Groots in zijn eenvoud en blijvend aktueel
D&
[UI
Jl
6 - 10.4.1987 - De Voorpost
ros mm o
Een niets meer onthullend gebeuren?
Een oud en voorbijgestreefd verhaal?
Versleten taalgebruik? Niet aangepast
aan deze tijd? Wat zou het. Heel deze
vraagstelling vervalt zondermeer
waanneer je eenmaal deelgenoot bent
geworden van het passiespel «Kristus
aan de Schelde» dat vorige zaterdag
zijn première kreeg te Mariekerke.
Dit is het spel van menselijke passies. Van
waarheden en feiten waarin we het maatschappelijk
beeld van de vele eeuwen na de dood op Calvarie en
de verrijzenis van de Verlosser kunnen herkennen.
Het is het verhaal van onze menselijke zwakheden,
van onze overdreven hunker naar materieel bezit.
Het verhaal van het te laat komen op de zuivere
dienst of dienstbaarheid, omdat we zonodig nog
wat winstgevende bedrijvigheden moesten
verrichten.
Het verhaal van het volk dat misleid werd en wordt
door valse profeten, farizeeërs genaamd.
Het verhaal van het volk dat opgejut werd en wordt
om een onschuldige de «wettelijke» dood in te
jagen.
Het verhaal van woordbreuk en verraad, wanneer
Petrus in het vierde tafereel zegt: «Ik zeg U voor de
derde maal, en zweer in onvervalste taal dat ik die
man niet ken! ...Niet ken en vast geen leerling van
hem ben». Iets wat in 1947 door de dichter Elsschot
in zijn beroemde gedicht ook werd verwoord met:
«En ieder zwoer bij God, ik heb hem niet gekend, die
oude door de pest geslagen krukkevent»
Het verhaal van het gerecht dat geen recht kan of
durft te spreken: «Met rechters-soldaten beroepen
door de Staat» (uit hetzelfde gedicht). Dat zijn
handen wast in het water van de onschuld en de
veroordeelde overleverde aan het gepeupel.
Het verhaal van de zo genoemde getrouwen en
volgelingen die bang zijn wanneer hun meester
belaagd wordt en wegvluchten, enkel bekommerd
om het eigen vege lijf:
Het verhaal van de dertig zilverlingen die moesten
dienen om zijn eigen meester aan te duiden aan het
opgehitste volk.
Het verhaal van de massale zinsverbijstering als
men het volk vraagt wat men wil, Jezus of
Barrabas? En de roep «Barrabas, Barrabas vrij»
duizendvoudig gescandeerd wordt.
Het verhaal van de mens die op een zeker ogenblik
helemaal alleen komt te staan, want «Wie eenmaal
is gedoemd, vindt nergens meer gehoor» (Elsschot).
Het verhaal van de gekruisigde, de gehangene, de
gefusileerde, de gefolterde, de vervolgde om zijn
geloof. «Als was die snode daad des Heren eigen
wil» (Elsschot).
Maar ook het verhaal van de vergeving, van de
verzoening, want wie zijn leven geeft voor zijn
evenmens(en), geeft vergeving en predikt daarme
de verzoening. Want Hij gaf zijn leven, omdat wij in
vrede zouden leven.
Het verhaal ook van de verrijzenis, van het herboren
worden: «Om als een riet naar God gericht, je ziel
omwast te zien in een stroom van licht».
Hef dus mee het Alleluia aan. De Heer is waarlijk
opgestaan!
Sfeer en beleving
De Mariekerkse kuituurkring «De Meivis» is er op
een ongeëvenaarde wijze in geslaagd het passiespel
«Kristus aan de Schelde» van dichter Bert Peleman
te evoceren.
We noemen het inderdaad ongeëvenaard, omdat we
moeilijk zien wie hen deze prestatie zou nadoen,
laat staan verbeteren.
De kracht van het werk en de uitbeelding ervan ligt
vooral bij de eenvoud en de soberheid die bij het
opzet gehanteerd wordt.
Naost de eenvoudige, goed volgbare en op maat
van het volkse taalgebruik geschreven tekst, is er de
intieme sfeer die rond de plaats van het gebeuren
heerst en de toeschouwers, die eerder meespelers
zijn, worden meteen ingepalmd en op sleeptouw
genomen.
Een passiespel dat uitblinkt door eerlijkheid van het
acteren dat geen acteren meer is, maar
doodgewoon zichzelf zijn en opgaan in het
gebeuren. Waardoor het verhaal levende
werkèlijkheid wordt.
De kostumering, die alledaags aandoet en juist
daardoor een grote eenheid verkrijgt, geeft een
zacht pastelkleurig palet te zien. Een belichting die
buitengewoon sfeerscheppend begeleidt en op de
gepaste ogenblikken juiste accenten legt.
Een decor om van te dromen, met toevoegingen die
de juiste maat aanhielden.
Vooral de muzikale begeleiding verdient een
pluimpje. Soms poëtisch, dan zwaar onheil
aankondigend, de volksrebellie voorspellend.
Muziek die op haar beurt als richtingsaanwijzer
fungeerde voor wat komen moest en zou. Met op
het einde een schitterende en vreugdevolle
apotheose.
Een passiespel dat het werk is van een hechte vaste
groep van mensen die zich niet alleen bij de
vertolking inzetten, maar ook in de voorbereidende
periode met alles en nog wat bezig zijn, tot het
uitbouwen van het decor toe. Een totaal beleving
zondermeer.
In totaal werkten 30 acteurs mee aan het
passiespel, terwijl nog 7 eenheden als mogelijke
vervangers ter beschikking stonden.
Voor hen die nog niet in de gelegenheid waren dit
unieke passiespel bij te wonen, is er nog gelegenheid
op 11 -12-18 en 19 april, telkens om 21 uur. Aimé