Senator Octaaf Van Den Broeck:
als kwestor run je een bedrijf
Een dagje parlement, in het kielzog van een kwestor
Kanttekeningen
Primulantus Lebbeke
blikte terug
Van Den Broeck: Parlementaire werking hoognodig aan meer doeltreffendheid toe
De Voorpost - 28.2.1986 - 9
Brussel ligt zich op deze februarivoormiddag lekker te koesteren in een timide winterzon.
De Koekelbergse basiliek heeft sinds mijn vorig bezoek aan de «capitale» nog niets van
haar lelijkheid verloren. Net een vormeloze taart. De autoradio stuurt, der kompensatie
wellicht, de stem van Whitney Houston het interieur binnen. Op de achterbank stopt de
fotograaf achteloos een derde snoepje achter zijn kiezen...
Naast mg, achter het stuur, senator en Lebbekenaar Octaaf Van Den Broeck. Al ruim
zeven jaar vertegenwoordigt hg inwoners van de arrondissementen Dendermonde en St.-
Niklaas in de senaat. Toen Wilfried Martens een Romeinse VI achter zgn naam schreef,
werd de Lebbekenaar tot questor van de senaat verkozen.
In de politiek, vertrouwt hij ons
later op de dag toe, moet je
realist zijn, besef hebben van
je mogelijkheden, maar ook
van je grenzen. Daarom ook
heeft de Lebbekenaar, bij de
samenstelling van de regering
en het invullen van de uitvoe
rende posten geenszins een mi
nister- of staatssekretarisporte-
feuille nagehold, maar stelde
hij zijn kandidatuur voor de
kwestuur van de senaat. En
kreeg hij die job. Tot zijn grote
voldoening overigens, want je
merkt meteen dat Octaaf Van
Den Broeck zich in zijn sas
voelt als lid van het college van
kwestoren. Dat meneer de
kwestor, horen we ettelijke ke
ren, alvorens we - voorzien van
een pasje - via een doolhof van
gangen waar zachtroze de
hoofdtoon voert, het bureau
van de kwestor in het parle
mentsgebouw bereiken. We
passeren de naambordjes van
de kollega's-questoren Stan De
Clerck, (voorzitter), de Serra
no, Conrotte en Paques.
De stoel zit makkelijk, de kof
fie is geen ersatz, de kassettere-
korder kreunt van genoegen...
Een dagje parlement, in het
kielzog van een kwestor.
Over de politieke overtuigingen
heen
Om de parlementaire werk
zaamheden zo vlot mogelijk
te laten verlopen, lezen we
in «Het Parlement, exponent
van een demokratische sa
menleving» een uitgave
van de Kamer van Volks
vertegenwoordigers en de
Senaat (1981), beschikken
beide Kamers over een ad
ministratie waarin circa 600
personen zijn tewerkge
steld. Deze administratieve
diensten omvatten de kwes
tuur en de griffie en staan
onder de leiding van de
griffier. Elke der beide Ka
mers benoemt zijn griffier,
die de rang heeft van sekre-
taris-generaal Hij as
sisteert de voorzitter in alle
omstandigheden Bij
deze omvangrijke taken
wordt de griffier bijgestaan
door de verschillende dien
sten: de kwestuur, belast mei
aanwerving en vergoeding
van de personeelsleden, de
zorg voor onderhoud, ver
warming en vergoeding
van de personeelsleden, de
zorg voor onderhoud, ver-
Den Broeck samen, de
kwestuur verzorgt het be
heer van de Senaat. Je kan
ze misschien best vergelij
ken met de beheerraad van
een bedrijf. Het kollege van
kwestoren (vijf leden) wordt
bij dat beheer geassisteerd
door de sekretaris-generaal
(de griffier) die de zaken
vanuit de administratie naar
voren brengt en door de di-
rekteur-generaal, die de
kwestuurvergaderingen
notuleert.
In tegenstelling tot vroeger,
toen de kwestoren zelfs in de
schoot van hun eigen frak-
tie allesbehalve mededeel
zaam waren, verloopt dat be
heer momenteel in een geest
van openheid. Van een
«kliekje» is dus geenszins
sprake, aldus de Lebbeke
naar. Ingevolge de verde
ling via het
trouwens geen noodzaak.
Vermits de kwestuur, over
de diverse politieke overtui
gingen heen, het beheer van
de Senaat ter harte neemt.
De kwestuur vergadert min
stens ééns per week. Vaak
echter ontmoeten de kwesto
ren mekaar wekelijks twee
maal. Bovendien zijn er de
informele kontakten tijdens
dewelke met elkaar van ge
dachten wordt gewisseld.
Van oeverloze politiek ge
kleurde debatten, beklem
toond Octaaf Van Den
Broeck, is in de schoot van
het college van de kwesto
ren dan ook geen sprake.
Op efficiënt werken komt
het immers aan.
Boeiend
De kwestuur, bevestigt de Leb
bekenaar, boeit me inderdaad
enorm. Ik ben ooit, na de
Lebbeke. In gesprek met de sekretaris van de PW-senaatsfraktie (c)
- Het Parlementsgebouw, eigenlijk het Paleis der Natie,
werd opgetrokken tijdens het Oostenrijks regime, in op
dracht van keizering Maria Theresia, als zetel voor de
Souvereine Raad van Brabant. Na verschillende bestem
mingen tijdens het Franse en het Hollandse Bewind, werd
het bij de onafhankelijkheid van België gekozen als verga
derplaats van het Nationaal Kongres.
Wie vanuit de Wetstraat het gebouw binnenstapt, vindt links
de roserode senaatsvleugel - alle vloertapijten, zitten van
stoelen enz. zijn in het roserood uitgevoerd - rechts, de
groene kamervleugel.
- Het halfrond van Kamer en Senaat verschillen van elkaar
als de dag van de nacht. Het Kamerhalfrond ook gebruikt
door o.a. de Vlaamse Raad) komt architekturaal streng en
sober over, het halfrond van de Senaat doet met z'n rijk
versierde koepel, veel verguldsel en mooie, houten wand
versieringen heel wat chicker en statiger aan.
- Tijdens de zitting van de Vlaamse Raad die we 's
namiddags bijwoonden kwamen hoofdzakelijk regionaal
en plaatselijk interessante materies aan bod. Het waren in
hoofdzaak dringende vragen, o.a. in verband met de
ruimtelijke ordening in de Kalmthoutse Heide, de Kempen
se Steenkoolmijnenproblematiek, de lozing van gipsafval in
de Schelde enz.
De streekparlementairen N. De Batselier en N. Maes
verschenen tijdens dit vragenuurtjeop het spreekgestoelte.
En werden van antwoord gediend door o.a. minister Jan
Lenssens.
- Rond de klok van drieën, moment van de stemmingen,
werden de klapstoelen in het halfrond meer en meer bezet.
Veel had de zitting blijkbaar niet om het lijf, want na nog een
interpellatie van A. De Beul, tijdens dewelke hij het had
over het inbouwen van bepalingen in de beschermingsbe
sluiten en de bescherming van de oude Denderloop te
Dendermonde als voorbeeld aanhaalde, en het antwoord
van kuituurminister Dewael, zat de zitting erop.
- Kamerleden en senatoren hoeven hun boterhammekens
niet Brusselwaarts mee te brengen. In het parlementsgebouw
kunnen ze immers terecht in zowel een zelfbedieningsrestau
rant als in een gewoon restaurant. Beide eethuizen worden
gezamenlijk beheerd door de kwesturen van Kamer en
Senaat.
De kwaliteit van het restaurant is trouwens uitstekend. Wij
kunnen trouwens als dessert de «Coupe Parlement» warm -
neen, koud aanbevelen. Onze streekparlementairen weten
blijkbaar de kulindire kwaliteiten van het restaurant best te
appreciëren, want naast senator Van Den Broeck, bemerk
ten we eveneens senator Mariette Buyse en de volksvertegen
woordigers Norbert De Batselier en Freddy Willockx aan
één van de tafels.
- In de diverse zalen van het parlementsgebouw zijn
prachtige wandtapijten en schilderijen te bewonderen. Niet
alleen oude meesters hangen er aan de muren, ook werken
van moderne kunstenaars kregen er een plaatsje.
- Zelfs de kapstokken waaraan de senatoren en kamerleden
hun jassen kwijt kunnen, behoren tot de gepersonaliseerde
materies, want elke kapstok is voorzien van een. mooi
koperen plaatje, waarop de voornaam van het achtbare lid
aangebracht is. En bij het plassen, merkte onze fotograaf
op, hoef je niet bang te zijn dat een paar druppeltjes
overtollig lichaamsvocht op je schoenen belanden, want ook
om dat onheil te voorkomen werden maatregelen getroffen.
Lebbeke. Even voor de kamera in het halfrond van de senaat (c)
warming, verlichting, in
richting van de lokalen, de
parkeerplaatsen, verder met
de boekhouding en allerlei
budgettaire aangelegenhe
den. Ze zorgt eveneens voor
de pubüc-relations, bijvoor
beeld de kontakten met bui
tenlandse ambassades, de
geschreven pers, radio en
televisie bij plechtigheden of
belangrijke debatten.
Inderdaad, vat Octaaf Van
D'Hondt» bestaat de kwes
tuur van de Senaat momen
teel uit twee CVFers, één
PCS-er, een lid van de PS en
een PW'er. SP en VU zijn
tijdens deze legislatuur niet
van de partij. Tijdens Mar
tens V waren beide partijen
dat wel, in de persoon van
de senatoren Egelmeersch
en Van De Sande. Het ver
tegenwoordigd zijn van alle
politieke frakties is m.i.
Tweede Wereldoorlog in za
ken begonnen. En nu mijn
zoon de leiding van het bedrijf
overgenomen heeft, krijg ik de
kans, via de kwestuur, mijn
politieke loopbaan op dezelfde
manier af te sluiten als ik mijn
zakelijke karrière begonnen
ben. Wat wil je nog meer?
Wat me in deze kwestuur zo
aantrekt? De enorme diversiteit
aan materies die we te behan
delen krijgen. Zo behandelen
we tijdens de vergaderingen
zowel de noodzaak in het par
lementsgebouw een betere sig-
nalisering aan te brengen ten
behoeve dan van de bezoekers
als de aanschaf van een tweede
tekstverwerker. Dit in het ka
der van de automatisering en
komputerisering van de diverse
diensten. Daarnaast staan van
zelfsprekend ook personeels
aangelegenheden op de dagor
de - zo worden momenteel ste-
nodactylo's aangeworven - het
inrichten van vergaderzalen,
de aankoop van boeken en
kunstwerken ten behoeve van
de biblioteek enz. Zelfs over
de uittredingsvergoedingen van
de senatoren moet de kwestuur
zich soms uitspreken. Wanneer
de problemen zowel de Kamer
als de Senaat aanbelangen ko
men beide kwesturen samen
om ze uit te praten.
Soms, aldus Octaaf Van Den
Broeck - de Senaat is een be
drijf als een ander - komen dus
ook persoonsgebonden mate
ries aan bod. En vermits je aan
de leiding staat van een bedrijf,
worden je van alle kanten vra
gen gesteld. Gelukkig - ik er
vaar dat als een pluspunt -
worden dergelijke materies
kollegiaal, dus in vergadering,
behandeld. Mocht iedereen
zijn verantwoordelijkheid ter
zake alleen nemen, er zouden
vanzelfsprekend konflikten
ontstaan.
Tot zover de ervaring me ge
leerd heeft, dus uitsluitend po
sitieve konklusie's omtrent de
kwestuur. Ook al vraagt ze me
ekstra werk. Die meerinspan-
ning stoort me niet in het minst.
Ik kan trouwens niet tegen stil
zitten. Ik beschik nog over een
behoorlijk goeie gezondheid
en «lege momenten» schuw ik
als de pest.
Dat de indrukken van de Leb
bekenaar uitermate positief
zijn. Situeert hij ook in het feit
dat de funktie van kwestor hem
ligt: Ons parlement hoeft niet
uitsluitend te zijn samengesteld
uit juristen. Om me die juridi
sche background eigen te ma
ken, ben ik trouwens te laat in
's lands parlement beland. Ook
op dat vlak ben ik een realist.
Daarom ook maak ik deel uit
van kommissies, waarin die ju
ridische kennis niet zo'n uitge
sproken noodzaak vormt. Ik
ben o.a. eerste ondervoorzitter
van de Kommissie Midden
stand en Landbouw, zetel in de
Kommissie Ekonomische aan
gelegenheden en ben als Navo-
parlementair plaatsvervangend
lid van de Kommissie Lands
verdediging. Materies die me
stuk voor stuk interesseren en
die ik onder de knie heb.
Pierre Van Rassem
Primulantus, de vzw die de bewoners groepeert van de
«bloemrijke» straten in de buurt van de Lebbeekse
Opwgksestraat, heeft een druk 1985 achter de rug. Dat valt
af te leiden uit het aktiviteitenverslag 1985, dat tijdens de
onlangs belegde statutaire vergadering werd bekendge
maakt.
Zowat op alle vlakken is Pri
mulantus in het voorbije jaar
aktief geweest. De leden deden
aan sport hoofdzakelijk mi
nivoetbal, Primulantus organi
seert elk jaar begin september
zelfs een heus tomooi aan
kuituur (tekenwedstrijd voor
wenskaarten, deelname aan
kwiswedstrijden), hielden ech
ter ook plaatselijke gebruiken
in stand (bedelen van paaseie
ren, St.-Maartensrondgang
enz.) en organiseerden voor de
zevende keer haar «Zomer
feest».
De belangen van de bewoners
werden bij al dat gefeest geens
zins uit het oog verloren. Zo
werden er samenkomsten be
legd met DDS-verantwoorde-
lijken, kwam een senator op
visite en ging men een kijkje
nemen op een gemeenteraad,
om aan de weet te komen hoe
de Primulantusbelangen er ver
dedigd werden.
Verliezen we evenmin uit het
oog dat Primulantus een eigen
wijkkrant uitgeeft die aan de
leden bed'»ld wordt. Deze
krant verscheen in 1985 drie
maal en belanode in d bus van
de 86 aangesloten leden-ge-
zinnen.
Om de belangen van de leden
te verdedigen blies het bestuur
21 maal vergaderen. Blikte
men tijdens die bewust statutai
re vergadering in het verleden,
ook in de toekomst werd geke
ken. Zo krijgen de leden dit
jaar de kans de Lesse met de
kajak af te varen, zullen op
nieuw tweemaal afvalkontai-
ners geplaatst worden en zal
worden overgegaan tot de ge
meenschappelijke huur van
een verkuteermachine.
(pvr)
Dat ons parlement te traag
werkt en Kamer en Senaat
hoognodig toe zijn aan moder
ne werkmetodes, hebben we
de voorbije jaren al meer ge
hoord. De oppositie verwijt de
meerderheid overigens in de
ze tijden van krisis dat gebrek
aan efficiënt werken aan te
grijpen als een drogreden voor
het invoeren van bijzondere
machten.
Dat er tijdens de zittingen geen
gebruik gemaakt wordt van de
meest gesofistikeerde midde
len, mochten we ervaren tij
dens een vergadering van de
Vlaamse Raad, toen een kabi
netsmedewerker van Vlaande-
rens eerste minister Gaston
Geens, de hulp moest inroe
pen van een kamerbode om
een brief aan zijn baas te over
handigen en dit kattebelletje
van de eerste verdieping van
de achterliggende galerij, via
een van een knijper voorziene
stok een verdieping lager
belandde. Identieke handelin
gen voerde men wellicht ook al
in 1831 uit. Efficiënt misschien
nog wel, maar geenszins meer
van deze tijd.
Werkmethoden van Kamer
en Senaat moderniseren,
meneer de kwestor?
We moeten op alle gebieden
meer efficiëncy nastreven.
Vaak wordt beweerd: ons sys
teem is ziek. En dan wordt
vanzelfsprekend in de eerste
plaats gedacht aan het hoog
aantal werklozen in ons land,
aan de ongunstige konkurren-
tiemogelijkheden van onze be
drijven ook. M.i. zijn we echter
ook «demokratisch» een beet
je ziek.
Ik schaam me niet dat te zeg
gen, om de doodgewone re
den dat ik als demokraat moei
lijk voorstander kan zijn van
bijzondere machten, of hoe je
die dingen ook noemt. Zijn die
bijzondere machten een ge
volg van het feit dat ons parle
mentair systeem onvoldoende
efficiënt werkt, dan moeten we
aan de oorzaken ervan wat
gaan doen. We moeten dus de
werking van de beide kamers
aanpassen.
Van een twee- naar een één
kamerstelsel, zoals sommi
gen voorstaan. M.a.w. de Se
naat afschaffen?
Geenszins. Het tweekamer
stelsel vormt immers een
waarborg voor het behoud van
ons demokratisch systeem: de
ene kontroleert de andere. Ik
zie het eerder in een taakver
deling tussen beide, zodanig
dat de Kamer het ene jaar
bepaalde materies het eerst
behandelt en het jaar daarop
anders om tewerk gegaan
wordt. Dat gebeurt nu al wel
voor de begrotingen, maar die
werkwijze moet verruimd
worden.
Bekijk in dat verband maar
even het jongste investituurde
bat. Drie dagen werd de inves
tituur van de regering in de
Kamer fond besproken. Tot
herhaling toe zelfs. Achteraf
werd dat hele huiswerk nog
eens overgemaakt in de Se
naat. Dat hoeft toch niet. Het
huiswerk nakijken en des
noods korrekties aanbrengen,
daarop komt het m.i. aan. Wat
mogelijk is binnen het tijdsbe
stek van een halve dag.
Nu echter waren in de Senaat
79 sprekers ingeschreven. 78
hebben uiteindelijk het spreek
gestoelte beklommen. Eén se
nator had zich, om principiële
redenen, teruggetrokken. Zijn
naam? Octaaf Van Den
Broeck.
Minder «praatbarak» dus?
Weet je. Ik herinner me in dat
verband een uitspraak van wij
len Herman Van Der Poorten,
toch een autoriteit in de ge
schiedenis van de Belgische
politiek.
Toen ik hier jaren geleden bin
nenkwam, zei de betreurde
politicus, heb ik om te be
ginnen twee jaar gekeken, ge
luisterd en gezwegen...
Nu hebben ze nog maar pas
met het interieur van Kamer of
Senaat kennis gemaakt of ze
zitten al op het spreekgestoel
te, bevend van de trac boven
dien. Uit angst een slecht fi
guur te slaan, wordt dan ge
woon de tekst voorgelezen. Mij
niet gelaten hoor. Is die tekst
van goeie kwaliteit dan valt
dergelijke interpellatie nog te
pruimen. Maar wanneer je die
tekst - in weliswaar gewijzigde
vorm, maar de inhoud blijft
dezelfde - voor de twintigste
keer geserveerd krijgt, moet je
die op z'n minst als «tijdro
vend» beschouwen.
De oorzaken van die drang
naar het spreekgestoelte?
Die liggen m.i. in de wijze van
oppositie voeren. En nu haal ik
niet uit naar de SP of de VU,
omdat zij toevallig in de oppo
sitie zitten, maar feit blijft dat
tijdens het investituurdebat in
de Senaat een 55-tal sprekers
uit de oppositie aan het woord
kwamen. Praktisch alle nieuw
komers stapten op de tribune.
Waarom? Omdat het tot het
oppositie voeren behoort?
Ik zie de oppositie anders.
Konstruktief, niet afremmend.
Want aan de ene kant
schreeuwen: «Weg met de bij
zondere machten!» en aan de
andere kant ellenlange tussen
komsten debiteren, dat noem
ik tegelijk koud en warm
blazen.
Om de tussenkomsten in Ka
mer en Senaat te beperken,
zullen overigens weldra wets
voorstellen ingediend worden.
Door alle partijen.
Velen noemen de automati
sering, de komputerisering
van de werkmethodes In Ka
mer en Senaat een nood
zaak. Is dat ook jouw
mening?
Beslist. We zijn daar trouwens
mee bezig. De kwesturen van
Kamer en Senaat behandelen
die materie gezamenlijk. Het
zou al te Belgisch zijn dat Ka
mer en Senaat elk een apart
systeem op punt zetten.
De inschakeling van de meest
moderne apparatuur om de
woordenvloed die hier gedebi
teerd worden te venverken, is
dan ook een noodzaak. Ver
lies niet uit het oog dat alles
wat in Kamer en Senaat ge
zegd wordt, genotuleerd wordt.
Wat gebeurt via het beknopt
verslag, het tekstueel verslag
Die komputerisering is trou
wens reeds aan de gang. En
geschiedt via de politieke frak
ties, waar je dan als senator of
kamerlid terecht kan. Van de
senator of volksvertegenwoor
diger zal dan wel niet verwacht
worden dat hij met dergelijke
komputer kan werken, maar
de medewerker over wie elk
van ons beschikt, zal zich de
werking van die apparatuur ei
gen moeten maken.
Dergelijk systeem is - ik her
haal het - een noodzaak, wil je
op de hoogte blijven van de
informatie uit de diverse instel
lingen als de Senaat, de Ka
mer, de Vlaamse Raad, de
Waalse Raad, de Komissies
Zie je nog andere middelen
om de werking van het parle
ment te optimaliseren?
Het invoeren van een tijdsli
miet bij de tussenkomsten o.a.
Frans Grootjans, voorzitter van
de Vlaamse Raad, past dit met
sukses toe. Ik ben trouwens
ook van mening dat wanneer
je er niet in slaagt in tien minu
ten kwijt te raken wat je in
essentie kwijt wil, je dat even
min kan in een half uur. Bo
vendien zijn oratorische talen
ten zeer dunnetjes gezaaid.
Nog een mogelijkheid om tijds
winst te boeken zou er m.i. in
bestaan mondelinge vragen of
interpellaties die puur streek
gebonden zijn, uitsluitend nog
schriftelijk te stellen.
Ik begrijp best dat je als parle
mentair moet meedraaien in
het spel en je soms de pers
moet halen - een doodgewoon
parlementair heeft het moeilijk
bij een volgende verkiezing -
maar soberheid op dat vlak
zou ook sieren.
Jan met de pet ergert zich
vaak over het absenteïsme In
Kamer en Senaat?
Inderdaad, vele mensen erge
ren zich daar terecht over.
Doorgaans is het echter zo dat
wie aanwezig is tijdens de
openbare vergaderingen wan
neer zijn materies aan bod
komen of er stemmingen zijn,
ook in de schoot van de kom
missievergaderingen zijn werk
verricht.
De realiteit laat echter vaak niet
toe overal tegelijk aanwezig te
zijn. Zo heb ik vanmiddag om
14 u. een vergadering van de
kwestuur, een zitting van de
Vlaamse Raad en een verga
dering van de PW-senaats
fraktie.
De institutionele hervormingen
hebben deze situaties niet ver
eenvoudigd. Hoewel de
Vlaamse en Waalse Raad
over minder bevoegdheden
beschikken, werd een eenvou
dige beurtrol ingevoerd: een
week Raden, een week natio
naal parlement. Gelukkig wor
den nu echter tijdens de week
van de Raden ook al kommis
sievergaderingen van het na
tionaal parlement belegd. Op
dit vlak kan dus ook nog een
en ander in de richting van
meer efficiëncy gewijzigd
worden.
Pierre Van Rossem
Lebbeke. In het parlementsgebouw beschikt de kwestor over een eigen kantoortje (c)
