«Het amateurtheater heeft nog een toekomst» Ook Damiaanavond in het klooster te Mere Miel Geysen kwarteeuw regisseur bij Sint-Genesius Boeiende toneelvoorstelling in Lokeren Moorddadige nacht bij Panta Rhei- Overmere Pact-produktie: Proper, maar arm Kulturele verenigingen in Sint-Niklaas De Voorpost-31.1.1986-23 Op 8, 9 en 10 februari speelt Sint-Genesius uit Sint-Niklaas «Wij gaan naar Benidorm», de volkskomedie bij uitstek van Eddy Assel- berghs. Met deze prod uk tie wil Genesius huis regisseur Miel Geysen in de bloemetjes zetten voor 25 jaar kreatieve inzet in de kring. Terecht overigens. Onder Miel Geysen heeft Genesius een aantal knappe produkties op de planken gebraoht, waarbij het behalen van het Koninklijk Landjuweel in 1973 met «Wie is bang voor Virginia Woolf» wellicht nog het meest tot de verbeelding spreekt. Al is Miel Geysen de eerste om dit wedstrijdsukses te relativeren. Amateurtheater is inderdaad nog zoveel meer. Het Wonder maalschool ben ik met ama- «Kijk», zegt Miel Geysen, teurtoneel begonnen. Uit- «ik ben nu 69, en na mijn gerekend 50 jaar dus, ben eindexamen aan de nor- ik in het milieu. Ik weet intussen waarover ik praat. Tot 1970 was ik onderwij zer en tot 1976 heb ik gedu rende 25 jaar luisterspelen geregisseerd op Omroep Antwerpen. Maar mijn gro te liefde was het theater. Met «Het Wonder» van Ni- colai Manzani maakte ik in 1960 mijn regiedebuut in Sint-Niklaas. Misschien symbolisch voor wat men van mij verwachtte. Gene sius zat inderdaad in een krisisperiode. Ik had vroe ger nogal met veel lof over die kring horen spreken, maar toen ik in 1959 zelf kwam kijken naar «Onder hoge bescherming» om dat wij dit in Antwerpen met het Augustijnertheater wilden spelen voor het Dit stuk gaat door in de Stadsfeestzaal van het Cul tureel Centrum op zaterdag 8 februari 1986 om 20 uur. In samenwerking met de Dienst Volksontwikkeling van het Ministerie van Vlaamse Gemeenschap en de toneelverenigingen «Lust naar Kunst» en «De Gouden Kroon», wordt in de Lokerse stadsfeestzaal van het kultureel centrum het stuk «Kinderen van een mindere God» opgevoerd. James Leeds komt als nieu we spraakterapeut in een dovenschool. Hij ontmoet er Orin en Lydia met wie hij gunstige resultaten boekt. Op een dag komt direkteur Franklin hem Sarah voor stellen. Het eerste kontakt tussen die twee jonge men sen verloopt moeizaam. Ja mes weet echter, handig en geestig als hij is, een deur te openen naar de sterk ge sloten wereld van Sarah. Hun kommunikatie komt langzaam op gang en ge duldig wacht James op de dag dat hij Sarah zal leren liplezen en zelfs spreken. Maar hun relatie gaat ver der dan die van leraar-leer ling. Ze worden verliefd en trouwen. En steeds blijft James verder werken aan zijn ideaal. Tot Sarah hem diets maakt dat zij niet ver anderd wil worden, dat zij best tevreden is met en ge looft in «haar wereld van stilte vol geluiden». In het kader van een door Orin op touw gezette aktie voor ge lijkberechtiging van doven en gehoorgestoorden zal ze in het openbaar een speech houden. James verkeert in de veron derstelling dat hij, als haar man en integer teamge noot, haar speech zal verta len. Maar Sarah kiest Orin omdat «je als horende niet kunt uitdrukken wat het is niet te horen». Als ze daar bij James nog zijn ambitie en vooral zijn medelijden met haar verwijt, knapt de idealist af. In een wanhopi ge poging te bewijzen dat het nu eenmaal nodig is te kunnen spreken en/of liple zen in deze maatschappij van horenden, dwingt hij Sarah geluiden te produce ren. En hij ziet in. Hij ziet Lokeren. Trees Coppieters en Chris Van de Dorpel spelen komend weekend het stuk Het huwelijksboeket» van Marc Bussens in de stedelijke muziekakademie (polo) Landjuweel in een regie van Dries Wieme was ik om het zacht uit te drukken alles behalve enthousiast. Toch heb ik een jaar later ja gezegd, toen Marcel Ver niers me vroeg of ik drin gend naar Sint-Niklaas wil de komen omdat Dries Wie me de montering van «Het Wonder» halfweg had afge broken. Toch heeft het een hele tijd geduurd om uit de put te geraken. Ik heb daarbij steeds het standpunt gehul digd dat een kring met ei gen mensen moet werken. In de 50 jaar dat ik met toneel bezig ben heb ik er varen dat men juist door kameraadschap tot resulta ten komt en niet door toe valligheden of door mensen die mekaar de loef willen afsteken. En toen de toen malige voorzitter me zei voorzichtig te zijn, want dat je met stekskesdoosjes geen kleerkasten kan ma ken, zei ik gewoon: zolang ik maar stekskesdoosjes heb maak ik ook geen kleerkasten». Wedstrijden «Het kan wat vreemd klin ken van iemand die nu in de jury van het Landjuweel ze telt, maar eigenlijk ben ik niet zo'n groot voorstander van wedstrijden voor ama teurs. Er is het gevaar van spelers die zich vedettenal- lures gaan aanmeten, wum-v bovenal heb ik ervaren dat het aantal groepen dat eraan ten onder is gegaan groter is dan dit wat er van heeft kunnen profiteren om te groeien. In Genesius heb ik de wedstrijdkoorts dan oojc zo lang mogelijk probe ren onderdrukken. Met de komst in 1962 van wijlen Toine De Vriese als voorzitter echter is in Gene sius een nieuwe wind gaan waaien. En vanuit de noeste arbeid en de goede kame raadschap zijn wij stilaan naar een Virginia Woolf ge groeid. Vóór het echter zo ver was had ik een paar forse tegenslagen moeten verwerken. Het veronge lukken in 1964 van Romain Brioen was er de eerste van. Een jaar later kwamen Dries Waterschoot en Mar cel Hendrickx de regies doen in Genesius. Op mij werd ineens en zonder veel kommentaar geen beroep meer gedaan, al had ik tot dan de stukken gekozen en soms aangepast en mij ook beziggehouden met het op leiden van jongeren. Ik begreep het niet zo best. Maar het duurde maar een jaar of Genesius hing bij monde van Maria-Jozefa Cornelia opnieuw aan de telefoon. Of ik a.u.b. niet wilde terugkomen? Marcel Hendrickx had de regie van «De boomgaard» voortijdig afgebroken en als ik nu niet kwam, aldus Marie-Jozefa Come lis, dan mocht je een kruis maken over Gene sius. En hoewel mijn vrouw het er niet erg mee eens was ben ik toch maar gegaan. Met rancunes los je niks op, vind ik. Zo mocht ik dan Genesius voor de tweede keer depanneren. En uit eindelijk deed ik het nog graag ook. Daarvoor was ik te zeer door de theatermi- krobe gebeten. Ik moet-he- laas-vaststellen dat er in het amateurtheater soms akteurs zijn die niet weten wat dat betekent. Soms zijn er die je zeggen: mijnheer Geysen, wanneer is het aan mij? En als ze him tekstjes dan gedebiteerd hebben zijn ze weg. Of er zijn er die wel graag meespelen, die zich wel graag eens laten zien, maar wil je er wel begrip voor opbrengen dat zij dan en dan niet vrij zijn, en ja, ook die repetitie komt wel erg ongelegen. De voorstel lingen? Ja, mijnheer Gey sen, dan kan u beslist op ons rekenen. Om kort te gaan, zij missen de ware geest van de toneelama teur». Amateurtoneel vandaag «Ja, het is waar, sommige amateurs zijn te zeer zelfin genomen. Natuurlijk, men sen moeten zelf leren inzien wat ze kunnen. En soms stelt dat problemen in een kring. Want er zijn er die zich hun ganse leven on dergewaardeerd zullen zien. Jammer, want in een kring zijn vele taken. Ik zeg altijd, als ze je na een voorstelling of na de repeti tie vragend aankijken en zeggen: dat was niet goed he Miel, wel dan zijn ze op de goede weg. Anderzijds zou ik die dosis zelfgenoegzaamheid niet honderd procent negatief willen beoordelen. Wie steeds maar zegt: bah, bah,... zal op de duur niet meer spelen. Ik vergelijk het met een zondagsschil der. Die hangt zijn huis ook vol met eigen werk en laat de argeloze bezoeker met welgevallen genieten van zijn nieuwste scheppingen. Maar is dat zo verkeerd? Zo'n man beleeft daar toch lol aan. Akkoord, theater is anders. Tenslotte moeten mensen bet&len voor een voorstel ling. Maar in veel gevallen is het toch zo dat men voor vrienden en kennissen speelt, mensen die sympa thiek staan tegenover het i- nitiatief. Ik moet wel toege ven dat in grotere centra de zaak wat anders is gaan liggen de jongste jaren. Ge nesius bijvoorbeeld kan zich geen miskleunen meer veroorloven. Het krediet van het publiek is inder daad globaal genomen ge daald. Kwaliteit is dus zon der meer belangrijk, al ben ik er anderzijds ook van overtuigd dat de mensen vooral naar de inhoud van een stuk komen kijken en veel minder naar de vorm. Naar mijn smaak zijn er nog altijd gradaties in het amateurtheater, maar ik vind dat er de jongste tien jaar een nivellering heeft plaatsgevonden. In twee richtingen: voor de top naar beneden, omdat de ta- lentakteurs nu in tegen stelling tot vroeger in de vele theatertjes als beroeps aan him trekken komen en dus niet meer in het ama teurisme blijven hangen, terwijl de benedenlaag van de groepen zich heeft opge werkt. De tijd dat de vogel- pikmaatschappij ook een toneelvoorstelling opzet is voorbij. In elk geval het amateurtheater heeft ook vandaag nog een betekenis en een toekomst. En om nog te besluiten over de zelfgenoegzaamheid van de amateur: ik heb maar één kritiek bewaard over mijn regies. Maar dan een hele slechte. Ik werd daarin gekraakt van a tot z. Wel nu, telkens ik het gevaar liep te gaan zweven, ben ik die kritiek gaan lezen en herlezen. Inderdaad als je alles formidabel vindt wat je doet, kan je er beter met een mee ophouden». Menselijkheid Miel Geysen is na de lange monoloog op dreef. Je voelt wat deze man jong houdt. En terwijl de akteurs van Benidorm zich opmaken voor de repetitie legt Miel nog eens met een scherp voorbeeld uit wat een regis seur voor een akteur kan betekenen, en waarom het amateurtoneel zo'n rijke schat is die hij niet wil mis sen. Een voorbeeld dat beter dan welke woordenvloed ook, tekent wat Miel Gey sen bezig houdt. En waar om Genesius hem terecht een warm hart toedraagt. «Als ik het over mijn werk als regisseur heb, denk ik bijna altijd aan Willy Ge- leyn van Genesius. Ik zie hem nog binnenkomen de allereerste keer: klein, be deesd... "Mijnheer Geysen, naar mij moet je niet teveel omzien... ik doe dit Tiaar opdat ik wat zelfvertrou wen zou leren krijgen!» En kijk eens, nu zoveel jaren later, wat een steengoed ak teur Willy geworden is. Maar vooral hoe hij ook als mens en in het zakenleven is gegroeid. Dat vind ik van de mooiste ervaringen die je als regisseur kan meema ken. En daarom wil ik het ook nog steeds blijven doen. Geloof me, om de mensen is het te doen!» Praktische informatie: Wij gaan naar Benidorm(Ed dy Asselberghs) 8, 9 en 10 februari te 20.15 u. in de stadsschouwburg van Sint- Niklaas. Elke voorstelling kan er door de aanwezigen één gratis reis naar Beni dorm worden gewonnen. Kaarten: 150 fr. en 125 ff. (CJP en +3 pas) bij Hugo Boon 03/772.36.36 of in de stadsschouwburg 03/ 776.83.06. Eddy ALLCOCK in dat haar persoonlijkheid niet vereist dat ze spreekt of lipleest. Intussen is Sarah naar haar moeder gevlucht. Hij zoekt haar daar op om het goed te maken en haar van zijn begrip voor haar op de hoogte te brengen, maar, zegt Sarah, we moe ten elkaar opnieuw ontmoe ten op een andere plaats, los van ons beider aspira ties, en als jij mij helpt, zal ik jou helpen. Dit stuk dat gaat over de problemen van doofstom men in een wereld van ho renden, maar uiteindelijk doortast tot de integratie problemen van de gehandi capte in het algemeen, ver dient onzes inziens de volle aandacht. Het is dan ook zo dat wij, na een inloopreeks in Antwer pen, heel Vlaanderen en Nederland zullen bespelen. Het gaat hier om een bijzon der warmmen8elijke teater- produktie waarvan de in houd ons allemaal aanbe langt. Het stuk is zo knap geschreven dat het nergens zwaar dramatisch of melod ramatisch wordt, maar in tegendeel realistisch, gees tig, ontroerend en spekta- culair is. De rol van Sarah wordt integraal in gebaren taal gespeeld, maar simul taan vertaald door haar spraak terapeut/echtgenoot James. Beide rollen vereis ten een half jaar studie van de gebarentaal. Naast Sa rah en James hebben ook, zij het in mindere mate, Orin en Lydia de gebaren taal ingestudeerd. De toegang voor deze verto ning bedraagt 200 fr Houders +3-passen CJP be talen 100 fr. J.V.L. De Damiaanaktie is nooit zo levendig geweest als tegenwoordig. Iedereen heeft wel eens gehoord van pater Damiaan en zijn werking bij de melaatsen maar verder reikte de kennis van de mens in de straat niet. Dank zij het toneelstuk van Aldyth Morris en de vertolking van de Damiaanfiguur door Al. Wilequet is de aktie in bredere kringen van de bevolking doorgedrongen. In Mere is dat echter niet het geval want de klooster gemeenschap van het Sint- Jozefsinstituut is er al ja ren mee bezig. De Damiaan aktie maakt sinds 1964 deel uit van de ontwikkelingssa menwerking en buiten het genezen van melaatsen wil men deze daarnaast ook een menswaardig leven verze keren. Alhoewel de aktie meer tot de interne keuken behoorde heeft men de gele genheid te baat genomen om via het toneelstuk over deze Vlaamse figuur ook de eigen uit te breiden. De be langstelling voor hun pro- jekt heeft er toe geleid dat verschillende plaatselijke verenigingen hun mede werking aan deze avond verlenen waaruit blijkt dat hun opzet positief over komt. De opvoering van Damiaan op 7 februari om 20 uur in de feestzaal van het kloos ter wordt trouwens georga niseerd in samenwerking met het Davindsfonds-Me- re, KAV, BGJG, Toneel- bond De Merelaar, Wereld winkel, KBG se Zieken zorg. Aan de wereldbekende fi guur Damiaan. een van die «uitgezonden Vlaamse zo nen», is heel wat literatuur gewijd bij ons. Maar toch moest het een Amerikaanse schrijfster zijn die een to neelstuk aan hem wijdt. Het is een monoloogstuk waarin ze Damiaan zijn ei gen leven laat vertellen, dat zich natuurlijk hoofdzake lijk in zijn missiepost tij dens de vorige eeuw af speelt. In 1976 werd dit toneelstuk voor het eerst opgevoerd en een drietal jaar geleden heeft akteur A. Wilequet het vertaald en er een be werking van gemaakt. Lo gisch dus dat hij de man is om het solostuk met brio op te voeren. In het stuk wordt niet alleen aandacht ge schonken aan de helende funktie van Damiaan maar wordt hij tevens belicht als mens en priester met een eigen gevoelsleven. We vol gen zijn reaktie8 op zijn wereld van toen en zijn al dan volgen van het evange lie naar de letter. We maken kennis met een priester die zowel strijd levert tegen het onbegrip van zijn eigen kerk als tegen de ziekte. Al. Wilequet leert ons Damiaan kennen als een mens van Vlees en bloed, minder als een held maar vooral als uitvoerder van de taak die hij zich vrijwillig opgelegd had, belangloos ten dienste staan van zijn ideaal. Al. Wilequet speelde reeds verschillende monoloog stukken maar met Da miaan krijgen we toch iets uitzonderlijk, met een suk- se8 zonder weerga dat zich daarstelt in de steeds toene mende belangstelling niet alleen bij de theaterliefheb bers maar ook bij de propa- geerders van de Damiaan aktie. Met zijn ruim 200 voorstellingen van dit stuk mogen we van een unieke prestatie in Vlaanderen spreken, daarbij wel weten de dat het verhaal over een even uniek persoon handelt. Wie komt genieten van dit enig toneelwerk in het klooster maakt niet alleen kennis met een van de tallo ze missiepaters uit ons Vlaams verleden maar draagt er tevens heel wat toe bij om de Damiaanaktie te steunen en meteen om de melaatsheid uit de wereld te helpen. JV De Overmeerse toneelvereniging Panta Rhei bracht vorig weekend de eerste vertoningen van "De nacht van 16 januari', het verhaal van een rechtszaak van de Ameri kaanse schrijfster Ayn Rand. Niet alleen het onderwerp was nieuw voor de groep, maar vooral de omgeving: men speelde tussen het publiek, en eigenlijk met het publiek: 5 vooraf gekozen juryleden beslissen op het einde of de beklaagde schuldig is. ging. Zij kunnen niet reke nen op een voorzegster, waar men bij Panta Rhei in het verleden toch meestal niet naar luisterde. Panta Rhei heeft er zeker een echte rechtszaak van gemaakt. De groep heeft daar ook het nodige talent voor. Marleen De Bruyne zou zelfs in een echte rechtszaak kunnen vrijge sproken worden. Luk Ver- nimmen die in de nationale pers onlangs nog geloofd werd voor zijn rol bij het Overbeekse Vrank en Vrij in het Landjuweel, brengt een strenge aanklager, maar kan Mark Guns, in zijn eerste rol bij Panta Rhei, toch niet echt in een hoek duwen. De andere spelers komen minder aan het woord, maar tonen alle in die korte ogenblikken dat zij hun personages geloofwaardig kunnen brengen. Dekor Naast de akteurs werd heel hard gewerkt. Het dekor moest heel anders opgevat worden dan normaal. Ge lukkig hebben de mensen van Panta Rhei door het openluchtspel Frere Pach ters heel wat ervaring in niet alledaagse dingen kun nen opdoen. Voor het dekor zorgden Raf, Mark en Lu- cien De Bruyne en Juul La- teir. De afwerking lag in handen van Willy Bau- wens, Herman Van Hee en Cyriel Bombeke. Klank en licht wordt gebracht door Dirk Van Hee en Francis Van Laere. De akteurs wor den gegrimeerd door Joske Buysse. Toneelmeester is Karine Lammens en de pro- duktie wordt geleid door voorzitter Johan Lateir. Laatste vertoningen Wie nog wil gaan kijken, kan dit nog op vrijdag 31 januari en op zaterdag 1 februari, telkens te 20 uur in de gemeentelijke jon gensschool. Als men nog geen besproken plaatsen heeft, zal men er wel vroeg moeten bij zijn. N.K. Aalst. Schepen Borms en volksvertegenwoordiger Galle openden de Bathyscaaf van Pact Wie vermoordde Bjom Faulkner? Bjom Faulkner werd ver moord. Hoofdbeklaagde is zijn sekretaresse en mai- tresse Karen Andre (Mar leen De Bruyne). Zij wordt in de rechtszaak die over haar schuld of onschuld moet beslissen, verdedigd door meester Stevens (Mark Guns). De officier van Jus titie, Flint (Luk Vemim- men), tracht met heel wat getuigen aan te tonen dat Karen schuldig is. En die getuigen dr. Kerkland (Ro ger Blanquaert), mrs. John Hutchins (Fabienne Si- chien). Homer Van Fleet (Franky Van Hee), Elmer Sweeney (Rik Coppieters), Magda Swenson (Hortense Van Wesemael) en Jane Chandler (Ann Van Der Sypt) zijn heel bezwarend. Enkel Roberta Van Rensse laer (Christelle Temmer man) en Saderhand Sigur Jungquist (Wim Meganck) spreken in Karens' voor deel. De onverwachte komst van de weduwe (Lin da Sichien), haar vader (Da- ny De Block) en van Ka rens' vriend Larry Regan zorgen voor bijzonder wen dingen. De bitse debatten kunnen door rechter Heath (John Slight) met moeite in bedwang gehouden wor den. Hij wordt bijgestaan door een deurwaarder (Ed dy De Ridder) en een grif fier (Lieven De Smet). De beschuldigde wordt be waakt door Karine Lam mens. Vorig weekend werd Karen door de jury vrijge sproken, wat wordt het nu vrijdag en zaterdag? En ronde Regisseur Rolf Matthijs heeft voor deze jubileum voorstelling - Panta Rhei speelt het 25"* seizoen - ze ker geen gemakkelijk stuk geregisseerd. Zelf vindt hij dat deze toneelvorm, waar bij het publiek rond het ge beuren zit, aan het reperto rium van de groep moest gevoegd worden. Door het pubhek wordt zulk toneel erg gewaardeerd en voor de spelers is het een uitda- Aalst. Pact deed een poging om het kabaret op te fleuren (P. Van San). PACT in nieuwe theaterzaal De Balthyscaaf Het Progressief Aalsters Collectief Theater stelde vorig weekend haar nieuwe prod uk tie voor in theaterzaal «De Bathyscaaf». Met de hulp van een hele schare vrijwilligers werd een leegstaand fabriekje in amper drie maanden tijd getrans formeerd tot een heuse theaterzaal, kompleet met ont vangsthal, foyer, aparte technische regiekabine, kleedka mers en vestiaire. De theaterruimte zelf biedt plaats aan een honderdtal mensen en kan naar believen herschikt worden. Kabaretproduktie In de kabaretproduktie die PACT op het getouw zette, wordt het dikwijls her haald: «Kabaret is dood in Vlaanderen». PACT deed een poging om het kabaretgenre leven in te blazen, maar slaagde daar evenmin in. De muziek die «Clean Eggs» (het vroegere «Duck Soup») bracht, was wel goed, maar daar bleef het bij. En kabaret is wel meer dan muziek alleen, dachten we. Regisseur en tekstschrijver van «Arm, maar proper» blijkt op het pad van de herhaling te lopen. In de politieke pot wordt af en toe geroerd, er wordt inge speeld op wat enkele maan den geleden aktualiteit was, hier en daar wordt nog wat gehekeld. Maar daar blijft het dan ook bij. Redelijk goedkoop dus. Proper van stijl, maar arm van inhoud. Wel kregen we het bewijs dat Dirk Van Vaerenbergh een rasakteur is (ondanks het feit dat hij, voortdurend in hetzelfde rolletje geduwd wordt), dat Myriam De Vleesschouwer een goede stem heeft en dat Gracienne Van Nieuwenborgh en Francine De Bolle ook hun best doen. Naast een paar betere momenten als de per siflage op het maribel-plan van de regering, het sollici tatiegesprek en het Gezelle- gedichtje viel te lachen. Echt kabaret kregen we en kel op het einde. Kabaret blijft moeilijk haarbaar. Ook voor PACT. De kabaretproduktie «Arm maar proper» loopt nog in de Bathyscaaf, Meuleschet- testraat 74, Aalst op vrij dag 31 januari en op 1, 2, 3, 6 en 7 februari, telkens om 20.30 u. Ann Sirou De erkenningskommissie van de Sint-Niklase kulturele raad heeft de verenigingen Vrouw en Maatschappij, The Saint's Jazzklub, Fiori Musicali, Cle mens non Papa, de Historische Landbouwmachinesklub en ook Phoenix als nieuwe leden aanvaard. Niét aanvaard werden, in zit ting van 16 december, CSC Het Rode Begijntje, Culturele Centrale Den Dopper, D'Af- fiche, De Ramp en Drift. De aanvraag van de vzw Vrou wencentrum Sint-NiklaaS om als lid te worden opgenomen wordt onderzocht. WV De jaarlijkse manifestaties Boek vinden ook in het ko mende voorjaar plaats en dit in Diepenbeeck, Amsterdam en Gent. Zijn onder meer voor zien een symposium «boeken maken die hanteerbaar zijn», een colloquium «woord en beeld» en een diskussieavond over «geletterd zijn in deze tijd».

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Voorpost | 1986 | | pagina 23