Loncerten in onze regio
-e
tè
Koncertkaleidoskoop
Franz Marijnen regisseert
"Een lange dagreis in de nacht" in KVS
fcstival van Vlaanderen
De Voorpost - 5.10.1 Jh
Filharmonisch Orkest van
jgaan deren speelt Mahler te St.-Ni-
3' aas
•,e zesde of de «Tragische» simfo-
e van Gustav Mahler (1860-1911)
w 11904 is van Mahlers niet-vokale
mfonieën deze met het grootste
fkestapparaat. Aan de traditione-
- op zichzelf al uitgebreide - laa-
pmantische bezetting voegde hij
5g een klokkenspel, koebellen,
jepe klokken, twee harpen, celes-
n I een zweep en een hamer toe!
n 6 een eerste luisterbeurt valt on-
iddellijk de verpletterende kracht
in deze dikwijls tot op de rand van
ït monstrueuze opgepepte orkest-
r* cade op. Maar achter deze hautai-
schrijfarchitektuur gaapt een
atstellende leegte, een soort meta-
jsische wanhoop, die de simfonie
aar bijnaam «Tragische» verleen-
p. Er zijn echter ook momenten
in diepe, breekbare schoonheid,
p woensdag 10 oktober wordt deze
a jjgde simfonie door het Koninklijk
sn jjlharmonisch Orkest van Vlaande-
o.l.v. Günter Neuhold uitge-
ganiperd 'n de Kollegekerk van het
)etejnt-Jozef Klein Seminarie te Sint-
eenFaas'
^gjjie voormalige Antwerpse Filhar-
vaJonie (°1955) is sinds zijn omdo-
dwjjng tot Koninklijk Filharmonisch
s jn Jrkest van Vlaanderen in '83, on-
<boeCr een vernieuwd beleid uitge
roeid tot een kwalitatief hoog-
j ggjaande ambassadeur van de
gfjjaamse Gemeenschap. Hiertoe
en afoeSen steeds meer hoogstaande
slanrncerten zowe' onder de
n ejiding van de vaste dirigenten als
ekeiHer "e'ding van beroemde
fistdirigenten en m.m.v. wereldbe
roemde vokale en instrumentale so-
Sten gespeeld werden in eigen land
h tijdens bejubelde gasttoernees in
et buitenland.
lirigent Günter Neuhold werkte
^iet alleen bij het K.F.O.V. van '86
*^>t '90 als chef-dirigent maar was
ok aktief bij diverse operahuizen
n orkesten, en niet de minste, in
teel Europa. In het internationale
pncertleven wordt hij aanzien als
°P fen eminent Mahler-dirigent.
NMjen toegangsticket kost 400 fr. en
eêgfcn gereserveerd worden in de
:n vtadsschouwburg, R. Van Britsom-
estllraat 19, 9100 Sint-Niklaas; tel. 03/
iSt "$6.35.75 of 776.83.06 van ma. tot
'nsi. van 10 tot 12 en van 14 tot 16 uur.
ïn n
fde-eeuwse vokale muziek door het
de tfraetorius Gezelschap te Bornem
strafet de steun van de Kredietbank
ijkhfrganiseren het C.C. Ter Dilft, de
wegemeentelijke Kulturele Raad en
Ie Gemeentelijke Muziekakademie
list tin Bornem een Festivalkoncert op
yeribndag 14 oktober om 20 uur in de
e ni.L.-Vrouwkerk. Samen met een
Istrumentaal ensemble vertolokt
jet Bornemse Praetorius Ensemble
Jos Noël vokale werken van
lomas Celle, Heinrich Schütz en
laudio Monteverdi.
Celle (1599-1663) was één
x eersten die in N.-Duitsland het
;o continuo invoerde in zijn vo
le werken. In zijn «Johannes Pas-
in» - die vanavond uitgevoerd
'ordt - plaatst hij de kerkelijke psal-
oo - die in de recitatieven tegen-
wer de meer uitbeeldende barok-
lijl in de tubaekoren en de interme-
ilet «Musikalische Exequiem» uit
u»36 van Heinrich Schutz (1585-
$72) is een uitvaartliturgie be
lande uit drie delen: «Concert in
<rm einer teutschen Begrabnis
'issa», met telkens een bijbeltekst
•listisch verklankt en gevolg door
m koorkommentaar; het dubbel-
•rige «Motet Herr wenn ich nur
habe»; «Canticum Simeonis»
met een vijfstemmig koor enerzijds
en een solistentrio anderzijds.
Van Claudio Monteverdi (1567-
1643) worden twee komposities uit
gevoerd: een versie van zijn «Mag
nificat» uit zijn beroemde «Maria
Vespers» voor 6 stemmen en obli
gaat orgel én de hymne «Ave Maris
Stella», eveneens uit de «Maria
Vespers» uit 1810.
Het Praetorius Gezelschap, in 1972
door zijn huidige leider Jos Noël
opgericht, bestaat uit een zangkoor
en een instrumentaal ensemble.
Het koor telt een vijftigtal zingende
leden, meestal met een muzikale
opleiding. Het 12 leden tellende in
strumentaal ensemble treedt samen
op met de koorgroep of afzonder
lijk. Het Praetorius Gezelschap
stelt zich tot doel de muziek uit het
«gouden tijdperk» der toonzettin
gen bij een breder publiek ingang te
doen vinden. Dit neemt echter niet
weg dat naast de 16de en 17de eeu
wen ook muziek uit latere tijdper
ken aan bod komt.
De toegangsprijs bedraagt 400 fr.,
tickets kunnen besteld worden in
het C.C. Ter Dilft, St.-Amandse-
steenweg 41-43, 2880 Bornem, tel.
03/889.75.63 van ma. tot vr. van 9 tot
12 en van 13 tot 19 uur, op zaterdag
van 9 tot 12 uur.
Muziek voor houtblazers door het
Blaaskwintet van Bergen te Aalst
Het derde, tevens laatste, koncert
dat dit seizoen door het Aalstersé
Dirk Martenscomité in het Festival
van Vlaanderen wordt ingericht,
staat in het teken van het Festivalte-
ma «Nordic Lights», dat muziek en
uitvoerders van de vijf noordelijke
Europese landen in de kijker zet.
Op dinsdag 16 oktober is om 20 uur
in het C.C. De Werf te Aalst het
blasskwintet van Bergen te gast met
werk van Reicha, van Beethoven,
Klughardt, Ibert en Grieg.
Het Blaaskwintet van Bergen be
staat al sinds haar oprichting in 1946
uit de voornaamste houtblazers van
het Filharmonisch Orkest van Berg
en; de huidige bezetting bestaat uit
fluitiste Gro Sandvik, hoboïst Stei-
nar Hannevold, klarinettist Lars
Kristian Brynildsen, hoornist Vidar
Olsen en fagottist Per Hannevold.
Het ensemble heeft een uitgebreid
en gevarieerd repertoire met een
brede waaier van hedendaagse
komposities. Diverse internationa
le koncertreizen en vele, soms be
kroonde, plaatopnames bezorgden
het Bergen Blaaskwintet terecht
een gunstige faam.
Te Aalst speelt het kwintet van An
ton Reicha (1770-1836) het «Kwintet
in Es, opus 88», Reicha was de eer
ste die een koherente schrijfstijl
voor kwintet aanwendt; zijn beste
blaaskwintetten klinken als echte
simfonieën in miniatuurbezetting.
Van Ludwig van Beethoven (1770-18
27) staat het vierdelige «Kwintet
opus 71» uit 1796 op het programma,
eigenlijk een sextet voor twee klari
netten, twee hoorns en twee fagot
ten. Het enige blaaskwintet, zijn op
us 79, dat August F.M. Klughardt
(1847-1902) komponeerde, dateert
uit 1901, zijn voorlaatste levensjaar:
het is zeer helder geschreven mu
ziek met humoristische toetsen.
«Drie korte stukken voor blaas
kwintet» uit 1930 van Jacques Ibert
(1890-1962) blijven kwa vormgeving
essentieel klassiek maar zijn stil
istisch toch bijzonder inventief. Het
koncert besluit met «Liederen en
dansen, opus 17" van Evard Grieg
(1843-1907), een versie voor blaas
kwintet van de oorspronkelijke
kompositie voor piano.
Toegangsprijs 400 fr., tickets kun
nen gereserveerd worden in C.C.
Ie i.s.m. de Gemeentelijke Kulture
le Raad op woensdag 17 oktober om
20 uur een groot Festivalkoncert in
de Sint-Ludgeruskerk. Het Vokaal
en Instrumentaal Ensemble Cur-
rende vertolkt o.l.v. Erik Van Nevel
vokale religieuze muziek van Mo
zart.
Het Vokaal Ensemble Currende,
één van Vlaanderens beste vokale
ensembles, werd in 1974 opgericht
door Erik Van Nevel, een musicus
met een rijke en gevarieerde oplei
ding. Het koor bestaat uit een twin
tigtal zangers, die allen een muziek
opleiding genoten hebben. De keu
ze van het repertoire gebeurt zeer
selektief uit de literatuur van de
renaissance tot vroeg-klassiek.
Koncerten in binnen- en buiten-
De Werf, Molenstraat 51, 9300
Aalst; tel. 053/76.13.11.
Vokale Mozartkomposities door
Currende te Zele
In het kader van het grote Festival-
tema «Expecting Mozart» organi
seert het Gemeentebestuur van Ze-
centraal. Tussenin, maar nog voor
de pauze, zijn het «Misericordias
Domini, motet voor koor, orkest en
orgel, KV 222» uit 1775 (waarin Mo
zart zich eerder bekommerde om
het etaleren van zijn vakmanschap
dan om de kompositie van een be
zielde, poëtische kreatie) en het
«Inter natus mulierum, offertorium
de S. Joanne Baptista voor koor,
orkest en orgel, KV 72» uit 1779.
De vokale solisten zijn sopraan Ma-
rie-Noëlle de Callataij, alt Dina
Grossberger tenor Gerd Türk en
bas Max van Egmond.
Toegangskaarten aan 400 fr. kun
nen gereserveerd worden in het Ge
meentehuis van Zele tijdens de kan
tooruren op nr. 052/44.50.21.
L.
B. Hendrickx in de Bijloke
Erik Van Nevel met Currende in Zele
land, vele radio- en t.v.-optredens
en diverse plaatopnamen zijn de be
wijzen van een terechte faam op dit
vlak.
Vanavond dus uitsluitend Mozart
op het programma. Eerst de «Lita-
niae Lauretanae de Beata Virgine,
KV 109» uit 1771; Mozart was toen 15
en pas terug van zijn eerste reis naar
Italië. In dit vijfdelige werk komt de
jonge Mozart tot een eerste boeien
de en persoonlijke sinteze - wat zijn
religieus werk betreft - tussen de
oude kontrapuntische stijl van de
Italianen en zijn modernere klassi-
cistische opvattingen. Ander hoog
tepunt van dit koncert wordt onge
twijfeld de «Vespere solennes de
Domenica, KV 321» uit 1779. In de
ze eerste volledige vespers, met de
vijf psalmen en het magnificat, die
Mozart komponeert, neemt hij af
stand van de traditionele stijl en
stelt hij zijn eigen nieuwe konceptie
Haydns "Die Jahreszeiten" mooi
verklankt door La Petite Bande en
het Vlos-koor
Haydn schreef amper drie oratoria
maar twee ervan genoten een enor
me populariteit: "Die Jahreszeiten"
en "Die Schöpfung". Het Festival
brengt ze allebei. Over "Die Schöp
fung", vertolkt door I Fiamminghi
en het Koor van de Nederlandse
Bachvereniging o.l.v. Frans Brüg-
gen, volgende week meer.
Driemaal werd "Die Jahreszeiten"
uitgevoerd: in Antwerpen, Gent en
Brussel. Wij woonden de voorstel
ling te Brussel bij. In "Die Jahres
zeiten" - de tekst is gebaseerd op
"The Seasons" van Thompson -
zijn de hoofdpersonages drie platte-
landslui die de natuur en het alle
daagse leven tijdens de seizoenen
bezingen. Het werk koncentreert
zich op het aardse leven en de rela
tie mens-natuur.
Voor de uitvoering ervan werd een
beroep gedaan op een wat vreemde
kombinatie: La Petite Bande, uitge
breid tot een vijftigtal muzikanten,
en het koor van de Vlaamse Opera,
voorbereid door Peter Burian. De
ze kombinatie werkte schitterend:
de levendige frisheid, het doorzich
tige in de benadering die we van
Sigiswald Kuijken en zijn mensen
gewoon zijn, werd doorgetrokken in
de prestatie van het koor. Het Vlos
koor presteerde ook nu weer schit
terend: Burian heeft er in korte tijd
misschien wel het beste Belgische
koor van gemaakt! Met de solisten
had Kuijken duidelijk minder geluk.
Het minste wat men kan zeggen is
dat sopraan Krisztina Laki en tenor
Helmut Wildhaber zeker niet kon
den overtuigen. Bas Peter Lika ver
goedde echter veel: hij wist zijn Si
mon een imponerende présence te
geven.
Toch een schitterende koncert-
avond, zoals er in het Festival eigen
lijk toch te weinig zijn!
Homogeen Ballet van Vlaanderen
danst 3 kreaties én "The Four
Temperamento"
Het Koninklijk Ballet van Vlaande
ren, opende zijn nieuwe danssei-
zoen met een gemengd programma
onder de titel "The Four Tempera
ments" in het kader van het Festival
van Vlaanderen. Uiteraard was het
Gentse Sportpaleis voor deze ge
beurtenis volgelopen. En terecht.
Het werd een heerlijke dansavond!
We kregen vier verschillende ko-
reografieën te zien, waaronder drie
kreaties. Eerst "Roodkapje en de
wolf', een koreografie van Mare
Bogaerts, het bekende sprookje
verteld aan volwassenen; levens
drang, verleiding en vergelding dus
en tenslotte het geweld; alles op
originele muziek van Pieter Verlin
den.
Danny Rosseel, assistent van Ro
bert Denvers, koreografeerde op
muziek van Arvo Part zijn "Solid
Ground", een streng en strak ge-
koncipieerd dansstuk voor tien dan
sers: vooral formatiewerk met soms
"toevallige ontmoetingen en ge
beurtenissen".
Thierry Malandain, eveneens vroe
ger al te gast als KBvV-koreograaf,
zocht voor zijn "Petite Lune" inspi
ratie bij de muziek van Sjostako-
vitsj, het 8ste strijkkwartet "opge
dragen aan de herinnering van de
slachtoffers van het fascisme en van
de oorlog". Een toch wel erg vage en
vrijblijvende verbeelding van de-
struktie, jeugd en oorlog.
En dan was er "The Four Tempera
ments", een koreografie van de gro
te Balanchine, dat zijn naam gaf aan
de hele dansavond. In zijn "Thema
mit Variationen", dat Paul Hinde-
mith in 1940 komponeerde, verwijst
koreograaf én komponist naar de
vier basistypes van de oude psycho
logie, de vier temperamenten: me
lancholie, onstuimigheid, onver
stoorbaarheid en drift. Hoewel de
ze koreografie uit 1946 dateert - en
het is een van de hoogtepunten uit
zijn dansoeuvre - blijft het een vrij
moderne dansstruktuur tonen: hoe
wel gebed in een streng klassiek pas-
senvocabularium blijft "The Four
Temperaments" ontroeren door de
erg vitale danstaal die het gebruikt.
We hebben nog geen individuele
prestaties vermeld bij de diverse ko-
reografieën. Welbewust! Want het
Koninklijk Ballet van Vlaanderen is
veel meer dan een aantal beroemde
solisten, aangevuld met een ballet
korps in dienst van deze solisten.
Het Ballet is door de opties van zijn
artistiek direkteur Robert Denvers
uitgegroeid tot een hecht gezel
schap dat homogeen danst, mooi en
jong oogt maar toch vooral een en
semble is waar het teamwork cen
traal staat, waar de solistische glans
ingebed is in een danskoncept in
dienst van de dans, eerder dan in
dienst van de dansers.
Dit programma wordt o.m. nog uit
gevoerd in onze regio op zaterdag 3
november in het CC De Werf te
Aalst, een voorstelling waarop we
later nog terugkomen.
Wie onze streekgenoten Chris Roe-
landt (Aalst) en Bernice Coppieters
£GrembdtgeaH£kaiddnsianéê^st tol
recht!
Barbara Hendricks of de ster en de
stem
Er is met Barbara Hendricks iets
eigenaardigs aan de hand: ze is we
reldwijd een echte ster en toch zijn
haar vokale mogelijkheden eerder
beperkt. Ze oogt erg mooi en lief;
en misschien is dit al een deel van
haar sukses. Haar foto prijkt ten
slotte niet zomaar op de cover van
het Gentse programmaboek.
Vorig jaar was ze ook al te gast in
het Festival met een programma
met o.m. liederen van Richard
Strauss, een uitvoering waaraan we
beslist niet de beste herinnering be
waarden. Ze werd toen begeleid
door pianist Steffan Scheja. Die was
er nu ook bij, samen met - in het
eerste deel - violist Arve Tellefsen,
cellist Franz Helmerson en klari
nettist Paul Meyer; de eerste drie
zijn Skandinaven en dus kaderde
het geheel in het Festivaltema
"Nordic Lights". In de Fauré-cyclus
"La Bonne chanson" werd ze bege
leid door pianist Staffan Scheja en
het Emerson Strijkkwartet.
Barbara Hendricks zong dit keer
een programma met liederen van
Schubert, Beethoven, Tsjaikovski,
Glinka, Rachmaninov en Fauré.
Hierin wist ze ons zeker meer te
overtuigen dan vorig jaar. Natuur
lijk heeft ze een heel heldere en
zuivere stem en ze weet deze op een
geraffineerde, verfijnde manier op
zijn best te gebruiken. En toch weet
ze zo uiterst zelden echt te beroe
ren: alles gaat a.h.w. door dezelfde
molen, het worden eenheidspro-
dukten zonder erg veel schakering,
ekspressie of kontrast.
Toch een groot sukses bij het pu
bliek.
L.
et ?raetoriusgezelschap onder leiding van Jos Noël /concerteert in Bornem
Nog t.e.m. 21 oktober kan u in de
Brusselse KVS terecht voor de
openingsproduktie van het 113de
speeljaar. Franz Marijnen regis
seert er dé klassieker van Eugene
O'Neill "Lange dagreis in de
nacht", een stuk dat de laatste jaren
eveneens te zien was in Area (met
o.m. Julien Schoenaerts) en in het
Raamteater (met o.m. Bert André).
De voorstelling die ons het meest
aansprak, is wel deze van Marijnen
in KVS.
"Lange dagreis in de nacht" speelt
zich af in het zomerverblijf van de
familie Tyrone en verhaalt een dag
uit het leven van deze familie. Het
wordt nergens ekspliciet vermeld
maar het is duidelijk dat het de fa
milie O'Neill zelf is die hier ten
tonele gevoerd wordt. De vader,
een beroemd akteur, is tiranniek en
gierig, de moeder is verslaafd aan
morfine. De oudere broer Jamie is
jaloers op zijn vader en verslaafd
aan de drank. De jongere broer Ed
mund wordt verscheurd door voort
durende konflikten. De spanning in
deze familie loopt hoog op door de
ziekte van Edmund (eigenlijk
O'Neill zelf). Iedereen vermoedt
dat hij tuberkuloze heeft maar men
tracht dit angstvallig verborgen te
houden. De situatie wordt onhoud
baar omdat men een telefoon van
de dokter verwacht die een defini
tieve diagnose zal stellen. Onder
huidse verwijten worden plots uit
gesproken en onbenullige gebreken
worden met een genadeloze felheid
tegen elkaar uitgespeeld. Vier ka
rakters dus die de schone schijn
hoog willen houden, komen in bot
sing met elkaar. Eerst voorzichtig
en schroomvallig, later - wanneer
de drank en de morfine toeslaan -
bijtend en zonder mededogen.
Dit "stuk van oud leed, geschreven
met tranen en bloed" schreef
O'Neill om te bewijzen "dat de kin
deren voor de zonden van hun ou
ders boeten".
Het was een brutaal blootleggen
van de krachten die hem hadden
gevormd, een verklaring voor zijn
mislukkingen als mens.
Uit de regie van Frans Marijnen
blijkt zijn enorm respekt voor de
tekst van O'Neill; er werd weinig of
niet ingegrepen in de oorspronkelij
ke tekst: alle herhalingen, fait-di-
vers en uitweidingen blijven. Alleen
stilistisch poogt Marijnen het stuk
uit zijn realisme te tillen. En hij
slaagt hierin op een schitterende
manier. Op een heel fijne manier
weet hij door een erg strakke ak-
teursregie de dramatische spanning
tot het einde te bewaren, al weet je
natuurlijk al uren van tevoren de
afloop van het stuk! Een niet gerin
ge verdienste. Senne Rouffaer als
Jaifies Tyrone, Chris Lomme als
Mary, Ronny Waterschoot als Ja-
mie en zelfs Wim Danckaert als Ed
mund weten zich perfekt in te pas
sen in de regiebenadering. Bien De
Moor als de meid Cathleen waar
schijnlijk ook; maar ons is niet dui
delijk waarom haar rol een volledi
ge stijlbreuk met de rest vroeg.
KVS onder Franz Marijnen op zijn
best!
L.
