Ruim tweehonderd heemkundigen
bezetten Slot van Laarne
Spiksplinternieuw 1
Al een kaartje
uit Benidorm ontvangen
van Janine Bisschops
en Johny Voners
Overweldigende belangstelling voor 32' Landdag Verbond voor Heemkunde
De Voorpost
A fl
I \lï
16 - 22.9.1989 - De Voorpost
De Landdagen van het Verbond voor Heemkunde worden om de vijfjaar beurtelings die thans door P. De Win
in een van de Vlaamse provinciën gehouden en de 32' uitgave ervan vond vorig wordt opgezet, dit in het
weekeinde plaats in het prachtig Slot van Laarne, waar ongeveer tweehonderdvijftig teken van de groeiende
heemkundigen te gast waren en er konden genieten van een uniek kader. Jonkheer De belangstelling tot de
Pessemier had de ridderzaal en de beschikbare ruimten van het kasteel ter "rechtsarcheologie", een
beschikking gesteld en nooit heeft men zoveel heemkundige kruisvaarders rond de in Vlaanderen nog nage-
open haard verzameld. Gedurende twee dagen werden hier wel geen zwaarden noeg onbekend begrip. De
gekruist, maar wel talrfike lansen gebroken ten bate van de heemkunde.
Het gouwbestuur van
Oost-Vlaanderen was
uiteraard verantwoorde
lijk voor de organisatie
van dit jaarlijks gebeuren
en het Landdagthema
- een formule die sinds
1975 gangbaar is
keuze van dit landdagthe
ma beoogde trouwens een
drievoudig doel: de plaat
selijk heemkundige krin
gen aanzetten tot het op
zoek gaan naar alle relik-
ten van het vroegere
rechtswezen; het archie
fonderzoek toe te spitsen
op de gerechtshistorische
verbondsvoorzitter wees Dit jaar is men in het ver-
hierbij op de verdiensten bondsbestuur overeenge-
van Jozef Weyns en elke komen om het rechtshisto-
landdag betekent voor J. risch patrimonium in de
Gerits "een terugblik maar kijker te plaatsen want dit
tevens al een blik in de heeft zeer veel te maken
toekomst". Daarbij ver- met de strukturen van
wittigde hij de aanwezigen vroeger. Volgens J. Gerits
ker in de lijn van het kader dat men voor belangrijke heeft het bovendien te ma- monumenten en al het iko-
en de omgeving met de gebeurtenissen staat in het ken met onze kleine n°grafisch materiaal met
daarbij passende titel "Het Verbond voor Heemkun- rechtshistorische monu- betrekking tot die monu-
rechtshistorisch patrimo- de, zowel op gebied van menten die maar al te vaak menten te verzamelen,
nium". Bovendien erken- "struktuur als ook naar de onbekend en als dusdanig
de de verbondsvoorzitter vijftigste verjaring toe die onbeschermd blijken ver- D
Jan Gerits "dat men zei- in 1991 zal gevierd worden loren te gaan. Tenslotte K^eds een paar weken ge-
den zo majestueus gehuis- en waarvoor wij grootse besloot hij zijn eerste in- I en r gouw Oost-
vest is in zo een heerlijk plannen hebben"
dekor".
gen dan is de benaming
sinds 1958 in "Landdagen"
veranderd, waarvan de
reeks in november van dat
jaar in Bokrijk ingezet
nis van het Verbond". De
leiding dat de aanwezige
Een kijk in het recente heemkundigen uit geheel
Waren het vroeger kon- verleden wijst duidelijk op het Vlaamse land de land-
gressen en ontmoetingsda- een groeiende belangstel- dag in het kasteel van
ling voor de landdagen Laarne kunnen beschou-
waarbij iedereen kontakt wen "als een bron van in-
zoekt met "gelijkgerichte spiratie, als een nieuwe
geesten en vrienden die impuls om ons heemkun-
zich inzetten voor dezelfde dig werk op punt te
werd. Dit betekende "een doelstellingen". Nieuwig- stellen",
keerpunt in de geschiede- heid de laatste jaren, is de Ook de landdag in Laarne
uitreiking van twee ere- was bijgevolg aan een §pe-
HEBT U EEN
HUIS TE KOOP?
Is uw prijs tussen
700.000 en 4 miljoen? Is
er een tuintje aan? Er
mogen kosten aan zijn!
Bel dan WOONBEMID-
DELING 053/78.99.36 en
na 18 u. 053 62.44.62. U
stelt de voorwaarden en
wij garanderen een snel
le en discrete service
zonder kosten.
Vlaanderen een tentoon
stelling in het kasteel op
gericht rond het thema van
de heksen in de Zuidelijke
Nederlanden en vermits
ook dit tot het gerechtelijk
domein behoort, werd het
in het geheel van de land
dag geïncorporeerd. Het
was in eerste instantie
gouwvoorzitter R. Ruys
die als tolk optrad van een
verbazingwekkend be
stuur dat zich gedurende
weken ingezet had om de
32' landdag te doen welsla
gen. Hij was overgelukkig
met de onverhoopte en
overweldigende opkomst:
"Wij hadden nooit kunnen
vermoeden dat gij zo tal
rijk geïnteresseerd zoudt
zijn om een heemkundige
heksensabbat bij te wo
nen. Wij gaan er van uit
dat het onderwerp, de en
tourage van het dekor u
misschien meegesleept
hebben om de landdag bij
te wonen. Maar ik denk
dat er toch iets meer moet
zijn dan alleen maar die
mysterieuze heksen, of al
leen dat rechtspatrimo-
nium of alleen maar de
gastvrijheid."
Volgens R. Ruys groeit de
"bezetenheid van de
heemkundige microbe",
die voor een beoefenaar
zoveel betekent als een ge
zonde slepende ziekte.
Juist daarom volgen wij
een steeds groeiende en
bloeiende evolutie "dank
zij de werking van elkeen
eens de statuten aangepast bond van Heemkunde het Ak^vi^iop11
en "thans w.rW men helan. van He „nhtshUtn. A,S """SS h°°P"=
gouwvoorzitter Ruys dat
men elkaar nog beter zou
Tijdens de landdag ontving A. Roels uit Waasmunster, tweede van links, het eremerk
Joachim Beuckelaer dat postuum aan zijn overleden echtgenote Bertje Parijs was
toegekend, (jv)
merken aan verdienstelij- cifiek onderdeel gewijd en
ke heemkundigen, nl. dit door enkele sprekers toe
van Joachim Beuckelaer gelicht. Met de keuze over
en dit van Dr. J. Weyns. het rechtshistorisch patri-
Daarbij heeft men even- monium heeft het Ver-
"thans werkt men aan belang van de rechtshisto
de profilering, aan een ba- rische kleine monumenten
sistekst van onze ver- willen onderstrepen en
bondswerking en de heem- daarbij de "speciale aan-
kundige beweging in dacht vestigen op die
Vlaanderen", kondigde meestal verwaarloosde
VMkkUd TID 0
Onafhankelijk weekblad
voor Dender-, Durme- en
Scheldestreek
Uitgeverij De Cuyper n.v.
Oude Vest 34
9330 Dendermonde
Tel. 052/21.40.60
Telefax 22 54.64
HRD 33.579
BTW 419.120.172
Hoofdredakteur:
S Dewachter
Sportredaktie:
M. De Backer
Redaktie Waasland:
W. Vloebergh
Abonnementendienst:
tel. 052/21.40 60
jaarabonnement 2.100 F
6 maand 1.050 F
3 maand 525 F
los nummer 42 F
Bankrekenin
442-8
Lid van de Nationale
Federatie der Informatie
weekbladen vzw
Aangesloten bij de
Verantwoordelijke uitgever:
D. De Cuyper
Drukkerij
A. De Cuyper-Robberecht
Drukkerijstraat 11
9140 Zele
Telex 25765
voorzitter Gerits aan.
De heemkunde heeft de
laatste jaren een evolutie
meegemaakt en er zijn an-
leren kennen om het
heemkundig begrip en de
dito belangstelling meer
en meer te sensibiliseren,
bron voor de geschiedenis Na hem kwam dan de
van de aloude rechtage- ste spreker aan het woord
woonten in onze streken in d(f on van Mr Jo.
Hiermee bedoelt men ma-
dere verzuchtingen. Er is teriële overblijfselen uit de
een intensere benaderings- vroegere juridische struk-
wijze van het heem: "De
heemkunde is een multi
disciplinaire benadering
van het heem; het is een
verzameling van alle we
tenschappen die betrek
king hebben op dit heem".
Thema-Landdagen
De laatste jaren worden er
bepaalde thema's naar
voor geschoven om later in
een landdag te bespreken.
turen en rechtspraak waar
bij men o.a. citeert, de
puien, roepstenen, per
rons, marktkruisen,
schandpalen, galgen,
grensstenen, foltertuigen
en andere strafinstrumen-
ten. Daarnaast wordt dit
ook door het Verbond
voor Heemkunde be
schouwd als een aktief
meewerken aande inven
taris van die monumenten,
DE 3 KLOKKEN
van langeriihovestraat 1
st. gillis, dejnctermonde
Uitslag van de winnende paren van donderdag 14
september
richting noord-zuid: 1. Toon Van Tilborg en Karei
Colpaert, 2. Lucienne De Visscher en Paul Velde-
man en 3. echtpaar Christiaens.
richting oost-west: 1. Magda Weymans en Mare
Vereecken, 2. Jan Van Tilborg en Hubert De Troch
en 3. Mare De Decker en Mare Hofmans.
Op dinsdag 24 oktober om 19.30 uur start een
nieuwe kursus systeem Acol in het lokaal 'De Drie
Klokken', Van Langenhovestraat 1 te Sint-Gillis-
Dendermonde.
zef Dauwe die hij "een van
de grootste historici uit het
land van Dendermonde en
andere aanpalende regio
nen" noemde. Terecht
trouwens, want Mr. Dau
we heeft een opgepropte
zaal zodanig weten te ver
voeren dat men een uur
verwonderd was dat het
gedaan was. Zeer zelden
heeft een spreker de aan
dacht kunnen in stand
houden gedurende zijn re
feraat dat rijk gestoffeerd
was en een nieuw licht
wierp op de heksenvervol
ging. Letterlijk en figuur
lijk heeft Jef Dauwe met
een meesterlijke orche-
stratie zijn publiek geani
meerd met wetenswaar
digheden over de myste
rieuze folterpraktijken die
indertijd aangewend wer
den om een heks al dan
niet schuldig te verklaren.
Daarbij wees hij vooral op
de achtergrond van de
zaak waarbij - ook toen
reeds - men niet terug
deinsde iemand te veroor
delen om er financiële
munt uit te slaan. Bene
vens de absurditeit van de
meeste gevallen troonde
hij zijn publiek mee naar
de brandstapel waar menig
vrouwmens uit onze regio
nen het slachtoffer werd
van door andere mensen
aangedaan leed, waarbij
de tortuur voor een
schuldbekentenis zorgde
en hun lot als het ware
bezegelde. Op die manier
stierven talrijke onschuldi-
gen - of pleegden zelfs
zelfmoord - door toedoen
van hun medemens.
Het referaat van Jef Dau
we kaderde volledig in het
kader van de tentoonstel
ling, die nog in het kasteel
van Laarne loopt, en het
was onmiskenbaar een wa
re leidraad voor wie ach
teraf de tentoonstelling
bezocht. Met overtuiging
heeft meester Dauwe ge
pleit ten voordele van de
heksen waarvan de meeste
toch op de brandstapel be
landden, in een tijd toen
het volk betere bescha
vingsvormen aannam.
Eretekens
Sinds enkele jaren is het
de gewoonte van twee ver
dienstelijke heemkundi
gen te lauweren. Voor het
Joachim Beuckelaer-ere-
merk kwam Bertha Parijs
in aanmerking en voor het
Dr. Jozef Weyns-eremerk
was dat Antoine Janssens.
De eerste prijs moest on
gelukkig postuum toege
kend worden omdat B. Pa
rijs, echtgenote van A.
Roels, voorzitter van de
heemkring 't Sireentje van
Waasmunster, vorig jaar
overleden is. Zij heeft de
"Slijtpap", een oud Waas
munsters streekgerecht
Antoine Janssen uit Nevele ontvangt hier het dr. Jozef Weyns ereteken van mevi
Weyns (jv)
opnieuw geherwaardeerd.
Talrijke oude en streekge
bonden recepten en ge
rechten die meestal door
mondelinge overlevering
nagelaten worden, krijgen
de laatste jaren terug heel
wat aandacht. Ook de
middenstanders gaan er
steeds meer prat op dat zij
een produkt kunnen ver
kopen met als handels
merk "op grootmoeders
wijze" en bovendien heeft
het nog bijval ook. Ook de
slijtpap was eens een lek
ker gerecht uit de culinaire
schat die Vlaanderen rijk
is en dank zij Bertje Parijs
heeft dit gerecht opnieuw
de erkenning gekregen
waarop het recht heeft.
Het dateert van uit de pe
riode van de vlaskultuur
(en hoogstwaarschijnlijk
nog veel vroeger) toen
men bij of na het vlas
"slijten" er de gewenste
pap bijkreeg.
Dat de slijtpap een waar
dig gerecht is dat uit de
vergeethoek mocht ge
haald worden, kan niet
verwonderen want B. Pa
rijs behaalde hiermee een
zevende prijs in een wed
strijd "Vlaamse streekge-
rechten" waar 700 deelne
mers een streekgebonden
gerecht ingestuurd had
den. Sinds 1980 weet men
nu weer in Waasmunster
wat deze lekkernij inhoudt
maar ook de deelnemers
van de landdag te Laarne
hebben er met zeer groot
genoegen leeg
gemaakt.
Het eremerk Dr. J. W<
werd aan de Nev
heemkundige Ant
Janssens toegekend
geen ander verdiende
meer. Bijna een hl
eeuw verzamelt de maiK»^
Nevele allerhande v /li
werpen die eens door
voorouders gebruikt
den. Daarenboven
het niet in stoffige keli
maar heeft hij alles pi
tig tentoongesteld 1 Driekv
dienste van wie hemM53!14'
komen bezoeken. En jvertuigt
bezoekers heeft hij nietK ve'd
kort, want elk jaar koifc'naerl
bij hem honderden np n°g
sen over de vloer om jcoren.
kijkje te nemen. Mst h;
'nkel L
ip zes
tompeti
i Opval
"joorbije
9e ruimt
Maakt Mark Eyskens een winterjas uit een oud deken
Wat voert Audrey Hepburn bij Unicef in het schild?
Wordt er iets ondernomen tegen de ontbossing van de
aarde Van welke liedjes houdt Ingeborg Wat ziet Bill
Cosby in Sabrina Lebeauf? Hoe veilig zijn formule-1
wagens Ken je de charme van Zuidwest-lerland Wie
inspireerde Robert Ludlum? Waarom vloeien er tranen
bij de Golden Girls Hoe wordt een horrorfilm gemaakt
De nieuwe, fleurige TV-Ekspres staat ook deze week
bol van boeiende lektuur voor heel je gezin. Je vindt
er het antwoord op deze en vele andere vragen
Heb je 'm trouwens al gezien, die TV-Ekspres
Een echte knaller in een nieuw kleurrijk pakje...
En je kan meteen ook nog 100.000 fr cash winnen
Nu ook met super-overzichtelijke TV- en radioprogram
ma's. Erg handig als je weinig tijd hebtMaar ook de
kijker die van zijn programma-keuze een feest maakt,
komt bij TV-Ekspres aan zijn trekken.
En voor de veeleisende, selektieve kijker zijn er boven
dien week- en dag-overzichten van alle films, tekenfilms,
sportprogramma's en hitparades.
Del
wed*
in h(
u.).
mins
De
Een
gen.
Tuir
De i
verv
ding
Gro
blij\
hasp
ronc
daai
opg
behi
Lief
Tijc
tocl
geo
n.rn
Gu<
UBli