Liberale beweging in het Waasland
Georges Anthuenis (Lokeren) nu senator
Eeuwelinge uit Temse gevierd in Wilrijk
Kieldrecht zet de dieven
schaakmat
Sint-Maarten te paard door Beverse straten
Tl.ll.-Sinaai: dammenbouw in Senegal
De Voorpost - 8.11.1985 - 3
Met zwaartepunt in Lokeren en Rupelmonde
Aldus luidde het thema van een boeiende tentoonstelling
die tijdens het afgelopen weekend gehouden werd in het
Liberaal Huis te Lokeren. Vooraleer over de opening zelf
te schreven toch een paar bedenkingen die naar wij
hopen, ons niet kwalijk door de organizatoren zullen
genomen worden.
Een eerste: In die tentoonstel
ling vinden wij nog niet de
echte «geschiedenis» van de
liberale beweging, wel een
overvloed van studiemateriaal,
oude handschriften, foto's,
vlaggen en vaandels, waarvan
sommige meer dan honderd
jaar piëteitsvol bewaard zijn
gebleven. Geschiedenis is dat
nog niet Wel kan zo'n ten
toonstelling nu aanleiding ge
ven tot het opmaken van een
echt geschiedkundig werk. En
dat zal waarschijnlijk ook in de
bedoeling van de organizato
ren hebben gelegen. Ten ande
re het materiaal dat men heeft
laten zien is nog verre van
volledig. Nog veel berust er in
de archieven. Vele oude foto's
heeft men laten hangen in de
andere lokalen van vakbond,
ziekenbond, café of vergader
zalen. En ander materiaal be
vindt zich waarschijnlijk nog in
partikulier bezit. Een tweede
opmerking: de gebruikte term
«in het Waasland» lijkt ons wat
ruim genomen. Het leeuwen
aandeel van de tentoonstelling
werd geleverd door Lokeren,
en een ander aanzienlijk deel
door Rupelmonde. Van de vijf
andere deelgemeenten uit het
Waasland vinden wij niets:
niet uit Sint-Niklaas, Beveren,
Stekene, Temse en Sint-Gillis.
Nu is het wel zo dat het zwaar
tepunt van het liberalisme, zij
het met ups en downs, altijd
gelegen heeft in Lokeren. En
dat Rupelmonde er ook bij is,
zal wel voor een deel te dan
ken zijn aan de vroegere zeer
vruchtbare toneelschrijver Lo-
dewijk Scheltjens. Het wel
komstwoord werd voor een
zeer talrijk publiek uitgespro
ken door de Lokerse voorzitter
Willy Van Wulpen, gevolgd
door zijn Rupelmondse collega
Louis Verkest. Die naam Ver-
kest heeft in Rupelmonde een
zeer liberale klank drie genera
ties eerder was er al een heer
Verkest burgemeester in Ru
pelmonde! Over de technische
kant van de tentoonstelling
sprak PW-archivaris Lucien
Henderickx, Die man moet
met een waar monnikengeduld
aan zulke tentoonstelling heb
ben gewerkt. Prof Bodts.
voorzitter van het liberaal
archief van Oost-Vlaanderen
stond dhr. Henderickx hierbij
terzijde. En tenslotte werd de
tentoonstelling voor geopend
verklaard door de senatoren
Georges Anthuenis en O. Van
den Broeck. Volgens de voor
zitters Van Wulpen en Verkest
is het de eerste keer in de toch
al eerbiedwaardige leeftijd van
de liberale beweging in het
Waasland, dat een tentoonstel
ling van deze omvang en met
medewerking van verscheide
ne PVV-afdelingen en liberale
verenigingen tot stand is geko
men. Deze tentoonstelling is
daarom niet alleen een louter
samenbrengen van honderden
authentieke stukken geworden
maar ook een aansporing om
de meest diverse liberale orga
nisaties ertoe aan te zetten hun
dikwijls zeldzaam archiefmate
riaal met zorg en deskundig
heid te bewaren voor de ko
mende generaties. In een 12-
tal stands vinden we aldus
archiefstukken van verschillen
de Lokerse en Rupelmondse
verenigingen:
De zangmaatschappij Geene
Kunst Zonder Nijd opgericht
in 1858. Na de tweede wereld
oorlog heeft die maatschappij
opgehouden te bestaan.
De Koninklijke maatschappij
Ste-Cecilia. Zij werd opgericht
in 1821, alhoewel de oorsprong
van de maatschappij veel vroe
ger moet worden gezocht.
De Koninklijke Turnkring
voor Geest en Lichaam, ge
sticht in 1874, die in de loop
der tijden een merkwaardige
bloei heeft gekend.
Het ziekenfonds «Hulp in
Nood» werd opgericht in 1895.
Een der grote tenoren op vele
stichtende vergaderingen was
Dr Jan Persoons.
De algemene centrale der libe
rale vakbonden van Lokeren.
Bij het begin van de 20e eeuw
bestond er te Lokeren reeds de
goede wil van zich te vereni
gen. In 1907 werd een voorlo
pig bestuur gevormd, met o.a.
Dr Lamborelie als lid
PW-Vrouwenbond Lokeren
werd opgericht officieel op 31
januari 1921.
Partij voor Vrijheid en Voor
uitgang, afdeling Rupelmon
de, met onderafdelingen: de
fanfare, de ziekenkas, de libe
rale jonge wacht, de liberale
dames- en juffersbond.
Archief Dokumentatie en on-
derzoek-centrum van het Libe
ralisme te Gent.
Partij voor vrijheid en vooruit
gang afdeling Lokeren. De po
litieke strijd te Lokeren begon
zich af te tekenen wanneer
notaris Van Landeghem in
1861 benoemd werd tot burge
meester van Lokeren. Na hem
volgden nog twee liberale bur
gemeester: Dr. Beuckel en Dr.
Lamborelie.
PW-jongeren te Lokeren.
Deze organisatie is meermaals
van naam veranderd. Zo was
het vroeger Liberale jonge
wacht, of Liberale Jeugd.
Het rijksonderwijs te Lokeren,
met als eerste directeur en Di
rectrice: Alphonse Lamborelie
en Clothilde De Spiegeleire.
De Koninklijke Rethoriemaat-
schappij Vreugd en Deugd,
een zeer oude vereniging,
maar die het helaas heeft moe
ten opgeven in 1960.
Het Willemsfonds.
En ten slotte was er nog een
stand over de Liberale organi
satie voor sportieve en intel-,
lektuele ontspanning LIBEL.
Die gesticht in 1983 door een
vijftal vrouwen met als eerste
voorzitter Rita Antjon.
Bij de eerste twee aanmerkin
gen in begin van dit artikel
zouden wij om te eindigen er
nog een derde willen aan toe
voegen. Het is spijtig dat als
deze regels onder ogen van de
lezers komen, de tentoonstel
ling reeds zal opgedoekt zijn.
Een beetje meer reklame op
voorhand, en een langere ten-
toonstellingsduur zou voor ve
le liberale en ook met-liberale
Lokeraars voorzeker welkom
zijn geweest.
J.V.L.
Maandag 28 oktober heeft de provincieraad van Oost-
Vlaanderen volksvertegenwoordiger Georges Anthuenis
(PW) aangeduid als provinciaal senator en op 31 oktober
legde hy zyn eed af.
Deze aanstelling lag reeds na de verkiezingen van 13
oktober in de lyn van de verwachtingen toen Georges
Anthuenis, niettegenstaande 9468 voorkeurstemmen, niet
rechtstreeks verkozen was als PVV-volksvertegenwoordi-
ger. Het arrondissement Sint-Niklaas zou daardoor het
enige arrondissement in Vlaanderen geweest zyn waar de
PVV geen parlementaire vertegenwoordiger zou gehad
hebben. Het spel van de apparentering tussen de verschil
lende arrondissementen bleef echter ook bij de vorige
verkiezingen voor verrassingen zorgen. Zo werd Nelly
Maes (VU) met 4775 voorkeurstemmen en een totaal van
18.903 partijstemmen (13,32%), wél rechtstreeks verko
zen als volksvertegenwoordiger terwijl de PVV met 21.658
stemmen (15,38%), naast de pryzen pakte.
Met zijn verkiezing tot senator wegen op. Hij was immers
gaat de toch wel merkwaardige eerst schepen van welzijnszorg
politieke loopbaan van Geor- te Lokeren in 1976. werd in
ges Anthuenis weer nieuwe 1981 de eerste rechtstreekse
verkozen liberale volksverte
genwoordiger van het arron
dissement Sint-Niklaas en is nu
in 1985 senator.
Zelden kan men bij een politi-
kus ook zo'n merkwaardige en
gestadige aangroei van het
aantal voorkeurstemmen
waarnemen als bij Georges
Anthuenis. Amper 15 jaar ge
leden, in 1970 behaalde hij op
de negende plaats bij de ge
meenteraadsverkiezingen te
Lokeren 259 stemmen om die
in 1976 te laten aangroeien tot
2769 (-<- 91%) en in 1982 zelfs
tot 4254 stemmen 53%).
Georges Anthuenis was ook al
viermaal eerste kandidaat op
de PW-kamerlijst. In 1977
met 4270 voorkeurstemmen, in
1978 met 5344 25%), in
1981 met 6964 stemmen
30%) en in 1985 met 9468
Anthuenis over de merkwaar
dige vooruitgang aan het
woord: «Van bij het begin
werd gekozen voor het totaal
openbreken van de Wase
PW, naar alle sociale lagen
van de bevolking toe. Boven
dien werden boven alle filoso
fische grenzen heen, vooral te
Lokeren, maar ook in de rest
van het Waasland alle PVV-
afdelingen opengesteld vooral
voor jonge mensen. Dit had
een spectakulaire aangroei van
de aktiviteiten en het leden
aantal voor gevolg. Er werd
bovendien ernstig gesleuteld
aan de liberale strukturen in
het Waasland zodat er hechte
re banden gesmeed werden
tussen de verschillende PVV-
afdelingen. Tenslotte werden
enorme inspanningen geleverd
op het vlak van de sociale
dienstverlening door de uit
bouw van een efficiënt sociaal
dienstbetoon. De laatste jaren
werden duizenden dossiers
met sukses afgehandeld en dat
heeft ongetwijfeld velen de
weg van de PW doen in
slaan».
Toekomst
Senator Anthuenis is van plan
de tot nu toe gevolgde politie
ke koers verder te zetten, maar
primordiaal blijven toch zijn
zorg voor de tewerkstelling, de
leefbaarheid en de verkeers
veiligheid staan.
Dat zullen ongetwijfeld dan
ook de grote thema's worden
in het nu startend mandaat van
senator van Georges An
thuenis.
Nadat reeds eerder in familiekring uitvoerig was gefeest,
vierde Anna Smet op 23 oktober - precies op haar
geboortedag - haar honderdste verjaardag.
De viering, die plaats vond in haar woonplaats, Wilryk,
omvatte een eucharistieviering en een receptie. Het ge
meentebestuur van Temse was daarop vertegenwoordigd
door burgemeester Désiré Van Riet en kuituurschepen
Luk De Ryck. Uit handen van de burgemeester ontving de
eeuwelinge enkele typische Temsese attenties: een beschil
derde schotel met zicht op Temse, een glasraam, een tegel
en natuurlyk de brochure «Ik hou van Temse». En dat
Anna Smet nog steeds erg veel van Temse houdt, bleek uit
het gesprek dat zy met de Temsese afgevaardigden
voerde.
Anna Smet geniet nog steeds een uitstekende gezondheid.
Anna Smcl is de weduwe van gezondheid is nog uitstekend.
Petrus Alfons Geldof, destijds zodat alles laat vermoeden dat
molenaar in de Schcldestraat, zij de viering van haar eeuw
nadien graanhandelaar kip- feest zal beleven. Op 23 okto-
penkweker in Steendorp. Haar ber 1885 zag Anna Smet het
levenslicht. Zij was het 4de
van de 7 kinderen van Jan
Frans Smet (1850-1899), land
bouwer. en Maria Clementina
Smet (1855-1903). Haar vaders
broer. Petrus Smet was van
1884 tot 1895 gemeenteontvan
ger en ontvanger van het Wel
dadigheidsbureau.
Op 1 juni 1907 huwde Anna
met Alfons Petrus Geldof uit
Bazel. Zij vestigden zich in de
Scheldestraat (tóen nog Veld-
straat geheten), waar zij een
maalderij uitbaatten. Zij kre
gen twee kinderen: Joanna
(Jeanne) Geldof 1908). die
huwde met Hector Vlaeminck
uit Rupelmonde, en Esther
Geldof 1909). die huwde
met August De Rycke uit
Temse. deze laatste overleed
in 1981.
In 1930 werd de maalderij
overgenomen door Louis
Vinck. die gehuwd was met
Anna's zuster.
Petrus en Anna verhuisden
naar Steendorp (Hospitaal
straat). waar zij een kip-
penftwekerij en graanhandel
startten. Zij stopten deze
werkzaamheden in 1934 en
vestigden zich als renteniers in
de Eglantierlaan in Antwer
pen. Later verhuisde het echt
paar naar een andere woning
in diezelfde Eglantierlaan.
echter op het grondgebied van
Wilrijk.
Petrus Geldof overleed op 12
januari 1944, 64 jaar oud.
Sinds 1980 woont Anna Smet
in de Sneeuwbeslaan 9 in Wil
rijk. Haar dochter Esther
woont in de onmiddellijke na
bijheid in dezelfde straat.
Anna Smet woont nog steeds
alleen en geniet een ongewoon
goede gezondheid voor ie
mand die op de drempel van
de 100 staat. Ze leest nog
steeds de krant, kijkt televisie
en weet over alles en nog wat
mee te praten. Haar geheugen
is bijzonder goed gebleven.
Breien en een babbeltje slaan
zijn steeds uitverkoren bezig
heden van haar geweest Zij
praat nog graag over haar ja
ren in Temse en Steendorp, en
als ze naar de kapper gaat, is
dat nog steeds in... Temse.
Anna Smet heeft drie kleinzo
nen. twee kleindochters, vijf
achterkleinzonen en zes ach
terkleindochters.
it jaar werkt Sinaai ak-
aan de nationale
1.11 -aktic en steunt het
dammenbouw in Se-
(Scncgal). De kam-
zal op twee manieren
worden Zoals overal
halen vrijwilli-
het weekeind van
omslagen met de
bijdrage op. Daar-
kan men storten op het
rekeningnummer 068-2013344-
39 van aktie 11.11.11. Sinaai.
Voor de derde maal wordt in
Sinaai een solidaritcitsmaaltijd
georganiseerd. Die gaat door
op zondag 17 november tussen
12 u. en 14 u. in zaal Dorpspa
leis, Vlceshouwerstraat, Si
naai. Voor slechts 225 fr. (kin
deren onder 12 jaar betalen
125 fr.) wordt je er in een
aangepast kader vergast op Se
negalese groentesoep, yassa-
zwijn met groente-graan-notc-
mcngeling en brood, een glas
wijn of water en ananas met
warme chocolade. Aperitief,
koffie en «pousse-café» zijn
naar believen verkrijgbaar.
Voor inlichtingen en inschrij
vingen kun je terecht bij S.
Schelfaut op het nummer 03-
772.51.25 of bij L. Goeman 03-
772.38.02.
Ook dit jaar wordt op 11 november de traditionele Sint- branden. De jeugd wordt ver- Steenlandt. De ganse namid- thee en koffie te koop.
Maarlensviering georganiseerd Ie Beveren. Hel ral de zoch' daaromheen Ie dansen dag rijn er op de Markt panne- (wvdv)
34ste maal rijn dat Sint-Maarten, gevolgd door een massa onder begeleiding van orgel- koeken te smullen en de seouB
J f. muziek van Fiorenzo Van zorgen daarvoor. Er is ook
jongens en meisjes, door de Beverse straten rydt. In de
verschillende wyken van Beveren hebben vanaf 13 uur
«wijkgrielen» plaats en omstreeks halfvier verzamelt de yQq0lt0mQQqCt0|||||q 111 Slflt-(]iIIlS'WiïflS
bonte jeugdige groep op het atletiekterrein, vanwaar 1 UIHI UIIIIO VVUUO
stoetsgewijs naar de Grote Markt wordt gegaan waar de i
«massagriel» plaatsvindt vanop de kiosk.
gavond ontstond brand in café Pallieter te Steendorp. De uitbaters van de zaak
op dat moment afw&zig (dw)
De kinderen die op het atle-
tickplein aan de Diederik Van
Beverenlaan verzamelen, wor
den bedacht met een Sint-
Maartenskock. Dat is een voor
deze gelegenheid speciaal ge
bakken lekkernij in de vorm
van een paard.
Dat gebruik sluit aan bij een
aloude traditie dat in bepaalde
streken van Vlaanderen, maar
ook in delen van Duitsland nog
in ere gehouden wordt. Op
Sint-Maartensdag wordt een
gebak gemaakt in een bepaal
de vorm (meestal man of
paard) dat op een stok gesto
ken wordt. De neus van het
gebak wordt dan veelal in sui
ker of in stroop gedoopt. Van
daar dat in vele oude Sint-
Maartenslicderen sprake is van
«Een houtjen of een stcksken.
mee een saropen beksken...».
Het gebak dat te Beveren aan
geboden wordt, is een aanvul
ling bij het reeds bestaande
Sint-Maartcnsgebakje.
Wykgrielen
De timing van de Sint-Maar-
tensvicring is als volgt. Vanaf
zijn er «wijkgrielen»
13.00 i
op verschillende plaatsen.
Sint-Maarten rijdt te paard
naar de grielplaatscn, verge
zeld door een gemeentelijke
vrachtwagen volgeladen met
suikergoed en mandarijntjes.
De stoet verplaatst zich onder
politicbegeleiding, langs vol
gend trajekt: Gavcrlandstraat,
L. Labytstraat, Schoolland.
Lindenlaan. Pastoor Steens-
sensstraat. Bijlstraat, Bosdam
laan, Piet Stautstraat en Meer
sen. Daarna gaat Sint-Maarten
samen met het Sint-Maartens-
komité naar het Hof ter Welle
waar de kinderen speciaal be
dacht worden.
Te 15.30 u. verzamelen de kin
deren op het atletiekplein.
Voorafgegaan door de drum
band van Melsele vertrekt de
stoet omstreeks 15.50 u. naar
de Grote Markt, waar vanop
de kiosk «gegrield» wordt door
burgemeester, schepenen en
inrichters. De griel wordt ver-
dergezet door de middenstan
ders van de Grote Markt, de
Vrasenestraat en het IJzer-
hand.
Om 17 uur gaat op de Grote
Markt een groot houtvuur
In de jongensschool aan de Gaverwijk in Sint-Gilis-Waas organiseerde de vereniging De
Goudvink voor de achttiende keer een vogeltentoonstelling. Zo'n vijftienhonderd vogels
werden getoond. Algemeen laureaat werd Eddy De Vleeshouwer. Na hem eindigden (in
volgorde): A. Broeckaert, J. Plettinckx, Frangois De Block. Lucien Blommaert, Etienne
De Bock, Frans Kegels, Wilfried Martens (niet de eerste minister), Etienne De Breucker
en Marcel Van Strydonck.
J» Ter voorkoming van inbraken en woningdiefstallen werd in opdracht van het Oostvlaamse
«ovinciebcstuur een miniatuurhuisje gebouwd. Op initiatief van de Kieldrechtse politie-
gent Etienne Rousseau kon men die «demonstratiewoning» gaan bekijken in de
wldergcmccnte
al van tips i.v.m. het beveiligen van de woning worden aanschouwelijk verstrekt: is je huis
el slotvast. wat moet je doen om ramen te beveiligen, hoe zit dat met andere mogelijke
«gangenIn de sporthal van Kieldrecht daagden zo'n zevenhonderd belangstellenden op,
n vanzelfsprekend was ook agent Rousseau van de partij om raadgevingen te verstrekken
to's lv)