Weekblad v
«we
Eerste Vredesprijs voor
Nlarcia De Neve
*4
Sj>
flCf
Daensdag, Vaderkesdag: Daens vader der armen
i 16 JUN11989
JAARGANG NR. 24-«F
rlPf
Ll
iSW
Het Aalsters komitee «Werken aan de Vrede»
samengesteld uit Jef De Loof, Guido Saey, Kamiel
Sergant, Johan Heirman en Frans Vanvolsem kent
voor de eerste maal een prijs toe aan een persoon of
aan een groep uit de regio Aalst die zich speciaal
verdienstelijk heeft gemaakt om de goede onderlin
ge verstandhouding tussen de mensen te bevorde
ren. Dit jaar wordt de prijs toegekend aan Marcia
De Neve voor haar inzet in het 11.11.11-komitee van
de stad Aalst en de Stuurgroep voor de Derde
Wereld.
Vóór deze prijs komen uiteraard ook stille werkers
in aanmerking mits ze een belangrijke rol spelen
voor ons aller vrede. De laurea(a)t(e) wórdt telkens
het volgend jaar na de toekenning in de jury
opgenomen.
Marcia De Neve is in de stad Aalst reeds jaren
verantwoordelijk personeelslid voor de 11.11.11-
aktie. Reeds jaren is zij de bezielende kracht van
deze aktie en mede dank zij haar inzet is het
Aalsters Komitee uitgegroeid tot een stuurgroep
voor de Derde Wereld, waar alle Derde Wereld
verenigingen in verzameld werden, samen met de
Vredesgroeperingen en de verenigingen die ijveren
voor respekt voor de mensenrechten. Marcia is
iemand die veel energie en inspanning levert voor
de aktiviteiten van deze stuurgroep.
Op zondag 25 juni wordt haar om 11 uur in het
Vredeshuis, Esplanade 8 te Aalst, de eerste Vredes
prijs overhandigd door stichtend voorzitter Johan
Heirman. De prijs is een kunstwerk van Joske De
Ras, die aktief is in het Vredeshuis.
De Daensdag van verleden zondag kreeg een biezondere dimensie en betekenis.
Enerzijds wegens het Daensjaar waardoor de aandacht heel wat nauwer op Priester
Daens en broer Adolf werd toegespitst en anderzijds wegens het afscheid van
voorzitter Luc Delafortrie van het Priester Daensfonds. Met bovenop het drievoudig
mea culpa dat vikaris-generaal Frans Temmerman, een Erembodegemnaar, sloeg
samen met een bede om vergiffenis.
Voor de traditionele Daensmis liep de dekanale Sint-Martinuskerk eivol. De aankon
diging dat voor de allereerste keer een afgevaardigde van het bisdom Gent in de
Daensmis zou aanwezig zyn had inderdaad de interesse van velen gewekt.
Het werd dan ook een
grootse plechtigheid met
een koncelebratie met vi
karis-generaal Temmer
man namens de bisschop,
de abten Goetghebeur van
Affligem en De Coster van
Dendermonde, kanunnik
Staf Van der Vreken en
deken Jozef De Smedt met
assistentie door diaken
Van Nuffel, vokale opluis
tering door het Sint-Marti-
nuskoor o.l.v. Johan Hae-
zaert en aan het orgel Kri-
stiaan Van Ingelgem.
Koen Liebaut was lector
en afgevaardigd bestuur
der van het Daensfonds
Miguel Stas tvas ceremo-
nialis.
Nog steeds aktueel
gedachtengoed
Dat het ideeëngoed van
Daens nog steeds aktueel
blijft moge blijken uit een
aantal zinsneden van voor
aanstaande politici.
Daens is een pionier ge
weest door zijn geschriften
en optreden als politicus,
ten voordele van de demo-
kratie, het sociale aspekt
van onze samenleving en
het Vlaams karakter er
van... Eigenlijk was hij
één der eerste Vlaamse so-
ciaal-demokraten. De hui
dige generatie mag hem
hiervoor dankbaar zijn.
Mare Galle, ere-minis-
ter... Zijn rol in de ont
voogdingsstrijd van het
Vlaamse volk en zijn ge
dachtengoed waarin recht
lijnigheid en ongebonden
heid voorop stonden zijn
vandaag nog een voor
beeld van onze inzet, ze
ker naar de jeugd toe.
Mieke Blommaert-De
Schepper, raadslid... Door
zijn diepmenselijke be
kommernis met het lot van
de kleine man zal Priester
Daens in de jaren 2000
zeker blijven voortleven...
Luc Van Lierde, raads
lid... Daens en zijn ideeën
zijn en blijven aktueel. Ze
hebben ook vandaag hun
plaats in het bestendige
gevecht tegen konservatis-
me en uitbuiting onder
welke vorm ook... Jos De
Geyter, raadslid... Pries
ter Daens is daarom niet
alleen belangrijk als Vla
ming en sociaal bewogen
mens, doch ook niet in het
minste als vechter tegen
verstikkende strukturen
waarbij alleen enkele be
voorrechten worden ge
diend, terwijl de burger
zelf in de kou blijft staan...
Andre-Emiel Bogaert,
schepen... Meer dan drie
kwart eeuw na zijn dood
zijn veel mensen van uit
eenlopende ideologische
en levensbeschouwelijke
opvattingen, zowel uit
Vlaanderen als Wallonië,
het eens over zijn enorme
verdiensten in de strijd om
de sociale ontvoogding
van ons volk... Anny De
Maght-Aelbrecht, burge
meester... Heden ten dage
vervult Priester Daens dan
ook een voorbeeldfunktie,
voor hen die omwille van
hun oprecht gemeend ge
dachtengoed tegen de
stroom durven op te roei
en... Chris Lievens-
Borms, raadslid.
Marginalen
In zijn homilie trok vika
ris-generaal Temmerman
de geschiedenis van een
weduwe die haar zoon ver
loor door naar de heden
daagse marginalen. Bij de
Joden was een weduwe in
derdaad heel zwak en mar
ginaal. Er was geen sociale
zekerheid (die is er nu in
vele ontwikkelingslanden
evenmin) en kinderen wa
ren de enige garantie voor
de oude dag. Zoals Jezus
de lijkstoet tegenkwam
ontmoette Priester Daens
einde vorige eeuw «mise
riemensen uit het arme
Vlaanderen». Een verpau
perde arbeidersmassa,
mensonwaardig samenge
troept in explosieve indus
triesteden. Arme mensen,
zo geestelijk als materieel.
Slaaf noch bedelaar...
Ook Priester Daens was
tot in de diepste roerselen
van zijn ziel aangegrepen
door de diepe miserie van
die mensen. En het heeft
hem niet meer losgelaten
voor gans zijn leven. Hij is
voor hen in de bres ge
sprongen met al wat hij
was en wat hij had, omdat
de arbeider geen slaaf of
bedelaar mag zijn. maar
een vrij en welvarend
man.
Ontmoette de Kerk die
miseriemensen niet?
De vikaris-generaal wilde
de tragiek van Daens' le
ven niet uit de weg gaan.
«En de Kerk, is zij de stoet
van die miseriemensen
niet tegengekomen?».
«Was zij blind voor al die
ellende?».
Spreker stelde dat de Kerk
zich wel altijd heeft inge
zet voor zieken en armen
via individuele leden of via
kongregaties in karitatieve
instellingen, meestal in
stilte: Vicentius Paulo,
Pater Damiaan, Mother
Teresa.
Maar de Kerk hield het
vooral bij «liefdadigheid»
zonder te schudden aan
strukturen.
Het is slechts in de 19e
eeuw toen de industria
lisatie de maat van het ar-
tisanale familiebedrijf ont
groeide (met in haar kiel
zog de opkomst van een
massa-proletariaat) dat
het besef is gaan groeien,
zowel buiten als binnen de
Kerk, dat individuele
noodverlening niet vol
stond, maar dat strukture-
le maatregelen nodig
waren.
Aalst. Schepen van Nieuwenborgh legde eveneens bloe- Gekonfronteerd met deze
men neer op het graf van de gebroeders Daens (a) nieuwe noodsituatie be-
gint men inderdaad in die
tijd binnen de Kerk ook
tot het besef te komen dat
de boodschap van Liefde
die Kristus gebracht heeft,
de boodschap dat wij allen
broers zijn, kinderen van
dezelfde Vader, dat die
boodschap niet alleen uit
nodigt tot «liefdadigheid»,
maar op de eerste plaats
ook rechtvaardige sociale
verhoudingen impliceert.
Afzonderlijke baanbre
kers en ganse scholen
bouwden een kristelijke
sociale leer uit, waarvan
Rerum Novarum de ker
kelijke bevestiging werd.
In deze nieuwe kristelijke
sociale beweging moet
men ook de wortels zoe
ken van de opkomende
«Christen Democratie»
die zowat overal moei
zaam haar weg zoekt. En
dan rijst terug die pijnlijke
vraag: «Waarom kon hier
in Aalst niet, wat op zo
veel plaatsen elders wel
kon?».
Priester Daens leefde in
een dramatische tweestrijd
tussen de eigen overtui
ging en de «sensus Eccle
siae», tussen eigen gewe
ten en priesterlijke ge
hoorzaamheid. Een dra
matiek waaraan hij finaal
kapot is gegaan.
Begrip, waardering,
verzoening
Vikaris-generaal is aller
minst gekomen om Daens
heilig te verklaren. Even
min om te doen aan ont
mythologisering. Echter
wél om, na zovele jaren,
woorden van begrip, van
waardering, van verzoe
ning te kunnen uitspreken.
Een verzoening die ook
bereid is om mea culpa te
slaan.
Drievoudige
schuldbekentenis
In de plaats van mea culpa
te slaan op andermans
borst zoals de laatste tijd
zo vaak gebeurt sprak vi
karis-generaal Temmer
man een drievoudige
schuldbekentenis uit van
uit drie groepen waarbij
hij zich persoonlijk sterk
betrokken voelt.
Een vraag om vergiffe
nis als priester afkomstig
uit het Aalsterse. Het was
immers de plaatselijke
klerus die hem het meest
zeer heeft gedaan. Wel
licht te begrijpen als men
weet uit welke middens de
klerus toen kwam en on
der welke beïnvloeding die
stond.
Een vraag om vergiffe
nis als priester van het bis
dom Gent om het tekort
aan kristelijke barmhartig
heid en grootmoedigheid
na de strijd, rond en na de
dood.
En tenslotte gewoon als
kristen de bekentenis dat
wij allen zo graag goed
willen staan bij machtigen
en groten der aarde wiens
hulp en voorspraak wij
vaak goed kunnen gebrui
ken voor anderen of voor
ons zelf terwijl het evange
lie in de eerste plaats onze
liefde vraagt voor kinde
ren, voor zwakken en voor
armen.
Vikaris-generaal Temmer
man is gelukkig dat van
daag te hebben kunnen
zeggen als priester van de
streek, als kind van groot
ouders die wel niet recht
streeks bij de strijd be
trokken zijn geweest maar
wiens simpatieën langs
moeders en vaders kant
wel in verschillend kamp
lagen.
Hij had dankwoorden
voor het Daensfonds en
voor zijn Bisschop omdat
hij de gelegenheid heeft
gekregen te kunnen voor
gaan in deze eucharistie en
dan ook deze verzoenende
woorden te hebben kun
nen spreken.
Onze eerste zorg moet dan
ook gaan naar de kleinen,
de zwakken, de armen en
het is onze taak, in welk
kamp onze grootouders
ook mogen gestaan heb
ben, bereid te zijn wegen
van vrede en verzoening te
bewandelen.
Achteraf naar de juiste
draagwijdte van zijn toe
spraak door ons gepolst
stelde de vikaris-generaal
dat noch het Daensfonds
noch monseigneur de bis
schop vooraf de tekst on
der ogen hebben gekregen
doch dat hij ervan zeker is
dat die tekst hun goedkeu
ring zal wegdragen.
Afscheid van voorzitter
Delafortrie
Begeleid door de fanfare
De Terjodenaren en door
vlaggen van VTB, VNJ en
andere Vlaamse verenigin
gen ging het dan in stoet
naar het Aalsters kerkhof
waar een bloemenhulde
werd gehouden aan het
graf van de gebroeders
Daens in aanwezigheid
van zeer veel belangstel
lenden. Het zangkoor van
de Vlaamse Gepensio
neerden dat onlangs nog
onder leiding van dirigent
Van den Brulle een prijs
wegkaapte zette de bloe
menhulde in met Vlaamse
liederen en het treffende
«Vaarwel mijn broeder».
In zijn afscheidsrede we
gens leeftijdsredenen be
klemtoonde Luc Delafor
trie kleinzoon van Pieter
Daens, de inzet van Daens
op sociaal, Vlaams en be-
wustwordingsgebied van
de Vlaamse volksmens.
Hij was ook uitzonderlijk
als priester. In die tijd wa
ren de meeste priesters on
verschillig tegenover so
ciale kwesties, tegenover
het lot van de minderbe
deelden in deze samenle
ving. Rerum Novarum
leerde het nochtans anders
en ook in Quadragesimo
Anno schreef de Paus: wij
hebben Kristusstrijders
nodig die de mensheid be
hoeden van mateloze
ellende.
Thans ziet men in de derde
wereld hoeveel gelovigen
en priesters daarvan be
wust zijn: de gelovige
moet ook in deze wereld
streven naar een recht
vaardiger maatschappij.
Zie de bevrijdingsteolo-
gie. misprezen door kon-
servatieven of door hen
die niet geloven dat in het
Evangelie ook een bood
schap voor deze wereld
schuilt. De belangrijkste
Nu
Aalst. Vikaris-generaal Temmerman leidde de gekoncelebreerde eucharistieviering (a)
verdienste van priester kardinaal Mercier: het Ne- staan voor iedereen
Daens is dat te hebben derlands is niet geschikt
begrepen en voorgehou- voor hoger onderwijs. De
den, maar in die tijd be- Vlaming moet een dienen
de, ondergeschikte rol
aanvaarden. Wat een
schrille tegenstelling met
de opvattingen van Daèns!
De Vlaming moet hoger
onderwijs volgen in zijn
taal. Zo wordt hij een vrij
en zelfstandig denkend
mens. A. Daens diende
een voorstel in voor verne-
greep men dat niet.
wel.
Fouten maar alleszins
resultaten
Zijn leven bestond uit
tegenkanting, vervolging.
De man heeft fouten be
gaan. Natuurlijk, men
heeft me in een zodanige
positie gedwongen dat al
les wat hij zegde of deed derlandsing van de Gentse
als fout werd aangere
kend. Het is al te gemak
kelijk de fouten te tellen
en de verdiensten te ver
geten.
Zij die hem afwijzen aan
vaarden niet dat in het
kristendom een kracht
schuilt die streeft naar een
betere samenleving.
Zie de praktische gevolgen
van zijn aktie. verbeterin
gen, zoals ook het socialis
me nastreefde.
Een pensioen voor ieder
een, kinderbijslag, beper
king van de arbeidsduur,
minimumloon, verplicht
algemeen onderwijs, alge
meen stemrecht, demo-
kratische inspraak van de
bevolking.
Daartoe leidden de sociale
bewegingen en bij de kato-
lieken ging Daens voorop.
Dit is een les die nu nog
geldig blijft. Dagelijks le
ven voor een betere sa
menleving. Priester Daens-
ijverde ook voor de waar
digheid van de Vlaamse
volksmens. Het onderwijs
is hier van groot belang. In
die tijd bestond de meer
derheid van de bevolking
uit analfabeten. Toen zei
universiteit. Het werd ver
worpen. Wie had gelijk?
Wij zien de Vlamingen nu
vooruitgaan op weten
schappelijk gebied.
Lessen
Was Daens een voorloper
op het technisch vlak. zijn
hoofdbetrachting was al
leszins het centraal stellen
van de mens, het komen
tot een menswaardige
maatschappij.
Het Daensfonds zal zich
verder ontwikkelen. Het is
gebaseerd op pluralisme.
Samenbrengen van men
sen van diverse strekkin
gen. Dat is moeilijk in de
huidige verzuiling. Toch
moeten wij in die richting
verdergaan. Pluralisme is
niet onverschilligheid
tegenover andermans
overtuiging maar eerbied
en dialoog. Daar moet het
Daensfonds aan vasthou
den. A. Daens gaf het
voorbeeld: hij werkte met
andersdenkenden samen
voor sociale verbeteringen
en voor demokratie, ook
daarvoor werd hij afge
keurd. Nu is het gemeen
goed geworden. Wat er
van zij: wij moeten open-
Daens is nu algemeen be
kend in Vlaanderen en is
een begrip geworden. Het
Daensisme als geestesge
steldheid dringt overal
door. Waar vroeger Daens
met minachting werd beje
gend, wordt hij nu geëe
rd.
Het Daensfonds zal verder
ijveren opdat Vlaanderen
zou oprijzen in zijn eigen
strukturen en zich zal be
vrijden van eng provincia
lisme.
Vlaanderen moet op de
wereld gericht zijn. Wij
mogen niet vergeten dat
Vlaanderen in het middel
punt van Europa ligt, van
dat Europa dat nu weer
een stap verder zal zetten
naar zijn eenheid.
Hierin zal Vlaanderen zijn
rol vervullen.
Opvolger?
Nu Luc Delafortrie na de
cennia-lange inzet voor
het Daensistisch ideeën
goed geen voorzitter meer
blijft maar wel verder wil
meewerken stelt zich de
vraag naar een valabel op
volger. Een Daensist in
hart en nieren zonder poli
tiek mandaat en die wijl
verder de Daensistische
ideeën wil helpen uit
dragen.
Ondervoorzitter Willy De
Turck was alleszins hier
voor de geknipte man. Hij
verving de voorzitter trou
wens reeds. Gezondheids
redenen laten hem echter
niet toe deze opdracht te
aanvaarden.
Uitkijken dus naar een ge
past man.
LH
Aalst. Heel wat belangstellenden volgden de stoet naar het kerkhof waar een
bloemenhulde plaats had op het graf van Priester Daens (a)