Honderd jaar kristelijk ziekenfonds te Aalst
OPSTEL- EN TEKENWEDSTRIJD
Deel van Kravaalbos eigendom
van VI. Gemeenschap
AALST
keizershallen
19-20
1988
Programma van de viering
6 - 22.1.1988 - De Voorpost
Solidariteit overstijgt woorden
Aalst. De CM verantwoordelijken aan het woord (a)
1988 wordt voor de Kristelijke Mutualiteiten een jubiluemjaar. Het is inderdaad
uitgerekend een eeuw geleden dat de eerste «kristelijke maatschappij voor onderlinge
bijstand» onder de naam «Algemene Bond voor Werklieden en Burgers der stad
Aalst» werd opgericht.
Het Gewest Aalst wil dit met de nodige luister doch spontaan en volks vieren tijdens
het weekend van 19-20 maart e.k.
Als U aan de loketten van de CM een briefje met een chocolaatje, later met een
bloembol voor de lente of gewoon met een pleister (hopelijk niet op een houten been)
ontvangt gebeurt dit in het kader van de viering in de Keizershallen die toegankelijk is
voor iedereen. Ook dus voor niet-leden.
Gewest Aalst
Ons land telt vijf lands
bonden: de kristelijke, de
socialistische, de liberale,
de neutrale waarbij ook
«De Eenheid» en «Priester
Daens» hoort en tenslotte
de beroepskas.
Elke landsbond stoelt op
verbonden die dan onder
verdeeld zijn in gewesten.
Het Verbond Aalst telt de
gewestbonden Aalst, Le-
de-Denderleeuw, Ninove-
Geraardsbergen en Herze-
le-Zottegem. Fundamen
teel in de mutualiteit is de
solidariteitsidee waarbij
de gezonde betaalt voor de
zieke.
Aalst telt zowat 21.000
mensen met een zieken-
boekje wat resulteert in
66.000 gerechtigden.
In het gewest onderschei
den we de administratie en
het bestuur. Hoofd van de
administratie van gewest
Aalst is Benny Boeykens
die verantwoordelijk is
voor alle uitvoerende ta
ken. Het bestuur ligt ech
ter in de handen van niet-
bezoldigde doch wel vrij
willig geëngageerden die in
funktie van hogere richtlij
nen en vigerende wettek
sten het beleid bepalen
met een zekere autono
mie. De werkgroep die
zich met de organisatie
van de festiviteiten bezig
houdt bestaat uit:
André Van der Eist, ge
westvoorzitter, Veldstraat
9, 9300 Aalst
Benny Boeykens, gewest
secretaris, Fonteinstraat
38, 9300 Aalst
Hilde Uvin, Lindeveld-
straat 4, 9308 Hufstade
Christine Buys, Sint-An-
nastraat IJ, 9308 Hofstade
Hans Lievens, Kwale
straat 44, 9430 Nieuwer-
kerken
Johan Heirman, Landbou
werstraat 62, 9300 Aalst
Rony Rombaut, Parklaan
75, 9300 Aalst
Hugo Van de Voorde,
Bredestraat 27, 9440
Erembodegem
met het Waalse arbeiders-
oproer van 1886. Loons
verhogingen en betere ar
beidsomstandigheden
kwamen er sneller in Wal
lonië dan in Vlaanderen.
De sociale uitkeringen op
basis van de vrije sociale
verzekering (pensioen,
ziekte en invaliditeit) wa
ren in sommige geïndustria-
Jean-Marie Lambrechts,
Volksverheffingstraat 81
9300 Aalst.
Het Gewest Aalst van de
Kristelijke Mutualiteiten
is gegroeid uit de primaire
kernen van de regio Aalst
en vormt een tussenscha
kel naar het Verbond en
de Landsbond toe.
Gilden
Het ontstaan en de ont
wikkeling van de mutuali
teit kan gesitueerd worden
in de middeleeuwen bij de
schuts- en handelsgilden,
bij de kerkelijke vrije
werkersgilden, de bevoor
rechte ambachtsgilden en
de knechtsgilden in de
Vlaamse steden Antwer
pen, Brugge, Brussel en
Leuven. De kassen of
fondsen werden meestal
ingericht door de werkge
zellen van een zelfde be
roep met het oog op het
verzekeren van een in
komen in geval van ou
derdom, ziekte of andere
omstandigheden.
Voor de arbeidsverenigin-
gen luidde de eerste indus
triële Revolutie en de
ondermeer daaropvolgen
de Franse Revolutie een
somber tijdperk in. De
Franse Conventie vaardig
de in 1791 de wet Le Cha-
pelier uit die alle beroeps
verenigingen verbood en
in België werd toegepast
door het besluit van 6 no
vember 1795.
Het bestaanrecht van de
mutualistische verenigin
gen werd door de Belgi
sche liberale grondwet er
kend maar ze kregen geen
eigen wettelijk bindende
regels voor 1851 zodat de
groei ervan in de eerste
helft van de 19* eeuw ge
voelig werd afgeremd.
Op 3 april 1851 werd de
eerste wet op de maat
schappijen van onderlinge
bijstand uitgevaardigd. De
wet verleende beperkte
voordelen en de voorwaar
den om deze te bekomen
waren rigide.
Eerste lotsverbeteringen
Tijdens de tweede helft
van de 19* eeuw konden
door een georganiseerd
optreden van de arbeiders
en van de verpauperde
ambachtslieden de eerste
lotsverbeteringen worden
afgedwongen. Tegen het
einde van de eeuw kreeg
dit optreden een emanci
patorisch karakter, een
nieuwe tijd werd ingezet
Geen geweld op het veld, geen haat op straat
liseerde Waalse gewesten
aanzienlijk hoger dan in
het agrarische Vlaanderen
dankzij de hogere lonen
en de overheidssubsi
diëring. In West- en Oost-
Vlaanderen trof men de
meeste ellendè en de
meest extreme vormen
van inkomensongelijkheid
aan. Deze wanverhouding
werd tegen het einde van
de 19* eeuw opnieuw ge
leidelijk weggewerkt.
«Algemene Bond voor
Werklieden en Burgers der
Stad Aalst»
Op 11.9.1887 stichtte Leo
pold Boone samen met
Henri Coessens, Alfons
Willems, Victor Renders,
Arthur Ghijselinckx, Jean
Baptist de Vos, Victor van
den Steene, Donaas van
Bockstael. Karei Gits,
Leopold de Wolf, Gustaaf
de Buysschere en Jan de
Vos de «Algemene Bond
voor Werklieden en Bur
gers der Stad Aalst».
Zoals in andere maat
schappijen werden ook
hier de voorwaarden voor
het lidmaatschap bepaald.
Men mocht niet jonger
zijn dan 18 en niet ouder
dan 45 jaar, een regelma
tig gedrag hebben, in goe
de gezondheid verkeren
en binnen de omschrijving
van de maatschappij
wonen.
De voorwaarden om steun
te kunnen krijgen van de
maatschappij werden
nauwkeurig omschreven.
De onderstand kon stop
gezet worden indien de
ziekte van chronische aard
was. De steun werd even
min verstrekt indien de
ziekte veroorzaakt werd
door losbandigheid en
overdaad, door verwon
dingen opgelopen in een
gevecht indien bewezen
kon worden dat de aan
stichter lid van de maat
schappij was, door kwet
suren opgelopen in
herbergen, of tijdens een
oproer. De zieke die bui
ten zijn woning werd aan
getroffen, geneesmiddelen
of spijzen nam tegen
doktersvoorschrift in, die
geestrijke dranken ge
bruikte of zijn beroep uit
oefende kon evenmin nog
aanspraak op steun
maken.
Van primaire kassen naar
Gewest, Verbond en
Landsbond
Op 14 juli 1889 werd de
maatschappij de «Een
drachtige Broederliefde»
opgericht. Nadien volgden
nog de «Sint-Jozefsgilde»
en «Burgerswelzijn».
Op 8 september 1908 werd
de vrouwenmutualiteit
«De Eendrachtige Zuster
liefde» opgericht.
Op 27 november 1906
werd het Verbond der
Maatschappijen van On
derlinge Bijstand van het
bestuurlijk arrondisse
ment Aalst opgericht.
Hier sloten ook de stede
lijke maatschappijen bij
aan.
In het verlengde van deze
koncentratiebeweging
moet ook de oprichting
van de Landsbond op 28
mei 1906 onder de bena
ming Landsbond der
Christelijke Vereenigin-
gen van Vooruitzicht in
België gesitueerd worden.
Ook in het Aalstersc werd
het ziekte- en invaliditeits-
probleem aangepakt door
de oprichting in de schoot
van het bestaande verbond
van een verbondelijke her
verzekeringskas op 12
maart 1907.
Algemeen kan gesteld
worden dat de plaatselijke
primaire kassen het klop
pende hart waren van het
mutualiteitswezen. De
maatschappijen van on
derlinge bijstand moesten
eigenlijk zeer aktieve ker
nen zijn met een bruisend
verenigingsleven om over
een goed funktionerende
mutualiteit te kunnen
spreken. De Christelijke
mutualistische beweging
ontplooide, gezien onder
meer het hoge ledencijfer
van het pensioenverbond
zich ook in het Aalsterse.
In 1938 kreeg de primaire
kas Zusterliefde een nieu
we benaming nl. Volkslief
de omdat de doelstellingen
van deze primaire kas ver
ruimd werden tot het
gezin.
In stroomversnelling
Na de tweede wereldoor
log kwam de mutualisti
sche beweging in een
stroomversnelling terecht.
De invoering van de ver
plichte ziekte- en invalidi
teitsverzekering door de
besluitwet van 28 decem
ber 1944 veroorzaakte een
volledige omwenteling in
het mutualiteitswezen, zo
dat de vrije ziekteverzeke
ring voor arbeiders en be
dienden een aanvullend
karakter kreeg.
Ook in Aalst had op
1.1.1947 er een fusie plaats
tussen de Algemene Bond
van Werklieden en Bur
gers der Stad Aalst, en de
eerder genoemde maat
schappijen, Eendrachtige
broederliefde. De Volks
liefde, Sint Jozefsgilde en
Burgerwelzijn.
De gefusioneerde maat
schappij kreeg de bena
ming «Vooruitzicht der
Christene Mutualisten» en
vormde het Verbond sa
men met onder meer de
volgende maatschappijen:
«Ondersteunt Elkander»,
Erembodegem; «Wijs
Vooruitzicht», Gijzegem
«Eigen Troost», Herder-
sem; «Voorzienigheid en
Broedermin», Hofstade;
«De Broederlijke Wer
kers», Moorsel; «Steun in
Ziekte», Nieuwerkerken.
Verplichte ziekte- en inva
liditeitsverzekering
Het administratieve ka
rakter van de plaatselijke
ziekenkassen werd nog
stringenter door de Wet
van 9 augustus 1963 tot
instelling en organisatie
van een regeling voor ver
plichte ziekte- en invalidi
teitsverzekering. Hun bu-
reaukratisch karakter
werd versterkt ten koste
van het bewegingsgerichte
karakter.
Mede door deze wijziging
vond op 1.1.1967 een fusie
plaats tussen enerzijds de
«Vooruitzicht der Kristene
Mutualiteiten» (op de
naamwijziging van Chris
tene naar Kristene vond
plaats op 1.1.1966) en an
derzijds de eerder ge
noemde maatschappijen
van Gijzegem, Herder-
sem, Hofstade en Moor
sel, zij namen samen de
benaming aan: «Kristelij
ke Mutualiteiten Gewest
Aalst». De datum waarop
de fusie plaats vond met
de maatschappijen uit
Erembodegem en Nieu
werkerken is niet met ze
kerheid te achterhalen,
doch dateert uit een vroe
gere periode.
Het werkingsgebied van
de Kristelijke Mutualitei
ten Gewest Aalst omvatte
ook Meldert en Baar-
degem.
.y/fi/zi/Vf//
maart
Zaterdag 19 maart 1988
17.30 u.: ontvangst van de bestuursleden en de
eregenodigden op het stadhuis.
19.30 u.: Keizershallen Aalst: feestviering 100 jaar
Kristelijke mutualistische solidariteit.
Welkomstwoord door de gewestvoorzitter Dhr. An
dré Van der Eist.
Diamontage omtrent de werking van het Kristelijk
ziekenfonds Gewest Aalst.
Feestrede door de voorzitter van de landsbond der
Kristelijke ziekenfondsen
Dhr. Robert Van den Heuvel.
Optreden van kunstgroep Vredon, Aalst
Recital met Johan Verminnen en Tars Lootens.
Zondag 20 maart 1988
14 u.Keizershallen Aalst:
Ge westelijke ontmoetingsnamiddag
Welkomstwoord door de gewestvoorzitter Dhr. An
dré Van der Eist
Diamontage omtrent de werking van het Kristelijk
ziekenfonds Gewest Aalst.
Animatie door Jef Burnt.
Optreden van kunstgroep Vredon, Aalst
Eucharistieviering rond het thema: Opstaan uit
eenzaamheidm.m.v. Scola Cantorum Cantate
Domino.
Bovendien wordt door
Jeugd en Gezondheid een
wedstrijd kindertekenen
georganiseerd met als te-
ma «100 jaar mutualiteit».
Uiteraard is de CM heel
wat meer dan een uitbeta-
lingsdienst.
U kan er terecht als U
begint te werken of te
stempelen, als U met va
kantie gaat, als U gaat hu
wen, uiteraard als U ziek
wordt of als U naar het
ziekenhuis moet.
De CM geeft U bovendien
kansen om aktief te zijn
bij kampen, ziekenzorgva
kanties en Lourdesbede-
vaarten en U kan er even
eens terecht voor een her-
stelkuur.
Momenteel wordt de uit-
leendienst van o.m. zie
kenbedden, krukken,
looprekken en dergelijke
meer uitgebreid en in dit
jaar wordt de «Belangen-
verdediging van de leden»
nog meer operationeel
i.v.m. o.m. te betalen
sommen aan artsen waar
aan soms wel eens een
reukje zit of de kwestie
van de erelonen van een
heelkundige ingreep.
LH
Speciale- prijs voor het
werk van De Paepe Ka-
trien, Meskens Marion en
Tombeur Michaël. K.T.A.
,>3 Lagere cyclus
lc prijs: Smits Ive: SJC 2
WB
2' prijs: Sonck Serge:
RMS BUJC 2
3' prijs: Soetens K. S.M.I.
Lagere afdeling
le prijs: Dimitrie Van Im-
pe: Sted. Akademie.
2' prijs: Dimitrie De Bun
del, Stedelijke Akademie
Vermelding: Pieter Vinck
Speciale vermeldingen
Speciale vermeldingen
gingen naar Filip Lesaffer
S.M.I.
Matthijs R. S.M.I.
Spaenhove Stefan S.M.I.
Van Cauteren Lenni,
R.M.S.
Van Damme F. S.M.I.
Van Den Bossche Sint-Jo
zefs College
Van Laethem G. S.M.I.
Willaert Steven, S.M.I.
LH
Het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap koopt een aantal bossen aan ter
betere bescherming, onder meer om die gronden te behoeden tegen de
verkavelingsrage.
Van het Kravaalbos op de grens van de provincie Oost-Vlaanderen en Brabant
en gespreid over de deelgemeenten Meldert, Baardegem, Mazenzele en Asse wil
minister Jan Lenssens 9 hectare, eigendom van notaris Dc Smedt uit Asse.
aankopen voor 3 miljoen fr. Deze aankoop kadert in een bedoeling tot optimale
bescherming van ecologische waardevolle gebieden en daarenboven maakt deze
interventie wellicht een beter beheer mogelijk.
Relikt van het Kolenwoud
Het Kravaalbos is na dat van Buggenhout het grootste bos van Oost-Vlaanderen
(80 ha. voor rooiingen) maar tevens een van de laatste bossen ten noord-westen
van Brussel. Zoals het Hallerbos is het een deel van het vroegere Kolenwoud
waartoe ook het huidige Zoniënwoud behoorde.
In de Middeleeuwen kreeg het Kravaalbos grote bekendheid wegens de uitbating
van de steengroeven. De ontginning begon reeds in de 12e eeuw op initiatief van
de abdij van Affligem, «der cloosten spieghel».
Zandstenen werden er uit de grond gepoeld en moesten, eens aan de lucht
blootgesteld, spoedig bewerkt worden vooraleer tot optimale hardheid te zijn
gekomen.
Heel wat kerken uit de regio werden opgebouwd met steen uit het Kravaalbos
wat ook het geval was met de Sint-Martinuskerk te Aalst, de O.L.V.-katedraal te
Antwerpen en gedeeltelijk ook de Sint-Romboutskerk te Mechelen.
Op het dorpsplein te Meldert herinnert trouwens een ruwe. monumentale
zandsteen er geplaatst tijdens het Jaar van het Dorp aan deze glorierijke tijd
waarbij via het Kravaal Meldert het voornaamste centrum was tussen Brussel en
Aalst. Dat is echter voltooid verleden tijd.
Momenteel blijft het Kravaalbos een ideaal oord voor wandelaars in elk
jaargetijde.
LH
Aalst. Een gelukkig winnaar van de wedstrijd van het vredpshuis (a)
In de trouwzaal van het
stadhuis had verleden vrij
dag de prijsuitreiking
plaats van de opstel- en
tekenwedstrijd in het ka
der van de aktie van Vre-
deshuis georganizeerd
door de Vereniging van
Vlaamse Leerkrachten.
Algemeen sekretaris Her
man Gevaert dankte de
vele honderden Aalsterse
deelnemers die blijk gaven
van vredelievendheid, ver
draagzaamheid, fair-play
en sportiviteit.
SJC 6 LG
Verhandeling: Christelle
Coosemans, Kon. Ath. 6
moderne talen
Lagere cyclus
Gedicht: Tom D'Haese,
V.T.I.
Verhaal: Marijke Renne-
boog - Sint-Jozefsinstituut
- 13 jaar
Niet verhalend: Marjan
Osselaer: R.M.S. III 2
pors.
Speciale prijs: Silvia Van
Dijck RMS II en An Buys,
RMS II.
Laureaten
Opstellen
hogere cyclus
Gedicht: Jürgen Van Der
Haegen - SJC 4 LG
Verhaal: Dylan Casaer,
Tekeningen
Hogere cyclus
V prijs: Vera De Wachter:
prris Ingrid De Schau- AalsL Veel volk bi> de prijsuitreiking van de door het Vredeshuis georganizeerde
wer K.T.A wedstrijd over «geen geweld op straat (a)
