Boek rond Wase kunstschilder
Jef De Pauw
in voorbereiding
Leerkrachten van K.T.A.
en R.M.S. 2
tonen hun kunstwerken
Kinderkunst uit de jeugdateliers
van de Sint-Niklase akademie
Museum Heraldiek Benelux (Temse)
huldigt Jean Boeykens
Interessante tentoonstelling
over fotografie in Stekene
Tentoon in
en om Waas
10 - 30.5.1986 - De Voorpost
Eind dit jaar verschijnt een luxueus boekwerk
omtrent de befaamde Wase impressionist Jef De
Pauw. De publikatie wordt de bekroning van het al
een paar jaar aanslepende opzoekingswerk van
drie auteurs, met name Roger Geerts, Luc De Ryck
en Albert De Ryck.
reliëf op het grafmonument
van de schilder.
Samen met Edmond Ver-
straeten (1870-1956) en To
ny Van Os (1886-1945) be
hoorde hij tot de toonaan
gevende schilders van zijn
tijd in het Waasland en ook
daarbuiten. Jef De Pauw
schilderde indrukwek
kende winterlandschap
pen, zonnige zomerland
schappen en heidegezich-
ten, naast enkele zeer ge
slaagde zelfportretten. Zijn
voornaamste werkterrein
was het Waasland met als
kernpunt Temse-Veile. Ook
in Zuid-Frankrijk heeft hij
verscheidene schilderijen
gemaakt. Hij kwam vaak
op het «Chateau de Roziè-
res» van prins Victor de Po
li gnac.
Jef De Pauw was een licht-
schilder en sluit aan bij het
het lu-
Hij maakte graag
gebruik van groen, wit, ro
ze, violet, purper. Hij was
helemaal geen peuteraar,
maar schilderde in één
geut, fris en direkt. Men
kan hem bestempelen als
een spontaan en virtuoos
schilder die over een tech
nisch brio beschikte.
Jef De Pauw kende veel
sukses tijdens zijn leven:
hij exposeerde onder meer
in Kopenhagen (1929) en
behaalde een gouden me
daille op de wereldtentoon
stelling te Antwerpen
(1930) met een sneeuwland
schap. Naar aanleiding van
een tentoonstelling gehou-
De technische fiche van het
boek vermeldt: formaat: 34
cm. x 24 cm., kwaliteit pa
pier: 135 gr. gesatineerde
maco, 176 bladzijden: voor
zien van een stofwikkel, 50-
tal kleurenreprodukties en
25-tal witzwart-foto's.
De voorintekenprijs be
draagt 1.495 fr. Voorinte
kenen kan op het rekening
nummer van het Jef De
Pauwfonds: 940-0924133-
62. De latere verkoopprijs
bedraagt 1.750 fr. Wie
wenst toe te treden tot het
erekomité betaalt 1.995 fr.
Aansluitend bij de publika
tie van het boek zal in de
lente van 1987 een grootse
retrospektieve Jef De Pauw
worden georganiseerd.
Bij de voorbereiding van
het boek (o.m. oproepen in
de pers om dokumentatie te
kunnen verwerven en de in
ventaris van het oeuvre van
de kunstschilder zo volle
dig mogelijk te kunnen sa
menstellen), is gebleken
hoe wijd verspreid het werk
is en hoe stijgend de be
langstelling voor Jef De
Pauw, zonder twijfel één
der grootste Wase kunste
naars.
Jef De Pauw
Jef De Pauw werd geboren
in Sint-Niklaas op 2 mei
1888 en overleed te Temse
op 14 september 1930. Hij
bracht zijn leven door op de
wijk Veile te Temse. Beeld
houwer Gerard Van Gooien
vervaardigde een portret
van Jef De Pauw in bas-
Sint-Niklaas-Temse. Kunstschilder Jef De Pauw, één der
grootsten die het land van Waas ooit heeft gekend.
Vorige vrijdag werd in het
Stekense Volkshuis een
tentoonstelling «Fotogra
fie» officieel opengesteld
door burgemeester Heyse.
Het waren leerlingen van
de akademie voor schone
kunsten van Sint-Niklaas
die hun werken toonden
aan de geïnteresseerde Ste-
kenaars.
Aan de tentoonstelling
werkten volgende leerlin
gen mee: Dirk Cap, Claire
De Block, Ronny De Sae-
gher, Jef De Smet, Hugo De
Windt, Peter Kool, Ronny
Maes, Patrick Maetens,
Eric Noens, Luc Reyns, Ma
rie-Thérè se Tassel, Alain
Van de Wiele, Dirk Van
Himste, John Van Puyvelde
en Joop Wolfert.
Werner Aerts, voorzitter
van de inrichtende Culture
le Centrale, gaf mee dat de
ze expositie ontstaan was
uit een samenspraak van de
akademie en de culturele
centrale.
Johan De Vos verzorgde op
non-konformistische ma
nier de inleiding.
Hij had het over de explosie
van de fotografie heden-
ten-dage: in Amsterdam 50
tentoonstellingen, in Ant
werpen 60 exposities, het
nieuwe Antwerpse fotomu
seum (grootste van Euro
pa), de foto-kursussen in
Aarlen, de vele tientgallen
expo's over fotografie, de
Fotografie in Stekene. Voorzitter Werner Aerts van de Culturele Centrale mocht op de
tentoonstelling voor de verwelkoming instaan (gm).
maand van de foto in Parijs,
Foto-kina enz.
«In Sint-Niklaas wordt niet
aan aktuele fotografie ge
daan», meende hij. «Maar
er wordt gewerkt op veilig
heid, mét goede smaak en
gezond verstand: een foto
grafie wars van kommer-
cialiteit, bedreven als kleine
kunst mét een knipoog
naar ambachtelijkheid.
Daarom ook zijn we mis
schien een beetje voor op
onze tijd».
Hij meende ook dat het
daardoor te verklaren is dat
sommigen tien jaar doen
over de vijf jaar fotografie
in de akademie: omdat het
in de Sint-Niklase akade
mie goed is om zijn, veilig.
Burgemeester Heyse mee
nde dat fotografie inder
daad «in» is en kon erin
komen dat fotografie een
vorm van kunst is. «Men
kan mooie foto's zien waar
echter géén ziel inzit», mee
nde hij. Er moet dus iets
afstralen van een foto. Hij
moet met gevoel en liefde
worden gemaakt... Ook
stelde hijna een eerste
vluchtige rondgang, dat
sommigen werken laten j
vermoeden dat de makers
ervan meer in him mars
hebben... G.M.
den in Locarno (Zwitser
land) verscheen over de
schilder in 1979 een kleu-
renbrochure in drie talen.
Het boek van Jef De Pauw
komt werkelijk op zijn tijd.
De Franse impressionisten
zijn onbereikbaar gewor
den. Impressionisten van
bij ons, zoals Emiel Claus
en Modest Huys, krijgen de
laatste jaren wat hun
toekomt.
Deze monografie is niet al
leen belangrijk voor de ou
dere generatie die het werk
van Jef De Pauw op een of
andere manier kent, maar
ook voor de jeugd voor wie
de kennismaking ponder
twijfel een positieve erva
ring zal betekenen. Voor al
le geïnteresseerde kunstlief
hebbers zal het duidelijk
worden wat Jef De Pauw in
zijn korte leven (hij werd
slechts 42) heeft weten te
verwezenlijken.
M.R.
Galerij BBL te Sint-Niklaas
Tentoonstelling in de stadszalen te Sint-Niklaas
Het komt niet zo dikwijls voor dat een kunstten
toonstelling vóór de opening via een perskonferen-
tie wordt aangekondigd.
Al had die bijeenkomst van 20 mei jl. in de Sint-
Niklase akademie een enigszins dubbel doel (zo was
ze voorzien na de kommissievergadering waarin
Hugo Steenwegen tot nieuwe voorzitter werd geko
zen), toch is het vooral te verklaren door het zéér
grote belang dat van uit de akademie wordt ge
hecht aan deze kinderkunsttentoonstellingIn het
kunstonderwijs nemen de jeugdateliers een aparte
(maar geen bevoorrechte) plaats in. Het heeft ont
zettend veel moeite gekost om ze te laten opnemen
als volwaardige afdeling binnen de struktuur van
dat kunstonderwijs omdat in ruime kring nog
altijd de idee leeft dat ze daar eigenlijk niet thuisho
ren; dat het een «bezigheid» is al dan niet als
kinderopvang in de vrije uurtjes en dat het niets
met de «serieuze» kunst te maken heeft.
Veel belangstelling op 25 mei jl. in de kunstgalerij
van de BBL voor de vernissage van de tentoonstel
ling «Negen leerkrachten van K.T.A. en R.M.S. 2
tonen hun kunstwerken».
Volgens direkteur E. Van Rompu wou men aan de
opendeurdagen in de rijksscholen een extra dimen
sie geven door, voor het eerst, een aantal kunst
werken samen te brengen van leerkrachten van het
K.T.A. (Koninklijk Technisch Atheneum) en de
R.M.8. 2 (Rijksmiddensohool 2). Een initiatief dat
best nog voor herhaling vatbaar is, gezien de
positieve reakties van het publiek en de kwaliteit
van de werken. De mengeling van zeer uiteenlopen
de stijlen, technieken en kunstopvattingen komt
daarbij zeer verrassend over.
Bovendien, als er dan moet
bezuinigd worden in het
kunstonderwijs, lonkt men
in de eerste plaats naar de
jeugdateliers.
De mensen van de Sint-Ni
klase akademie en met
hen nog een aantal goedme
nende bestuurders weten
uiteraard beter! Zeker, zij
stonden bij de oprichting
van de jeugdateliers op de
eerste rij, zij kunnen bogen
op bijna 25 jaar ervaring,
zij hebben de jeugdafdeling
steeds voor vóL aanzien.
Het werken met kinderen,
die lange ervaring ook,
heeft het geloof in het
kunstonderwijs voor jonge
ren fel de hoogte in
gestuwd.
«En», voegt direkteur K.
Mechiels eraan toe, «wat de
kinderen in de jeugdate
liers maken is soms van een
hoger artistiek niveau dan
veel rommel die op veilin
gen en de kunstmarkt cir-
kuleert en waarvoor véél
geld wordt neergeteld.
Kunst schijnt nog altijd ge
meten te worden aan de
geldtransakties die ermee
De tentoonstelling van kin
derkunst uit de jeugdate
liers is een selektie uit het
werk van ruim 800 kinde
ren. Wekelijks komen ze sa
men in de stedelijke akade
mie voor schone kunsten te
Sint-Niklaas en bijafdelin
gen (in de fusiegemeenten,
in Beveren en Stekene,) of,
om precies te zijn, in 32
klassen, om onder leiding
van bevoegde kunstenaars
hun droomwereld gestalte
te geven.
Het wordt daar in de stads
zalen geen passief tentoon
stellen van werkjes van de
leerlingen. Bedoeling is, er
een kinderparadijs van te
maken, een jongerenhappe-
ning, een dolle boel.
Op de uren dat zij normaal
klaslopen (woensdagna
middag, zaterdag en zon
dagvoormiddag) zuilen zij
aan het tekenen, verven,
kleuren, plakken, boetse
ren en kliederen zijn, speels
uiting geven aan hun
jeugdige naïviteit. Want hun
wereld is een sprookjeswe
reld, waarin ze zich thuis-
voelen, die ze voor een stuk
zelf helpen maken
Met veel kinderlijke fanta
sie (vanwege de organisato
ren vooral) moet hier iets
prachtigs tot stand kunnen
komen: even origineel als
de kindertekeningen zelf,
even fris als de felle kleuren
van de boetseerwerkjes en
even vindingrijk als de
vliegtuigen, raketten, pira
mides en allerlei magische
toestellen die door kinder
handen werden geknut
seld.
Hoewel met een zeer be
perkt budget moet gewerkt
worden, zijn grote inspan
ningen geleverd om deze
tentoonstelling die vrij
uniek in haar soort is op
te bouwen.
Het wordt een serieuze aan
loop, een test ook, voor de
nationale tentoonstelling
van de jeugdateliers in
1987.
Speelse medewerking aan
deze manifestatie komt van
de stedelijke muziekakade-
mie, het speelgoedmuseum
en radio («van kattekwaad
tot erger») en BRT-tv («Zep
pelin») zullen present zijn.
Is de begeleidende brochure
en de uitnodiging voor de
vernissage bedoeld voor de
volwassenen, dan zal men
hopelijk de kinderen zélf
niet vergeten. Kinderen
hebben lak aan al dat offi
cieel gedoe, dat hoort niet
thuis in hun sprookjeswe
reld. Zijn zij het trouwens
niet die tentoonstellen? Zij
willen dat van begin tot ein
de de grote kindermanifes
tatie ook kindvriendelijk
verloopt.
Zij mogen zelf een pluim op
hun hoed steken... of laten
steken!
Na de inleiding door in-
spekteur D. Ostyn was het
burgemeester P. De Vidts
die de tentoonstelling offi
cieel opende. Ook hij vond
het een zeer lovenswaardig
initiatief en de verscheiden
heid van aanpak bij de
kunstwerken uiterst ver
frissend. Hij ging zelfs iets
verder door te beweren dat
hij in één van de kunst
werken een morele vinger
wijzing zag: het doods
hoofd (symbool van verval)
tussen de benen van een
naakte vrouw (werk van E.
Van Nyvelseel).
De muzikale omlijsting tij
dens de vernissage werd
verzorgd door Els en Wal
ter Van Zundert; zij speel
den «Duo Concertant» van
G. Kummer.
Zoals de negen kunste
naars zichzelf op de ten
toonstelling door een bege
leidende tekst voorstellen,
zo willen wij ook het rijtje
aflopen en hen gedeeltelijk
zelf aan het woord laten.
Bij de zeer sobere foto's van
Henri Grosafeld past best
zijn eigen tekst: «Een paar
foto's, momentopnamen
van verstilde charme, een
poging tot vatten wat on
vatbaar is. De emotie achter
de kamera, verwrongen
door het objektief, gerekon-
strueerd door de zilver-
korrel.»
De monumentale schilde
rijen van Boudewijn Pee
tere lijken wel verstilde
stambomen, overwegend
bruin van kleur, met
vreemde voorwerpen in de
dikke laag verf, een my
sterieuze wereld. G. Preme-
reur schreef o.a. over hem:
«Hier kan men de verflucht
opsnuiven, en dan sensibel
op de kluwen van kleur en
de monumentaliteit van de
compositie reageren. Want
Peetere is een materie-
schilder.
Ernest Van Nyvelseel kreeg
de burgemeesterlij ke on
derscheiding van «moreel
waarschuwer» voor zijn
mooi ruitvormig naakt. Af
gestapt van een meer gesti
leerde stijl, krijgen realiteit
en natuur de bovenhand.
Zijn akwarellen, geaksen-
tueerd door zwarte inkt, lij
ken wel prentbriefkaarten.
Leven: evenwicht; tevreden
heid; genegenheid; ingeto
genheid; tederheid, schrijft
H. Durinck bij het schilde
rij van een klown. Beklem
ming: ziekte; problemen;
frustratie; angst; neurose;
oorlog is de tekst bij het
tweede werk. Melancholi
sche uitdrukking van afta
keling en verval; op een
zeer persoonlijke wijze in
kleur omgezet.
Kartoeniat Ben (Bernard
Peetere) toont reisimpres
sies. Met ruwe, zwarte lij
nen bouwt hij landschap
pen op. Rake typering.
Theo De Wilde is een veelzij
dig kunstenaar: hij tekent,
schildert, etst en is thuis in
de glazenierekunst en mo
zaïek. De kleurrijke, sobe
re landschappen zijn pa
reltjes van akwarelleer-
kunst, de grote pastels heb
ben een apokalyptische uit
straling.
De drie schilderijtjes vgn
Piet Brak bekoren door hun
kinderlijke naïviteit. De drie
(cobrapfiguurtjes zijn vol
gens Piet: «drie types van
zwartwerkers (als tip voor
de RVA)». Hij wenst daar
nog aan toe te voegen: «De
ze schilderijen werden ge
maakt tfidens een konklaaf
in het Kasteel van Walburg
waar o.a. werd gepraat over
de devaluatie van de Kunst,
de Olieverf, het Doek enz.
Reinhilde Lisaerde: «Het
beeld is intrinsiek verbon
den met de persoon, de li
chamelijke uitstraling
wordt aura, vrouw wordt
bekeken wezen, de observa
tor binnen de vrouw wordt-
is mannelijk, de geobser
veerde vrouwelijke; het tf
aanschouwen objekt geeft
toestemming om als be
zienswaardigheid be
schouwd te worden». De
vrouwelijke naakten van
Hilde zijn geen schoolvoor
beelden van schoonheid. Ze
stralen een depressieve
naamloosheid uit, onbe
kend zonder gezicht. Zéér
persoonlijke kijk op het
vrouwelijk lichaam.
«Zij tracht de werkelijkheid
te ontvluchten via poëzie;
lijn-vorm-kleur» schrijft
Rosa De Boom van zichzelf.
Het grafisch werk van De
Boom gaat van geometri
sche tekeningen over fijne
etsen tot poëtisch burijn-
werk. Jammer dat het wat
weggestoken lijkt achter
die grote tafel. En daarmee
zijn we rond, opnieuw aan
de ingang. Een tentoonstel
ling die echt de moeite
waard is.
De kunstwerken in de
kunstgalerij van de BBL
(O.L.Vrouwplein) te Sint-
Niklaas zijn nog te bezichti
gen tot 20 juni.
Jozef Smet
Kinderkunst in Sint-Niklaas. «Meisje met kat en vogel
van Steven Bosman, uit het atelier van F. Duverger (js).
De tentoonstelling van kin- tion).
derkunst uit de jeugdate- Zij is toegankelijk tot 15
liere opent officieel op zon- juni, op weekdagen van 14
dag 1 juni e.k. om 10.30 tot 17 uur; op zaterdag en
uur in de stadszalen, Leo- zondag van 9 tot 12 en van
pold n-laan, 26, te Sint-Ni- 13.30 tot 17 uur.
klaas (rechtover het sta- Jozef Smet
Myriam De Wolf en Pier
re Vanderstraeten expose
ren van 1 tot 15 juni in
galerie Artistiek aan de
Ster 64 in Sint-Niklaas. Je
kan hun fotografie gaan be
kijken op zaterdag en zon
dag van 10 tot 12 en van
14.30 u. tot 19 u., op week
dagen van 15 tot 19 u. De
galerie is op maandag niet
toegankelijk. Kontakteer
tel. 776.87.35 als je meer
informatie wenst. De ver
nissage wordt vandaag
vrijdag om 20.30 u. ge
houden.
Van kunstkring 't Getij
maken enkele Wazenaren
deel uit, zoals Monique
Grossen, Guido Mariman
en Robert Wuytack. Gra
fiek, juwelen, schilderijen
en beeldhouwwerken van 't
Getij zijn van 6 tot 30 juni
te zien in galerie Brabo,
Desguinlei 100 in Antwer
pen, Op werkdagen en zon
dagen van 14 tot 17 u.
(wv)
Naast de traditionele tentoonstelling, die bestaat
uit een uitgebreide kolleküe wapenschilden en
vlaggen, voorziet het Museum Heraldiek Benelux
voortaan, als dynamisch element, een beperkte
ruimte voor wisseltentoonstellingen. Deze tentoon
stellingen zullen georganiseerd worden in het mu
seum zelf, dat gevestigd is in een ruime zaal van
het gebouwencomplex Dacca, Kasteelstraat 74 te
Temse.
De eerste wisseltentoonstelling wil een hulde zijn
aan de stichter en grote bezieler van het Museum
Heraldiek Benelux, de kunstschilder Jean Boey
kens. Iedereen is van harte welkom op de expositie
die loopt van zaterdag 31 mei tot en met zondag 29
juni en dit tijdens de openingsuren van het mu
seum: zaterdag van 14 tot 18 u., zondag van 10 tot
12 u. en van 14 tot 18 u.
De toegang is gratis.
Op 13 en 14 januari van vol
gend jaar heeft het kongres
«Intelligente toegang tot de in
formatie» plaats georganizeerd
door de Federatie van de Bel
gische Verenigingen voor In
formatica. Meer informatie op
het sekretariaat van de FBVI,
Koninklijke Prinsstraat 102 te
1050 Brussel, tel. 02-
513.29.38.
Het Multatulitheater van
Gent brengt eerlang de pre
mière van zijn nieuw program
ma "De Zelfmoordenaar" van
Nikolai Erdman in een regie
van Jan Leroy. Het stuk wordt
gespeeld in de turnzaal van het
socio-kultureel centrum Voor
uit, Sint-Pietersnieuwstraat te
Gent. Voor reservaties en in
formatie: 091/23.82.01.
Jean Boeykens
Jean Boeykens werd gebo
ren te Temse op 26 februari
1901.
Na zijn humaniorastudies
(Grieks-Latijn) in 1918 was
hij werkzaam in de ouder
lijke voedings warenzaak
die hij bij zijn huwelijk in
1927 overnam, 26 jaar later
stopte Jean Boeykens zijn
handelszaak
Rond 1924 begon hij te
schilderen. Jef De Pauw
wijdde hem in in de technie
ken en was zijn groot voor
beeld. Jean Boeykens evo
lueerde in de richting van
het expressionisme en
schilderde vooral land
schappen, molens,
hoeves,...
In 1938 stichtte hij de
kunstkring Eigen Kunst
(voor amateurs), waarvan
hij tevens voorzitter was.
Deze kring werd ontbonden
door de komst van wereld
oorlog n, die een belangrij
ke invloed had op zijn ver
dere leven. De Duitse bezet
ter vaardigde op 7 maart
1941 een verordening uit
waarbij o.m. werd bepaald
dat schepenen ouder dan 60
jaar hun ambt dienen neer
te leggen. Zo kwam Jean
Boeykens in het schepen
kollege. Als schepen was
hij gelast met kuituur en
onderwijs. In oktober 1942,
vijf fnaanden na zijn aan
stelling tot schepen, sticht
te Jean Boeykens het mu
seum van Temse, waarvan
hij eveneens voorzitter
werd.
In 1955 vatte hij de studie
aan van deze wetenschap
pen. Wat als liefhebberij be
gon groeide uit tot een ware
passie en de theoretische
kennis zette hij om in de
praktijk; Jean Boeykens be
gon zelf wapenschilden te
vervaardigen en verwierf
doorheen de jaren een om
vangrijke kollektie.
In 1964 lag hij aan de basis
van de Stichting Heraldiek
Benelux die wegens het
ontbreken van een zaal
nooit van de grond kwam.
Zijn levenswerk werd in
1982 uiteindelijk bekroond
met de oprichting van de
vzw Museum Heraldiek Be
nelux waarvan hij voorzit
ter was en dat thans een
gemeentelijke instelling is.
Jean Boeykens heeft altijd
een grote voorliefde gehad
voor Temse.
Hij legde zich toe op de ge
schiedenis van zijn ge
meente en leverde in méér
dan één genre, bijdragen j
tot de plaatselijke geschied-
schrijving. O.m. de ge
schiedenis van Temse in j
verzen, een omvangrijk sa
tirisch - folkloristisch
dichtspel, Temse-gebonden i
bijdragen aan verschillende i
streek- en dagbladen en te- j
vens een dichtbundel.
Zijn hobby's waren verder
zich interesseren voor alles i
wat de Beneluxlanden be- j
treft (aardrijkskunde, ge-
schiedenis, kuituur),... ver
zamelen van oude en nieu
we bedevaart- en feest- j
vaantjes, breien van alle j
soorten vogel- en visnetten
en netzakken. Deze laatste
hobby beoefende hij jaren I
geleden en daarin was hij 1
een echte vakman.
Momenteel wijdt, Jean
Boeykens zijn vrije tijd j
vooral aan de schilderkunst
en aan de unieke instelling,
waarvan hij de vader mag
genoemd: het Museum He- I
raldiek Benelux.
M.R. i
