk een check in natura. Het gemeentebe- Uitbergen (091/67.57.47). van 35.000 frank uit han- stuur van Berlare en het Zaterdag 23 februari, vanaf 19.30 u. «Nacht van de Wase dichters» in Sint-Niklaas. De kulturele raad, die deze manifestatie organi- zeert, is er de tel bij kwijtgeraakt en meldt gewoon dat het om de «zoveelste» aktiviteit van deze aard gaat. Poëzie enerzijds, jazz anderzijds. Enkele weken ge leden besteedde ik in De Voorpost aandacht aan de loopbaan van jazzman Buddy Heyninck, de Sint- Niklase globetrotter Vijftig jaar karrière, daaraan wordt op het jazzgebeuren van zaterdagavond op poëtische wijze aandacht besteed. Bij wijze van eresaluut een citaat uit De Voorpost van 4 februari 1977. Onze medewerkster Frieda Groffy was toen niet kwistig met haar lof t.a.v. Buddy Heyninck naar aanleiding van diens optreden als gastdrum- mer in het Landhuis. «Buddy is het slag jazzmuzi kant die naast al het briljant vakmanschap dat ze moeiteloos tentoonspreiden, gevormd zijn in die speciale school van nightclub-shows waar ze naast hun muzikale kwaliteit ook nog entertainer moes ten zijn. En verdraaid dat is hij, voor het volle pond». En nog: «Als drummer zit hij in de lijn van Gene Krupa. met de souplesse om zich in alle stijlen thuis te voelen. En als zanger zou hij een broertje van Louis Prima kunnen zijn». Jong en oud Voilé. Niet voor niks citeer ik hier Frieda Groffy. Zij maakt immers deel uit van de «Wase dichters die in de loop van 1984 op een of andere wijze in de belangstelling kwamen». De anderen heten Jos Daelman, Lut De Block, José De Poortere. Oswald Joossens, Annemie Pauwels, Tjen Pauwels, Bert PelemanPrudent Rombaut, Dirk Van Bastelaere, Frans Van De Velde, Anton Van Wilderode, Anton Vlaskop, Joanna Vercruyssen, Pieter Adriaan Voet- hoek, Armand Van Assche. Albert Roels, Frank Pollet én Hein De Meester. De Sint-Niklase kulturele raad rekent ze zo lijkt het stuk voor stuk bij de ««gevestigde waarden». Naar het einde van de avond toe treden ze voor het voetlicht. Na een «In memoriam Jan Vercammen» (de onlangs overleden Temsenaar die naar West-Vlaanderen «emigreerde») komen jonge Wase poëten aan bod. Hun namen: Chan tal De Keersmaecker, Hildegarde Van de Wiele, Bo Venken, Magdalena Van Lande- ghem, Veerle Buys, Martijn Burke, Raf Koens, Hilloné De Meerleer, Frank Hooghewijs, Bettina Aps, Isabelle Dhondt, Guido Sertijn, Pol Goethals en Isidoor Van den Berghe. Het jazzy poëziefeest vindt plaats in de Witte Molen aan de Gladiolenstraat. W.V. Dendermonde. Heel wat luisteraars waren gekomen om naar Rudolf Van J uiteenzetting te luisteren (vh) zen, al werd hem dat niet steeds in dank afgenomen. Hij was vooral geboeid door het boek «Twee jaar vakan tie» van Jules Veme, waar in hij kon wegdromen. Op de lagere school voelde hij zich niet bijster gelukkig, hij miste er de warmte van het nest. Als kind reeds droomde hij ervan schrijver te worden. Na de lagere school ging Demedts naar het college. Eerst in Gent en dan in Kortrijk. Hij werkte er mee aan het colle geblad, speelde er toneel als figurant en toen hij 15 was schreef hij zelf zijn eerste toneelstuk. Toen zijn groot vader plots kwam te overlij den, moest André Demedts thuisblijven om op de hoeve medewerker aan heel wat literaire tijdschriften. Hij was lid van de Pelgrimbe weging die door Felix Tim mermans werd geleid. In zijn werken komt vooral de politieke bewogenheid tot uiting. In die periode publi ceerde hij drie dichtbun dels, vier romans, twee es say's en enkele jeugdboe ken. De tweede periode kan men afbakenen tussen 1945 en 1951. Demedts is ook leraar en wordt door Jan Boon aangesproken om diensthoofd te worden van de BRT West-Vlaanderen Hij raakt bevriend met Streuvels en ligt aan de ba sis van de Vlaamse letter kunde in Frans-Vlaande ren Hij publiceerde drie es- Het is een vruchtbare period lend is dat Dem zijn werk nog g prijs heeft ontva schoon hij tal i onderscheidingen f toegewezen. Hij l die tijd twaalf e dichtbundels, mans waarin nu 4 stelling uitgaat n gen familie In dat komt vooral de 8 wogenheid, sche rechtvi het engagement k recht. Demedts is ervan totwi dat er een gelunch t komst is weggele# ge mensheid, al kadier, honderd jaar duriten Inspelend op het Internationaal Jaar van de Jeugd waarbij Jongeren hun eige. kunnen formuleren en zelf de handen uit de mouwen slaan organiseert def- kt academie voor muziek, ballet en toneel Aalst in samenwerking met het stadsbeT poëziewedstrijd voor jongeren van 10 tot 18 jaar. Onderverdeeld uiteraard ii groepen want hun visie over de eigen wereld zal volgens de leeftijd nogal ver Poëzie heeft wél iets te ma- Eerste kategorie is 5de en schuilnaam of kfGre ken met «poezen». Met flu- 6de van de basisschool, 10 - en school van deL, welen pootjes en zachte 12 jaar. bezorgen in een j pels. gezellig spinnen maar Tweede wordt het lager slag, individuee ook met scherpe klauwen. middelbaar of wat daarme- klas, op het e Poëzie begint waar de wer- de gelijkgesteld is, 13 15 van de academ kelijkheid eindigt. Poëzie jaar en derde het hoger straat 19 uiterlijl doet ontdekken dat woor- middelbaar of geassimi- april 1985. den schoon kunnen zijn. leerd van 16 tot 18 jaar. Elk De prijsuitreikiPu Dat gevoel kan vertaald kandidaat brengt één ei- plaats op zaterdajD worden in klank? Dat nieu- genhandig geschreven 15 u. in de feestza we begrippen kunnen ge- werkje binnen waarin hij stadhuis waar de ®toc schapen worden en door de de eigen leefwereld of een de werken zuile-" &a taal heen kan worden gega- stukje ervan belicht. Naar voorgedragen en n loppeerd. eigen ervaring. ten een door he at 1 Rijmen daarbij is wel mooi Op het gedicht enkel een stuur geschonke c maar hoeft niet. Een sche- schuilnaam of kenspreuk ken ontvangen. ma kan helpen maar kan vermelden doch in een bij- werken worden g 1 ook als een last ervaren gaande omslag opgegeven nn' worden. naam. adres, geboortejaar,

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Voorpost | 1985 | | pagina 10