Kunstenaar Etienne Lecompte
leeft zich uit in bronzen skulpturen
die de perfektie benaderen
Etienne Lecompte in het kort
-De vulkaan is voorlopig gedoofd
- 29.8.1986 - De Voorpost
Aalst. Een beeld van onze stranden, maar dan wel bekeken door de bril van de
De kunstenaar Etienne Le-
compte is niet in enkele
woorden te omschrijven.
Daarvoor' is hij een veel te
dynamisch man al hééft het
vaak de schijn dat hij loom
en traag is. Maar dat is
slechts een schijn. Zijn
ogen dwalen dan ergens in
de verte, hebben zich gefik-
seerd op een bepaald punt
dat voor eens en altijd in
het geheugen wordt opge
nomen en dat later, veel la
ter terug te vinden is in een
van zijn werken. Etienne
Lecompte rust dus nooit.
Geboren op 4 april 1931 te
Aalst is deze autodiadakt
een reus van onze schilder
kunst. Onovertroffen in
zijn genre, rijk borstelend
of meer nog werkend met
het palet in een gloed aan
kleuren. Fel groen, hard
rood, hij plaatst ze naast
elkaar. En wanneer hij mij
vraagt welke kleur de scha-
lieën op het dak rechtover
zijn Zonnewonde hebben en
ik zonder dralen «grijs»
antwoord, blijft hij even
stil. Het lijkt of ik heb ge
vloekt. Etienne Lecompte
dan: «voor mij zijn die
rood». Waarop wij dan weer
aan het nadenken gaan, en
veel later bemerken dat de
warmtegloed die door het
dak van een gezellig huis
ontsnapt op een infrarood
foto inderdaad rood is.
Heeft die man dan een extra
gave die wij als gewone
sterveling niet bezitten? Op
die vraag betrappen wij ons
meerdere malen, maar een
antwoord daarop kunnen
we voorlopig niet geven.
Vroeger en nu
Etienne Lecompte is altijd
bezeten geweest door de
kunst en het kunstzinnige.
Hij was een van de strijders
van het eerste uur en is dat
ook gebleven, een fervent
verdediger van de figura
tieve kunst. Hij was erbij
toen in Dendermonde «Cel
beton» van start ging en
daarover weet hij nog vele
details te vertellen. De
gloed brandt dan weer in
zijn ogen en het entoesias-
me komt naar boven. Een
gouden tijd?
Dat pure entoesiasme ligt
allicht ook aan de basis van
zijn werken die men zou
kunnen onderbrengen on
der de noemer «de eerste
periode». Het zijn overwe
gend landschappen uit de
eigen vertrouwde omge
ving. De kunstenaar brengt
ze in dikke verflagen in
schril kontrasterende kleu
ren. Schreeuwerig zegt de
ene, kunstzinnig zegt de
andere. En wie goed kijkt,
moet deze laatste kategorie
gelijk geven. Want of
schoon de felle kleuren op
Aalst. Een van de typische werken van Etienne Lecompte:
herinneringen aan de verre reizen (foto Piet Hermans)
Aalst. Met veel zin voor detail wordt elk schilderij
uitgewerkt. Het duurt maanden, zelfs jaren vooraleer een
werk helemaal af is (foto Piet Hermans)
het eerste gezicht afstotend
zijn, wie nader toekijkt
merkt dat ze wonderwel
harmonieus samengaan.
Bovendien legt Lecompte in
die werken een ongemeen
grote observatie aan de
dag. Een schaduw valt
waar die moet vallen en
lang niet alleen met een fel
le lichtstreep, maar in een
schakering van kleuren die
eindeloos lijkt te zijn. De
stammen van de bomen
groeien van een doorzichtig
wit, over een oker-rood,
naar een geel-bruin en
knalrood tot bruin-wit over
het schilderij uit. De blade
ren van de bomen worden
niet langer groen, maar
schitterend in een wit en
geel dat vreugde en blijd
schap uitstraalt. Het lijkt
eigenaardig te zijn, kon
trast met de werkelijkheid.
Maar het is de werke
lijkheid. Je moet alleen
goed, heel goed kijken. Tu
ren, je oogjes tot scherpe
spleetjes vervormen en blij
ven turen. Dan zie je het
wel. Al die schilderijen zijn
geschilderd in een grote
uitbarsting van geweld. Ze
overdonderen door hun
rijkheid aan kleuren. Over
dadig is ook het verfge-
bruik. Met de tube uitge
wreven in dikke lagen.
Dat was vroeger. Etianne
Lecompte is veranderd. Hij
is wat ouder geworden, ook
grijzer. En vooral bedaard.
Het impulsieve van vroeger
heeft de plaats geruimd
voor het bedachtzame. De
felle kleuren zijn gebleven,
maar de wijze waarop ze
worden aangebracht is ge
heel anders. Voorzichtig
borstelt het penseel kleur
na kleur, ook kleur over
kleur. «Het is een transpo
neren van kleuren gewor
den», zet hij uiteen. Op zijn
atelier, zijn heiligdom, laat
hij het groeiproces van zijn
werk zien. Half afgewerkte
schilderijen die al vele jaren
in de hoek staan, schetsen
die wachten op de laatste
toets. Er is geen haast bij.
Die haast is ook niette mer
ken in de onderwerpen die
Etienne Lecompte nu schil
dert. Het zijn reisindruk
ken, impressies van dingen
die hij heeft gezien tijdens
zijn vele studiereizen naar
Japan, de Karaïben, Indië, Ir
donesië, Sri Lanka, Zuid-
Amerika en de Filippijnen.
Elk schilderij is een samen
vatting van een hele ge
schiedenis, het verslag van
een reis. Het zijn stuk voor
stuk geschilderde lessen
over het leven en welzijn,
het doen en laten, de kui
tuur en gebruiken van een
volk, een land, borrelend
van symboliek. Opvallend
in jiie nieuwe serie werken
is dat elke schilderij op het
eerste gezicht volgepropt
staat. Maar dat is ook weer
een indruk. Overal op
nieuw is er lucht, licht en
ruimte te vinden. De felle
kleuren zijn nieuw van
toon. Dat komt omdat Le
compte een nieuwe tech
niek heeft ontworpen. Hij
weet waterverf te mengen
met pastel. Hij noemt het
een mixing-techniek. Het
resultaat is een verrassend
kleurenpalet dat men op
geen enkele andere manier
kan bekomen. Het opent
meteen nieuwe mogelijkhe
den. Zo wordt de kop van
een negervrouw een ver
scheidenheid aan kleuren
gaande van paars tot rood,
bruin wit en geel. Maar het
is levensecht. De kunstzin
nig in riet gevlochten stoel
vertoont de fijne nerven
van de rietstengel, het
vlechtwerk is perfekt weer
gegeven. Het resultaat van
vele uren schetsen en voor-
Aalst. Etienne Lecompte in zijn heiligdom: het atelier op
de zolder van zijn woning (foto Piet Hermans)
kunstenaar Lecompte (foto Piet Hermans)
bereiden. Want
reis gebouwen in het oosten of dansen e
heeft ontelbare schetsen, elders die Lecomptes j
boeken vol, opgeleverd. Zij dacht gaande houden, het heid.
zijn de onuitputtelijke in
spiratiebron geworden.
Het zijn niet alleen de kon-
Aalst. Etienne Lecompte werkt nu aan een bronzen beeldje dat perfekt moet zijn
(foto Piet Hermans)
Al zal dat echt moeilijk zijn, want deze self-made kunstenaar heeft heel wat
gepresteerd Hij is niet alleen schilder en sedert kort ook beeldhouwer, Etienne
Lecompte schreef jeugdboeken, sprookjes en toneelstukken. Een bezig man dus.
Maar beperken we ons tot zijn schilderkunst Werken van hem zijn in het bezit
van de stad Aalst, de Belgische staat, de Sint-Ignatiusunivte Antwerpen, het
Kunstpatrimonium van Oost-Vlaanderen enz. Hij kreeg voor zijn werk een hele
reeks onderscheidingen op nationaal en internationaal vlak In eigen land,
Nederland, Luxemburg, Duitsland, Amerika, Roemenië, Tunesië, Indonesië, Zaïre,
Frankrijk, Zwitserland, Canada, Japan en nog enkele andere landen zijn er
openbare en privéverzamelingen van zijn werk. Hij exposeert al sedert 1961 zowel
individueel als in groep. Zijn allereerste tentoonstelling hield hij in Celbeton te
Dendermonde. Nadien volgden Eeklo, Gent, Lede, Brugge, Oostakker, Deurne,
Antwerpen, Brussel, Knokke, Oostende, Antwerpen en in 1909 voor de eerste
maal in het buitenland: Luxemburg en kort nadien in Parijs. In 1970 kwam West-
Duitsland aan de beurt en in 1981 werd in het stedelijk museum van Aalst een
overzichtstentoonstelling van zijn'werk gegeven. Sedertdien is het stil geworden
rond Etienne Lecompte.
Maar daaraan gaat een einde komen. Binnen afzienbare tijd prijkt de naam van
Etienne Lecompte weer op de affiche van de kunstkalender. Rijker en schoner dan
ooit te voren, ook gevarieerder: met nieuwe schilderijen en vooral met bronzen
beeldjes.
kaar terugvinden in droef-
zijn evenzeer de mensen
zelf. Zijn handelwijze, de Bronzen beeldjes
manier waarop ze zich Een laatste stap is het ver
trasten tussen de koloniale voortbewegen, waarop ze vaardigen van de bronzen
Aalst. Sedert kort maakt Etienne Lecompte ook bronzen
(foto Piet Hermans)
op twee pauken roffelt. Een
klein beeldje, dat perfektie
uitstraalt. In zijn atelier
werkt Etienne Lecompte
met een eindeloos geduld
aan een nieuwe kreatie: een
raadselachtige figuur, met
een schrikwekkend masker
op het hoofd. Maar dan
send. Beetje bij beetje wordt
het beeld opgebouwd.
Voortdurend wordt het be
keken, angstvallig wordt
gewaakt over de juiste ver
houdingen, permanent is
het streven naar de perfek
tie. Meer dan eens wordt de
houding veranderd, schet
sen en tekeningen worden
bovengehaald en bekeken.
Pas wanneer Etienne Le
compte met zekerheid weet
hoe het volgende stuk er zal
uitzien, zet hij zich aan het
werk en kneedt hij de nog
warme kunststof.
Etienne Lecompte is steeds
bezig. Rusten doet hij niet.
Heeft hij trouwens nooit ge
daan. Ofschoon de vulkaan
is gedoofd, het is maar tij
dig. Ze rust en maakt zich
op voor een nieuwe uitbar
sting, die nog heel wat
meer zal openbaren dan wij
kunnen bevroeden.
skulpturen. Een nieuwe
manier om zich uit te druk
ken. Etienne Lecompte is
een verwoed verzamelaar
van schelpen. «Weken na
elkaar kan ik me opsluiten
bij mijn schelpen en ze be
kijken en beroeren. Ze zijn
mijn uitlaatklep wanneer
ik moe, te moe ben van het
schilderen.» Zijn eerste
bronzen zijn trouwens ko
ralen en schelpen. Maar
dan kunstig gemaakt en
even kunstig gegoten bij
Bert Ghijsels in Erembode-
gem. Elke stap van het pro
ces woont de kunstenaar
zelf bij. Ook al laat zijn ge
zondheid dat niet altijd toe.
Maar de scheppingsdrang
is groot, te groot. Het is
trouwens dank zij die eer
der frele gezondheid in zijn
jeugd en ook nu nog, dat
Etienne Lecompte zich op
het tekenen en schilderen
heeft geworpen.
Naast de schelpen en kora
len bieden de oosterse ge
heimzinnige figuren een
gedroomd beeld voor een
skulptuur. Wie «Zonne
wonde» betreedt wordt al
dadelijk gekonfronteerd
met een «Vadda danser» die
Aalst. Een koloniale woning, een herinnering aan een van de vele reizen (foto Piel Aalst. Elke schilderij heeft haar verhaal dat even kleurrijk
Hermans) en mooi w het schilderij (foto Piet Hermans)
Op een heuvel in Hekelgem, in de schaduw van de toren van de dorpskerk die
net de hoogte bereikt van zijn atelier, heeft kunstenaar Etienne Lecompte zich
met zijn gezinnetje teruggetrokken. Vanuit zijn dakvenster kan hij op
klaarlichte dag kijken tot Ninove en zelfs Ronse. Maar even graag ziet hij
vanop die plek de nevelslierten over de weilanden hangen. Al was het vroeger
nog veel mooier, toen het dal dat zich langzaam naar beneden uitstrekt nog
niet was bebouwd. Etienne Lecompte, de Aalstertse kunstschilder bekend,
beroemd en geroemd om zijn sterke landschappen in een fel koloriet, diezelfde
Etienne Lecompte is resoluut een andere richting ingegaan. Of zoals hij
hetzelf zegt «Ik ben meer gelouterd geworden, nog wel impulsief, maar ik
weet me toch meer en beter te beheersen». Bij onszelf maakten we achteraf de
vergelijking met een vulkaan, die nu eens sluimert, dan weer plots van zich
laat horen en de eerste tekenen van een eruptie aankondigt om veel later tot
volle uitbarsting te komen. Met een ongelooflijke gloed aan vuur en een massa
stenen, om dan weer in te dommelen. Tevreden neerkijkend op de felle
opstand.
Aalst. Etienne Lecompte: het explosieve is nu een beetje tot rust gekomen (foto Piet
Hermans)
