kijkt terug
honderd jaar naaldkant
Kunst uit verre landen
in Dendermondse Abdijschool
Stekense poëzienacht
min of meer geslaagd
embodegemnaar Karei De Schrijver
Cultureel Centrum Affligem
Tentoonstellingen
in het Waasland
Karnavaloptocht in Klein-Sinaai. Het keizersduo Geert
De Voorpost - 5.4.1985 - 25
Idy
die na een tentoonstelling van de Heem- en Oudheidkundige kring over oude bracht op een blauw of
in 1970 werd opgeworpen, om de Zeelse naaldkant opnieuw in de belangstel- zwart papier. De tweede fa-
zetten, kreeg vorm vanaf 1977. In de schoot van H.O.K. werd een kantafdeling se is het traceren. Bij mid-
Irma Boone heeft er voor gezorgd dat de naaldkant opnieuw over de hele del van een dunne draad
zijn uitstraling kreeg. Deze verdienstelijke dame, die haar hart aan de kant worden twee dikke draden
heeft, kwam in de belangstelling door het schrijven van een boek over «100 jaar op het papier aangebracht
en dat wordt geplaatst op
een dubbel stuk stof. De
dunne draad moet van on
der naar boven worden aan
gebracht en zo terugkeren.
Dat is de aanloop naar een
kantwerk, waarvan het eer
ste deel het platwerk is en
vervolgens komen de fanta-
biesteken en het afbordu-
ren. Het kantwerk is nu
bijna klaar om van de dub
bele lijnwaaddoek te wor
den getrokken. Het wordt
gepluisd en de verschillen
de delen, indien nodig, wor
den aan elkaar genaaid of
geborduurd. Het is uiter
aard een heel eenvoudige
weergave van wat met
naald en vlasdraad Wan ge
realiseerd worden. Er zijn
uiteraard een heleboel spe
ciale bewerkingen en ver
schillende steken om tot de
ware kunstvorm te komen.
Koninklijke klant
De Zeelse kant mag zeker
het «aureool» van «ko
ninklijke» kant dragen
Het is een unieke gebeurte
nis, maar drie Zeelse gene
raties boden kantwerk aan
het vorstenhuis aan.
In 1922 maakte de vereni
ging voor Kunstkantwerk
te Zele onder de leiding van
minister Edmond Rubbens
en Rosalie Vergeylen «De
sluier van de koningin», die
aan koningin Elisabeth
werd overhandigd uit
dankbaarheid voor haar
mee vertrouwd te maken.
De situatie ligt nu anders
dan bij het begin van deze
eeuw. De honderden leer
lingen, van jong tot oud,
die opnieuw leerden kant
werken doen het als vrije
tijdsbesteding. Het is geen
broodwinning meer, de
werkuren zouden onbetaal
baar zijn. Kant is synoniem
van geduld. Overal in het
land geeft de Zeelse kant-
school lessen en demon
straties. Er wordt deelgeno
men aan nationale- en in
ternationale tentoonstellin
gen en er bestaat interesse
uit het buitenland.
Het is niet te loochenen. De
energieke aanpak van Irma
Boone heeft de Zeelse
Naaldkantschool vleugels
Si n de raadszaal van het gemeentehuis was er een tentoonstelling over zwarte en
kant van Bayeux (bvw)
aadszaal van het ge- en door toedoen van de Vele jonge meisjes leerden
huis werd het werk nieuwe generatie kant- de kunst van het kantwer-
or de voorzit- werksters opnieuw tot volle ken en Zele kreeg de repu-
Oostvlaamse Heem- ontplooiing gekomen. Die tatie de beste kant van de
Robert Ruys, die inspanningen wilde Irma wereld te maken. Minister
bracht aan het ge- Boone niet meer laten te- Edmond Rubbens verbeter
initiatief van Irma loor gaan en ze schreef een de daarmee ook de sociale
Burgemeester Jozef boek over honderd jaar toestand van vele gezinnen,
lyne sloot zich daar Zeelse kant. Een volwassen kantwerk-
en noemde het een Het is geen opsomming van ster verdiende tot 3 fr. per
ing voor het Zeelse feiten geworden. Het lag in dag en dat was heel wat
rpatrimonium. On- haar bedoeling om hulde te meer dan een werkman-
•zitter van de Zeelse brengen aan de mensen die spitter die van 5 uur 's mor-
Marc Van Uytfan- in de vergetelheid geraak- gens tot 9 uur 's avonds
lf id in zijn inleiding ten en die geschiedenis werkteen van 1 fr tot 1,25
in 1935 werkten 15 Zeelse
en Brugse kantwerksters
gezamenlijk tien maanden
aan een tafelloper, die in
1935 door de kristen vrou
wenorganisaties aan Leo
pold EU werd aangeboden
bij zijn troonsbestijging.
Op 14 september 1984 over
handigde Lea Vermeire na
mens de Zeelse Kantschool
aan koningin Fabiola een
werkje van 34 x 24 cm,
waar 11 Zeelse kantwerk
sters 1.000 uren aan werk
ten. De overhandiging ge
beurde te Brugge ter gele
genheid van een kantten
toonstelling. Het was een
ontwerp van Agnes Ste
vens.
De Zeelse kant spant nog
altijd de kroon. Het boek
over 100 jaar kant van Irma
Boone, is er een bevestiging
van. Zele. De Franse kantwerksters demonstreerden in de raadszaal van het gemeentehuis hoe
BENO Normandische kant wordt gemaakt (bvw)
Van Pasen, 7 april, tot en met 21 april staat in de zalen van de Dendermondse
Abdijschool in de Dijkstraat de tentoonstelling «Kunst uit verre landen» opgesteld. Deze
missie-expo van de Paters Dominikanen is iedere dag open van 10 tot 12 en van 14 tot 19
uur. Deze expo wil de aandacht vestigen op de kunst van vreemde volkeren en wil het
werk bekend maken van onze missionarissen in de wijde wereld, in het bijzonder in is
Zaire. Pater Cos termans is verantwoordelijk voor deze tentoonstelling en reist daarmee
al sinds 1946 gans Vlaanderen rond.
fr. per dag verdiende. De
if voor de Franse schreven met naald
irkaters uit Bayeux, kant, zoals ze het in haar Zeelse kantschool mag ook
hun zwarte en blon- inleiding weergeeft. Haar een voorloper genoemd
A' rmandische kanten boek is een geslaagde retro- worden van de sociale wet-
ng1 m uniek kader zorg- spektieve van het kantleven geving. Er was toen reeds
i de voorstelling van de voorbije honderd jaar te een pensioenkas en een
ik over de kant, een Zele. Een beschrijving over ziekteverzekering en op het
m J.. 1 het vakmanschap, de be pa- einde van het jaar kregen
dekor te bezorgen.
e c nengd zangkoor Gy-
lende weerslag van de Zeel- de kantwerksters 5% pre-
1 irgde voor een ge- se kantschool in het begin mie op hun jaarloon,
""ite muzikale omlijs- van de 20e eeuw, onder de Na de dood van minister
leiding van Minister Ed- Rubbens verhuisde de kant-
mond Rubbens en Rosalie school van de Cesar Meeus-
'tjloop
op 15 september
in Zele opnieuw een
c hooi werd opge- schat aan illustraties.
'e leeft de Zeelse Naald-
en lange weg door Historiek
Vergeylen en de huidige, straat naar het O.L.V. Insti-
bloeiperiode. Het tuut en werd het kant
geheel opgesmukt met een werken in het lesprogram-
nei Kamwerxen opnieuw
e 1 erelddelen afgelegd Reeds in de 16e en 17e eeuw achter de gesloten deuren
lieuw tot de beste te was er sprake van kant- Van enkele huismoeders,
i gerekend. Irma werk. In de 19e eeuw en in die het nog als handwerk
was hierbij een idea- het begin van de 20e eeuw beoefenen en een stukje
doorzettende bege- begint men in Vlaanderen kant werken als geschenk
Ze heeft de Zeelse volop kant te werken. Het aan de kinderen,
ant opnieuw uit de kantwerk is gegroeid in de
thoek gehaald. Er armoeperiode Huismoe- Vanaf 1977 wordt er te Zele
nog verschillende ders met grote kinderlast, volop opnieuw van naald
dames, die als hand- maakten «blommen» om kant gesproken en daar ligt
luis het kantwerken het kleine loon van hun het initiatief van de H.O.K.
den. De eerste kur- man wat aan te vullen. De in de persoon van Irma
het nieuwe Zeelse boeremeisjes die in de win- Boone aan de basis van. Zij
Iperk in 1977 trok terperiode geen werk op het vatte voor acht jaar de koe
ididaat-kantwerk- veld hadden, deden kant- bij de horens en samen met
Hun aantal is in- werk. In de krisisperiode Lea Vermeire en Agnes Ste-
sgroeid tot ver- waren er in Zele en om ge- vens, de peilers waar de
volwaardige ving zeker 2.000 kantwerk- kantschool op rust. hebben
•katers. De oma tan- sters Het was meestal huis- ze de school internationale
enigs- arbeid. Een mijlpaal is het erkenning gegeven. Er
Iers dan 100 jaar initiatief van Minister Ed- kwamen leergierigen uit
Het was dan kant- mond Rubbens, die midden Engeland en Japan lessen
uit noodzaak, daar de oorlogsperiode 1914-18 volgen. De Zeelse naald
erder een hobby is. een kantschool oprichtte, kant is geen «geheim» pro-
was blijven sluime- met Rosalie Vergeylen als dukt. Er wordt getracht om
ile Zeelse gezinnen direktrice en lesgeefster. er zoveel mogelijk
Hoe komt een
naaldkantwerk tot stand?
Het belangrijkste om tot
een goed kantwerk te ko
men is de tekening. Het is
de grondslag waarop het
werk is gebouwd.
Mauri ts Van Haver tekende
de meeste patronen voor de
kantschool ten tijde van Mi
nister Rubbens. De huidige
verantwoordelijken hebben
getracht om zoveel moge
lijk tekeningen te rekupe-
reren uit die eerste periode.
De nieuwe tekeninbreng
komt van Agnes Stevens,
die mooie motieven tekent
en de basis vormen voor de
newlook Zeelse naaldkant.
De tekening wordt aange-
«De bedoeling is de jeugd
iets te leren over de landen
waar Vlaamse missionaris
sen gewerkt hebben. Hon
derd jaar geleden was «Con
go» totaal onbekend. Toch
heeft men er mooie dingen
aangetroffen. Deze tentoon
stelling wil waardering op
brengen voor mensen die
eeuwenlang misprezen
werden en wil bewijzen dat
zij ook over een eigen kui
tuur beschikken», aldus pa
ter Costerman8. Deze ten
toonstelling reist doorheen
het ganse Vlaamse land.
Dat geeft ongeveer zeven
exposities en een honderd-
vijftigtal tentoonstellings-
dagen.
«De verzameling is vijftig
tot zestig jaar oud, aldus de
pater. De eerste missiona
rissen zijn ermee begon
nen. Gelukkig maar, want
anders waren al deze herin
neringen opgegeten door
de mieren. Het is immers
zeer moeilijk om iets te vin
den dat ouder is dan hon
derd jaar. De termieten vre
ten letterlijk alles weg.
In deze tentoonstelling is
werkelijk van alles te zien.
Unieke stukken die je ner
gens anders meer vindt,
tenzij nagemaakt. Er zijn
standen huishoudartike-
len, mode, bijgeloof, toverij
en zelfs muziek.
Het is ook de bedoeling om
de mensen die ginder nog
steeds werken ook finan
cieel te helpen. Dat werk
wordt nu vooral door zwar
te priesters en zusters over
genomen. De kosten zijn
echter enorm en de inkom
sten gering. De pater doet
geen echte «zaken». Voor
mensen die de missie steu
nen, heeft hij wel een stuk
in zijn tentoonstelling
staan.
Het gaat echter niet alleen
om Zaire. Er is oude en
moderne kunst uit gans Af
rika, uit China India, Thai
land, Japan, Ban, Peru en
de Filipijnen. Porselein en
schotglazuur staan er
naast brons en koper. Even
verder vinden we prachtig
bewerkt ivoor, hout en jade.
Chinese meubelen en Oos
terse tapijten wisselen af
met oude ikonen en mooi
handwerk.
Er zijn zeer waardevolle,
maar vooral veel goedkope
geschenken.
Deze tentoonstelling kende
reeds duizenden bezoekers
in Gent, Waregem, Antwer
pen, Blankenberge, Turn
hout en Roeselare. Men
hoeft niet bang te zijn om
hier eens binnen te lopen.
Deze tentoonstelling is
geen bedelpartij.
Stekene beleefde dus z'n eerste «Nacht van de
poëzie». Voor de inrichters, en een deel van de
aanwezigen zal het wel een sukses zijn geweest. De
opkomst (150 mensen) was zeker niet slecht. Bui
ten de schepen van kuituur konden we niemand
van het schepenkollege ontwaren en naarmate het
nachtelijke uur vorderde verlieten meer en meer
mensen de eerder kille vooraan althans zaal.
's zondags, nog tot 14 april 1985, loopt in
il Centrum, Abdij Affligem. te Hekelgem, een
ge retrospektieve tentoonstelling die gewijd
it oeuvre van dubbelkunstenaar, kunstschilder-
Karei De 8chrijver uit Erembodegem-Terjoden.
X belangstelling, vrijdagavond 29 maart, op de
-'~\g van deze tentoonstelling. Ook een flinke
ig van de Erembodegemse Muziekmaatschap-
Terjodenaar» o.l.v. voorzitter Robert Van den
die reeds een vijftal jaren door Karei De 8chrijver
eerd wordt, was present om deze vernissage een
d muzikaal kleurtje te geven.
Idesbald Verkest vers geboorteplaats (Ten
abdij Affligem, in Bos, op de grens van Hekel-
r Blkomstwoord: «Een gem en Erembodegem). Hij
j ltstentoonstelling bekende meteen dat het he-
J oeuvre van een on- le tentoongestelde oeuvre
l^rwkkunstenaars als er beslist een goede beurt
De Schrijver wordt maakt vooral doordat He-
met belangstelling kelgem, Erembodegem en
g( et gezien door heel omgeving, zijn pittoreske
v, mstliefhebber8. Die geboortestreek, het land
je Itelling houdt niet schap van de streek waar
rerband met het feit hij nog steeds direkt kon-
dubbelkunstenaar takt mee heeft, de veelzijdi-
en getogen is te ge kunstenaar veelal heeft
q, maar wordt on- geïnspireerd. Zijn thema's
ld vooral gedragen zocht hij grotendeels in de
nieuwsgierigheid eigen omgeving. Van dit
Karei De Schrijver oeuvre gaat beslist een ze-
laatste tien jaren kere bekoring uit. «De kun-
stische kunstwe- stenaarsloopbaan van Ka-
ipresteerd heeft rel De Schrijver heeft me
■entig schilderij- sterk geboeid», beklem-
iheidene toebeho- toonde kunstkriticus Ro-
eigendom van de ger D'hondt bij de inleiding
i, brengen thans een van de retrospektieve Ka-
ntatief overzicht rel De Schrijver werd te He-
artistieke bedrij- kelgem geboren in 1929.
gedurende de laat- Hij bracht zijn jeugd door
op Ten Bos, huwde en ves-
van kuituur, de tigde zich met zijn gezin in
it, namens het He- 1961 in Erembodegem-Ter-
gemeentebestuur, joden. Een muzikale oplei-
i korte toespraak ding heeft hij gekregen aan
e dat het good was de stedelijke muziekakade-
retrospektieve in mie van Aalst. Bij de fanfa-
gems kultureel re De Terjodenaren han-
werd ingericht, teert hij reeds een vijftal
ver van De Schrij- jaren net dirigeerstokje
met evenveel feeling en per
soonlijkheid als het penseel
in zijn plastische kunstui
ting. De gewenste oplei
ding voor tekenen en schil
deren genoot hij gedurende
vijf jaar aan de akademie te
Brussel Hij werd er flink
gestimuleerd en verwierf er
een zeer degelijke basisken
nis van beide kunstuitin
gen. Privé-lessen stuurden
hem vervolgens definitief
in de goeie richting. Schil
derkunst en muziek door
kruisen sindsdien zijn ar
tistieke bedrijvigheid. Zijn
hele kunstenaarsloopbaan
is één en al inzet. Hij groei
de uit tot een kunstenaar in
hart en nieren. Niet alleen
in de plastische kunsten
maar ook muzikaal. Gevoed
door een jarenlange mu-
ziekbeleving zijn de kleu
ren en de vormen voor deze
dubbelkunstenaar klanken
en tonen waarmee hij zijn
werken harmonisch opbou
wen kan In dit werk is hij
het figuratieve steeds
trouw gebleven. Ongeveer
30 jaar geleden waagde hij
zich met stillevens en een
paar landschappen aan een
eerste konfrontatie met het
publiek in de Aalsterse Bel
fortkelder. Sindsdien trad
hij reeds verscheidene ke
ren met zijn werk naar bui
ten en kan hij zich verheu
gen in een groeiende be
langstelling en sukses. De
gunstige weerklank die
zijn werk geniet zal nu wel
licht doordringen in Hekel
gem waar hij een zeventig
tal kleurrijke werken uit
pakte voor een boeiende re
trospektieve.
Thematisch brengt Karei
De Schrijver zeer uiteenlo
pende onderwerpen: de
landschapscyclus van de
vier seizoenen, driespan
nen in oogsttijd en rustige
oogsttaferelen, oude hoe
ven met prachtige, dik in de
verf gezette lemen muren,
geslaagde stillevens in vlot
te kontrasterende kleuren,
fraaie bloemstukken waar
in zowel veldbloemen als
jasmijnen, rododendrons,
anemonen, rozen de toon-
aangevers zijn, zelfs het
vrouwelijk naakt, 'n zeege
zicht, de eeuwenoude
Kluiskapel en de kapel Ter-
muren.. Daarmee bewijst
hij meteen dat hij ook tech
nisch, met potlood en pen
seel, de verschillende gen
res best aankan. Uit dit al
les ontstond mooie en aan
trekkelijke kunst, die om
zeggens door iedereen te
genieten valt. Karei De
Schrijver, bij wie de vreug
de van het schilderen en
musiceren steeds primeert,
blijft bij dit alles eerder be
scheiden.
Uit de retrospektieve ten
toonstelling in de abdij van
Affligem komt hij naar
voor als een kunstenaar die
nog heel wat te vertellen
heeft. Daar kan je nog met
hem en zijn werk van dicht
bij kennis maken op zater
dagen 6 en 13 april van
14u30 tot 20 uur en op zon
dagen 7 en 14 april van
1Ou30 tot 13 uur en van
14u30 tot 20 uur
Van A tot Z is een internationale graflekkollektie
die van 6 tot 28 april in galerij 't Poortje loopt.
Werken van P. Alechinsky, K. Appel, Avati, Con
stant, Comeile, Cremer, A. Demeulemeester, Max
Ernst, L. Hoenraet, Jöra, O. Landuyt, V. Rooms,
Kees Van Bohemen, Bram Van Velde, R. Wittevron-
gel, P. Wunderlich, Zatkine en anderen.
Galerij 't Poortje bevindt zich aan de Zandstr. 74 in
Haasdonk. Open op zaterdag van 10 tot 12 en van 14
tot 19 uur, zondag van 10 tot 12 en van 14 tot 17
uur, dinsdag, donderdag en vrijdag van 14 tot 19
uur.
Foto's als werkdokument» is een tentoonstelling
van André Roelant die opent op vrijdag 5 april in
fotogalerij Ecru aan de Regentiestraat 51 in Sint-
Niklaas. Inleiding door de heer Johan De Vos. De
tentoonstelling blijft geopend tot en met maandag
29 april, vrijdag van 18 tot 21 uur, zaterdag van 14
tot 18 uur, zondag van 14 tot 17 uur en maandag
van 14 tot 17 uur. Op afspraak 03/776.40.58.
In kasteel Walburg in Sint-Niklaas opent vrijdag
12 april een tentoonstelling van werken van leraars
en leerlingen van de Stedelijke Akademie van Sint-
Niklaas en internationale posters van Amnesty In
ternational onder het motto «Martelen is mensen
werk, de bestrijding ervan ook!».
Opening om 19.30 uur door Karei Mechiels, direk-
teur van de stedelijke akademie van Sint-Niklaas, en
burgemeester Paul De Vidts.
Akwarellen van de Chileense schilder Alejandro
Strange worden op zaterdag 6, zondag 7 en maan
dag 8 april getoond in het gemeentehuis Ten Bos in
Nieuwkerken. Openingsuren: zaterdag 6 april van
15 tot 20 uur, zondag 7 april van 10 tot 13 en van 15
tot 20 uur, maandag van 10 tot 13 en van 15 tot 20
uur.
De tentoonstelling van een selektie van de ingezon
den exlibris in het kader van de twaalfde biënnale
van de kleingrafiek loopt tot 21 april in het exlibris-
centrum aan de Regentiestraat 65 in Sint-Niklaas.
Toegankelijk op weekdagen van 14 tot 17 uur, op
zaterdagen van 9 tot 12 en van 14 tot 17 uur, op
zondagen van 10 tot 13 en van 15 tot 18 uur.
De tentoonstelling «Het portret in de Belgische
schilder- en beeldhouwkunst 19OO-1950» loopt tot
21 april in het stedelijk museum van Sint-Niklaas
aan de Zamanstraat 49. Openingsuren zie exlibris-
centrum.
Pictures at an exhibitionvan Danny Van Ham,
me loopt van 6 tot 28 april in Galerij De Nieuwe Tijd
aan de Prins Albertstraat 60 in Sint-Niklaas. Op
woensdag en donderdag van 11.30 tot 20 uur, op
vrijdag en zaterdag van 11.30 tot 01 uur.
Cees Rijppaert toont schilderijen, tekeningen en
gouaches in galerie Ghastel, Tramstraat 5 in Ham-
me-Kas tel. Opening op zaterdag 6 april om 19 uur
met een poëtische omlijsting door Koenraad Stas-
sijns, voorzitter van de poëzieuitgeverij «Point».
Verder toegankelijk tot 19 mei. Maandag, woens
dag, vrijdag en zaterdag van 14 tot 18 uur, zondag
van 10 tot 18 uur en op afspraak: 052/47.31.78.
K.L.
Zelfs Tom Lanoye kon niet
voor het nodige enthoesias-
me zorgen. Wat een vitali
teit, wat een vindingrijk
heid, maar tegelijk hoe
platvloers, hoe laag Geef
ons dan maar échte dich
ters. Ook al zijn die dan
spijtig genoeg te zwaar
moedig meestal. Spijtig Hnn
ook dat er niet meer men
sen van het genre Gust Gils
tussen zaten. Hij kon enige
beroering brengen in de
zaal. Zonder daarom vul
gairste doen. Op die maryer
is het heerlijk om een «ver
scheurde» dichter te zijn.
Een andere openbaring was
onge twijfel de piepjonge
Elise De Vliegher. die met
bravoure enkele mooie ge
dichtjes voordroeg. Zelfs
twee van een (onbekende)
Stekense dichteres. Lieflijk
is ze. En talent heeft ze. Met
het overige Stekense talent
was het maar zwakjes: ze
«zakten» of waren gewoon
weg niet aanwezig. Oud-
Wim Persoon,
Anton van Wilderode en
Lut De Block brachten toch
enige verademing.
Kortom: deze eerste Steken
se «Nacht van de poëzie»
mocht er zijn, maar was
zeker en vast geen hoog
vlieger. De organisatoren
moeten er een volgende
keer voor zorgen dat het
tijdschema wat beter wordt
gerespekteerd. Er werd
reeds met een halfuur ver
traging begonnen en elke
onderbreking-met-jazz van
«Just Friends» waar de
gewone drummer zowaar
was vervangen door nie
mand minder dan Buddy
Heyninck! duurde te
lang. Kwam daarbij nog
dan sommigen de toegeme
ten tijd ruimschoots over
schreden. En zo kwam het
dat het vierde deel met men
sen als Venken, Obiak, Piet
Brak, José De Poortere en
Frank Pollet nog moest be
ginnen toen het al midder
nacht was.
Gremar
Poëzienacht in Stekene. Behoorlijke opkomst (gremar)
en Georges sloot de stoet af (gremar)
