Tb
Twintigste editie met Roemenië in de kijker
Primulantus
wint Lebbeekse sportkwis
Nog maar eens Jonogroots
Over vismarchands en wat daar soms bij homt hijhen
Buggenhout huldigde
Edmond De Kerpel
en Francois De Bondt
Dendermonde weer in
«Boeketje Vlaanderen»
12 - 19.12.1986 - De Voorpost
Interprovinciaal Kwistornooi Dendermonde
i
Twintig jaar geleden, van het gevreesde Aidsvirus was'
toen helemaal nog geen sprake, tastte de streptococcus
Quizitis enkele leden van de Vlaamse Klub Sint-Gillis aan.
Aanvankelijk bleef de besmettingshaart beperkt tot het!
Dendermondse maar na een paar jaar zat het kwisvirus
overal in de provincie en snel werden vanuit Dendermon-I
de ook de andere Vlaamse provipcies aangetast. Men kon
toen terecht spreken van het 'Interprovinciaal Kwistor
nooi'.
Dit jaar is het IKD twintig
jaar oud en de grootste kwis-
happening van het land wil
begin 1987 een feestelijke lus
trumeditie. De Vlaamse Klub
bouwde al die jaren aan een
uitstekende reputatie met een
unieke kwissfeer waar vaak
verrassende wendingen tot op
het eind voor spanning zorg-
Lebbeke. De gemeentelijke sportraad organizeerde een sportkwis. Het organizere
komitee had de handen meer dan vol (G. Breckx).
Voor de zesde maal reeds organiseerde de Gemeentelijke
Sportraad van Lebbeke zijn jaarlijkse sportkwis. Deze
zesde editie kreeg haar verloop in de feestzaal van het
tenniscentrum «Hof ter Burst», vorige vrijdagavond 12
december.
Met het doel het kwisgebeuren
enige variatie toe te dienen
werden vorige vrijdagavond
niet uitsluitend de klassieke
mondelinge vragen op de vijf
tien deelnemende teams afge
vuurd, maar werd ook een ro
de draad ingelast, tijdens de
welke de deelnemers via het
herkennen van een klankmon
tage de naam van een sport
man of -vrouw moesten in
vullen.
Na een kort welkomswoord
van Gemeentelijk sport
raadvoorzitter Pierre Floryn
hij dankte o.a. de sponsors van
de kwis gaf kwismaster,
Mevr. Paula Van San, de voor
lezing van het reglement en
kon de vragenstelling be
ginnen. De deelnemers be
landden bij de eerste vragen
meteen al op het voetbalter
rein en als leek kwam je aan de
weet dat tijdens het seizoen
1984-1985 Ronnie Martens,
Alex Czerniatinski en Marc
Degryse zich ontpopten tot de
beste drie Belgische doelschut-
ters en dat Raymond Mom
mens, een momenteel Frans
lerende Lebbekenaar, tijdens
de jongste Mundial tegen de
Fransen op de Mexicaanse wei
mocht stoeien. Al bij al bevat
te de kwis 22 gewone vragen
en even groot aantal «stern-
vragen».
Reeds bij de pauze stond «Pri
mulantus» duidelijk afgeschei
den aan de leiding. Die positie
zou het team, gevormd door
het trio Van Langenhove,
Theuns en Meganck, trouwens
niet meer afstaan. Voor de
jury hield het opstellen van de
eindrangschikking verrassend
een hele klus in, vermits voor
de derde en vierde plaats een
ex-aequo te noteren viel en de
jury maar eventjes zeven re-
servevragen moest stellen. De
ze werden uiteindelijk de
«Verenigde Vrienden» uit de
Molenstraat te Wieze.
De jury bestond uit voorzitter
Pierre Floryn, de sekretarissen
Rik Moortgat en Jean Van
Strijthem, Denise De Brandt
en Mare De Smedt die de ant
woordformulieren ophaalden,
Jan De Decker als kontroleur
en skorebordhouder, Willy
Elskens die instond voor de
klankmontage en Arthur Se-
mal die nauwkeurig de klok in
het oog hield en de gong be
diende. De algemene leiding
berustte bij sportfunktionaris
Alfons Abbeloos.
De prijzenpot, die een waarde
vertegenwoordigde van 50.000
F, ging naar:
1. Primulantis 73
De Zeppo's 66
Verenigde Vrienden Wie-
65
De Lustige Tennissers 63
Ajax Jong en RBS-Lebbe-
5.
ke
7. Sclessin 55
8. Korfbalclub Atlantis 54
9. ZVC Royal en Ajax-
oud 53
11. De sportieve verliezers en
Tennisschool Hof ter
Burst 52
13. Caroline 47
14. De Kiffy's 44
15. Avanti Nopri 43
Uit deze uitslag blijkt dat heel
wat teams aan elkaar gewaagd
waren. Tussen de 7de en de
12de plaats in dc einduitslag
bestaat iverigens maar een
puntenverschil van amper 3
punten. Achteraf konden we
overigens uit de reakties aflei
den dat deze sportkwis door
iedere deelnemer gewaardeerd
werd, de organisatie als suk-
sesvol beschreven werd en ie
dereen volgend jaar opnieuw
present zal zijn.
(pvr)
Lebbeke. Blijkbaar waren de vragen niet van de poes (G. Breckx).
Appelse Kwiskompetitie
den. "Een plaats waar men
oude en nieuwe vrienden ont
moet...", zo luidde de slagzin
van het IKD enkele jaren te
rug en inderdaad, de oude
vrienden kwamen ook steeds
terug. Vorig jaar bleven vijf
weken lang bijna tachtig ploe
gen in de ban van het kwisge
beuren.
Aan de suksesrijke formule
van de laatste jaren wordt er
dit jaar nauwelijks wat veran
derd. Het tornooi staat voor
iedereen open en mits betaling
van 1.000 fr. is de ploeg inge
schreven. Alle ploegen worden
in reeksen ondergebracht
waarbinnen schriftelijk dezelf
de vragen over twaalf geva
rieerde onderwerpen of rubrie
ken dienen opgelost. De ru
briek verkeer, vroeger vaak
een lelijk struikelblok voor de
kwissers, verdwijnt en naast
o.a. kunst, sport, film, fauna
en flora, geschiedenis, aar
drijkskunde, muziek, letter
kunde en het 'land' zit nu ook
toerisme in het pakket. Twee
Dendermondse Rossen zorgen
voor bijkomende spanning,
vaak ook voor doffe ellende en
soms onverwachte wendingen.
De prijzenpot bij de Vlaam
se Klub is nog onvolledig maar
ook dit jaar overschrijdt
Vlaanderens grootste kwisge
beuren het half miljoen aan
prijzen. Het Gemeentekrediet
van België is ook nu weer de
hoofdsponsor maar een grote
massa nevensponsors zijn voor
de organisatoren toch minstens
even belangrijk.
De grootste slokop blijft de
rubriek 'land'. Samen met de
eindoverwinning wordt die ru- t^,
briek dit jaar beloond met vijf
reizen naar Roemenië. De vol- Jar
ledig verzorgde vliegtuigreizen ^a(
naar het land aan de Zwarte
Zee kwamen er vooral dank zij
de medewerking van de Roe-
menië-specialist bij uitstek:
Maxitours.
De kwisdata liggen al langer
vast, de zalen waar de kwis-
strijd moet doorgaan voorlopig
nog niet en elke kwisfanaat
heeft in zijn nieuwe agenda al
de vrijdag 6, 13, 20 en 27 maart
en verder zaterdag 4 april aan
gestipt. Die zaterdag wordt de
rijke prijzenhoorn verdeeld tij
dens een grandioze feestzitting
ter gelegenheid van het twin
tigste IKD. De eindwinnaar
krijgt dan ook het 'verwonderd
pratertje', de Noordstarfonds-
trofee die nu nog op de kast
van Volgend Jaar Beter prijkt.
Wie voor het IKD-tornooi
nog interesse heeft moet nu
wel bijzonder snel reageren.
Informatie krijgt U op het
nummer 03/226.07.95 tijdens
de kantooruren en vanaf 18.30
u. op nummer 052/22.68.80.
Het kwissekretariaat zit bij Ni
cole De Mey, Kouterlaan 13 te
9150 Dendermonde.
IKD 1987 wordt wat bijzon
ders. Een feestuitgave die alle
verwachtingen moet overtref
fen. Verwacht wordt dat een
tachtigtal ploegen de kwis zul
len bouwen. Een waar kwisser
mag op de afspraak niet ont
breken.
(H.A.)
Na een titel in 1983, in derde afdeling, in 1984 in tweede
afdeling, in 1985 en in 1986 in eerste afdeling, l^jkt
niemand Jonogroots dit seizoen weer van de kampioensti
tel AKV te kunnen houden.
KNOK en Volgend Jaar Be- waagde, terwijl Unaniem en
ter leken aanvankelijk dit jaar ook Wodeismedoade verras-
wel wat aan de hegemonie van send goed bleven spelen.
Jonogroots te willen doen
maar eerst VJB en daarna toch Bij de pauze zat Jonogroots
ook KNOK moesten de kwis- echter toch weer op kop met
sers van ploegleider Rik een "adelijke" haas en vooral
Raemdonck laten gaan. Zater- dank zij een jazzsolo Kenton,
dag, met Aquila als kwismas- VJB had daar moeite om van
ter, stond weer niemand in de de laatste plaats weg te blijven,
weg voor een vierde opeenvol- Aquila maakte het ook na
gende avondzege. de pauze niet makkelijk al was
KNOK en Unaniem startten het onbegrijpelijk dat DaviÜ
bij Pachter wel het vlotst maar Hockney en Bessemer bleven
na tien vragen, met voor ploeg liggen terwijl ook de mieriks-
X en voor KNOK een eerste wortel een 'watjekou' of op-
solo op respektievelijk Okla- doffer bleek te zijn. Jono-
homa en zanger Stafford, zat groots bleef nu op kop en tien
Jonogroots samen met Wo- vragen voor het eind zat Wo
deismedoade en VJB toch op deismedoade nog op tien pun-
de hielen. Tien vragen verder ten. Volgend Jaar Beter speel-
was vooral de felle terugval de sterk in de tweede periode
van VJB vreemd, VJB dat en haalde daarin het meeste
steeds weer de verkeerde gok punten. In de. strijd om de
avondzege kwam Wodeisme
doade met een foutloze laatste
reeks vragen dicht bij Jono
groots en de reservevraag over
Cesar Franck was voor de
ploeg van Patrick Herssens
voldoende om naast Jono
groots te eindigen. Jonogroots
dat nu al bijna dertig punten
voorsprong telt op KNOK en
veertig op VJB Alleen de
strijd om de dichtste ereplaats
lijkt nog te kunnen boeien.
Volgende zaterdag moet Loco
de vragen stellen. In 't Peird
neemt eerste afdeling dan af
scheid van het kwisjaar 1986.
De avond
1Jonogroots en Wodeisme
doade 100, 3. KNOK 95, 4
Loco en Unaniem 87, 6. VJB
86, 7. PLoeg X 83, 8. Entity
80, 9. ATB 71, 10. Tora Tora
70.
De stand: 1. Jonogroots 400
p., 2. KNOK 368 p., 3. VJB
358 p.
Tijdens een ontvangst in de
raadszaal van het gemeen
tehuis bracht het college van
burgemeester en schepenen
hulde aan de verdiensten van
twee Buggenhoutse sportkam-
pioenen.
Sportschepen Mare Heymans
stelde beiden aan zijn collega's
voor. Voor Francois De
Bondt, Vlaams kampioen klei-
duifschieten, noemde de sche
pen de huldiging een verdere
stap op weg naar de populari
sering van deze sport.
Edmond De Kerpel voorstel
len hoefde eigenlijk niet. Deze
Buggenhoutse sjapper heeft
zowel in Buggenhout als daar
buiten tot zelfs over onze
landsgrenzen heen ruime
bekendheid verworven.
Uit handen van burgemeester
De Landtsheer mochten de
beide gevierden achteraf de
schaal van de gemeente ont
vangen.
(pvr)
Donderdag streek opnieuw een BRT cameraploeg neer in
Dendermonde voor opnamen voor het toeristisch pro
gramma «Boeketje Vlaanderen». Zaterdag om 19u05 kan
men deze opnamen zien via BRT 1
De bedoeling is dat de kerststal op de Grote Markt, de
winkels en de winkelstraten worden aangewend als dekor
waarin het programma zal gepresenteerd worden door
Gertie Christoffels. Van de gelegenheid wordt ook ge
bruik gemaakt om de Driekoningenwedstrijd aan te kon
digen die op zaterdag 27 december in de namiddag plaats
heeft in Dendermonde.
Liefst 40 procent van dc man- De Federatie van de Belgi-
nen op de leeftijd van 35 jaar sche Verenigingen voor Infor-
vertoont een min of meer uit- matica organiseert voor de
■r- vr ~v gesproken graad van haarver- vijfde maal zijn kongres te
fc, i i i WÊÊM V I \§K&. - '*es- percentage stijgt tot Brussel. Onderwerp van dit
Dendermonde. De ploeg van ATB De Natuurvrienden, niet altijd even goed geïnspireerd Dendermonde. Het Appels kwisverbond. De vragenstellers van de avond (foto Piet 65 la™™"' °P ICe'"'d Sane loHnfomatic'""18'""
(foto Piet Hermans). Hermans).
Achiel Vermeiren vertelt.
In het boek Lebbeke in 't lang en in 't kort» heb ik
uitvoerig verteld over 't winkelken van Sensken Selvie, de
vrouw van Fiel De Vis. Het moet trouwens zijn dat, naast
de naam, ook het beroep erfelijk is, want een kleinzoon van
Fiel en Selvie drijft nu, al ettelijke jaren zelf, een viswinkel
in de Stationsstraat. Daar waar, tevoren, ook de ouders
dezelfde commerqe hadden.
Natuurlijk bestaat er in Lebbeke nog een andere vorm van
visverkoop: de visventers. Iemand die vent noemen we een
leurder. Een visventer noemen we echter nooit een visleur-
der. Hij leurt wel met vis, maar we noemen hem een
vismarchand.
Ik ken er twee die op dinsdag en vrijdag de gemeente, met
hun viswagen, doorkruisen Ik schrijf viswagen, maar ik
bedoel visauto. Vroeger was dat met kar en paard en dan
hoorde men de vismarchands roepen, hel kan niet anders.
Ze schreeuwden zich hees, met hel overmijdelijke gevolg
dat hun keel, af en toe, moest ingesmeerd worden. Ze deden
dat trouwens in de veelvuldige staminees die er toen waren
en die een vast deel uitmaakten van hun kliénteel.
Vis- en mosselmarchands
Naast de vismarchands waren er op bepaalde tijdstippen
van het jaar ook mosselmarchands. Een vismarchand
verkocht wel mosselen, maar een mosselmarchand verkocht
alleen mosselen, geen vis. Voor deze laatsten was het een
bijverdienste, voor de vismarchand was zijn commerqe zijn
hoofdinkomen.
Ik heb trouwens voddenmarchands gekend die in het
mosselseizoen met mosselen leurden. Misschien is het
opvallend dat ik zo vaak het woord mare hand» gebruik.
Vroeger hadden we dat woord ook veelvuldig in de mond.
Iemand die ook maar iets te maken had met kopen en
verkopen, noemden we marchand. Zo waren er kolenmar-
chands, voddenmarchands, petattenmarchands, paarden-
marchands, stoffenmarchands, beestenmarchands, boter-
marchands en ga zo maar door.
De mosselverkopers kondigden zich aan met een ratel.
Ergens was het een afgesproken teken, een traditie die
gerespekteerd werd trouwens en die voorzag dal alleen om
de verkoop van mosselen aan te kondigen een ratel gebruikt
werd.
Nu maken de vismarchands hun aanwezigheid of komst
bekend met het materieel dat de steeds evoluerende techniek
hun ter beschikking stelt: met micro en «hautparleur».
Kastoor
De eerste die zich meldt op dinsdag en vrijdag is - waarom
zou ik zijn naam niet noemen? - Van Der Jeugdt, een
afstammeling van oud-wielrenner «Kastoor». Van «Kas
toor» zou de sportwereld nu zeggen dat hij een eeuwige
beginneling was. Hij heeft inderdaad veel en lang bij de
beginnelingen gereden. Maar, er zijn ook «prijzen» ge
haald, waarbij af en toe wel eens een eerste. Wanneer ik me
niet vergis - maar dat doe ik wel eens af en toe, schiet
daarom niet op mij - heeft hij het op een bepaald moment
bij de juniors geprobeerd.
Ik heb de indruk dat zich ook in die familie een zekere
erfelijkheid manifesteert. Waar Kastoor altijd reed om als
eerste bij de meet te zijn, maken zijn afstammelingen ook de
indruk zeer gehaast te zijn. Wanneer ge hun stemgeluid
hoort die de komst of de aanwezigheid van hun wagen
aankondigt, dan zoudt ge gelaarsd en gespoord moeten
klaarstaan om buiten te spurten en uw aankopen te doen.
Voeg daarbij - en wanneer ik dit neerschrijf, doe ik dit zeker
niet om deze man te kwetsen ofte benadelen, integendeel, Ik
vind dat de zon voor iedereen moet schijnen - dat hij zelfs in
zijn aankondigingen zo gehaast is, dat men het raden heeft
naar wat hij verkoopt. Ik ken hem en ik weet dat hij vis
verkoopt, maar ik vraag me af of iemand uit wat hij
omroept kan afleiden wat hij precies verkoopt. Komi
daarbij dat hij reeds vroeg in de morgen - voor sommige
mensen althans in de winter is het nog donker, de stilte en
de rust verbreekt op een nogal bruuske manier. Soms maak
ik me de bedenking of de mensen wel de kans krijgen bij
hem in te kopen, zo haastig is hij. Ik maak dan wel eens
legen mijn vrouw de iconische bemerking - zonder de
minste negatieve bijbedoeling evenwel - dat die man zo vlug
mogelijk zijn toernee achter de rug wil hebben, of...
gewoon rondrijdt voor zijn plezier. En, dat zal zeker niet
waar zijn.
Achiel Van Bitsen
Anders is het met de vismarchand die na hem komt, die
kondigt zich immers aan op een meer rustige manier. Hij is
ook al ouder, misschien komt het daarbij.
Hij roept om te beginnen op de huismoeders, iets wat in
feite ook a-confmercieel is. Want bij slecht weer - wanneer
het geen weer is om een hond doorheen te jagen - zegt
moeder de vrouw tegen haar op rust zijnde man, dat hij
maar om vis kan gaan. Wat de meeste mannen gehoorzaam
doen. Hei zou van mensenkennis en ook van een beetje
hoffelijkheid getuigen, mocht Achiel Van Biesen, want hij is
hei, ook de «huisvaders» eens aanspreken. Dergelijke
manier van doen kan nooit nadelig zijn.
Na zijn aanspraak van de huismoederskomt dan de
aansporing om bij hem verse Oostendse vis te kopen. Hij
somt dan meteen op wal hij zoal te bieden heeft: hij doet dat
trouwens altijd, zo meen ik althans, in dezelfde volgorde:
Kabeljauw, schelvis, tong, pladijs, verse haring, bakharing,
pekelharing, gerookte makreel enz...
Maar, in de zomer, zo ongeveer van Pasen tot Lebbeke-
kermis, hoort men diezelfde stem, maar dan in de namid
dag, die dan aankondigt: Hier de ijsroomwagen van Van
Biesen. Koopt hier uw lekkere ijskreem: vannil en pistasj.
Proef ook onze lekkere chocola-glassee!»
Van Biesen rijdt van oudsher. Ik meen dat hij hier de
voetstappen van zijn vader, Serafien Van Biesen, drukt. Of
beter gezegd, dat hij in de sporert van zijn vader rijdt, al zal
het met een auto niet zo gemakkelijk zijn in een karrespoor
te rijden.
Vis en roomijs: risico's
Het spreekt vanzelf dat zo een dubbel beroep bepaalde
risico's inhoudt. Wekenlang de huismoeders oproepen en
aanporren om bij u hun verse vis te kopen en dan meteen de
wereld moeten aanzetten tot het kopen van lekkere ijs
kreem. Ge moet toegeven, dat kan soms tot vergissingen
leiden.
En waarom zou Van Biesen zich nooit eens vergist hebben.
Hij is ook maar «ne vismarchandof «ne pakskekaatmar-
chand», naargelang het seizoen.
Zo gebeurde het op Pasen, het weer was gunstig en de zon
van de partij, dat Achiel rondreed met zijn ijsroomwagen.
Hij was enkele dagen weggestopt van zijn visverkoop en
had zich hals-over-kop in zijn aktiviteiten van ijskreemman
gestort. En wat klinkt er opeens door één van onze bekende
Lebbeekse straten: «Hier de ijsroomwagen van Van Biesen,
huismoeders koopt hier uw verse Qostendse vis...»
Op dat moment realiseert hij zich echter dat hij met ijskreem
op de baan Ls en niet met vis. Hij zal wel eens ingehouden
gevloekt hebben en gehoopt dat niemand het gehoord had.
Maar dat kan dan ook weer niet.
Ik heb het verteld, omdat hel behoort tot de geschiedenis
van elke dag. Er zijn echter ook nog andere zaken die
daartoe behoren. Ook, wat volgt.
Op een dag is Achiel gewetensvol aan zijn vistoernee bezig.
Hij heeft al ettelijke keren op de huismoeders geroepen en
hun verteld wat ze bij hem allemaal kunnen krijgen. Tegen
geld natuurlijk.
Voor de zoveelste maal is hij de opsomming van alle
verkrijgbare vissoorten begonnen, wanneer plots zijn aan
dacht getrokken wordt door een reklamepaneel dat de
opening aankondigt van een nieuw tankstation: «Nieuw
pompstation, op honderd meter!»
Hij is zo verrast door die aankondiging die ik weet niet wat
bij hem losmaakt, dat... wanneer hij al zijn artikels heeft
opgesomd -...bakharing, bruine haring, gerookte ma
kreel. ..- hij er met veel klank en volume aan toevoegt: «Op
honderd meter!»
Kunt ge u voorstellen? Een rijdende vismarchand die
aankondigt dat zijn «marchandise» te koop is op honderd
meter.
Of er nog dergelijke zaken gebeuren? Wel ja. En waarom
niet?
Het gebeurde niet te Lebbeke, maar elders en het ging niet
om een eenmanszaak, maar om een familiebedrijf, waarbij
sommige familieleden met vis en andere met ijskreem
rondreden. Iedereen bezat zijn specialiteit, 't zij vis of
ijskreem.
Op een.dag wordt in de namiddag een zieke ijskreemventer
vervangen door zijn broer die 's morgens met mosselen had
gereden. Nu war het ook zo dat het bedrijf een ruime
variatie bezat aan ijskreem, zelfs met kersen en ananas. U
kan ongeveer veronderstellen wat er gebeurd is. Op een
bepaald moment roept de man in kwestie: «Koop hier uw
verse mosselen. Met kersen en ananasWijl hij bezig was
ijskreem te venten.
Over enkele jaren zullen de vismarchands en paksekaat-
marchands misschien uit ons straatbeeld verdwenen zijn,
omdat het niemand meer zint in de voetstappen of sporen te
lopen of te rijden, van hen die hen voorafgingen. Er is al
zoveel verdwenen. Alles is zoveel efficiënter, zoveel proper
der, zoveel komfortabeler geworden. We zijn zoveel rijker
geworden, maar we worden met de dag behoeftiger aan
zoveel zaken die een armoedige levenswijze rijk maakten.
Pierre Van Rossem
