Snijbloementeelt zorgt voor kwaliteitsprodukt
dat ook in buitenland gegeerd is
Samenwerking en koncentratie dringt zich op
De Voorpost - 4.8.1989 - 13
2880
«Uit de jubileumtentoonstelling die van 12 tot 15 augustus in het stadhuis van
Dendermonde plaats heeft, moet blijken dat de Belgische snijbloemensektor een
superieur produkt kan afleveren ais gevolg van een lange traditie en een streven van
de telers naar steeds meer verfijning». Dat verklaarde de heer Van Nieuwenburgh,
sekretaris van het Verbond van Snijbloementelers op een perskonferentie naar
aanleiding van deze jubileumtentoonstelling. Is men verheugd met de aangroei van het
sierteeltareaal, het is evenwel lang niet allemaal vreugde die men hoort in het
Verbond. Er zijn immers ook minder fraaie kanten die vragen stellen achter de
toekomst van de Belgische snijbloementeelt.
dens de dertiger jaren op
gebouwd glasareaal in pro
duktie.
Na de oorlog werd het er
al niet veel beter op. De
snijbloementelers hadden
af te rekenen met een zeer
beperkte vraag en vanaf
1952 toen de Benelux tot
stand kwam doemde ook
het spook op van de Ne
derlandse konkurrentie.
Het glasareaal snijbloe
men daalde in die tijd van
30 ha in 1950 tot 27 ha in
1955 en het openlucht
areaal van 265 ha tot 195
ha.
Na 1955 wisten heel wat
bedrijven zich, dankzij
systematische voorlichting
en bijscholing gegeven
door het Verbond van
Snijbloementelers, aan te
passen aan deze konkur
rentie binnen de Benelux.
En zo gebeurde het dat het
areaal onder glas weer
aangroeide tot 71 ha in
1960, maar het openlucht
areaal bleef verder dalen
kon een aantal overheids
maatregelen afdwingen
ten voordele van de sek-
tor. Onder meer over
heidssteun, investerings
steun bij energiebesparen
de maatregelen en pro
motie.
Dan kwam de tweede
energiekrisis en die viel sa
men met de bevoordeligde
positie van de Nederland
se snijbloementelers. Zij
betekenden voor heel wat
van onze eigen telers een
doodsteek. In het begin
van de tachtiger jaren ken
de men dus opnieuw een
flinke daling van
areaal.
zegt de verantwoordelijke
K. De Bondt, liep het echt
de spuigaten uit. Het was
gewoon een proeftuin on
waardig geworden, vooral
wat de akkomodatie be
treft. «Nu gaat per 16 sep
tember in Destelbergen
het nieuwe proefcentrum
open. Een oppervlakte
van 13 ha heeft men daar
ter beschikking.
Halen we het jaar 2000?
Nog 11 jaar en we staan
voor een nieuwe eeuw.
Haalt de snijbloemensek
tor deze nieuwe eeuw nog,
dat is een vraag die men
zich stelde vooral in het
begin van de tachtiger ja
ren, want toen ging het er
bepaald slecht aan toe met
de sektor.
Tussen 1980 en 1985 daal
de het glasareaal met 24
procent en het aantal be
drijfsleiders verminderde
met bijna een kwart. De
het totale tewerkstelling daal
de met 30 procent. Cijfers
Opnieuw probeerde de die boekdelen spreken en
vakgroep de situatie recht nu niet bepaald een roos-
te trekken. Opnieuw kwa
men er bijscholingspro-
kleurig beeld
van de sektor.
ophangen
gramma's waarop de ou- De oorzaken van deze te
dere leden evenwel onvol- rugloop in de sektor zijn
doende inspeelden. Men
probeerde om veiligen
meer te laten samenwer-
velerlei. In eerste instantie
moet men zeggen dat het
glasareaal in het begin van
ken en er werden plannen de 80-er jaren overwegend
gesmeed voor een nieuwe uit verouderde konstruk-
In het voorwoord van het
halfmaandelijks vakblad
van het Algemeen Ver
bond van Belgische sierte-
lers staat te lezen dat het
sierteeltareaal 1988 in Bel
gië met bijna 6 procent is
gestegen. Vooral het
areaal in open lucht steeg
aanzienlijk (met 5,7 pro
cent) en daarin valt dan
weer de grote toename
van de boomkwekerij op.
Aan de andere kant daal
de het areaal knolbegonia'
tot beneden de 180 ha. En
vermits de oogst van dit
jaar gunstige perspektie-
ven biedt, mag men zich
nog aan een daling ver
wachten. Het glasareaal
azalea's nam dan weer
flink toe met 7,7 procent,
maar de stijging van het
totale glasareaal bedraagt
maar 2,4 procent en dat
komt omdat de glasopper
vlakte van de potplanten
sterk terugliep. Het zijn
droge cijfers, maar ze zijn
noodzakelijk. Men moet
ook weten dat het over
schot in de sierteelt 2,5
miljard frank omvat en
zonder de snijbloemen zou
dat zelfs 4 miljard en meer
belopen. Met andere
woorden: we voeren nog
steeds meer snijbloemen
in dan noodzakelijk is.
Rijst dan de vraag: hebben
wij geen snijbloemen?
Toch wel en vraag dat
maar eens aan Nederlan
ders en Fransen die het
beste van onze produkten
in onze veilingen opko
pen. De kwaliteit zit dus
bij ons.
Ontstaan
De Belgische snijbloemen-
produktie is nog van vrij
recente datum. Een hon
derdtal jaar oud maar en
ontstaan rond Brussel en
Aalst. In 1929 pas groe
peerden een aantal grote
telers zich en kwam er een Dendermonde. Meer dan 20.000 lelies staan er in een enkele serre foto Piet Hermans)
georganizeerd bedrijfsle
ven tot stand. Een raad
van sociale voortrekkers en dat tot in het begin van proeftuin voor de snijbloe- ties bestond, dat er be
nam samen met vrijgestel- de tachtiger jaren. menteelt. Die proeftuin perkte mogelijkheden wa
den van de Belgische Boe- Ondanks energiekrisis kwam er, de samenwer- ren inzake arbeidsrationa-
renbond de belangenver- In de zeventiger jaren king tussen de veilingen lizatie en energiebespa-
dediging van de sektor op barstte dan de energiekri- b,eef achterwege. En dat ring. Tijdens de eerste
Antwerpen
22
14
Mechelen
12
8
Halle-Vilvoorde
33
22
Aalst
26
17
Dendermonde
25
16
Overige
35
23
Totaal
153
100
zich. De eerste vergade- sis los. En eigenaardig, de
ringen hadden veelal snijbloementeelt onder
plaats in Brussel, eerst in glas hield stand. Ook wan
de Pletincxstraat en later neer de prijs van de stook-
de Viskoperstraat. olie haast onmenselijk
wordt nu juist belangrijk helft van de tachtiger jaren
geacht door het Algemeen stookten de Nederlandse
Verbond van Belgische snijbloementelers die de
Snijbloementelers. absolute marktleiders zijn
«In Nederland wordt bijna 'n Europa, aan 50 tot 100
Door het organizeren van hoog lag. Met een soort 95 procent via de veilingen procent goedkoper dan
tentoonstellingen in de van verbetenheid bleven aan de man gebracht. Bij hun Belgische collega's,
loop van de dertiger jaren, de telers zich vasthouden ons ligt dat cijfer heel wat Toen de energieprijs plots
onder meer in Strombeek, aan hun kwaliteitsvol pro-
Grimbergen en Neder- dukt. Ondertussen was er
Over-Heembeek, werden ook in de schoot van de
de plaatselijke produkten Belgische Boerenbond een
bij het Brussels publiek herstrukturering doorge-
aangeprezen. voerd. Alle sierteeltver-
En dan kwam de tweede bonden werden in een en-
wereldoorlog en brak er
ook voor de telers een
moeilijke tijd aan. Er wa
ren zo goed als geen
kele nationale vakgroep
sierteelt ondergebracht:
het Algemeen Verbond
van de Belgische Sierte-
grondstoffen te verkrij- Iers. De belangen van de
gen, maar toch bleef een siertelers werden hiermee
lager. En daaruit Ieren we daalde, werd dat voordeel
dat een grotere koncentra- weggewerkt voor een deel.
tie zich opdringt, naast een Maar ondertussen hadden
samenwerking tussen de de Nederlanders hun
veilingen», zo zegt sekre- naam en faam op de we-
taris Van Nieuwenburgh. reldmarkt weten te beves-
Hij ervaart het als positief dgen.
dat een 650-tal bedrijven Nog in de tachtiger jaren
toekomst gericht werken kende men een massale
en een ander pluspunt is invoer van bloemen uit
dat men eindelijk kan be- derde wereldlanden,
schikken over een proef- West-Europa beschikte
tuin die mag gezien wor- daarentegen over geen af-
groot gedeelte van het tij- beter verdedigd en men den. Vroeger in Aalst, zo doende beschermingssys
temen. Deze invoer bete
kent een vierde in de win
terperiode van het totaal
aantal aan verhandelde
bloemen. Israel, Kenya en
Columbia zijn de voor
naamste importeurs.
Daarbij kwam nog dat de
Belgische telers onvol
doende inspeelden op de
zo nodige aanbodkoncen-
tratie van de produktie.
Slechts 60 procent ervan
wordt via de veilingen ver
kocht. Beschamend weinig
in vergelijking met Neder
land.
In 1985 was er een eerste
kentering merkbaar: de
vraag naar snijbloemen
steeg en die stijgende
vraag zette zich ook door
in 1986. Sterker zelfs. En
in 1987 kende men voor
het eerst ook weer een
uitbreiding van het glas-
areaal van de snijbloemen.
Dendermonde. Bloemen in het stadhuis van Dendermonde. Wie ze wil zien kan er
terecht van 12 tot en met 15 augustus (foto Piet Hermans)
Bron NIS en GOMOV
Een toename met 7,7 pro
cent dat was het gevolg
van de stijgende vraag en
ook omdat jongeren zich
opnieuw aangetrokken
weten tot de sektor. Al
stelt men nu een verschui
ving vast van het gebied.
De oude as Dendermon-
de-Aalst-Brussel die altijd
de basis is geweest, krijgt
de konkurrentie van West-
Vlaanderen waar de jon
geren zich gaan vestigen.
En van de Noorderkem
pen en het Mechelse, waar
serres die vroeger voor de
groententeelt - de tomaten
krijgen harde klappen -
werden gebruikt nu door
snijbloemenkwekers wor
den uitgebaat. Toch blij
ven de arrondissementen
Dendermonde en Aalst
toonaangevend. Samen
goed voor 33 procent van
het totale areaal en met
een het belangrijkste. De
provincie Oost-Vlaande-
ren is trouwens de belang
rijkste provincie van ons
land wanneer men het
heeft over de snijbloemen
teelt en ook voor de sier
teelt in het algemeen. De
meest dynamische bedrij
ven hebben zich in de re
gio weten te vestigen en
ook de meest toekomstge
richte treft men er aan.
Aalst beschikt bovendien
sedert kort over een mo
derne veiling die op vele
terreinen een vergelijking
met Nederlandse veilingen
kan doorstaan. En de
streek beschikt over een
grote verscheidenheid aan
bloemen: van Hekelgem
tot Moorsel kan men spre
ken van de rozenteelt, in
de straal Wieze-Opwijk-
Schoonaarde vindt mer»
dan weer een gemengde
teelt terug.
Voor de toekomstbeveili
ging van de Belgische snij
bloemensektor is het abso
luut noodzakelijk dat er
produktie-uitbreiding
komt. Nederland, bijna de
enige invoerder van snij
bloemen in België heeft
een glasareaal snijbloe
men dat ruim 20 maal gro
ter is dan het Belgische.
Het moet voor de Belgi
sche groot- en kleinhande
laar interessant worden op
de Belgische veilingen aan
te kopen. Hiervoor moet
er meer produkt van eigen
bodem komen
Troeven
De Belgische snijbloemen-
producenten beschikken
nochtans over heel wat
troeven.
Er is vooreerst een zee van
marktruimte in het bin
nenland. Naar schatting
worden nu reeds 60% van
de in België verbruikte
snijbloemen ingevoerd.
De Belgische handelaars
en verbruikers geven de
voorkeur aan Belgishe
snijbloemen wanneer ze
daartoe de gelegenheid
hebben vooral wegens een
betere kwaliteit en houd
baarheid. De snijbloemen-
teler heeft van oudsher
steeds heel veel zorg bes
teed aan zijn produkt. Om
die reden zijn onze snij
bloemen ook geliefd over
de grenzen heen, zelfs in
Nederland maar zeker op
de Noordfranse markt. Dit
is dan ook de verklaring
voor de relatief kleine
maar toch stabiele export.
En de Belgische teler heeft
de nodige werkkrapht, er
varing. know-how, en
doorzettingsvermogen om
zijn positie op de Westeu-
ropese markt van snijbloe
men te verbeteren.
T oekomst perspectie ven
Deze relatief gunstige toe
komstperspectieven zullen
evenwel in grote mate
worden beïnvloed door een
aantal externe faktoren.
Er is algemeen de ver
wachting dat de invoer-
druk van snijbloemen uit
Derde landen aanzienlijk
zal toenemen. Niet alleen
sloot de E.G. een akkoord
met de Middellandse Zee
landen om de invoerrech
ten van de historische in-
voerstromen (invoerni-
veau le helft tachtiger ja
ren) tot het nultarief te
brengen. Daarenboven
zijn tijdens de laatste
GATT-ronde belangrijke
toegevingen gedaan door
de EG inzake de invoer
rechten van zogenaamde
tropische produkten waar
onder snijbloemen. De in
voerrechten zijn vanaf 1
Gemiddelde gezinsbestedingen aan sierteeltgewassen
juli met 2% verlaagd in de
winter en met 4% in de
zomer zonder dat hier
tegenover een tegenpre
statie aan de sektor wordt
verleend.
De EG zou de sektor
evenwel enorm helpen in
dien voor sierteeltproduk-
ten een laag BTW-tarief in
het kader van de eenheids-
markt 1992 zou kunnen
worden gehanteerd. Sier-
teeltprodukten en groen
horen bij een verbetering
en een gezondmaking van
het algemeen leefklimaat.
En de heilzame werking
van bloem en plant op de
mens is reeds voldoende
bewezen.
De Belgische snijbloemen
teler zal ook beter inspe
len op de geboden kansen
indien hij voldoende kan
worden gesteund en bege
leid. Dit veronderstelt dat
zowel de proeftuin als de
bedrijfsbegeleiding in ei
gen land versneld kunnen
worden uitgebouwd en dat
de telers nog beter gebruik
maken van op de geboden
bijscholingsmogelijkhe
den. De ontplooiingsmo
gelijkheden van de Belgi
sche snijbloementeelt zul
len ook in grote mate wor
den bepaald door de ver
betering van de commer-
cialisatiestrukturen. Enkel
indien de bestaande pro
ducentenveilingen bereid
zijn meer samen te werken
om zo de concentratie van
het aanbod in de hand te
werken zullen de produ
centen bereid zijn een gro
ter deel van zijn produktie
via dit geëigende kanaal af
te zetten.
Hoeveel bloemen kopen
onze gezinnen?
Het is een verheugende
vaststelling dat er steeds
meer aankopen van snij
bloemen voor eigen ge
bruik gebeuren. Na de
toename van de be-|
stedingen met 26% van
1986 tot 1987 zijn de uitga
ven in 1988 opnieuw met
20% gestegen ten opzichte
van het jaar voordien, j
Voor de snijbloemen in!
hun geheel blijft het per
gezin gekochte aantal
stuks vrijwel stabiel op het
peil van 1987. De toename
van de bestedingen is bij
gevolg toe te schrijven aan
de gemiddeld per stuk be
taalde prijs. En die is ge
stegen. Een tweede vast
stelling is dat er in 1988
meer duurdere bloemstuk
ken werden aangekocht.
De bestedingen voor het
aankopen van potplanten
stijgen globaal met meer
dan 20%. In de groep bal-
konplanten waarvan de
bestedingen met 24% toe
namen ten opzichte van
het jaar voordien, nemen
vooral de pelargoriums
een voorname plaats in
met meer dan 57%. De
konsument betaalde ge
middeld voor een pelargo-
rium 34 fr.
SNIJBLOEMEN
- eigen woning
- andere bestemming
-totaal
POTPLANTEN
- eigen woning
- andere bestemming
-totaal
BLOEMSTUKKEN
BALKONPLANTEN
TUINPLANTEN
DROOGBLOEMEN
TOTAAL
BRON: L E I-panel
Gemiddelde gezinsaankopen van sierteeltgewassen in volume en germddeldé
prijs in 1987 en 1988
1987
1988
gemiddelde prila
■tuka/eenh.
stuke/eenh.
1967
1988
per 100
per 100
gezinnen
gezinnen
SNIJBLOEMEN (I)
- eigen woning
29,9
31,9
13
16
- geschenk aan derden
32,3
32,9
20
22
- grafversiering
4.7
5,4
21
23
- totaal
73,3
73,4
17
19
POTPLANTEN
- eigen woning
290
341
98
94
geschenk aan derden
146
172
235
220
- grafversiering
125
174
181
182
-totaal
384
721
151
146
BLOEMSTUKKEN
122
129
610
533
BALKONPLANTEN
1012
1613
28
22
waaronder Pelargonium
499
586
37
34
TUINPLANTEN
waaronder bloembollen
1801
1982
7
6
en -knollen
waaronder begonia's
372
321
7
9
tulpen
471
379
3
5
0) per gezin
BRON LE.I -panel
