IEA Mere ontdekt Romeinse site op Molenkouter te Mere
Veel zon en nog meer volk op
Bondsfeesten van Aaigem
De Voorpost - 10.8.1990 - 3
Erpe-Mere. Tijdens de Bondsfeesten te Aaigem werd de kiosk de hele zondag
overspoeld door kinderen om zich te laten schminken (jv)
ncert
r.rj)e-Mere. Enkele mensen van GEA Mere, samen met burgemeester De Langhe, schepen Lepage bij het ondertekenen
van het kontrakt met het college van Zottegem en het Archeologisch Museum van Velzeke (jv)
I: Romeinen hebben zich zowat overal in Vlaanderen gevestigd maar
nkzij het opgravingswerk van de GEA (Geschiedkundige en Archeologi-
he Kring Mere) weten we nu met zekerheid dat er in de deelgemeente
ere meer dan één villa gestaan heeft. De amateur-archeologen houden
:h al enkele jaren bezig met opgravingen maar bij de aanvang bestond
t vooral in het bieden van hulp te Ename wat zij trouwens al een
aktische leerschool beschouwen. Sinds enkele jaren zijn zij echter
drijvig op "eigen terrein" en de resultaten zijn zeer positief, soms zelfs
er spectaculair.
ïdat de GEA van Mere een diep-
and onderzoek deed op de heu-
Irug tussen de School- en de Jeru-
lemstraat konden zij bevestigen
t hier ooit Romeinen geleefd
ybben. Thans speurt GEA echter
elt kn ,ar de resten van een verdwenen
allo-Romeinse villa op de Molen-
luter gesitueerd. Vroegere be-
irkte onderzoeken hadden des-
ds weinig resultaten opgeleverd
aar recente proefboringen van de
EA-mensen hadden het vermoe-
:n bevestigd dat hier eertijds een
n woo )rm van bewoning geweest is. Aan
huidige opgravingen is dus al een
paalde historiek verbonden en
:t zijn de losse vondsten van enke
decennia geleden die aan de basis
gen van een meer diepgaand ar-
leologisch onderzoek dat thans
uchten afwerpt.
taald
leren
reizende handelaars, o.m. terra si-
gillata uit Centraal- en Oost-Galli
sche ateliers, kookpotten uit het Ei-
felgebied, het meer luxueuze terra
nigra en pompejaans rood aarde
werk. Vermits de Romeinen reeds
aan ijzerbewerking toe waren, al
was het dan nog rudimentair, was
het niet te verwonderen dat men
toen ook metaalvondsten vermeld
de, waaronder een fragment van
een bronzen fibula (een mantels
peld) en een bronzen munt. Men
dateerde deze archeologica als zijn
de afkomstig uit de tweede en derde
eeuw na Kristus.
Toen al was er geen twijfel mogelijk
dat de te Mere op de Molenkouter
van maar liefst 55 meter op 2,5 m.
Men mocht dus op geen schupje
grond kijken en het is geen sinecure
geweest in een dergelijke hitte om
zoveel kubieke meter grond naar
boven te werpen. De talrijke gela
ten emmers zweet werden echter
vergoed door een verhoopt resul
taat: op ongeveer één meter diepte
stootte men op donkere verkleurin
gen in de bodem. Niets spektaku-
lairs voor een leek, maar voor een
archeoloog een ontdekking van be
tekenis. Zoals de kasteelheren een
slotgracht rond hun onmiddellijke
domein ter verdediging lieten aan
leggen, zo opteerde de Romeinse
boer voor een omheiningsgracht
rond zijn "villa" om de dieren op het
erf te houden. Zelfs voor een leek
waren de ontdekte sporen van een
vroegere brede gracht duidelijk
zichtbaar en met de nodige uitleg
van A. De Graeve en E. Bliki, moest
men geen archeoloog zijn om de
situatie als belangrijk te beschou
wen. Meer nog, verschillende cir
kelvormige vlekken in de sleuf wij
zen daarnaast op de vroegere aan-
wellicht ook aan bewerking deed.
Was men een twintigtal jaren gele
den ervan overtuigd dat er in Vlaan
deren hooguit een 200-tal Romein
se villa's bedrijvig waren, dan is de
ze hypothese sinds enkele jaren
voorbijgestreefd. Dank zij de inter
esse voor de archeologie in het alge
meen en het ijverig en degelijk werk
van amateur-archeologen zoals de
leden van GEA Mere, is men er in
geslaagd om dit aantal alleen al in
Zuid-Oost-Vlaanderen op te teke
nen. Hiervan zijn er in Mere al twee
gelokaliseerd en hopelijk zal men in
de toekomst de resten van een der
de site kunnen opgraven.
Het vermoeden dat een Romeinse
hierbaan dwars door Mere liep
waar nu de Jeruzalemstraat gesitu
eerd is, wordt dus steeds meer
werkelijkheid. Het opgegraven ma
teriaal wijst bij elke nieuwe onder
neming meer en meer in die richting
en wellicht brengt GEA ons nog
eens een aangename verrassing met
een nieuwe spektakulaire ontdek
king die toch de droom moet zijn
van elke archeoloog, amateur of Erpe-Mere. Amateur archeoloog Andre De Graeve, klaar voor het aansnijden
jy van de dwarssleuven in de 55 meter lange omheiningsgrachtsleuf (jv)
lolen kouter
e Molenkouter is gesitueerd in de
ijk Broek te Mere en meer be-
aald in de omgeving van de Wil-
:ndries die de grens met Aaigem
:nds >rmt, tussen het Blauwbos en de
;er wi ange Meers-Olenbos. De ontdek-
Als j< site is gelegen achter de boerderij
n die in Gaston Smekens, op de eigen-
im van W. Lievens.
ia te ok aan de vondst van deze site is al
eze n zekere historiek verbonden
rit ge ant het is niet de eerste keer dat in
zelfs cze buurt opgravingen verricht
jen lorden nadat men op het omge-
£t da ocgd land reeds lang geleden
ukken van dakpannen gevonden
id.
G;I#et waren trouwens dezelfde
rsonen, J. Schollaert en Edg. Flo-
:rt, die al bedrijvig waren rond de
ren 1950 in do site die gevestigd
jhk as aan de Jeruzalemstraat. Ook zij
ntdekten, op aanwijzing van de
TÉfienmalige eigenaar van de akker,
:n koncentratie Romeinse dak-
mnen en scherven op dit Molen-
Id.
vaktermen beschouwt men het
:bied als een "noordelijke uitloper
in een droge kouterrug die om-
omd wordt door de valleien van
Molenbeek en de Lange Meer-
jomeins materiaal
Bhoewel archeologie een twintig-
li jaren geleden nog vrij beperkt en
Jker meer amateuristisch beoe-
id werd, nam dit niet weg dat de
igdclub Terlinden uit Aalst, on
er leiding van D. Callebaut, in
'71-72 aan enkele proefboringen
egon. Tijdens dit onderzoek werd
en bewoningslaag en een gracht
angesneden. Het kon nauwelijks
iders dat men op die manier heel
rece at meer rusten kon bovenhalen en
ijn ui »t vondstenmateriaal was volgens
e maatstaven van de archeoloog
iet spektakulair, maar toch zeer
elangrijk voor de Romeinse perio-
e in dit gebied.
eze akker had gedurende eeuwen
Hwijsstukken verborgen van een
Jmeinse villa. Men haalde toen
Irijke fragmenten van dakpannen
n de oppervlakte, samen met
lalstenen en Ledische Kalkzand-
men. De keramiekvondsten om-
jen naast veel scherven van lo-
il gebruiksaardewerk, ook geïm-
teerde voorwerpen, eventueel
igckocht in Velzeke of van rond-
Erpe-Mere. Enkele van de opgegraven stukken archeologica van de Molen
kouter in Mere (jv)
Het was ter gelegenheid van het zestigjarig bestaan dat de afdeling van de
Bond van Grote en Jonge Gezinnen te Aaigem in 1984 voor de eerste keer
Bondsfeesten organiseerde. Dit had een eenmalig gebeuren moeten zijn
maar het overweldigende sukses was oorzaak van een volgende editie(s).
Thans was men aan de zesde Bondsfeesten toe die dank zij het prachtig
weer een werkelijke meevaller was, zowel voor de inrichters als voor de
talloze belangstellenden.
aangesneden sporen tot een lande
lijke nederzetting uit de Romeinse
tijd behoorden. De talrijke ijzer
slakken wezen bovendien uit dat er
ter plaatse aan ijzerwinning gedaan
werd. Kalksteen werd toen immers
aangewend als smeltpuntverlagend
middel bij het smelten van ijzererts.
Het gebeurde op een primitieve ma
nier maar men slaagde er toch in
gebruiksvoorwerpen als nagels
e.d.m. te vervaardigen.
Nieuwe opgravingen
Met een vereniging als GEA in de
omgeving van een dergelijk belang
rijk gebied, kon het moeilijk anders
of men zou meer willen weten over
deze site ook al het terrein toen
maar weinig prijs gegeven. De ama
teur-archeologen van GEA waren
alleszins gestimuleerd door de re
sultaten van de eerste campagne in
1970 en zij besloten, na de opgravin
gen in de Jeruzalemstraat om deze
zomer, in samenwerking met het
Archeologisch Museum van Velze
ke, verder opgravingen op de Mo
lenkouter te Mere te ondernemen.
Als hoofddoel stelde men het situe
ren en afbakenen van een erfareaal
dat blijkens de eerste resultaten van
de nieuwe opgravingen, door een
gracht of desgevallend door een
grachtensysteem is omgeven.
Na de talrijke boringen over geheel
het gebied besloot De Graeve met
zijn medewerkers een oriënterings
sleuf te graven. Samen met zijn
ploeg liet hij eerst de bovenlaag
wegnemen en daarna begonnen zij
aan het uitgraven van een strook
wezigheid van palen die waarschijn
lijk tot hoeksteunen gediend heb
ben van kleinere gebouwen. Zelfs
verderop, buiten het areaal, konden
zij nog meer bewijs tonen aan de
hand van andere sleuven waar zij
eerst boringen gedaan hadden.
In de grote sleuf hebben zij ook
meerdere kleinere sleuven aange
sneden waarbij ook heel wat andere
gegevens meer betekenis aan de site
zullen geven. Men hoopt in het ver
der onderzoek van deze Romeinse
villa ooit eens de (stenen) grondves
ten van het hoofdgebouw te ontdek
ken maar dit zal voor een volgende
campagne zijn en waarschijnlijk niet
meer dit jaar. Toch zullen de leden
van de GEA Mere de spade niet
opbergen vooraleer het mysterie
van de Molenberg opgelost is ver
mits men nu over genoeg bewijzen
beschikt van het vroegere bestaan
van een landelijke nederzetting uit
de Romeinse tijd. Bewoningsspo-
ren zijn er in overvloed aanwezig,
wat metterdaad duidelijk gemaakt
wordt als A. De Graeve enkele spe
cimen van zijn vondsten toont waar
bij hij op enkele belangrijke scher
ven wijst die men niet elke dag op
graaft.
Naast een kleine hoeveelheid luxu
eus geglazuurd aardewerk zijn er de
talrijke fragmenten van ijzerslakken
en stukken van dakpannen die vroe
ger zelfs door de boer aan de opper
vlakte geploegd werden. Samen met
de potovens is er een duidelijk be
wijs dat men zowel op de Molen
kouter als in de "villa" aan de Jeru
zalemstraat aan ijzerwinning en
i -
p" sajjjüsse.
M irp
In een uitgelezen rustig kader, de
Dries te Aaigem, nog een vrijwel
ongerepte brok natuur, loont het
werkelijk de moeite om aan de
Bondsfeesten deel te nemen. Elk
jaar hebben de inrichters grootse
inspanningen geleverd om aan de
wensen van hun publiek tegemoet
te komen. Zij beogen telkens een
zekere verscheidenheid om het rui
me publiek aan te trekken en zij
weten daar altijd wonderwel in te
slagen. Het dient alleszins gezegd
dat de Bondsfeesten voor elke leef-
tijdskategorie attraktief zijn en men
kan laveren van de hoeve Schouppe
over de boerderij Kuyken om zo bij
het bedrijf Van Den Bossche te be
landen. In elke pleisterplaats is er
wat anders te beleven maar ook
rond deze centrale punten is er heel
wat animatie zowel voor groot als
voor klein.
Vooral deze laatste konden hun
handelsgeest tentoon spreiden tij
dens de zaterdagse kindermarkt en
hier was het zeer moeilijk om een
'objektieve bekroning' door te voe
ren omdat ze allemaal zo keurig
uitgedost waren.
Ook de jogging werd al de zaterdag
namiddag afgewerkt waaraan zo
een tweehonderd sportievelingen
deelnamen. Ook de allerjongsten
mochten zich met elkaar meten tij
dens deze tweede uitgave en bij der
eeks tot 12 jaar werd L. Flamant uit
Vloesberg winnaar. De mindere go
den namen de kleinste afstand, nl.
2,5 km en hier won G. Schouppe het
pleit bij de mannen en na hem volg
den Ph. Huygemans, L. Kosey en
eerste veteraan H. Temmerman. Bij
de vrouwen in deze reeks won V.
Huygebaert (tevens eerste vete
raan) voor Anja Daguyt, K. Meer
sman en Carla De Vuyst. In de reeks
van de 7 km won B. Lagaisse voor P.
Daguyt, Alf. Janssens (le veteraan).
Lieve De Wageneer was hier eerste
voor A. De Lampereau. In de lang
ere afstand (10,5 km) won J.
Baeyens voor G. Maesschalck (eer
ste veteraan), P. Van Boxtael en F.
Van Herreweghe.
Intussen waren de Bondsfeesten in
een nabij gelegen weide iets lui
druchtiger ingezet met het kleiduif-
schieten dat een vaste aktiviteit ge
worden is en waarvoor steeds meer
belangstelling blijkt te zijn.
In het nogal exlusieve circuit van
het kleiduifschieten bekleedt Aai
gem een afzonderlijke plaats. De
kleiduifschieting kadert er immers
in het geheel van de talrijke aktivi-
teiten die tijdens de Bondsfeesten
plaats hebben. Als onderdeel van
deze feestelijkheden blijft het
steeds een attraktie voor jong en
oud omdat het toch naar het spekta
kulaire gaat. Aaigem Dries is wel
gedurende een paar dagen gevuld
met decibels die men er anders nau
welijks hoort maar het behoort tot
de animatie van het geheel en moet
er dus bijgenomen worden.
Doodgewone jagers komen er als
gelegen heidsschutters een
'cartouchke' verschieten maar er
zijn ook de echte 'circuit-schutters'
die toch naar de Dries afzakken on
geacht de konkurrentie van andere
organisaties. Dit is te wijten aan de
rijk gevulde prijzentafel. De schut
ters worden in twee poules inge
deeld en men kiest achteraf de beste
drie reeksen. Het was uiteindelijk,
na optelling van de punten, Jozef
Baele die winnaar werd en met de
hoofdprijs, een staande klok, naar
huis trok. Na hem volgden E. Uyt-
tenhove, Fr. Boeykcns, A. Janssens,
H. Van Aelbroeck, L. Uyttersprot,
Peter Van Buggenhout, Verberen,
D. Van Damme, A. Van Herreweg
he.
Herman Van Aelbroeck kreeg een
speciale trofee als beste zaterdag-
schutter en een andere werd over
handigd aan Ant. Janssens als eer
ste geklasseerde Erpe-Merenaar en
hetzelfde lot viel op P. Van Buggen
hout als eerste van Aaigem. Ook W.
Van Eetvelde kreeg een trofee als
eerste junior en deze eer viel ook te
beurt aan de eerste dame Agnes
Van Herreweghe.
Tot het sportieve gedeelte behoor
de ook de zeepkistenrace voor de
jeugd maar hiervoor is er maar wei
nig belangstelling zodat men vol
gendjaar naar een andere aktiviteit
zal moeten uitzien. De uitslag van
de belotters gaf de volgende inde
ling: A. V.D. Durpel, P. Lauwereys,
B. Braeckman, E. Deroo, E. De
Durpel, J. Malfroidt, H. Erauw, W.
Vijverman, Jan Lorie en R. De
Schrijver.
Dank zij de aangeworven schmink-
ploeg liep de jeugd er feestelijk en
soms karnavalesk bij, maar toch
gassend in het kader van deze
ondsfeesten die men hoopt te
doen uitgroeien tot een waar fami
liefeest waarbij iedereen aan zijn
trekken komt en kan genieten van
een dagje uit in Aaigem.
Nog meer dan bij de vorige Bonds
feesten is aan de jeugd gedacht want
naast het rattenspel konden zij die
er belang in stelden deelnemen aan
een stoepwedstrijd, m.a.w. het be
schilderen van de straat want van
stoepen is er in de wijk Dries nog
geen sprake. Men heeft er trouwens
geen nood aan in dit natuurgebied
waar het anders zo rustig is om te
wandelen maar de rust wordt één
keer per jaar gestoord, of beter op
geëist door een talrijke menigte.
Toneel en zang
T rok het kindercirkus het jonge vol
kje naar de weide Van den Bossche,
dan konden de andere belangstel
lenden - reeds in de vroege namid
dag zeer talrijk aanwezig - een uit
muntend optreden van de Schone
Schijn bijwonen. De voorstellingen,
onder leiding van Anton Cogen,
werden soms overspoeld door het
geluid van de kleiduifschutters of de
voorbij wandelende muziekvereni
ging Nieuw Leven die nooit de af
spraak mist. De toneel-zanggroep
zelf stoorde zich echter maar weinig
aan het bijkomend lawaai ook al
vergde het bovenmenselijke inspan
ningen in een dergelijke warmte.
Het was op zichzelf een heel on
dankbare taak maar geen enkel sto
rend element kon hun enthousias
me luwen. Met hart en ziel gingen
zij er tegenaan en vooral het vijftal
marktzangerliederen begeesterden
de aanwezigen, waarvan sommigen
het zo aantrekkelijk vonden dat ze
de groep volgden van de ene boer
derij naar de andere. Zowel voor
hun toneelspel als voor hun zangop
treden werden ze muzikaal onder
steund door A. D'Hondt die er met
zijn bijpassende trekzak het ge
wenste effekt aan gaf en ons vaak
deed terugdenken aan de tijd van de
café-chantant en de rondtrekkende
liedjeszangers.
Een stralende zon heeft een massa
volk naar de prachtige Dries van
Aaigem gelokt en van de zesde uit
gave van deze Bondsfeesten een
werkelijke topper gemaakt. Ook het
zeer uiteenlopend programma dat
aangeboden werd in deze uitgele
zen omgeving loonde de moeite om
er terzelfdertijd een natuurwande
ling van te maken. Gastronomie en
muziek, gezellige sfeer en een no
stalgische omgeving vormden de in
grediënten van een eens te meer
geslaagd feest en in de toekomst
kan het Bondsfeest een werkelijke
ontmoetingsdag worden zowel voor
de sympatisanten als voor de leden.
Talrijke bestuursleden en mede
werkers offeren er heel wat voor op
om hun Bondsfeesten te doen sla
gen maar een kordate wil om door
te drijven ligt telkens aan de basis
van hun welslagen en de inzet van
velen werpt elk jaar zijn resultaten
af die op hun beurt reden genoeg
zijn om verder te doen. Het is een
moeizame maar toch lovenswaardi
ge prestatie dat van het bestuur van
de Bond van Grote en Jonge Gezin
nen van Aaigem toch iets merk
waardigs maakt, verschillend van de
andere 'Bond-genoten' uit. de om
geving. Kortweg, het is een afdeling
die leeft en leven brengt onder haar
Bondsleden.
JV
