Een feest met koncerten
en dansvoorstellingen
T JestrvaL"
Viaanijeiun
T7IFestivaL/,
VlaanixTui
27ste Internationale Muziekdagen:
Brugge blijft Brugge
Antwerpen: Johan Christian Bach,
César Franck en de grote tema's
Luciano Pavarotti te
Antwerpen
Festival van Vlaanderen Internationaal 1990 (I)
Brugge - Antwerpen
Zat*
14 - 3.8.1990 - De Voorpost
Het Festival van Vlaanderen komt er aan! De zomereditie tenminste want
twee van de zeven afdelingen, Kortryk en Tongeren, zyn al achter de rug.
Van eind juli tot half augustus kent Brugge zjjn Internationale Muziekda
gen en van begin september tot eind oktober lopen Antwerpen, Brussel-
Leuven, Gent en Historische Steden met Zeeuwsch-Vlaanderen en Meche-
len in de kijker.
Wijzigingen in organisatie en tematiekvan het Festival zijn er ook nu weer;
Vlaanderens hoogfeest van de muziek is immers een levend en dus telkens
wijzigend geheel.
Organisatorisch liggen de veranderingen vooral in Brussel en Gent Jan
Briers sr. wordt als afgevaardigd-beheerder opgevolgd door Jan Briers jr.
Serge Dorny (28) werd aangesteld tot artistiek direkteur van het Festival.
Het muziekgebeuren heet nu officieel Festival van Vlaanderen Internatio
naal. Er is een, voorlopig nog vrij onopvallend, nieuw logo en er komt voor
Brussel en Gent een vernieuwde huisstijl "als een nieuwe vertolking van
een partituur waarvan de kwaliteiten bewezen zijn en alom geprezen
worden". En nog: "Het Festival wil in de jaren negentig een nieuwe toon
aanslaan. Er worden nieuwe accenten gelegd en deze koerswijziging moet
ook in de vorm, in de programmatie én in de communicatie van het Festival
worden doorgezet"
Het programmeren rond grote tema's, bewust gekozen of vroeger eerder
toevallig ontstaan, wordt verdergezet. Uitschieters dit jaar zijn "Expecting
Mozart" en "Nordic Lights" maar vele andere blijven behouden of inge
past in de nieuwe.
Vorige jaren kon u in ons overzicht van wat het Festival te bieden heeft, per
afdeling lezen wat er zo al te gebeuren stond. Behalve voor Brugge en
Antwerpen, die een écht eigen programmakeuze en gezicht hebben, stap
ten we dit jaar van deze werkwijze af en belichten meer de tema's van de
afdelingen.
INTERNATIONAAL
Johan Huys, jurylid en klavecinist
Van 28 juli t.e.m. 11 augustus kan u
in Brugge deelachtig zijn aan het
feest van de oude muziek, de Inter
nationale Muziekdagen, die nu
reeds voor de 27ste keer georgani
seerd worden in de mooie wereldlij
ke en kerkelijke gebouwen die de
stad rijk is.
Met deze editie sluit Brugge zijn
negende cyclus af. Binnen deze
driejaarlijkse cyclus staan achter
eenvolgens het orgel, het klavecim
bel (met sinds 1983 ook de piano
forte) en de andere Musica Anti-
qua-disciplines centraal. Rond dit
instrumentarium draait telkens het
hele gebeuren: het concours, de
ekspositie, de referaten en interpre-
tatiekursussen, de middagkoncer-
ten en de avondkoncerten. Een écht
festival dus: bijna twee weken kan u
van 10 uur tot bijna middernacht
baden in de oude muziek.
Het Concours Musica Antiqua 1990
staat open voor vokale solisten,
voor melodie-instrumenten en ba-
Eveneens in het Provinciaal Hof is
er de tentoonstelling rond het in
strumentarium Musica Antiqua
(met bouwers uit drie kontinenten)
met instrumenten, edities, boeken
en opnames: vrij toegankelijk van 1
t.e.m. 5 augustus van 11 tot 18 uur.
Aansluitend hierbij staan tijdens de
eerste festivalweek (ma. tot za.) zes
refereaten door juryleden en ande
re specialisten gepland.
Een belangrijke partner van het
Brugse Festival is B.R.T.-3 ofte Ra
dio 3 geworden. In co-produktie
brengen ze niet minder dan 12 mid-
dagkoncerten in de mooie Ryeland-
tzaal aan het Achiel Van Acker-
plein in de Ezelstraat; telkens om
11.30 uur; toegangsprijs 250 BF.
Deze matinees gaan onder het tema
"De Wereld van de Troubadours":
"Fiocco, Handel, Couperin, Benda
e.a. "door H.-M. Linde (fl.) en
J. Huys (klav.) op 29.07; "Arrests
d'Amour; Eléanor d'Aquitaine et sa
Cour d'Amour" door het Ens. Sin-
fonye en Stevie Wishart op 30.07;
Les Enemis Confus /concerteren in
rokviool, viola da gamba, blokfluit
en traverso, voor luit en ensembles.
Vroegere laureaten in deze discipli
ne waren o.m. het Huelgas-Ensem-
ble van Paul Van Nevel, Les Enemis
Confus, Amsterdam Loeki Stardust
Quartet, R. Barto en Jan De Win-
ne. De jury voor de wedstrijd be
staat dit jaar uit Robert Barto
(Stuttgart), Johan Huys (Gent),
Hans-Martin Linde (Basel), Barba
ra Schlick (Würzburg), August
Wenzinger (Bazel) en Marie Leon-
hardt (Amsterdam). De preselek-
ties en nalve finales zijn vrij toegan
kelijk in het Provinciaal Hof aan de
Grote Markt, iedere dag van 29 juli
t.e.m. 3 augustus om 14 uur. De fi
nales worden georganiseerd in de
Stadsschouwburg op zaterdag 4 au
gustus om 17 en om 20 uur. Voor
deze wedstrijd schreven niet minder
dan 200 deelnemers (110 solisten
en 18 ensembles) in. Vroeger kwa
men de deelnemers uit zowat heel.
Europa, Japan en Amerika. Dit jaar
komt er voor het eerst een vrij talrij
ke groep uit Oost-Europa, vooral
de Sovjet-Unie zal talrijk vertegen
woordigd zijn!
en Nieuwpoort
"La Grande Chanson" in Arabische
kontekst door R. M. de Peira
(zang) en M. Lopuyt (ud) op 31.07;
"Komposities 17de eeuw" door het
Ens. Les Enemis Confus op 01.08;
"Liederen voor de 4de Kruistocht"
door het Ens. Lyra Wien op 02.08;
"Le Grand Chant Courtois" door
C. Bott op 03.08; "Het vroege Duit
se Lied" door B. Schlick (sopr.) en
G. Wilson (pianoforte) op 05.08;
"Bernard Hagen, the last Great Lu-
tenist" door R. Barto op 06.08; "Oft
have I sighed - Thomas Champion
over vrouwelijk lief en leed" door
E. Tubb (sopr.) en M. Fields (luit)
op 07.08; 'Transkripties Haydn-
simfonieën voor orgel vierhandig"
door J. Verdin en Cnr. Verhelst op
08.08; "Intavolatie en improvisatie
in de 14de eeuw" door het Ens. Su
per Librum op 09.08; "Sonates
C.Ph.E., J.Ch. en J.S. Bach" door
F. Theuns (tr.) en M. Verstegen
(klav.) op 10.08.
In de avondkoncerten pakt Brugge
uit met. twee tema's: als vanouds
"De Latijnse Wereld" en nu ook
een drietal produkties aansluitend
bij "Expecting Mozart", én een be-
gin- en eindproduktie om van te
watertanden.
Het Festival opent met de "Vespro
della Beata Vergine" uit 1610 van
Monteverdi (I. Poulenard, H. Kut-
charek, J.M. Ainsley, W. Kendall
samen met het New College Choir
Oxford en The King's Consort o.l.v.
Edward Higginbottom) op za.
28.07; en het sluit met "Venetiaanse
Vespers in San Marco uit 1640 van
Monteverdi, Rigatti, Grandi, Finet-
ti en Cavalli" (Gabrieli Consort,
Choir and Players o.l.v. Paul
McCreesh) op za. 11.08.
En dan nu de andere: "Grootmees
ters van de Italiaanse Barok"
(J. Bowman, The King's Consort en
Robert King) op 29.07; "Spaanse
Muziek uit de 18de eeuw" (Vokaal
Ensemble Ayre Espanol, Instr. Ens.
Mateus en Eduardo Lopez-Banzo)
op 30.07; "Franse en Italiaanse Ba
rok" (tenor Guy De Mey en het
Ricercar Consort) op 31.07; "Les
Anges et la Lumière: Chants de
voütes cisterciennes" (Ensemble
Venance Fortunat en Anne-Marie
Deschamps) op 01.08; "El Siglo de
Oro - De Spaanse Gouden Eeuw"
(Vokaal Ensemble Quadriphonia
en Les Saqueboutiers de Toulouse)
op 02.08; Muziek uit de Sixtijnse
Kapel" (Taverner Choir en Andrew
Parrott) op 03.08; "Klaviertrio's
Opus 1 van L. van Beethoven (Ru-
dolf Werthen (vl.), France Spring-
uel (cello) en Johan Huys (Pft) op
05.08; "Muziek uit de Portugese
Renaissance en Barok" (Studium
Chorale Maastricht, Eric Hermans,
Karl Mauréen (org.) op 06.08; "Re
cital Mozart" (London Fortepiano
Trio, Linda Nicholson; Antony Pay
(kl.); Jan Schlapp (viola) op 07.08;
"Mozart en zijn tijd" (Instrumen
taal Ensemble Les Adieux, W. Ha-
zelzet (Köln) op 08.08; "Musica per
la Serenissima Repubblica, Venetië
aanvang 17de eeuw" (Gabrieli
Consort and Players, Paul
McCreesh) op 09.08; en "Tod und
Ewigkeit: Caldara (Dies Irae), Scar
latti (Stabat Mater) en J.S. Bach
(kantate 127) (Vokaal Ensemble en
Barokorkest Contrapunctus uit tie
Duitse Bondsrepubliek en Be-
rnhard Emmer) op 10.08.
Tenslotte patroneert Brugge vier
koncerten in Westvlaamse nistori-
sche steden. "Motetten, Canzone
en Fantasia's uit de 16de en
17de eeuw" worden op 27.07 uitge
voerd in de Onze-Lieve-Vrouwe-
kerk te Nieuwpoort door het Beau-
varletkoor o.l.v. Ignace Thevelein
en het Instrumentaal Ensemble Les
Enemis Confus o.l.v. Marcel Ketels.
Op 03.08 spelen in de Sint-Niklaas-
kerk te Diksmuide Karl Mauréen
(org.) en Manu Mellaerts (tpt.) wer
ken van Purcell, Handel, Bach en
Franck. Het Westvlaams Vokaal
Ensemble met continuogroep ver
tolkt o.l.v. Patrick Peire "Luister
van de Vokale Kunst: Schütz, Pur
cell, L. Mozart, Monteverdi, Haydn
en Mendelssohn" in de Onze-Lie-
ve-Vrouwekerk te Oudenburg op
01.09. In de Sint-Walburgakerk te
Veurne is op 08.09 het Vokaal En
semble Ex Tempore met continuo
groep te gast o.l.v. Florian Heyerick
met komposities uit de Italiaanse
Barok van Caldara, Scarlatti en Du
rante.
Het Brugse luik van het Festival van
Vlaanderen Internationaal houdt
het dus bij de vertrouwde ingrediën
ten. De wedstrijd is en blijft uniek
Tot voor enkele jaren was er in de
programmatie van het Antwerpse
Festivalluik nauwelijks enige lijn te
bespeuren; het had geen eigen ge
zicht.
Twee jaar geleden kwam hierin ver
andering door het programmeren
van een koncertcyclus gewijd aan de
muziek van Carl Philipp Emanuel
Bach, wat meteen een sukses werd.
Vorig jaar werd geopteerd voor het
oeuvre van Handel.
Ook dit jaar worden een reeks kon
certen met oude muziek gegroe
peerd rond één komponist, name
lijk Johan Christian Bach (1735-
1783, een van de 20 kinderen van de
Thomascantor). Antwerpen plaatst
deze figuur in het kader van het
algemeen Festivaltema "Expecting
Mozart". Volgens programmator
Lieve Schaubroeck is deze keuze
niet toevallig: "De jongste zoon van
de Thomascantor oefende immers
een onmiskenbare invloed uit de op
stijlontwikkeling van Mozart, die
hem in 1764 een bezoek bracht in
Londen...
De Londense Bach reageerde ech
ter tegen de barokke stijl van de
vorige generaties en evolueerde
naar een meer eenvoudig, pre-klas-
siek idioom, waarbij hij de zangerig
heid van de Italiaanse aria in zijn
instrumentale composities ver
werkte. Met deze melodieuze, ga
lante muziek maakte hij niet alleen
indruk op de jonge Mozart, maar
legde hij mee de grondslag van de
Weense klassiek."
Vijf koncerten dus rond het oeuvre
van J.Chr. Bach en zijn tijdgenoten:
het Ensemble Anima Eterna ver
tolkt met het Vokaal Ensemble
Currende o.l.v. Jos van Immerseel
de 4de simfonie op. 18 van J.C.B.
en de "Cacilienmesse" van Haydn
(14.09). Temenuschka Vesselinova
speelt op pianoforte van J.C.B. de
2de sonate op. 5 en de 6de sonate
op. 17, van C.P.E. Bach het Rondo
in c, van Mozart de Sonate KV 330
en van J.S. Schröter het 3de Con
certo op. 5 (15.09). Mozarts vroege
kerkmuziek wordt uitgevoerd door
het Antwerps Bachkoor en het
Bachcollegium o.l.v. Michael
Scheck: "Kyrie" KV 33, "Veni
Sancte Spiritus" KV 47, 'Te Deum"
KV 141, "Miserere" KV 85, "Ergo
interest" KV 143, "Regina Coefi"
KV 127, "Inter natos mulierum"
KV 72 en de "Missa Solemnis"
KV 139 (16.09). Een gevarieerd
programma met vokale en instru
mentale nummers wordt gebracht
door The London Baroque van
Charles Medlam en de sopranen
Lorna Anderson en Olivia Black
burn: de 'Trio sonata in g op. 2
nr. 6" van Handel, de "Sonata in G
nr. 6" van T. Erskine, het "Trio in A
voor viool, cello en klavecimbel",
"Canzonette" van J.C.B. en van
J.C.B./Mozart het "Klavecimbel
concerto in D KV 107/1" (18.09).
Deze J.C.B.-reeks wordt op 19.09
afgesloten door II Fondamento
o.Lv. Paul Dombrecht m.m.v. Her
man Stinders (klav.) en Paul Domb
recht (hobo): net "Klavecimbelcon
certo in G" van J. Schobert, de "Ou
verture in D" van C.F. Abel, en de
"Simfonie in g op. 6 nr. 6", het "Ho
boconcerto in Fen de "Simfonie in
Es op. 6 nr. 3" van J.Chr. Bach.
Het tweede tema staat in het kader
van de nationale César Franck-her-
denking, de Luikse komponist die
precies 100 jaar geleden in Parijs
overleed. Een gelegenheid die men
niet zo vaak krijgt om kennis te ma
ken met de boeiendste komposities
van Franck, die zeker geen veel-
INTKRYATIOVAAI
Jean-Claude Vanden Eynden op 28
september te Antwerpen
schrijver was.
Tijdens het eerste van de vier
Franck-koncerten vertolkt het Pia
nokwintet Ensemble Arabesque
van Franck het "Pianokwintet in f'
en van Fauré het "Pianokw artet in
c" (26.09). Een bijzonder koncert
krijgt u op 28.09 met de uitvoering
van "Psyché" en "Variations symp-
honiques" van Franck en "La Péri"
van Dukas door het Koninklijk Fil
harmonisch Orkest van Vlaande
ren, verscheidene Antwerpse ko
ren, de pianist J.-Cl. Vanden Eyn
den o.l.v. de Britse dirigent Grant
Llewellyn. Boeiend wordt wellicht
het "Salonkoncert rond C. Franck
en het harmonium" met komposi
ties van Franck, Dvorak, Liszt en
Mendelssohn; de uitvoerders zijn
Joris Verdin (harmonium), Lena
Lootens (sopr.), Maria Lindal (vl),
in Box(
Peter Van Boxelaere (vl) en Helga
Löhrer (cello) (29.09). Thomas Ful
ton dirigeert op 08.10 het Orchestre
National de Lille in "Les éolides'
de "Simfonie in d" van C. Franck
de "Symphonie Espagnolle"
Lalo; soliste is Erez Ofer op via
Naast de programmatie van d<
twee tema's worden nog enkele g
te vertolkers naar Antwerpen uit|
nodigd voor erg verscheiden k(
certen. Zo is er op 19 en 22.091
ciano Pavarotti in het Antwerp
Sportpaleis, maar hierover meer
een aparte bijdrage. Het Alb
Berg Quartett vertolkt op 22.09
de Singel de strijkkwartetten nn
en 4 van Bartok en het strijkkwan
in D KV 575 van Mozart. Barit
Robert Holl zingt, aan de pianol
geleid door Jozef De Beenhouw
op 02.10 in het Rubenshuis "Dit
terliebe, op. 48" van Schumai
"Mijn Moederspraak" e.a. van B
noit en "Vier ernste Gesanj
op. 121" van Brahms. Nadat
Ballet Lausanne van Béjart eerd
triomfen vierden te Gent en
Brussel, geeft hij dit jaar in het Ai
werpse Sportpaleis twee voorst
lingen van "Ring urn den Ring"
en 06.10).
Het B.R.T.-Filharmonisch Ork<
speelt o.l.v. Michel Inoue "Du
Griet" van Van der Velden,
"Pianoconcerto" van Lutoslaw
(solist Robert Groslot) en "The Pi
nets" van Holst (06.10). En het Ai
werps Festivalluik besluit zijn edt
in het teater. Op 9 oktober in
Opera met de première van Straus
"Elektra" in regie van Nuria Espe
onder leiding van Stefan Solteszi
met o.m. als solisten Eva Marti
(afw. Janet Hardy), Marta Szirmi
Sue Patchell, Zeger Vanderstee
en Falk Struckmann; dit is een
produktie met de Munt en Liceui
Barcelona. En ook de voorstellii
in de K.N.S. van "Rode Neuzei
van Barnes in een regie van Piet
Munck gaat op 10.10 in samenwt
king met het Festival van Vlaand
ren.
Het Antwerpse luik van het Festh
wordt, mede door zijn mooi geb
zen tematiek, van jaar tot
boeiender!
Voor inlichtingen en ticketverkoa
Theaterwinkel, Sint-Jacobsmai
74, 2000 Antwerpen; tel.
233.71.60.
17.00
VTM-S
18.05
Nieuw
20.00
20.50
John-
runne
13.OC
lijk e
19.OC
IS.51
HoIit
21.41
Ronc
burg
Nieu
bij ons met zijn selekte programma
en zijn (heel soms onvoorspelbare)
jury van specialisten. De middag-
koncerten stellen vaak onbekende
komposities in de kijker. De avond
koncerten bieden grootse én min
der bekende bladzijden uit de verre
muziekgeschiedenis met veelal te
Brugge vertrouwde gezichten maar,
toch ook meer en meer, nieuwe en
sembles en groepe
En dan zijn er ae twee belangrijke
konstanten: het onvergelijkelijk
mooie historische kader van de stad
en de gezellige nestwarmte van de
Brugse "festiva lfamilie". Al deze
ingrediënten zorgen er telkens weer
voor dat de Internationale Muziek
dagen van Brugge het gezelligste en,
voor mij althans, boeiendste luik
van het Festival van Vlaanderen
blijft. Welke wijzigingen men in de
Koepel ook doorvoert, welke nieu
we tema's er ook gevonden worden:
Brugge blijft Brugge!
Wie de festivalfolder of toegangs
kaarten wenst te bestellen, kan hier
voor terecht bij de Dienst Toerisme,
Burg 11, 8000 Brugge; telefonisch
op nr. 050/44.86.86.
L.
Luciano Pavarotti zingt in het Antwerps Sportpaleis op 19 en 22 september
Luciano Pavarotti, Placido Domingo en José Carreras: de drie be
roemdste levende tenors. Over wie nu eigenlijk de beste is, de mooiste
stem heeft en het grootste charisma, kan men urenlang diskussiëren.
Feit is dat niemand hun vokale kwaliteiten kan in twijfel trekken.
In België was Luciano Pavarotti live nog niet te beluisteren. De
promotoren van de Pavarottikoncerten Worldwide spraken de Festi
val-organisatie aan om het geheel te organiseren; Brouwerij Alken-
Maes werd bereid gevonden als sponsor op te treden.
Vermits Pavarotti alleen nog koncerteert in zalen van minstens
5.000 plaatsen, kwam bijna alleen nog het Antwerpse Sportpaleis in
aanmerking.
Een internationaal team geluidsingenieurs ontwierp een indrukwek
kende geluidsinstallatie die "niet alleen versterkt maar ook bege
leidt", waarbij elke echo verdwijnt.
ï>p<
Op 22 september zou men het Sportpaleis (18.000 plaatsen) moeten
kunnen vol krijgen! Wat een uitdaging voor het Festival!... Enkele
dagen na aanvang van de ticketverkoop was de zaal uitverkocht.
Daarom nu een tweede koncert, namelijk op woensdag 19.09 om
20 uur.
Pavarotti zingt, begeleid door een simfonisch orkest o.l.v. Leone
Magiera en met solistische medewerking van fluitist Andrea Grimi-
nelli, aria's, die afgewisseld worden met instrumentale nummers, van
Donizetti, Mozart, Mascagni, Verdi, Massenet, Puccini, Sibella en
Denza.
Prijzen: van 500 tot 5.000 BF. Reserveren kan op de nrs. 02/512.85.54,
03/326.10.10 of 091/25.77.80.
L