Sint-NIklaas koopt Carlton
en herschikt Heymanplein
De Wase dokwerkers en
de pompiers van Beveren
Kastel vierde kermis
Sint-Niklaas rekonstrueert leefwereld
van rond 1890
Was voorbije winter
dodelijker dan anders
Gemerkte Sint-Niklase
fietsen: handen erat
Vernieuwing op de Hamse jaarmarkt
Nieuwe Sint-Niklase
begraafplaats
begin '87 in gebruik
16 - 13 9.1985 - De Voorpost
«Gaat het ganse Heymanplein in Sint-Niklaas één Sarma tie van de stadsschouwburg, van de Carlton hangt nauw
worden?». De Sint-Niklase burgemeester Paul De Vidts wordt binnenkort de gemeen- samen met de funktie die het
kon begin deze week de middenstanders van het NCMV teraad geraadpleegd over de huidige museum in de Zaman-
geruststellen en de geruchten die omtrent de strnkse opportuniteit san het eerwer- straat krijgen zou. Enkele de-
bestemming van het centrumgebied naren verspreid mil-
deren. Het «plein van de frak Heyman» wordt als de stad wy daarvan een soort de Mercatorverzameiing wor-
gemeenteraad de opties van het schepenkollege bekrach- «kollektiehuis» maken en er de den uitgebouwd, de Oudheid-
tigt herschikt. De parking blijft, maar wordt met fraaie verzamelingen Mathys-Van- kundige Kring van Waas zou
panden afgeboord. Nabij de Stillemansstraat komt een nest, Ernest Albert en schone verder kunnen gedijen in een
kleine versie van de Grote Bazar (de GB-vestiging in de kunsten onderdag geven. «historisch museum van het
Stationsstraat blijft, zy het beperkter van dimensie). Een Land van Waas». De Carlton
en ander moet de omgeving van het Heymanplein (de Museum één komplex Stek8worderTnSht^teï
Nieuwstraat, Kokkelbeek, etc kunnen reanimeren. De De Salons Carkon jn de Sta_ het ^brisccntmm etc. in
stedehjke plannen, die bovendien financieel gunstig zou- tionsstraat 73 omvatten een de Regentiestraat. de Barbier-
den uitvallen, vinden genade bij de middenstanders. Men monumentaal herenhuis, bin- ma. en grammofoonkollektie
blykt tevreden met de genomen optie. nentuin, koetshuis en portiers- 00i4i behouden blijven.
woning. Het interieur verkeert
erwijl Sint-Niklaas nog maar Witte Molen en over afzienba- naar verluidt in degelijke staat. In 1981 werd met het oog op
et «bekomen» is van de aan- re tijd het kasteel Walburg Het komplex wordt een beeld- de voorzieningen voor kulture-
x>p van de kapperskollektie gerestaureerd wordt en ook bepalend, zelfs monumentaal le infrastruktuur in Sint-Ni-
irbierama, de aankoop eerst handenvol geld moeten vrijge- karakter toegeschreven. klaas, bij gemeenteraadsbes-
restauratie nadien van de maakt worden voor de renova- De toekomstige bestemming luit, een bedrag van 168 mil-
In 1984 overleden 766 Sint-Niklazenaars, vier méér dan
het jaar tevoren. Dat gegeven is niet onrustwekkend Wél
bekommerd is men in Sint-Niklaas omtrent de vaststelling
dat van januari tot augustus 1985 liefst 15 procent méér
sterfgevallen geregistreerd worden dan in de overeen
komstige periode van 1984. Een danige stijging, inder
daad.
De Sint-Niklase schepen van burgerlijke stand Staf Van
Daele vraagt zich in dat verband af of de bijzonder strenge
en lange winterperiode die we net achter de rug hebben
niet mee verantwoordelijk kan gesteld worden voor die
plotse toename van sterfgevallen.
(wv)
van ae aag».
In 1907 waren 1.447 havenar
beiders afkomstig van Beve-
rcn. Meerdere cafés gelegen
aan de traditionele opstap
plaatsen of in dokwerkers-
buurten vonden in hen hun
kliënteel. Het was in één van
deze cafés dat te Beveren de
Beverense Bond werd gesticht
op 22 september 1907 in de
Glazen Leeuw bij weduwe
Van Broeck. Anderhald jaar
later telde de bond 85 leden.
Voor 25 centiemen om de
veertien dagen genoot men
steun bij staking, kosteloze ad-
vokatendienst bij ongevallen
en bijstand voor werkonbek
waamheid.
Redding
In het kader van de opendeur
dagen spelen zich uiteraard
ook een aantal onderdelen op
het water af. Zo gaan de
brandweer van Beveren en le
den van het plaatselijke Rode
Kruis een reddingsoefening
demonstreren. De Waasland
haven is al geruime tijd opera
tioneel. Bijzondere zorg werd
besteed aan het aspekt veilig
heid door het afsluiten van
akkoorden tussen Antwerpen
en Beveren, en door het uit
breiden van het brandweerma
teriaal voor brandbestrijding
van industriële komplexen. Op
de Wase Scheldeoever worden
immers een aantal gevaarlijke
produkten aangemaakt en op-
Telkenjare worden in Sint-Niklaas zo'n 1.500 fietsdicfstallcn
aangegeven. De trend is wel in dalende lijn, maar toch is het
aantal nog onrustwekkend genoeg en je moet er bovendien
rekening mee houden dat heel wat diefstallen niét gemeld
worden.
Het stadsbestuur doet een oproep tot de bevolking om de fietsen
'slotvast' achter te laten. Men wil ook werk maken van een
projekt van georganizeerde fietsdiefstalbestrijding.
Vanaf 1 oktober zal een team van 3 b.t.k.-ers instaan voor het
immatrikuleren, met een fïetsgraveermachine, van de fietsen der
Sint-Niklase ingezetenen Een en ander vergemakkelijkt het
identificeren van de eigenaars (middels b.v. initialen en geboor
tedatum) en moet op de potentiële dieven ook enig afschrik-
kingseffekt uitoefenen.
Wie z'n fiets wil laten merken kan dat op vrijwillige basis doen.
Toch streeft het stadsbestuur ernaar dat op één jaar tijd de
pakweg veertigduizend fietsen waarvoor elk jaar een taksplaat
wordt afgeleverd, geïmmatrikuiecrd worden Het b.t.k.-team
zal zelf initiatieven nemen naar b.v. scholen en bedrijven toe.
Leuke konsckwentie van deze plausibele aktie: als je wil weten
hoe oud je vriend of vriendin is, inspekteer dan zijn of haar fiets
even. De fiets als annex van iemands identiteit. Dat zet ook de
dieven buiten strijd.
Wase inbreng
Aanvankelijk waren de meeste
pokwerkers echte Antwer
penaars. Door de groei van de
stadsbevolking en van de ha
ven in de jaren 1860-1880 ver
grootte het aantal havenarbei
ders. Het aantal arbeiders, dat
afkomstig was van de randge
meenten en later van de verder
afgelegen gemeenten nam toen
toe. Met de verbetering van de
transportmiddelen op het ein
de van de jaren tachtig kwam
de pendel naar de haven op
gang. Naast mannen uit de
polder en de Kempen, die met
de stoomtram reisden, kwa
men van dan af ook vele arbei
ders uit het Land van Waas
met de trein naar Antwerpen.
Vooral uit Beveren vertrokken
elke morgen naar de haven
treinen met dokwerkers uit de
omgeving.
De «Gazette van Beveren» van
1907 schrijft hierover: Voor
vier uur reeds te been, ziet men
ze des morgens, in verscheide
ne ploegen door de Statiestraat
stappen. Met honderden, hun
kantuitzak op de rug en de pijp
in de mond, ketsen zij met hun
benagelde schoenen de trein
binnen en smijten hun log
zwaar lichaam op de bank ne
der. 's Avonds ziet men weder
om dezelfde honderden man
nen de trein van zeven uur
komen uil gebotteld: afgemat
en de leden verstramd door het
harde en aanhoudende werken
iaven-open deur op Wase Scheldeoever
joen vooropgesteld. Voor de
som moeten zowel museum,
Carlton als stadsschouwburg
kunnen worden ingericht of
aangepast.
Het stedelijke museum van
Sint-Niklaas zou dra een
breedgeschakeerd uitzicht bie
den. Zamanstraat - Regentie
straat - Stationstraat: de kultu-
rele slagader van de Wase
hoofdstad. Organisch zouden
de diverse elementen worden
verbonden door park, esplana
de, portiekengalerij en beeld
houwkunstzone in open lucht.
De Carlton kan behalve een
zuiver «museologische» be
stemming ook, eventueel, een
representatiefunktie krijgen.
W.V. Reinaertspel in Sint-Niklaas. Koning Nobel en Tybaert (Iv)
Waaslanders aan
eeuwwisseling.
Door de sterke evolutie in on
ze maatschappij en samenle
ving wordt de landbouw meer
en meer een onbekende. Vele
ouders en kinderen missen elk
kontakt met deze sektor en
velen onder hen kijken enkel
nog eventjes naar de paarden
en de koeien, zonder mee te
kunnen genieten van de diver
se prijskampen, het echte jaar-
marktleven, dat een eeuwen
oude traditie is. De jaarmark
ten zijn ontmoetingsplaatsen
voor landbouwer en burger.
Het jaarmarktkomitee Ham-
me dat bestaat uit delegaties
van de verschillende plaatselij
ke wijkjaarmarktkomitees en
de schepen van landbouw Gre
ta Van Avermaet, wil dat dit
feestelijk gebeuren, dat plaats
dokken in Antwerpen. Zakkendraaisters en buildragers rond de vindt op dinsdag 17 september,
y nieuwe impulsen knjgt, aange
past aan onze huidige maat-
schappij. Tijdens een perskon-
ferentie werd het nieuwe jaar-
marktprogramma 1985 voorge-
steld.
Vernieuwingen
De aandacht van de jaarmarkt
is de laatste jaren teveel toege
spitst op de nevenaktiviteitcn.
Om de toeschouwers dichter te
betrekken bij het gebeuren
rond de dieren, zullen zij op
het Tweebruggenplcin op een
deskundige wijze ingelicht
worden door Ir. De Meulenac-
re. Om dit te kunnen realise
ren worden de koeien en paar
den gecentraliseerd rond het
Tweebruggcnplein
Het zal voor de eerste keer zijn
in de Hamse jaarmarktgeschic-
denis dat er op het Kon. Al-
bertplein geen paarden zullen
lopen. Deze komen te staan in
de Sportpleinstraat en lopen
voor de prijskamp in de Guido
Gezcllclaan. Voor de koeien is
er geen verandering. Zij blij
ven op het Tweebruggcnplein
staan. Het jaarmarktkomitee
stelt 60.000 fr. geldprijzen ter
was
tselier
oori
beschikking voor de prijs staat
pen voor paarden, stam! rdt dii
vee en niet-stamboekvee.
Het Kon Albertplein
wel aan zijn trekken, r
genstaande het verdwijne
de paarden. Daar wordt
eens voor de eerste keeiknten
klcinveemarkt gcorgani! heffe
in samenwerking met de 1 ,cn cn
se Neerhofvrienden. £j;te j
De kinderen zijn welkoim^u^ j
hun troeteldier. Zij
meedingen naar de prijsL
waaraan 10.000 fr. prijzet as"nB
bonden zijn. De voorzitte
de Hamse Neerhofvrie
zegde dat hij gaarne zijn
werking verleende aan
manifestatie. Terwijl de
marktbezoekers
Tweebruggenplein naar
Kon. Albertplein want'
kunnen zij in de Guilli
straat nr. 16 een bezoek
gen aan de Hamse
riumclub, Aquarius.
Tijdens het voorbye weekend was het Dijkkermis te gang op 't Hoog, een nieuwe
Kastel. De organisatoren, het dijkkomitee, hadden een Pare! aan de kroon van deze
variërend programma voorgesteld. De opbrengst van deze moo,c Paroc Ie- as e
kermis dient om de noden van de mensen in de wijk, bij
rampen of dergelyke te lenigen. Dit kan alleen maar in een *n e
volksbuurt, die Kastel heet, en waar iedereen, iedereen Alois Van Duysen, wonende
kent. Zaterdagavond werd de nieuwe -iale woonwijk 't
Hoog officieel geopend. Zondag was er veel belangstelling ujt de ,c cn 2c w°reidoorlog.
voor de luchtdopen met de helikopter. Alois Van Duysen Hiermee pakte hij uit tijdens
een inwoner uit de Tuinbouwlaan had een interessante je voorbije Dijkkermis
legertentoonstelling in elkaar gestoken. Voor de kinderen Men kon er verschillende oude
was er een kindermolen, en de ouders konden een bezoek legervoertuigen bewonderen,
brengen aan de kunstgalerij Ghastei waar de schilderijen een oude vliegtuigmotor, kos
te bewonderen waren van Geo Sempels. tuums, affichen, foto s, hulzen
en dergelijke meer, te veel om
op te noemen. Ook jeeps, mo-
Nieuwe wijk wijk is die door de Zonnige to's en zelfs enkele oude fiet-
De Sociale Bouwmaatschappij Woonst werd gekreierd op sen uit 1914/18 waren er te
De Zonnige Woonst verwierf Kastel. De Tuinbouwlaan was beztehttgen Alms verschafte
enkele iaren Beleden langs- de eerste Onder impuls van de nodige uitleg aan de ge-
heen de Diiksftaat 12 000 rrr' schepen De Ruysscher cn Va- Interesseerden. Deze tcnloon-
^ond vSJ de tou. Z Tl 'en.in Verheit,werd er bij de stelling in de feestten, kreeg
woningen, waarvan 5 voor be- J»"™8e Woonst op aange- een ruime belangstelling ook
jaarden. De bewoners van de- d™Be" ™lk dc )°"f0,,dcren-
ze nieuwe wiik namen onlangs tc scheppen op deze parochie die de oorlog hadden meege-
H°°S maak, haalden hun herinnerin-
ciale woningen, een reden om f°nd" P™blel?™- waa',dc °P
deze wijk officieel te openen, kinderen in vnjheid en veilig- Buiten kon men inschrijven
Vergezeld van de Kon. Fanfa- Jfid k™»|" opgroeien voor een luchtdoop met een
,e Sï Cecilia Kastel stapten de Dankzij de Zonnige Woonst helikopter. Reeds van s mor-
genodigden op naar de nieuwe krijgen jonge gezinnen en be- gens vroeg was "en druk
6 9_r jaarden de kans om te leven in doende met vluchten, waarvan
een gezellige woning, binnen de boekingen overbezet
een goede buurt. waren.
Nadat de burgemeester het lint Deze beide aktiviteiten kader-
had doorgeknipt, deden de den in de herdenking van 40
personaliteiten, vergezeld van jaar bevrijding,
de Kastelse fanfare een rond- bd
woonwijk. Daar werden zij
toegesproken door de afge
vaardigde van de wijk, Fran
cois De Beer. Deze wees erop
dat het niet gemakkelijk was
een benaming te vinden voor
de nieuwe wijk. Deze staat op
een zanderige strook hoogland
die zeldzaam is op Kastel. Er
werd eerst gedacht aan toog,
omdat er op Kastel vroeger
zeer veel herbergen waren.
Anderen stelden nieuwe wijk,
of dijkwijk voor, maar als er
nog eens een nieuwe wijk zou
komen te Kastel, dan zou ook
die benaming achterhaald zijn
De nieuwe begraafplaats van Sint-Niklaas, in het grensgebied
wzzw. me' Elversele (Temse) cn Waasmunster nabij de E3, krijgt
Ook Slawijk, Tomatenwijk of stilaan vorm. Het domein is nu helemaal omheid en de nodige
Muizenhoorntjeswijk, zou niet afsluithekken werden aangebracht In de voorbije maanden
in ieders smaak zijn gevallen, werden op een oppervlakte van zowat 5 ha meer dan vijfhon-
Dan maar 't Hoog, verwijzend derd populieren aangeplant. In de loop van '84 cn ook de
naar het hoogland. voorbije maanden werd op de percelen die het eerst voor
De wijkwoordvoerder dankte teraardebestellingen zullen gebruikt worden, lupinen gezaaid,
het gemeentebestuur en de De wegberm tussen straat en begraafplaats wordt met gras
bouwmaatschappij De Zonni- bezaaid, om te voorkomen dat dit deel ten gevolge van
ge Woonst voor deze mooie onkruidvegetatie een verwaarloosde indruk zou bieden,
realisatie. Hij nodigde de bur- In oktober van dit jaar zal de gemeenteraad z'n zegen moeten
gemcester uit om het drieklcu- geven over het projekt i.v.m. de nieuwe dienstgebouwen. Die
Burgemeester*Baert^wecs erop «"k" tSS vTt,° SS? 'AffSSbST W Denderend, KimUrjnarmark, in Grenen. De .roefjes ,nocH,en voor t|
dat 't Hoog de tweede woon- vooropgesteld.
Ter afronding zongen alle deelnemers «we are the
Playback in Stekene
Gremar)
springen van de kade en zwem
men de drenkeling tegemoet.
De motorboot wordt te water
gelaten, de drenkeling aan
boord gehesen en de eerste
zorgen worden toegediend. Op
de kade wordt de simulant
overgedragen aan het Rode
Kruis, dat de verdere hulp ver
strekt. Heel dit scenario is van
nabij mee te maken, wanneer
men meevaart met de Flandria
om 15.15 uur. Naast deze oefe
ning tonen brandweer en de
milieudienst het materiaal dat
zij ter beschikking houden in
funktie van de Wase Schel
deoever.
L.V.B.
uitzondi
titel
pionii
vzw V
ele initi
alige d
iening i
kstellin;
de wt
<j
d
nigingen
baar C
van
uttend*
Men
I tewerkg
ollokalen
[r 309, ge
"hieuw ge
te Temse
n. En ht
[steeds. I
klskapac
feebouwe
1 als ber<
Inen zijn
[md.
huidige
de pro
kt zich t
Expo krijgt sociaalekonomische dimensie
M.m.v. de syndikale organisaties, de NMBS, de Oudheid
kundige Kring van Waas en andere instanties moet men er
in Sint-Niklaas in slagen, de «Kultuurhistorische evokatie
van de stad Sint-Niklaas rond 1890» tot een indrukwek
kende en vooral boeiende expositie uit te bouwen. De
manifestatie zou vanaf december van dit jaar in de
stadszalen onderdak krijgen. Ze is behalve kultuurhisto-
risch ook, en vooral eigenlijk, sociaalekonomisch geïnspi
reerd.
Touwdraaiersmateriaal, siga
renmakersalaam, oude ka
chels, snuisterijen, klompen-
makersgerief, steenbakkers-
tuig... Het stedehjke retro-
Bokrijk kan alle kanten uit.
De expo zou een drietal luiken
omvatten. Eén: een survey van
de sociaalekonomische toe
stand aan het eind van de ne
gentiende eeuw, op globaal-
Vlaams vlak. Twéé: de speci
fieke regionale toestand (de
opkomst van het Gildenhuis,
van de socialistische beweging
ook, de eerste syndikale ak-
ties, enz.). Drie: een kunsthis
torische benadering, met b.v.
sociaal-realistische schilderijen
eff affiches e.aartistieke uitin-
)e dienst Linkeroever van de gemeente Beveren wordt in geslagen. Bij noodsituaties is
oenemende mate betrokken bij de opendeurdagen «Ken j°z° n bedrijven vaak een spe-
haven», die van 20 tot 22 september aan de «oaa»P
.ijlde uitgave toe zijn. Het hoofdbestanddeel van het dieQIt mcn terecht voor
programma op de Wase Scheldeoever omvat een boottocht alle m0gelijke informatie Itr
ji de Waaslandhaven en een tentoonstelling over de een mikro-processor werden
havenarbeider in het sluisgebouw te Kallo. Vooral voor aUe produkten met hun karak-
latstgenoemde manifestatie wordt op aanzienlijk wat teristieken opgeslagen,
elangstelling gerekend. Het is immers bekend dat duizen- De Beverse brandweer zegt
en wase dokwerkers dank zij hun inzet de haven van paraat te zijn wanneer zich
„.werpen «™t hebl*n gemaakft he, stuisge^w JSÈ3
unnen belangstellenden zich een ryk geïllustreerde kata- tu]melen van personen. Een
ïgus aanschafTen. Voor mensen uit de streek die de ongevallensimulant van het
avenarbeid van nabij hebben meegemaakt en hebben Rcde Kruis valt tijdens de
ten evolueren is die katalogus wellicht een dokumentatie- opendeur uit een boot in het
ron van grote waarde. In de expositie worden nagenoeg Waaslandkanaal rond 15.15 u.
alle aspekten behandeld die met de havenarbeid hebben te De brandweer wordt ter plaat-
mnltpn se geroepen. Kikvorsmannen
gen.
Een katalogus van ruim twee
honderd pagina's zou worden
aangemaakt De Wase onder
wijsinstellingen zouden wor
den gesensibilizeerd, uitgeno
digd om de expo te komen be
kijken.
Het gaat in eerste instantie om
een rekonstruktie van het
maatschappelijke landschap
uit de periode rond 1890. Niét
in de bedoeling ligt het, een
louter anekdotische of geïso
leerde weergave van het leven
in Sint-Niklaas in die periode
voor te leggen.
Nu al wordt een oproep gelan
ceerd: wie materiaal als oude
kranten, huisgerief etc. in
bruikleen wil afstaan kan kon-
takt opnemen met het sttf"
museum van Sint-Niklaai
Zamanstraat 49, l/lf 3
(03)776.07.53. Het moei M
wel gaan om materiaal
de periode rond 1890 sta
een illustratie kan biedt ■j'
hoe toen werd geleefc
woond of gewerkt.
De oproep tot medewe v
naar de bevolking toe T
- zo staat in een werk 1
ment te lezen - kunnen
leid worden met een 'i
in één bepaald persoij
Dat is een bevreemdend
gestie. De expositie ve
beter dan dat ze met
in slechts één mediui ^°^al
worden ondersteund.
Vrijdaj
Jos W)
Kieldrt
ontwei
voor d
prijs w
mann,
World
Het id
richtei
