WELKE TAAL SPREKEN WIJ:
VLENGELS OF NEDERGELS!
ZEEMEERMIN DIENT
FC SPORT EERSTE
NEDERLAAG TOE
WETTERS LIEFHEBBERSVERBON
LOKALE
ZAALVOETBALTOPPERS
52 - 27.9.1985 - De Voorpost
Vóór enkele jaren schreef de Franse schrijver Daninoz in zijn boek Snobissimodat
vele van zijn landgenoten «Franglais» spraken, zinspelend op de mengeling van het
Frans en het Engels. Ik vraag me af of wij ook niet zouden moeten gewagen van een
taal die we «Vleugels» of «Nedergels» zouden kunnen heten, want welke taal spreken
we nu eigenlijk?
We zijn inderdaad wel ietwat teruggekomen van al die Franse woorden en
zinswendingen (gallicismen) die vóór de oorlog 1940-45 zo in gebruik waren. Wij
waren inderdaad verfranst en cardinal Mercier dierf toen zeggen la Belgique sera
latine ou elle ne sera pas». Zo werd een fiets, toen velo geheten bijna volledig
uitgekleed in het Frans want die was samengesteld uit een kader, rayons, janten,
pions (libre, torpedo of frein), roulement en guidon, evenals een auto die voorzien
was van een boite a vitesse, een carburateur, een radiateur, een amortisseur, een pont
amère, een demarreur, enz., enz. Al wat technisch, culinair, medisch of wetenschap
pelijk was kreeg een franse benaming. Gallicismen zijnde de woordelijke vertaling uit
het Frans waren schering en inslag. Zo hadden we het, (en nu nog steeds) van «ik
houd er aan» een gallicisme voor je tiens a.
Na de oorlog werd in het onderwijs en in de administratie de nadruk gelegd op het
Algemeen Beschaafd Nederlands, het A.B.N. en de taalbeheersing, terwijl de
opkomst van het Engels (Amerikaans) een bepaalde nieuwe richting aan ons
taaleigen wist te geven. Naast een zekere beïnvloeding door de Franse chansons en
een paar Duitse überhauptItaliaanse (paparazzi, tiffosi) en zelfs Russische
(apparatjik) woorden, is het al Engels wat de klok slaat.
Zo worden we als baby geboren, krijgen een Engelse naam als Joyce, Shirley, John,
Bertie of Henry; worden soms in een nurcery ondergebracht en nu en dan door een
nanny (gouvernante) opgevoed. Vader en moeder worden pappie en mammy en op
school zal men misschien later een scholarship (studiebeurs) bekomen om op de
vreemde zijn studies te vervolmaken. Indien we aan sport doen worden we meteen
helemaal verengelsd, want we spelen foot-, hand- volley - base of basketball, we
zwemmen de crawl in de swimmingpool, worden opgeleid door een coach of trainer;
de referee (ref) geassisteerd door de linesman is daar om de game te leiden en de
teams in de lijn van de fair-play te houden. Hij fluit voor goal, penalty, off-side,
corner, hands en stuurt desnoods de spelers uit de field. Hetzelfde geldt voor tennis,
golf, rugby en cricket, waarbij alle fazen van het spel en wijzen van spelen bijna
uitsluitend in het engels voorkomen. Denk maar aan: set, game, match, smash,
deuce, advantage, tie-break, passing-shot, umpire (scheidsrechter), greens, burdie,
bowler enz., enz. Weliswaar behouden enkele disciplines afkomstig uit het oosten
vooral Japan hun specifieke spelbenamingen zoals bij judo.
Van de sport naar het uitgangsleven is maar een kleine sprong. Als fastfood eten we
big macs, hamburgers en hot dogs met chips en dressing (mayonnaise en andere
sausen). In de steakhouse vragen we naar een T-bone en als drank hebben we de
keuze tussen een soft of long drink. Op een receptie of cocktail die «informal» kan
zijn of «black tie» (avondkledij met tuxedo of smoking) wordt men ontvangen in de
parlour of lounge waar de lobbies mekaar gaarne ontmoeten. Mevrouw is eerst bij
haar hairstylist geweest voor een permanent wave en een brushing. Al de producten
voor haar make-up zijn opgeborgen in haar beauty-case o.a. foundation, hair spray,
kissproof lipstick, eyeliner, perfume enz. Ze ziet er glamourous uit, net een pin-up-
girl uit de modeshow, echt sexy. Ze voelt zich happy en moet geen cheese zeggen om
een big smile te laten zien.
Mijnheer daarentegen zal het wel stellen met zijn pre- en after-shave. Hij doet aan
body building en wordt met zijn attaché-case aangezien als een echte playboy en lady
killer.
De Engelse en vreemde uitdrukkingen bij zo'n ontmoeting zijn legio: we zeggen hello,
hi, cheers, cheerio, sorry, bye-bye, en bij een shot of moonshine (borrel) hoort een
«down the hatch» die met een «one for the road» of een nightcapwordt beëindigd.
Dikwijls wordt de avond afgerond met een bezoek aan een dancing, bar of pub waar
een big-jazzband of combo een medley van evergreens of andere hitsongs ten beste
geeft ent'of de jukebox de stem van 'the voice' (Frank Sinatra) prachtig weergeeft.
Zij die in het bankwezen of de industrie geïnteresseerd zijn worden geconfronteerd
met woorden als: business, prima rate, cash flow, Dow Jones, bankaccount,
creditcard, traveller cheques en Flanders' Technology in afwachting dat er ook
sprake zal zijn van «made in Flanders».
Hij of zij die een job zoekt zal eerst moeten uitmaken wat in de «ads» (advertisement)
bedoeld wordt met: een engeneer die projectmaking, field industrial en sales kan zijn
terwijl de manager als dusdanig, product, compound 0;f district sales manager zal
heten. In onze Nederlandse kranten wordt ook weieens gevraagd naar een accounting
clerck, een directiepartner, een financial analyst, een medical of financial adviser of
een business consultant. Bij de vrouwen zal men allicht weten wat bedoeld wordt
wanneer een plaats te begeven is van hostess, stewardess, script-girl, cover-girl,
model, striptease en babysitter.
Iemand van standing, van de high-society of highlife voelt zich toch zo smart deel uit
te maken van de happy few. Thans is hij een tycoon (machtig industrieel) begonnen
als self-made man in de software industry. Hij heeft al een paar break-downs gekend
en onderwerpt zich thans aan een regelmatig all-round check-up. Door de underdogs
wordt hij bekeken als een highbrow, een egg head met veel humbug.
En zo kan men maar doorgaan. Bij de vraag hoe men zich voelt kan geantwoord
worden: crazy, dizzy, fit, gehandicapt, pretty, met ups and downs, high (bij het
gebruik van drugs), fair, en by the upper ten van de society club.
Bij de mannen treffen we nog aan: de big boss, book-maker, dealer, disc-jockey,
floormanager, gangster, he-man, insider, joyrider, popsinger, producer, talent-scout
enz. enz. Naast hetgeen we reeds lieten horen omtrent de ladies dient nog vermeld:
face lifting, first lady, Miss dit of dat, baby doll, petticoat, step-in, topless, tea-party,
twin-set, sex-appeal en nog zoveel andere.
Onder mekaar zullen we het ook nog hebben over een happening, lunch,
maidenspeach, meeting, teach-in, teamwork, go-go, hearing, tap-dancer, spinturn
enz., terwijl naar aanleiding van een samen uit, zal gesproken worden over een
camping, caravan, chartervlucht, cruise, ferry-service, high ball, maidentrip,
picknick, barbecue, sightseeing, snack-bar, take-off, duty-free, shop, exit, drugstore,
instant coffee, king size enz. enz.
Nog enkele woorden in verband met muziek en kunst: ballroomorchestra, bandrecor
der, musical, recital, tophit, background, bestseller, paperback, pocketbook, science-
fiction, gostwriterspotlight, cartoon, come-back, pop-art, magazine, toneel-'min
ded', enz.
Op financieel vlak kunnen we aanvullen met: allrisk verzekering, claim, concern,
container, efficiency, free enterprise, full-exployment, goodwill, joint venture,
marketing, planning, stock, totalloss, trend, truck...
In oorlog en vrede zal het gaan over: deterrent, escalation, fall out, fly pass, jet,
mess-bediendepartnership, proliferation, service dress, stengun, squadron, stunt-
team, terwijl in sport en beeld we de reeks mogen aanvullen met: cross-country,
derby, doping, finish, groggy, knock-out, official, rally, return, scrimmage, sliding,
steeple-chase, close-up, fade-out, live, play-back, reclame-spot, slapstick, testbeeld,
timen, viewerzoomlens en de onlangs ontdekte soap-opera zijnde een dramatische
T.V. -reeks.
Om te eindigen met deze meestal Engelse woorden die we regelmatig aanwenden: air
conditioning, beatnik, brainstorming, hooligan, cancelen, runnen, pushen, fan, hot
news, blackout, item, image, mailing-list, never mind, overdrive, peptalk, practical
joke, pressure group, twen, testcase, understatement enz. en enkele stoute woorden
die de jeugd vooral in de mond heeft: son of a bitch (- of a gun), punck, junkie, jerk,
freak, creep, hooker, gay, shit (bull-shit of B.S.),fuck, screw, hell, damn', grass en
het thans ook alhier aangewende SNAFU (situation normal all fucked up), wat
neerkomt op alles naar de kl... Moet men dan verwonderd staan kijken wanneer je uit
de mond van een jochie van 7 hoort zeggen: «Shut up man, you talk like a beast». Op
school geleerd! Invloed van de T. V.
Als we het hebben over de taal die we spreken en horen, moeten we eveneens gewagen
van de talrijke afkortingen, die ons maar al te dikwijls in het ongewisse laten. Het is
zover gekomen dat de namen van bepaalde personen door initialen worden vermeld
zoals B.B., J.R., C.C. (Claudia Cardinale), J.J.S.S. (Jean-Jacques Sherban
Schneider), J.P. II enz. terwijl al wat enigszins naar de politiek of internationale
organisaties of vereniging ruikt, eveneens met de initialen wordt aangeduid, zoals:
CVP, PW, FDF, VU, PS, ABW, BAC, KMO, NAVO (OTAN en NATO), CAO,
EEG, OCMW (COO), VTI, VTB, CIA, KGB, SDI (Star Wars), enz. enz. de reeks is
oneindig. Zelfs bepaalde treinen zijn beter gekend onder hun initialen: I.C., I.R., de
TGV, de TEE. Met PR bedoelen we onze public-relations en onze brains worden
bepaald door een I.Q.
AIDS (Acquired Immunodeficiency Syndrome) wordt bij onze Franse geburen SINA.
Fransen, die we stilaan op de hiel volgen om bepaalde woorden maar half te
gebruiken. In de studentenmilieus is zulks zeer gebruikelijk want men spreekt er van
de Unif, de Fac, de eerste CAN of DOC, men heeft werk op het Lab en in de
namiddag neemt men deel aan een partijtje foot of aan een manif. De woorden
eindigend op O zijn ook zeer in trek: porno, macho, disco, condo (condominium),
provo, video, homo, metro, dodo...
Ik heb hierbij slechts een kleine poging gewaagd om aan te tonen hoe ons
Nederlandse taaleigen door de jaren heen gewijzigd werd en steeds beïnvloed door
andere talen. Wie spreekt nog van een regenscherm of van een geldbeugel sedert
paraplu en portemonnaie en portefeuille ingeburgerd zijn? Een taal moet levendig
blijven maar moet daarom een broek ook bij ons een «pantalon» worden wanneer een
onderbroek blijft en niet in «onderpantalon» kan worden vertaald, en blessure door
wonde of kwetsuur kan worden verwoord, terwijl blesseren meer op een soort
ketjestaai gelijkt. Ik ben overtuigd van het nut van een betere verspreiding van het
ABN in Vlaanderen en wens niet te ontkennen dat een veelvuldig gebruik van al deze
vreemde woorden en uitdrukkingen een beetje snob aandoet. Maar ik wens dan toch
te relativeren en wil niet de grote purist uithangen wanneer ik weet dat de Hollandse
wapenspreuk luidt: «Je maintiendrai»; deze van Engeland «Honi soit qui mal y
pense» en Parijs het in het latijn weergeeft met: «Fluctuat nee mergitur».
Bij deze overwegingen kwam het bij mij op dat het leven onder de mensen en de
volkeren veel eenvoudiger en gemakkelijker zou rijn indien we allemaal dezelfde taal
spraken. In Babel bereikten ze niet de poort des hemels, wel een verschrikkelijke
spraakverwarring. Waarom thans niet het Engels, de grote en enige wereldtaal als
tweede taal over gans de wereld op school aanleren en het gebruik ervan
aanmoedigen? Geen moeilijkheden meer tussen Walen en Vlamingen wat de taal
betreft. Ze verstaan mekaar in het Engels. Geen problemen meer op reis. We kunnen
ons doen begrijpen in de taal van Shakespeare. Maar ja, het is maar «wishful
thinking», want hoe zouden de Fransen, Russen of Chinezen willen toegeven en
aanvaarden dat hun taal op de tweede plaats zou komen te staan? p q
SPORTVERBOND WAASLAND
F.C. Zeemeermin Waasmunster -
FC Sport Dendermonde 2-1
De Denderjongens hebben na een goede eerste helft,
afgesloten met een 0-1 voorsprong, in de tweede helft de
overwinning uit handen moeten geven. Toch had Zee
meermin een strafschopgeschenk nodig om langzij te
komen. Referee Van Bogaert speelde zich trouwens langs
de negatieve kant in de kijker. Hij floot talrijke overtre
dingen die alleen hij had gezien en deelde bovendien nog
vier gele kaarten uit (twee aan elke kant) zodat hij de
wedstryd niet bevorderde.
FC Sport nam onmiddellijk het
heft in handen. Kindermans
deelde weer kwistig zijn verre
passen uit en op één daarvan
kon Jaspaert doorgaan op
rechts. Zijn voorzet werd door
Dauwe naar doel gekopt, doch
de Zeemeerminkeeper kon
redden.
Na nog een verre bal van Kin
dermans kwam Van Der Strae-
ten aan het leder. Zijn voorzet
werd door De Boeck met suk-
ses in het doel gekopt: 0-1.
Protest bij de thuisspelers die
de bal niet over de doellijn
hadden zien gaan. De scheids
rechter bleef echter bij zijn
standpunt. Vlak voor de rust
werd Van Neck nog goed aan
gespeeld, maar hij trapte
naast. Ruststand: 1-0. In de
tweede helft ging Zeemeermin
op zoek naar de gelijkmaker.
Dat leverde Sport counterkan
sen op. Eerst kopte Dauwe
van dichtbij tegen de lat en
even later belandde een schot
van diezelfde Dauwe tegen de
lat en even later belandde een
schot van diezelfde Dauwe te
gen de paal. Halverwege de
tweede helft probeerde een
Zeemeerminspeler door te
gaan. Gelegenheidslaatste
man Van Geert haalde de bal
korrekt uit diens voeten, doch
de scheidsrechter had, vanop
de andere helft notabene, een
fout gezien. Sportdoelman
Van De Wiele kreeg geen kans
tegen de strafschop: 1-1 F.C.
Sport, aangeslagen door deze
treffer, moest nu het initiatief
aan de thuisploeg laten. Bij
een verre voorzet verkeek Col-
lewaert zich op de bal. De
Blezer ging alleen op Van De
Wiele af, omspeelde hem kalm
en duwde binnen: 2-1.
In het slotkwartier drukte FC
Sport de thuisploeg tegen haar
doel. doch was weinig gevaar
lijk. Alleen Dauwe, alweer hij,
was dicht bij de gelijkmaker,
maar hij kreeg de voorzet van
Jacobs niet goed op zijn hoofd
en de bal ging buiten. Het
bleef 2-1, de eerste zege voor
de thuisploeg, de eerste neder
laag van FC Sport
FC Sport: Jacques Van de
Wiele, Dirk Van Geert, Rudy
Jacobs, Patrick Van De Wiele,
Nico Collewaert, Richard Kin
dermans, Renaat Jaspaert (86'
Karei Van Hooimissen), Filip
Van Neck (604 Frank Stae-
lens), Peter Van der Straeten,
Mare De Boeck en Pierre
Dauwe.
JR
't Half Maantje - Houtem 5-1
Manuel D'Hondt kon na zeven
minuten de moedige bezoekers
wel aan de leiding brengen,
maar nog voor de pauze stelde
De Lannoy gelijk. Pas gestart
in de herneming zorgde Geert
Colpaert voor 2-1 en nadien
kwamen er nog doelpunten
van Moens (2) en De Lannoy.
Sportief - Zuidlaan 0-2
Een met veel inzet spelende
thuisploeg kon niet beletten
dat het meer verzorgd voetbal
spelend Zuidlaan verdiend de
kwaiifikatie binnenhaalde.
Een onnodige duwfout gaf Pat
Hoskens de kans om vanop de
stip zijn ploeg aan de leiding te
brengen. Sportief bleef aan
klampen, maar Drieghe sloot
na 53 minuten met een knap
afstandsschot de partij voortij
dig af.
Bonanza - De Beurs 3-1
Met doelpunten van Baecke en
Van Neck besloot Bonanza
een goede eerste helft met 2-0.
Na een kwartier in de tweede
helft lukte De Beurs langs
Baele de aansluitingstreffer,
maar een tiental minuten later
legde Pauwels de wedstrijd in
een beslissende plooi.
Sparta Muguet A - Club 72 3-0
Toen iedereen reeds aan de
koffie dacht kwam Muguet
langs Goeman aan de winst.
Het rechtvaardigde na de rust
die voorsprong en scoorde nog
langs Goeman aan de winst.
Het rechtvaardigde na de rust
die voorsprong en scoorde nog
langs Goeman en De Backer
twee doelpunten.
Beker W.L.V.B.
Christal - Lamot 2-4
Wiels - Kroesken 4-3
De Vriendschap - Raes 0-2
Muguet B-A.S.T.W. 4-0
Beker De Graeve Jaak
Boskant - 't Geheim
't Half Maantje - Houtem 5-1
De spelende vr. - Molen
hoek 0-3
't Jagershof - Sporting
Den Berg - Kado
Sportief - Zuidlaan
Bonanza - De Beurs
Muguet - Club 72
2-1
EERSTE PROVINCIALE
FORTUNA LOKEREN
ROYAL LEBBEKE
Liefhebbersvoetbal in Lokeren: Kings Erotica (polo)
iefhebbersvoetbal in Lokeren: de ploeg van The Cup (polo)
Liefhebbersvoetbal in Lokeren: Bospark (polo)
In deze spannende wedstrijd
kreeg vooral ref Van De
Kerckhove het niet onder de
markt. De Lebbeekse spelers
voelde zich onrecht aangedaan
door énkele beslissingen.
De partij startte duidelijk in
het voordeel van Fortuna dat
reeds na een dik kwartier op
voorsprong kwam met een
doelpunt van Dirk Persyn.
Toen diezelfde Persijn, die in
tussen ook sekretaris werd van
de Lokerse zaalvoetbalklub, er
2-0 van maakte heerste er pa
niek in de rangen van
Lebbeke.
Tijdens de rust kregen de Leb
beekse spelers blijkbaar een
morele injektie want met twee
doelpunten van Pierre Van
Handenhove in de eerste tien
minuten kon Royal al gauw tot
2-2 terugkomen.
Op de 35ste minuut kwam Lo
keren echter opnieuw voor.
Een eerste betwiste treffer
echter want toen Rozendans
een keihard schot afvuurde in
de richting van het Lebbeekse
doel van doelman De Clercq
ketste de bal via de lat naar
beneden. Iedereen zag de bal
voor de lijn doch de scheids
rechter kende toch een doel
punt toe. Niettemin kon Jan
Berleyzen de bordjes in even
wicht brengen doch toen Ro
zendans in een identieke situa
tie voor 4-3 zorgde was het hek
van de dam. Nu knalde Rozen-
dans immers van ver naar doel.
De bal ketste ditmaal tegen de
doelpaal en ging terug het veld
in. Opnieuw zag de scheids
rechter hierin een geldig doel
punt. Er ontstond wat tumult
doch scheidsrechter Van De
Kerckhove bleef manmoedig
en handhaafde zijn beslissing.
Roayl moest in de slotfaze nog
alles op alles zetten om toch
nog een gelijkspel uit de brand
te slepen.
ROYAL LEBBEKE 6
GOUDEN POORT SINT-
NIKLAAS 5
Met deze nipte zege komt Leb
beke aan de kop van de rang
schikking in eerste provinciale.
Een huzarenstukje waarin
maar weinig spelers bij de aan
vang van deze kompetitie zul
len geloofd hebben.
Bij de rust had Lebbeke een 2-
0 voorsprong opgebouwd met
doelpunten van Geert Moens
en Jan Verleyzen.
Na de rust kon Royal zijn
suprematie nog verder aan de
dag leggen met twee doelpun
ten van de rijzende ster Pierre
Van Handenhove uit Lebbeke
meteen op een gerusttellende
4-0 voorsprong bracht. Al
thans zo leek het toch. Gouden
Poort, het vroegere Vijfhoek
Sint-Niklaas, beet in de slotfa
se nog sterk van zich af en met
twee doelpunten van Van Dae-
le werd het op vijf minuten van
het einde nog 4-2. Roayl druk
te het gaspedaal toen weer
even in en met treffers van
Verleyzen en Moens gingen we
naar 6-2 op 2 minuten van het
einde. Bijna gebeurde er in die
slotfaze nog een wonder, doch
met doelpunten van Van Dae-
le, Burgelman en nogmaals
Van Daele kwam Gouden
Poort met een éénheid te kort
om nog een punt uit de bran
ding te slepen.
DERDE PROVINCIAAL
RECRABOYS SINAAI 6
GP SINT-NIKLAAS 0
Recraboys Sinaai, zoals we vo
rige week reeds meldden is
zich de jongste weken duide
lijk aan het manifesteren in de
Wase zaalvoetbal wereld. De
eerste tien minuten van de par
tij tegen GP Sint-Niklaas wa
ren volledig in het overwicht
van de thuisploeg die echter
niet tot scoren kwamen In de
11e minuut lukte dat echter
wel langs Ronny Van Steen-
Liefhebbersvoetbal. Alternaif, een ploeg uit het Lokerse Liefhebbersvoetbal (polo)
LiejneoDersvoetnal in Lokeren: de Oude Schuur (polo)
landt.
Recraboys liet na die spetter
ende openingsfaze wat stoom
af en dat liet Sint-Niklaas in de
wedstrijd komen doch de doel
paal en een schitterende doel
man Peter Van Acker verhin
derde alle onheil.
Vlak voor de rust kan Recra
dan de basis leggen voor de
zege toen Geert Van Puyvcide
en Mare Raes opdreven tot 3-
0, ook de ruststand. Na de
koffie werd Sint-Niklaas afge
maakt met doelpunten van Pa
trick Smet en Hans Poppe ter
wijl in de laatste minuten
Geert Van Puyvelde de eind
stand op 6-0 bracht.
REDS LEBBEKE 9
WB EREMBODEGEM 2
Reds Lebbeke begint de kom
petitie duidelijk met de ambi
tie van een kopploeg.
In de
openingswedstrijd tegen WB
Erembodegem lieten de Reds
er alvast geen gras over groei
en om hun seizoen piekfijn in
te zetten,
We mogen dan ook
zeggen dat de Reds indien ze
op dit niveau kunnen doorgaan
te duchten zullen worden in de
titelrace.
Erembodegem kon echter wel
voorsprong nemen doch met
twee doelpunten van Roland
Dclsin en één van Julicn Sic-
card wezen de bordjes bij de
rust reeds 3-1.
Na de koffie kon Lebbeke het
overwicht verder in doelpun
ten ombuigen. Voor Erembo
degem de stand op 4-2 bracht
had Roland Delsin immers
reeds gescoord terwijl diezelf
de spelers ook de drie volgen
de treffers vppr zijn rekening
nam. In de slotfaze stelde Dirk
Delsin de eindstand nog op 7-2
met twee fraaie treffers.
