Oude apoteek De Valckeneer
laureaat
Festiviteiten
in Daens|aar1989
Veertig laar geschiedkundige vereniging
«Land van Aalst»
Boekenbeurs in Netwerk
Oude kaart- en jubileumnummer
4 - 16.12.1988 - De Voorpost
Aalst. De historische kring van het land van Aalst vierde zijn 40 jarig bestaan met een
akademische zitting. Voor de muzikale omlijsting zorgde de heer Slagmulders (a)
de inzet van Fritz Cour-
teaux, Clemens Uytter-
sprot en Luc De Rijck.
Ook ontmoetingen met auteurs
LH Vandaag vrijdag 16 december gaat in Netwerk, De Ridderstraat 28 te 9300 Aalst de
traditionele Boekenbeurs van start. Een organisatie van een samenwerkingsverbond
van een twaalftal Aalsterse verenigingen in het onafhankelijk kultureel centrum
Netwerk. Deze boekenbeurs brengt een aktuele selektie uit het overaanbod van dit
jaar verschenen titels. Voor elk van de werkterreinen van de verschillende organisa
ties, voor goede kinderboeken en voor literatuur tout court werd een selektie gemaakt
met aandacht voor recente uitgaven maar tevens voor goedkope uitgaven en voor een
soort basisbibliotheek.
Halve V.V.A.K.-prijs uitgereikt te Aalst
Vervolg van blz. 1
met zin voor elk détail. Onder
meer te merken bij het ge
bruikte lettertype.
Geapprecieerd werd ook
dat optimaal gebruikt werd
gemaakt van bestaand vroe
ger al dan niet gefcycleerd ma
teriaal.
Verwachtingen voor de vol
gende bestuursperiode
Van een aantal bedenkingen
wilde de voorzitter dit jaar
afzien. Niet omdat vroegere
bedenkingen nogal wat stof
hebben doen opwaaien. Wel
omdat die nu geen zin meer
zouden hebben vermits we ge
komen zijn aan het einde van
de bestuursperiode.
De heer Marnix Cherreté wil
de zich dan liever toespitsen
op de verwachtingen die de
V.V.A.K. in het nieuw be
stuur stelt waarvan gehoopt
wordt dat die zullen kunnen
in vervulling gaan.
Verwacht wordt dat gezorgd
zal worden voor bescherming
van waardevolle en histori
sche gebouwen. De WAK is
er zich van bewust dat zulks
geld vraagt en dat de budget
taire middelen beperkt zijn.
Toch moet er ruimte zijn voor
een aktief beleid op dat vlak.
De kosten voor bescherming
kunnen inderdaad gespreid
worden over verschillende
dienstjaren. Aalst heeft reeds
jaren een dossier in omloop
met vermelding van ruim 40
projekten tot klassering doch
daarbij bleef het. Gevraagd
wordt dan ook dat de stad
zich zou inzetten voor ver
snellen van de procedure.
In verband met de stadseigen-
dommen die niet of weinig
gebruikt worden vraagt voor
zitter Marnix Cherreté zich af
of die niet kunnen omge
vormd worden tot woongele-
genheden.
In verband met ruimtelijke
ordening weet de V.V.A.K.
perfekt dat deze materie in
vele opzichten de bevoegdhe
den van een stadsbestuur
overstijgt. Toch kan Aalst aan
het eigen gezicht iets doen
door gemotiveerd toestaan of
weigeren van bouwvergun
ningen.
H. Geestkapel
Nu de gronden van de par
keergelegenheid aan de Kat-
testraat zijn opgekocht vraagt
de WAK met aandrang dat
de H. Geestkapel niet alleen
zou gerestaureerd worden
doch dat die restauratie zou
plaatshebben zonder dat de
kapel enigerwijze zou worden
opgeschoven. De H. Geestka
pel moet op haar oude, histo
rische plaats blijven waar ze
staat. In verband met de toe
komst van het Huis De Blieck
aan het Keizerlijk Plein
neemt de WAK een afwach
tende houding aan. Ze weet
niet wat er juist mee gaat
gebeuren. Er was wellicht een
gebrek aan ruime denkoefe-
zich over dat na een kwart
eeuw het kultureel centrum er
uiteindelijk gekomen is.
Uiteraard verkeert men er
nog steeds in de inrij periode
en lijdt het nog aan kinder
ziekten qua informatie en re
servatie. Het personeel moet
er van overtuigd zijn dat het
een dienstverlenende op
dracht heeft en dat klant
vriendelijkheid daarbij de
Aalst. Het bestuur van WAK zette zijn wensen klaar en duidelijk uiteen (a)
ningen alvorens de realisatie
te plannen. Een probleem
stelt zich eveneens voor de
toekomst van de herberg «De
Drie Koningen». De WAK
hoopt alleszins dat het ko
mend bestuur interesse zal
hebben voor deze problemen
en er dan konsekwent zal naar
handelen.
Musea en Archief
Voor de musea is een beleids
nota broodnodig na grondige
inventarisatie, ruime bezin
ning en inschrijven van finan
cieringsmiddelen op de begro
ting.
Het Archief heeft volgens de
WAK nood aan een ruim
gebouw. Bij voorkeur een
nieuwbouw. Dit na bespre
kingen met deskundigen als
mensen van het Rijksarchief
en van het departement
Openbare Werken. Qua per
soneel zit men er te krap.
Inschakelen van allerlei soor
ten tijdelijk personeel brengt
geen oplossing wat betreft de
noodzakelijke kontinuïteit.
De Werf
De heer Cherreté verheugt er
boodschap is.
Adviesraden
Het (te) groot aantal advies
raden heeft in de voorbije
bestuursperiode niet geleid
naar gemotiveerde, deskundi
ge adviesverstrekking. De
WAK houdt het dan liever
bij organen die worden sa
mengesteld in funktie van een
bepaald probleem en waarin
mensen zetelen die juist we
ten waarover ze spreken. Mo
menteel zitten er te veel afge
vaardigden van politieke par
tijen in het groot aantal ad
viesraden en hun interesse is
er vaak ondermaats met alle
gevolgen vandien. De koncer-
tatie die schepen De Maght
organiseerde in verband met
de H. Geestkapel en omge
ving waarbij heel wat belang
hebbende instanties werden
betrokken noemt Cherreté
een schoolvoorbeeld hoe het
moet en hoe het kan.
Schepen Dooms
Als afgevaardigde van het
scheidend maar tevens van
het komend bestuur was sche
pen André Doorns de ge
schikte persoon om de wen
sen van de WAK aan de
komende koalitie over te
brengen wat hij dan ook be
loofde te zullen doen.
Een stap in de goede richting
kan reeds zijn de voorziene
bundeling van Ruimtelijke
Ordening en Monumenten
zorg in één schepenambt. Hij
klaagt er wel over dat vooral
in de Vlaamse Gemeenschap
geremd wordt wat betreft de
afwikkeling van de 41 projek
ten voor klassering die Aalst
lopend heeft.
Het aanstellen van een urba-
nist wat onlangs gebeurde zal
eveneens een stap in de ge
vraagde richting zijn.
Wat betreft de toekomstige
vestiging van het Archief kan
de schepen echter geen
nieuwbouw beloven. Wel een
centrale plaats zodra het
OCMW-ziekenhuis aan de
Siesegemlaan operationeel
wordt en huisvesting aan de
rechteroever vrij komt voor
de Akademie Schone Kun
sten die aldus het kompleks
Oud-Hospitaal zou laten vrij
komen. Allicht een cascade
van verhuizingen die nog niet
voor morgen is.
LH
Student 2000 is een service en
informatieplatform voor het
nederlandstalig hoger onder
wijs. Alle belangrijke tema's
die een student van de toe
komst aanbelangen komen in
deze uitgave aan bod. Voor
meer informatie Student
2000, Schermersstraat 1 te
2000 Antwerpen (03/
226.08.50).
Het Daenskomitee onder erevoorzitterschap van Luc Delafortrie en voorzit
terschap van historicus Frans-Jos Verdoodt heeft de aktiviteiten tijdens het
komend Daensjaar vastgelegd. Althans in grove contouren. Dit ter gelegen
heid van de honderdste verjaardag van het overlijden van priester Adolf
Daens; stichter met zijn broeder Pieter, van de Daensistische Beweging.
Het Daensjaar gaat van start op zondag 22 april met het neerleggen van
bloemen aan het gedenkteken van de gebroeders Adolf en Pieter Daens op
het totaal gerenoveerde Werfplein bij de Sint-Annabrug. Dit dan in aanwezig
heid van de Voorzitter van de Vlaamse Regering, van Gouverneur Balthazar
van Oost-Vlaanderen en van de burgemeester van de stad, mw. Anny De
Maght.
Nadien volgt een debat onder historici waarbij de wortels, de aanhang en de
erfenis van de Daensistische Beweging onder de loupe worden genomen.
Op zondag 28 mei kan u aan de Werf tussen 13 en 14.30 u. starten voor een
Daensautozoektocht. Wandelaars kunnen er terecht voor een wandeltocht
van 10 of 20 km. naar keuze uiteraard, langs plaatsen die aan Daens
herinneren. Deze wandelzoektocht heeft plaats op zondag 4 juni en tevens is
er dan de kans een geleide Daenswandeltocht doorheen het stadscentrum mee
te maken.
Uiteraard blijft de gebruikelijke jaarlijkse Daensdag niet achterwege op
zondag 11 juni met een eucharistieviering in de Sint-Martinuskerk te 10 u.
Van een enigzins gesuggereerde Daensstoet werd afgezien wellicht wegens de
moeilijke omstandigheden die organisaties tijdens de zomerperiode mee
brengen.
Er zijn 5 avond- en 2 schoolvoorstellingen voorzien van een Daensstuk in de
schouwburgzaal van De Werf. De avondvoorstellingen hebben plaats op 15,
16, 17, 23 en 24 september. Nadat Herman Coessens zijn taak als regisseur
van dit stuk had teruggegeven wordt uitgekeken naar een beroepsregisseur.
Moest deze echter niet vindbaar zijn, dan zou Meldertenaar Jos Maesschalck
de taak op zich nemen.
Van 17 november tot 10 december loopt in de belfortzaal een tentoonstelling
over de politieke verslaggeving in de tijd van Daens. Deze expo wordt
afgerond op 9 en 10 december met de voorverkoop van een speciale Daens-
postzegel op 9 en 10 december in de zelfde zaal.
Op 16 december sluit het Daensjaar af met een debat op het socio-politieke
vlak waarbij journalisten peilen wat van het Daensistisch gedachtengoed nog
aktueel is gebleven.
LH
In de marge van deze boe
kenbeurs wordt iedere
avond een ontmoeting met
een auteur voorzien.
Vrijdag 16 december komt
Elisabeth Marain haar
sukseswerk «Rosalie Nie
mand» voorstellen. In dit
werk wordt het schokkend
maar autentieke verhaal
verteld van een vrouw die
ds kind van elf jaar door
laar moeder in een psy-
:hiatrische instelling werd
gestopt en daar 38 jaar
opgesloten bleef hoewel er
geestelijk met haar niets
aan de hand was. Het
boek veroorzaakte vooral
een emotionele schok,
maar toch hoopt Elisabeth
Marain ook op enige aan
dacht voor het werk als
'literair' produkt.
Jan Louies, een rasechte
'Oiljsteneer', komt zater
dag 17 december zijn
«Oiljsterse Diksjoneir»
voorstellen. Het boek
bundelt een vijftienhon
derdtal typische Aalsterse
woorden, gezegden en ook
niet eerder gepubliceerde
kinde-rijmpjes, liedjes en
aftelzinnetjes.
Mare Reynebeau's essay
bundel «Apollo's Klacht»
komt zondagavond aan
bod. De ondertoon van de
negen essays die hier wor
den verzameld, is een
voortdurende bezorgdheid
over wat in dit land voor
kultuurbeleid moet door
gaan. In dit verband heeft
nij het o.a. over de politie
ke greep van de verzuiling
op de Vlaamse kuituur en
over de manier waarop de
ze Vlaamse kuituur meer
en meer afhankelijk wordt
van sponsoring. «Apollo's
Klacht over kuituur in
Vlaanderen en elders»,
aanbevolen voor iedereen
die kuituur in Aalst be
langrijk vindt.
Praktisch
Vrijdag 16 december van
19.30 tot 23.00 u. Zater
dag 17 december van 10.00
tot 23.00 u. Zondag 18
december van 10.00 tot
23.00 u. Maandag 19 de
cember van 10.00 tot 17.00
u. Toegang gratis.
Organisatie Samenwer
kingsverband boeken
beurs met steun van
Standaard boekhandel,
Nieuwstraat, Aalst.
Ontmoetingen met au
teurs: vrijdag te 20.30 u
Elisabeth Marain, zater
dag te 20.30 u Jan Louies
en zondag te 20.30 u Mark
Reynebeau.
LH
Aalst. Test-Aankoopmedewerker Adriaenssens aan het woord in het Vredeshuis (a)
Tijdschrift voor Geschiedenis
Vervolg van blz. 1 Beeckmans. Op een ker
nachtige wijze geeft hij
wenste het bestuur synthe- een overzicht van de vele
seartikelen te publiceren opgegraven sites en maakt
over enkele aspekten van hij de lezer wegwijs in de
de geschiedenis van Het vele archeologische tijd-
Land van Aalst. De arti- schriften, naslagwerken en
kels mochten niet encyclo- verenigingen die het ar-
pedisch zijn, niet te om- cheologisch onderzoek in
vangrijk en anderzijds Het Land van Aalst bevor-
moesten ze nieuwe ele- deren,
menten bevatten en een Op een verhelderende wij-
goed overzicht geven van ze heeft bestuurslid, Mar
de huidige problematiek in nix Cherreté, het ontstaan
het historisch onderzoek, en de groei evenals het
Bleek deze opdracht dui- bestuur geschetst van het
delijk en eenvoudig, de grootste deel van Keizer-
uitvoering ervan was niet lijk Vlaanderen, waarvan
zo evident. Uiteindelijk Het Land van Aalst de
werden een vijftal aspek- hoofdbrok vormde. We
ten weerhouden. gens de veelheid aan mate-
Voor de archeologische riaal is dit artikel beperkt
kroniek zorgde Luc geworden tot de Middel-
De topologiscne kaart die de leden van Land van
Aalst als verjaardagsgeschenk aangeboden krijgen
wordt toegeschreven aan Jacques Horenhault die ze
zou hebben gemaakt in 15-96. Hij was naast schilder
ook landmeter. Wellicht zelfs etser.
De kaart is regelmatig georienteerd en biedt alle
elementen die een degelijke kaart moet bieden
bossen, akkers, rivieren, beken en vijvers, minia
tuurvoorstellingen van steden, kerken, abdijen,
kloosters, kapellen, kastelen, huizen en hoeven,
molens, justitieplaatsen en wegen. De kaart is boven
dien gekleurd, de vijf baronieën van het Land, Rode,
Gavere, Zottegem, Boelare en Schorisse kregen elk
een andere kleur. In de hoeken staan prachtige
caetouches, rechts worden de Rechtvaardigheid en de
Vrede uitgebeeld met de kaartlegende en links staan
de wapenschilden van Aalst, Geraardsbergen, de vijf
baronieën en van Albrecht van Oostenrijk, de gou
verneur der Nederlanden. Ook Jacques Horenhault
zelf, de kaartschilder staat erop afgebeeld, prachtig
gekleed en verzorgd.
Wanneer precies werd de kaart getekend? Ook die
vraag is niet zo eenvoudig. Op de kaart is immers het
cijfer van de tientallen onleesbaar geworden. Zoals al
gezegd werd ze op het kongres van Reims in 1596
gedateerd. Nu hangt er wel in het Oud Hospitaal van
deze stad een kopie van een kaart over het Land van
Aalst die door Jacques Horenhault in 1612 zou zijn
getekend. Is de kaart in Parijs van 1596 dezelfde als
de kaart die in 1612 in Aalst was? Daarvoor kunnen
er slechts voorlopige antwoorden zijn.
Hoe is de Horenhaultkaart in Parijs terecht geko
men? Ook hier zijn er veronderstellingen. In Parijs
denkt men dat de kaart uit de kaartenverzameling
van het kasteel van Bontin komt, niet ver van
Auxerre. Daar bereidde in de 17de eeuw de maréchal
général des logis des camps et armées du Roi de
oorlogen voor van Lodewijk XIV. Hij kon zo'n
kaart goed gebruiken. Anderzijds was er in 1784 een
Horenhaultkaart in Aalst, waar de kopie van het oud
Hospitaal naar gemaakt werd.
Voor wie is deze kaart bestemd?
De ene helft wordt gratis bezorgd aan instellingen
met een publiek, pedagogisch en wetenschappelijk
karakter. En dat zijn:
- de 26 steden en gemeenten die gelegen zijn in het
gebied van het voormalige Land van Aalst, de grote
femeenten ontvangen 5 kaarten, de kleinere 3, dit ten
ehoeve van de kulturele dienst, de VVV, het ar
chief,...
- de openbare bibliotheken van voornoemde ge
meenten, de grote biblioteken ontvangen 4 kaarten,
de kleinere 2.
- alle onderwijsinstellingen voor secundair onderwijs
uit genoemd gebied, dat zijn er een honderdtal, grote
scholen ontvangen 4 kaarten, kleine 2, dit ten
behoeve van de schoolbibliotheek, de leslokalen
geschiedenis en aardrijkskunde.
- alle grote wetenschappelijke instellingen van het
land als universiteitsbiblioteken, seminaries histori
sche geografie, rijksarchieven enz.
De andere helft van de oplage is bestemd voor
individuele personen.
Op de eerste plaats de leden van het Land van Aalst,
vervolgens de personaliteiten uit het politieke, weten
schappelijke en akademische milieu of personen aan
wie onze vereniging een plicht van dank heeft en
tenslotte aan toekomstige leden. Het is nauwelijks zo
dat we de kaart als promotiemiddel willen aanwen
den om nieuwe leden aan te trekken. Elk nieuw lid
krijgt gratis een kaart zolang de voorraad strekt.
In funktie van hogergenoemde doelgroepen is de
oplage van de kaart bepaald en beperkt. Het is dus
niet zo dat we de kaart zomaar aan onze vrienden of
al wie er om vraagt uitdelen. Al diegenen voor wie de
kaart bestemd is, hebben een inruilbewijs toege
stuurd gekregen, dat de voorwaarde is om de kaart te
kunnen bekomen. Wie de kaart niet heeft afgehaald
voor 31 januari 1989 in het aangeduide ASLK-
kantoor verliest er zijn recht op.
Het reeds vermeld jubileumnummer kan aangeschaft
worden voor 250 fr.
LH
eeuwen.
Een beperking drong zich
ook op bij het probleem
van rijkdom en armoede
of kortweg bij het ekono-
misch leven. De specialist
terzake de heer Herman
Van Isterdael belicht dan
ook alleen de landbouw
problematiek in de 17de
en 18de eeuw.
Voor het kulturele facet
zorgde onze voorzitter de
heer Luc Robijns die het
aktuele punt behandelde
van het behoud en de res
tauratie van het kuituurpa
trimonium in de vijf ste
den: Aalst, Geraardsber
gen, Ninove, Ronse en
Zottegem.
Beheerder Geert Van
Bockstaele diepte het
godsdienstig aspekt uit via
doorlichten van de archie
ven van centrale instellin
gen die een massa nog on
gekende dokumenten be
vat en over kloosters in het
Land van Aalst.
Deze 5 syntheseartikels
worden voorafgegaan
door een bijdrage van
Marcel De Cock over de
voorgestelde kaart van J.
Horenhault.
Volgend jaar!
Vermits 1989 het herden
kingsjaar is van de geboor
te van priester Daens en
ook van de Brabantse Om
wenteling is het evident
dat omtrent die twee histo
rische fenomenen artikels
gepubliceerd worden.
Voorts zijn er bijdragen
voorzien over een merk
waardige pater uit de abdij
van Affligem, de Dender-
brug te Pollare, de biblio
grafie van Het Land van
Aalst, het vervolg van de
historiek van het oude
Land van Aalst, en een
artikel over de oudste ge
schiedenis van het Land
van Rode.
Kuituurschepen Chris
Borms had woorden van
hulde en dank aan ver
dienstelijke leden van het
Land van Aalst. First of all
aan de twee nog aanwezi
ge stichters, uitgeweken
Aalstenaars Albert Van
Lil en Basiel Boel. Boven
dien voor de nooit aflaten-
