Arrondissementeel
Welzijnsorganisme Dendermonde
van funktioneel opbouwwerk naar
samenlevingsopbouw
Telefoneer naar
052/21.40.60
binnenpost 45
Hoofdopdracht is bevolkingsgroepen op
deskundige wijze ondersteunen
bij aanpak van problemen
Een foto van uw vereniging
van
een gebeurtenis in
ons
blad
Wij
doen de rest
Permanente informatietelefoon voor drug- en andere verslavingen
De Voorpost - 18.7.1986 - 7
(üi bender monde.
Dendermonde. Voorzitter Etienne Van Hecke (foto Piet Hermans)
Verschillende signalen wijzen erop dat het druggebruik
by de jongeren de laatste maanden sterk is toegenomen.
Niet dat men de zaak moet gaan dramatizeren, maar men
mag toch de ogen niet dichtdoen. Hulpverleners kunnen
dat in geen geval. Op hen wordt er immers vaak een
beroep gedaan, maar dan zyn de problemen gewoonlijk al
flink uit de hand gelopen.
Opbouwwerker Pat Vanderhaeghe (foto Piet Hermans)
noemen. Het zijn wijze te ondersteunen bij op één van beide liggen,
lokale projekten. Voor de aanpak van problemen, Maar zonder deze «dubbe-
iranijpenderrnonde zijn dat er die door hen zelf worden le bodem» vallen wij buiten
achttal die werden er- aangevoeld. Wie die pro- het opbouwwerk.
en die ook voldoen blemen signaliseert doet er Konkrete probleemoplos-
de vooropgestelde ei- in feite weinig toe. De sing en zelforganisatie van
Op het tweede vlak vraag kan bijvoorbeeld uit- de betrokken bevolkings-
zich het steunpunt, gaan van hulpverleners. Ze groep zijn dus sleutelbe-
regionaal gericht en kunnen tot het besluit zijn grippen in het opbouw-
om de projekten te gekomen dat een jarenlan- werk.
Daarboven ge individuele aanpak niet Opbbuwwerkinstellingen
het Riso, provinciaal tot het gewenste resultaat hebben geen monopolie op
Een goede en konkrete infor
matie hoe te reageren over wat
de werking en de gevolgen van
bepaalde drugs zijn, over hoe
een drugprobleem aan te pak
ken, kan in vele gevallen ver
hinderen dat een beginnend
drugprobleem eskaleert tot
een ernstige situatie met pro
blemen op juridisch, finan
cieel, emotioneel, relationeel
en andere vlakken.
Een konkreet voorbeeld zegt
Van 24 tot 27 juli heeft in
de Mechelse Groentehal
een kongres plaats van de
Getuigen van Jehova met
als tema «Eindelijk Vre
de». Op deze bijeenkomst
worden meer dan 10.000
aanwezigen verwacht.
Agfa heeft nu ook de CT
100 diafilm op een aantal
punten nog aanzienlijk ver
beterd. De CT 100 diafilm
is nu verkrijgbaar in vier
varianten naast een profes
sioneel diafilm assortiment
met gevoeligheden van 50,
100, 200 en 1000 Asa?
misschien meer. Ouders reage
ren soms niet konsekwent en
zelfs tegenstrijdig. Moeder
zegt dit en vader doet dat.
Beiden steken veel energie in
hun kind, maar doordat hun
aanpak niet eensgezind is,
kunnen hun kinderen zich
hierop niet baseren. Het is be
langrijk om de ouders hierop
attent te maken. Andere vra
gen kunnen zijn: hoe moet ik
staan tegenover een drugge-
bruikende broer, vriend, enz..
Waar kan men afkicken? Hoe
verloopt zo een proces? enz.
De Ark is goed geplaatst om
die informatie te geven aan
personen die met een versla
vingsprobleem gekonfronteerd
worden. Als krisisopvangcen-
trum is De Ark 24 uur op 24
bereikbaar. Dit centrum werd
in 1979 opgericht en in 1983
door het RIZIV erkend. Jaar
lijks zijn er 500 aanvragen voor
hulp en informatie en worden
er 250 personen opgenomen.
Men kan er snel terecht bij
dringende krisissituaties, om te
ontwennen van alkohol, drugs
of medikatie, om zijn proble
men rustig te overschouwen en
te beslissen hoe men ze gaat
oplossen.
In vijftig procent van de geval
len wordt er na de akute perio
de doorverwezen naar andere
begeleidingsmogelijkheden.
In de loop van de jaren heeft
De Ark al heel wat ervaring
opgedaan met de diverse as-
pekten van druggebruik en -
verslaving. De bedoeling is dat
men deze ervaring gemakkelij
ker toegankelijk wil maken.
zodat ze ook kan gebruikt wor
den in vroege stadia van drug
gebruik.
Daarom wordt er een perma
nente telefoonlijn geïnstalleerd
waar iedereen 24 uur op 24
terecht kan. Indien iemand
wordt gekonfronteerd met
druggebruik, informatie wil
over hoe een verslavingspro
bleem aan te pakken, een
plaats zoekt waar iemand kan
ontwennen of waar iemand
kan gemotiveerd worden om
wat aan zijn verslavingspro
bleem te doen; steun zoekt of
gelijk welke vraag heeft over
deze problemen, dan kan hij
steeds terecht op het telefoon
nummer 091/25.75.94.
AWD, arrondissementeel Welzynsorganisme Dendermonde. Niet alleen een nieuw
eigentijds logo, fris en modern dat meteen aangeeft hoeveel dynamiek in AWD schuilt,
maar ook een nieuwe aanpak. Van een funktioneel opbouwwerk gegroeid naar een
samenlevingsopbouw. Niet zomaar een verleggen van klemtonen, maar een doelbewuste
keuze. Opbouwwerkers Johan De Lathouwer en Pat Vanderhaeghe zetten uiteen waar
het hem allemaal over gaat en voorzitter Etienne Van Hecke die Rik Van Dyck heeft
opgevolgd, vatte samen hoe het allemaal gegroeid is. Een langzaam proces, maar een
noodzakelyk.
Het is wel even zoeken en
tasten geweest, zegt de
nieuwe voorzitter op een
perskonferentie. «Pas na
vele gesprekken hebben we
een inzicht gekregen in wat
samenlevingsopbouw in
feite inhoudt.» Pat Vander
haeghe en Johan De Lat
houwer kunnen er best
over mee praten. Zij heb
ben de besprekingen van
zeer nabij meegemaakt,
zitten dagdagelijks in het
projekt ingeschakeld. Op
bouwwerk is een levende
metodiek, een discipline
die voortdurend in bewe
ging is, zeggen ze. En dat is
ook logisch, want ook de
maatschappij is voortdu
rend in beweging. Wie die
samenleving op de voet wil
volgen, moet ook die bewe
gingen volgen. Zo klaar als
een klontje. In teorie een
makkie, in praktijk een he
le opgave met een berg
problemen. En die proble
men wil men aanpakken.
Maar dan wel zo dat de
betrokken bevolkingsgroe
pen bij de opbouwwerkers
de nodige steun kunnen
vinden om het probleem
zelf te overwinnen.
Binnen het Regionaal Insti-
tout voor Samenlevingsop
touw (RISO) Oost-Vlaan-
deren funktioneren naast
Dendermonde nog steun
punten voor het samenle
vingsopbouwwerk: Meet
jesland, Waasland en
Gent.
Steunpunt Dendermonde
Het steunpunt Dender
monde bestaat uit een sa
menvoeging van het arron
dissementeel Welzijnsorga
nisme Dendermonde en
het Buurtopbouwwerk 't
Hofken uit Hamme. Welis
waar heeft men het logo
AWD behouden als een
bekende vlek met ruime
weerklank binnen het ar
rondissement. Maar de la
ding is lang niet meer hele-
1 dezelfde. Er kwamen
nieuwe statuten, een ver
nieuwd bestuur en ver
nieuwde klemtonen. Er is
in de eerste plaats de nieu
we organizatiestruktuur die
bestaat uit het werkveld dat
men het eerste niveau zou
en belast met de organiza-
tie en de ondersteuning.
Ook met de evaluatie van
de projekten. Aan de top
van de struktuur vinden we
het VIBOSO, het Vlaams
Instituut ter Bevordering
en Ondersteuning van de
Samenlevingsopbouw. Ge
westelijk gestruktureerd en
de belangen behartigend
van de hele samenlevings
opbouw. Een steunpunt
moet net als het Riso be
staan uit drie groepen ver
tegenwoordigers. Er is in
de eerste plaats de ver
tegenwoordiging van de be
volkingsgroepen die met
het probleem zitten opge
zadeld. Zij maken meer
dan de helft uit van de
vertegenwoordigers. Daar
naast zijn er de maatschap
pelijke verbanden en ge-
koöpteerden.
Zo een steunpunt heeft
overigens een specifieke
omschrijving. Het moet on
der meer een prioriteiten
plan opstellen en een rang
orde voor het streekver-
band uitwerken. Het moet
een projektenplan uitwer
ken en projekten onder
steunen die door andere in
itiatiefnemers zijn inge
diend. Het steunpunt kan
natuurlijk ook zelf projek
ten indienen. Verder moet
het toezien op de autono
me steungroepen en -pro
jekten en is het veran
twoordelijk voor de taak
omschrijving, misschien in
houdelijk ook de opdracht
gever van de gesubsidieer
de opbouwwerken en in elk
geval verantwoordelijk
voor de begeleiding en de
jaarlijkse evaluatie van de
projekten. Naast de twee
opbouwwerkers rekent het
steunpunt Dendermonde
ook op de inzet van een
tijdelijke omkadering.
Daarin zitten niet alleen
animatoren, maar ook een
logopediste, een klusjes
dienst, maatschappelijke
assistenten, enz. In totaal
17 man sterk.
Van opbouwwerk naar
samenlevingsopbouw
Opbouwwerk heeft als
hoofdopdracht bevolkings
groepen op een deskundige
heeft geleid. Problemen
kunnen immers onderling
verstrengeld liggen. De
vraag kan uiteraard ook
uitgaan van een bewoners-
groep zelf, die bijvoorbeeld
iets wenst te doen aan de
onveilige verkeerssituatie.
De instellingen opbouw
werk zullen trachten deze
vragen op een professione
le wijze aan te pakken. Dat
betekent dat de problema
tiek samen met en vanuit
de betrokken bevolking zal
worden aangepakt.
Opbouwwerk is geen neu
trale opstelling. Er wordt
bewust gekozen voor de
kant van de bevolking.
Tussen diegenen die de
welvaart verdelen en diege
nen die de welvaart ontvan
gen kiest het opbouwwerk
voor deze laatsten.
De opstelling van deze
werksoort stelt bijgevolg
een aantal metodische im
peratieven.
Een opbouwwerkprojekt
wordt opgezet in nauwe sa
menhang met de betrokken
doelgroep. Typisch voor
het opbouwwerk is dat het
een werken MET
mensen is. Ieder opbouw
werkprojekt heeft als het
ware een dubbele bodem.
Enderzij ds wordt gewerkt
aan de probleemoplossing
van een door de doelgroep
ervaren problematiek. An
derzijds heeft het opbouw
werk ook telkens als doel
stelling bevolkingsgroepen
derwijze te begeleiden en
te ondersteunen dat de ei
gen rol en verantwoorde
lijkheid van de bevolkings
groep wordt versterkt. Dit
kan o.m. gebeuren via het
verwerven van kennis,
vaardigheden en politiek
bewustzijn, waardoor een
meer aktieve opstelling be
vorderd wordt. Het kan
ook door het opbouwen en/
of vernieuwen van maat
schappelijke verhoudingen
en verbanden, waarin de
demokratische betrokken
heid van de bevolkings
groep gestalte krijgt. In elk
projekt moeten beide doel
gerichtheden komplemen-
tair zijn, ook al kan in be-
gevallen het aksent
het gebruik van de gelijk
namige metodiek, maar zij
zijn het wel die bij uitstek
de opbouwwericmetode
hanteren. Voorbeelden van
deze instellingen zijn de
buurtwerken, de gemeen
telijke opbouwwerkinstel
lingen en recent ook de
RISO's, die het lokale op
bouwwerk koördineren. Al
deze instellingen onder
steunen bevolkingsgroepen
om hun rechtmatige eisen
ingewilligd te zien: het ver
beterd verkeersplan, een
verkeersvrije straat, in
spraak van bewoners in de
sociale woningmaatschap
pij, inspraak in het bejaar
dentehuis, een diensten
centrum in de buurt.
Naast het konkrete resul
taat van een projekt is ook
de edukatieve komponent
van belang: het opbouw
werk leert mensen zich in
zetten voor de (plaatselij
ke) samenleving, leert ze
zich organiseren, leert ze
een maatschappelijk pro
bleem te analyseren, leert
ze strategisch op te treden
en leert ze het gesprek aan
te gaan met de (plaatselij
ke) overheid.
Eigenschappen
Het spreekt vanzelf dat een
projekt moet voldoen aan
een aantal voorwaarden.
Zo moet het in de eerste
plaats doelgericht zijn
waarmee men bedoelt dat
men met de bij het pro
bleem betrokken tijdelijke
vormen van samenwerking
moet ontwikkelen.
Het moet ook planmatig
zijn en dus op een systema
tische wijze verlopen en
blijk geven van een door
dachte aanpak en werkwij
ze. Het projekt moet bin
nen een op voorhand wel
bepaalde tijd gerealizeerd
worden en konkrete resul
taten opleveren. Tenslotte
moet het probleem- cn si
tuatie gericht zijn.
Sociale problemen zullen
bievoorbeeld in konkrete
situaties worden aangepakt
vanuit de ervaring en het
probleembesef van de doel
groep. De bevolkingsgroe
pen die een beroep doen op
het steunpunt worden via
direkte ondersteuning in
staat gesteld om op een
aktieve wijze aan pro
bleemoplossing te werken.
Maar steeds worden kon-
kreet aanwijsbare resulta- aktieve AWD animatie- Hamme situeert zich ook
ten nagestreefd, zodanig ploeg die in de rusthuizen het integratiebevorderend
dat de betrokken bevol- instaat voor animatiepro- werken met migranten-
kingsgroep bij een tweede gramma's. vrouwen. Voor deze vrou-
analoog probleem best zelf Inspraak en participatie op wen worden allerlei kursus-
de handen uit de mouwen lokaal vlak is een ander sen gegeven zoals naailes
kan steken. projekt. Ook nu weer is het sen, gezondheidsvoorlich-
Acht projekten be^e arrondissement Den- ting en kontakten met an-
Het steunpunt Dender- ?frmo,nde erbiJ betrokken, dere vrouwen. Regelmatig
- Maar het is vooral m Ham- worden deze kursussen
stand
gekomen, door een twintigtal vrou-
speelt zoveel mogelijk in
op de direkte vragen die
leven maar gaat niet voor
bij aan de strukturele as-
pekten.
Nog andere initiatieven
Heeft men met deze acht
monde heeft nu acht pro
jekten lopen. Zowel in TT - 0
Dendermonde als in Ham- betft immersi °P wen bezocht. Blijft dan het
me. Het ene is al boeiender AW? ,ee? ^Toep gedaan projekt werken aan een ge-
dan het andere, min of om de kulturele raad bij te integreerd huisvestingsbe-
meer ver gevorderd en zelfs staan b'j de opsteUing van leid in Hamme waarbij
naar een eindfase toe. beleidsnota een mid- men mikt op een maat-
delennota en afsprakenno- schappelijk achtergestelde
Bekend in Dendermonde is ta. Ook de «Aktiegroep groep van mensen. De
het buurtwerk Wastijne. Matemiteit Blijft» uit zwakke huurders dus. Sa-
Het projekt wil in de Boon- Hamme heeft een beroep men met hen werd een
wijk een buurtwerking op- gedaan op AWD. Woonfonds opgericht dat
richten om een oplossing te Het projekt «woongroep ook beschikt over een klus-
bieden aan een opeenho- Klein Hulst, Hofterbossen, jesambt. Dat Woonfonds
ping van achterstelling, Kleine Mandemakerstraat»
vooral dan in de Serbos- in Hamme wil de inspraak
straat. Diverse welzijnsin- van de bewoners stimule-
stellingen stonden bijna in ren in verband met de her-
de rij aan te schuiven om inrichting en herwaarde
telkens bij dezelfde ge- ring van de wijk. Het pro
zinnen individueel tussen te jekt zal naar alle waar-
komen. Een aantal proble- schijnlijkheid bij gebrek
men in de wijk zijn echter aan financiële middelen projekten, de begeleiding
struktureel van aard, zoals moeten afgebouwd wor- en de opvolging ervan, de
bievoorbeeld de huursitua- den. Dan is er de woon- handen meer dan vol, het is
tie, de jeugdkriminaliteit, groep Achterhof in Ham- lang niet de enige aktiviteit
de moeilijkheden op me die schitterend werk le- die AWD ontwikkelt. De
school, de vereenzaming, vert. Daar ligt het in de opbouwwerkers nemen
het samenleven van Belgen bedoeling de straatbewo- bievoorbeeld nog deel aan
met migranten. Op initia- ners dichter bij elkaar te de overleggroep «beschut
tief van de welzijnsinstel- brengen om de verkeers- wonen», de projektgroep
lingen is samen met het veiligheid van de straat en «basisedukatie», kuituur-,
AWD een buurtwerking het gebrek aan groenvoor- jeugd- en leefmilieuraad
gestart in 1984 om een aan- ziening op te lossen. In Hamme, begeleiden en
tal problemen kollektief
aan te pakken.
Momenteel is de buurt
werking er, zijn het de
buurtbewoners die het
buurthuis en de -werking
dragen en kan er zelfs een
intensiefprobleemgerichte
werking van start gaan.
Het projekt «rechtshulp in
de marge» richt zich tot het
hele arrondissement en wil
de dienstverlening van
rechtshulpvoorziening ver
beteren en eventueel aan
vullen. Dan is er het pro
jekt bewonersparticipatie
in het rusthuis. Ook bij dit
projekt wordt het hele ar
rondissement betrokken.
De bedoeling is dat men de
bewoners van rusthuizen
gaat begeleiden in het op
gang brengen en laten wer
ken van de bewonersraden
zoals die voorzien zijn in
het dekreet Steyaert. Het
bij^dereeds rakele'jura Dende"»°"dOpbouwwerker Johan De Lathouwer (foto
koördineren de AWD ani-
matiedienst, zitten in het
Overleg tussen Maatschap
pelijke Werkers van
OCMW's en volgen tal van
studie- en informatiedagen.
Werk in overvloed dus. En
toch hangt over dit alles
een zwaard van Damocles.
Precies, de financiële
middelen. Voor de acht
projekten samen voorziet
de Vlaamse Gemeenschap
een subsidie van amper
300.000 fr. Een peulschil.
Maar die is welkom. De
rest moet bij elkaar worden
gebracht uit allerlei buurt
feesten, tombola's en ande
re meer lukratieve aktivi-
teiten. Gelukkig springen
ook de provincie en sommi
ge gemeenten van het ar
rondissement bij, maar
lang niet allemaal.
Een ander doembeeld is
het Sint-Annaplan. Welke
gevolgen zullen de bespa
ringsmaatregelen voor het
samenlevingsopbouwwerk
hebben? Wat wanneer
DAC-ers, BTK-ers uit ei
gen zak zullen moeten be
taald worden? Kan AWD
dat aan en wat meer is,
komt AWD nog in aanmer
king voor deze tijdelijke
statuten? Een vraag waar
op voorlopig geen ant
woord kan worden
gegeven.
Piet Hermans)
