Oudste zandlagen van Nederland
liggen vlakbii Kieldrecht
leldemonument in Doel
en knappe realisatie
stappen naar
ronken Land van Saeftinghe
ld
Wase Scheldeoever op z'n hoede
Ezelskoers en schoolfeest
in Kallo
itvlaamse Vos-sen naar Frans-Vlaanderen
Een «kerncentrale»
voor Kallo...
J ppersgilde van Doel viert dit jaar het 125-jarig
Vorige week heeft een beperkte delegatie van de
:t herdenkingsmonument voor het eerst kunnen
i. Vooraf was een maquette gemaakt en men wist
10e het kunstwerk eruit zou zien. Maar dat het
lijk zo'n prachtige kreatie zou worden hadden de
twd van de g"de niet voor mogelijk gehouden. Leon,
fliji)ozef en Emiel, allemaal schippers van Doel,
rum m nauwelijks op «hun» monument uitgekeken.
e te n paar maanden zal het monument met de nodige
ïegereen plaats krijgen op de Doelse Scheldedijk.
tfmqjg althans, want later wordt het een definitieve
hip het parkje voor dé parochiekring.
jge> ^Frank-Ivo Van Dam- dat we op dezelfde golflengte
toom het kunstwerk ont- zaten. Ik heb veel vrije uren
t jlet echte werk moest aan het monument besteed en
zich min of meer begin- nu gaan we het nog behande-
i het de hand van de teke- len tegen klimatologische om
trek de jonge Jan Van standigheden», vertelt de twin-
•oor |en platen branden en tigjarige Antwerpenaar.
j tot een heus kunst- Hoe is de Schippersgilde van
verkict 's belangrijk dat ik Doel nu in kontakt gekomen
i inifiiï een kunstenaar in met metaalkonstrukteur Van
'dzeé w" 'eggen. Aan de Dijck uit Merksem. Louis De
iveriP de tekeningen en Vocht is in feite de tussenper-
op /tsprekken met Van soon geweest. Louis is steu-
■sternwas meteen duidelijk nend lid van de Doelse vereni
ging en zelf voorzitter van
jachtklub Scaldis uit Lillo.
«Piet Van Dijck is al jaren een
vriend van mij. We zijn beiden
fervente watersportliefhebbers
en trekken er jaarlijks een
paar keer met de boot op uit.
Ik wist van de plannen binnen
de Doelse gilde en de samen
werking is dan vrij vlug tot
stand gekomen», vertelt Louis
De Vocht.
Jan Van Dijck geeft voor de
delegatie van de schippersgilde
een korte demonstratie. In de
konstruktiehal van zijn vader
is de hoogstaande technische
apparatuur aanwezig, maar dat
alleen is niet voldoende om tot
een prachtig kunstwerk te kun
nen komen. Kortom, Jan Van
Dijck is talentvol, het gaat bij
hem om méér dan alleen maar
stalen platen vormen en bran
den. De jonge Van Dijck blijft
er overigens bescheiden bij.
«Feeling is erg belangrijk»,
vertelt Jan Van Dijck.
Schippersmonument in Doel. Jan Van Dijck brandde het
kunstwerk uit staal (Ivb)
Doel. Tevredenheid bij Jozef, Tuur, Leon en Emiel (Ivb)
Jong talent
Met zijn kreatie is Jan Van
Dijck overigens niet aan zijn
proefstuk toe. Voor hem is het
nu nog in feite een hobby,
hoewel hijzelf niet uitsluit dat
er perspektieven zijn om er
ooit een beroep van te maken.
«Ik moet nu eerst nog mijn
middelbare studies tot een
goed einde brengen. Hoe het
allemaal zal evolueren weet ik
nog niet. Er wordt gesproken
over een aantal projekten en
misschien zal ik die ook wel
maken. Mijn vader stimuleert
me enorm».
In samenwerking met de Ant
werpse kunstschilder Walt
D'Aquavilia groeide zijn eer
ste metaal-skulptuur met als
thema «Reinaert De Vos».
Het werd meteen een voltref
fer op een tentoonstelling in
het raadhuis van het Zeeuws-
Vlaamse Hulst. Vorig jaar trok
daar ook de Reinaert-Omme-
ganck door de straten. De in
teresse van zowel officiële zij
de als van de aanwezige kunst
liefhebbers zette hem ertoe
aan op de ingeslagen weg ver
der te gaan. Steeds zoekend
naar verdere perfektionering
van de uitbrandingstechniek
ging hij voor zijn tweede grote
projekt scheep met grafikus
Van Damme. In zijn funktio-
nele soberheid roept dit beeld
meteen het voor ieder kunst
werk zo belangrijke herken-
ningseffekt op.
L.V.B.
Nieuw-Namen. Beheerder Richard Bleyenberg in 'zijn' groeve (Ivb)
In het uiterste oosten van Zeeuws-Vlaanderen ligt een
hoogte die in de volksmond «De Kouter» wordt genoemd.
Erop ligt het dorpje Nieuw-Namen, een buurgemeente van
Kieldrecht. In vroeger jaren een besloten gemeenschap
van vissers, landarbeiders, baggerwerkers en kantklos-
sers, nu een sterk vergrijsde bevolking die gastvrijheid
nog steeds hoog in het vaandel draagt. Bij het grote
publiek is het nog nauwelijks bekend, maar precies in
Nieuw-Namen bevindt zich één van de meest unieke
geologische monumenten die Nederland rijk is. «Geologi
sche monumenten zyn schaars in dit land, maar het
zandgelaag op De Kouter hoort zeker op het beperkte
lijstje thuis», vertelde de Nederlandse professor De Jong
tijdens de voorstelling van een brochure over de beziens
waardigheid.
r brengen zo'n tienduizend natuurliefhebbers een
aan het Europees vermaarde Verdronken Land
iftinghe. Veelal gaat het om verenigingen die met
cp van zo'n dertig belangstellenden het schorren-
engebied intrekken. Elk jaar moeten er aanvragen
I geweigerd. Wie géén lid is van een vereniging kan
exkursie in het Verdronken Land meemaken.
»r heeft de stichting «Het Zeeuwse Landschap een
formule uitgewerkt. Elke maand worden vrye
georganizeerd. Zonder vooraf in te schrijven
dan een Saeftinghetocht meemaken. En dat blyft
jd een heuse belevenis. Voor de begeleiding kan
>enen op een team van zestien vrijwilligers. Die
het gebied op hun duimpje maar dat moet ook wel
men met een groep het onherbergzame gebied
Jaand is er afspraak op gelegenheid om met het unie-
*30 april. Een volgende ke gebied kennis te maken is
-*■85" .4»
dL\,}len in 't Verdronken Land van Saeftinghe. Laarzen
r Jontbeerlijk, zoals u merkt (Ivb)
vrijdag 17 mei. Het lijstje
wordt volledig met woensda
gen 26 juni, 17 juli, 31 juli,
donderdag 8 augustus, woens
dag 21 augustus, woensdag 4
september en 16 oktober, zon
dag 17 november en vrijdag 27
december. Men vertrekt aan
Emmahaven in de gemeente
Hulst.
Praktisch
Gezien de aard van het terrein
en de zwaarte van de tocht
(modder, geulen, drijfzand)
kunnen geen kinderen mee on
der de tien jaar. Ook voor
mensen die slecht te been zijn
of niet in een te beste konditie
verkeren wordt de tocht afge
raden. Al te nieuwe kleren zijn
uiteraard uit den boze en goed
passende, kniehoge laarzen
zijn onmisbaar. In de zomer
eventueel schoeisel dat nat
mag worden. De duur van de
tocht is drie tot vier uur en de
kosten bedragen honderd
frank per persoon. Jongelui
onder de zestien jaar betalen
slechts de helft. Schriftelijke
aanvragen voor cxkursics kun
nen worden ingediend bij de h.
Neve, Middelweg 1, 4569 PA
te Graauw. Voor dokumenta-
tie over het unieke natuurge
bied kan men terecht bij Het
Zeeuwse Landschap; postbus
25, 4450 AA Heinkenszand.
Daar zijn ondermeer de boe
ken «Het Zeeuwse Land
schap» en «Saeftinghe» tegen
betaling van respektievelijk 15
of 39 gulden te verkrijgen. Bij
laatstgenoemd boek is er te
vens een gratis vegetatiekaart.
Natuurgebied
In het vlakbij het Waasland
gelegen Zeeuws-Vlaanderen
hebben onlangs een aantal
waardevolle gebieden de status
van beheersgebied of natuur
reservaat gekregen. Het toe
wijzen van een bestemming ge
beurde in goed overleg met de
boerenstandorganisaties en de
overheid. In verreweg de
meeste gevallen werd overeen
stemming bereikt, maar voor
een aantal gebieden kon de
stichting «Het Zeeuwse Land
schap» niet instemmen met de
status beheersgebied. Dat is
ondermeer het geval voor de
polder van de Clinge, een ge
bied dat is gesitueerd aan de
grens met het Waasland. In
beheersgebieden wordt de mo
gelijkheid geopend om de
landbouwers een vergoeding te
geven als zij hun beheer mede
richten op de belangen van
natuur en landschap. In na
tuurreservaten zijn de beheers-
eisen danig hoog dat zij niet
meer in een agrarisch gebruik
kunnen worden opgenomen.
In deze gevallen zal de natuur
bescherming dergelijke gron
den trachten te verwerven.
Ingewikkelde procedure
De aanwijzing tot beheersge
bied gaat bij stukjes en beetjes
en volgt een vrij ingewikkelde
procedure. Het provinciaal be
stuur heeft hierin een belang
rijke stem. Voor een groot
aantal gebieden in Zeeland
heeft voor deze bestemming
onlangs een afweging plaatsge
vonden. Aan het gebied van
Clinge heeft het bestuur^van
het Zeeuwse Landschap samen
met een verantwoordelijke ge
deputeerde een bezoek ge
bracht.
Reservaat
Voor een gebied als de Clinge-
polder heeft de stichting zich
sterk gemaakt. Zij is immers
van mening dat het reservaat
moet worden en dat het voor
de toekomst behouden moet
blijven. Het beheer moet daar
specifiek gericht zijn op het in
stand houden en vergroten van
de reeds aanwezige waarden.
De Clingepolder is eigenlijk
een stukje Veluwe in Zeeland,
zegt «Het Zeeuwse Land
schap»; kleine akkertjes afge
wisseld met bosjes gelegen op
een voedselarme zure zandbo
dem. De flora en de fauna zijn
geheel afwijkend van de rest
van Zeeland. Er komen diver
se zeldzame soorten voor.
L.V.B.
Wat maakt de groeve in
Nieuw-Namen nu zo uniek? Er
is inderdaad niet alleen het
rode zand waaruit de hoogte
bestaat. Meer dan 2,5 miljoen
jaar oud is het gelaag en geolo
gen dateren het in het boven-
plioceen, een periode uit het
tertiair. In Nederland is De
Kouter de enige plaats waar dit
fenomeen in daglicht te aan
schouwen is. Men kan dit zand
ook wel elders aantreffen,
maar dan moet er geboord
worden, tientallen meters
diep. Kortom, op De Kouter
zien bezoekers het alleroudste
landschap, een verschil van en
kele miljoenen jaren maar in
afstand vlakbij.
Wetenschap
Midden van de negentiende
eeuw raakte De Kouter bij
wetenschappers bekend. Er
werd gewag gemaakt van de
waargenomen laagopeenvol-
ging en de fossielinhoud van de
groeven. Veel schelpen zijn in
de loop der jaren gevonden.
Zelfs resten van een walvis
kwamen uit het zand tevoor
schijn. Om kennis te maken
met diverse vondsten moet een
bezoekje aan het streekmu
seum «De Vier Ambachten» in
Hulst worden aanbevolen.
Hoe verging het nu eigenlijk
met de groeven? Tot in de
jaren zestig heeft men er afval
gestort. Wetenschappers en
natuurbeschermers waren in
de vijftiger jaren al tot het
besef gekomen dat er wat ge
daan moest worden opdat de
heuvel niet volledig zou verlo
ren gaan. In 1955 wist Staats
bosbeheer de hand te leggen
op een nog nauwelijks afgegra
ven stuk Kouter. Óm het niet
al te zeer te laten verwilderen
werd bosplantsoen aangeplant.
Er werden ook pogingen on
dernomen om het vuilstort in
eigendom te krijgen.
Dat lukte in 1981. Bij de zeer
geslaagde restauratie van 1983
is de groevewand tot op grond
waterniveau blootgelegd en de
oude profielkuil werd hersteld.
Vrij willigerswerk
De groeve ligt er vandaag keu
rig bij, klaar om door een
groter publiek bezocht te wor
den. Vooraleer het zover was
hebben vrijwilligers veel vrije
uren aan graafwerk moeten
opofferen. Beheerder Richard
Bleyenberg, de grote bezieler
zoals professor De Jong hem
omschreef, was één van die
vrijwilligers, samen met leden
van de Steltkluut, een vereni
ging van amateur-ornitologen.
De groeve zelf is genoemd
naar meester Van Der Hey-
den, tot 1963 hoofd van de
lagere school in Nieuw-Na
men.
Begeleiding
De ingang van het staatsna-
tuurreservaat waarin de groeve
is gelegen, ligt aan de
Kerkpad. Dat straatje begint
naast de kerk van Nieuw-Na
men en is slechts over een
honderdtal meter toegankelijk
voor auto's. Het reservaat is
niet vrij te betreden, maar kan
worden bezocht onder begelei
ding van beheerder Richard
Bleyenberg. De folder «Het
zandgelaag van dc Kouter» is
een uitgave van het Neder
landse Staatsbosbeheer en die
kan bij een bezoek aan de
groeve worden bekomen. De
folder zal ook verkrijgbaar zijn
in het streekmuseum van Hulst
en bij het VW-kantoor. De
tekst is vlot leesbaar, niet te
wetenschappelijk en dus ge
richt naar een groter publiek.
Want één zaak is wel duidelijk;
men hoeft niet deskundig te
zijn om met een bezoek aan
het zandgelaag een brok histo
riek op te steken.
L.V.B.
Milieu en veiligheid
De motie voor een verscherpt veiligheidsbeleid op de Wase
Scheldeoever wordt op hoog niveau duidelijk zeer ernstig
genomen. Op initiatief van minister Lenssens had een
informatieve bijeenkomst plaats en Beveren werd ver
tegenwoordigd door milieuschepen Smet en ambtenaar
Mark De Pauw.
De motie van Beveren was een
rechtstreeks gevolg van het on
geval met methyl-isocyanaat in
het Indiase Bhopal. Datzelfde
goedje nu wordt ook op dc
Wase Scheldeoever aange
maakt en Bayer heeft inmid
dels al een geaktualizeerd vei
ligheidsrapport laten opma
ken. De konklusies moeten
nog worden besproken door de
provinciale kommissie voor
het leefmilieu. Hoewel een ge
lijkaardig ongeval op Waas
grondgebied volgens schepen
Smet zo goed als uitgesloten is,
worden toch een aantal tekort
komingen vast gesteld. Zo
schort er duidelijk iets aan de
koördinatic tussen de nationa
le, gewestelijke cn provinciale
hulpverleningsdiensten.
Tijdens de vergadering in
Brussel moet het zowat dc eer
ste keer zijn geweest dat alle
betrokken partijen rond de ta
fel zijn gaan zitten. Politionele
bevoegdheid voor milieuamb
tenaren, ook daar wordt naar
gestreefd. Er is nu wel een
milieudekreet in de maak
waarbij die bevoegdheid uit
eindelijk zou worden uitge
breid. Voor klachten inzake
geluidshinder kan een mi
lieuambtenaar wel al zelfstan
dig optreden.
Schepen Smet over de bijeen
komst: «Er werd vooral na
druk gelegd op het belang van
een nauwere betrokkenheid
van de gemeente bij de mate
rie milieu en veiligheid, zeker
wanneer het bestuur de be
schikking heeft over terzake
bevoegde diensten met de no
dige meetapparatuur en ande
re nuttige infrastruktuur». «In
afwachting van het aanstellen
van deze opsporingsambtenaar
hebben wij erop aangedrongen
dat de gemeentelijke milieu
dienst op de hoogte gebracht
zou worden van de door de
gewestelijke instanties uitge
voerde kontroles en de resulta
ten ervan», gaat schepen Smet
verder.
Preventie, want daar draait de
motie in feite om, kwam tij
dens de bespreking uiteraard
ook aan bod. »De gemeente
zou nauwer betrokken moeten
worden in de procedure van
vergunningsaanvraag. Om de
gemeentelijke interventie te
optimalizeren hebben we ook
aangedrongen op het invoeren
van de meldingsplicht vanuit
de bedrijven. Öp die manier
immers kunnen we snel en wel
licht doeltreffend maatregelen
treffen om de gevolgen te mi
nimaliseren*, zegt schepen
Smet. Een meldingsplicht is
geen overbodige luxe, op de
Wase Scheldeoever is dat eer
der al duidelijk geworden.
Het vroegere Progil heeft ooit
een aanzienlijke lozing van
zwavelkoolstof in de doofpot
trachten te stoppen. De feiten
haalden uiteindelijk de pers en
de direktie van Rhone-Poulenc
was allerminst gelukkig met de
negatieve publiciteit. «Progil
had er beter aan gedaan, de
feiten te melden», zegt sche
pen Smet. «Op die manier had
de lozing beslist niet zo veel
ruchtbaarheid gekregen».
Een volgende vergadering
wordt over enkele maanden
samengeroepen. Er zal dan
worden gepraat over rampen
plannen. milieudatabanken,
meldingsplicht en veiligheids
rapporten. Op deze vergade
ring zal ook de gemeente
Zwijndrecht worden uitgeno
digd. waar men met eenzelfde
problematiek wordt gekon-
fronteerd.
L.V.B.
Door de vrije lagere meisjes- cn kleuterschool van Kallo
worden binnenkort een tweetal aktiviteiten georganiseerd
waarbq men zowel jong als oud aan bod wil laten komen.
Er is vooreerst op 12 mei een 'ezelskoers', een initiatief
waarmee men in Kieldrecht zo'n vier jaar geleden al is
uitgepakt.
jn
n scfrlijkse VOS-gouwreis
ir tDor op zaterdag 4 mei
j, ie bus vertrekt in het
l<jzjnd rond 7 uur op de
,<h,tc Beveren, 7.20 uur op
|te Markt te Sint-Niklaas
;m*l uur voor het gcmccn-
bclite Temsc. Alle VOS-
aml komen samen op de
i, van Poperinge. Vrij ver-
k Poperinge tot 10 uur.
oe(fnhcid lot bezoek aan dc
ukftad cn koffiepauze. In
istifgc komen drie jonge
dr uit Frans-Vlaanderen
O|0S-sympathisantcn ver
en?
dP uur vertrekt dc VOS-
IHujan dan uit Poperinge en
dc tocht door Frans-
^(Icrcn Via de Zwarte
wordt naar dc Katsbcrg
gereden, met de abdij en het
oorlogsgedcnkteken uit de 1ste
wereldoorlog. Van op de Kats
bcrg heeft men een mooi pano
rama over de Vlaamse
heuvels.
Langs Eccke en Godewaers-
velde, om de flank van de
Kasselberg, vervolgt men de
reisroute naar Sint-Winoksber-
gen. Hier verblijven de reizi
gers tot 14 uur. Mogelijkheid
tot bezichtigen van dc vcstings-
wallcn, dc oude abdij op dc
Groenberg, het Belfort enz.
Pick-nick in Café du Commer
ce (eigen knapzak dus mee
brengen)
In de namiddag worden dan
achtereenvolgens het kasteel
van Eckelsbeke en het uitkijk
punt van Mcrckegem aange
daan. Door de groene vallei
naar de mooie kapel van St.
Mulders. Dan verder naar Wa-
ten, met de Watenberg.
Langs de boorden van de Aa
rijdt men naar het moeras van
St. Omaars, langsheen dc «wa-
tergangs» (Clair marais). In
het nabijgelegen Klommeres-
bos doen de liefhebbers een
wandeling door het lente
groen. Dit duurt ca. 30 minu
ten maar voor de niet-wande-
laars staan cr zitbanken ter
beschikking. Na het verlaten
van het bos gaat het in rechte
lijn naar Kassei, dc laatste
pleisterplaats in Frans-Vlaan
deren Hier krijgt men ook
ruim een uur (dus ook gelegen
heid tot koffiepauze) Bezichti
ging van het stadje en de be
klimming van de Kasselberg.
Na Kassei is het dan terug naar
Poperinge, waar afscheid
wordt genomen van de gidsen.
Via de E3 rijden de bussen
terug naar huis.
De prijs van de reis? Slechts
330 fr., fooi chauffeur en gids
inbegrepen.
Om zeker mee te kunnen, ge
lieve tijdig in te schrijven bij
volgende VOS-bestuursleden:
Julien Verhuist, Berkenhof 6,
2750 Beveren (tel. 03/
775.97.00), Joris De Backer.
Hcimolcnstraat 148, 2700 Sint-
Niklaas (tel. 03/76.32.61) of bij
Albert Van Britsom K. Au-
broecklaan 1, 2690 Tcmse (tel.
03/771.02.61).
Dergelijke 'koersen' geven
aanleiding tot vaak erg komi
sche situaties en aangezien het
initiatief pas een tweede keer
in het noord-Waasland wordt
opgezet belooft dat dus voor
de publieke belangstelling. De
ezelskoers gaat door op de ter
reinen van de oude suikerfa
briek in de Fabriekstraat vanaf
13 uur en men kan kandidaat-
rijders aan het werk zien op
ezels, lama's en kamelen. Van
elke reeks komt de winnaar
later opnieuw aan bod in de
cindrush. Men wil in Kallo ook
uitpakken met een buitenge
wone attraktie en dat moet dan
«een ezel vangen» worden.
Wie het knotsgekke gebeuren
wenst mee tc maken betaalt
100 frank, kinderen komen
erin voor 50 frank. Verenigin
gen uit Kallo worden in de
gelegenheid gesteld, een ploeg
in wedstrijd te brengen. Voor
zo'n inschrijving krijgt de vere
niging in kwestie dan vijf gratis
deelnemerskaarten. Maar die
kaarten gelden dus niet als in-
komtickct. In alle deelgemeen
ten van nieuw-Beveren kan
men terecht voor kaarten in
voorverkoop. We geven enkel
het kontaktadres in Kallo zelf,
daar kan men belangstellenden
wel voorthelpen: Thomaes-De
Vriescre, Fabriekstraat 134.
Het telefoonnummer: 03/
775.69.01.
Schoolfeest
Het schoolfeest op zondag 2
juni ligt nog iets verderaf. Dat
gebeuren heeft plaats in de
lokalen van de meisjesschool
en begint om 14 uur. Voor
deze gelegenheid zal de speel
plaats grotendeels overdekt
worden Het programma ver
meldt zo'n dertien aktiviteiten.
(LVB)
Na Doel krijgt nu ook buurgemeente Kallo een kerncen
trale, al gaat het (gelukkig) niet om een echte. Er komt
wel een zogenaamde simulator om het personeel, werk
zaam in de kontrolekamcr van een kerncentrale, te
trainen. Met zo'n simulator kan men alle mogelijke
scenario's nabootsen en zijn instrumenten aanwezig om
elk voorval in de hand te kunnen houden.
Aan zo'n simulator is een komputer verbonden die de
werking van een echte nukleaire centrale nabootst. Er zijn
twee voorname redenen om te oefenen met zo'n simula
tor, zegt men bij Ebes. Vooreerst is er het veiligheidsas-
pekt. Öperators moeten in alle omstandigheden precies
weten wat er moet gebeuren om de centrale in de hand te
houden en een grondige training is daartoe onontbeerlijk.
De overheid heeft ook ter gelegenheid van de vergunnin
gen voor Doel 3 en 4 en Tihange 2 en 3 aan de Belgische
elektriciteitsmaatschappijen dc plaatsing van zo'n simula
tor opgelegd. Operators opleiden en trainen met een échte
kerncentrale kan uiteraard niet.
De simulator die Ebes heeft besteld ou volgens planning
in juni 1988 in gebruik worden genomen. Met het hele
opzet is een bedrag gemoeid van één miljard frank. De
simulator alleen is goed voor zeshonderd miljoen, maar er
komt ook een opleidingscentrum in Kallo met leslokalen,
kantoren en andere voorzieningen.
L.V.B.
Ezelskoers in Kallo: vreemd volksvermaak (Ivb)
