Aalst huldigde laureaten van de arbeid
Parkdomein Schelfhout tijdens vakanties open
«Oorkonde» van Heemkundig Verbond
voor «Hof te Mutsereel»
Aalsterse Gilles in Tourcoing
Bezettingsgraad
Sint-Elisabethziekenhuis Aalst
stijgt
2 - 14.11.1986 - De Voorpost
Voor hun restauratie van het «Hof te Mutsereel» aan de
Meldertse Mutsereelstraat ontving Erik Wauters op de
academische zitting in «Het Toreken» te Gent de oorkonde
van het Verbond van Kringen Voor Heemkunde wie enkel
aan de meest geslaagde restauraties wordt toegekend.
«Het Verbond voor Heemkun
de Oost-Vlaanderen, bekom
merd om de gaafheid van ons
heem en om alles wat de
schoonheid ervan uitmaakt be
tuigt zijn grote waardering en
dankbaarheid aan de heer en
mevrouw Erik Wauters - Wau
ters voor de verzorgde en ge
slaagde restauratie van het Hof
te Mutsereel te Meldert. Ten
blijke waarvan deze oorkonde
te Gent werd uitgereikt.
Dichter «Johan van Mechelen»
wees er in zijn welkomstwoord
op dat Vlaanderen bevuild en
verloederd is. Vlaanderen zou
volgens spreker een voorbeeld
moeten nemen aan onze
noorderburen waar liefst 73
steden enthousiast meewerk
ten aan een wedstrijd voor de
mooiste en de properste stad.
Pas wanneer het in Vlaamse
steden aangenaam zal worden
om te wandelen en te leven zal
restaureren van gebouwen
echt zin krijgen.
Een gebouw staat
niet alleen
Voorzitter van het verbond
voor Heemkundige Kringen in
Oost-Vlaanderen R. Ruys
wees er op dat deze jaarlijkse
gebeurtenis reeds heel wat
mensen gevoelig heeft ge
maakt voor ons bouwkundig
erfgoed dat voor ons nage
slacht een onschatbare geeste
lijke waarde vertegenwoor
digt. «Een huis staat niet al
leen Wel vergaat het alleen»
stelde R. Ruys. Hij had dan
ook afkeurende woorden voor
de restauratiepolitiek (in zo
verre die er is) van een aantal
Vlaamse gemeenten die zich
zouden kunnen spiegelen aan
de resultaten van privé-initia-
tieven. Uitzondering maakte
spreker daarbij wel voor de
Dienst Monumentenzorg Gent
en voor konservator Geert
Van Doorne wat betreft Gent
se monumenten.
Nadat deze laatste de boeiende
historiek van «Het Toreken»
uit de doeken had gedaan wer
den dan de oorkonden uitge
reikt. Voor ons «De Voorpost-
gebied» kwamen daarvoor in
aanmerking de Sint-Egidius-
kerk te Hofstade - Aalst, de
O.L.V. Hemelvaart kerk te
Lokeren, de Balhoeve te Si-
naai-Waas, de O.L.V.Kerk te
Dendermonde, de kerk van
O.L.V. hulp der Kristenen te
Sint-Niklaas, huis «De Klo
eke» te Vrasene en het «Hof te
Mutsereel» te Meldert-Aalst.
Hel Hof te Mutsereel
Het Hof te Mutsereel is één
van de drie meest bekende
historische hoeven die de Ab
dij Affligem destijds bezat.
Het zou een der oudst be
woonde plaatsen zijn, zelfs ou
der dan de dorpskern die met
haar «Dries» AAN DE Fran
ken herinnert. Bij graafwerken
kwam zelfs een werktuig te
voorschijn dat zou kunnen ver
wijzen naar de préhistorie.
Waar het Hof te Putte nog een
valabele landbouwfunktie
heeft en de toenmalige Neder-
molen nu een rekreatieve
funktie heeft ligt het Hof te
Mutsereel er eerder min ge
kend en verwijderd van het
centrum bij. Midden een ge
bied dat helaas de jongste tijd
aan nogal wat verloedering toe
is. Een mooie dreef van wat
van het Hof momenteel nog
rest naar de Mutsereelstraat
zou het aspect alleszins heel
wat ruimere dimensie ver
lenen.
11e eeuw
Reeds in de 1 le eeuw wees de
plaatsnaam «Mutsereel» naar
een eigen hof dat dan waar
schijnlijk kort na 1200 tot een
«motte» werd uitgebouwd.
Een op een heuveltje gelegen
versterkte woning met wallen
en water omgeven. Daarvan
zijn trouwens heden ten dage
nog steeds sporen merkbaar.
De eerste geschreven melding
van het Hof te Mutsereel da
teert uit 1230. Als oud leen
goed van de Heren van Asse
waarop de Abdij reeds zekere
rechten uitoefende.
In 1429 werd het Hof de zetel
van een heerlijkheid met een
meier en zeven schepenen die
recht mochten spreken in de
lagere graad. Wat in 1447 door
de Hertog van Bourgondië, Fi-
lips de Goede nogmaals werd
bekrachtigd.
Kort na 1500 kwam het Hof
echter in het bezit van Af
fligem.
Op 17 januari 1684 werd het
Hof door plunderende Franse
soldaten in brand gestoken
waarvan de pachter er dan wel
in slaagde een deel van het
woonhuis te vrijwaren.
17' eeuw woonhuis
Het huidige woonhuis dateert
grotendeels nog uit de 2e helft
van de 17e eeuw. Op de haard-
mantel van de opkamer heeft
Eric Wauters niet zonder ge
wettigde fierheid een rekening
uit die periode daterend opge
hangen. In die zelfde kamer
zijn nog steeds brandsporen te
ontdekken.
De struktuur van het huis is
tweeledig. Het linkerdeel be
staat uit een ondiepe kelder
waarboven zich een ruime,
mooi gerestaureerde kamer
bevindt met laatgotische open
haard. Eikenhouten zolderin
gen met moer- en kinderbal
ken alsook de volledig ge
schaafde eikenhouten dakge
binten zijn quasi intakt be
waard gebleven.
Van de bevloering blijft echter
weinig over.
Tegen het rechterdeel van de
woning was in de 18e eeuw een
paardestal aangebouwd. Die
werd echter in 1950 wegens
bouwvalligheid afgebroken.
Alleen een portiek in Meldert
se steen en een steen met het
jaartal 1715 bleven bewaard.
Deze steen werd achteraf terug
in het woonhuis ingewerkt
maar duidt dan alleszins niet
op het bouwjaar van het hof.
Stenen
Toen het Hof in september
1982 te koop werd gesteld ver
namen kandidaat-kopers Wau-
ters-Wauters tijdens de kijkda
gen vóór de openbare ver
koop dat een grote partij na
tuursteen afkomstig van het
Hof reeds stiekem verkocht
was aan een steenzagerij te
Asse. Onder een voorwendsel
riskeerden de echtelieden
Wauters het zich deze massa
stenen te kopen. Twee ton on
derdelen van kruisramen, plin
ten, portieken, en fragmenten
allerhande. In afwachting van
de verkoop moesten die stenen
tot in de toenmalige woonka
mer van het jonge paar worden
opgeslagen. Erik durft er niet
aan denken wat er zou gebeurd
zijn moest hij wél de stenen
hebben doch had hij de hoeve
niet kunnen kopen.
Restauratie: oorspronkelijk
heid, leefbaarheid maar ook
haalbaarheid
Door deze drie principes liet
Erik Wauters zich leiden bij de
restauratiewerken.
In december '82 werd de ce
menten bepleistering overal
weggekapt waarbij de oude
Spaanse bakstenen konden be
houden blijven mits reparatie
en bescherming tegen vocht.
Men vond ook de noodzakelij
ke aanduidingen om de ramen
te rekonstrueren. Wat achteraf
bekeken prachtig geslaagd is.
Aan het Hof een eigentijdse
woonfunktie verlenen leek
voor de realistische restauratie
de beste waarborg tot het in
stand houden van het Hof te
Mutsereel. Ook al is een zeke
re dosis verlies aan komfort
hierbij dan wel niet te ver
mijden.
De betaalbaarheid van een res
tauratie blijft steeds een gok.
Restaureren met oorspronke
lijke materialen, goede inland
se eik, Meldertse zandsteen is
uiteraard duur en moet door
specialisten worden uitge
voerd. Wel werd gewerkt vol
gens de financiële mogelijkhe
den van het jonge paar.
Zoals het in de 18e eeuw ge
bruikelijk was werden de bui
tenmuren behandeld met ver
stevigende, vochtwerende
verf.
Nostalgie
Na al zijn inspanningen waar
voor hij eerder ook reeds de
prijs kreeg van de Vereniging
voor Aalsters Kultuurschoon
heeft het echtpaar Wauters
zich bezonnen over de ware
toedracht bij een restauratie.
Men stelde zich bvb. de vraag
of een 18e eeuwse bewoner het
in zijn hoofd zou gehaald heb
ben om het Hof te restaureren
als in de 15e eeuw. Waar
schijnlijk zou dat niet gebeu
ren. Waarom nu dan wel?
Wellicht uit nostalgie, uit spijt
om al het mooie dat verdwe
nen is en in deze tijd van
vervlakking nog dagelijks ver
dwijnt. De minst spectaculaire
gebouwen worden daar dan
wel de eerste slachtoffers van
waarbij verwezen werd naar
het 17e eeuwse Geldhof te
>4alst dat twee jaar terug in
minder dan één namiddag
door een bulldozer in mekaar
werd gereden... LH
Aalst. De Aalsterse laureaten van de arbeid (a)
In aanwezigheid van schepen Chris Borms en André Dooms en van adjunct-stadssekre-
taris Roger Schampheleer reikte eerste schepen Anny De Maght verleden woensdaga
vond in de trouwzaal van het Aalsters stadhuis eretekens van de arbeid uit. Een initiatief
nog van Koning Albert om speciale hulde te brengen aan verdienstelijke burgers waarbij
zowel bedrijfsleiders, ingenieurs, ambtenaren als gewone ambachtslieden aan bod
komen, wegens hun deskundigheid waarbij ze tot de elite van de arbeidende wereld
behoren.
Mensen die gelukkig nog be
horen tot deze die inderdaad
nog een job kunnen uitoefenen
wat hen naast inkomen ook
prestige en waardering door
hun medeburgers bezorgt.
Wie echter tot werkloosheid
gedoemd is voelt zich nutte
loos en wordt daarenboven
nog vaak door medeburgers
beknibbeld om de steun die hij
zonder tegenprestatie te moe
ten verrichten ontvangt. Nu is
arbeiden, in tegenstelling met
de golden sixties, een voor
recht geworden. Arbeid moet
echter meer zijn dan produktie
en konsumptie. Arbeid is in
derdaad heel wat meer dan een
middel om materieel «vooruit
te komen». Arbeid moet
vreugde verschaffen wanneer
hij met hart en ziel beoefend
wordt.
Deze laureaten zijn mensen
die gewetensvol sociaalvoe
lend zich via hun arbeid ten
dienste stellen van de maat
schappij. Het is aan hen dat we
onze welvaart en onze toe
komst te danken hebben. Ze
zijn alleszins een lichtend
voorbeeld voor de jongere ge
neraties.
Laureaten
Gouden erekenteken
Beerens Victor, Aalst; De Pet
ter Herman, Aalst; Van der
Helst Roger, Herdersem.
Zilveren erekenteken
De Cocker Petrus, Erembode-
gem; De Groot Gu'staaf Aalst;
De Neef Victor, Erembode-
gem; D'Haese Petrus, Aalst;
Moons Jan, Aalst; Schollaert
Franciscus, Meldert; Van Cae-
lenberg Iwein, Aalst; Van den
Steen Yvonne, Aalst; Van De
Rostyne Edmond, Erembo-
degem.
Bronzen erekenteken
Ardans Jan, Aalst; Card:
Eddy, Erembodegem; De 0
ninck Paul, Erembodega
Gits Nicole (echtg. Lisso
Nieuwerkerken; Samyn 0
ment, Aalst; Schepens Jei
Pierre, Aalst; Schocku
Jaak, Hofstade; Van Bra
André, Aalst; Van Lien
Louis, Aalst; Wauters Bent
Herdersem.
Cadet van de Arbeid
De Block Paul, Aalst; Ringa
Wilfried, Gijzegem; Van D:
Eecken Guy, Aalst; Vande
haegen Marc, Aalst
Eredekens
De Ridder René, Hofstad:
De Waen Paul, Aalst; Nu
Frans, Aalst; Van Den Broed
Leon, Aalst; Van Der
sche Maurice, Erembodegea
Van Langenhove Francisca
Baardegem.
LH
Zopas liep een brochure van de pers over het parkdomein
van het Kon. Atheneum 2 in de Zonnestraat, momenteel
onder hoede van de prefekt van het Koninklijk Atheneum
aan de Graanmarkt, Alois Van den Bossche.
Bestemming
- Eigendom van het Gebou
wenfonds voor de Rijks
scholen.
- Rustpark voor de derde leef
tijd, andersvaliden en hun be
geleiders.
- Open tijdens kerst-, paas- en
zomervakantie.
- De speeltuigen mogen niet
gebruikt worden door het
publiek.
- Geen voertuigen toegelaten,
uitgezonderd voor vervoer van
zieken, andersvaliden en ge-
De Aalsterse Gilles, net als Alkuone en Cantate Domino elk op eigen vlak ambassadeurs van de Keizerlijke Stede, trokken
deze keer naar de Internationale Folklorestoet te Tourcoing. Voorheen waren ze reeds te gast in tal van Franse steden,
onlangs nog in Nederland en zelfs reeds in Bulgarije en Zuid-Afrika in tempore non suspecto. Ze wedijverden met een vijftal
groepen uit Frankrijk, Nederland en België en hun traditioneel optreden werd afgerond met de rondedans. Bij het "apero"
in het stadhuis werden relatiegeschenken overhandigd. In persartikels in kranten van de streek werden de Gilles geloofd
omwille van hun prachtige kostumering, hun merkwaardige struisveren hoeden, het gooien van oranjeappelen en niet in het
minst om hun dynamisme dat hen toeliet gedurende twee uur onafgebroken op hun begeesterend ritme hun klassieke
danspassen uit te voeren. Obsederend tot en met.
(l.h.)
kwetsten. Kinderwagens en
kindervoertuigen zijn ook toe
gelaten
- Onderhoud, permanent toe
zicht, openen en sluiten van
het domein tijdens de ope
ningsperiodes wordt verzekerd
door de stadsdiensten.
- Parkzone op het gewestplan.
Een stukje historiek
Het Domein Schelfhout is aan
gelegd tussen 1850 en 1870 op
initiatief van notaris Cheri
Schelfhout.
Het herenhuis in de Zonne
straat was voordien eigendom
van een hophandelaar en was
voorzien van hangars en een
paardestal. De gronden achter
het huis waren moerassig en
lagen meer dan anderhalve
meter lager dan de Zonne
straat. Dergelijke vochtige
gronden werden niet ingeno
men door de landbouw Het
waren restgronden die meestal
werden aangehoogd (cfr. aan
leg stadspark).
De heer Schelfhout, als
nieuwe eigenaar, liet op het
poortje aan de Sint-Kamiel-
straat een bordje aanbrengen
waarop te lezen stond voor
hoeveel centiemen per dag
men kon meewerken aan de
aanleg van een siertuin. De
linkerhelft werd aangelegd
naar het model van de Engelse
landschapstuinen. Er werd een
vijver uitgediept tot mans
hoogte en de uitgegraven
grond werd verzameld om een
helling aan te leggen. Er werd
een beek gegraven in verbin
ding met de vijver. Een brug
getje erover maakte de land
schapsanimatie idyllischer. Di
verse soorten planten, struiken
en bomen werden aangeplant.
Van de rechterhelft werd het
voorste gedeelte aangelegd als
moestuin en het achterste werd
benut als h oogstamboom-
gaard.
Een halve eeuw later was de
tuin uitgegroeid tot een echte
weelde. De hoogstammige bo
men hadden hun optimale
groei bereikt. Ze lieten nog
voldoende licht door zodat de
struiklaag een pracht in varia
tie was. Bloeiende, bes- en
nootjesdragende struiken bo
den genot van lente tot herfst.
Groenblijvende struiken gaven
aan de tuin ook in de winter
een sierwaarde. Een bakste
nen ommuring gaf intimiteit
aan de privé-tuin. Een kunstig
duive- en kippehok en tuin
manshuis verhoogden de archi-
tekturale waarde.
Aanvankelijk was het niet
moeilijk de tuin te laten onder
houden: twee hoveniers droe
gen er continu zorg voor en de
chauffeur stak een handje toe
in zijn vrije tijd.
Mettertijd werden loonkos
ten hoger en hoger. Het onder
houd werd beperkt tot het mi
nimum. De beuken vormden
zoveel schaduw dat struiken
eronder wegkwijnden. Enkele
bomen verloren hun grootste
vitaliteit en vertoonden ouder-
domsverschijnselen. De moe
stuin verdween en de boomg
aard takelde af. De vijver werd
gedeeltelijk toegestort. In 1985
is de tuin nog slechts een arme
weerspiegeling van de glorie
van weleer.
Huidige waarde
Iets over kasteelparken
Deze tuin, met zijn opper
vlakte van ongeveer 1 ha, is
momenteel de belangrijkste
groene parkzone in onze bin
nenstad. Aangelegd in de na
bijheid van een groot heren
huis heeft hij de allure van een
kasteelpark en staat zodoende
ergens tussen de domeinen
"Terlinden", "Overhamme",
"Ronsevaal" c.a, als kas
teelpark enerzijds en de weini
ge nog resterende grote stads
tuinen anderzijds.
Het domein Schelfhout be
vat nog een twintigtal
boomsoorten, waaronder es
doorn, beuk, es en Sequoia het
meest dominant zijn. Dc strui
klaag is armer. Hazelaar en
vlie zijn dankbare soorten
door hun mooie bloeiwijze en
hun rijke vruchtjes. Groenblij-
vers zoals het palmboompje,
hulst en aucuba verraden het
kasteelpark-karakter. In de
kruidlaag is alleen klimop noe
menswaardig. Zoals alle kas
teelparken heeft deze tuin last
van ouderdomsverschijnselen
en is dringend aan verjonging
toe. Zieke bomen moeten des
kundig verzorgd worden en de
versleten exemplaren moeter
geleidelijk vervangen worde:
door een jonger broertje. De
variatie aan struiken moet gre
ter worden. Bloeiende kruide
en bodembedekkers zouden 4
hellende vlakken kunnen be
hoeden voor erosie en de luis
een vriendelijker aspekt je
ven. Kwijnende fruitboom
moeten vervangen worda
door evenwaardige soorten
De Engelse tuin, als kern
het komplex, dient zoveel
gelijk gerespekteerd en be
steld te worden. Het is de hoer
van vele Aalstenaars en i
bedoeling van de beheerd»
om deze unieke stadstuin M
de grootste toewijding te h
waarderen,
M
Met zijn "eigen scanner"
licht wakkere burger André-
Emiel Bogaert werking en re
sultaten van het OCMW-zie-
kenhuis door. Waar de bezet
tingsgraad zowat vijf jaar terug
onder de helft (45%) bleef is er
de jongste jaren een positieve
trend waar te nemen. In 1983
werd inderdaad de 70% be
reikt. In 1984 ging men even
met 3% achteruit doch in 1985
kwam men boven de 71% en
voor dit jaar wordt 75% als
vermoedelijk resultaat voorop
gesteld.
A.E. Bogaert stelt dat zijn
eigen verslagen wel enige in
vloed ten goede zullen hebben
gehad in deze evolutie waarbij
hij vermoedt dat ogen van be
stuurders en bevolking zijn
opengegaan.
Hij zelf deed navraag ter
plekke waar hem gezegd werd
dat het juist in deze periode
was dat men in "het hospitaal"
aan indringende wijzigingen en
nationalisatie toe was. Explo
sieve uitbreiding in een aantal
disciplines zullen wel aan de
basis hebben gelegen van d«
stijging van de bezettings
graad. Anderzijds blijven ma-
terniteit en pediatrie qua be
zetting ver ondermaats. Ge
hoopt wordt dat ook hier ver
betering zal komen bij het be
trekken van het nieuw zieken
huis aan de Siesegemlaan m«i
daarvoor wordt het dan not
wel een paar jaren wachter
geblazen. En uiteraard blijft
dan nog het probleem van de
scanner... (uh.)
Aalst. Gezellig samenzijn bij de Flirefloiters in hun lokaal aan de Oude Dendermondst-
steenweg (a)
Aalst. De Toerenbisjoekes zijn al flink opgeschoten met de bouw van hun wagen voorhd
grote karnavalfeest (a)