Repertoire- en spreidingsgezelschappen
Wordt teater nog een feest?
K.V.S.:
«De macht en de
verschillende
vormen en
gedaanten waarin
zij zich
manifesteert»
Mechels Miniatuur
Teater:
vijf produkties
Direkteur Ivonne
Lex:
«De K.N.S. zet alles
op het spel»
N.T.G.:
Of hoe, ondanks
alles, toch
geprobeerd wordt
steengoed teater te
maken!
Reizend
Volkstheater:
en grote diversiteit
in aanbod
De Voorpost - 17.7.1987 - 31
Teaterseizoen 1987-1988
«Teater?» Een feest!». Deze slogan siert de betonnen bunker die de Antwerpse Stadsschouwburg nu
eenmaal is én prijkt ook op de cover van de brosjure, waarin KNS zijn repertoire voor het komende
seizoen aankondigt.
Terugkijkend op het voorbije seizoen, zijn we eerder geneigd iets aan de interpunktie van deze slogan te
doen en hem als volgt te wijzigen: «Teater - Een Feest?». Te vaak immmers en nu generaliseren we
maar even, gemakshalve is het feest in onze grote schouwburgen alleen maar eèn wensdroom. Te vaak
versohuilt men zioh aohter het gebrek aan centen om het gebrek aan artistieke kreativiteit en
bekwaamheid te verdoezelen. Een kwalitatief hoogstaand teaterevenement hoeft niet per se stukken van
mensen te kosten; kijk maar naar sommige van onze «kleine» gezelschappen, die produkties brengen om
bij te watertanden maar die ook slechts een fraktie krijgen van de subsidies die onze «grote;
gezelschappen toegemeten worden. Een goede teaterproduktie eist in de eerste plaats een visie op
datgene waarmee men bezig is, inzet, teamgeest en natuurlijk ook centen. Maar met centen alleen maakt
men geen goed teater. Men mag de zaken niet omkeren!
Wij hebben in Vlaande
ren goede regisseurs,
goede dekorbouwers en
goede akteurs. En toch
hebben wij zo weinig
echt goede produkties...
En, natuurlijk weten we
het, het ligt niet uitslui
tend aan hen. Ook het
«beleid» blijft in gebre
ke.
De stad Wuppertal be
steedt dit jaar een kleine
450 miljoen voor haar
stedelijke opera en tea
ter; dat is zo ongeveer
gelijk aan de subsidie
die de Vlaamse Gemeen
schap besteedt aan het
beroepstoneel bij ons,
een 30-tal gezelschap
pen. Jef De Roeck
knoopt er in De Stan
daard van een tijdje te
rug deze bedenking aan
vast: «Zeggen getallen
iets over de waardering
van een overheid voor
kunst? Het Europees
songfestival op de Heizei
zal de RTBF, dus de
Franse Gemeenschap
van België, ruim 236 mil
joen frank kosten. Voor
één avond.» Zo hoort u
het eens van iemand an
ders.
In deze bijdrage geven
we u een overzicht van
het repertoire voor het
komende seizoen in onze
drie repertoire- en onze
twee spreidingsgezel
schappen: KNS, KVS,
NTG, RVT en MMT. In
een volgende bijdrage
stellen we het program
ma voor van onze «ka-
merteaters» in Antwer
pen en Gent.
De Koninklijke Vlaamse Schouwburg uit
Brussel: hét teaterplateau voor de Vlamingen
uit het Brusselse. Het gaat zijn 110e seizoen
in. De laatste jaren is het artistiek «huilen met
de pet op», volgens bepaalde kritici. Het voor
bije seizoen was gekruid met de traditionele
kenmerken: een aantal miskleunen maar toch
ook een paar pogingen in de goede richting.
Wat het komende seizoen wordt? Laten we
hopen dat er eindelijk een kentering komt;
talent is er immers zat!
KVS zegt over zijn programma zelf: «In de
geprogrammeerde werken voor het seizoen
87-88 wordt het publiek gekonfronteerd met
individuen die de macht trachten te veroveren,
of die trachten aan de macht te ontsnappen en
him individuele vrijheid te behouden».
KVS opent op 25 september met «Macbett» van
Eugene Tonesco; de politieke machtswellust;
Albert André Lheureux regisseert o.a. Senne
Rouffaer, Chris Lomme, Ronny Waterschoot,
Mare Bober en Rik Andries. Vanaf 21 oktober
wordt een goede produktie hernomen: «Agnes
en God» van John Pielmeier met Chris Lomme,
Ann Petersen en Mieke Bouve; René Verhee-
zen regisseert.
Ook een Vlaams werk op het programma:
«Rennen over angststenen» van André Vel-
ghe; over de onderlinge machtsstrijd binnen
een gezin. Mare Bober regisseert en als ak
teurs zien we o.m. Gerda Marchand, Paul-
Emile Van Royen en Ronny Waterschoot; pre
mière op 13 november.
Voor de eindejaarsfeesten natuurlijk een ko
medie, geregisseerd door Nand Buyl. Vanaf 4
december loopt «Kortsluiting» van Peter Shaf
fer met o.a. Ann Petersen, Mieke Bouve, Senne
Rouffaer en Frans Van der Aa.
Lars Noren, de erfgenaam van de grote Skan-
dinavische teatertraditie en een der belang
rijkste auteurs van het ogenblik, is vertegen
woordigd met «Nachtwake»; Jean-Pierre De
Decker voert de regie en als akteurs figureren
o.a. Chris Lomme en Ronny Waterschoot. De
psycho-analytische machtsstrijd tussen man
en vrouw.
Vanaf 12 februari kan men in KVS terecht
voor Shakespeares «Romeo en Julia» - KNS
Antwerpen opent er het seizoen mee - in regie
van Dirk Tanghe; we zien o.m. Sien Eggers,
Gerda Marchand, Vera Veroft, Rik Andries en
Johannes Pauwels.
Paul-Emile Van Royen regisseert de tweede
komedie, «Een vreemd koppel» van Neil Si
mon, met o.a. Frans Van der Aa, Mare Bober,
Sjarel Branckaerts, Ronny Waterschoot en
Alex Cassiers; vanaf 11 maart.
De Brit Christopher Hampton inspireerde zich
voor zijn «Les Liaisons Dangereuses» (1985)
op het gelijknamige stuk uit de 18e eeuw van
Choderlos de Laclos; het handelt over seksuali
teit als vergeldingswapen. Senne Rouffaer re
gisseert o.m. Chris Lomme, Johannes Pau
wels, Gerda Marchand, Ann Petersen, Mieke
Bouve en Paul-Emile Van Royen; vanaf 22
april.
KVS besluit vanaf 20 mei het seizoen met «Het
gekkenhuis» van Harold Pinter in een regie
van Frans Van der Aa. Een stuk over de macht
van de bureaukratie met o.a. Nand Buyl, Sien
Eggers, Mare Bober, Ronny Waterschoot.
Op papier een degelijke programmatie. En nu
maar het beste hopen!
Inlichtingen in KVS, Lakensestraat 146, 1000
Brussel, tel. 02-217.69.37.
Het MMT speelt thuis zelden voor een zaal die
niet uitverkocht is. Het is een van dé grote
publiekstrekkers tussen onze teatergroepen;
hun werk voor de TV zal daar wel niet vreemd
aan zijn. Ze spelen blijkbaar het soort produk
ties dat het grote publiek boeit. Kritici zijn
vaak erg scherp voor de meeste MMT-produk-
ties. Maar daar liggen ze in Mechelen niet van
wakker: het publiek is de beste barometer!
De programmatie voor volgend seizoen ver
meldt vijf nieuwe produkties en twee herne
mingen. We geven ze u met de uitleg erbij van
het MMT zelf.
Op 11 september opent het seizoen met de
première van «Den dronkaard» van P.F. Van
Kerckhoven in regie van Eddy Verbruggen;
een «volks drama met dansers, een orkestje en
het voltallig gezelschap», dit wordt gespeeld
in september, oktober, november en juni.
In de monoloog «'t Is een meisje» van M.
Laberge in regie van René Verreth, gespeeld
door Manu Verreth, rekent een vader af met
zijn mislukt leven en verloren dromen. Hij
heeft altijd naar een zoon gehunkerd en zijn
ziekelijke dochter, vertolkt door Ann Verreth,
heeft dit gemis nooit kunnen goedmaken;
november, decepiber en mei.
Van Alan Ayckboum staat «Verwarringen» op
het programma in een regie van Jaak Van
Assche. Deze komische reeks van vijf eenak
ters toont hoe misverstanden en psychische
verwarringen mensen kunnen treffen; ge
speeld in januari, februari en maart.
«Thuis»; vader Van Dale staat in voor de
verzorging van zijn ziekelijke vrouw en voor
de demente mevrouw Vergote, de eigenares
van het huis dat hij op lijfrente kocht. Op een
dag brengt zijn zoon Sonja mee. Deze jonge
vrouw wakkert de viriele gevoelens aan van
Van Dale. Dit stuk van Hugo Claus, geregis
seerd door Tuur De Weert, loopt in maart,
april en mei.
René Verreth zorgt voor tekst en regie van
«Een vriend voor alle tijden» dat in de ruïne van
de Predikherenkerk opgevoerd wordt in
maart en april. Het is een bewerking van het
Nieuwe Testament tot een eigentijds Jezusver-
haal met herkenbare personages en een frisse
maatschappijvisie; een beklemtoning van ge
loof, hoop en liefde in de mens.
Hernomen wordt: «Het Machtig Reservoir»
van Peter Terson; met deze voorstellingen
(Kleine zaal op 28, 29 en 30 augustus) viert
Mandus De Vos zijn toneeljubileum. Eveneens
hernomen wordt «En waar de ster bleef stille
staan» van F. Timmermans, in december.
En waar de ster bleef stille staan wordt
hernomen
Meer gedetailleerde informatie is te verkrijgen
op het MMT-sekretariaat, Hans wijkstraat 63,
2800 Mechelen, tel. 015-42.25.44.
De^ Koninklijke Nederlandse Schouwburg uit
Antwerpen, gehuisvest in de Stadsschouw
burg, zal volgend seizoen gonzen van de akti-
viteiten. Eigen produkties en gastvoorstellin-
gen, tentoonstellingen, lezingen en colloquia
moeten ervoor zorgen dat de stijging van de
bezoekers blijft aanhouden.
Acht eigen produkties zijn gepland: «Romeo
en Julia» van Shakespeare, vertaald door Hu-
go Claus en geregisseerd door Jo Dua, met in
de titelrollen Hilde Heynen en Guy Van Sande
(vanaf 26.9); «Trijntje Comelis» van Constan
ts n Huygens, in hertaling en regie van Alfons
Goris, met als akteurs o.m. Bernard Verhey-
den, Peggy De Landtsheer, Marilou Mertens
en Herbert Flack (vanaf 7.11); «Een winter vol
bloemen» van Andrew Bergman in een regie
van Paul Cammermans, met o.m. Georgette
Hagedoorn, Martin Van Zundert, Herman Fa-
bri, Camilia Blereau en Marilou Mermans
(vanaf 5.12); «Artiestenuitgang» van Michel
De Ghelderode, in regie van Leo Madder (vanaf
16.1); «De Wasserijvan Dominique Durvin en
Hélène Prévost in regie van Durvin zelf en met
niet minder dan 12 vrouwenrollen (vanaf
20.2); «De Miraculeuze come-back van Mea L.
Loman» van Guus Vleugel en Ton Vorsten-
bosch, een N.T.G-produktie in regie van Hugo
Van den Berghe (2 t.e.m. 10.4); «De archeolo
gen» van Albert Van Hoeck in regie van
Herman Fabri (vanaf 16.4); en tenslotte «Scap-
in» van Molière om het seizoen te besluiten;
Alain Duclos, vorig seizoen ko-regisseur van
Benoin in «Ghetto», regisseert (vanaf 7.5).
Twee uitzonderlijke gastvoorstellingen KNS.
Het Berlijnse Schiller Theater is op 26.10 te
gast met «Einfach kompliziert» van Thomas
Bernhard met Bernhard Minetti. En op 10 mei
speelt de Comédie de St.-Etienne in een regie
van Daniel Benoin «Woyzeck» van Georg
Büchner.
Ook Belgische gastvoorstellingen: op 29.12
KVS Brussel met «Agnes en God» van John
Pielmeier in een regie van René Verheezen; en
op 5 januari het Théatre National de Belgique
met «La Princesse Maleine» van Maurice Mae
terlinck in een regie van Jean-Claude Drouot.
KNS akteur Bernard Verheyden, dit seizoen onder
meer in Trijntje Cornelis te zien
Op 19 januari komt er een gelegenheidspro
gramma rond Fransschrijvende Vlaamse to
neelauteurs.
Direkteur Ivonne Lex wil blijkbaar de teater-
banden met Nederland hechter aanhalen. Niet
minder dan zes gastvoorstellingen uit Neder
land worden op dinsdag in de Stadsschouw
burg verwacht: «Nathan de Wijze» van Got-
thold Ephraim Lessing in regie van Joanna
Bilska (29.9); «Publiek ik ver(w)acht u - Twee
gezichten van Multatuli» van Multatuli door
Jules Croiset (10.11); «Candida» van George B.
Shaw in regie van André Van den Heuvel
(8.12); «Droom van een vrouw» van Alan
Ayckboum in regie van Willem Nijholt (2.2);
«Nonsens» van Dan Goggin, die zelf de regie
voert (23.2); «De Fantast» van Herb Gardner in
regie van John Van de Rest (8.3).
Gedetailleerde informatie is te verkrijgen in
KNS, Theaterplein, 2000 Antwerpen, tel. 03-
231.07.50 van 11 tot 16 uur.
Jef Demedts: «Vlaanderen leeft misschien,
maar wij moeten aan de banken bij de 300.000
frank intresten betalen, ter wille van een te
late uitbetaling... Weet dat dit teater is afge
slankt van 80 mensen in vast dienstverband
naar 60. Inleveren, akkoord, maar als men
ziet dat Kuituur slechts 3,5% van de begroting
van de Vlaamse Executieve bedraagt en men
ons dan nog zo lang laat wachten, dan neemt
men kuituur niet al te serieus...».
De in ons Vlaamse teaterlandschap unieke
beleidsgroep van het NTG is, onder druk van
de raad van beheer, naar de geschiedenis
verwezen. En toch, ondanks alles, is het NTG
van Jef Demedts hét repertoiregezelschap in
Vlaanderen waar, weliswaar niet altijd met
volledig sukses, met iedere produktie gepoogd
wordt echt en zinvol teater te maken. Ook.het
komende seizoen oogt veelbelovend, zowel in
het NTG zelf als in het NT 2, het tweede
plateau aan de Minnemeers, dat eindelijk kan
in gebruik worden genomen! Een overzicht
van het nieuwe seizoen.
Het NTG speelt zelf niet minder dan 11 pro
dukties, waarvan drie in NT 2 en dus 8 in NTG
(6 nieuwe produkties en 2 hernemingen).
Op 11 september heropent het teater zijn
deuren met de herneming van «Station Servi
ce» van Gildas Bourdet in regie van Jos Ver
bist. Eddy Vereycken bewerkte en regisseert
L.P. Boons «Menuet», dat in NT 2 gespeeld
wordt van 26 september tot 31 oktober. Hugo
Claus vertaalde en bewerkte «De golven van de
liefde en van de zee» van Franz Grillparzer,
Ulrich Greiff regisseert; vanaf 10 oktober.
Op 14 november is er première van «De Vrek»
van Molière in bewerking en regie van Dirk
Tanghe. In NT 2 loopt van 12 december tot 23
januari Pygmalion» van G.B. Shaw in be
werking en regie van Lars Rudolfsson.
De eindejaarsproduktie wordt ongetwijfeld
weer een sukses: «Pinokkio» van Jan De Vuyst
en Luk Perceval (tekst) en Jean Blaute (mu
ziek) naar C. Collodi; van 19 december tot 23
januari. Van Guus Vleugel en Ton Vorsten-
bosch wordt «De miraculeuze come-back van
Mea L. Loman» op de planken gezet in regie
van Hugo Van den Berghe; van 20 februari tot
8 maart.
Van 18 maart tot 4 april wordt de schitterende
«Koning Lear» van Shakespeare hernomen in
regie van Franz Marijnen. Wie deze produktie
nog niet zag, mag ze dan zeker niet missen!
NT 2 programmeert van 15 april tot 12 juni
twee stukken: «De liefdesgeschiedenis van de
eeuw» van Marta Tikkanen in regie van Agne-
ta Elers-Jarleman en «Gewoonweg ingewik
keld» van Thomas Bernhard in regie van
Horst Mentzel. Dit stuk wordt te Antwerpen in
het Duits gespeeld op 26 oktober door B.
Minetti en het Schiller-Theater uit Berlijn.
«Medea» door Euripides werd door Johan Boo-
nen bewerkt en vertaald in opdracht van het
NTG; Dirk Tanghe regisseert; van 23 april tot
8 mei. En het seizoen sluit met «De harige aap»
van Eugene O'Neill in regie van Eddy Verey
cken.
In de zaal van het NTG zijn te gast: de An
twerpse KNS van 30.1 tot 7.2 met «Trijntje
Cornelis» en KVS Brussel op 9.2 met «De
Nachtwake» van Noren.
Gastvoorstellingen in NT 2: Stekelbees Festi
val van 4 tot 8.11; Speel teater met «Enfantilla-
ges» op 12, 13 en 14.11; Speelteater met
«Adriaan Molle» op 22, 23, 28, 29 en 30.12;
«Katanga Diane» van Rudy Geldhof op 28, 29
en 30.1 en 4, 5 en 6.2; Theater Malpertuis met
«De moed om te doden» op 18, 19 en 20.2 en
Willem Vermandere op 25, 26 en 27.2.
1987-1988 wordt door het RVT een commemo-
ratief seizoen, volgens direkteur Peter Benoy:
40 jaar geleden werd het opgenomen in het
Nationaal Toneel van België, 20 jaar geleden
heeft het Provinciebestuur van Antwerpen het
gezelschap onder zijn hoede genomen. «Van
uit een eigen autenticiteit en een grote eerlijk
heid moet dit ensemble alert blijven voor de
vernieuwende ontwikkelingen op het vlak van
regie, scenografie en dramaturgie».
Hoe deze beleidsoptie in de praktijk wordt
gebracht, zullen we kunnen merken in de
realisatie van de programmatie voor het ko
mende seizoen. Zeven produkties worden her
nomen: «De Dood van Tarjelkin», «Richard
m», «Nijinski», «Aandacht! Aandacht! Ren
ners in aantocht!», «Wildespele?», «Taktiek
van de verbrande weduwe» en «Lili en Marl
een». De meeste hiervan kregen van publiek
en pers terecht goede kritiek.
Het volledige repertoire voor het komende
seizoen ligt nog niet vast: vier nieuwe produk
ties zijn wel al bekend; hierover een woordje
uitleg. Half oktober gaat «Hedda Gabler» van
H. Ibsen in première; Karst Woudstra vertaal
de het en Dirk Buy se voert de regie. In de
belangrijkste rollen zien we Pleuni Touw,
Hugo Metsers, Dimitri Dupont, Carry
Goossens en Bob Snijers.
«The Changeling» van het duo Thomas Mid-
dleton en William Rowley, door Ludo Abicht
vertaald in «Duivelskind», wordt geregisseerd
door Mare Steemans en gespeeld door het
bijna voltallige gezelschap. Het is «een wreed
drama uit de 17e eeuw over een schijnbaar
onschuldig vrouwspersoon, die in werke
lijkheid niet terugschrikt voor moord en
doodslag». De nu 28-jarige Dirk Roofthooft
schrijft en regisseert «Geruchten van de lift»
met o.a. Viviane De Muynck. Wat het wordt, is
nog een goed bewaard binnenskamers-ge
heim, het wordt gespeeld vanaf januari.
Half maart wordt «De staart van de Manda
rijn» op de planken gezet. Tone Brulin, een
van onze (door velen nog miskende) teaterreu-
zen, schrijft nog aan het stuk en zal ook zelf de
regie voeren. Rond de figuur van Paul Splin-
gaert, die het in Clyna tot Mandarijn bracht,
monteert Tone Brulin een produktie in twee
speelstijlen: een Westers-realistische waar het
de ontmoeting met Europeanen betreft en zijn
Chinese kontakten een stijl die de Opera van
Peking suggereert.
Voor alle informatie kan men terecht bij het
Reizend Volkstheater, Arenbergstraat 28,
2000 Antwerpen, tel. 03-233,64.08 of 03-
231.06.27 (promotieverantwoordelijke Moni
que Laenen).
Een schitterende Jef Demedts in de titelrol van een
schitterende Koning Lear
Preciezere informatie over dit programma,
over nabesprekingen, «Theater Culinair», mo
gelijkheden tot een boeiend groepsbezoek,
rondleidingen, kinderopvang e.d. zijn te ver
krijgen bij het NTG, Sint-Baafsplein 17, 9000
Gent, tel. 091-25.32.08.