Jubilerende samenwerking tussen
meisjes- en jongenschiro van Mere
Het lied als verhiezingstvapen
in vorige eeuw (3)
6 - 23.9.1988 - De Voorpost
Wat vroeger ondenkbaar was, blijkt nu de meest
normale zaak van de wereld te zijn: chiromeisjes en -
jongens samen in één aktiviteit. Ook in de jeugdwerking
zijn de tijden sterk veranderd en in Mere maakt men
daar geen uitzondering op. De jongenschiro Faidoli
vieren hun dertigjarig bestaan met een totaalspektakel
«Peter Pan» en zij worden bijgestaan door Marjolein die
al tien jaar voor de jeugdwerking van de meisjes zorgt.
Sinds een paar decennia is meer het strenge optreden
er heel wat verandering van de veertiger en vijfti-
gekomen in de jeugdwer- ger jaren. Het spel is thans
king. Waar vroeger slechts de voornaamste aktiviteit
een paar organisaties voor bij een dergelijke jeugd-
de tieners zorgden dan was werking en het is bijgevolg
dit na de tweede wereld- zeker geen «verplichting»
oorlog toch heel wat an- die opgelegd wordt. Deze
ders want ook nieuwe, vorm van tijdverdrijf
vooral christelijk ingestel- spreekt de jeugd van
de, jeugdbewegingen kwa- tegenwoordig duidelijk
men de reeds bestaande het meest aan en ook de
vervoegen. Talrijke ge- leiding moet zich enigszins
meenten bleven verstoken naar de wensen en minder
van een degelijke jeugd- naar de noden van het jon-
werking want in feite was ge volk schikken. Trou-
dit een privilegie van de wens, ook de leiding is
steden. Thans zijn zowat tussendoor veranderd en
alle ideologieën in een rijk voor hen is het niet be-
gamma vertegenwoordigd paald moeilijk om de
zodat een ruim aanbod jeugd te begrijpen,
een gemakkelijke keuze
voor de ouders vaststelt. [)e doelstellingen van der-
De jongens en meisjes, te- tig jaar terug zijn uiteraard
samen of afzonderlijk, dus zeer sterk veranderd
kunnen thans terecht in want vroeger was het lei
een gemeenschap waar zij den of volgen van een
een toevluchtsoord vinden jeugdbeweging een soort
om, vooral op zondagna- bijscholing tot eerlijkheid,
middag, hun vrije tijd op zelfbeheersing en kame-
een zinvolle manier te be- raadschap. Daarbij komt
leven. In Mere kan dat bij dat de ideoligie een onder-
verschillende groeperin- geschikte rol speelt alhoe-
gen maar de chiro spant we| men toch sommige ak-
sinds jaren de kroon wat tiviteiten daarnaar richt,
niet wil zeggen dat ook Deze laatste worden ech-
andere geen bestaansrecht ter meestal beperkt tot
hebben. spelen, al dan niet georga
niseerd, terwijl knutselen,
Jeugdvorming vertellen, opvoeren van
Bij het jeugdwerk heeft toneeltjes en andere ont-
men doorgaans de bedoe- spanningsvormen mini-
ling om de jeugd te vor- maal op het programma
men. Bij elke jeugdgroep voorkomen. Dit is juist
wil men aan karaktervor- doorgaans gevuld met
ming doen en doorgaan s kamp- en groepsspelen,
legt men er de nadruk op waarbij vaardigheid en
een zekere graad van ge- sportiviteit vaak uitgetest
hoorzaamheid, een min- worden en dit zowel bij de
der ver doorgedreven meisjes als bij de jongens,
tucht dat zeker geen soort Ontspanning is bij de
van militarisme uitstraalt, meeste jeugdgroepen het
Stiptheid en zorg voor het basiselement of een me-
materiële behoren even- thode tot (godsdienstige)
eens tot de voorgeschre- karaktervorming. Ook de-
ven regels maar in hoever- ze techniek heeft aan
re dat dit afgezwakt is in waarde ingeboet alhoewel
de loop der jaren hoeft bij een zekere soort zoals
men zich niet af te vragen bij de chiro de kristelijke
want overal is men «los- grondslag toch nog altijd
ser» en kent men niet een aanzienlijke rol speelt
bij de ontspanning. Men
beweert wel dat niet be
doeld wordt als een louter
godsdienstige opvoeding
want de geest reikt verder
dan dat en men spreekt
zelfs van een ontspanning
waarvan een veredelde in
vloed uitgaat. «Het is hier
dus niet een louter wegha
len van de straat, maar een
voorbereiding van de
jeugd tot de latere vol
ksopvoeding. In dit sta
dium moet de jeugd zelf
getuigen van een zekere
vindingrijkheid, onderlin
ge genegenheid en vooral
kameraadschap»,
en dit soms in eigenaardi
ge omstandigheden. De
idee om in Mere een jon
genschiro op te richten is
gegroeid uit een noodsi
tuatie toen de plaatsaüjke
KSA aan een heropflakke
ring toe was. Dat het
triumviraat, Roger Maes-
schalck, Em. Van Hau-
wermeiren, W. De Clippe-
leer en Rog. Droessaert,
de chiro als nieuwe jeugd
groep kozen is weinig ver
wonderlijk vermits in het
dorp al een meisjeschiro
sinds enkele jaren aktief
was. Ondanks het feit dat
zij ook aktief waren is het
toen goed florerende
Jong-Davidsfonds, hebben
zij na enkele maanden be
raad in 1958 de chiro
Faïdoli officieel aan de
jeugd voorgesteld. Hierbij
had men zeker geen be
doelingen om de reeds
«bestaande» jeugdgroepe-
ringen konkurrentie aan te
doen. Na voorbereidende
kontakten met de gewest-
proost van de chiro, E.H.
De Mulder, op aanraden
van E.H. Decubber, heeft
men de ledenwerving be
gonnen in de jongens
school van de gemeente.
Zelfs bij de aanvang ble
ven zij niet van moeilijk
heden gespaard en vooral
een vast lokaal of speelter
rein behoorden tot de
grootste problemen. Tij
dens de wintermaanden
moest de leiding het
jeugdwerk zelfs stopzetten
maar de zomermaanden
boden hen de kans om hun
werk naar behoren te ver
richten. Dit was de meest
geschikte periode om trek
tochten te organiseren
naar de twee uitgelezen
natuurgebieden in Mere:
het Steenberg en het
Blauwbos. Zonder veel
onheil te stichten kan men
het jonge volkje laten uit
leven en ook de jaarlijkse
kampen brachten enige af
wisseling.
Met veel moed begon men
aan een eigen muziekka
pel maar deze is nooit uit
haar kinderschoenen ge
groeid. Om de kontakten
met de leden te vernauwen
richt men een tijdschrift
op dat men De Banier
noemt. Ook dat ging ter
ziele nadat men zelfs een
samenwerking met de
meisjeschiro uitgepro
beerd had.
Jarenlang was de chiro,
zowel jongens als meisjes,
met een onzekere toestand
van huisvesting gekon-
fronteerd en gelukkig
stonden zij niet alleen in
deze situatie. Maar met
veel entoesiasme en door
zettingsvermogen, zonder
de hulp van de ouders te
vergeten, wist men zich
telkens door de problemen
te slaan. Uiteindelijk
klaarde de lucht op want
met een drietal krotwonin
gen aan de Genste haven
en met medewerking van
vele ouders, timmerde
men hieruit twee huisjes
op een weide op de wijk
Daal. Men ondernam di
verse aktiviteiten om dit
alles te kunnen bekostigen
en op 12 september 1965
kon men het «houten
heem» plechtig inhuldi
gen. Dit was de eerste stap
naar verruiming en verbe
tering want intussen werk
te ook het ouderkomitee
ijverig verder om deze
jeugdbeweging met alles
en nog wat bij te staan. Dit
resulteerde in 1977 tot de
inwijding van een heus
«stenen heem» op dezelf
de weide. Dit kon slechts
tot stand komen dank zij
de talrijke ouders en sym
pathisanten die drie jaar
lang veel vrije dagen op
geofferd hebben om aan
de opbouw ervan daad
werkelijk mee te werken.
Sindsdien gaat het Faïdoli
voor de wind en beschikt
men over een ruime zaal
voor gezamenlijke aktivi
teiten maar daarnaast zijn
er ook kleinere ruimten
voorzien die door verschil
lende leeftijdsgroepen ge
bruikt worden. Elke vere
niging kan, mits betaling
van een klein bedrag, van
de lokalen gebruik maken.
Ruim tien jaar na de in
gebruikneming is het chi-
roheem nog steeds het
trefpunt van de Meerse
kristelijke jeugd waar ze
onder degelijke leiding en
begeleiding elke zondag
terecht kan.
Nog een fenomeen waar
mee elke jeugdbeweging
mee te kampen heeft, is
het regelmatig veranderen
van de leiding. Dit is een
logisch verschijnsel omdat
de jeugd zo vlug verandert
en tot volwassenen op
groeit. Gelukkig staan er
bij Faïdoli telkens weer
«nieuwelingen» klaar om
de taak over te nemen en
juist deze continuïteit
heeft er voor gezorgd dat
zij reeds een derde decen
nium kunnen afsluiten.
Deze gelegenheid zal trou
wens met veel luister maar
ook met veel eigen inzet
gevierd worden.
Peter Pan
Ter gelegenheid van hun
dertigjarig bestaan wordt
er natuurlijk feest gevierd
en dit doen zij in samen
werking met de meisjes
chiro Marjolijn, die reeds
tien jaar bestaat.
Een verjaardig is altijd iets
speciaals en om dit feest
luister bij te zetten zal men
een heuse musical opvoe
ren: Peter Pan. Enkele le
den van de beide chiro-
afdelingen hebben het sce
nario in elkaar gestoken
en door middel van toneel,
zang en dans zal men dit
sprookje op de planken
brengen in een gans ande
re vorm. Het verhaal en de
fantastische avonturen zijn
ons genoeg bekend door
de film maar de chiro van
Mere zal het op een eigen
Lede. De bedreigde groene zone gezien vanuit de hoeve Draesaert (a)
manier vertolken. Faïdoli
en Marjolijn zijn hiermee
niet aan hun proefstuk
want tien jaar geleden nog
heeft men het twintigjarig
bestaan gevierd met een
ander podiumgebeuren:
Stuifmeel. Net zoals Peter
Pan nu, was ook dit een
eigen produktie. Daarbij
zijn de honderd akteurs en
figuranten allemaal lid van
de plaatselijke chiro-afde-
lingen en hun leeftijd va
rieert tussen de 6 en 24
jaar. Daarnaast heeft een
eigen ploeg voor de dekor-
bouw gezorgd wat het bes
te bewijs is van hun zon
dagse kreativiteit.
In de feestmusical Peter
Pan worden de hoofdrol
len vertolkt door Hilde
Roeland (Wendy) en Tim
Bruylandt (Peter Pan).
Het stuk wordt tweemaal
opgevoerd, nl. op vrijdag
30 september en op zater
dag 1 oktober telkens om
20 uur in het chiroheem in
de Daalstraat te Mere. De
toegang bedraagt 50 fr en
komt uiteraard ten goede
aan de werking van de jon
gens- en meisjeschiro van Lede. De bewoners van de Keiberg staken de zwarte
Mere. vlaggen uit als teken van protest.
JV
Het Provinciebestuur van Japanse onderzoekers van de Op 25 september heeft de
Oost-Vlaanderen werkt mo- Henkei Lion Research Labo- provinciale sportdag voor ge- I
menteel aan het opstarten van ratoria in Tokio hebben na handicapten plaats in het Pro-
subregionale tewerkstellingsi- jarenlang fundamenteel on- vinciaal Domein Puyenbroeck
nitiatieven. De provincie zal derzoek een nieuwe metode te Wachtebeke. Het tema is
met dit doel opgedeeld wor- ontdekt om haaruitval te be- dit keer «Sport kan altijd».
den in 7 subregionale zones, strijden.
Het proletariërslied is in feite maar voor goed begonnen na
de Commune van Parijs. In de streek van Aalst is hel
gemeentegoed geworden met de oprichting van «De Werk
man» en met de stichting van het Daensisme. Dat deze
liedjes grote bijval hadden en van mond tot mond overge
dragen werden, maakt ze geenszins tot strijdliederen wat de
bedoeling niet was. Ze waren eerder bedoeld als verweer
middel, als een protest(song) tegen de heersende politiek,
links tegen rechts en omgekeerd of ook liberaal tegen
katholiek en later met de partijenstrijd van het Daensisme
en socialisme waren kende de liederen met de politiek als
tema een ongekend hoogtepunt. Het waren uitingen van
zuivere volkskunst en de liederen bevatten rake beschrijvin
gen van wat er tijdens de verkiezingen omging. Met
dergelijke volksgezangen kan men een groot gedeelte van de
lokale of streekgeschiedenis samenstellen want zij waren
genoeg gedetailleerd en zonder overdrijving. Soms waren
ze wel enigszins bombastisch maar altijd was een bekvech
ten tussen partijen die elkaar de schuld gaven van een slecht
gemeente- of landbestuur. In feite kan men ze als kronieken
beschouwen die de gebeurtenissen van het ogenblik vastleg
gen, maar dan in liedvorm.
Tijdens een feest, in februari 1884, gaven de liberalen een
liedblad uit, uiteraard tegen de katolieken gericht, dat
opgedragen werd aan «ons werkvolk». Het bevatte een lied
met dezelfde titel en het pamflet werd op grote school
verspreid, stond vol met godslasteringen of wat men het
toen noemde. Volgens de inhoud van dit pamflet raadde
men de kinderen van de werkman aan om de rozenkrans
niet meer te bidden en men verbiedde de vrouw om nag
naar de kerk te gaan. Dit werd bestempeld als een ezellied
want de priesters werden er in afgeschilderd als dwingelan
den en volgens de toenmalige liberalen moest dit ras uit het
menselijk leven verdwijnenZoals dit toen de gewoonte was
wachtte de tegenpartij niet lang om hun konkurrenten van
antwoord te dienen en al een paar dagen daarna zong men
een ode aan de katholieken en hun leer. Ook dit was «Aan
hel werkvolk» gericht en moest een duidelijk antwoord zijn
op het «ezellied» zoals zij uitdrukkelijk vermeldden.
Maandagmorgend vond ik op de strate
Een gedruksel... 't was een lied,
Dat een geuzenslimmerik daags te voren
Uit zijn kele vloeien liet.
Als ik 't vuil gewrocht voor eenige vrienen
Weinig later luidop las,
Spotte eenieder: dat het lied 't gemaaksel
Van een grooten ezel was.
't Mosterdliedje zoekt den braven werkman
Op te maken tegen kerk,
Tegen onze priesters, tegen godsdienst
Tegen ieder katholiek werk.
'k Zou den werkman willen doen gelooven
Dat hem niets aan God verbindt,
Dat men zijn geluk en rust des Zondags
Slechts in «bier en herberg» vindt.
Brave werkman! die een gansche weke
Werkt en zwoegt voor vrouw en kind,
Is 't niet in de hope van de Zondag
Dat gij daaglijksch troosting vindt'/
Is het zondags niet dat gij ter kerke
Vol betrouwen uwen nood
Klagen gaat, en bidden: Geef o Heere
Heden ons het daaglijksch brood.
Is het niet in onze heil'ge tempels,
Waar gij uwen God vereert,
Dat men 's Zondags u de grootheid uwer
Edele bestemming leert?
Is het in de kerk niet dat de priester
U het zure werk verzacht,
Als gij predikt dat daar in den Hemel
U een eeuw'gen Zondag wacht?
Ach! Wie zijn die u smaven heeten,
Als gij God en plichtgetrouw,
's Zondags uwe mis en lof gaat hooren,
Met uw kind'ren en uw vrouw?
Ja wie zijn zij die u Zondag zongen
In een lied van ezelwerk:
Laat uw kind geen rozenkransen lezen
Houdt uw vrouw uit Rochuskerk!...
Zijn zij slaven.weet ge om welke reden
't Werk van Sinte Rochus staat,
Zooals ons andere goede werken
Iedren geus vervult met haat?
Weet gij niet waarom zijn dulle woede
Daarop hoopen laster smijt?
Wel! omdat elkeen dier werken - luidop
Hem zijn geus-gedrag verwijt!...
Werkman, neen, uw christen plichten kwijten
Maakt van u geen slaaf op aard;
't Is het kwijten van die zoete plichten
Dat u troost in 't herte baart.
Godsdienst ook en 't werk van Sinte Rochus
Hebben zij een enklen keer
's Zondags u vermaak of spel verboden
Als het gaat in deugd en eer?
Neen, gij zijl geen slaaf der priesters, werkman,
Ah ge ons Lieven Heere dient,
Altijd doch vooral in nood en smerte
Is hij uwe beste vriend!.
Is het aan de deur van onze geuzen
Dat gij in uw armoe klopt?
Zou 't de priester zijn die zijne geldbeurs
Bij uwe schammle noodklacht stopt?.
Laat u niet misleiden, beste werkman,
Kwijt uw plichten steeds, blijf braaf!
Laat ons noch door gazet en noch door confrentie
Van u maken eenen slaaf:
Eeenen slaaf van goddelooze geuzen,
Op wier voorhoofd Satans merk
Klaar, in volle lettren, staat geteekend!.
Ja! blijf God getrouw en Kerk!
In 1884 zaten de liberalen al een paar jaren in de regering en
daarbij hadden ze veel moeilijkheden moeten overwinnen.
Dit betekende nu bijna het einde van de leghlatuur en in
hun zegedrift verkondigde men overal dat ze niet meer
konden verslagen worden. Bovendien werden alle politieke
wapens gebruikt om propaganda te voeren, in het belang
van hun eigen partij natuurlijk. Van de kleinste tekortko
mingen werden gedetailleerde gegevens aan de kiezers
medegedeeld om de rivalen in discrediet te brengen. Het
was nochtans gevaarlijk want ook in dit jaar moesten er nog
gemeenteraadsverkiezingen gehouden worden.
In Dendermonde, waar de liberalen «trommeh» genoemd
werden, ging men het gerucht rondstrooien dat de burge
meester overal te vinden was, uitgenomen in het stadhuis
waar hij werkelijk moest zijn. Het antwoord bleef natuurlijk
niet uit en de polemiek nam zijn normaal politiek beloop,
met dat verschil tegenover nu dal men toch een lid ah wapen
gebruikte.
Burgers van ons Dendermonde,
Weet gij wat ten allen tij',
Hier en elders steeds geweest h,
't Geen men noemt de geuzerij?
Luhtert goed, ik zal 't u zeggen,
't Is een monstrueus gestel;
't Is een jongsken van de loge
't Is een ware duivehspel.
Al wat nopens God en godsdienst
Ons tot troost in 't herte viel,
Al wal spreekt van hel en hemel
Wil zij bannen uit ons ziel.
Godemin en deugd bespotten,
't Volk verwijd'ren van de Kerk,
Godsdiensthaat alom verwekken,
Is heur liefste en grootste werk.
Wie h tegen onze priesters
Met der duiv'len haat vervuld?
Wie h het die alle dagen
Op hun heil'ge zending brult?
Ziet gij daar op 't kerkplein prijken
Onze vromen Pater Smet?
Dank en liefde hebben hem daar
In den gloriebrons gezet.
En ons schaamteloze geuzen,
Als bezeten door het kwaad,
Werpen naar zijn edel voorhoofd
Niets dan lastertaal en smaad.
Waren het ook geene geuzen
Die hier onlangs, boos en zat,
Misse, lof en uitvaart zongen
In een herberg van de stad.
Ja, elk wijst hier met den vinger
Hunnen dikken pastoor aan;
En eiken ook kent den koster
Die mat hem leeft dienst gedaan!
En wie weigert er te knielen,
Ah ons Heere langs de straat
Eenen zieke die gaat sterven
Troosten en versterken gaat?
En welk schepsel was 't dat onlangs
In d'abdij met luid gelach
Spottende ah de pater, afriep:
«Morgens h het vastendag»?
Was het ook geen geuzenvolkske,
Dat hier in ons Denderstad,
Elk weet waar! op Goeden Vrijdag
Vleesch met heele hoopen at?
Was 't geen geus ook. die op 't kerkhof
Onlangs lomp aan 't smooren was,
Wen men er bij een begrafenh
't Laatste de Profundh las?
En waar speelt men op de planken
Stukjes van zoo vuile lucht,
Dat de moeders hunne dochters
Redden moeten door de vlucht.
En wie blaast er aan de werkman
Bij Moonfreer en Marversooi
Met het vuilblek van de kerkstraat
Weeklijksch geusbedrog in 't oor.
Zegt nog wie er tegenwoordig
In dat vuilblad liegt dat 't kraakt,
Om de nieuwe buh te bergen
Die men voor de geuzen maakt?
En waarom aan dag gazelje
't Woord ineens h afgepakt,
Ah men rept van zeker geusfeit
Over 't welk thans elkeen klapt?
Nu hebt gij toch al een staalken
Van de geuzerij, gewh;
En gij ziet reeds dal bedriegen
't Beste van heur wapen h!
Ook de verkiezingen voor Kamer en Senaat gaven aanlei
ding tot havige dhputen en toen op 10 juni 1884 de helft der
kamerleden moest verkozen worden zag het er niet roos
kleurig uit voor de liberalen, vooral om de schoolpolitiek
die veel nhnoegdheid onder het «atolieke«: volk gebracht
had. Bovendien waren ook zij verdeeld en onder het mom
van gematigde neutralenvoerde graaf d'Oultremont de
«scheurlijst» aan. Alle katholieke strekkingen hadden zich
verzoend en de liberalen leden een verpletterende nederlaag
wat de val van de regering tot gevolg had. Het was een
volledig dieptepunt en de afstraffing was zelfs zodanig groot
dat de minhters Olin en P Van Humbeeck niet herkozen
werden. Dat deze nederlaag reden gaf tot smalende uitlatin
gen aan het adres van sommige leiders hoeft geen kommen-
taar; in de straten hoorde men niets ander meer dan:
Ze zijn d'er af
Pierken Van Humbeeck
Ze zijn d'er af
Pierken Van Humbeeck die ligt in 't graf.
Julien De Vuysl
