De «nieuwe parochie» van Beveren
viert vijftigjarig bestaan
«Theater van Tone» in het Waasland
Interieurbeurs Sint-Niklaas
Weldra viering van
honderd jaar
Broederschool
in Beveren
De Voorpost - 14.3.1986 - 11
Op 22 maart 1936 werd in Beveren een nieuwe kerk
ingezegend door mgr. Coppieters. Ze werd toegewijd aan
O.L.Vrouw van Bijstand en moest dienen om de te grote
en te zeer bevolkte Sint-Martinusparochie te ontlasten.
Aldus ontstond in de nabijheid van Vijfstraten, richting
Vrasene, een «nieuwe parochie», die vandaag de dag,
vijftig jaar later, door de Beverse bevolking nog steeds de
nieuwe parochie genoemd wordt. De parochie van de
puitenslagers, van het Congoken, de parochie van pastoor
Steenssens en pastoor Wijns, die vorige week samen met
het feestkomité ontvangen werd door het gemeentebestuur
in de Verlatzaal van Cortewalle.
Het is een boeiende akademi- begon zich te organiseren en
sche zitting geworden met fleu- de ziekenbond ontstond. De
rige puitenslagerskielen, lange kontakten van de priesters met
maar pittige feestreders, een de parochianen bestonden
jeugdige muzikale omlijsting, vooral uit het jaarlijkse bezoek
kortom: een viering die dyna- voor Sint-Pieterspenning,
misme uitstraalde. Een terug- Doorgaans ging alles te voet,
blik op de eerste vijftig jaar van de Markt naar de Puiput,
van deze geloofsgemeenschap Sint-Maarten, de Vliegenstal,
wijst duidelijk aan dat de 't Leurshoek enz. Priesters
«nieuwe parochie» wind in de kregen eerst in de jaren twintig
zeilen heeft. toelating van de bisschop om
Pastoor Wijns, sinds 17.3.1968 te fietsen. Voordien was dit
aan het hoofd van het geeste- ongepast. Men zei dat er een
lijk en parochiaal leven, schet- aflaat van driehonderd dagen
ste op de hem eigen pittig- te verdienen was bij het zien
realistische wijze de voorge- van een blote pastoorsknie...
schiedenis, het ontstaan en de
verdere uitbouw van de paro- Stichting van de parochie
chie. Zo komen we in 1934. De
Het verhaal begint in 1932 jonge deken Sturm had op-
toen Leopold Sturm coadjutor dracht gekregen van het bis- Beveren. Vijftig jaar nieuwe parochie». Pastoor Wijns,
werd van deken Villays van dom, zijn parochie te splitsen, sinds 1968 zieleherder van 't Congoken en omstreken (Iv)
Beveren die 90 jaar oud werd Zodoende had Sturm zijn oog
en in 1934 door Sturm werd laten vallen op een weide naast
opgevolgd als derde deken van de H. Hartschool. Een kerk Vrouw meer dan genoeg zou van plannen goedkeuren, sub-
Beveren. Er was toen slechts docht bij twee scholen, H. nodig hebben. Die fameuze sidies afwachten enz. te vol-
één parochie met 13.000 zie- Hart voor de meisjes en Thijs- pastoor was Romain Steens- gen, liet hij een noodkerk bou-
kenshoek voor de jongens: een sens van Sint-Niklaas, tevoren wen, die later als zaal zou
ideaal. Het bisdom zag echter leraar aan het Kollege van kunnen gebruikt worden,
liever een stichting rond Vijf- Dendermonde, nadien de ge- De bouw van de kerk nam een
straten, Bijl, Klapperstraat, vierde onderpastoor te Temse, aanvang op 23.4.1935. De wer-
Grote Baan, omdat daar méér 52 jaar oud, een roeper, een Teen werden toegewezen aan P.
mensen woonden. De eerste snuiver met een grote bolle- Bouwmans en Zoon uit Haas-
zich toen pas flink te ohtwikke- grond zou ook duurder uit- kenszakdoek, met zijn Stefken donk voor de prijs van 213.320
len. Vóór de eerste wereld- vallen. (meid) en zijn hondje, dat - fr. In tien maanden zou het
oorlog was er wel een geiten- aldus de pastoor - veel slim- werk voltooid zijn. De boeren
kweeksyndikaat en een konij- De familie de Schoutheete de mer was dan Veel van zijn hadden met paard en kar goe-
nenbond - denk maar aan «de Tervarent, eigenaar van het parochianen. de sterke «syndikaatsteen» ge-
Beverse Blauwe» - en die bon- Hof ter Saksen, was bereid een haald in Tielrode. Een staaltje
den hadden zelfs een proost, stuk grond af te staan aan de De kerkfabriek bestond toen van parochiegeest.
Onderpastoor Sturm moest Bellestraat, het zogenaamde uit notaris Van Raemdonck, Ondertussen was pastoor
toen zelf zorgen voor «den terrein Congoken. De paro- Leon Smet, Emiel Van Nes- Steenssens zodanig gaan «za-
bok» (ipse dixit) en ik herinner chie werd officieel opgericht pen, Karei Bosman en Petrus gen» bij burgemeester Gerard
me nog de foto's waarop de op 5.1.1935 onder de naam Heyrman. De pastoor kwam Lesseliers om een pastorie te
deken afgebeeld staat met een «O.L.Vrouw van Bijstand», zo aan begin maart en nam zijn krijgen, dat het gemeentebe-
bok! Voor de mensen was er genoemd door Sturm die later intrek op de Beverse Markt in stuur hem uiteindelijk zei:
zoiets als de onderlinge bij- aan Wijns vertelde dat hij deze het huis nr. 36. Hij wilde vlug «Hier is 125.000 fr. en trekt er
stand en de boeren- en boerin- naam gekozen had omdat hij een kerk hebben en een pasto- uw plan mee». Bij gelegenheid
nengildcn staken ook her en er zeker van was dat de nieuwe rie. Omdat Steenssens geen van de inwijding van de kerk in
der de kop op. Het werkvolk pastoor de bijstand van O.L.- geduld had om de lange weg maart 1936 ging er een grote
praalstoet uit met veel groepen
en versierde wagens. Eind au
gustus van dat jaar kwam de
eerste onderpastoor: Cyriel
Smet. De ijverige' pastoor
bouwde maar steeds verder en
met de hulp van de vzw Paro
chiale Werken O.L.Vrouw van
Bijstand kwam er de café Ka
tholieke Kring en later de zaal,
die in 1939 voor het eerst ge
bruikt werd door de Franse
soldaten. E.H. Jules De Gey-
ter volgde in 4at jaar onder
pastoor Smet op.
Pastoor Steenssens verdient al
le lof om zijn durf en doorzet
tingsvermogen. Hij dreigde
soms met hel en alle duivels als
men niet genoeg «gaf» naar
zijn zin, maar je moet het maar
doen: een kerk, een pastorie
en een zaal in amper vier jaar
tijd! In 1952 ging de man heen
zonder schulden achter te la-
len, verdeeld over 1902 ha,
'oppervlakte en met een kon-
centratie in de richting van
Melsele. Er waren drie onder
pastoors.
Het verenigingsleven begon
Beveren. Vijftig jaar nieuwe parochie». Een impressie van de akademische zitting op
Cortewalle (Iv)
ten. Ondertussen waren H.
Hartbonden ontstaan, de kon-
gregatie, de derdë orde van
Sint-Franciscus, de Kruistocht,
de broederschappen en een fa
meus guldenboek met de jaar
lijkse giften voor de kerk.
Een bloeiende gemeenschap
Toen kwamen de moeilijke
oorlogsjaren. Onderpastoors
kwamen en gingen. Gerard
Pattijn (1940), Robert Tevenie
(1944), René Firlafijn (1948).
In die tijd werd de zaal intens
gebruikt voor toneel- en kaba-
retavonden. Pastoor Steens
sens nam ontslag in 1952 en
werd opgevolgd door e.h. La-
bijn. Rond die tijd begonnen
de jeugdbewegingen overal te
bloeien. In januari 1955 kwam
Marcel Van Petegem als on
derpastoor binnen. Met hem
werd de jongenschiro Sint-Jo-
ris gesticht, in de katakomben
van de parochiezaal. Het jaar
nadien werd gestart met de
bouw van hun huidig heem.
Bisschop mgr. Calewaert
kwam het op 25.7.58 inzege
nen. Ook de bibliotheek is in
die tijd gestart. Ook de meis-
jeschiro geraakte op dreef. In
1955 werd een KWB-afdeling
afgesplitst van de Sint-Marti
nusparochie.
Later, in 1960, kwam Alfons
Heirbaut als onderpastoor.
Die bouwde de houten bunga
lows voor de meisjeschiro.
Bouwen is een groot woord.
Hij liet ze eigenlijk met gordij
nen en kasten en de hele in
boedel overbrengen van «Sint-
Anneken plage». Naast de pas
torie werden ze neergezet op
vooraf gegoten funderingen.
Geen ruit was kapot, geen kast
verschoven.
In 1961 ging ook de KAV op
eigen benen staan en na Heir
baut kwamen onderpastoors
Straetman en Leo Aeyels.
Pastoor Wijns, jarenlang on
derpastoor op de oude paro
chie (Sint-Martinus) volgde
e.h. Labijn op. Sinds 17.3.68
deelt hij het wel en wee van
deze parochie. Jeugdbewegin
gen bloeien er nog. Het koor
in de kerk is uitgebreid, even
als de sakristie en de berg
plaats. In 1976 werd een week-
kapel ingericht en de kerk
werd inwendig verfraaid, voor
al hoogkoor en hoogzaal. Ra
men werden vernieuwd en er
zijn plannen om grotere her
stellingswerken te laten uitvoe
ren aan het dak. Daniel Van
de Velde is sinds 1973 de me
dewerker van pastoor Wijns.
Hij is eveneens een «bouwer».
Met hulp van vele vrijwilligers
kwam er een nieuw scoutslo
kaal, een meisjeschiroheem en
werden modemiseringswerken
gedaan aan de parochiezaal.
De bouw van een nieuwe inter-
parochiale bibliotheek wordt
binnenkort verwacht. Een li
turgische groep is opgestart en
het gemengd vrouwen- en kin
derkoor luistert de diensten
op. Ook Ziekenzorg, KWB en
gepensioneerden werken met
veel inzet.
Een feest-parochie
Niet allen het «geestelijke» le-
Beveren. Vijftig jaar nieuwe parochie». De kerk van OLVrouw van Bijstand, als spil
van het parochiale leven wvdv
ven bloeit op de O.L.Vrouw-
parochie. Zij staat pok bekend
om haar stoeten, haar meiker-
mis en Puitenslagersfeesten,
haar pikkingen en schietingen,
haar wielerkoersen en varken
aan 't spit. Kollega Gery Van
Gasse is mee de animator van
het feestkomité.
Want feesten is de regel op de
«nieuwe parochie». Een be
langrijke figuur in al dat feest-
geweld is Sefken de Puitensla
ger, geboren als rjïus in 1954.
Dat jaar ging een grote folklo
ristische stoet uit rond de paro
chie. De figuur van Sefken
werd als symbool gekozen om
dat het puitenslagen een gele-
genheidsberoep was voor vele
poldermensen in die tijd. Zij
sloegen de puiten om ze in de
stad (Antwerpen) te gaan ver
kopen, waar de rijken puiten-
billekens wisten te apprecië
ren. Verdienstelijke figuren uit
die tijd waren Leon Smet,
Georges Cools, koster A.
D'Hooghe, Jan Staes, Henri
Van Royen, Jef Van Osselaer,
Wilmer Pauwels en echtgeno
te, Octaaf Van Remoortere,
Achiel Hulstaert en e.h.
Labijn.
Gouden feestjaren beleefde
men tussen 1961 en 66 met e.h.
Heirbaut aan het kommando.
Er waren de Lambikfeesten,
vogelshows en de foorkramen.
André Heirman en Gerard De
Coninck hebben eveneens veel
verdiensten en in 1972 werd de
meikermis in ere hersteld. De
kramers verhuisden van het
slijkerige Congoken naar de
terreinen van barones de
Crayencour in de Pastoor
Steenssenstraat, genoemd naar
de eerste pastoor van de paro
chie. Penningmeester Jozef
Vercruyssen nam de kas van
het feestkomité over met een
batig soldo van 30.000 F. Jaar
na jaar werden de gelden be
steed voor diverse feestelijkhe
den. Sefken de Puitenslager
werd opnieuw verwelkomd in
zijn parochie in 1979. Er was
opnieuw een prachtige stoet
met deelname van 22 groepen.
De «puitenslagersfeesten» zijn
reeds aan hun achtste uitgave
toe. Ook de gemeente droeg
een «steentje» bij. Dit jaar zal
het zeker nodig zijn want de
feestelijkheden rond 50 jaar
O.L. Vrouwparochie moeten
iets uitzonderlijks worden.
Er is reeds een herdenkingste
gel gemaakt die aangekocht
kan worden bij de leden van
het feestkomité tegen de prijs
van 100 fr (tegel alleen) of 250
fr kader). De aankoop
geeft recht op een gratis tom
bolabiljet voor een reis naar
Benidorm en twee dagreizen
naar Parijs en andere prijzen.
Er zal dit jaar opnieuw een
folkloristische stoet uitgaan
met minstens dertig groepen.
Sefken de Puïtenslager zal ze
ker van de partij zijn. Ook zijn
nieuwe meter, mevrouw Col
man-Van Goethem, die in
Cortewalle plechtig de zware
last van het meterschap op zich
In mei wordt het dus weer
groot feest op de «nieuwe pa
rochie», die na vijftig jaar nog
niets van haar bruisend entoe-
siasme heeft verloren. Burge
meester Marcel Van der Aa
onderstreepte in zijn gelegen
heidstoespraak het belang van
de parochie in het maatschap
pijbeeld. Laat deze parochie
blijven wat ze is, een plaats
waar het goed is om te wonen
en te leven.
Tot slot werd in de wandelgan
gen vaö het kasteel Cortewalle
een receptie aangeboden.
(wvdv)
Beveren. Vijftig jaar «nieuwe parochie». Leon Smet, een
halve eeuw aktief in de kerkfabriek, de parochieraad en
het feestkomité (Iv)
Toon Van Overstraeten zwaard van Damokles boven Martens VI
In Beveren, Sint-Niklaas en Lokeren deed VU-senator
Toon Van Overstraeten het verhaal over zijn uitstoting uit
de Waalse gewestraad en de Franse gemeenschapsraad.
«Er werden mooie artikeltjes over mij geschreven in de
Vlaamse pers, maar ik heb de indruk dat men wel eens
aan de essentie voorbijging», aldus Van Overstraeten, »nl.
dat m(jn verkiezing de zwakke plekken van de staatsher
vorming blootlegt en dat mijn uitsluiting in Namen en
Brussel door PSC en PRL een regelrechte aanslag op de
wet en onze demokratische beginselen is.»
Volgens Van Overstraeten, die
te Beveren op uitnodiging van
de Amedee Verbruggenkring
en de Wase Jonge Leeuwen
sprak en te Sint-Niklaas te gast
was bij de Wase Jonge Leeu
wen, mogen de Vlamingen
geen vrede nemen met een
gemakkelijkheidsoplossing
voor zijn geval. «De kans is
groot dat enkel het systeem
van de apparentering, dat mijn
verkiezing in een Waals arron
dissement mogelijk maakt,
wijzigt», verduidelijkte hij.
Van Overstraeten drong aan
op een meer ingrijpende aan
pak. Hij pleitte voor de split
sing van de provincie Brabant
en de afschaffing van het dub-
belmandaat. Momenteel zijn
alle rechtstreeks verkozen par
lementsleden (op uitzondering
van Van Overstraeten, maar
die vecht dat aan) automatisch
ook lid van de Vlaamse raad of
de Waalse gewestraad en Fran
se gemeenschapsraad.
Patstelling
Over de eerste vergadering
van de Waalse gewestraad
weidde Van Overstraeten uit
voerig uit. «Er stonden twee
•blokken tegenover elkaar. De
PSC-PRL met 52 zetels ener
zijds en de PSC, Ecok) en
ikzelf met evenveel zetels an
derzijds. Geheel ongegrond
hebben PSC en PRL, No-
thomb, Gol en Olivier inbegre
pen, mij het recht ontzegd deel
uit te maken van de Waalse
gewestraad. Ten eerste be
stond daar geen rechtsgrond
voor en ten tweede was er zelfs
geen meerderheid, want daar
voor waren 53 stemmen
nodig.»
Van Overstraeten betreurde
dat de Franstalige socialisten
het toen niet hebben aange
durfd om samen met Ecolo en
hemzelf ook een vergadering
samen te roepen om een Waal
se regering te verkiezen: «Dan
waren er twee Waalse regerin
gen geweest, maar PS-voorzit-
ter Spitaels heeft dat niet wil
len doordrijven, wellicht om
dat hij hoopte dat de PS op
termijn toch nog zal worden
opgenomen in de Waalse rege
ring. De overtuigde wallingan-
ten rond André Cools daaren
tegen waren wel bereid om een
aparte assemblee te vormen.»
«Mijn zaak wordt nogal eens
afgeschilderd als het Theater
van Tone, maar ik heb eerder
de indruk dat ik in het Theater
van Wilfried ben terecht geko
men. Mijn verkiezing is een
gevolg van de slechte staats
hervorming van Martens in
1980 en het proces dat ik heb
ingeleid tegen mijn verwijde
ring uit Namen en Brussel
hangt als een zwaard van Da
mokles boven Martens VI.
Zelfs franstalige rechtsgeleer
den geven toe (jat ik uiteinde
lijk, al is het bij het Europees
Hof voor dc Rechten van de
Mens, gelijk zal krijgen», be
sloot Van Overstraeten. Hij
zei ook nog dat hij af en toe
nog wel eens naar Namen zal
gaan, niet om zich te mengen
in Waalse aangelegenheden,
maar om op een redelijke en
rustige wijze een Vlaams
standpunt te vertolken telkens
anti-Vlaamse maatregelen
worden voorgesteld.
Brusselse Vlamingen
In Lokeren organiseerden de
Vlaamse Volksbeweging,
VTB-VAB, Federatie van
Vlaamse Vrouwengroepen,
Wase Jonge Leeuwen, Ame
dee Verbruggenkring en Cop-
pekring een gespreksavond
met VU-senator Van Over
straeten en zijn CVP-kollega
Hugo Weckx, tevens voorzit
ter van de Nederlandse kui
tuurkommissie te Brussel. Het
gesprek werd geleid door Wil
fried Maes.
Beide sprekers gaven toe dat
de franstalige politici zich ge
matigder tonen in privége-
sprekken en hun manier van
optreden, maar dat zij, als
puntje bij paaltje komt, even
onverzettelijk zijn als vroeger
m.b.t. de Brusselse problema
tiek en de financiële kant van
de staatshervorming.
Hugo Weckx wees op de enor
me vooruitgang die de Brussel-
Beveren. VU-senator Toon Van Overstraeten ondernam onlangs een «ronde van het
Waasland». Onze fotograaf ging in Beveren deze opname maken, in lokaal Jong
Vlaanderen waar de Amedee Verbruggenkring en de Wase Jonge Leeuwen de
bijeenkomst op het getouw zetten (Iv)
se Vlamingen de voorbije ja
ren gemaakt hebben. «Het
Vlaams gemeenschapsleven is
degelijk georganiseerd en
dwingt respekt af bij de frans-
taligen. Toch is er nog veel
onbegrip en gebrek aan be
langstelling in Vlaanderen.
Zelfs de Vlaamse premier
Geens toont weinig interesse
voor de problemen van de
Brusselse Vlamingen», aldus
Weckx, die een lans brak voor
een gewaarborgde Vlaamse
vertegenwoordiging in de
Brusselse gemeenteraden van
af 1988.
De interieurbeurs «Hoe Wonen» vindt plaats op zaterdag
15, zondag 16 en maandag 17 maart en ook op vrijdag 21,
zaterdag 22 en zondag 23 maart in de stadszalen aan de
Leopold Il-laan (rechtover 't station) in Sint-Niklaas.
Wie frisse en fleurige woonideeën wil opdoen kan gaan
kijken op zaterdag en zondag van 14 tot 20 u, op vrijdag eri
maandag van *16 tot 22 u.
Informatie is te verkrijgen via tel (03)239.53.42. «Hoe
Wonen» is al aan de vierde editie toe. Ideeën i.v.m.
dekoratie, verlichting, zonnewering, kookapparaten
e.d.m. doe je er bij de vleet op.
(wv)
Het Sint-Lodewijksinstituut uit de Beverse Stationsstraat
bestaat honderd jaar. Uiteraard zal deze gebeurtenis niet
ongemerkt voorbijgaan. Een feestkomité bereidt koorts
achtig het weekend van Pinksteren voor, want dan staan
een heleboel festiviteiten te gebeuren op en om de
Broedersschool. Voorlopig, en dat is reeds belangrijk
genoeg, wordt de uitgave van een boek aangekondigd:
«Honderd jaar Broederschool in Beveren» met historiek,
foto's, getuigenissen en fait-divers uit een eeuw onderwijs
te Beveren. Een dokument dat geen enkel oudleerling zal
willen missen.
Het boek is een vlotte paperbackuitgave van drukker H.
Cools en kost bij voorintekening 250 fr (daarna 295 fr).
Deze intekeningen kunnen gebeuren door storting van
voormeld bedrag op rek. nr. 415-3076011-59 van Sint-
Lodewijk, lagere school-middenschool, Stationsstraat 7 te
2750 Beveren met vermelding: «Boek honderd jaar Broe
derschool» De voorintekenperiode eindigt op 12 april
1986. Het boek verschijnt in de maand mei 1986.
Het is Walter Van Dam die voor de samenstelling en de
redaktie van dit werk borg staat. Broeder Jules Vermeulen
en broeders Godfried Vanderfeesten deden het histo
risch researchwerk. Gerry Smet zorgde voor de opmaak
en het omslag en de praktische voorbereiding berust bij
Jos Drieghe, Franky Janssens, Marcel Soetens en Roger
Van Gaever.
«Honderd jaar Broederschool» wordt een kroniek met
getuigenissen van bekênde figuren als dr. G. De Paep
Leo Mets, Gabriel Willems, z.e.h. Roger Beimaert,
Guido Kips, Jan Weyers, Freddy Van Hove, Eric Aude-
naert en anderen. Het zal ook een fotoboek zijn met
reeksen uit de verste hoek van de Broederschoolzolder, de
school in 1914 en 1940; het fotoalbum van broeder Jules)
de vijftiger en de zestiger jaren; de stroomversnelling
tussen 1954 en 1986.
Voorwoorden zullen er in te lezen staan van burgemeester
Van der Aa, Gilbert Bosman (onderwijsschepen) vader-
overste Detavenier.
Maar voornamelijk de vele anekdotes, namenlijsten van
klassen uit de tijd van toen, citaten van broeders en
leerkrachten, de kostprijs voor een trimester onderwijs in
het «Institution Saint-Louis van 1886», het zal velen
interesseren. Het zal beelden en herinneringen oproepen
van de school waar je op één of ander manier bij
betrokken was.
(wvdv)
