Mariette Teugels verovert
Austin met «de vijf dansers»
i£
(aul De Visscher: het was een mooie tijd
r rSi "u zrdssssrszz
B*nb*
De Voorpost - 19.7.1985 - 27
voordrachtwedstrijden en kunst-met-gevoel. f
resprek met Paul De Visscher op papier zetten is geen gemakkelijke opdracht. Het is immers een man die vrijwel f0 uitspraak
tlles geboeid is en die zoveel weet te vertellen dat een enkel woord, een naam of een datum hem steeds weer naar ",TO "n u""
ader onderwerp leidt.
Bn flarden van herinneringen en poëzie uit vervlogen tijden schatert, grinnikt of lacht hij in z'n vuistje,
irond treffen we ten huize De Visscher ook Etienne Van der Mee ren, akteur bij de Iverlingen te Denderbelle,
van de Pekad toneelgroep en oud-leerling van De Visscher. Een impressie.
dus oen nieuw gedicht moe
ten zoeken heeft Etienne
het nog uit het hoofd moe
ten leren! Eigenlijk, gaat
De Visscher verder, waren
onze leerlingen sterk gedis
ciplineerd. Zonder discipli
ne gaat het immers niet,
naar het uiterste gaan. De
gedichten werden ook ge
kozen in funktie van dege
ne die ze ging voordragen.
Etienne bijvoorbeeld kan
veel aan: hij was de beste
voor dik tie, hij had trou
wens ook een heel mooie
8 tem waarin alle klanken
juist zaten en beschikte
over een grote literaire ach
tergrond.
Als je het allemaal be
schouwt was het wel een
mooie tijd.
Drie rechters
Aan een bepaald tornooi,
toen we met een 20-tal leer
lingen van het atheneum
allemaal flamingantische
gedichten voordroegen,
heb ik persoonlijk veel ple-
Ik, voor mijn part, zeg kei
hard mijn mening en ie
mand anders mag er de zij
ne gerust tegenover plaat
sen. Laat anderen dan an
dere gedichten voordragen
mij een zorg
Ik sta bekend als een
Volksunie-man, maar ik
ben zeker geen partijman.
Ik kan gerust toegeven dat
we fout waren. Partijpoli
tiek vind ik ronduit smerig.
Ze vinden het hier bijvoor
beeld zeer verdacht dat ik
voor de vierde keer naar
Rusland vertrek. Trek ik
me niet aan.
Weet je, monkelt hij, 't
schijnt dat je dan nog moei
lijk in Amerika binnen-
raakt. Maar geen nood
hoor, als de Russen hier
toekomen zit ik al lang in
Spanje
Mondje zetten
De leerlingen waren voor
die tornooien psychisch
goed gewapend, vertelt De
Visscher verder. We stimu-
beleefd Het waren ge- leerden elkaar voortdurend
dichten zoals «Drie rechters tijdens het oefenen voor die
werden opgeknoopt»
«De franskiljons». In de
wedstrijden. Dat oefenen
gebeurde overigens na de
monde. Alles wal niet klerikaal was, werd uitge
leid (P. Van San)
looi begin elke twee jaar het initiatief
Paul De Visscher in voor der^eliJke tornooien.
^n intrede als leraar BiJ 6011 van tornooien,
zn intrede alsi leraar Visscher verder,
■lands - Duits deed in 6
werd er een gedicht dat
SÏÏÏÏde. S5 "O™ Etienne Van der Mje-
en, om met leerlingen
te nemen aan vair- Pendente» van De PiUecyn
t werd tegen de goede zeden
bevonden. In de tekst wordt
k ™St iS ^d iï '°f de
voordrachtkunstenaar '"hï,"
wandelstok», hetgeen in
Kê?vS,r^ feite impliceerde dat hy met j
droeg hij dan de "°uw naar bo,,!n was
zaal bevonden zich onder lesuren op school ofwel bij
andere burgemeester Port- mij thuis. Marc Gabriël, één
mans, voorzitter van het van de leerlingen, stond
gerechtshof Goris en eerste hier dikwijls aan de deur,
schepen Bruyninckx. Deze telkens als hij het in z'n
drie notabelen, die noch- hoofd kreeg. Die jongen
tans niet geviseerd werden, kon wel dertig keer op-
verlieten de zaal tijdens de
pauze. Het is spijtig dat ginnen. Hij had een minder
sommige mensen het niet mooie stem dan Etienne,
kunnen verkroppen dat an- maar als hij z'n mondje
deren er een andere mening juist zette kwam het er wel
op nahouden. goed uit.
sommige
juryleden was veel slechter.
Stel je voor, Leo Vertongen,
deken van de Leeuwercke-
naers, diende de leerlingen
punten op uitspraak toe te
kennen terwijl hijzelf een
verschrikkelijk slechte uit
spraak had. Sinds enkele
jaren is die wel sterk verbe
terd. Waarschijnlijk heb
ben ze er hem bij een of
ander tornooi op gewezen.
Maar ook in het beroeps
theater komen ze er bijlan
ge niet hoor! De uitspraak
van Jef Demedts is ook niet
denderend; die van Nand
Buyl is nu beter, vroeger
was ze gewoon belabberd.
Overigens, in het beroeps-
theater is er nog wat anders
loos hoor. Zo zijn ze er sex
en toneel ook aan het ver
warren en dat is niet nodig.
Maar om bij het onderwerp
uitspraak te blijven: ikzelf
had een Hollander als dik-
tieleraar en daarom wist ik
wat diktie werkelijk was.
Julien Schoenaerts en
Ward de Ravet hebben in Dendermonde. Sommigen kunnen het niet verkroppen dat mensen er een andere mening
Nederland aan hun uit- op na houden (P. Van San)
spraak kunnen dokteren en
ze hebben het ginder na
dien toch gemaakt.
Je vindt in Nederland zo'n raadseltje. Je moest dan Buysse m de «moderne» alles wat niet klerikaal was
geweldige taalbeheersing heel blij zijn als je het voor stijl geïnterpreteerd: koel. gewoon werd uitgescha-
Geeraerts bijvoorbeeld was één keer gevonden had. Maar Cyriel Buysse was he- keld. Een ander voorbeeld
een zeer goede voordracht- Neen, met zulke dingen lemaal niet koel, in geen is Herman Teirlinck, een-
kunstenaar, en ook Louis loop ik niet hoog op. enkel opzicht. man die z'n tijd ver vooruit
Albert Vogel. was. Hij maakte echt aris-
Ook voordragen is meer Eigenlijk, gaat De Visscher tokratisch toneel waarmee
dan intellekt voor mij. Die verder, is Buysse een je enkel terecht kon bij
Kunst met gevoel mannen op T V. proberen schrijver die serieus onder- mensen die toneel echt
Ik vraag me af, begint De op een intellektuele manier gewaardeerd is. En, amai, smaken.
Visscher over iets nieuws, voor te dragen, het resul- nn beginnen ze er oyer to
wat er van de kunst zou taat is een dwaze, egale schrijven en te studeren! Het gesprek valt stil. De
overblijven als het enkel toon. Ikzelf hou meer van °°k Willem Elsschot heb- blik van Paul De Visscher
nog het spel van het intel-een romantische interpre- ben ze jaren doodgezwegen, staat op oneindig. Denkt hij
lekt zou zijn. Om een voor- tatie. Kunst zonder gevoel nu aan de schaal van het
beeld te geven: Ivo Michiels is maar een magere kunst. Die man was nochthans tornooi, die ze toen niet in
was wel uitgeschreven met van het gehalte van Ernest ontvangst mochten nemen?
z'n probeersels waarin je Twee jaar geleden heeft Claes op z'n best. Maar ja,
mocht zoeken naar het Nolle Versyp een werk van het was nu eenmaal zo dat
SIROU ANN
r uvei aan leerlingen beb de brief bier nog die Mariette Teugels, kunstenares uit Willebroek, en Frans Possé, manager-direkteur van Nater
Roger Van Kerpei, van de jury^mems.™2 1S Investments, een maatschappij die in het Amerikaanse Austin in de staat Texas zich bezig
me Van derMeeren, p&uI visscher citeert houdt met het kreëeren van ruimten voor bedrijven. Een eigenaardige kombinatie: kunst- en
sc er. arc a- oHet werk «Acquapenden- zakenleven. Zo verscheiden en toch biezonder goed samengaand. Daarbij komt nog het zo
lieftallige Austin. Het was de aanleiding voor een nogal veel besproken happening in de
Verenigde Staten want de «vijf naakte dansers» die Mariette Teugels met zoveel zin voor
schoonheid en gratie beeldhouwen werden tentoongesteld in de Bible Belt.
zich in voor de van De Pülecyn dat ge-
k "idrachtwedstrijd te Wil- kozen door .Y™ d"
'y «ken kaapte er meteen Mee™ Etienne, lijkt ons
K,. lacht De Via- Eeschikh onder de drolnc
r. toenmalig dirokteur ™ra ayn «.wel jongen, ato
het K.A. c5>l« rag me
graag komem lm- °Ud 6
- wellicht brengen ze nog
jongere vriendjes mee.
lien itst» Km, aiuuu ia
Voor een volwassen pubhek
als een doordrijver bezwaar Dit
pwJomdat ik zwart zei als w!?e1_Bf oezwaar ua
3 zwart wks Daarbii wü helemaaJ niet ze^n
was. uaaroij dat Van der Meeren niet
nog dat het Athe- m deelnemen. Hij kan
m en het Coltege de yoe- tekst voor de
wel eens onder dezelfde van de wed8trijd
ou staken. Maar Cools het secretariaat bezor-
Idan toch bhj met onze en we len het dan
winning. Het College
wel dat hij aan de beurt
komt. We rekenen in elk
4" revanche van my- ztj„ deelnoming,..
Iwege. en ook de Dames bri/{ ^kend op
Ma™. waar ik jaren- febrmrl en 3e wed8trljS
;heb lesgegeven waren door 14 febnlaJj
ad toen we meedongen «wee dag£n hebben
in '61 schreef het
het College, waar
xirdien les gaf. stond ik
College
onze deelname echter
tornooi in Aalst. Het
helemaal geen re-
■orie, het was een verde
in van de school waarin
11 aat.
If ben wel nog altijd
f md als ik terugdenk
het tornooi met wissel-
»r, te Aalst, toen we de
s i&l wel verdienden,
ir niet kregen.
prachtige schaal twee
looien na mekaar had-
gewonnen in Aalst. De-
.këer had het liceum ons
ezegd geklopt. En noch-
i, «Brief aan mijn
nd de schilder» (Louis
1 Boon) hetwelke Roger
Kerpei toen voordroeg,
onvergetelijk. Reden
we niet wonnen was de
elementaire uitspraak
Van Kerpei. Als re-
che heeft Van Kerpei
i deelgenomen aan het
Gruytertornooi in Gent,
1 hij met «Brief aan
vriend de schilder» de
Ol Gruyterprijs weg-
vijftig jaar. Ze werd ge- zowel in België als in
boren in het geïndus- Nederland exposeerde,
trializeerde Willebroek. Daartegenover
Men kan haar een late Frans Possé. Zoals ge
roeping noemen wat de zegd de leider van een
kunst betreft. Terwijl ze groeiend bedrijf. Hij
op haar dochter diende werd geboren in Dender-
te wachten die in Meche- monde. Hij studeerde
A 1 Pte!
Kerpei was wel een op-
rkelijk iemand: op 14-
ge leeftijd sprak hij er
1b over om in het
'nd oepstoneel te stappen,
dat heeft hij dan ook
laan. Hij deed echt z'n
t om er te komen en aan-
ala tolde mijn kritiek altijd
15 1 Icyns. Wat je niet over
>e D kunt zeggen is dat hij
kreatieve speler is
nneer het hem goed
■rgedaan wordt, zal hij
Mariette Teugels is nu zijn de beelden die zij ren midden in de stad, moeder. Maar een deka-
gepuurd uit het Middel- dent naakt, neen daar-
heim-voorbeeld van bij aan dacht men hoege-
staat ons. De stad, zo rede- naamd niet.
neert hij, moet gekon- Na de openingsceremo-
fronteerd worden met nie verdwenen de kon
kunst als tegenpool voor troversiële naakten ook
de weelde die bij velen op weer naar de verblijf-
de allereerste plaats plaats van Frans Possé
len balletschool volgde, aan de universiteit van staat. En daar komt dan en meteen was rust en
voelde ze in zich de Leuven en behaalde er bij dat hij kompleet weg vrede hersteld in
drang opkomen om zich een diploma van ekono- is van het werk dat Ma- Austin,
op een kunstzinnige wij- mist en ingenieur. Toen riette Teugels produ- Austin was dus niet rijp
ze te gaan uiten. Ze be- hij vijftig jaar was be- ceert. voor een dergelijke
sloot lessen in beeldhou- sloot hij naar de Ver- Eind 1983 kocht hij ze- vorm van kunst. Frans
wen te gaan volgen. Ma- enigde Staten uit te wij- Ven bronzen standbeel- Possé zei na afloop dat
riette Teugels was toen ken. Dat was in 1980. den aan. Twee waren be- hij geen kruistocht wil-
35 jaar. Haar kijk op Hij werkte er zich op als doeld om geplaatst te de ondernemen om
kunst, haar tentoonstel- projektontwikkelaar worden in de ontvangst- naakte standbeelden in-
lingen, haar werk, dat voor gebouwen bestemd hall van twee gebouwen, gang te doen vinden. «Ik
voor administratieve De andere vijf zouden wil alleen een lans bre-
diensten. In 1983 ver- een definitieve be- ken voor Austin waar-
huisde hij naar Austin stemming krijgen in de van ik een speciale stad
in de staat Texas en daar omgeving van zijn huis. wil maken». Hij voegde
bracht hij één van de Vorig jaar werden de er nog aantoe dat hij
oudste wereldkuituren standbeelden overge- geen «kritiek op zijn
in de belangstelling: bracht en ter gelegen- persoon duldde wanneer
Vlaamse tapijten, Ant- heid van de plechtige in- het ging om de kunst die
werpse barokke madon- gebruikname van de bij bracht. Ik kan even-
na's, beeldhouwwerk in «Echelon Building» was min aanvaarden dat
hout vanuit heel het Eu- alles klaar Niet minder men zou zeggen dat
ropese avondland, oude Hun 500 aanstaande za- Austin voor dergelijke
schilderijen en antieke kenlui waren aanwezig tentoonstellingen nog
meubels. Hij besloot dan en zelfs een Belgische niet rijp is». Possé meent
ook kunst en business te ekonomische missie was dat Austin best het mek-
gaan kombineren en een erbij om de reusachtige ka van de kunst in Texas
stad waar geld en suk- taart te snijden. De kan worden en zijn. «In
sea de meest belangrijke officiële inhuldiging Europa heeft het steeds
dingen zijn. Tot 1980 Van de standbeelden was van kunstenaars ge
was Austin in feite een wei aanleiding tot enige krioeld in de rijke lan-
slapende stad. Zij telde verwarring. Kon men den. Men had niet alleen
weliswaar 350.000 in- zich verzoenen met de het geld en de macht van
woners, een goed aange- twee vrouwelijke naak- deze kunstenaars aan te
schreven universiteit en ten twee vriendinnen, trekken, men had er
van twee verliefde meisjes.of blijkbaar ook nog de
moeder en dochter goede en juiste geest
men was minder opgeto- voor. En al die tijd was
gen over de groep van de er ook een zeker gevoe-
drie lopers: twee vrou- len van verantwoorde-
Mariette Teugels,: de le
vende klei
Mariette Teugels, nu
vijftig jaar, werd gebo
ren in Willebroek.
Twaalf jaar geleden
voelde ze zich geroepen
tot de kunst. Van huize
uit kreeg ze een erg tra
ditionele opvoeding en
van enige opleiding aan
een akademie was er in
haar jonge jaren geen
sprake. Toen ze trouw
de, was er al evenmin
tijd voor studie.
geen toeval dat hij begon Trouwens, Mariette Teu-
met het werk van Ma
riette Teugels. Als
nieuwjaarswens bie-
voorbeeld gebruikte hij
foto's van «de vijf dan
sers» van Mariette Teu
gels en voegde daar de
gels spendeerde al haar
energie aan haar jonge
gezin. Ze was een prima
huisvrouw en een ge
droomde moeder voor
haar kinderen. Het was
trouwens toen ze haar
boodschap aan toe: "Vijf kinderen naar de
elegante gebouwen, vijf Muziekakademie var.
vrije geesten als sym- het naburige Mecheler
bool van geluk, sukses, voerde, dat ze besloc
vriendschap, vrede. Mo- kursus te gaan vo'
ge deze vijf dansers of gen aan de Mechels
vijf levendige geesten je - -
omhelzen in het komen
de jaar».
kun8takademieZe be
gon met een initiatiejaa
en zou dan vier jaa
beeldhouwen voleir
digen.
Ze ging zich vervolms
dus een belangrijke dag ken m Antwerpen, waa,
trnnr ulominfwn in Alio.
Belangrijke dag
1 mei van dit jaar was
voor Vlamingen in Aus
tin, de hoofdstad van
Texas. Ter gelegenheid
van de opening van het
vierde gebouw van zijn
24.0000 m! kantoor-
kompleks «Echelon»
ze nog eens twee jaar
beeldhouwen studeerde.
Het was de tijd waarin ze
ook twee studiebeurzen
in de wacht sleepte en zo
trok ze naar Milaan en
Car ara. Ze nam deel aan
bracht Frans Possé een een c^.
macina, bezocht en stu
deerde in Praag en
tentoonstelling met 20
beelden van Mariette
Teugels. In twee gebou-
wen van het kompleks v°?r haar
- - - houwwerk hefst vier
sierden Mariette's bal
de hoofdstad
Texas. Maar er gebeurde
toch zo bitter weinig. De
«boom», de groei, Kwam
plots: geen werkloos
heid meer, duizenden en
duizenden nieuwe wo
ningen, hotelkamers bij
de vleet, heel wat nieuwe
kantoorgebouwen
De projekten die Frans
Posse tot ontwikkeling
brengt, munten uit door
moderne design. Ze zijn
hoogstaand van makelij.
De nieuwe uiigavc van het Een klas uit Denderleeuw is en vormen een harmonie
busbockje van de Nationale winnaar geworden van de wed- tussen het respekt voor
Maatschappij van Buurtspoor- strijd die door Oxfam werd de omgeving en de leef-
wegen is verschenen. Het is te uitgeschreven voor jongeren baarheid van de mensen
Aio l goed. zoniet veel beter koop bij de bus-cn tramchauf- tussen de 10 en 14 jaar. De die er moeten werken.
11 Bpelen Maar echt krea- feurs. in de staplaatscn van de prijs is een bosklas met inter-
NMVB, de loketten van de nationale winnaars en die zal Middelheim als voor-
NMVB en in ieder spoorweg- plaatshebben tijdens de laatste beeld
Mb fn de goede zeden station. De prijs ervan be- week van het schooljaar in dc
Lï «Leeuwerckenaers» en draagt 40 tot 60 fr., volgens dc jeugdherberg «De Fiertel in Frans Possé heeft de
il2 imst pip- om; kunst :p exix)se-
lerina'8 de inkom. Een PFyzeY.
alles behalve traditions- Mar^? Teu6Jta 18
le openingsplechtigheid «ymbcxi1 van de vasitbs-
die door een 500 |eno- radsntash Nooit heeft
digden werd bijge- 26 haar huiselijke taak
woond. Men luisterde opzij geschoven om zich
naar toespraken van le8«en °P baar
wen en een man. Austin lijkheid. Zakenmensen Consul-Generaal Denis Ze werkt met fijne in
stond op zijn kop, ieder- en projektonwikkelaars Banneel over de belang- strumenten en natuur-
een sprak over deze beel- zijn geïnteresseerd in de rijkheid van kunst in lijk met haar sierlijke en
dengroep Hoe dat groei en bloei van Aus- Vlaanderen door de eeu- gevoelige vingers. Aan
kwam? Je moet weten tin. Maar ze zijn de wen heen en de plaats elk detail hecht ze bie-
dat er in Austin geen kunst vergeten en zon- van de Vlaamse kunst in zonder veel belang. Of
enkel beeld te vinden der die kunst kan men de wereld; professor An- het nu om het profiel, de
was dat een naakte man nu eenmaal niet leven», dré Lefevre die sprak achterkant of de voor-
of vrouw voorstelde. De zo meent Frans Possé. over het gedicht dat kant van het hoofd gaat,
enkele bronzen beelden Zijn kruistocht voor de priester-dichter Anton steeds is ze druk doende
die er een plaats hadden kunst ging dus van Van Wilderode maakte met bijschaven. Het lijkt
gekregen, waren noch start met een tentoon- over het beeld «Leven- wel of ze nooit gehaast
min noch meer kopies stelling van de Wille- svreugde» van Mariette is. Vaak neemt ze im-
van beelden uit Rusland broekse kunstenares Teugels en natuurlijk mers een half uurtje
of andere Oostbloklan- Mariette Teugels die ook Frans Possé die zijn pauze. Wanneer een toe
den, of brachten hulde in ons land furore maak- droom vertelde over vallige bezoekers vindt
aan de grootheid van het te. Beelden van haar wa- Austin als mekka voor dat een werk «af» is,
volk, in het geval Austin ren onder meer in Sint- kunst naar het voor- weet Mariette Teugels
dus aan de cowboy, de Niklaas blikvangers, beeld van Middelheim nog steeds te wijzen op
«nlrtaat Hp ninnipr Hp Pdqc» «m h° t i«. Antwerpen. PnkPte fnnten
